İSTANBUL.. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU

Transkript

1 İSTANBUL.. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HÂKİMLİĞİNE BİLİRKİŞİ RAPORU TALİMAT NO : 20 /.. Tal DAVACI : VEKİLİ : Av... DAVALI : VEKİLİ : Av... KONU : Davacı iddia ve davalı savunmaları, toplanan deliller ve dosya içeriği incelenerek, tarihli ara karar uyarınca hazırlanan bilirkişi raporudur. 1) İDDİA VE TALEP Davacı vekili, tarihli dava dilekçesi ile özetle; davacının davalıya ait işyerinde tarihinden itibaren tır şoförü olarak çalıştığını, davacının haftanın 7 günü çalıştığını ve mesai yaptığını, davacının yurt içi sefere çıktığını, gittiği yerde yeniden yük alıp mesaisine ara vermeden geri döndüğünü, davacının davalı şirketten 2.250,00 TL maaş aldığını, ayrıca günlük 50,00 TL harcırah aldığını, davacının harcırahının ücret niteliğinde, mesaisi karşılığında ödenen miktar olduğunu, bu nedenle davacının davalı şirketten 3.750,00 TL net maaş aldığını, ancak davacının ücretinin SGK ya asgari ücretten bildirildiğini, bunun üzerine davacının Çanakkale 1. Noterliğinin. tarih ve.. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iş akdini haklı nedenle feshettiğini, davacının yıllık izin kullandırılmadan çalıştırıldığını, davacının 45 saatin üzerinde çalıştırıldığını, hafta tatilinde ve genel tatilde çalışmalarının karşılığının ödenmediğini, davacının 07/2016 ücretinin ödenmediğini iddia ederek 200 TL kıdem tazminatı, 100 TL fazla çalışma ücreti, 100 TL hafta tatili çalışma ücreti, 100 TL genel tatil çalışma ücreti, 100 TL yıllık izin ücreti, 100 TL ücret alacağının tahsilini istemiştir. 2) SAVUNMA VE CEVAP Davalı vekili, tarihli cevap dilekçesi ile özetle; davacının davalı şirket bünyesinde tarihleri arasında çalıştığını, davacının ücretinin brüt 1.647,00 TL olduğunu, davacının davaya konu fazla mesai ücreti, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti taleplerinin bir dayanağı bulunmadığını, davacının davalı şirket bünyesinde haftada 5 gün çalıştığını iddia ederek davanın reddini istemiştir. 3) TESPİT OLUNAN HUSUSLAR I. Celp ve ibraz olunan belgeler a) Dava dilekçesi ekinde, tebliğ şerhli ihtarname suretinin, SGK hizmet dökümünün, resimlerin sunulduğu, b) Cevap dilekçesi ekinde, bir kısmı imzalı ücret bordrolarının sunulduğu, c) Davacının kullandığı aracın takograf kayıtlarının sunulduğu, d) Çanakkale SGM yazı cevabında, davacının hizmet cetvelinin, şahsi sicil dosyasının gönderildiği, e) Çanakkale Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası yazı cevabında, şehirlerarası tır şoförünün aylık kazancının 1.800,00 TL + mesai + yemek ücreti olduğunu tespit edilmiştir. II. Tanık Beyanları a) Tanık, tarihli duruşmada davacıyı aynı işyerinde çalışmasından dolayı tanıdığını, davacının ve kendisinin aynı işyerinde tır şoförü olarak çalıştıklarını, davacının işe ne zaman girdiğini hatırlamadığını, davalı şirkete girerken ayda 3 gün izniniz var dediklerini, ancak yurt içi ve yurt dışı çalıştıkları için sürekli yollarda olduklarını, yollarda oldukları için 3 günlük izinlerini hiç kullanmadıklarını, haftanın 7 günü hep çalıştıklarını, mesai başlangıç ve bitiş saatlerinin belirsiz olduğunu, çünkü uzun yol tır şoförü oldukları için mesai gibi bir kavramın söz konusu olmadığını, kendisinin en son net maaşının 1.950,00 TL olduğunu, ancak duyduğu kadarıyla 2016 yılının yıl başından sonra maaşlarının 2.250,00 TL olduğunu ve halen de 2.250,00 TL olarak devam ettiğini, maaşların asgari ücret kısmının bankaya yattığını, diğer kısımlarını elden 1

