Sürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi Sorunlar ve Çözümler. Prof. Dr. H. Erdal Akalın

Transkript

1 Sürdürülebilir Bir Sağlık Sistemi Sorunlar ve Çözümler Prof. Dr. H. Erdal Akalın

2 Sağlık Hizmetleri Kronik Bakım Hastalıkla Yaşama Akut Bakım İyileşme Paliatif Bakım Yaşam Sonu Sorunlarla Başetme Koruyucu Bakım Sağlıklı Kalma K Adams, JM Corrigan, Editors, Priority areas for national action, Transforming health care quality, IoM, 2003

3 Değişen İhtiyaçlar ve Sorunlar İnfeksiyon hastalıkları Episodik sağlık sunumu* Kronik sağlık sunumu *Biz ülke olarak hala buradayız!!!! G. Anderson, Fostering better chronic care in a former colony: Ongoing policy challenges. Partnership for Solutions, 2004.

4 Bilimsel Yaklaşım

5 Global Culture of Science Akut sorunlardan kronik sorunlara yöneliş, Yaşlanan nüfusu ön plana alan bir yaklaşım, Sağlıkta uçurumları azaltmaya yönelik girişimler, Emerging and re-emerging infeksiyon, hastalıklarına yönelik araştırmalar, Bulaşıcı olmayan emerging hastalıkları (obesite gibi) yönetmeye hazırlanma. Ellias Zarhouni, M.D. Director, NIH, September 13, 2006

6 Sağlık Politikaları Yönünden Yaklaşım

7 Önemli Konular/Beklentiler/Endişelendiren Gelişmeler Toplumsal gelişmeler Konfüzyon Kamu- Hastane ve sağlık kurumlarının bir iş yeri (business) düşüncesi çerçevesinde çalışmasını istemekte-israfı azaltmak, verimli çalışmak, düşük ücret politikaları izlemek, işgücü maliyetini azaltmak, karlı olmayan hizmetlerden vazgeçmek gibi. Toplum- Açık kapı politikası, ödeme güçlüğü olanlara tolerans, her zaman yeterli yatak, yüksek maliyetli ve sonuçları kanıta dayanmayan uygulamalara açık kurumlar. Sağlık kurumu yöneticisi- İFLAS!, acil serviste, yoğun bakımda gelir kaybı, ödeme güçlüğü olanlara tolerans ile ek gelir kaybı, sonuçta hizmetlerde, ücretlerde ve insangücünde kısıtlamalar. Mark Laret, CEO, UCSF Medical Center, 06 October 05

8 Önemli Konular/Beklentiler/Endişelendiren Gelişmeler İnsangücü Özellikle yaşlı ve birden fazla kronik hastalığı olan hizmet alan (hasta) sayısının gün geçtikçe artmasına rağmen, sağlık çalışanı sayısında ve bulmada güçlük (hemşire, doktor, eczacı, radyoloji ve diğer alanlarda teknik eleman). Bulunmasında güçlük çekilen çalışanları elde etmek için rekabetin artması (ücretlerde yükselme, ani ve çok sayıda nitelikli çalışan kaybı). Mark Laret, CEO, UCSF Medical Center, 06 October 05

9 Önemli Konular/Beklentiler/Endişelendiren Gelişmeler Yeni ve pahalı teknoloji ihtiyacı ve bu maliyetin absorbe edilmesi Imaging teknoloji- MR, CT, PET İnformasyon teknolojisi (IT)- Elektronik hasta kayıt sistemi (EHR), bilgisayara bağımlı hekim istem sistemi (CPOE), hasta güvenliği uygulamaları (ilaç yönetimi sistemleri) Geri ödeyicilerin (kamu ve özel sektör aynı yaklaşım içinde) tüm yüksek teknoloji maliyetini paket fiyatlar içine yedirme isteği ve uygulamaları Hasta güvenliği ve kalite iyileştirme programlarının maliyeti Mark Laret, CEO, UCSF Medical Center, 06 October 05

10 Önemli Konular/Beklentiler/Endişelendiren Gelişmeler Geri ödeme Özellikle yüksek teknoloji ve yeteneğe dayalı sağlık hizmetinin sunumunda geri ödeme sorunları Paket fiyatlar Yeni teknoloji kullanımının (tanı ve tedavide) gözönüne alınmaması veya minimal farklarla ödenmesi Ödemelerin gecikmesi Mark Laret, CEO, UCSF Medical Center, 06 October 05

