Ormanların Toprak Koruma ve Su Üretimi Fonksiyonlarının Odun Üretimi İle Birlikte Planlanması (Karanlıkdere Orman Planlama Birimi Örneği)

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Ormanların Toprak Koruma ve Su Üretimi Fonksiyonlarının Odun Üretimi İle Birlikte Planlanması (Karanlıkdere Orman Planlama Birimi Örneği)"

Transkript

1 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Oraları Topra Korua ve Su Üretii Fosiyolarıı Odu Üretii İle Birlite Plalaası (Karalıdere Ora Plalaa Birii Öreği) Sedat KELEŞ, Uzay KARAHALİL, Selahatti KÖSE Karadeiz Tei Üiversitesi, Ora Faültesi, Ora Mühedisliği Bölüü, Trabzo ÖZET: Oralar topluu odu ürüü ihtiyacıı arşılaasıı yaıda, yie toplua su üretii, topra orua, rereasyo, çığ ölee, ose ürete, arbo depolaa gibi hizetler suala birlite, yer ürei süreliliği içi öeli ola ve so yıllarda büyü bir au oyua sahip ola biyoloji çeşitliliği de öeli bir ayağıı oluşturatadır. Türiye de ora plalaa süreci güüüze adar odu üretii eseli olara gelişiştir. Aca so zaalarda, topluu oralarda ola talebi değişiş ve çeşitleiştir ve yie ora ayalarıı sürdürülebilirliği uluslar arası boyutta öe azaıştır. Buu doğal bir soucu olara, plalaada bilişi teolojileri ve bilisel arar vere teileri ullaıı ihtiyacı doğuştur. Bu aalede, oraları odu üretii ile birlite, su üretii ve topra orua fosiyolarıı öeie değiiliş ve bu üç fosiyo doğrusal progralaa teiği ile bir plada obie ediliştir. Souçta, oraları plalaasıda oraları suduğu diğer fosiyoları da diate alıası ve buları bir plada bütüleştirileside bilisel arar vere teileride yararlaılasıı artı açıılaz olduğu soucua ulaşılıştır. Aahtar Kelieler: Bilisel Karar Vere Teileri, Doğrusal Progralaa, Su Üretii, Topra Korua ve Sürdürülebilirli Plaig of Soil Protectio ad Water Supply Fuctios of Forests i cojuctio with Tiber Productio (The Case Study of Karalıdere Forest Plaig Uit) ABSTRACT: Forests provide various values such as water productio, soil protectio, recreatio, protectio fro avalaches, carbo storage values as well as tiber productio. They are also sigificat source of biodiversity which is iportat issue i recet years. Plaig process has bee focused o tiber productio i Turey. Deads fro forests are chaged ad sustaiability of forests resources becoes iportat i iteratioal level. As a atural cosequece, eed of usig iforatio techology ad decisio support tools eerge i forest aageet plaig. I this paper besides tiber productio, the iportace of water productio ad soil protectio values were poited out ad these values cobied with liear prograig techique. Evetually, it is cocluded that other fuctios ust be cosidered provided by forests i plaig process ad decisio support tools ust be used durig the itegratio of these values. Key Words: Scietific Decisio Maig Techiques, Liear Prograig, Water Productio, Soil Protectio ad Sustaiability GİRİŞ Oralar düyada yalaşı çeşit ullaı yeri bulua odu haaddesi üretetedir. Çeşitli setörlerce ullaıla bu odu haaddesi, edüstriyel ve yaaca odu olara ii aa ategoriye ayrılatadır. Edüstriyel odu ise, ereste üretiide ullaıla toru, levha ialatıda ullaıla lif yoga oduu, ağıt ve arto üretii içi odu selülozuda ullaıla ağıtlı odu, ade ocalarıda değerledirile ade direği, eerji ail hatları ve haberleşede ullaıla tel direği ile utu ve sadı ialatıda ullaıla abalajlı odu olara sııfladırılatadır (Kouçu, 200). Nüfusu hızla artışı, teolojii dev adılarla ilerleesi ve bulara bağlı olara yaşa düzeyii gittiçe yüselesi ile toplu ihtiyaçları çeşitleiş ve artıştır. İsaoğluu ihtiyaçlarıı gidere içi doğal ayalar aşırı derecede ve degesizce ullaılış ve sürdürülebilirli tehliesi ortaya çııştır. Doğal degede ciddi bozulalar ve orasızlaşa, çoralaşa/yabaileşe-çölleşe, erozyo ve topra aybı, esli yo ola veya azala flora ve faua ile biyoloji çeşitliliği azalası, oraları sağlı durularıı bozulası ve uzu vadede eosiste sürecii süreliliğii sağlaaaası bu soruları başıda geletedir (Başet, 999). 2. yüzyılda oralarda belee yaşasal görevler eooi görevleri öüe geçiş ve global bir boyut azaıştır. Düya Baası verilerie göre, Türiye de oraları yıllı olara. ilyar $ odu dışı ve 400 ilyo $ odu üretii ola üzere topla.5 ilyar $ eooi değeri olduğu ifade ediletedir (Aoi, 2003a). Uluslararası süreç ve atlaşalarla ora ayalarıı sürdürülebilir ullaıı da so döede yeide şeilleiştir. 992 yılıda Brezilya ı Rio de Jaerio etide Birleşiş Milletler (BM) Çevre ve Kalıa Koferası yapılıştır. Bu zirve; Delarasyo, Oracılı Presipleri Güde 2, Uluslararası Biyoloji Çeşitlili Sözleşesi ve Uluslararası İli Değişiliği Çerçeve Sözleşesi ola üzere 5 aa belgede oluşatadır. Güde 2, Rio Zirveside çevre ve alıayı etileye tü alalarda hüüetleri, alıa örgütlerii, BM uruluşlarıı ve bağısız setörleri yapası geree faaliyetleri taılaya bir eyle plaıdır.

