Edebiyat bahçesinden bir meyve...

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Edebiyat bahçesinden bir meyve..."

Berna Bardakçı
4 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Edebiyat bahçesinden bir meyve...

2 Ferîdüddin Attâr MANTIKU T-TAYR DAN SEÇMELER

3 İÇİNDEKİLER Önsöz...9 Ferîdüddîn Attâr Mantıku t-tayr İki Tilki Padişah ile Av Köpeği Doğru Yol Hangisi? Dünya Çok Küçük Bala Tutsak Olan Sinek Allah Dostu ile Deniz Surete Değil Sirete Bak! Bir Küp Altın Yüzünden

4 Hazret-i Âdem (a.s.) Niçin Dünyaya Gönderildi? Hazret-i Süleyman ın (a.s.) Yüzüğü Bayezid-i Bistâmî nin (k.s.) Üzüntüsü Gazneli Sultan Mahmud ile Diken Toplayıcı Pire ve Sinekten Kurtulamayan Meczup Âşık Günahkârın Tövbesi Ham Sofu ile Günahkâr Adam Hakiki Âşık Olmak İçimizdeki Kâfir Şeytanın Şikâyeti Şeytana Uyma Hazret-i İsa (a.s.) ile Şeytan Zengin ile Meczup Öldükten Sonra Ne Fayda! Aldatıcı Ses Sarayın Noksanı Dünyaya Doyamadan Gitti Mecazi Aşk Geçicidir Kaknüsün Hikâyesi Senin Başına Gelen Ne Ki! Ölüm Döşeğindeki Neyzen Suyu Acı Küp Beni Bulabilirsen Padişah ile Kölesi Dünya Hayatı Mutsuzluğun Çaresi

5 Ebedi Mutluluk Rüyadaki İhtişamın Sırrı Şeyh Harakanî (k.s.) Hazretlerinin Üzüntüsü Hazret-i Yusuf u (a.s.) Satın Almak İsteyen Yaşlı Kadın Dervişliğin Kıymeti Dünya Nedir? O Benden İleridir Hint Padişahının Korkusu Mümin Sözünde Durur Konuşan Taş Gerçek Kul Aşk Ateşine Düşen Derviş Sultan Mahmud ile Külhandaki Dilenci Bende Olmayanı İstiyorum Asla Ben Deme! İbadetten Zevk Almak Gözüne Ne Oldu? Ayaz ın Padişahlığı Hakiki Zenginlik Sultan Mahmud un Korkusu Sultan Mahmud un Adağı Ateş Düştüğü Yeri Yakar Beni de Namaza Kaldır! Arayan Bulur Aşk Sabır İşidir

6 Aramaktan Vazgeçmem Hiç Kapanmayan Kapı Koyun Postu Giyen Mecnun Âşık Uyumaz Dikkat Et de Benim Durumuma Düşme İkimiz Biriz Kızının Mezarı Başında Ağlayan Anne Benlik Gider Aşk Kalır Mum ve Pervaneler Ölüler Konuşamaz Rabiatü l-adeviyye nin (R.anha) Cevabı Dünya Bir Yana Leylâ Bir Yana Galip Sayılır Bu Yolda Mağlup İskender ile Aristo Allah Dostlarını Anmak Derviş ile Padişah Hasret ve Hayıflanma Dolu Ölüm İmam Şiblî nin Hesap Günü Sıcak Gözyaşı ve Soğuk Ah Zindandan Ne Getirilir? Hazret-i Süleyman (a.s.) ile Karınca

7 ÖNSÖZ Edebiyatta hikâye tekniğini kullanmak çok eski zamanlardan beri müellifler tarafından tercih edilen bir usuldür. Bilhassa anlaşılması zor, mücerret konuların müşahhas örneklerle desteklenmesi, hikâyeler sayesinde olur. 12. asırda yaşayan meşhur mutasavvıf, şair ve müellif Ferîdüddin Attâr (k.s.), tasavvufi konuların hikâye yoluyla anlatılması geleneğinin öncülerindendir. Mantıku t-tayr adlı eserinde muhataba anlatılması pek de kolay olmayan mevzuları tahkiye yoluyla ele alır. Mantıku t-tayr da, kuş türlerinin bir araya gelerek uzun bir yolculuğa çıkması anlatılır. Bu yolculuğun maksadı hakiki bir padişah olan Simurg a ulaşmaktır. Tasavvuftaki seyr-i süluk yolculuğunu temsil eden bu 9

8 yol, aşılması zor engellerle doludur. Nitekim kuşların tamamı yolculuğu tamamlayamaz, çeşitli sebeplerle yolda kalırlar. Çünkü hakiki varlığa ulaşmanın tek yolu aşktır. Bu aşk, yanmasını ve şevkini hiçbir zaman yitirmeyen âşıkların aşkıdır. Mantıku t-tayr dan hikâyeleri Türkçeye aktarırken eserin Farsça aslının yanı sıra Mahbûbe Zamânî nin Mantıku t-tayr be-nesr, (Tahran: İkbâl Yayınları, 1389) isimli eserinden ve Şem î nin Şerh-i Mantıku t-tayr adlı eserinden istifade edildi. Hikâyelere konuya uygun başlıklar vermeyi uygun gördük. Birçoğunun sonuna, Attâr ın hikâye sonlarında verdiği kıssadan hisse kabîlinden öğütler yerleştirdik. Hikâyelerde, Gazneli Mahmud, Ebu Saîd Ebu l-hayr (k.s.), İmam Şiblî (k.s.), Bişr-i Hâfî (k.s.) gibi tarihten meşhur şahsiyetler; Mecnûn, pervane ve bülbül gibi hayal mahsulü isimler geçiyor. Hikâyeler, ilahî aşk ateşiyle yanan insanın, insan-ı kâmil mertebesine nasıl ulaşması gerektiğini gösteren ipuçlarıyla doludur. Hikâyelerin özünde, dünya sevgisi yerine Allah sevgisi olması gerektiği, ancak bu şekilde gerçek mü min olunabileceği bir kez daha hatırlatılır. Prof Dr. Ozan YILMAZ 10

Benzer belgeler

Bir insan, nefs kılıcını ve hırsını çekip hareket edecek olursa, akıbet o kılıçla kendi maktül düşer. Hz. Ali

Marifet nefsi silmek değil, bilmektir. Hacı Bektaş-ı Veli Nefsin, azgın bir binek atından daha çok şiddetle gemlenmeye muhtaçtır. Hasan Basri Bir insan, nefs kılıcını ve hırsını çekip hareket edecek olursa,