11 Önemli Konular/Beklentiler/Endişelendiren Gelişmeler Refere hasta merkezi olmak Kompleks hastaların gönderildiği merkezlere geri ödeme veya ücretlendirmede bir ayrıcalık tanınmaması Eğitim veren merkez olma sorunu Öğrenci, asistan ve fellow eğitiminin gereklerinin yapılmasının maliyeti Yeni sağlık çalışanlarının oryantasyon, eski çalışanların sürekli eğitim gereksinmelerinin karşılanması Hasta güvenliği ve kalite iyileştirme programlarının maliyeti Mark Laret, CEO, UCSF Medical Center, 06 October 05

12 Yaklaşımlar

13 Beklentiler/Yaklaşımlar Sağlık hizmeti sunmanın maliyetindeki büyüme, sağlık hizmetinin büyümesinden daha fazla olacaktır. İsraf ile mücadele Verimlilik Finansal riskin paylaşılması- PPP (private public payers systems) Rekabette artma Maliyet kontrol programları (ilaç ve tedavilerde, hekim ödemelerinde) Maliyet paylaşımı- co-payment HealthCast 2020

14 Beklentiler/Yaklaşımlar Maliyet, kalite ve tüketici güvenini sürdürebilme sorunlarının çözümlenmesi ve bu konularda duyulan endişelere cevap verilmesi gerekmektedir. Sağlıkta kalite ve hasta güvenliği konularında şeffaflık Maliyet konusunda açıklık Hizmet bedellerinin topluma açık olması HealthCast 2020

15 Beklentiler/Yaklaşımlar Nitelikli sağlık insangücü sorunu yaşanmaktadır ve bu sorun büyüyerek devam edecektir. Ücret politikaları Çalışan mutluluğunu arttırıcı önlemler Çalışan bağlılığını arttıran önlemler Nitelikli sağlık insangücünü sağlama yöntemleri HealthCast 2020

16 Beklentiler/Yaklaşımlar Koruyucu sağlık hizmetleri ve hastalık yönetimi uygulamaları ön plana geçecektir. Sağlığın idamesi programları, sağlıklı kişilerde risk yönetimi Çocuk ve erişkin aşılanma programları Hastalık yönetimi (kronik hastalıklar ve sık karşılaşılan sorunlar için)(rehberler ve klinik performans ölçümü) Sağlık hizmeti sunumunun koordinasyonu HealthCast 2020

17 Beklentiler/Yaklaşımlar Ücretlendirme ve performans değerlendirilmesi sistemleri yeniden gözden geçirilmelidir. Ücretlendirme sistemlerinin gözden geçirilmesi Sabit ücret + performansa göre prim (yıllık veya 6 aylık) Performans değerlendirilmesi P4P- Klinik, humanistik, ekonomik sonuçlar ve sisteme uyum kriterlerine göre performans değerlendirilmesi HealthCast 2020

18 Beklentiler/Yaklaşımlar İnformasyon teknoloji (IT) ihtiyacı, yatırımı ve uygulamaları ön plana alınacaktır. Hasta güvenliği Kalite iyileştirme Sağlık ile ilgili informasyonun paylaşımı Sağlık hizmeti sunumunun integrasyonu Hasta güveninin sağlanması HealthCast 2020

19 21. Yüzyıl Sağlık Sistemine Doğru: Sağlık Reformu için Öneriler Uygulanmakta olan ücret sisteminden hakediş-fee-for service vazgeçilip, kalite ve verimlilik öncelikli ve hasta sonuçlarını ölçen ve değerlendiren bir ücretlendirme sistemine geçilmelidir. Bağımsız bir ilaç, tıbbı cihaz ve teknoloji kurumu kurulmalıdır. Organizasyonel innovasyon, sağlık sunumunda koordinasyon teşvik edilmeli, finansal ve idari fonksiyonlar basitleştirilmelidir. İnformasyon teknolojisi sağlık hizmetlerinin merkezinde yer almalı, ulusal standartlar belirlenmelidir. Ulusal sağlık veri ambarı geliştirilmeli, bu veriler klinik uygulamalar, hasta sonuçları ve maliyeti içermelidir. Sağlık sigorta sisteminin yaygın ve birbirini desteleyecek şekilde geliştirilmesi gerekmektedir. Optimal sağlık paketini belirleyecek, tüm paydaşların içinde bulunduğu bağımsız bir kurul olmalıdır. Fresh Thinking Project, Toward a 21st-Century Health Care System: Recommendations for Health Care Reform, Ann Intern Med 2009; 150:

20 Sonuç

21 Yeni Yaklaşımlar Küresel Ekonomik Kriz Yerel ihtiyacı karşılayacak temel sağlık hizmetini sun, Hasta güvenliği, klinik sonuçlar ve verimlilik açısından optimal volüm, hacim ve insangücü ile çalış, Mükemmeliyet merkezleri ile farklılaş!