2 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Güde 2 i Orasızlaşa ile Mücadele başlığı altıdai bölüü uygulaa prograıda: Oraları fosiyolarıı uhafaza edilesi Oraları oruası, süreli ve degeli yöetii Oralarda elde edile ürü ve hizetleri süreli ve degeli bir şeilde ullaıı ve değerledirilesi Oraları plalaası, değerledirilesi ve izleesi içi apasite oluşturulası içi yapılaca faaliyetler ve uygulaa eaizaları taılaatadır. Rio Kararları sorasıda ıtasal ve hatta ulusal bazda uygulaası içi alt süreçler hee başlatılıştır. Üleiz he Pa-Avrupa sürecide, he de FAO-UNEP Yaı Doğu Süreci içeriside yer alatadır. Bu süreçler sorasıda bölgesel düzeyde ora ayalarıı sürdürülebilir ullaıı avraı taılaara, riter ve ölçütler geliştiriliş, uygulaa ılavuzları düzeleiştir. Pa-Avrupa Süreci de sürdürülebilir ora yöetii içi belirleiş altı riter buluatadır. Bularda beşicisi Oraları oruyucu fosiyolarıı uhafazası ve geliştirilesi dir. Bu riteri ii göstergesi buluatadır.. Topra uhafazası içi ayrıla oralar 2. Su uhafazası içi ayrıla oralar Kriter ve göstergeler, bir ülei sürdürülebilir ora yöetii haıda geel bilgi veretedir. Her bir riteri plalaa ve uygulaa aşaasıda diat edilece hüüler belirleiştir. Bua göre; oraları oruyucu fosiyolarıı uhafazası ve geliştirilesi içi plalaa aşaasıda;. Ora Aeajaı oraı oruyucu fosiyolarıı diate alalıdır (toplu içi gereli altyapı, su ayaları, sel ve çığa arşı orua fatörleri) 2. Ço özel orua özelliğie sahip alalar haritalaalı ve ayıt altıa alıalıdır. Uygulaa aşaasıda ise;. Erozyoa ou olabilece alalarda faaliyetlere ve ullaıla araçlara diat edileli, 2. Su ayalarıa zarar verece iyasal ve gübre ullaıı geretire faaliyetlerde açıılalı, 3. Yol, öprü ve bezeri altyapı işaatlarıda toprağı erozyoa aruz bıraaca etot ve araçlarda açıılalı, hüülerii içeretedir. Görüldüğü üzere, üleiz topra orua ve su üretii oralarıa edi strateji ihtiyacıı yaıda, düyaı yaşadığı globalleşe ve uluslar arası süreçler edeiyle özel öe vere duruudadır. Oraları topra orua ve su üretii fosiyolarıı içere ora aeaja plalarıı varlığı, üleizde bilisel düzeyde yapıla çalışalarda görületedir. Gül (998), bir oraı; odu üretii, topra orua, su üretii, doğa orua, ose üretii ve esteti değer ola üzere altı işlete üitesie ayırıştır. Daha sora, bu ora çıtılarıı içere farlı doğrusal progralaa alteratifleri geliştiriştir. Mısır (200), oraları, odu üretii, su üretii ve topra orua fosiyoları esas alış ve bu fosiyoları optiizasyou aaç progralaa teiği ullaılara gerçeleştiriliştir. Bu çalışalara bezer diğer çalışalarda ise, Keleş (2003) oraları su ve odu üretiii he itar olara he de parasal olara doğrusal progralaa teiği ile optiize edere, Karahalil (2003) oraları topra orua ve odu üretiii bezer teile yie itar ve parasal olara optiize etiştir. Bu çalışa apsaıda, oraları toplua suuş olduğu odu üretii, su üretii ve topra orua fosiyoları diate alıış ve bu fosiyoları ihtiva ede ço aaçlı doğrusal progralaa odelleri geliştiriliştir. Bu aaçla öcelile su ve topra oruaı öei ve buları oralarla ola ilişileri açılaaya çalışılıştır. Daha sora bu açılaalar ışığıda, her üç fosiyou içere bir plalaa odeli öre bir orada uygulaıştır. Plalaada teel öğe olara araştıra alaıı oluştura eşcere (poligolar) esas alııştır. Her bir eşcereye ilişi su ve odu üretii atrisleri ile topra aybı itarı atrisleri, bir plalaa yörügesii apsayaca şeilde sayısal olara ortaya ouştur. So olara, odellee teilerii ve özellile doğrusal progralaa teiğii, ora aeajaı plalaa sürecide oyaış olduğu roller ve gereliliğie değiiliştir. Suyu Öei ve Su Üretii Fosiyou Düyadai topla su itarı,400 ilyo 3 tür. Bu suyu %97.5 i deizlerde ve oyauslardai tuzlu sularda oluşatadır. Geriye ala yalızca %2.5 i tatlı su ayağı olup çeşitli aaçlar içi ullaılabilir durudadır (Görcelioğlu, 992). Teoloji gelişelere bağlı olara ortaya çıa teoloji artılar, tarı arazileride verii artıra aacı ile çeşitli gübre ve iyasal ilaçları ullaılası, sediet biriii, yalış arazi ullaıı gibi edelerde dolayı teiz su ayaları öeli sayılabilece düzeyde azalıştır. Düya Baası verilerie göre, güüüzde 450 ilyo isaı ciddi su sııtısı çetiği belirleiştir. Ayrıca, gelişete ola ülelerdei ölüleri %80 ii suyla ilitili hastalılarda ayaladığı saptaıştır (Kiziroğlu, 2002). Türiye aarsularıı eooi olara ullaılabilece apasitesi ola 95 ilyar 3 /yıllı itarı 48. ilyar 3 /yıllı bölüü ora alalarıda geletedir. Bu duruda Türiye de ullaılabilir yüzeysel su veriii %50.53 ü ora alalarıı ürettiği sudur. Başa bir deyişle Türiye i ullaılabilir yüzeysel aışıı e az ½ si, ülei yalaşı ¼ üü aplaya ora alalarıda aarsulara ulaşatadır (Görcelioğlu, 992). Oralar, su eooisii düzelee, su üretiii süreliliğii sağlaa, içe suyuu alite ve itarıı Meşcere; ağaç türü, gelişi çağı, apalılı ve arışı itibariyle hooje özelli göstere ağaç topluluğu veya ora parçası olara taılaabilir.

3 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 yüselte gibi gördüğü hizetler edeiyle birer su deposu iteliğidedir (Özha ve Göbula, 200). Oraları hidroloji fosiyou Oraları su eooisii düzelee, su verii süreliliğii sağlaa, taşıları ölee, içe suyuu alite ve atitesii yüselte ve her çeşit su ayağı ve tesislerii orua yöüde gördüğü hizetler olara taılaatadır (Asa ve Şegöül, 987); Oraları bir havzadai su verii üzeridei bu etisi ağaç türüe, eşcere sılığıa, tepe boyutlarıa ve yapra itarlarıa göre değişetedir(asa, 999). Bir havzada oraları uzalaştırılası, ağacı tepe tacıda ayalaa itersepsiyo oralarıda azala, evapotraspirasyoda azala, topra ölü örtüsüde eydaa gele itersepsiyoda azala, aış itarlarıı artası gibi öeli değişililere ede olur (Aoi, 2003b). Düya geelide, ora-su ilişileri üzerie yapıla çalışaları hee hepside ora apalılığıı artasıı su üretiii azalttığı soucu elde ediliştir (Bosch ve Hewlett, 982; Whitehead ve Robiso, 993; Stedic, 996; Su ve ar., 200). Aca burada öeli ota; üzeride biti örtüsü bulua alalarda yer ala ve yağışlarla beslee dere ve ayalar, örtüü apalılığı, öleri dağılışı ve biti türüe göre havzaı düzeli bir su veriie işaret edere; çıpla sahalarda yağışlarla fazlalaşa, ısa süreli yüse veride sora uruya su ayalarıyla havzaı ısır su veriii gösteretedir. Topra Kaybı ve Topra Korua Fosiyou Düyada değişi ıtalarda eydaa gele aşıa ve taşıa itarları diate alıdığıda, Türiye i düyaı e fazla topra alzeesi taşıa üleleri arasıda olduğu görületedir (Tablo ). Türiye yüzölçüü baııda Avrupa da 4, Avustralya da 0, Afria da 42 at üçü olasıa rağe üleizde hee hee Avrupa ve Avustralya ıtaları toplaıa veya sadece Afria ıtası toplaıa eşit itarda toprağı deizlere taşıata olduğu görületedir. Tü düyada taşıata ola topra itarıı % 2.5 i üleizde eydaa geletedir. Oysa, üleiz düya ara yüzeylerii aca % 0.5 ii oluşturatadır (Güay, 997). Tablo. Kıtalara göre yıllı ortalaa taşıa topra itarı Kıtalar Yıllı Taşıa Topra Mitarı (ilyo to) Asya 590 K. Aeria 960 G. Aeria 200 Afria 540 Türiye 500 Avrupa 320 Avustralya 230 Üle topralarıı topla %83.20 sii erozyo olayı ve çeşitli etileri ile arşı arşıya olduğu görületedir (Aoi, 978). Her yıl taşıa topra ile birlite to biti besi addesii ayba uğradığı hesaplaıştır (Güay, 997). Yurduuzda oralar, geellile ora arazisi olara düşüüle fudalı alalar ve ayrıca eralar çoğulula işleeye elverişli olaya V., VI. ve VII. sııf arazide yer alatadır. Başa bir deyişle Türiye de erozyo soruuu ve bua bağlı olara ortaya çıa sel, taşı vb. çeşitli olay ve zararları çözüü ve öleesi, esas itibariyle ora ve eralarda alıaca ölelere ve buralarda yapılaca ıslah çalışalarıa bağlı buluatadır. Alaıı yalaşı % 83 üde çeşitli derecelerde erozyo hüü süre, su içi strateji öei ola, halı orala iç içe yaşadığı üleizde topra orua fosiyouu öei ortaya çıatadır. Oraları topra orua fosiyou; oraları toprağı tutara taşıasıı ölee, topra ayalarıa ve çığlara egel ola, uulları tespit ete gibi esas itibariyle su ve rüzgar erozyoua arşı gördüğü oruyucu fosiyodur şelide taılaabilir (Asa ve Şegöül 987). Oraları hidroloji ve topra orua fosiyoları birbirleriyle sıı sııya ilişili buluata ve özellile dağlı arazi havzalarıda diğer fosiyolara orala daha büyü öe taşıatadır (Asa ve Şegöül, 987). Su Korua Oraları Oralı alalarda yer ala dereler ve göller gibi sula alalar ço öeli özellilere sahiptir. Bu alalar, farlı biti ve hayva türlerii çeşitliliğii ihtiva ete, su alitesii ve itarıı süreliliğii sağlaa, arada ya da suda yaşaya farlı biti ve hayva türlerie habitat oluştura, topra verililiğii süreliliğii sağlaa ve sediet otrolü gibi pe ço hizetler suatadırlar (Keleş, 2003). Buula birlite, bu alalarda yapılaca ola oracılı işlete ativiteleri, egatif etilere sebep olabiletedir. Yol yapı ve baı çalışaları; aralaa, traşlaa, budaa, sılı baıı ve gübrelee gibi farlı işlete ya da silviültürel üdahaleler ile yie bu alalarda hal tarafıda yapıla her türlü spor veya rereasyoel faaliyetler, bu eosistelerde veya bu eosisteleri suuş olduğu hizetler üzeride olusuz etiler yaratabiletedir (Keleş, 2003). Bu yüzde, bu olusuzluları ortada aldıra veya diğer bir alatıla, bu eosisteleri süreliliğii ve hayatiyetii sağlaa ve suuş olduları hizetlerde e iyi biçide faydalaa aacı ile, geellile farlı işlete pratileri uygulaatadır. Su earlarıda belirli riterler dahilide su orua zoları oluşturulata ve yie bu alalara özgü işlete pratileri belirleetedir. Su orua zou, bir arazi ullaııı başa bir arazi ullaıı üzeridei etilerii hafiflete ii farlı arazi ullaıı arasıdai geçiş alaıdır (Aoi, 2003c). Su orua zolarıı belirleeside geelde farlı stadartlar ullaılatadır. Bular, sula alaı tipi (göl, dere vb.) veya eğiie bağlı olara değişebile

