KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ
|
|
- Bora Ertuğ
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ ÖET Nedm DİKMEN * aman sers verler ullanılan br regresyon denlemnde açılayıcı değşen n yalnız şmd değerler değl, geçmş (gecmel) değerler de yer alıyorsa, buna gecmes dağıılmış model denr. Bu ür modeller eonomer çözümlemelernde yaygın olara ullanılır. Bu araşırmada, Tüün ürem ve alım fyaları arasında lşnn Koyc ve Almon modeller yalaşımıyla belrlenmes amaçlanmışır. Modelde üün ürem bağımlı değşen, fya se bağımsız değşen olara alınmışır. Çalışmada ullanılan değşenlern zaman serler yıllı dönemler baryle olu 98 3 dönemn asar. Fya ve gecmes dağıılmış değerlernn üün üremne olan eler Koyc ve Almon enğ ullanılara ayrı, ayrı ahmn edlmşr. Analz sonucu elde edlen bulgulardan Koyc modelne göre, Almon Tenğnn Tüün ürem - fya lşsn daha y açılayan br model olduğu görülmüşür. Anahar Kelmeler: Koyc ve Almon model, Gecmes dağıılmış model, Tüün ürem, Fya, aman sers verler, ABSTRACT KOYCK-ALMON APPROACH WITH TOBACCO PRODUCTION AND PRICE RELATION In a regresson euaon n whch me seres daa s used f no only he resen varaes of he whch s used as he llusrave varable bu s revous ones are avalable, s called dsrbued-lag model. These yes of he models are commonly used n economery analyss. In he sudy s emhaszed o defne he relaonsh beween obacco roducon and s rce usng he Koyc and Almon Aroach. Tme seres used n he sudy are yearly lanned and nclude he erod of The nfluences of rce and lae-delvered varables on obacco roducon are guessed seeraely beng used Koyc and Almon echncs. From he fndngs resuled n he analyss, accordng o Koyc Model, s shown ha Almon echncs s beer model elanng he relaonsh beween obacco roducon and he rce. Keywords: Koyc and Almon models, Dsrbued-lag model, Tobacco roducon, Prce, Tme seres daa..giriş Gecmes dağıılmış modellern sa leraüründe öneml br yer vardır. Bu ür modellerde bağımsız değşenler arasında, açılayıcı değşenn gecmel değerler yer alır. Bu modeller sonsuz (gecmel) ve sonlu (gecmel) gecmes dağıılmış modeller olara fade edlr. Gecmes sonsuz, yan gecmenn geçmşe doğru uzunluğu anımlanmamış model aşağıda şelde fade edlr, Y... u () Gecmes sonlu dağıılmış gecmel br model se; Bu model ısaca, Y... u () * Yrd.Doç.Dr.Nedm DİKMEN Karadenz Ten Ünverses Gresun İsad ve İdar Blmler Faüles e-mal: nedm963@yahoo.com
2 Y u olara fade edlr. (3) Bu, açılayıcı değşen n sadece bu günü değer ( ) le değl, geçmş dönemlerde değerler le de ( Y...Y - ) bağımlı değşen ( Y ) eledğn fade eder. Br başa deyşle n bell sayıda geçmş değerler de bağımlı değşen üzernde eldr. Çoğu zaman Y, e br süre sonra e göserr, geçen bu süreye gecme denr. Gecmes dağıılmış modellern modele özgü ahmn sıradan en üçü areler (OLS) yönem ullanılara yaılır (F.Al, 94: 3-8; Tnbergen, 949: 75-85). Bu çeş modellerde uygulamada oraya çıaca en öneml sorunlardan br, bağımsız (eleyc) abul edlen değşenler arasında çolu doğrusal bağlanıdır (Kılıçbay, 983: 83), çünü aynı değşenn gecmeler modelde yer aldığından aramerelere a sandar haalar büyü çıablr. İncs, eğer gecmelern sayısı büyüse ve örne üçüse, aramereler ahmn edemeyeblrz. Çünü sas baımdan anlamlılı eslernn yaılması çn serbesl dereces yeerl olamayablr, anca bu güçlüler aşma çn önerlen çeşl yönemlern hes emel amaç olara gecmel değşenlern sayısını anlamlı bçmde azalmaya çalışırlar, lere sınırlamalar onara ve gecmel değşenlern doğrusal br bleşmnden (W ) dyebleceğmz yen değşenler üreere bu amaca ulaşılır (Kousoyanns, 989: ). Bu sınırlamaların brbrnden farı üzerne sınırlamaların nasıl onulduğudur. Bu çalışmada, üün ürem ve alım fyaları arasında lş br gecmes dağıılmış model olara düşünülmüş ve analz çn Koyc ve Almon yalaşımının br model olara uygulanması benmsenmşr.. TEORİ VE YÖNTEM. Koyc Model: Koyc, gecmes dağıılmış modeller ahmn çn dahce br yönem önermşr. Koyc model, bağımsız değşen gecmelernn bağımlı değşen belrl br ağırlıa eledler ve söz onusu gecme ağırlılarının da geomer olara azaldığı varsayımından hareele model ndrgemş br hale gerere, regresyon denlemnn ahmn edlmesn sağlamışır. İndrgenmş yaıda modele ulaşma çn, () de gecmes sonsuz dağılmış br modelde Koyc, büün ların aynı şarel olduğunu, bunların aşağıda gb geomer br bçmde azaldılarını varsayar: λ,... (4) Burada λ, ( < λ < ) dağıılan gecmenn azalma ya da düşme oranı, λ se uyarlanma hızıdır. gecme asayısının değerdr (Koyc 954 : -5). Bu değer ora dan başa λ ya da bağlıdır, λ, e ne adar yaınsa de azalma oranı o adar düşer, λ, sıfıra ne adar yaınsa de azalma oranı o adar hızlı olur. Oralama gecme se λ /(-λ) oranıdır. Oralama gecme sayısı, bağımsız değşennde oluşan br brml değşmn, bağımlı değşen Y üzernde hssedlr ölçüde br e yaraablmes çn geçmes gereen zaman sürecn göserr. Yalnız gecmel dışsal değşenler çeren başlangıç model (), ardı ardına her asayısının, endnden önce dan sayısal olara daha üçü olduğunu (bu, λ< olmasından aynalanır), yan uza geçmşe doğru gerye gçe gecmenn Y üzernde
3 esnn azaldığını fade eder (Gujara, 999: ). Şel. de oyc dzn (azalan geomer dağılım) graf olara göserlmşr; λ3/4 λ/4 λ/ Gecme ( ) Şel. Koyc Dzn (Azalan geomer dağılım) (4) no.lu denlemn sonucu olara, gecmes sonsuz model şöyle yazablrz; Y λ λ... u (5) Böyle br modele doğrusal regresyon çözümlemes yönem uygulanamaz, model sonsuz ve λ asayıları doğrusallıan ço uzaır. Koyc, burada dahce br çıış yoluyla (5) nolu model br dönem ger çe aşağıda model elde eder: Y λ λ 3... u (6) ( 6 ) nolu denlem λ le çararsa λ Y (7) 3 λ λ λ λ 3... λu denlem bulunur. (7) nolu denlem (5) nolu denlemden çıarırsa : Y λ Y λ) ( u λu ) (8) ( Bu denlem yenden düzenlenrse, Y v (9) ( λ) λy elde edlr, Böylece (8) ve (9) nolu denlemler Koyc model olara anımlanır. (9) nolu denlemde v ( u - λu - ), u le λu - n hareel br oralamasıdır. Koyc modelnde açılayıcı değşenn gecmel değerler oradan aldırılmışır, dolayısıyla gecme sayısı olduğundan çolu bağlanı sorunu endlğnden oradan almışır. Başlangıça le sonsuz sayıda ahmn eme zorunluluğu varen, şmd yalnızca üç blnmeyen değşen,,, λ yı ahmn eme gerer.