22 Son Söz Başarılı Olmak İçin Hastanı tanı- Know your patient Demografi, hastalık dağılımı, klinik sonuçlar, sık koyulan tanılar, hasta memnuniyeti Klinik uygulamalarını bil- Know your practice Çalışan dağılımı (FTE), randevu ve çalışma planı, bölüm toplantıları, çalışma süreleri, aktivite surveyleri, performans ölçümü Süreçlerini bil- Know your processes Hasta hizmetleri süreci, destek süreçler, hasta bakımını indirekt olarak etkileyen faktörler İş patternlerini izle- Know your patterns Doluluk oranları, iletişim, kültür, sonuçların değerlendirilmesi, finansal değerlendirme ve paylaşım J Qual and Safety, 2003; 29:168

23 Teşekkür ederim

24 Nasıl Bir Sağlık Hizmeti Bekleniyor? Sağlık sunumu Kanıta dayalı karar verme Güvenli sağlık sunumu Şeffaflık Hasta ihtiyaçlarının karşılanması önceliği Sağlık hizmetinin koordinasyonu İnformasyonun paylaşımı Sık karşılaşılan klinik durumlarda kanıta dayalı yaklaşım Kolay uygulanabilir işlem ve süreçler Hizmet sunan ve alanlara (hastalar ve toplum) sürekli bilgi akımı Institute of Medicine, 2001

25 Yeni Yaklaşımlar Kolaborasyon/işbirliği/ortaklıklar Hasta-merkezlilik Teknolojik değerlendirme ve ağ kurma Şeffaflık Portföy yönetimi İnsangücü yönetimi

26 Sürdürülebilir Başarı İçin Gerekli Faktörler Ortak başlangıç noktası arama: Altyapı, temel ihtiyaçlar ve toplumun beklentileri belirlenerek yeni bir vizyon ve stratejik yaklaşım geliştirilmesi, Digital iskelet: İdari ve klinik informasyonun elektronik ağ ile integrasyonu, standardizasyonu ve bilgi transferinin en iyi şekilde uygulanması, Ücretlendirme ve mükafatlandırma: Klinik karar verme sisteminin hesap verebilirlilik ve sorumluluk esasına dayandırıldığı ücretlendirme ve mükafatlandırma sistemi, Kalite ve hasta güvenliği: Klinik standartlara uygun hasta bakımının (rehberler) uygulanması ile hesap verebilirlilik ve şeffaflık sağlanması, Stratejik kaynak kullanımı: Klinik hizmetleri aksatmayacak şekilde, maliyetleri kontrol edecek stratejilerin geliştirilmesi, İnnovasyon ortamı: Klinik sonuçları iyileştirecek, verimliliği ve sürekliliği sağlayacak innovatif teknolojik ve süreç bazlı iyileştirmelerin geliştirilmesi, Adaptasyona açık hizmet sunum modelleri: Hasta ve toplum ihtiyaçlarına, kaynaklara uygun model/merkezlerin geliştirilmesi.

27 Öncelikli Alanlar Sağlık Hizmetini Etkileyenler Amaç ve Hedefler Hasta ve toplum Güvenli, etkili, hasta-odaklı, zamanlı, verimli, eşit Mikro-sistem Bilgiye dayalı, hastaya uyarlanmış, koopere ve koordine Organizasyon İnsan kaynakları, enformasyon teknolojisi, finans, liderlik Çevre Finansman kaynakları, yasa ve kurallar, eğitim, akreditasyon K Adams, JM Corrigan, Editors, Priority areas for national action, Transforming health care quality, IoM, 2003, DM Berwick, 2002.

28 Sağlık Hizmetinde Hedefler Hasta güvenliği Etkili/etkin klinik hizmet Hasta-odaklı yaklaşım Zamanında hizmet Verimli sağlık hizmeti sunumu Herkese eşit sağlık hizmeti Institute of Medicine, 2001

29 Sağlık Sistemini Zorlayan Yeni Gelişmeler Sağlık hizmeti sunumunun karmaşıklığı Kronik hastalıklı hasta sayısında artış Hasta beklentilerinde değişim Hızlı bilimsel ve teknolojik gelişmeler Sağlık harcamalarının sorgulanması Şeffaflık beklentilerinin artması Kalite iyileştirme ve performans değerlendirmesi konuları Sağlık sisteminde yapısal değişiklikler David Lawrence, From chaos to care, 2002, Health and Health care 2010, The Challenge, Institute for the Future, 2000