4 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 sabit veya stadart bir geişli, ya da yetişe ortaı oşullarıa (tür arışıı, yaşı, vejetasyo duruu, yetişe ortaıı jeoorfolojisi, yetişe ortaıda evcut biti ve hayva türlerii çeşitliliği ve oşu arazi ullaı oşulları gibi) göre değişe, değişe geişliler olabiletedir. Bu geişliler, yapıla çalışalarda elde edile verilere göre geellile 0-00 arasıda ullaılatadır (Philips ve ar., 999; Sivriaya ve Köse, 2003; Aoi, 2003c). MATERYAL ve METOT Çalışa Alaıı Taıtıı Maalede altlı olara ullaıla ala, Trabzo Ora Bölge Müdürlüğü Güüşhae Ora İşlete Müdürlüğü Karalıdere Ora İşlete Şefliği sıırları içeriside, 40º º 2 38 uzey eleleri ile 39º º 2 59 doğu boylaları arasıda yer alatadır. Karalıdere bölgesi (Karalıdere Plalaa Birii), Güüşhae ilii Torul İlçesi sıırları içeriside ve e yaı tüeti erezi ola Güüşhae ye 40 uzalıtadır. 268 ha ve 956 eşcere (poligo) de oluşa bölgei, 47 eşcere ve eşcereleri topla ha alaı çalışada altlı olara ullaılıştır. Çalışa alaıdai teel ağaç Sarıça ve Doğu Karadeiz Göarıdır. Çalışada, plalaa biriie ilişi verileri toplaasıda, depolaasıda, işleeside, aalizide Coğrafi Bilgi Sisteleri ullaılıştır. İşleler bilgisayar ortaıda gerçeleştiriliştir. Odu Üretii (Eta), Su Üretii ve Topra Kaybıa İlişi Mitarları Hesaplaası (Matrisleri Oluşturulası) Plalaa biriii oluştura eşcereleri periyodi baı ve geçleştire etası 2 itarlarıı hesaplaasıda, plalaa biriii döeii içere so döe aeaja plaı verileri ve plalaa biriide yer ala ağaç türleri içi düzeleiş hasılat tablolarıda yararlaılıştır. Meşcereleri su üretilerii hesaplaasıda, plalaa biriie ait eoloji topra serileri içi oluşturuluş Thortwaite su bilaçosu tabloları, plalaa biriide alıa öre alalara ilişi topra özellileri ve çeşitli literatür çalışaları dayaalı olara daha öce belirli varsayılar dahilide plalaa birii içi Keleş (2003) tarafıda hesaplaış ola, SÜ= *GY deleide yararlaılıştır. Burada, SÜ: su üretiii (0 3 3 /ha/yıl) ve GY: eşcere göğüs yüzeyii 3 ( 2 /ha) ifade etetedir. 2 Eta; orada yıllı veya periyodi olara alıası ögörüle hasılat itarıdır. Geçleştire etası, esi yaşıı dolduruş eşcerei esilesi soucu elde edile etayı, baı etası ise farlı periyotlarda eşcereyi daha iyi oşullara ulaştıra içi uygulaa üdahaleler ile çıarıla etayı tesil etetedir. Bezer şeilde, eşcereleri topra ayıplarıı belirleeside, plalaa birii içi Üiversal Topra Kaybı Delei de (USLE) faydalaılara daha öcede Karahalil (2003) tarafıda hesaplaış, ltk= *gy delei ullaılıştır. Burada, TK: topra aybı itarıı ( 3 /ha/yıl) ve GY: eşcere göğüs yüzeyii ( 2 /ha) gösteretedir. Plalaa Modelii Geel Yapısı Bu aale apsaıda çeşitli özellilere sahip ola farlı alteratif pla stratejileri geliştiriliş ve LINDO paet prograı ile çözülüştür. Doğrusal Progralaa odelii geliştirileside MODEL I yalaşıı ullaılıştır (Leuscher, 990; Davis ve ar.., 200). Yai, her bir eşcere içi belirlee arar değişelerii plalaa yörügesi boyuca ayı olduğu abul ediliştir. Geliştirile pla stratejileride aaç fosiyou olara odu üretii veya su üretii itarlarıda biri asiize edilebildiği gibi, topra üretii itarı iiize edilebiletedir. Aaç fosiyou dışıda ala fosiyolar, odelde ya hiçbir etisi olada bıraılış ya da ısıtlayıcı dele olara odele dahil ediliştir. Araştırada, pla stratejileri geliştirilede öce bilisel gerçelere bağlı olara bazı varsayılar abul ediliştir. Bu varsayılar şulardır. Plalaa yörügesi 00 yıl ve plalaa periyodu uzuluğu 20 yıl olara alııştır. Atüel eşcerelerde 00, ağaçladırıla /geçleştirile alalarda 90 yaşıda daha üçü eşcereler geçleştirile esiie alıaıştır. Su orua zouda yer ala açılı alalar (OT=Ora rejiide yer ala açılı alalar), il plalaa periyoduda ağaçladırılıştır. Diğerleri ise, plalaa yörügesi boyuca ağaçladırılıştır. Süreli dereler içi 50, evsili dereler içi 25 li orua zoları oluşturuluştur. Bularda ilide sadece baı esilerie, iiciside ise sadece seçe esilerii uygulaası oşuluyla geçleştire veya baı esilerie üsaade ediliştir. Tü eşcereleri doğal yada sui olara geçleştirildiği (OT leri ise ağaçladırıldığı) ve geçleştirede sora optial olara geliştileri varsayılıştır. Korua zou dışıdai eşcereleri 00 yıllı plalaa yörügesi boyuca bir ez so hasılatgeçleştire esiie tabi tutulası isteiştir. Kapalılığı (%-40) ola eşcerelerde ara hasılat etası alıaış faat so hasılat esii ile geçleştire etası alııştır. 3 Meşcere Göğüs Yüzeyi; bir orada, deee alaıda yada hetarda bulua ağaçları göğüs yüzeylerii toplaıdır. Bir ağacı göğüs yüzeyi ise, o ağacı.30 yüseliğidei esit yüzey alaıdır.