2 aldıklarını, günlük 50,00 TL den az olmak üzere elden harcırah adı altında para aldıklarını, aylık toplam 1.500,00 TL ettiğini, SGK ya sigorta priminin asgari ücret üzerinden bildirildiğini, elden aldıkları ücretleri SGK ya bildirilmediğini, bu sebeple SGK ya yapılan bildirimin gerçek dışı olduğunu, davacının işten neden ayrıldığını bilmediğini, davacının işten ayrılırken kıdem tazminatını, fazla mesai ücretini, ulusal bayram günleri ücretini ve diğer ücretlerini alıp almadığını bilmediğini, davacının ücret alacağının kalıp kalmadığını bilmediğini, davacı ve tüm çalışanlara zorla bordro imzalattıklarını, bu bordrolarda haftalık ve yıllık izinlerini kullandığına dair imza attırdıklarını, yıllık izin kullanmadıklarını, bununla ilgili herhangi bir ödeme yapılmadığını, fazla mesainin hiçbir suretle ödenmediğini beyan etmiştir. b) Tanık.., tarihli duruşmada davacıyı aynı işyerinde çalışmasından dolayı tanıdığını, davacının ile işyerinde tır şoförü olarak beraber 3 sene çalıştıklarını,, davacının işe ne zaman girdiğini hatırlamadığını, davacının yılları arasında çalıştığını, davalı şirkete girerken ayda 3 gün izniniz var dediklerini, ancak yurt içi ve yurt dışı çalıştıkları için sürekli yollarda olduklarını, yollarda oldukları için 3 günlük izinlerini hiç kullanmadıklarını, haftanın 7 günü hep çalıştıklarını, yıllık izinlerini de kullanmadıklarını ve bunun ücretinin de ödenmediğini, mesai başlangıç ve bitiş saatlerinin belirsiz olduğunu, çünkü uzun yol tır şoförü oldukları için mesai gibi bir kavramın söz konusu olmadığını, işyerinde şoförlerin 2016 yılındaki maaşının 2.250,00 TL olduğunu, bu maaşın 1.300,00 TL lik kısmının Finansbank taki maaş hesabına yattığını, geri kalan 950,00 TL sinin ise imza karşılığı elden ödendiğini, günlük 50,00 TL den olmak üzere elden harcırah adı altında para aldıklarını, aylık toplam 1.500,00 TL ettiğini, sürekli çalıştıklarını, hiçbir suretle izin kullanamadıklarını, SGK ya sigorta priminin asgari ücret üzerinden bildirildiğini, elden aldıkları ücretleri SGK ya bildirilmediğini, bu sebeple SGK ya yapılan bildirimin gerçek dışı olduğunu, davacının işten ayrılma sebebinin hizmet bildiriminin SGK ya asgari ücret üzerinden bildirilmesi ve hak kaybına sebebiyet vermesinden ötürü olduğunu, davacının işten ayrılırken kıdem tazminatını, fazla mesai ücretini, ulusal bayram günleri ücretini almadığını, davacının 1 maaş kadar ücret alacağının kaldığını bildiğini, davalı şirketin son maaşını davacıya ödemediğini, davacı ve tüm çalışanlara zorla bordro imzalatıldığını, bu bordrolarda, bu bordrolarda haftalık ve yıllık izinlerini kullandığına dair imza attırdıklarını, ayrıca SGK ya hizmet bildirimini asgari ücret üzerinden yapıldığını da tüm işçiler tarafından kabul edilmesinin istenildiğini, fazla mesainin hiçbir suretle ödenmediğini, davacının kıdem tazminatını, yıllık izin ücreti alacağını, fazla mesai ücretini, hafta tatili ve ulusal bayram günleri ücretini ve son maaşını alamadığını beyan etmiştir. c) Tanık., tarihli duruşmada davacıyı aynı işyerinde çalışması nedeniyle tanıdığını, davacının davalı şirketin Çan şubesinde çalıştığını, çalıştığı işyerinde yoğun bir program olduğunu, çok izin alamadıklarını, haftanın 7 günü çalıştıklarını, 2 haftada bir izin kullanmalarına izin verildiğini, maaşlarının TL olduğunu, ancak bunun TL sini Finansbank tan aldıklarını, ancak 950 TL sinin elden verildiğini, bu durumun SGK ya nasıl bildirildiğini bilmediğini, hafta tatili olarak ayda 2-3 gün kullanmalarına izin verildiğini, şoför oldukları için haliyle fazla mesai yaptıklarını, dini bayramlarda izin kullanmadıklarını, ancak resmi bayramlarda müsait olurlarsa izin kullandıklarını, davacının yıllık izin kullanıp kullanmadığını bilmediğini, ancak kendisinin kullanmadığını beyan etmiştir. d) Tanık., tarihli duruşmada davacıyı iş arkadaşı olması sebebiyle tanıdığını, kendisinin davalı şirkette 2014 yılının hatırlamadığı bir ayında uzun yol tır şoförü olarak işe başladığını, 2016 yılının Nisan ayında işten ayrıldığını, işe girdiğinde davacının bu şirkette uzun yol tır şoförü olarak çalıştığını, kendisinin ve davacının haftanın 7 günü çalıştıklarını, hiçbir zaman hafta tatili kullanmadıklarını, devamlı surette hafta sonları da çalıştıklarını, ulusal bayram tatillerinden de izinli sayılmadıklarını, devam olarak ulusal bayram tatillerinde de çalıştıklarını, dini bayramlar olan Ramazan ve Kurban bayramlarında iki gün izinli olduklarını, iki gün izinden sonra çalışmaya devam ettiklerini, davalı şirkette iki yıl kadar çalıştığını ve hiç yıllık izin kullanmadığını, davacının da yıllık izin kullandığına şahit olmadığını, davalı şirketin günlük 50 TL yemek ücreti verdiğini, yemeklerini uzun yol şoförü oldukları için devamlı dışarıda yediklerini, çalıştıkları şirkette 2