4 . Almon Model : Shrley Almon (965) göre Koyc dznlernn şe yaramadıları durumda nn, gecme uzunluğu nn br fonsyonu olara yazılablr. Aşağı da Almon ço erml gecme dzn şel olara göserlmşr: Gecmes dağıılmış br regresyon denlemnn, Y u () Şelnde olduğunu varsayalım. Gecmes sonlu dağıılmış br modelde, Almon maemae Weersrass eorem dye blnen br eoremden yararlanara nn gecme uzunluğunu nn uygun dereceden br ço ermls le yalaşı olara bulunableceğn varsayar. (Gujara, 999: 63 ). 3 7 Gecme (a) 3 7 Gecme (b) 3 8 Gecme (c) 3 8 Gecme (d) Şel. Almon Ço Terml Gecme Dzn. Şel.a da yer alan gecme dzn çn şunu yazablrz: () Bu denlem nn arel ya da nc dereceden br çoermlsdr.(şel.b ye baınız). Denlem şel.c dae alınara, bu defa şöyle yazılır: () 3 3 Bu da nn üçüncü dereceden br ço ermlsdr (şel.d ye baınız). Model daha genel olara yazılırsa aşağıda gb olur:
5 ,...,,., > (3) Bu denlemde nn nc dereceden br çoermlsdr. nn, (en uza gecme uzunluğu) den üçü olduğu varsayılmışır. () ve (3) nolu denlemlerden aşağıda fade elde edlr. P P P u Y... ϕ (4) Buradan, şu anımları yaalım: (5) O halde (4) nolu denlem şöyle yazılablr. u Y ϕ... (6) Almon dznnde Y nn, değşenlerne göre değl, (6) nolu denlemde yer alan değşenlerne göre alışıldı OLS yönemne göre ahmn yaılır. Model de aramerelernn ahmn u olasılılı bozucu ermnn las doğrusal regresyon modelnn varsayımlarını yerne germes oşuluyla, senen büün sas özelllern aşıyacaır (H.Greene 3: ). Böylece Koyc modeln de oraya çıan varsayım hlaller Almon yalaşımı le gderlr. Almon enğ bu bağlamda, Koyc yönemne göre ço açı br üsünlüğe sahr. değerler ahmn edlden sonra, l başa yer alan ler aşağıda şelde ahmn edlr: 4 (7) 3 9 3
6 Bu fadeler, gecme uzunluğu 3 olan regresyon modelne yerleşrlr ve oluşan denlemde lar ora araneze alınırsa, Y (8) Φ W W W3 u Denlemne ulaşılır, bu denlem de; W W (9) W Şelndedr. Sonuç olara ler ullanara W serler ürelr ve bunların açılayıcı değşenler olara ullanılmasıyla Almon model ahmn edlr. 3. DEĞİŞKENLER VE VERİ SEÇİMİ Bu araşırmada, üün ürem ve alım fyaları arasında lşnn Koyc ve Almon modeller yalaşımıyla belrlenmes amaçlanmışır. Model çn, 98-3 yılları arası üün ürem marı ve oralama alım fyalarını göseren zaman serler esas alınmışır. Elde edlen verler 98 başlangıç yılı baryle sab esaslı ürem ve fya ndeslerne çevrlere OLS yönemyle analz yaılmışır. Modelde Q değşen bağımlı değşen olu, üün üremn, bağımsız değşen se oralama üün alım fyalarını emsl emeedr. Açılayıcı değşen n sadece bugünü değl, geçmş dönemlere a değerler de üün üremn elemeedr. Dolayısıyla modelde değşennn gecmel değerler ullanılmışır. Örneğn breylern yaırım harcamaları sadece bugünü asarruflarına bağlı olmayı, geçmş dönemlerde yaılan asarruflarında es alındadır. Aynı durum ar-ge harcamalarıyla vermll veya üemgelr lşs çnde geçerldr. Klas sad eorye göre, serbes br yasa oramında üm eonom sorunların çözümü, düzgün şleyen fya meanzması sayesnde ooma olara gerçeleşr. Eğer fya meanzmasına dışardan br müdahale yosa arz ve ale arasında denge urulaca, şsel çıarlar yanında, görünmez br el olumun genel çıarlarını da sağlayacaır (Karaayalı, : 77-8) O halde sorun, fya meanzmasının arımsal ürünler yasasında las sa eorsnde öngörüldüğü gb düzgün şley şlemedğdr. Tarımsal ürünler arz ve aleb endne özgü braım özelller arz eder, bu özelller nedenyle arımsal ürün yasasında öneml asamalar olmaadır. Tarımsal ürün yasalarının göserdğ özelller nedenyle devlen yasaya müdahales br ural halne gelmşr. (Dnler, 993: 88-89). Tarımsal ürünlere devle müdahales eonom, sosyal ve ol amaçlar aşımaadır. Teelc olalar nedenyle, üün üremnde ve alım fyalarında her yıl büyü br srarsızlı yaşanmaadır. Tüün ürem alanlarının yasayla sınırlanmış olması da bu olguyu değşrmemş, özellle Doğu ve Güneydoğu Bölges nde üün ürem alanları öneml ölçüde armışır. Tarım esmnde ürem çn verlen ararla ürünün alınması arasında br zaman sürec geçmeedr. Bu zaman süres çnde, ale değşmeler meydana gelmeedr. Böylece, br dönemden dğerne, ürün marı le fyalar arasında büyü dalgalanmalar olmaadır. Bu yıl yasaya arz edlen br ürün, geçen yıl verlen br ürem ararının necesdr. Aynı şel de
7 bu ürünün marı geçen yılın fyalarına göre ayarlanmışır (Özgüven, 997: 57-59). Ürecler, Eğer bu yıl ürün marı bol se fyalar düşeceğ çn, gelece yıl ürem marını azalaca ararlar alırlar. Bu yıl ürün ı ve fyalar yüsese, gelece yıl daha fazla ürem yama ararları verecelerdr. Tarımsal ürün yasalarında ürem marı ve fyalarda dalgalanmalar böylece sürü gdecer. Bundan dolayı fya dalgalanmalarını açılayan şeller örümce ağına benzer br şel oluşurduğundan, bu olaya örümce ağı eorem veya cobweb eorem adı verlr. Örneğn üün ürem yeersz se alım fyaları yüselece, anca bu yüse fya gelece yıl üün üremn arıracaır. Bu baımdan, bugünü üün aleb carî fyaların br fonsyonu olduğu halde, arz marı br önce yıl fyaının br fonsyonudur: Y f ( P - ) Denlem de, Y : dönem üün arzı ; P : fya; - : br önce dönemdr. Bu durumda yasa denges D(P ) S (P - ) olacaır. Cobweb eorem gereğ üün ürem oralama alım fyalarının gecmel değerlernden elenmeedr. Bu nedenle Koyc ve Almon modellerne uygun br arımsal üründür. Tüün ve seçlmş bazı arımsal ürünlern arzı ve fyaı arasında lşy belrleyen orelasyon asayıları ablo. de verlmşr. Tablo. Tarımsal Ürünlerde Ürem-Fya İlşsn Belrleyen Korelasyon Kasayısı (98 3 ) Ürün Adı Korelasyon Kasayısı (R) Pamu,7 Şeer Pancarı,55 Tüün,47 Fındı,3 Ara,5 Buğday, Tablo. de görüldüğü gb üün ürem, fyalara arşı öneml ölçüde duyarlı arımsal ürünlermzden brdr. Dolayısıyla ürem-fya lşsn belrleyen orelasyon asayısı olduça yüser. Ürem ve fya lşsn oraya oyan benzer çalışmalar Aan (955), Cllov (964), Şenel (987), Pınar ve vd (998), arafından yaılmışır. Bu çalışmalarda, ülemzde yeşrlen arımsal ürünler çnde; buğday ve ara gb ürünlern ürem-fya lşsnn ço zayıf, yarı car olan fasulye ve mısırda daha yüse, amu, şeer ancarı, üün gb endüsryel ve car nele ürünlerde bu lşnn daha uvvel olduğu es edlmşr. Bu çalışmaya benzer br çalışma Funda Yurdaul (998) arafından amu ürem ve amuğu açılayan br değşen olan fyaın ve gecmel değerlernn, üreme olan eler Koyc ve Almon yalaşımı le ncelenmşr. 4. MAKROEKONOMİK AÇIDAN TÜTÜN Türye de Ege, Marmara, Karadenz, Doğu Anadolu ve G.Doğu Anadolu bölgeler olma üzere beş ayrı bölgede üün ürelmeedr. 3 yılı verlerne göre 466 öy de ec arafından 3.89 on üün ürem yaılmışır. Yalaşı.5 mlyon şnn