5 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Haci, artı, su ve topra paraetrelerii projesiyou ve odel çıtıları periyot ortasıa göre hesaplaıştır. Plalaada eşcereleri ousal oşulu ilişileri diate alıaıştır. Atüel eşcereleri hasılat (su ve odu) projesiyou artı yüzdeleri siülasyo yöteie göre belirleiştir. Geçleştireye alıış eşcereleri hasılat projesiyou, hasılat tablolarıa göre yapılıştır. Açılı alaları (OT ler) tüüü plalaa yörügesi bitiie adar ağaçladırılası aaçlaıştır. Bu varsayılarda, problei çözüü içi geliştirile doğrusal progralaa odelii ateatisel deleler olara ifadesi ve bu delelerdei paraetre taıları aşağıda veriliştir. Aaç Fosiyou: Z ax = TH ; Z i = TS ;veya Z = TW Kısıtlayıcı deleler ve hesap değişeleri: i= j= ax () ( a x ) H = 0 (2) i= j= ( b x ) TH = 0 (3) i= j= ( c x ) S = 0 (4) i= j= ( d x ) TS = 0 (5) i= j= ( e x ) W = 0 (6) i= j= ( f x ) TW = 0 (7) x = T i i= ( ) H + H + ( + ) H + H + ( ) 0 ( ) 0 j= x A j (8) y (9) y (0) = 0 () Burada; x : j. periyotta esie tabi tutula i. eşcerei alaı (ha). a : j. periyotta i. eşcerede hasat edile odu üretii itarı ( 3 /ha). b : i. eşcerede plalaa yörügesi souda elde edile topla odu üretii itarı ( 3 /ha). c : j. periyotta i. eşcerede aybola topra aybı itarı ( 3 /ha/yıl). d : i. eşcerede plalaa yörügesi souda aybola topra aybı itarı ( 3 /ha/yıl). e : j. periyotta i. eşcerede elde edile su üretii itarı ( 3 /ha/yıl). f : i. eşcerede plalaa yörügesi souda üretile su üretii itarı ( 3 /ha/yıl). H : j. periyotta hasat edile topla odu üretii itarı ( 3 ). TH : plalaa yörügesi souda hasat edile topla odu üretii itarı ( 3 ). S : j.periyotta aybola topra aybı itarı ( 3 ). TS : plalaa yörügesi souda aybola topla topra aybı itarı ( 3 ). W : j. periyotta üretile topla su itarı ( 3 ). TW : plalaa yörügesi souda üretile topla su üretii itarı ( 3 ). : eşcere sayısı (i=,...47). : Plalaa yörügesi boyuca i. eşcereye uygulaaca alteratif silviültürel üdahale seçeeleri (j=,.. 6). : periyot sayısı (=,...5). y : periyotlar arasıda etada üsaade edile değişi oraı (%). T : i. eşcerei alaı (ha). i A j : optial periyodi ala (plalaa yörügesi soudai yaş sııfı dağılıı). Yuarıda sıralaa bu delelerde, dele doğrusal progralaa odelii farlı aaç fosiyou stratejilerii gösteretedir. 2, 4 ve 6 olu deleler sırasıyla, her bir periyotta üretile topla odu üretii, topra aybı ve su üretiii, 3, 5 ve 7 olu deleler ise, sırasıyla plalaa yörügesi souda elde edile topla odu, topla topra aybı ve topla su üretii değerii tesil etetedir. 8 olu dele, her bir eşcerei evcut alaıı taılaata olup odelde ala ısıtları olara yer alatadır. 8 olu delede = ullaılası, dere orua zouda yer ala eşcereler hariç, her bir eşcerei plalaa yörügeside bir ez utla suretle geçleştirileceği alaıdadır. 9 ve 0 olu deleler üreti düzeleyici ısıtlar (eta/su seyir politiası) olara adladırılır ve periyotlar arasıdai düzeli odu üretii aışıı otrolüü sağlarlar. Bu çalışada bu değer, yai periyotlar arasıdai eta aışı oraı %0 olara abul ediliştir. So olara, olu dele so yaş sııfı ısıtı olup, plalaa yörügesi souda plalaa biriii optial yaş sııfları

6 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 dağılııı güvece altıa alır. Yai, 0-20, 2-40, 4-60, 6-80 ve 8-00 yaşları arasıda eşit alaa sahip ora uruluşu bu dele ile güvece altıa alıatadır. Bu aale apsaıda oluşturula plalaa stratejileri: STR TH asiizasyou ve periyotlar arası %0 eta aışı ısıtı STR2 TH asiizasyou ve plalaa yörügesi souda eşit yaş sııfı dağılıı (eşit OPA) ısıtı STR3 TW asiizasyou STR4 TW asiizasyou ve TS<=,200,000 3 topra aybı ısıtı STR5 TS iiizasyou STR6 TS iiizasyou ve TH>=450,000 3 eta ısıtı BULGULAR Plalaa Yörügesi Souda Elde Edile Etalar (Odu Üretii Mitarları) Plalaa stratejileri, plalaa yörügesi souda verdileri eta baııda arşılaştırıldılarıda, e yüse eta ile STR2 de gerçeleşiştir. Ou, topra aybıı iiize edildiği, 450,000 3 ile STR6 ve ile STR5 izleiştir. E düşü etalar ise, su üretiii asiize edildiği STR2 ve STR3 de oluşuştur (Tablo 2, Şeil a). Etaı asiize edildiği diğer bir strateji ola STR i STR2 ye göre daha düşü eta veresi, STR2 de il periyotta ağaçladırıla yalaşı 309 ha lı alaı so periyotta geçleştire esiie alıasıda ayalaıştır. Bu duru, plalaa yörügesi souda her ii stratejide sağlaa geçleştire etasıı farıda da olaylıla görülebiletedir. STR dede yie tü açılı alaları il periyotta ağaçladırılış olasıa rağe, odel gereği plalaa periyotları arasıda %0 eta aışıı gerçeleştirebile içi (periyotlar arasıda %0 eta aışı gerçeleşiştir) bu ağaçladırıla alalar so periyotta geçleştire esiie ou olaıştır. Buula birlite bu stratejilerde STR2 de, lasi ora aeaja plalaasıda öeli bir riter ola, plalaa yörügesi souda eşit yaş sııfı dağılıı oşulu sağlaıştır. Aa, periyotlar arasıda düzesiz eta dağılıı olduğu görületedir (Tablo 2, Şeil a). Plalaa yörügesi souda e düşü etayı su üretiii asiize edildiği STR3 veriştir. Burada e öeli ede, 308 ha lı açılı alaı yalaşı 255 ha ıı so periyotta ağaçladırılası ve bu edele bu alalarda baı ya da geçleştire etasıı alıaaası oluştur. Ayrıca, atüel eşcereleri tüü so ii periyotta geçleştiriliştir. Halbui, atüel eşcereleri il periyotlarda ağaçladırılış olası duruuda, ilerleye periyotlarda bu eşcerelerde baı etası alıası söz ousu olacatı. Su üretiii asiize edildiği diğer strateji STR4 ü STR3 de yalaşı daha fazla eta vereside, topra aybıı odele bağlayıcı ısıt olara giresii bir gereği soucu, açılı alaları taaı il periyotta ağaçladırılış ve atüel eşcereleri büyü bir bölüü STR3 ü asie il periyotlarda geçleştiriliştir. Buu bir soucu olara ta, bu alalarda ilerleye periyotlarda baı etası alıış ve STR4 daha fazla eta sağlaıştır. Stratejiler arasıda e yüse iici ve üçücü eta itarıı vere STR5 ve STR6 da tü açılı alalar il periyotta ağaçladırılıştır. Bu vasıtayla ilerleye periyotlarda baı ve bu alaları 54 ha lı ısıı geçleştirilesi ile de bir itar geçleştire etası alııştır. Bezer şeilde, atüel eşcereler bu stratejide, yie il periyotta geçleştireye alııştır. Bu durua ise, atüel eşcereleri başlagıçtai hetardai servetlerii ço düşü olası ede oluştur. Çüü, odeli başlagıçtai varsayılarıda değiildiği gibi, eşcereleri geçleştirildite sorai gelişilerii optial ve hasılat tablosu değerleridei gibi gerçeleştiği abul ediliştir. Dolayısıyla, eşcereler geçleştirildite sorai izleye iici veya üçücü periyotlarda atüeldei servetlerie ulaşatadırlar. Bu duru, plalaa alaıdai göğüs yüzeyi itarlarıı periyotlar itibariyle artışı ve plalaa yörügesi soudai topla göğüs yüzeyi itarıda da olaylıla görülebiletedir. STR6 ı STR5 e göre daha yüse eta veresi ise, odeli doğası olara 450,000 3 lü eta itarıı bağlayıcı ısıt olara yer alasıda ayalaıştır. Plalaa Yörügesi Souda Elde Edile Su Üretii Mitarları Plalaa stratejileride plalaa yörügesi souda elde edile su üretii itarlarıa, doğal olara su üretiii asiize edildiği STR3 ( ) ve STR4 ( ) stratejileride ulaşılıştır. Buları sırasıyla, ile STR2, ile STR, ile STR6 ve so olara ile STR5 izleiştir (Tablo 2, Şeil b). Su üretii itarı e yüse gerçeleşe STR3 te açılı alaları yalaşı 254 ha lı ısı so periyotta ağaçladırılıştır. Böylelile, açılı alaları il periyotta ağaçladırılara ilerleye periyotlardai göğüs yüzeyii artıraları egelleiştir. Bezer duru, atüel eşcereleri so ii periyotta geçleştirileside de görületedir. Daha öce değiildiği gibi, atüel eşcereleri başlagıç servetlerii ço düşü olası ve buu soucu bu alaları so periyotlarda geçleştireye alıası, eşcereleri il periyotlarda geçleştirilere daha sorai periyotlarda atüel eşcerelere göre daha fazla servet ve dolayısıyla daha fazla göğüs yüzeyie sahip olasıda, su üretii açısıda değerledirildiğide daha avatajlıdır. Bu duruu ta olara açılaası, plalaa biriide bu stratejiye göre gerçeleşe göğüs yüzeyi itarları ile diğer stratejilerde gerçeleşe göğüs yüzeyi itarlarıda (Şeil d) olaylıla alaşılabiletedir.