3 mesai saatinin olmadığını, çalışma saatlerinin araçta bulunan takograflarda belli olduğunu, gündüz araca yük sardıklarında gece de yolda olmak üzere ertesi sabah kadar yol aldıklarını, ilk işe girdiğinde 1.700,00 TL maaş aldığını, maaşlarının bankaya yatmadığını, elden aldıklarını, maaşına ek olarak günlük 50,00 TL yemek ücreti aldıklarını, çalışmış oldukları bir dönemde şirketin inceleme geçirdiğini, asgari ücret tutarının bankaya yattığını, geri kalan kısmını yine elden aldıklarını, işten ayrılığı tarihte 1.950,00 TL maaş aldığını, davacının da aynı şekilde maaş ve yemek ücreti aldığını, davacının işten ayrıldığında ne kadar maaş aldığını bilmediğini, kendisinin çalışmış olduğu işten kaynaklı olarak belinde fıtık oluştuğunu, belinden fıtık ameliyatı olduğundan dolayı işi mecburen bırakmak zorunda kaldığını beyan etmiştir. e) Tanık.., tarihli duruşmada davalı şirkette 2013 yılının Haziran Temmuz aylarında işe başladığını, 2016 yılının Şubat ayında babasının rahatsızlığı nedeni ile bıraktığını, 3 ay ara verdikten sonra tekrar 2016 yılının Mayıs sonunda başladığını, 2016 yılının Eylül ayında bıraktığını, davalı şirkette şoför olarak çalıştığını, davacının abisi olduğunu, davacının davalı şirkette 2013 yılında çalışmaya başladığını, hatırladığı kadarı ile davacının hemen sonra işi bıraktığını, davacının da davalı şirkette şoför olarak çalıştığını, şoförlerin belli bir mesai saatlerinin olmadığını, yataklarının yorganlarının araçta olduğunu, kullandıkları tırlara seramikleri yükleyip boşalttıklarını, gecelerinin gündüzlerinin olmadığını, uykuları geldiğinde arabayı çekip uyuduklarını ve yola devam ettiklerini, ayrıldığında 2.250,00 TL aylık ücret ve günlük 50,00 TL yemek ücreti aldığını, davalı şirkette bütün şoförlerin bu şekilde maaş aldıklarını, maaşların asgari ücretini bankadan aldıklarını, kalan miktarını elden aldıklarını, haftanın 7 günü çalıştıklarını, hatta hiç eve gitmeden 20 gün çalıştığını bildiğini, hafta sonu izinlerinin olmadığını, acil durumlarda, hastalık, evlenme vs. durumlarda izin verildiğini, bunların haricinde bir izin olmadığını, senelik izin verilmediğini, çalıştığı sürece yıllık izin kullanmadığını, davacının da kullanmadığını, genel tatillerde 1 Mayıs, 1 Ocak ta ve resmi bayramlarda çalıştıklarını, dini bayramlarda izinli olduklarını, ancak görevde iseler yani mal taşıyorlarsa izinli olmadıklarını, davacının bildiği kadarı ile sigortaya aldığı ücret üzerinden bildirilmediği sebebi ile ayrıldığını, davalı şirkette çalışan bir kişinin davalı şirketi şikayet ettiğinden 2016 yılının Şubat ayından sonra çalışanlara tek tek gelerek toplu olarak bordrolara imzalarını aldıklarını beyan etmiştir. f) Tanık, tarihli duruşmada davalı firmada 2012 yılının Kasım ayında büro elemanı olarak işe başladığını, davacının tam olarak ne zaman işe başladığını hatırlamadığını, bir dönem ara verdiğini, tekrar aynı firmada işe başladığını, hatırladığı kadarıyla 2013 yılı gibi tır şoförü olarak işe başladığını, ne zaman ara verdiğini hatırlamadığını, 2016 yılı Temmuz ayında da işten ayrıldığını, çalıştığı dönemde sabah gibi işe başladığını, akşam a kadar devam ettiğini, bazen de işin akşam başladığını sabaha kadar devam ettiğini, akşam iş başladığında da sabah gibi işin başladığını aracın yüklemesinin yapıldığını ve yola çıkma vaktinde de aracın yola çıktığını, dinlenme saati gelince de aracı park edip istirahate çekildiğini, ancak bunun evde olmadığını, yolda olduğundan tüm zamanın yolda ve araç üzerinde geçtiğini, davacının tır şoförü olduğundan kullandığı aracın yükleme ve boşaltma zamanlarında ve aracın teslimat yerine gidiş dönüşünde davacının hep iş başında olduğunu, bunun dışında aracı ile gerekli taşımayı yapıp işyerine döndükten sonra davacının evi Ezine de olduğundan