8 dre veya dolaylı olara üün üremyle geçndğ görülmeedr. 3 yılına adar üün deseleme alımı asamında olu ürelen marın büyü çoğunluğu TEKEL (Tüün, Tüün Mamuller Tuz ve Alollü İçler A.Ş) arafından, alan ısmı se özel seör arafından alınmaadır. Teel arafından sgara malaı çn hammadde ve hraç amaçlı olara deseleme alımı yaılıren, 3 yılından baren 4733 sayılı yen üün yasasıyla Teel n deseleme alımları aldırılmışır. Bundan böyle Teel sadece end fabralarında üremne yeece adar üün alacaır. Anca özelleşrme asamında devlee a büün sgara fabraları da özelleşrme aşamasına gelmşr. Son on yıllı süreç çersnde uygulanan üün olaları nedenyle üün ürem % 33 oranında azalmışır. Şel.3 de yılları arası üün ürem, ec aded, oralama alım fyaları, üün hracaı ve üün hracaından elde edlen dövz gelr yer almaadır Tüün Ürem (Ton) Ec Aded İhraca Marı (Ton) Dövz Gelr (USD) Kayna: Şel 3. Tüün Ürem, Ec Aded, Oralama Alım Fyaları, İhraca ve Dövz Gelr İlşs. Oralama yara üün hracaı - on arasındadır. Tüün hracaından yılda 5 mlyon dolar dövz gelr elde edlr. Tüün hracaının olam arımsal ürün hracaı çnde ayı % 5 dr. 986 yılında yaılan yasal düzenlemeyle sgara halaı serbes bıraılmış, 9 lı yılların başında yabancı sgara fabralarının faalyee başlaması le, yabancı sgara üem hızla armışır. Bu nedenle yerl üüne olan hyacın azalması, oa ssem, sözleşmel ürem uygulamaları ve Oralama üün alım fyalarının reel olara azalması sonucu, yerl üün ürem azalara 5 bn ona nmşr. Özellle 997 yılı üün ürecler çn br ırılma noasıdır. Bu yıldan baren oralama üün alım fyalarında sürel br düşüş olduğu görülür (Şel.4). Devam eden bu süreç çnde yalaşı 5 bn çfç üün emnden vazgeçmşr. Kısaca oralama üün alım fyalarında düşüş rend, ürecler memnun ememş, üün ürecler, ürem azalara veya üün emnden vazgeçere esn oraya oymuşur. 997 yılından baren her yıl deseleme üün alım fyaları enflasyonun alında belrlenmş, br önces yıla göre daha yüse deseleme fyaı verlmesne rağmen, reel
9 olara fyalar azalmışır. Fyalar, dolar cnsnden fade edlrse enflasyondan arındırılmış olara, daha gerçeç alım fyaları hesalanaca ve fyalarda düşüş rend grafe (Şel 4 de) olduğu gb açı br şelde görülecer. Oralama Tüün Alım Fyaları (USD) Fya ($) 5, 4,5 4, 3,5 3,,5,,5,, Yıllar Kayna: Teel YTİTMM Yılı Faalye Raoru Şel 4. Oralama Tüün Alım Fyaları ( $ ) Ülemzde, ameran sgara üemnn yaygınlaşması, yabancı üün halaını arırmış, yılında 55 bn on hala yaılara, arşılığında 8 mlyon dolar dövz ödenmşr. Türye de, Burley ve Vrgna gb yabancı menşe üünlern, senlen verm ve alede yeşmes eoloj şarlar sebebyle mümün değldr. Yabancı üün ürem 7 bn on cvarında ve ale çn yeerl değldr. Özel seörün Ameran üünlerle sgara yaması Tür üüncülüğünü darboğaza somuş, yerl üremn azalmasına, yabancı üün halaının armasına yol açmışır. Ülemzde üün arımı, ıraç ve sulamaya elverşl olmayan arazlerde yaılmaadır. Bu oralarda üün e münavebe olaca brço ürün (ahıllar) vardır. Anca brm alandan elde edlen gelr, yaraılan ama değer ve dövz gelr açısından üün, alernaf olmayan arımsal ürünlerden brdr. Her geçen gün aran dış borçlar ve red basısı nedenyle, Ülemz, IMF ve Dünya Banası arşısında drenme gücünü aybemşr. Ço uluslu yabancı sgara frmalarının selerne uygun olara Teel n özelleşrlmes ve Tür üüncülüğünün asfyes devam emeedr. 986 yılında başlayan asfye sürec vme azanara son aşamaya gelmşr. Buna rağmen üün Anadolu nsanının gelenesel arımsal ürünlernden brdr. 5.AMPİRİK BULGULAR VE DEĞERLENDİRME Bu araşırmada, üün ürem ve fya lşsn belrleme çn gecmes dağıılmış modellerden br olan Koyc ve Almon modeller ullanılmışır. Bu amaçla yaılan
10 eonomer analzlerle üün ürem ve açılayıcı değşen fyaın gecmel değerlernn bu modelden hangsyle daha y açılanabldğ es edlmşr. Bu amaçla oluşurulan gecmes dağıılmış model; Q P P P... P u () modelde Q : Tüün ürem (on) P : Tüün fyaıdır. (TL/g) Model de önce üün fyaının gecmel değernn belrlenmes gerer. Gecmes dağıılmış br model de gecme uzunluğunu belrleme çn Schwarz ölçüü (SÖ) ullanılır. Bunun çn ço büyü br (gecme uzunluğu) değeryle şe başlayı, dağıılmış gecmenn bçm onusunda hçbr sınırlama oymadan, bu süre ısalıldığında modeln öneml br bozulmaya uğrayı uğramadığına baılır (Davdson ve MacKnnon; 993: ). Gecme uzunluğunu belrleme çn Schwarz şu fonsyonun en düşüğe ndrgenmesn önermeedr. SÖ : lnσ m ln n Eşle σ, σ (KKT/n) nn en yüse olablrl ahmn, m gecme uzunluğu, n gözlem sayısıdır. Özele, br regresyon model çeşl gecme değerler (m) le ullanılmaa, SÖ değern en üçü yaan m değer seçlmeedr. (Gujara, 999: 63). SC rerne göre gecme sayısı 3 olara hesalanmışır. Üçüncü yıldan baren üün fyalarının, üün üremne olan es sıfıra düşmeedr. Gecme sayısına göre üün ürem ve fya lşs () nolu denlem le sıradan en üçü areler yönem ullanılara (OLS) ahmn edlmşr. Modelde üün ürem ve üün alım fyaları (dolar olara) sab esaslı ndes değerler halne gerlden sonra aramere ahmn yaılmışır. Tahmn sonuçları aşağıda verlmşr; Q P.337P.33P. 37P 3 (8.78) (.6) (.74) (.74) (.59) R.87 F 8.93 d.89 sd: 6 Modelde görüldüğü gb dönemnde üün fyaı üün üremn negaf yönde elemee ve sassel açıdan anlamlı değldr. ve dönem önces üün fyalarının üreme olan es ozf yönde ve aramereler sassel olara anlamlıdır. 3 dönem önces üün fyaları, üün üremn negaf yönde elemee ve aramere asayıları sassel baımdan anlamlı çımışır. Tahmnn sandar haası ço düşü, modeln F es anlamlı ve belrll asayısı R.87 çımışır. Model anlamlı çımasına rağmen gecmes dağıılmış modellerde öneml sorun vardır; brncs, çolu bağlanı sorunu, dğer de gözlem aybıdır. Eğer ver sayısı ço değlse gecmelerden dolayı ahmn değerler uarsız olablr. İşe bu soruna çözüm olara Koyc model ullanılara ahmn yaılacaır. Regresyon denlemnn Koyc model le ahmn aşağıda verlmşr. Paramereler (9) nolu denlem ullanılara ahmn edlmşr. Koyc model ahmn sonuçları aşağıda verlmşr;
11 Q P.44 Q (8.) (.7) (.94) R.46 F 9. d. sd : Bu denlem ısa dönem üün ürem denlemdr. Model de Q üün ürem, P Oralama üün alım fyaları Q - Br dönem önces üün üremn gösermeedr. Modeln es sasler ümüyle anlamlı çımışır. Oralama üün fyalarında g başına brml arış, üün üremnde.7 brml arışa yol açmaadır. Br dönem önces üün üremnde br onlu arış, üün üremn.44 on arırmaadır. Denlemde blglere göre oralama gecme sayısı, Oralama Gecme λ / (-λ).44 /(-.44).6778 Olara hesalanır. Bu değer Tüün fyalarında meydana gelen değşmn, üün üremnde hssedlr ölçüde br eye neden olablmes çn geçmes gereen zaman.6778 yıldır. Koyc model yenden yazılırsa; Q bp λq u ve b λ b () < λ < olduğundan; İl denleme aşağıda şelde ulaşılır, λ b λ b (.44) (.7).7 λ b (.44) (.7).69 λ b (.44) (.7).7 3 λ 3 b (.44) 3 (.7). Q u () P P P 3P 3 Q u (3) 3 P λ λ λ 3 Bu regresyon denlemn Koyc modelnden ürelmş olara yenden yazarsa, Q.36.7P.69P.7P. P 5 3 Arzu edlen veya uzun dönem ürem-fya lşsn belrleyen regresyon denlem elde edlr. Gecmes dağıılmış bu modelde λ asayısının < λ < arasında olması nedenyle, gecmel fyaların üün ürem üzernde gdere azalan br eye sah olduğu görülür. Gecmel fyalara a aramerelern gdere azalmasının neden λ asayısının modelde gdere sınırlandırıcı br eye sah olmasından aynalanır. Koyc model ve Almon modelnn ahmn amaçları aynıdır. Her modelde de (8) nolu denlem ahmn edlmeedr. Almon modelnde, oyc modelnde ullanılan
12 λ b varsayımı yerne varsayımı ullanılmaadır. Almon modelnde bu varsayımın uygulanablmes çn,, değerlernn hesalanması gerer. Almon dznnde Q nn, P değşenlerne göre değl, oluşurulan değşenlerne göre regresyonu bulunur. ϕ u (4) Q P P... P Buradan şu anımları yaalım: P P P (5) P Modelde,,, 3 değşenlerne a verler (5) nolu denlemde yer aldığı şelde ürelr. O halde (4) nolu denlem şöyle yazılablr. Q ϕ... u (6) Almon denlem alışıldı OLS yönemyle ahmn edlr. Bu yolla bulunan φ ve nn ahmnler, u olasılılı bozucu ermnn lâs doğrusal regresyon modelnn varsayımlarını yerne germes oşuluyla, senen büün sas özelllern aşıyacaır. Almon enğ bu bağlamda, oyc yönemne göre açı br üsünlü göserr. Paramere ahmn yaablme çn 3 gecme söz onusu olduğundan 98 yılından baren,,, 3 değşenler hesalanmışır. Değşen değerlerne a hesalanan değerler aşağıda verlmşr. Q u (7) (7.59) (.58) (.37) (.45) R.83 F d.677 sd: Modelde yer alan aramerelern sassel es sonuçları anlamlı çımışır