7 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Tablo 2. Plalaa stratejileri periyotlar itibari ile odel çıtıları Eta ( 3 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Su Üretii ( 3 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Topra Kaybı ( 3 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Göğüs Yüzeyi ( 2 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Geçleştire Etası ( 3 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla

8 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Tablo 2 (deva). Plalaa stratejileri periyotlar itibari ile odel çıtıları Baı Etası ( 3 ) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Geçleştire Alaı (ha) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Ağaçladıra Alaı (ha) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla Optial Periyodi Ala-OPA (ha) Periyot STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Topla STR3 hariç, diğer plalaa stratejilerii periyotlar itibariyle su üreti itarlarıı gittiçe azala bir seyir izleesi, yie plalaa stratejileri çözüü soucuda gerçeleşe göğüs yüzeyi itarlarıı gidere artasıda ayalaatadır. STR4 ü STR3 e göre daha düşü su üretii veresi ise, lü topra aybı ısıtıı STR3 e bağlayıcı ısıt olara eleesi soucuda oluşuştur. Plalaa yörügesi souda e düşü su üretii itarlarıı, topra aybıı iiize edildiği STR5 ve STR6 stratejileri veriştir. Buu edei ise, her ii odelde de açılı alaları il periyotta ağaçladırılası ve buu doğal soucu olara ii stratejii su üzeride olusuz eti yaratasıda ayalaıştır. Bezer şeilde, atüel eşcereler, her ii odelde de il periyotta ağaçladırılış ve yei gelişe eşcereler başlagıç duruua göre daha büyü göğüs yüzeylerie ulaşıştır. Yie buu doğal soucu olara, su üretiii bu ii stratejide olusuz etileiştir.

9 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8() STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR STR STR2 STR3 STR4 STR5 STR Eta (3) Su (3) Periyotlar (20 yıl) Periyotlar (20 yıl) (a) (b) STR STR3 STR5 STR2 STR4 STR STR STR3 STR5 STR2 STR4 STR Topra Kaybı (3) Göğüs Yüzeyi (2) Periyotlar (20 yıl) Periyotlar (20 yıl) (c) (d) Şeil. Plalaa stratejilerii plalaa periyotlarıa göre (a) eta itarları, (b) su üretii itarları, (c) topra aybı itarları ve (d) göğüs yüzeyi itarlarıı gelişii