evine gidip ertesi gün tekrar işine döndüğünü, çalışma şartları bu şekilde olduğundan davacının hafta sonu gibi bir ayrımının olmadığını, iş olmadığında evinde kaldığını, bu durumun hafta sonu ya da hafta içi olabildiğini, ancak bu durumun her hafta olmadığını, genellikle bir gün sonra işe tekrar döndüğünü, kendi özel işleri olduğunda da davalı firmadan izin alıp özel işlerini halledip işine döndüğünü, davacının en son aylık 1.950,00 TL ücret aldığını, fazla çalışmaları alıp almadığını bilmediğini, maaşının standart olduğunu, yıllık izinlerini de kullanmadığını, maaşın standart olduğundan UBGT alacaklarını almadığını, davacının işten ayrılırken ücret alacağının kalmadığını, çünkü davalı firmada ücretler konusunda sıkıntı yaşanmadığını, herkesin ücretinin her ayın 1 i ile 10 u arasında ödendiğini, hatırladığı kadarıyla davacının kıdem tazminatının ödenmediğini bildiğini, zaten ödenmiş olsa idi 3

4 davacının bu konuda dava açmayacağını, davacının kendi isteği ile işten ayrıldığını, ancak ayrıntısını bilmediğini beyan etmiştir. 4) HİZMET SÜRESİ Taraflar arasında davacının hizmet süresi yönünden ihtilaf bulunmaması sebebiyle, hizmet süresinin tarihleri arasında 3 yıl 23 gün olduğu tespit edilmiştir. 5) Davacı vekili, davacının davalı şirketten 2.250,00 TL maaş aldığını, ayrıca günlük 50,00 TL harcırah aldığını, davacının harcırahının ücret niteliğinde, mesaisi karşılığında ödenen miktar olduğunu, bu nedenle davacının davalı şirketten 3.750,00 TL net maaş aldığını, ancak davacının ücretinin SGK ya asgari ücretten bildirildiğini iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının ücretinin brüt 1.647,00 TL olduğunu iddia etmiştir. Dosyaya sunulan Eylül 2013-Mayıs 2016 arası imzalı ücret pusulalarından, davacının ücretinin asgari ücret olarak tahakkuk ettirildiği tespit edilmiştir. Çanakkale Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası yazı cevabında, şehirlerarası tır şoförünün aylık kazancının 1.800,00 TL + mesai + yemek ücreti olduğunu tespit edilmiştir. Bu hususta dinlenen tanıklardan; Tanık.., kendisinin en son net maaşının 1.950,00 TL olduğunu, ancak duyduğu kadarıyla 2016 yılının yıl başından sonra maaşlarının 2.250,00 TL olduğunu ve halen de 2.250,00 TL olarak devam ettiğini, maaşların asgari ücret kısmının bankaya yattığını, diğer kısımlarını elden aldıklarını, günlük 50,00 TL den az olmak üzere elden harcırah adı altında para aldıklarını, aylık toplam 1.500,00 TL ettiğini, SGK ya sigorta priminin asgari ücret üzerinden bildirildiğini Tanık., işyerinde şoförlerin 2016 yılındaki maaşının 2.250,00 TL olduğunu, bu maaşın 1.300,00 TL lik kısmının Finansbank taki maaş hesabına yattığını, geri kalan 950,00 TL sinin ise imza karşılığı elden ödendiğini, günlük 50,00 TL den olmak üzere elden harcırah adı altında para aldıklarını, aylık toplam 1.500,00 TL ettiğini, sürekli çalıştıklarını Tanık.., maaşlarının TL olduğunu, ancak bunun TL sini Finansbank tan aldıklarını, ancak 950 TL sinin elden verildiğini, bu durumun SGK ya nasıl bildirildiğini bilmediğini Tanık, davalı şirketin günlük 50 TL yemek ücreti verdiğini, yemeklerini uzun yol şoförü oldukları için devamlı dışarıda yediklerini ilk işe girdiğinde 1.700,00 TL maaş aldığını, maaşlarının bankaya yatmadığını, elden aldıklarını, maaşına ek olarak günlük 50,00 TL yemek ücreti aldıklarını, çalışmış oldukları bir dönemde şirketin inceleme geçirdiğini, asgari ücret tutarının bankaya yattığını, geri kalan kısmını yine elden aldıklarını, işten ayrılığı tarihte 1.950,00 TL maaş aldığını, davacının da aynı şekilde maaş ve yemek ücreti aldığını, davacının işten ayrıldığında ne kadar maaş aldığını bilmediğini Tanık., ayrıldığında 2.250,00 TL aylık ücret ve günlük 50,00 TL yemek ücreti aldığını, davalı şirkette bütün şoförlerin bu şekilde maaş aldıklarını, maaşların asgari ücretini bankadan aldıklarını, kalan miktarını elden aldıklarını davalı şirkette çalışan bir kişinin davalı şirketi şikayet ettiğinden 2016 yılının Şubat ayından sonra çalışanlara tek tek gelerek toplu olarak bordrolara imzalarını aldıklarını Tanık., davacının en son aylık 1.950,00 TL ücret aldığını, fazla çalışmaları alıp almadığını bilmediğini, maaşının standart olduğunu beyan etmişlerdir. Ülke içinde taşımacılık işinde çalışan tır şoförlerinin ücretleri taraflar arasında temel ücret olarak kararlaştırılabileceği gibi, sabit ücrete ilave olarak sefer sayısına ya da kat edilen kilometre başına ödenen prim şeklinde gerçekleşebilmektedir. 4