13 -.3 (.755) (-.77).375 (8) -.3 (.755) 4(-.77) (.755) 9(-.77) -.33 Hesalanan değerler ala yer alan denlemde yerne oyarsa; Q u (9) P P P 3P P.375P.99P. 33P 3 Q (Almon) (3) Olara Almon model aramereler hesalanmış olur. Böylece yenden yaısal modele dönülmüş olur. Koyc ve Almon yalaşımıyla elde edlen aramereler, l regresyon denlem le arşılaşırılırsa; P.337P.33P.. 37P 3 Q İl regresyon denlem P.375P.99P. 33P 3 Q Almon P.69P.7P. P 3 Q Koyc Almon modelyle bulunan çözüm sonuçları l denlemle arşılaşırılırsa elde edlen aramerelern şareler ve değerler Koyc modelne göre, daha anlamlı çımışır. Dolayısıyla üün fyaları le üün ürem arasında lşy, Almon model daha y açılamaadır. 6.SONUÇ Bu çalışmada, üün ürem ve alım fyaları arasında lşnn Koyc ve Almon modeller yalaşımıyla belrlenmes amaçlanmışır. Modelde üün ürem bağımlı değşen, fya se bağımsız değşen olara alınmışır. Tüün ürem üzerne el fya ve fyaın gecmel değerlernn bu modelden hangsyle daha y açılanabldğ oraya onmuşur. Tüün gecmes dağıılmış modellere uygun arımsal ürünlermzden brdr, ara, buğday, amu, şeerancarı, fındı vb. arımsal ürünler arasında, br arşılaşırma yaılırsa, üün ürem le oralama üün alım fyaları arasında orelasyon asayısının yüse olduğu görülür. Ürem ve fya arasında duyarlılı lşs nedenyle üün, Koyc ve Almon gecme modellerne uygun arımsal ürünlermzden brdr. Tüün de deseleme alımları devam eğ sürece ahmn edlen modeller geçerldr. Anca 983 yılından baren üün de deseleme alımlarının aldırılması, gelece dönemlerde üün ürem le fya arasında lşnn nasıl br model çerçevesnde nceleneceğ onusunda şmdden br ahmnde bulunma güçür. Gecmes dağıılmış modeller oluşururen l önce gecme sayısının belrlenmes gerer. Bu nedenle modelde önce üün fyaının gecmel değer hesalanmışır. Gecmes
14 dağıılmış br modelde gecme uzunluğunu belrleme çn Schwarz ölçüü (SÖ) ullanılmış ve gecme ölçüü 3 olara bulunmuşur. Daha sonra Koyc ve Almon modeller aramereler ahmn edlere, hesalanan aramere değerlernden ayrı gecmes dağıılmış modele ulaşılmışır. Modeller arasında arşılaşırma sonucu Almon modelnn, Koyc modelne göre üün ürem le üün fyaları arasında lşy daha y açılayan br model olduğu görülmüşür. Almon modelne göre hesalanan aramerelere baıldığında dönemnde üün fyalarında meydana gelen brml arış, üün üremnde -.3 brm azalmaya yol açmaadır. Aynı şelde br dönem önces üün fyaında g başına dolarlı arış, dönemnde üün üremn.375 on arırmaadır. İ dönem önces üün fyaında (- dönem) g başına dolarlı arış, üün üremnde.99 on arışa neden olmaadır. Üç dönem önces (-3 dönem) üün fyalarının üreme olan esnn negaf olduğu görülür. Genel olara üün ürem geçmş dönemlern fyalarına duyarlıdır. - ve - dönem üün alım fyaları çfçlern ürem ararlarını ozf yönde eleyen öneml değşenlerdr. YARARLANILAN KAYNAKLAR ALMON, S. (965), The Dsrbued Lag beween Caal Aroraons and Eendures, Economerca, vol.3, 965, s AKTAN, R. (955), Türye de raa Mahsuller Fyaları, Anara. F, ALT. (94) Dsrbued LAgs, Economerca, c., s.3-8 CİLLOV, H. (964), Türye Eonoms Baımından Tüünün Önem ve Gelşme İmanları, İTO, İsanbul. DİNLER,. (993), Tarım eonoms, Üçüncü Bası, Bursa. s GUJARATİ, D. (999), Temel Eonomer, (Çev. Şenesen, ÜMİT. Şenesen, GÜLAY GÜNLÜK). Leraür Yayıncılı, İsanbul.Turey. s.: H.GREENE, W. (3), Economerc Analyss, New Yor, New Yor Unversy, Prence Hall. (Pearson Educaon Inernaonal ).s J.TİNBERGEN, (949), Long-Term Foregn Trade Elasces, Macoeconomca, c., s KARAKAYALI, H. (), Eonom Kuramı, Eme Mabacılı Sanay ve Tcare Lmed Şre, Mansa. Turey. s.77-8 KILIÇBAY, A. (983), Uygulamalı Eonmer, Flz Kabev, İsanbul, 983, s.83 KOUTSOYIANNIS, A. (989), Eonomer Kuramı, (Çev. Şenesen, ÜMİT. Şenesen, GÜLAY GÜNLÜK). Verso Yayıncılı, Anara, s KOYCK, L.M. (954), Dsrbued Lags and Invesmen Analyss, Norh- Holland Publshng Comany,Amserdam.s.-5. ÖGÜVEN, A. (997), Tarım Eonoms ve Avrua Brlğ Ora Tarım Polası, Flz aev, İsanbul. s PINAR, M. ve vd. (998), Pamu, Durum ve Tahmn: 997/998, Tarımsal Eonom Araşırma Ensüsü, Anara. RUSSEL, D. And JAMES, G. M. (993), Esmaon and Inference n Economercs, Oford Unversy Pres, New Yor, 993, s
15 ŞENEL, D. (987), Köy Düzeynde Tarýmsal Üremn Yaýsý ve Vermllğ Belrleyen Faörler, MPM Yayını, Yayın No. 35, Anara. T.C.MALİYE BAKANLIĞI Yılı Eonom Raor, Oca,3, Anara. TÜTÜN EKSPERLERİ DERNEĞİ BÜLTENİ, Yıl:4, Sayı: 67, Temmuz,Ağusos, Eylül 4.İzmr. TEKEL YAPRAK TÜTÜN İŞLETMELERİ VE TİCARETİ MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜ, Yılı Faalye Raoru, İsanbul. YURDAKUL, F. (998), Pamu Ürem le Pamu Fyaı Arasında İlşnn Eonomer Analz: Koyc Almon Yalaşımı, Çuurova Ünverses İsad ve İdar Blmler faüles Dergs, Cl 8, Sayı:, Yıl:998.,h:// //
KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ
Ç.Ü. Sosyal Blmler Ensüsü Dergs, Cl 15, Sayı, 6, s.153-168 KOYCK - ALMON YAKLAŞIMI İLE TÜTÜN ÜRETİMİ VE FİYAT İLİŞKİSİ Yrd. Doç. Dr. Nedm DİKMEN Gresun Ünverses Gresun İsad ve İdar Blmler Faüles nedm1963@yahoo.com
DetaylıPARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ. χ 2 Kİ- KARE TESTLERİ. Doç.Dr. Ali Kemal ŞEHİRLİOĞLU Araş.Gör. Efe SARIBAY
PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ- KARE TESTLERİ Doç.Dr. Al Kemal ŞEHİRLİOĞLU Araş.Gör. Efe SARIAY Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı,
DetaylıÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. Nüfus Projeksiyonları
ÇEV 34 Yağmursuyu ve Kanalzasyon üfus Projesyonları Yrd. oç. r. Özgür ZEYA hp://cevre.beun.edu.r/zeydan/ üfus Projesyonları Tasarımı yapılaca olan alyapı projesnn (analzasyon, yağmursuyu analları vb.),
DetaylıÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU
6.07.0 ÇOKLU REGRESON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-ON KATSAILARININ ORUMU ÇOKLU REGRESON MODELİ Ekonom ve şletmeclk alanlarında herhang br bağımlı değşken tek br bağımsız
DetaylıPARABOLİK KISMİ DİFERANSİYEL DENKLEMLER İÇİN İKİ ZAMAN ADIMLI YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA. Gamze YÜKSEL 1, Mustafa GÜLSU 1, *
Ercyes Ünverses Fen Blmler Ensüsü Dergs 5 - - 45 9 p://fbe.ercyes.ed.r/ ISS -54 PARABOLİK KISMİ DİFERASİYEL DEKLEMLER İÇİ İKİ ZAMA ADIMLI YAKLAŞIMLAR ÜZERİE BİR ÇALIŞMA Gamze YÜKSEL Msafa GÜLS * Mğla Ünverses
DetaylıTek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)
VARYANS ANALİZİ İ örne ortalaması arasında farın önem ontrolü, örne büyülüğüne göre z veya testlernden bryle yapılır. Bu testlerle, den fazla örne ortalamasını brlte test etme ve aralarında farın önem
DetaylıKorelasyon ve Regresyon
Korelasyon ve Regresyon 1 Korelasyon Analz İk değşken arasında lşk olup olmadığını belrlemek çn yapılan analze korelasyon analz denr. Korelasyon; doğrusal yada doğrusal olmayan dye kye ayrılır. Korelasyon
DetaylıTürkiye nin Kabuklu Fındık Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urkjans.com Türkiye nin Kabuklu Fındık Üreiminde Üreim-Fiya İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi Şenol ÇELİK*
DetaylıMAKROİKTİSAT (İKT209)
MAKROİKTİSAT (İKT29 Ders 6: IS-LM Prof. Dr. Ferda HALICIOĞLU İtsat Bölümü Syasal Blgler Faültes İstanbul Medenyet Ünverstes Derste İncelenen Konular Mal pyasasında denge: IS eğrs Para pyasasında denge:
DetaylıCinsiyet Değişkeni Bağlamında Harcama Alt Grupları ve Gelir Đlişkisi: Dumlupınar Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama.