10 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 Topra aybıı iiize edildiği stratejilerde sora e yüse su üretii itarlarıı STR ve STR2 veriştir. Bu stratejileri, STR5 ve STR6 da ola farları, atüel eşcereleri il periyotta değil de, beş periyoda belli oralarda dağılası ile görületedir. Buu bir soucu olara, bu ii strateji STR5 ve STR6 ya göre daha fazla su üretii veriştir. Plalaa Yörügesi Souda Kaybola Topra Kaybı Mitarları Plalaa yörügesi souda stratejileri çözüü soucu elde edile topra aybı itarları değerledirildiğide, e düşü topra aybı itarları, odeli yapısıı bir gereği olara topra aybıı iiize edildiği STR5 ( ) ve STR6 ( ) da üretiliştir. Oları daha sora, etaı asiize edildiği stratejilerde ile STR, ile STR2 ve daha sora su üretiii asiize edildiği stratejilerde ile STR4 ve so olara ile STR3 izleiştir (Tablo 2, Şeil c). Topra aybıı iiize edildiği STR5 ve STR6 da, açılı alalar topra aybıı azalta aacıyla il periyotta ağaçladırılıştır. Bezer şeilde, atüel eşcereler il periyotta geçleştireye alıara, bu eşcereleri ilerleye periyotlarda plalaa alaıda yüse göğüs yüzeylerie ulaşası sağlaıştır. Bu duru, bu stratejileri çözü souçlarıda periyotlar itibariyle elde edile göğüs yüzeyleride (Şeil d) de görüleceği üzere, diğer stratejilere orala ço yüse gerçeleşiştir. Souç olara, e düşü topra aybı itarları bu stratejilerde sağlaıştır. STR6 ı STR5 te daha fazla topra aybıa ede olası, STR6 da etaı odele bağlayıcı ısıt olara giresi ve buu topra aybıı artırıcı eti yaratasıda ayalaıştır. E yüse topra aybı itarları ise, su üretiii asiize edildiği STR3 ve STR4 te gerçeleşiştir. Bu souç ise, daha öcede bahsedildiği gibi, başlagıç serveti düşü ola atüel eşcereleri so periyotlarda geçleştirilesi ya da açılı alaları so periyotlarda ağaçladırılasıda ayalaıştır. Plalaa yörügesi soudai e az topra ayıpları açısıda, STR5 ve STR6 da sora gele STR ve STR2 de açılı alalar aye STR5 ve STR6 stratejileri gibi il periyotta ağaçladırılıştır. Aca, atüel eşcereleri periyotlara belli oralarda dağılası, bu stratejileri daha fazla topra ayıplarıa ede olasıa yol açıştır. TARTIŞMA ve SONUÇ Bu çalışada, oraları su ve odu üretii ile topra orua fosiyolarıı içere ço aaçlı bir ora aeaja plaı yapı süreci ve uygulaası gerçeleştiriliştir. Bu aaçla, plalaa biriii odu üretii, su üretii ve topra aybı değerleri sayısal olara ortaya ouştur. Odu üretii atrisleri hasılat tablolarıda faydalaılara, su üretii atrisleri ile topra aybı atrisleri eşcere paraetreleride göğüs yüzeyi ile ilişiye getirilere oluşturuluştur. Üleizde lasi veya fosiyoel ora aeaja plalaası adı altıda yapıla çalışalar ve plalarda, çoğulula basit forüler yalaşılar ve sezgisel yöteler ullaılatadır. Bu çalışada ise, bilisel arar vere teileride biri ola doğrusal progralaa teiğie dayalı ve üç ora fosiyou (odu üretii, su üretii ve topra orua) içerildiği ço aaçlı alteratif plalar/odeller geliştiriliştir. Bilisel arar vere teilerie dayalı olara geliştirile bu tür çalışalar soucuda elde edile alteratif pla stratejileri arar vericileri istelerie göre ayarlaabilete ve çoğu zaa optial souçlar elde ediletedir. Bu çalışada ullaıla doğrusal progralaa teiğii e öeli özellileri, plalaayı bir bütü olara ele alası, çözüe sisteati olara yalaşası ve optial ya da e iyi çözüü veresidir. Bu tei, ora aeaja plalaasıda ullaılıre, daha öcede sayısallaştırıla ora uruluşu, hasılat atrisleri ve potasiyel işlete teilerie göre uzu vadeli estiri yapılatadır. Aca, odeli alitesi, odel girdilerii alitesiyle ve ayı zaada odel yapısıyla (urulasıyla) doğruda oratılıdır. Doğrusal progralaa teiğii diğer öeli bir avatajı ise, çözüe ilişi ileri duyarlılı aalizii yapılasıa yardıcı olaca e bilgiler suasıdır. Böylece, plalaacıya, çözüler üzeride yapılabilece değişilileri plalaaya ola etilerii sayısal olara belirleyebilesie olaa sağlaatadır. Bu açılaalar ve yapıla çalışa souçlarıı ışığı altıda, güüüzde ve gelecete, oraları toplua suduğu ço yölü ürü ve hizetleri yerie getirilebilesi içi oralarda ço aaçlı yararlaayı düzeleyece plalaalara gidilelidir. Ora işletelerii uzu süreli ve ço aaçlı olara strateji, tatisel ve operasyoel ortada ço boyutlu plalaasıda, sayısal verileri teel ala yöeyle araştırası teileri ullaılalıdır. Buula birlite, so o yıllı döede sürdürülebilir ora işleteciliği ve plalaa avraı, çeşitli sözleşe ve süreçler çerçeveside yeide şeilleiştir. Nitei, bu süreçlerde, sürdürülebilir ora işleteciliğii taılaa ve bu doğrultuda ora ayalarıı plalaasıı sağlaa aacıyla geliştirile ölçüt ve göstergelerde, teel olara ora ayalarıı eooi, eoloji ve sosyo-ültürel işlevlerie vurgu yapılıştır. Sözgelii, üleizi de atif olara atıldığı Helsii sürecide, altı teel sürdürülebilir ora işleteciliği ölçütüde birisi, oraları orua, özellile de topra ve su orua işlevlerii düzeli bir şeilde geliştirilesi ve sürdürülesi şelide ifade ediliştir. Özetle, oraları biyoloji çeşitliliğii ortaya oulası, ora eosistelerii oruası ve süreliliğii sağlaası ile birlite üleizi de altıa izasıı oyduğu sözleşe ve süreçler çerçeveside

11 KSÜ Fe ve Mühedisli Dergisi 8() KSU Joural of Sciece ad Egieerig 8()-2005 alıa yüülülüleri yerie getiresi içi; oraları toplua suduları eooi, eoloji ve sosyoültürel değerleri plalaasıda faydalaaya adar uzaa süreçte odelleeye gidilesi artı açıılazdır (Başet ve Keleş, 2004). KAYNAKLAR Aoi Türiye Arazi Varlığı, Köyişleri ve Kooperatifler Baalığı, Topra Su Geel Müdürlüğü Yayıları, Aara. Aoi. 2003a. Ora Geel Müdürlüğü, Aoi. 2003b. İpact of Lad Use Chages o Water Budget, Watershed Sciece Ceter, Tret Uiversity Aoi. 2003c. Coservatio ad Forest Maageet, Florida Divisio of Forestry, Asa, K., Şegöül, K Ora Forlarıı Fosiyoel Açıda Karşılaştırılası. İ.Ü. Ora Fa. Dergisi, 37(4): Asa, Ü Ora Kayalarıı Ço Aaçlı Kullaıı ve Plalaa Sisteleri. Oraları Ço Aaçlı Plalaası Toplatısı, (5-6 Mayıs), Bolu, Başet, E.Z Eosiste Aeajaı ve Biyoloji Çeşitlili. Turish Joural of Agriculture ad Forestry, 23(E Sayı): Başet, E.Z., Keleş, S Oracılıta Model ve Modellee Kavralarıı Kullaıı ve Geel Değerlediresi, Ora Mühedisliği Dergisi. Bosch, J., Hewlett, J A Review of Catchet Experiets to Deterie the Effect of Vegetatio Chages o Water Yield ad Evapotraspiratio. Joural of Hydrology, 55: Davis, L.S., Johso, K.N., Bettiger, P.S., Howard, T.E Forest Maageet, To Sustai Ecological, Ecooic, ad Social Values, ISBN , 804. Görcelioğlu, E Havzalarda Ora ve Otla Alaları Aeajaıı Su Veriie ve Kalitesie Etileri. İ.Ü. Ora Faültesi Dergisi, 42(-2): Gül, A.U Ora Aeajaıda İşlevsel Plalaaı Doğrusal Progralaa ile Gerçeleştirilesi, Bireysel Araştıra. Yayılaaıştır, Trabzo. Güay, T Orasızlaşa Topra Erozyo, TEMA Vafı Yayıları, No:, İstabul, 286 s. Karahalil, U Topra Korua ve Odu Üretii Fosiyolarıı Doğrusal Progralaa İle Modelleesi (Karalıdere Plalaa Birii Öreği). Yüse Lisas Tezi, KTÜ Fe Bilileri Estitüsü, Trabzo, 84s. Keleş, S Oraları Su ve Odu Üretii Fosiyolarıı Doğrusal Progralaa Teiği İle Optiizasyou (Karalıdere Plalaa Birii Öreği). Yüse Lisas Tezi, KTÜ Fe Bilileri Estitüsü, Trabzo, 96s. Kiziroğlu, İ Yüzyıl içi Petrol Neyse 2. Yüzyıl içi Su O Olacatır. Kalıada Verilili - Aahtar, Milli Prodütivite Merezi Aylı Yayı Orgaı, Eylül 2002, yıl 4, sayı 65: 4-5. Kouçu, M Oralar ve Oracılığıız, DPT Yayı No. 2630, Aara. Leuscher, W.A Forest Regulatio, Harvest Schedulig, ad Plaig Techiques. ISBN X, 28. Mısır, M Ço Aaçlı Ora Aeaja Plalarıı Coğrafi Bilgi Sistelerie Dayalı Olara Aaç Progralaa İle Düzeleesi. Dotora Tezi, KTÜ Fe Bilileri Estitüsü, Trabzo, 45s. Özha, S., Göbula, F Biti Örtüsüü Su Üreti Havzalarıı Su Verii Üzeridei Etileri.. Türiye Su Kogresi, Cilt, (8-0 Oca), İstabul, Philips, M.J., Swift, L., W., Bli, J., Charles, R Best Maageet Practices for Riperia Area. Chapter 6: Sivriaya, F., Köse, S Fosiyoel Plalaada Su Korua Oralarıı Öei. K.S.Ü. Fe ve Mühedisli Dergisi, Basıda. Stedic, J.D Moitorig the Effects of Tiber Harvest o Aual Water Yield. Joural of Hydrology, 76: Su, G., Mculty, S., Shepard, J., Aatya, H., Coerford, N., Saggs, W., Swift, L Effects of Tiber Maageet o the Hydrolgy of Wetlad Forests i the Souther Uited states, Forest Ecology ad Maageet, 43: Whitehead, P., Robiso, M Experietal Basi Studies- a Iteratioal ad Historical Perspective of Forest Ipacts. Joural of hydrology, 45:

Normal Dağılımlı Bir Yığın a İlişkin İstatistiksel Çıkarım

Normal Dağılımlı Bir Yığın a İlişkin İstatistiksel Çıkarım Normal Dağılımlı Bir Yığı a İlişi İstatistisel Çıarım Bir üretici edi ürüleride, piyasadai 3,5 cm li vidalarda yalıca boyları 3,4 cm ile 3,7 cm aralığıda olaları ullaabilmetedir. Üretici, piyasadai bu

Detaylı

[ ]{} []{} []{} [ ]{} g

[ ]{} []{} []{} [ ]{} g ZAMAN TANIM ALANINDA ÇÖZÜM Yapı özellilerii ortogoalli şartlarıı sağlaaası duruuda, diferasiel hareet delei doğruda üeri ötelerle çözülebilir Depre etisi altıdai ço atlı apılara ugulaa üzere ii arı üeri

Detaylı

TABAKALI KOMPOZİT PLAKLARIN SERBEST TİTREŞİM ANALİZİNDE KALINLIĞIN VE ANİZOTROPİNİN ETKİSİ

TABAKALI KOMPOZİT PLAKLARIN SERBEST TİTREŞİM ANALİZİNDE KALINLIĞIN VE ANİZOTROPİNİN ETKİSİ ĞÜ ü. Bili. Derg. / GU J. Eg. Sci. iğde Üiversitesi üedisli Bilileri Dergisi, Cilt, Saı, (6), 7- igde Uiversit Joural of Egieerig Scieces, Volue, uber, (6), 7- Araştıra / Researc TABAAL OPOZİT PLALAR SERBEST

Detaylı

PARÇALI ARİTMETİK DEĞİŞİMLİ GERİ ÖDEMELERE SAHİP ORTAKLIĞA DAYALI KONUT FİNANSMAN MODELİ

PARÇALI ARİTMETİK DEĞİŞİMLİ GERİ ÖDEMELERE SAHİP ORTAKLIĞA DAYALI KONUT FİNANSMAN MODELİ Süleya Deirel Üiversitesi İtisadi ve İdari Bililer Faültesi Dergisi Y.0, C.6, S., s.-7. Suleya Deirel Uiversity The Joural of Faculty of Ecooics ad Adiistrative Scieces Y.0, Vol.6, No., pp.-7. PARÇALI

Detaylı

D( 4 6 % ) "5 2 ( 0* % 09 ) "5 2

D( 4 6 % ) 5 2 ( 0* % 09 ) 5 2 3 BÖLÜM KAALI SİSEMLEDE EMODİNAMİĞİN I KANUNU I Yasaya giriş Birii bölümde eerjii edilide var veya yo edilemeyeeği vurgulamış, sadee biçim değiştirebileeği belirtilmişti Bu ile deeysel souçlara dayaır

Detaylı

WEIBULL DAĞILIM PARAMETRELERİNİ BELİRLEME METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

WEIBULL DAĞILIM PARAMETRELERİNİ BELİRLEME METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI VII. Ulusal Temiz Eerji Sempozyumu, UTES 008 7-9 Aralı 008, İstabul WEIBULL DAĞILIM PARAMETRELERİNİ BELİRLEME METODLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Seyit Ahmet AKDAĞ, Öder GÜLER İstabul Tei Üiversitesi, Eerji

Detaylı

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ TAHVİL DEĞERLEMESİ Doç. Dr. M. Mee DOĞANAY Prof. Dr. Ramaza AKTAŞ 1 İçerik Tahvil ve Özellikleri Faiz Oraı ve Tahvil Değeri Arasıdaki İlişki Tahvili Geiri Oraı ve Vadeye Kadar Geirisi Faiz Oraı Riski Verim

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ 4. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE GETİRİ ÇEŞİTLERİ Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için

MIT Açık Ders Malzemeleri  Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Koşulları hakkında bilgi almak için MIT Açı Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu Bu materyallerde alıtı yapma veya Kullaım Koşulları haıda bilgi alma içi http://ocw.mit.edu/terms veya http://www.aciders.org.tr adresii ziyaret ediiz. 18.102

Detaylı

Gaunt Katsayılarının Binom Katsayıları Kullanılarak Hesaplanması

Gaunt Katsayılarının Binom Katsayıları Kullanılarak Hesaplanması EN AKÜLTESİ EN DERGİSİ E06 4 9-5 Araştıra Maales Gelş Receved :6/0/06 Kabul Accepted :/0/06 Erha AKIN Selçu Üverstes e aültes z Bölüü Kapüs 450 Koya Türye e-al: ea@selcu.edu.tr Öz: Bu çalışada Gaut atsayıları

Detaylı

Matrislerin Hadamard Çarpımı Üzerine *

Matrislerin Hadamard Çarpımı Üzerine * S Ü Fe Fa Fe Derg Sayı 37 (011) 9-14, KONYA Matrisleri Hadaard Çarpıı Üzerie * İ. Halil GÜMÜŞ, Necati AŞKARA Selçu Üiversitesi, Fe Faültesi, Mateati Bölüü, Koya Özet: Bu çalışada lieer cebirde öeli bir

Detaylı

Mekanik Titreşimler ve Kontrolü. Makine Mühendisliği Bölümü

Mekanik Titreşimler ve Kontrolü. Makine Mühendisliği Bölümü Meani Titreşiler ve Kontrolü Maine Mühendisliği Bölüü s.seli@gtu.edu.tr 7..8 Sönüsüz te serbestli dereceli sisteler Sistede yay ve ütle veya ütlesel atalet ile burula yay etisinin olduğu denge onuu etrafında

Detaylı

= + ise bu durumda sinüzoidal frekansı. genlikli ve. biçimindeki bir taşıyıcı sinyalin fazının modüle edildiği düşünülsün.

= + ise bu durumda sinüzoidal frekansı. genlikli ve. biçimindeki bir taşıyıcı sinyalin fazının modüle edildiği düşünülsün. 4.2. çı Modülasyonu Yüse reanslı bir işaret ile bilgi taşıa, işaretin genliğinin, reansının veya azının bir esaj işareti ile odüle edilesi ile gerçeleştirilebilir. Bu üç arlı odülasyon yöntei sırasıyla,

Detaylı

biçiminde standart halde tanımlı olsun. Bu probleme ilişkin simpleks tablosu aşağıdaki gibidir

biçiminde standart halde tanımlı olsun. Bu probleme ilişkin simpleks tablosu aşağıdaki gibidir KONU 6: DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİ İÇİN ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ III 6 Siples Tablo Siples algoritasında en ii çözü, verilen dpp için bir teel ugun çözüden başlanara, ardışı saısal işlelerle araştırılır Bu işleler,

Detaylı

BASINÇ BİRİMLERİ. 1 Atm = 760 mmhg = 760 Torr

BASINÇ BİRİMLERİ. 1 Atm = 760 mmhg = 760 Torr BASINÇ BİRİMLERİ - Sıı Sütunu Cinsinden anılanan Biriler:.- orr: C 'de yüseliğindei cıa sütununun tabanına yaış olduğu basınç bir torr'dur..- SS: + C 'de yüseliğindei su sütununun tabanına yaış olduğu

Detaylı

Ele Alınacak Ana Konular. Hafta 3: Doğrusal ve Zamanla Değişmeyen Sistemler (Linear Time Invariant, LTI)

Ele Alınacak Ana Konular. Hafta 3: Doğrusal ve Zamanla Değişmeyen Sistemler (Linear Time Invariant, LTI) 5..5 Ele Alıaca Aa Koular Ayrı-zama işaretleri impuls dizisi ciside ifade edilmesi Ayrı-zama LTI sistemleri ovolüsyo toplamı gösterilimi Hafta 3: Doğrusal ve Zamala Değişmeye Sistemler (Liear Time Ivariat