5 Uluslararası alanda çalışan tır şoförlerinin ücretleri genelde asgari ücret ve sefere bağlı prim esasına göre belirlenmektedir. Bazı işveren uygulamalarında ise garanti ücret olarak adlandırılan asgari ücret ödenmeyip, sadece sefere bağlı prim ödemesi yapılmaktadır. Bu ihtimalde de tır şoförünün ücreti salt sefer primlerinden oluşur (Yargıtay 9.H.D gün, 2011/ E, 2013/ K.). Sefer primi, uygulamada harcırah olarak adlandırılmakta ve gidilen ülkeye göre değişkenlik gösterebilmekledir. Sözü edilen sefer primi, yol geçiş ücretleri ve diğer masraflar için verilen, Türkiye ye dönüşte belge karşılığı kapatılan avanstan farklı olup, tamamen işçiye ödenen ücret niteliğindedir. Yerleşik Yargıtay kararlarında da uluslararası alanda faaliyet gösteren tır şoförlerinin yasal asgari ücretle çalışmayacağı kabul edilmektedir (Yargıtay 9.H.D gün, 2011/ E, 2013/ K. ; Yargıtay 9.H.D gün, 2011/ E, 2013/17351 K.; Yargıtay 22. H.D gün, 2012/ E, 2013/8106 K.). Uluslararası taşımacılık işinde çalışan tır şoförünün aylık ücretinin tartışmalı olması durumunda, tarafların ikame ettikleri delillerle kesin bir sonuca ulaşılamaması halinde ilgili işçi ve işveren meslek kuruluşları ile gerektiğinde sendikalardan ücret araştırması yapılmalıdır. İşçinin çalıştığı süre içinde taşıma işini gerçekleştirdiği ülkeler belirtilerek sefer başına ne kadar ücret alabileceği belirlenmeli ve dosya kapsamındaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir (Yargıtay 9.H.D gün, 2011/10981 E, 2013/ K..). Sefer primi hesabı yönünden işçinin aylık veya yıllık sefer sayılarının tartışmalı olması ve bu konunun diğer delillerle kesin olarak kanıtlanamaması durumunda işçinin yurda giriş ve çıkış kayıtları emniyet birimlerinden getirtilmek ve buna göre değerlendirme yapılmalıdır (Yargıtay 9.H.D gün, 2011/ E, 2013/ K.). Sefer primlerinin eksik ödendiği veya işverence kesinti yapıldığının soyut şekilde iddia edilmesi halinde, işçiden eksik ödeme yapılan dönemlerin ve kesinti yapılan tarihlerin açıklanması istenmeli ve talep somutlaştırılmalıdır (Yargıtay 7.H.D gün, 2013/2500 E, 2013/6317 K.). Daha sonra işverenin ödeme belgeleri değerlendirilerek eksik ödeme ya da kesinti olup olmadığı belirlenmelidir. Yurt dışı sefer primi, ücretin eki olmayıp ücret niteliğinde olmakla tazminata esas ücrette doğrudan dikkate alınır. Ücretin asgari (garanti) ücret ve sefer primi toplamından oluşması durumunda, işçinin ayda kaç sefer yaptığı belirlenerek aylık sefer primi ile asgari ücretin toplamı üzerinden tazminata esas ücret tespit olunur. Yurt dışına çıkış periyodunun değişkenlik göstermesi ve gidilen ülkeye göre sefer priminin değişmesi halinde, işçinin bir yılda yapmış olduğu seferlere göre aldığı prim tutarları toplamının bir güne bölünmesi suretiyle günlük tazminata esas ücret belirlenir (Yargıtay 9.H.D gün, 2011/8904 E, 2013/ K.). Bu durumda, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının yaptığı iş, kıdemi, emsal ücret yazı cevabı, tanık beyanları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacının ücretinin net 2.250,00 TL, brüt 3.147,25 TL olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Davacıya ödenen günlük harcırah bedelinin net 50,00 TL, brüt 69,94 TL olarak tespit edilmiş olması sebebiyle, aylık harcırah ödemesi brüt 69,94 TL x 30 ay = 2.098,20 TL olarak tespit edilmiştir. Böylece davacının giydirilmiş brüt ücreti, 3.147,25 TL ,20 TL = 5.245,45 TL olarak tespit edilmiştir. 6) DEĞERLENDİRME VE HESAPLAMA Dosya kapsamı tetkik edildiğinde, taraflar arasındaki ihtilafın, davacının iş akdinin ne şekilde feshedildiği, bu doğrultuda davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağı, davacının fazla çalışma, hafta tatili çalışma, genel tatil çalışma, yıllık izin ücreti ve ücret alacaklarının olup olmadığı hususlarında olduğu tespit edilmiştir. I. Kıdem tazminatı alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının ücretinin SGK ya asgari ücretten bildirildiğini, bunun üzerine davacının Çanakkale 1. Noterliğinin tarih ve.. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iş akdini haklı nedenle feshettiğini iddia etmiştir. 5