Cnsye Değşken Bağlamında Harcama Al Grupları ve Gelr Đlşks: Dumlupınar Ünverses Öğrencler Üzerne Br Uygulama Mahmu ZORTUK * Öze: Đksa blmnn en öneml konuları arasında yer alan gelr le ükem lşks her dönem
DetaylıKoşullu Varyans Modelleri: İmkb Serileri Üzerine Bir Uygulama
Çukurova Ünverses İİBF Dergs Cl:15.Sayı:.Aralık 11 ss.1-18 Koşullu Varyans Modeller: İmkb Serler Üzerne Br Uygulama Condııonal Varıance Models: An Alıcaıon on Isanbul Sock Exchange Serıes H.Alan Çabuk
DetaylıSaklı Markov modelleri kullanılarak Türkiye de dolar kurundaki değişimin tahmin edilmesi
İsanbul Ünverses İşleme Faküles Dergs Isanbul Unversy Journal of he School of Busness Admnsraon Cl/Vol:38, Sayı/o:, 2009, -23 ISS: 303-732 - www.fdergs.org 2009 Saklı Markov modeller kullanılarak ürkye
DetaylıİMKB Hizmetler, Mali, Sınai ve Teknoloji Endeksleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
S. Duran, A. Şan / Sosyal Bller Araşıraları Dergs, 1, (2006): 57-70 İMKB Hzeler, Mal, Sına ve Tenolo Endesler Arasında İlşnn Belrlenes Serap Duran a Asuan Şan b Öze Bu çalışada, IMKB sına, al, zeler ve
DetaylıGüvenlik Stokları. Tedarik Zincirlerinde Belirsizlik Yönetimi: Güvenlik Stokları. Güvenlik Stokları Belirlenirken Sorulması gereken sorular
Güvenl Stoları Tedar Zncrlernde Belrszl Yönetm: Güvenl Stoları Güvenl Stoğu: Herhang br dönemde, talebn tahmn edlen mtarın üzernde gerçeleşen mtarını arşılama çn elde bulundurulan sto mtarıdır Q Çevrm
DetaylıPARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON
HAFTA 4 PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYO Gölge değşkenn br başka kullanımını açıklamak çn varsayımsal br şrketn satış temslclerne nasıl ödeme yaptığı ele alınsın. Satış prmleryle satış hacm Arasındak varsayımsal
DetaylıAlmon Gecikme Modeli ile Domates Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin Analizi: Türkiye Örneği
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.urjans.com Almon Gecime Modeli ile Domaes Üreiminde Üreim-Fiya İlişisinin Analizi: Türiye Örneği a Şenol ÇELİK*,
DetaylıİMKB BİLEŞİK 100 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ ANALYSIS OF ISTANBUL STOCK EXCHANGE 100 INDEX S RETURN VOLATILITY ABSTRACT
İsanbul Tcare Ünverses Sosyal Blmler Dergs Yıl:7 Sayı:3 Bahar 008 s.339-350 İMKB BİLEŞİK 00 ENDEKSİ GETİRİ VOLATİLİTESİNİN ANALİZİ Ünal H. ÖZDEN ÖZET Fnansal serlerde, aşıdıkları özellkler nedenyle doğrusal
DetaylıPARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ
PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE KARE TESTLERİ Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı, F Dağılışı, gb br dağılışa uygun olduğu durumlarda
DetaylıHAFTA 13. kadın profesörlerin ortalama maaşı E( Y D 1) erkek profesörlerin ortalama maaşı. Kestirim denklemi D : t :
HAFTA 13 GÖLGE EĞİŞKENLERLE REGRESYON (UMMY VARIABLES) Gölge veya kukla (dummy) değşkenler denen ntel değşkenler, cnsyet, dn, ten reng gb hemen sayısallaştırılamayan ama açıklanan değşkenn davranışını
DetaylıÖrnek A. Benzer tipteki 40 güç kaynağının dayanma süreleri aşağıdaki gibidir. Genişletilmiş frekans tablosu oluşturunuz;
Öre A. Bezer pe 40 güç ayağıı dayama süreler aşağıda gbdr. Geşlelmş reas ablosu oluşuruuz;, 4,7 3, 3,4 3,3 3, 3,9 4, 3,4 4, 3,8 3,7 3,6 3,8 3,7 3,0,,6 3, 3,,6,9 3, 3,0 3,3 4,3 3, 4, 4,6 3, 3,3 4,4 3,9,9
DetaylıTürkiye nin Buğday Üretimi Đçin Bir Öngörü Modeli: VAR Yaklaşımı
Türye nn Buğday Ürem Đçn Br Öngörü Model: VAR Yalaşımı Ahme ÖZÇELĐK Selma KAYALAK O. Oran ÖZER ÖZET Ürem ararını belrleyen en öneml faör fyaır. Türye de buğday ürem marı üzernde fyaların es, VAR (Veör
DetaylıYARI-ELİPSOİD BİR ENGEL ETRAFINDAKİ AKIŞIN DENEYSEL VE TEORİK İNCELENMESİ
Isı Blm ve Tenğ Dergs, 8,, 67-73, 008 J. of Thermal Scence and Technology 008 TIBTD Prned n Turey ISSN 1300-3615 YARI-ELİPSOİD BİR ENGEL ETRAFINDAKİ AKIŞIN DENEYSEL VE TEORİK İNCELENMESİ Yücel ÖZMEN* ve
DetaylıAnlık ve Ortalama Güç
ALTERNATİF AK-Dere Analz Bölü-4 AC Güç Anlık Güç Oralaa güç Güç fakörü Akf, reakf güç Kpleks güç Reakf güç düzele (Kpanzasyn aksu akf güç ransfer Anlık Güç, p( (herhang br ank güç p Anlık e Oralaa Güç
DetaylıĐZENCE Temel Kavram ve Prenspler Tez Problem Sınır Değer Problem Green Fonsyonu Tanımı Çözüm Yalaşımları Sonuçlar
YÜKSEK ĐSANS TEZ SUNUŞU Çf Yay - Küle Ssemyle Brbrne Bağlanmış Çubuların Eğlme Treşmler Hazırlayan : a. üh. Güran Erdoğan ĐZENCE Temel Kavram ve Prenspler Tez Problem Sınır Değer Problem Green Fonsyonu
DetaylıDöviz Piyasasının Etkinliği: Türkiye için Bir Analiz
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: 4 Sayı: 4 Em 204 ss. 62-636 Dövz Pyasasının Enlğ: Türye çn Br Analz Effcency of The Foregn Exchange Rae Mare: An Analyss for Turey Burcu BERKE, Burcu ÖZCAN
DetaylıKoyck Modeliyle Türkiye de Buğday Üretimi ve Fiyatı İlişkisinin Analizi
TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ 26, 12 (4) 333-339 ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Koyc Modeliyle Türiye de Buğday Üreimi ve Fiyaı İlişisinin Analizi Ahme ÖZÇELİK 1 Osman Oran ÖZER 1 Geliş Tarihi: 8.6.26
Detaylı16. Dörtgen plak eleman
16. Ddörtgen pla eleman 16. Dörtgen pla eleman Kalınlığı dğer boyutlarına göre üçü ve düzlemne d yü etsnde olan düzlem taşıyıcı ssteme pla denr. Yapıların döşemeler, sıvı deposu yan duvarları ve öprü plaları
DetaylıFarklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2 Eşit Varyans
Farklı Varyans Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Eşt Varyans Y X 1 Farklı Varyans Hata Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Farklı Varyans Zaman EKKY nn varsayımlarından br anakütle regresyon fonksyonu u lern
DetaylıDirect Decomposition of A Finitely-Generated Module Over a Principal Ideal Domain *
BİR ESAS İDEAL BÖLGESİ ÜZERİNDEKİ SONLU DOĞURULMUŞ BİR MODÜLÜN DİREK PARÇALANIŞI * Drec Decompoon of A Fnely-Generaed Module Over a Prncpal Ideal Doman * Zeynep YAPTI Fen Blmler Enüü Maemak Anablm Dalı
DetaylıSabit Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = s 2
