İÇİNDEKİLER. TÜRKÇE ÖZ... iii İNGİLİZCE ÖZ... İÇİNDEKİLER... TABLO VE ŞEKİL LİSTESİ... KISALTMALAR... vii GİRİŞ... 1

Transkript

1 v İÇİNDEKİLER Sayfa No TÜRKÇE ÖZ... iii İNGİLİZCE ÖZ... iv İÇİNDEKİLER... v TABLO VE ŞEKİL LİSTESİ... vi KISALTMALAR... vii GİRİŞ... 1 BÖLÜM I MOTİVASYON - MOTİVASYONUN ÖNEMİ 1.1. Motivasyonun tanımı Klasik Yaklaşımlar Davranış Biçimleri İçsel Motivasyon Motivasyon dan Beklentiler Performans Artırımı BÖLÜM II MOTİVASYON TEORİLERİ 2.1. Kapsam Teorileri Maslow' un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi Çift Faktör Teorisi (hijyen/motivayson teorisi) Herzberg in İki Etmenli Teorisi Başarma İhtiyacı Teorisi: D. Mc.CLELLAND Süreç Teorileri Bekleyiş Teorileri Eşitlik Teorisi Amaç Teorisi ERG Teorisi Hedef Teorisi BÖLÜM III İŞ DOYUMU, BİREY VE ÖRGÜT AÇISINDAN İŞ DOYUMU 3.1. İş Doyumu Tanımı Gereksinim Kuramları... 20

2 vi 3.3. Kurumlarda Motivasyon ve İş doyumu ilişkisi Motivasyon ve İş Yaşamına Etkileri Çalışanlar için motivasyon kaynağı olacak etkenler Birey odaklı düşünmek Örgüt Odaklı düşünmek BÖLÜM IV KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ GELİR VE VERGİ DAİRESİ PERSONELİNİN MOTİVASYON ALGILAMASI 4.1. YÖNTEM ARAŞTIRMA BULGULARI SONUÇ VE ÖNERİLER KAYNAKÇA Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Gelir ve Vergi Dairesi Kuruluş amaçları, kuruluş ve görevleri ve çalışma esasları (Ek.1) ANKET FORMU (EK2) Yıllık iş planı & performans gözden geçirme formu kamu görevlileri (Ek.3) ÖZGEÇMİŞ

3 vii TABLOLAR LİSTESİ Sayfa No Tablo 1:Maslow un İhtiyaçlar Tablosu...11 Tablo 2:Hezberg in İki Etmenli Teori Tablosu...13 Tablo 3:Katılımcıların Demografik Özellikleri...29 Tablo 4:Araştırmaya katılan çalışanların statü değişkenine göre t-test sonuçları...30 Tablo 5:Araştırmaya katılanların yaş grupları değişkenine göre sonuçları...31 Tablo 6:Araştırmaya katılanların cinsiyet değişkenine göre sonuçları...32 KISALTMALAR KKTC AB SPSS : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti : Avrupa Birliği : Statistical Package for Social Sciences