6 Bu durumda, davacının iş akdinin haklı nedenle feshedilip feshedilmediği hususunda hukuki değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, ara karar gereği talep doğrultusunda kıdem tazminatı hesaplanacaktır sayılı İş Kanunu madde 14 esaslarına göre davacının toplam hizmet süresi 3 yıl 23 gündür. Davacının giydirilmiş son brüt ücreti 5.245,45 TL dir. Fesih tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı: 4.297,21 TL Brüt Ücret Toplam 4.297,21 TL x 3 yıl = ,63 TL 4.297,21 TL / 12 ay x 0 ay = 0,00 TL 4.297,21 TL / 365 gün x 23 gün = 270,78 TL + Toplam Brüt = ,41 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 99,90 TL - Net Kıdem Tazminatı Alacağı = ,51 TL II. Fazla çalışma, hafta tatili çalışma ve genel tatil çalışma ücreti alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının 45 saatin üzerinde çalıştırıldığını, hafta tatilinde ve genel tatilde çalışmalarının karşılığının ödenmediğini iddia etmiştir. Davalı vekili, davacının davaya konu fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti taleplerinin bir dayanağı bulunmadığını, davacının davalı şirket bünyesinde haftada 5 gün çalıştığını iddia etmiştir. Dosyaya sunulan takograf kayıtlarının çözümünün yaptırılmadığı tespit edilmiştir. Bu hususta dinlenen tanıklardan; Tanık, davalı şirkete girerken ayda 3 gün izniniz var dediklerini, ancak yurt içi ve yurt dışı çalıştıkları için sürekli yollarda olduklarını, yollarda oldukları için 3 günlük izinlerini hiç kullanmadıklarını, haftanın 7 günü hep çalıştıklarını, mesai başlangıç ve bitiş saatlerinin belirsiz olduğunu, çünkü uzun yol tır şoförü oldukları için mesai gibi bir kavramın söz konusu olmadığını Tanık, davalı şirkete girerken ayda 3 gün izniniz var dediklerini, ancak yurt içi ve yurt dışı çalıştıkları için sürekli yollarda olduklarını, yollarda oldukları için 3 günlük izinlerini hiç kullanmadıklarını, haftanın 7 günü hep çalıştıklarını mesai başlangıç ve bitiş saatlerinin belirsiz olduğunu, çünkü uzun yol tır şoförü oldukları için mesai gibi bir kavramın söz konusu olmadığını Tanık.., çalıştığı işyerinde yoğun bir program olduğunu, çok izin alamadıklarını, haftanın 7 günü çalıştıklarını, 2 haftada bir izin kullanmalarına izin verildiğini hafta tatili olarak ayda 2-3 gün kullanmalarına izin verildiğini, şoför oldukları için haliyle fazla mesai yaptıklarını, dini bayramlarda izin kullanmadıklarını, ancak resmi bayramlarda müsait olurlarsa izin kullandıklarını Tanık.., kendisinin ve davacının haftanın 7 günü çalıştıklarını, hiçbir zaman hafta tatili kullanmadıklarını, devamlı surette hafta sonları da çalıştıklarını, ulusal bayram tatillerinden de izinli sayılmadıklarını, devam olarak ulusal bayram tatillerinde de çalıştıklarını, dini bayramlar olan Ramazan ve Kurban bayramlarında iki gün izinli olduklarını, iki gün izinden sonra çalışmaya devam ettiklerini çalıştıkları şirkette mesai saatinin olmadığını, çalışma saatlerinin araçta bulunan takograflarda belli olduğunu, gündüz araca yük sardıklarında gece de yolda olmak üzere ertesi sabah kadar yol aldıklarını Tanık, şoförlerin belli bir mesai saatlerinin olmadığını, yataklarının yorganlarının araçta olduğunu, kullandıkları tırlara seramikleri yükleyip boşalttıklarını, gecelerinin gündüzlerinin olmadığını, uykuları geldiğinde arabayı çekip uyuduklarını ve yola devam ettiklerini haftanın 7 günü çalıştıklarını, hatta 6