X Sabt Varyans Y Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = s Eşt Varyans EKKY nn varsayımlarından br anakütle regresyon fonksyonu u lern eşt varyanslı olmasıdır Her hata term varyansı bağımsız değşkenlern verlen değerlerne
Detaylıİhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkileri: Türkiye Örneği
Uluslararası Alanya İşleme Faküles Dergs Inernaonal Journal of Alanya Faculy of Busness Yıl:05, C:7, S:, s. 87-94 Year:05, Vol:7, No:, s. 87-94 İhraca, İhala ve Ekonomk Büyüme Arasındak Nedensellk İlşkler:
DetaylıDoğrudan Yabancı Yatırım ile Endüstri-içi Ticaret Arası İlişkiler: Türkiye nin Ulaşım Araçları Sektörü Üzerine Bir Analiz
SESSION 1 Doğrudan Yabancı Yaırı le Endüsr-ç Tcare Arası İlşkler: Türkye nn Ulaşı Araçları Sekörü Üzerne Br Analz (2006-2013) Foregn Drec Invesen and Inra-Indusry Trade: Causaly Analyss of Transpor Equpen
DetaylıFarklı Varyans. Var(u i X i ) = Var(u i ) = E(u i2 ) = σ i2. Eşit Varyans. Hata. Zaman
Farklı Varyans Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = σ Eşt Varyans Y X Farklı Varyans Hata Var(u X ) = Var(u ) = E(u ) = σ Farklı Varyans Zaman Farklı Varyans le Karşılaşılan Durumlar Kest Verlernde. Kar dağıtım
DetaylıDoğrusal Korelasyon ve Regresyon
Doğrusal Korelasyon ve Regresyon En az k değşken arasındak lşknn ncelenmesne korelasyon denr. Kşlern boyları le ağırlıkları, gelr le gder, öğrenclern çalıştıkları süre le aldıkları not, tarlaya atılan
DetaylıHİD 473 Yeraltısuyu Modelleri
HİD 7 Yeraltısuyu Modeller Sayısal Analz Sonlu Farlar Yalaşımı Levent Tezcan - Güz Dönem Modelleme Problemn Tanımlanması Kavramsal Modeln Gelştrlmes Matematsel Modeln Gelştrlmes Hdroeolo Süreçler Sınır
DetaylıLineer Olmayan Yapı Sistemlerinin Analizi İçin Yay-Boyu Metodu
Fıra Ünv. Fen ve Müh. Bl. Dergs Scence and Eng. J of Fıra Unv. 9 (4), 55-530, 007 9 (4), 55-530, 007 Lneer Olmayan Yaı Ssemlernn Analz İçn Yay-Boyu Meodu Cengz OLA ve Yusuf CALAYIR Fıra Ünverses eknk Blmler
DetaylıKİ-KARE TESTLERİ. şeklinde karesi alındığında, Z i. değerlerinin dağılımı ki-kare dağılımına dönüşür.
Kİ-KARE TESTLERİ A) Kİ-KARE DAĞILIMI VE ÖZELLİKLERİ Örnekleme yoluyla elde edlen rakamların, anakütle rakamlarına uygun olup olmadığı; br başka fadeyle gözlenen değerlern teork( beklenen) değerlere uygunluk
DetaylıDENEY TASARIMI VE ANALİZİ
1 DENEY TASARIMI VE ANALİZİ 1.1. Varyans Analz 1.. Tek Yönlü Varyans Analz Model 1.3. İk Yönlü Varyans Analz Model Prof Dr. Leven ŞENYAY XII-1 İsask II Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde
Detaylıdir. Bir başka deyişle bir olayın olasılığı, uygun sonuçların sayısının örnek uzaydaki tüm sonuçların sayısına oranıdır.
BÖLÜM 3 OLASILIK HESABI 3.. Br Olayın Olasılığı Tanım 3... Br olayın brbrnden ayrık ve ortaya çıkma şansı eşt n mümkün sonucundan m tanes br A olayına uygun se, A olayının P(A) le gösterlen olasılığı P(A)
DetaylıFAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME. INTEREST RATE, YIELD SPREAD and ECONOMIC GROWTH
. Ulsal sa Kongres / 0- ba 008 / DEÜ BF sa Bölümü / zmr-türye FAZ ORANI, GETR FARKI VE EKONOMK BÜYÜME Prof. Dr. Rahm Yama Ar. Gör. Ban Tanr$över ÖZET Uzn ve sa vadel faz oranlar aras nda far leraürde ger
DetaylıBÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PANEL YÖNTEMLERİ
BÖLÜM 9 İKİ BOYUTLU PAEL YÖTEMLERİ 9.. Grş 9.2. Kompleks dülemde poansyel akım problemnn negral formülasyonu 9.3. Doğrusal paneller boyunca sab ekllk dağılımı hal 9.4. Kaynak dağılımını esas alan panel
Detaylıalphanumeric journal The Journal of Operations Research, Statistics, Econometrics and Management Information Systems
Avalable onlne a www.alphanumerournal.om alphanumer ournal The Journal of Operaons Researh, Sass, Eonomers and Managemen Informaon Sysems Volume 3, Issue 2, 2015 2015.03.02.STAT.08 Absra OUTLIERS IN SURVIVAL
DetaylıÜÇ BOYUTLU ÇAPRAZ TABLOLARDA LOGARİTMİK DOĞRUSAL ANALİZ: ÇOCUK İŞGÜCÜ DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMLER
Uludağ Ünverstes İtsad ve İdar lmler Faültes Dergs lt XXV, ayı, 006, s. 41-70 ÜÇ OYUTLU ÇPRZ TLOLRD LOGRİTMİK DOĞRUL NLİZ: ÇOUK İŞGÜÜ DEĞİŞKENLERİ RINDKİ ETKİLEŞİMLER erpl ÜLÜL * Özet Kategor verlerde
DetaylıSABİT-KUTUP YAKLAŞIMI KULLANILARAK TELEKONFERANSTA ODA AKUSTİK EKO YOK ETME
SABİ-KUUP YAKLAŞIMI KULLAILARAK ELEKOFERASA ODA AKUSİK EKO YOK EME uğba Özge ÖZDİÇ Rıfat HACIOĞLU Eletr-Eletron Mühendslğ Bölümü Mühendsl Faültes Zongulda Karaelmas Ünverstes, 671, Zongulda ozdnc_ozge@hotmal.com
DetaylıYÜKSEK PLANLAMA KURULU
YÜKSEK PLANLAMA KURULU Tarh : 4/02/2008 Karar No : 2008/T-5 Konu : Enerj KİT lernn Uygulayacağı Malye Bazlı Fyalandırma Mekanzmasının Usul ve Esasları Yüksek Planlama Kurulu nca; Enerj ve Tab Kaynaklar
DetaylıDENEY TASARIMI VE ANALİZİ
DENEY TASARIMI VE ANALİZİ Bundan öncek bölümlerde bell br araşırma sonucu elde edlen verlere dayanılarak populasyonu anıma ve paramere ahmnlerne yönelk yönemlerden söz edld. Burada se sözü edlecek olan,
DetaylıKİ-KARE TESTLERİ A) Kİ-KARE DAĞILIMI VE ÖZELLİKLERİ
Kİ-KAR TSTLRİ A) Kİ-KAR DAĞILIMI V ÖZLLİKLRİ Örnekleme yoluyla elde edlen rakamların, anakütle rakamlarına uygun olup olmadığı; br başka fadeyle gözlenen değerlern teork( beklenen) değerlere uygunluk gösterp
DetaylıEn Küçük Etkili Doz Düzeyini Belirleme Yöntemlerinin Karşılaştırmaları
S Ü Fen Fa Fen Derg Sayı 36 () 83-94, KONYA En Küçü Etl Doz Düzeyn Belrleme Yöntemlernn Karşılaştırmaları Murat HÜSREVOĞLU, Hamza GAMGAM * Gaz Ünverstes, Fen Edebyat Faültes, İstatst Bölümü, Tenoullar,
DetaylıAB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ
AB BORÇ KRİZİ VE BUNUN TÜRK DIŞ TİCARETİNE OLAN ETKİLERİ Musafa ÖZTÜRK Yrd. Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü Osman Nur ARAS Doç. Dr. Fah Ünverses, İİBF, Uluslararası Tcare Bölümü
DetaylıKİ KARE ANALİZİ. Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI Ki-Kare Analizleri
Kİ KAR ANALİZİ 1 Doç. Dr. Mehmet AKSARAYLI www.mehmetaksarayl K-Kare Analzler OLAY 1: Genelde br statstk sınıfında, öğrenclern %60 ının devamlı, %30 unun bazen, %10 unun se çok az derse geldkler düşünülmektedr.