4 viii ÖZ KAMU YÖNETİMİNDE MOTİVASYON VE İŞ DOYUMUNUN ÖNEMİ: KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ GELİR VE VERGİ DAİRESİ PERSONELİN MOTİVASYON VE İŞ DOYUMU İHTİYACINI ALGILAYIŞI Sabriye ÜÇÖZ Şubat, 2008 Bu çalışma, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Gelir ve Vergi Dairesi personelinin motivasyon ve iş doyumu ilişkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. KKTC Gelir ve Vergi Dairesi Amaç, Kapsam ve Kuruluş Esasları göz önünde tutularak projenin amacına ulaşması hedeflenmiştir. Bu araştırmayı yapmak üzere KKTC Gelir ve Vergi Dairesi personeline Kamu Çalışanları Motivasyon Ölçeği uygulanmıştır. Söz konusu anket 55 kişi olarak hedeflenmiş olup dağıtıldıktan sonra geri dönüş yapan anket sayısı hedefine ulaşmış ve 55 üzerinden değerlendirilmeye alınmıştır. Bu araştırma ile, bir kurumda motivasyonun önemi ve çalışanların iş doyumuna etki eden motivasyon faktörlerinin ön plana çıkartılması amaçlanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 12.0 paket programı kullanılmıştır. Analizler sonucunda; toplamda 55 kişi üzerinde yapılmış olup, bunlardan 44 tanesi kurumda çalışan memurlardan, 11 tanesi de kurumun yöneticilerinden oluşmuştur. Yöneticilerden ankete katılanlardaki cinsiyet durumu ise, 7 erkek, 4 bayan şeklinde olmuştur. Aynı şekilde Memurlardan 28 erkek, 16 kadın olarak katılım göstermişlerdir. Çalışma çerçevesinde öncelikle genel olarak motivasyon ve motivasyonun önemi ele alınmıştır. İlerleyen aşamalarda kurum kavramı üzerinde durularak, personelin motivasyonu için nelere gereksinim olduğu, bu faktörlerin varlığının kurumda kişiyi iş doyumuna ulaştırmasının nasıl pozitif motivasyon olarak kuruma yansıtılacağı konuları ele alınmıştır. Özellikle analizler çerçevesinde yer verilen soruların bazıları aşağıdaki gibidir. 1) Astların, kararların alınmasında söz sahibi olmaları üstün otoritesini yıpratmakta ve kararların zamanında alınmasını engellemektedir. 2) Çalışanlar parasal ödüllere, manevi ödüllerden daha çok önem veririler. 3) Üstleri vermek isteseler bile, astlar genellikle sorumluluk almaktan kaçınırlar. 4) Yapılan işin takdir edilmesi, çalışanlarda derin bir tatmin duygusu yaratır. Bu kapsamda yapılan anket çalışması Gelir ve Vergi Dairesi çalışanlarında, yöneticilerinde ve memurlarında, motivasyon bozukluğuna neden olarak ödüllendirmenin kişiye yönelik yapılmasının olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca araştırmada çalışanların kendilerini ilgilendiren iş noktasında fikirlerinin alınmasını da önemli gördükleri ve bu özelliğin işe karşı motivasyonunun sağlanmasında önemli bir faktör olduğunu belirtilmiştir.

5 ix ABSTRACT The Importance of Motivation and Work Satisfaction at Public Management and How it is Perceived at Turkish Republic of Northern Cyprus Income and Tax Department Sabriye ÜÇÖZ February 2008 This study was done in order to increase the relationship between the motivation and the work satisfaction of the personnel of Turkish Republic of Northern Cyprus Income and Tax Department ( The Department.) By paying close attention to the aims, the context and the principles of establishment of the Department, it is targeted that the project will meet its aims. In order to do the research, Civil Servants Motivation Measure was applied to the personnel of the Department. The survey was aimed at 55 people and the number of the surveys that were returned after distribution met this expectation. Therefore, the study was done with 55 people as planned. The goal of this research was to show the importance of the motivation and to highlight the factors of motivation that benefit the overall work satisfaction. SPSS 12.0 was the program that was used in order to analyze the findings of the research. As a result of the analysis, it was found out that 44 of the participants were the employees and 11 of them were the managers of the Department. Gender distribution among the participants was such; 7 of the Managers were males and 4 of them were females; 28 of the employees were males and 16 of them were females. Primarily, motivation and its importance at work place were stressed. Furthermore, concept of institution was discussed. The necessities for increasing personnel s motivation together with how the work satisfaction of personnel will directly affect the overall motivation of institutions were emphasized. Some questions asked for the purpose of analysis were as followings: 1) Sub-ordinates having a role in the decision-making process is damaging the authority of the superiors and delaying the process. 2) Employees find the financial rewards more important than moral rewards. 3) Even though superiors want to give responsibilities to sub-ordinates, the latter usually tries to avoid responsibilities. 4) Appreciation of the work done promotes a profound feeling of satisfaction for the employees. This research showed that the lack of motivation of the Department s workers, managers and the employees can be minimized by personal rewards. Besides, the employees stated through the surveys that it is important for them that their opinions on the issues that are related to their fields are asked and shown respect. They stress this as an important factor that will increase their work satisfaction and motivation.