7 hiç eve gitmeden 20 gün çalıştığını bildiğini, hafta sonu izinlerinin olmadığını, acil durumlarda, hastalık, evlenme vs. durumlarda izin verildiğini, bunların haricinde bir izin olmadığını davacının da kullanmadığını, genel tatillerde 1 Mayıs, 1 Ocak ta ve resmi bayramlarda çalıştıklarını, dini bayramlarda izinli olduklarını, ancak görevde iseler yani mal taşıyorlarsa izinli olmadıklarını Tanık., çalıştığı dönemde sabah gibi işe başladığını, akşam a kadar devam ettiğini, bazen de işin akşam başladığını sabaha kadar devam ettiğini, akşam iş başladığında da sabah gibi işin başladığını aracın yüklemesinin yapıldığını ve yola çıkma vaktinde de aracın yola çıktığını, dinlenme saati gelince de aracı park edip istirahate çekildiğini, ancak bunun evde olmadığını, yolda olduğundan tüm zamanın yolda ve araç üzerinde geçtiğini, davacının tır şoförü olduğundan kullandığı aracın yükleme ve boşaltma zamanlarında ve aracın teslimat yerine gidiş dönüşünde davacının hep iş başında olduğunu, bunun dışında aracı ile gerekli taşımayı yapıp işyerine döndükten sonra davacının evi Ezine de olduğundan evine gidip ertesi gün tekrar işine döndüğünü, çalışma şartları bu şekilde olduğundan davacının hafta sonu gibi bir ayrımının olmadığını, iş olmadığında evinde kaldığını, bu durumun hafta sonu ya da hafta içi olabildiğini, ancak bu durumun her hafta olmadığını, genellikle bir gün sonra işe tekrar döndüğünü, kendi özel işleri olduğunda da davalı firmadan izin alıp özel işlerini halledip işine döndüğünü maaşın standart olduğundan UBGT alacaklarını almadığını beyan etmişlerdir. Bu durumda, nihai değerlendirme ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının haftanın 6 günü, saatleri arasında, 1 saat ara dinlenme süresi düşüldükten sonra günde 9,5 saat, haftada 9,5 saat x 6 gün = 57 saat çalıştığı kanaatine ulaşılmıştır. Böylece davacının haftalık fazla çalışma süresi 57 saat 45 saat ) 12 saat olarak tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacak, genel tatil günleri hesaplama dışlanacaktır. Aynı zamanda, davacının her hafta, hafta tatilinde saatleri arasında, 1 saat ara dinlenme süresi düşüldükten sonra günde 9,5 saat çalıştığı kanaatine ulaşılmış olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacak, genel tatil gününe denk gelen pazar günleri hesaplama sırasında dışlanacaktır. Yine davacının dini bayramlarda 2 gün izin kullandığı, diğer genel tatil günlerinde çalıştığı kanaatine ulaşılmış olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacaktır. Davacının fazla çalışma ücreti, hafta tatili çalışma ücreti ve genel tatil çalışma ücreti alacağı hesaplanırken, belirlenen son brüt ücretinin asgari ücrete oranı (3.147,25 TL / 1.647,00 TL = 1,9109 oran) ile geçmiş dönem brüt ücreti hesaplanacaktır. Fazla Çalışma Ücreti Alacağı HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT FAZLA ÇALIŞMA SAATİ HAFTA TOPLAM 07/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 1, ,98 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 21 = 3.279,33 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 1, ,57 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 22 = 3.601,97 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 1, ,96 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 22 = 3.813,85 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 1, ,95 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 22 = 4.040,87 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 1, ,53 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 23 = 4.477,70 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 23 = 5.790,94 TL 01/07/ /07/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 225 x 1,5 x 12 saat x 4 = 1.007,12 TL + Toplam Brüt = ,78 TL Sigorta Primi = 3.901,77 TL - Vergiye Tabi Ücret = ,01 TL Gelir Vergisi Kesintisi = 3.772,00 TL 7