DetaylıYaklaşık İdeal Talep Analizi Yöntemi. ve Fiyat Esnekliklerinin Tahmini
Yalaşı İdeal Talep Analz Yöntem le Harcama ve Fyat Esnellernn Tahmn Mehmet Arf ŞAHİNLİ İstatstç, Türye İstatst Kurumu, Ulusal Hesaplar ve Eonom Göstergeler Dare Başanlığı arfsahnl@tu.gov.tr Yalaşı İdeal
DetaylıYILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ÖSS-YGS
MTEMTĐK ĐM YILLR 00 003 00 005 006 007 008 009 00 0 ÖSS-YGS - - - HREKET PROLEMLERĐ Hız msaa verildiğinden süre de saa olmalıdır lınan yol : x Hız: Zaman : ir araç x yolunu hızıyla sürede alır Yol Hız
DetaylıPARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ
PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ 1 Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı, F Dağılışı, gb br dağılışa uygun olduğu durumlarda
Detaylı6. NORMAL ALT GRUPLAR
6. ORMAL ALT GRUPLAR G br grup ve olsun. 5. Bölümden çn eştlğnn her zaman doğru olamayacağını blyoruz. Fakat bu özellğ sağlayan gruplar, grup teorsnde öneml rol oynamaktadır. Bu bölümde bu tür grupları
DetaylıTürk İmalat Sanayinde İstihdam, İhracat ve Kapasite Kullanım Oranı İlişkisi: Panel Koentegrasyon
Türk İmala Sanaynde İshdam, İhraca ve Kapase Kullanım Oranı İlşks: Panel Koenegrasyon Seçkn SUNAL Elçn AYKAÇ Absrac In hs sudy he relaon beween employmen fgures and expors and capacy ulzaon of frms ha
DetaylıMamografide Şüpheli Kitle Adayı Bölgelerin Belirlenmesi
Mamografde Şüphel Kle Adayı Bölgelern Belrlenmes Burçn KURT a, Vasf V. NABİYEV b, Kemal TURHAN a a Byosas ve Tıp Blşm AD, Karadenz Ten Ünverses, Trabzon b Blgsayar Mühendslğ AD, Karadenz Ten Ünverses,
DetaylıMOD SÜPERPOZİSYONU İLE ZAMAN TANIM ALANINDA ÇÖZÜM
Nur ÖZHENEKCİ O SÜPERPOZİSYONU İLE ZAAN ANI ALANINA ÇÖZÜ Aşağıda açılanaca olan ortogonall özelllernn sağlandığı yapılar çn, zaman tanım alanında çözüm, her mod çn ayrı ayrı yapılıp daha sonra bu modal
DetaylıTÜRKİYE DE HANELERİN KONUT TERCİHİ: EKONOMETRİK YAKLAŞIM
T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EKONOMETRİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ TÜRKİYE DE HANELERİN KONUT TERCİHİ: EKONOMETRİK YAKLAŞIM Canan GÜNEŞ Danışman Prof. Dr. Şenay ÜÇDOĞRUK
DetaylıMIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için
MIT Açık Ders Malzemeler http://ocm.mt.edu Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında blg almak çn http://ocm.mt.edu/terms veya http://tuba.açık ders.org.tr adresn zyaret ednz. 18.102
DetaylıStandart Model (SM) Lagrange Yoğunluğu. u, d, c, s, t, b. e,, Şimdilik nötrinoları kütlesiz Kabul edeceğiz. Kuark çiftlerini gösterelim.
SM de yer alacak fermyonlar Standart Model (SM) agrange Yoğunluğu u s t d c b u, d, c, s, t, b e e e,, Şmdlk nötrnoları kütlesz Kabul edeceğz. Kuark çftlern gösterelm. u, c ve t y u (=1,,) olarak gösterelm.
DetaylıSıklık Tabloları ve Tek Değişkenli Grafikler
Sıklık Tabloları ve Tek Değşkenl Grafkler Sıklık Tablosu Ver dzsnde yer alan değerlern tekrarlama sayılarını çeren tabloya sıklık tablosu denr. Sıklık Tabloları tek değşken çn marjnal tablo olarak adlandırılır.
DetaylıTicari Bankalarının Yerli ve Yabancı Bankalar Açısından Performansları ve Performans Sürekliliklerinin Analizi: Türkiye Ölçeği (2002-2012 ÖZET
Tcar Banalarının Yerl ve Yabancı Banalar Açısından Performansları ve Performans Sürelllernn Analz: Türye Ölçeğ (2002-202) Selahattn KOÇ* Azz BAĞCI ** Al SÖZDEMİR *** ÖZET Son yıllarda yaşanan üreselleşme
DetaylıTürk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi: 2008-2014
Uluslararası Aya İşletme Faültes Dergs Yıl:26, C:8, S:, s.-2 Internatonal Journal of Aya Faulty of Busness Year:26, Vol:8, No: s.-2 Tür Baılı Setöründe Etnl Analz: 28-24 Effeny Analyss n Tursh Bng Setor:
DetaylıDüşük Hacimli Üretimde İstatistiksel Proses Kontrolü: Kontrol Grafikleri
Düşü Hacml Üretmde İstatstsel Proses Kontrolü: Kontrol Grafler A. Sermet Anagün ÖZET İstatstsel Proses Kontrolu (İPK) apsamında, proses(ler)de çeştl nedenlerden aynalanan değşenlğn belrlenere ölçülmes,
DetaylıTEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH
TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH Dr Türkmen Göksel Ankara Ünverstes Syasal Blgler Fakültes Özet Bu makalede teknoloj sevyesnn pyasa rekabet ve refah sevyes üzerndek etkler matematksel br model le ncelenecektr
DetaylıMAK 212 - TERMODİNAMİK 19.04.2010 (CRN: 22594, 22599, 22603, 22608 ) 2009-2010 BAHAR YARIYILI ARA SINAV-2
MAK - ERMODİNAMİK 9.04.00 (CRN: 594, 599, 60, 608 ) 009-00 BAAR YARIYII ARA SINAV- Sru -) Br ısı pmpası sstem ışın br evn ısıtılmasında, yazın sğutulmasında ullanılacatır. Evn ç sıcalığının (ışın ve yazın)
DetaylıAvrupa Birliği ve Türkiye de Mali Saydamlığın Panel Veri Yöntemi ile Analizi
EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Cl: Özel Sayı 0 ss. 59-73 Avrupa Brlğ ve Türkye de Mal Saydamlığın Panel Ver Yönem le Analz Fscal Transparency of he European Unon and Turkey wh Panel Daa Analyss
DetaylıTürk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi
Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(1): 42-46, 2014 Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi www.agrifoodscience.com Türk Bilim ve Teknolojisi Patates Üretiminde Üretim-Fiyat İlişkisinin
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 12 Sayı: 3 sh. 1-15 Ekim 2010
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cl: 12 Sayı: 3 sh. 1-15 Em 2010 ZAMAN-FREKANS DÜZLEMİNDE SİNYAL BİLEŞENİ ÇIKARIMI İÇİN YENİ BİR YÖNTEM (A NOVEL METHOD FOR SIGNAL COMPONENT INCISION
DetaylıNİTEL TERCİH MODELLERİ
NİTEL TERCİH MODELLERİ 2300 gözlem sayısı le verlen değşkenler aşağıdak gbdr: calsma: çocuk çalışıyorsa 1, çalışmıyorsa 0 (bağımlı değşken) Anne_egts: Anne eğtm sevyes Baba_egts: Baba eğtm sevyes Kent:
DetaylıFındık Arz Fonksiyonu Tahmin Modeli: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama
Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 79-88 2016 DOI: 10.17100/nevbiltek.01203 URL: http://dx.doi.org/10.17100/nevbiltek.01203 Fındık Arz Fonksiyonu Tahmin Modeli: Türkiye Üzerine Ekonometrik
Detaylıile plakalarda biriken yük Q arasındaki ilişkiyi bulmak, bu ilişkiyi kullanarak boşluğun elektrik geçirgenlik sabiti ε
Farlı Malzemelerin Dieletri Sabiti maç Bu deneyde, ondansatörün plaalarına uygulanan gerilim U ile plaalarda birien yü Q arasındai ilişiyi bulma, bu ilişiyi ullanara luğun eletri geçirgenli sabiti ı belirleme,
DetaylıÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI
ÇOKLU DOĞRUSAL BAĞLANTI ÇOKLU DOĞRUSALLIĞIN ANLAMI Çoklu doğrusal bağlanı; Bağımsız değişkenler arasında doğrusal (yada doğrusala yakın) ilişki olmasıdır... r xx i j paramereler belirlenemez hale gelir.
DetaylıVANTİLATÖR TASARIMI. Şekil 1. Merkezkaç vantilatör tipleri
563 VANTİLATÖR TASARIMI Fuat Hakan DOLAY Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZET Bu çalışmada merkezkaç ve eksenel vantlatör tpler çn gelştrlmş olan matematksel modeln çözümünü sağlayan br blgsayar programı hazırlanmıştır.
DetaylıANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF
AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2011 30.09.2011 dönemne
DetaylıPETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL UN KAPANIŞ FİYATLARI ARASINDAKİ SAKLI İLİŞKİNİN ANALİZİ
Selçuk Ünverses İksad ve İdar Blmler Faküles Sosyal ve Ekonomk Araşırmalar Dergs (The Journal of Socal and Economc Research) ISSN: 1303 8370 / Ekm 2013 / Yıl: 13 / Sayı: 26 PETROL FİYATLARI İLE BORSA İSTANBUL
DetaylıTEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojkarastrmalar.com ISSN:134-4141 Makne Teknolojler Elektronk Dergs 28 (1) 61-68 TEKNOLOJĐK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Tabakalı Br Dskn Termal Gerlme Analz Hasan ÇALLIOĞLU 1, Şükrü KARAKAYA 2 1
DetaylıBÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER İki Boyutlu Rasgele Değişkenler
BÖLÜM 5 İKİ VEYA DAHA YÜKSEK BOYUTLU RASGELE DEĞİŞKENLER 5.. İk Boyutlu Rasgele Değşkenler Br deney yapıldığında, aynı deneyle lgl brçok rasgele değşkenn aynı andak durumunu düşünmek gerekeblr. Böyle durumlarda
DetaylıGÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ
İsanbul Tcare Ünverses Sosal Blmler Dergs Yıl:7 Saı:3 Bahar 2008 s. 89-04 GÜMRÜK BİRLİĞİ SONRASI TÜRKİYE NİN İHRACAT FONKSİYONUNUN TAHMİNİ Cengz AKTAŞ * Vesel YILMAZ ** ÖZET Gelşmeke olan ülkelern ekonomk
DetaylıThe Interaction between Production and Prices for Dry Onion
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, 25 (1), 33-39 Kuru Soğanda Üretim - Fiyat Etkileşimi Gülistan Erdal 1 Hilmi Erdal 2 1- Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, 60240,
DetaylıBİR BOYUTLU HAREKET FİZİK I. Bir Boyutlu Hareket? 12.10.2011. Hız ve Sürat. 1 boyut (doğru) 2 boyut (düzlem) 3 boyut (hacim) 0 boyut (nokta)
.0.0 r oulu Hareke? İR OYUTLU HREKET FİZİK I bou (doğru bou (düzlem 3 bou (hacm 0 bou (noka u bölümde adece br doğru bounca harekee bakacağız (br boulu. Hareke ler olablr (pozf erdeğşrme ea ger olablr
DetaylıAdi Diferansiyel Denklemler NÜMERİK ANALİZ. Adi Diferansiyel Denklemler. Adi Diferansiyel Denklemler
6.4.7 NÜMERİK ANALİZ Yrd. Doç. Dr. Hatce ÇITAKOĞLU 6 Müendslk sstemlernn analznde ve ugulamalı dsplnlerde türev çeren dferansel denklemlern analtk çözümü büük öneme saptr. Sınır değer ve/vea başlangıç
Detaylıbasit cebirsel denkleminin geçerli olduğunu varsayalım. denklemine ait İAD. çıkış düğümüne olan ve kazancı a
İşret Aış Drmlrı: İşret Aış Drmlrı (İAD), blo drmlrın bstleştrlmş hl olr örüleblr. Ft, İAD fzsel örünüş ve mtemtsel urllr bğlılı ısındn zım urllrı dh serbest oln blo drmlrındn frlıdır. Blo drmlrı, rmşı
DetaylıANOVA. CRD (Completely Randomized Design)
ANOVA CRD (Completely Randomzed Desgn) Örne Problem: Kalte le blgnn, ortalama olara, br urumun üç farlı şehrde çalışanları tarafından eşt olara algılanıp algılanmadığını test etme amacıyla, bu üç şehrde
DetaylıNOT: Deney kılavuzunun Dönme Dinamiği Aygıtının Kullanımı İle İlgili Bilgiler Başlıklı Bölümü okuyunuz.
8. AÇISAL HIZ, AÇISAL İVME VE TORK Hazırlayan Arş. Grv. M. ERYÜREK NOT: Deney kılavuzunun Dönme Dnamğ Aygıının Kullanımı İle İlgl Blgler Başlıklı Bölümü okuyunuz. AMAÇ 1. Küle merkez boyunca geçen ab br
DetaylıTarımsal Ürünlerde Üretim Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi (Domates Örneği)
G.ERDAL Tarımsal Ürünlerde Üretim Fiyat İlişkisinin Koyck Yaklaşımı İle Analizi (Domates Örneği) Gülistan Erdal Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,Tarım Ekonomisi Bölümü, 60240, Tokat Özet: Tarımsal
DetaylıEnflasyon Hedeflemesi Sürecinde Para Talebi İstikrarının ARDL Modeli Yaklaşımı İle Analizi: Türkiye ve Endonezya Örneği
Enflasyon Hedeflemes Sürecnde ara Taleb İskrarının ARDL Model Yaklaşımı İle Analz: Türkye ve Endonezya Örneğ Musa ATGÜR Dokora Öğrencs Ege Ünverses, Sosyal Blmler Ensüsü musaagur@yahoo.com N. Oğuzhan ALTAY
Detaylı) ( k = 0,1,2,... ) iterasyon formülü kullanılarak sabit
Karadez Te Üverstes Blgsayar Mühedslğ Bölümü 5-6 Güz Yarıyılı Sayısal Çözümleme Ara Sıav Soruları Tarh: Kasım 5 Perşembe Süre: daa. f ( ( + a e fosyouu sabt otası olmadığı bldğe göre, a 'ı alableceğ e
DetaylıA Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive A Sudy on he Esimaion of Suly Resonse of Coon in Cukurova Region Erkan Akas Faculy of Economics & Admin.Sciences a BIGA 2006 Online a h://mra.ub.uni-muenchen.de/8648/
Detaylıuzayında vektörler olarak iç çarpımlarına eşittir. Bu iç çarpım simetrik ve hem w I T s formuna karşılık gelir. Buna p u v u v v v
1. Temel Form: Brnc temel form geometrk olarak yüzeyn çnde blndğ zayına gtmeden yüzey üzernde ölçme yamamızı sağlar. (Eğrlern znlğ, teğet ektörlern açıları, bölgelern alanları gb) S üzerndek ç çarım, br
DetaylıDEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıtılmış Gecikme ve Otoregresiv Modeller
DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ GECİKMELİ İLİŞKİLER: Dağıılmış Gecikme ve Ooregresiv Modeller 1 Zaman serisi modellerinde, bağımlı değişken Y nin zamanındaki değerleri, bağımsız X değişkenlerinin zamanındaki cari
DetaylıDeprem Tepkisinin Sayısal Metotlar ile Değerlendirilmesi (Newmark-Beta Metodu) Deprem Mühendisliğine Giriş Dersi Doç. Dr.
Deprem Tepksnn Sayısal Metotlar le Değerlendrlmes (Newmark-Beta Metodu) Sunum Anahat Grş Sayısal Metotlar Motvasyon Tahrk Fonksyonunun Parçalı Lneer Interpolasyonu (Pecewse Lnear Interpolaton of Exctaton
DetaylıX, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının
1 DİĞER ÖZEL İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL DİYAGRAMLARI X, R, p, np, c, u ve dğer kontrol dyagramları statstksel kalte kontrol dyagramlarının temel teknkler olup en çok kullanılanlarıdır. Bu teknkler ell
DetaylıSAYISAL YÜKSEKLİK MODELLERİNDE KLASİK VE ESNEK HESAPLAMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
TMMOB Harta ve Kadastro Mühendsler Odası, 15. Türye Harta Blmsel ve Ten Kurultayı, 5 8 Mart 015, Anara. SAYISAL YÜKSEKLİK MODELLERİNDE KLASİK VE ESNEK HESAPLAMA YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Leyla ÇAKIR*
Detaylı) ile algoritma başlatılır.
GRADYANT YÖNTEMLER Bütün ısıtsız optimizasyon problemlerinde olduğu gibi, bir başlangıç notasından başlayara ardışı bir şeilde en iyi çözüme ulaşılır. Kısıtsız problemlerin çözümü aşağıdai algoritma izlenere
DetaylıELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ
T SAKAYA ÜNİESİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTİK-ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİ ELM201 ELEKTONİK- DESİ LAOATUA FÖYÜ DENEYİ YAPTAN: DENEYİN AD: DENEY NO: DENEYİ YAPANN AD ve SOYAD: SNF: OKUL NO: DENEY GUP NO: DENEY
DetaylıMalzeme Bağıyla Konstrüksiyon
Shigley s Mechanical Engineering Design Richard G. Budynas and J. Keith Nisbett Malzeme Bağıyla Konstrüsiyon Hazırlayan Prof. Dr. Mehmet Fırat Maine Mühendisliği Bölümü Saarya Üniversitesi Çözülemeyen
DetaylıBÖLÜM CROSS METODU (HARDY CROSS-1932)
Bölüm Cross Yöntem 5.1. CROSS ETODU (HARDY CROSS-193) BÖÜ 5 Hperstat sstemlern çözümünde ullanılan cross yöntem açı yöntemnn özel br hal olup moment dağıtma (terasyon) metodu olara da ullanılmatadır. Açı
DetaylıEŞANLI DENKLEMLİ MODELLER
EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER EŞANLI DENKLEMLİ MODELLER Eşanlı denklem siseminde, Y den X e ve X den Y ye karşılıklı iki yönlü eki vardır. Y ile X arasındaki karşılıklı ilişki nedeniyle ek denklemli bir model
Detaylı