8 % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Fazla Çalışma Ücreti Alacağı = 197,43 TL - = ,58 TL Hafta Tatili Çalışma Ücreti Alacağı HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT SAAT HAFTA TOPLAM 07/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 1, ,98 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 25 = 3.090,64 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 1, ,57 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 26 = 3.370,03 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 1, ,96 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 25 = 3.431,02 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 1, ,95 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 26 = 3.780,66 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 1, ,53 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 23 = 3.544,84 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 25 = 4.983,15 TL 01/07/ /07/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 225 X 1,5 X 9,5 saat X 4 = 797,30 TL + Toplam Brüt = ,64 TL Sigorta Primi = 3.449,65 TL - Vergiye Tabi Ücret = ,00 TL Gelir Vergisi Kesintisi = 3.259,60 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Hafta Tatili Ücreti Alacağı = 174,55 TL - = ,84 TL Genel Tatil Çalışma Ücreti Alacağı HESAPLAMA SÜRESİ ÇARPANI BRÜT ÇALIŞILAN GENEL TATİL GÜNÜ TOPLAM 07/07/ /12/2013 arası 1.021,50 TL 1, ,98 TL / 30 gün x 6,5 gün = 422,93 TL 01/01/ /06/2014 arası 1.071,00 TL 1, ,57 TL / 30 gün x 4 gün = 272,88 TL 01/07/ /12/2014 arası 1.134,00 TL 1, ,96 TL / 30 gün x 6,5 gün = 469,51 TL 01/01/ /06/2015 arası 1.201,50 TL 1, ,95 TL / 30 gün x 4 gün = 306,13 TL 01/07/ /12/2015 arası 1.273,50 TL 1, ,53 TL / 30 gün x 6,5 gün = 527,27 TL 01/01/ /06/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 30 gün x 4 gün = 419,63 TL 01/07/ /07/2016 arası 1.647,00 TL 1, ,25 TL / 30 gün x 2,5 gün = 262,27 TL + Toplam Brüt = 2.680,61 TL Sigorta Primi = 402,09 TL - Vergiye Tabi Ücret = 2.278,52 TL Gelir Vergisi Kesintisi = 341,78 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi Net Genel Tatil Ücreti Alacağı = 20,35 TL - = 1.916,40 TL 8

9 III. Yıllık izin ücreti alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının yıllık izin kullandırılmadan çalıştırıldığını iddia etmiştir. İspat külfeti kendisinde olan davalı işveren, davacının yıllık izinlerini kullandığını gösterir imzalı izin defteri veya eşdeğer belge sunmamıştır. Davacının İş Kanunu madde 53 kapsamında hak ettiği yıllık izin süresi 14 gün x 3 yıl = 42 gün olarak tespit edilmiştir. Bu durumda, davacının yıllık izin süresi, 42 gün olarak tespit edilmiş olup, bu doğrultuda hesaplama yapılacaktır. Brüt Ücret Toplam İzin Günü Toplam 3.147,25 TL / 30 x 42 gün = 4.406,15 TL Sigorta Primi = 660,92 TL - Vergiye Tabi Ücret = 3.745,23 TL Gelir Vergisi Kesintisi = 561,78 TL % 07,59 Damga Vergisi Kesintisi = 33,44 TL - Net Yıllık İzin Ücret Alacağı = 3.150,00 TL IV. Ücret alacağı yönünden: Davacı vekili, davacının 07/2016 ücretinin ödenmediğini iddia etmiştir. İspat külfeti kendisinde olan davalı işveren, davacının ücret alacağının ödendiğini gösterir yazılı delil sunmamıştır. Bu durumda, davacının 07/2016 dönemine ilişkin ücret alacağının ödendiğinin ispatlanamadığı kanaati ile davacının net ücret alacağı, 2.250,00 TL / 30 gün x 29 gün = 2.175,00 TL olarak hesaplanmıştır. 7) SONUÇ Dosyada bulunan delillerin takdir ve değerlendirilmesi Sayın Mahkemeye ait olmak üzere, davacının, dava konusu edilen dava dilekçesindeki talepleri, Kıdem Tazminatı Alacağı 200,00 TL ,51 TL Fazla Çalışma Ücreti Alacağı 100,00 TL ,58 TL Hafta Tatili Çalışma Ücreti Alacağı Talep Hesaplanan Faiz-Başlangıç Tarihi 100,00 TL ,84 TL Genel Tatil Ücreti Alacağı 100,00 TL 1.916,40 TL İş akdinin feshi tarihi olan tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz Dava-ıslah tarihinden itibaren, taleple bağlı kalınarak, yasal faiz Dava-ıslah tarihinden itibaren, taleple bağlı kalınarak, yasal faiz Dava-ıslah tarihinden itibaren, taleple bağlı kalınarak, yasal faiz Yıllık İzin Ücreti Alacağı 100,00 TL 3.150,00 TL Dava-ıslah tarihinden itibaren yasal faiz Ücret Alacağı 100,00 TL 2.175,00 TL olarak hesaplanmış olup, Sayın Mahkemeye saygıyla sunarım Dava-ıslah tarihinden itibaren, taleple bağlı kalınarak, yasal faiz Hesap Bilirkişi Gökmen Ergür 9