Detaylı

KOMPOZİT MALZEMELERİN SÜRÜNME DAVRANIŞININ SONLU ELEMANLAR YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

KOMPOZİT MALZEMELERİN SÜRÜNME DAVRANIŞININ SONLU ELEMANLAR YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING OLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİL İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SIENES YIL İLT SAYI SAYFA : 2004 : 0 : : 59-66 KOMPOZİT

Detaylı

İstatistiksel Proses Kontrol - Seminer Notları -

İstatistiksel Proses Kontrol - Seminer Notları - MÜSEM - KALİTE YÖNETİCİLİĞİ UZMANLIK SERTİFİKA PROGRAMI 06 Nisa 00 İstatistisel Proses Kotrol - Semier Notları - Marmara Üiversitesi, Tei Eğitim Faültesi e-posta eoer@marmara.edu.tr GSM 053 910016 - Telefo

Detaylı

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI The Turkish Olie Joural of Educatioal Techology TOJET July 2005 ISSN: 106521 volume Issue Article 16 BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI Yard. Doç. Dr. Bahadti RÜZGAR Marmara

Detaylı

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii

Detaylı

BLAST A C G T T A A A C T C G G C I I I I I I I I I A C T T T A A G C C A A G C

BLAST A C G T T A A A C T C G G C I I I I I I I I I A C T T T A A G C C A A G C BLS Öcei erste; DN izilerie,,g, bazlarıı izilişi, RN izilerie,,g,u bazlarıı izilişi ve protei izilerie amio asitleri izilişi baımıa, orta bir alfabe ile yazılmış izileri hizalaması üzerie urulu. Hizalamış

Detaylı

Gibi faktörlerin alt kümlerindeki kritik faktörler (mali ve operasyonel) dikkate alınarak her bir yöntem için ayrı ayrı olmak üzere ;

Gibi faktörlerin alt kümlerindeki kritik faktörler (mali ve operasyonel) dikkate alınarak her bir yöntem için ayrı ayrı olmak üzere ; KULLANILACAK SOFTWARE: AVRA a) Geel Açılama Uzmaları özel değerledirmeleri ve firmaları prestijleri temel olmala beraber, dereceledirme çalışmalarımızda, eoomi ve matemati bilimlerii birlite ürettiği teorilerde

Detaylı

BÖLÜM III. Kongrüanslar. ise a ile b, n modülüne göre kongrüdür denir ve

BÖLÜM III. Kongrüanslar. ise a ile b, n modülüne göre kongrüdür denir ve BÖLÜM III Kogrüaslar Taım 3. N sabit bir sayı, a, b Z olma üzere, eğer ( a b) ise a ile b, modülüe göre ogrüdür deir ve a b(mod ) şelide gösterilir. Asi halde, yai F ( a b) ise a ile b ye modülüe göre

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 2 Sayı: 1 sh Ocak 2000

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 2 Sayı: 1 sh Ocak 2000 ÖZE / ABSRAC DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: Sayı: sh. 4-45 Ocak 000 İKİ İNDİSLİ DÜZLEMSEL DAĞIIM PROBLEMİNİN MARİS DENKLEMLERİ İLE İNCELENMESİ (INVESIGAION OF WO-INDEX PLANAR

Detaylı

Obje Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tokat İli Uydu Görüntüleri Üzerinde Yapısal Gelişimin İzlenmesi

Obje Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi ile Tokat İli Uydu Görüntüleri Üzerinde Yapısal Gelişimin İzlenmesi Obje Tabalı Sııfladırma Yötemi ile Tokat İli Uydu Görütüleri Üzeride Yapısal Gelişimi İzlemesi İlker GÜNAY 1 Ahmet DELEN 2 Mahmut HEKİM 3 1 Gaziosmapaşa Üiversitesi, Mühedislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi,

Detaylı

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ Öğreme Etkili Hazırlık ve Taşıma Zamalı Paralel Makieli Çizelgeleme Problemi HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ TEMMUZ 2006 CİLT 2 SAYI 4 (67-72) ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL

Detaylı

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ FİER RAGG IZGARA TAANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ Lale KARAMAN 1 N. Özlem ÜNVERDİ Elektroik ve Haberleşme Mühedisliği ölümü Elektrik-Elektroik Fakültesi Yıldız Tekik Üiversitesi, 34349, eşiktaş, İstabul 1

Detaylı

RASYONEL FARK DENKLEMLERĐ VE RASYONEL FARK DENKLEMLERĐNĐN BĐLGĐSAYAR UYGULAMALARI ÜZERĐNE BĐR ÇALIŞMA

RASYONEL FARK DENKLEMLERĐ VE RASYONEL FARK DENKLEMLERĐNĐN BĐLGĐSAYAR UYGULAMALARI ÜZERĐNE BĐR ÇALIŞMA T.C. SELÇUK ÜNĐVERSĐTESĐ EĞĐTĐM BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ ORTÖĞRETĐM FEN VE MTEMTĐK LNLR EĞĐTĐMĐ N BĐLĐM DLI MTEMTĐK EĞĐTĐMĐ BĐLĐM DLI RSYONEL FRK DENKLEMLERĐ VE RSYONEL FRK DENKLEMLERĐNĐN BĐLGĐSYR UYGULMLRI

Detaylı

BANKALARIN İNTERNET ŞUBELERİNİN BULANIK MOORA YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

BANKALARIN İNTERNET ŞUBELERİNİN BULANIK MOORA YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ Uluslararası Yöeti İktisat ve İşlete Dergisi, Cilt 11, Sayı 25, 2015 It. Joural of Maageet Ecooics ad Busiess, Vol. 11, No. 25, 2015 BANKALARIN İNTERNET ŞUBELERİNİN BULANIK MOORA YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Detaylı

Hasat makinelerinde kullanılan biçme düzenlerini esas olarak dört grupta toplamak mümkündür. Bunlar;

Hasat makinelerinde kullanılan biçme düzenlerini esas olarak dört grupta toplamak mümkündür. Bunlar; 2.2.2.Biçe Düzeleri Hasat akieleride kullaıla biçe düzelerii esas olarak dört grupta toplaak üküdür. Bular; a) Bıçaklarda biri hareketli kobie biçe yapa düze, b) Her iki bıçağı hareketli yaprak bıçaklı

Detaylı

HEMŞİRE ÇİZELGELEME PROBLEMİ VE HASTANEDE BİR UYGULAMA

HEMŞİRE ÇİZELGELEME PROBLEMİ VE HASTANEDE BİR UYGULAMA HEMŞİRE ÇİZELGELEME PROBLEMİ VE HASTANEDE BİR UYGULAMA Ere VARLI 1 ve Taer EREN 2* 1 Kırıkkale Üiversitesi Edüstri Mühedisliği Bölüü, ef.varli@gail.co 2 Kırıkkale Üiversitesi Edüstri Mühedisliği Bölüü,

Detaylı

biliniyordu: Eğer 2 a 1 bir asal sayıysa, o zaman S = 2 a 1 (2 a 1) yetkin bir sayıdır. Bunu toplayalım: O halde

biliniyordu: Eğer 2 a 1 bir asal sayıysa, o zaman S = 2 a 1 (2 a 1) yetkin bir sayıdır. Bunu toplayalım: O halde SAYILAR DÜNYASINDA GEZİNTİLER H. Turgay Kaptaoğlu Bu yazıda deri teorilere imede sayıları çoğulula da tamsayıları ilgiç özellileride bahsedeceğiz. Bu özellileri hiçbiri yei değil; yüzyıllar, hatta biyıllar

Detaylı

Bandırma rüzgar enerjisi potansiyelinin araştırılması ve seçilen rüzgar türbinlerinin ekonomik analizi

Bandırma rüzgar enerjisi potansiyelinin araştırılması ve seçilen rüzgar türbinlerinin ekonomik analizi Araştırma Maalesi BAUN Fe Bil. Est. Dergisi, ilt 18(1), 75-85, (2016) Badırma rüzgar eerjisi potasiyelii araştırılması ve seçile rüzgar türbilerii eoomi aalizi Asiye ASLAN * Badırma Oyedi Eylül Üiversitesi,

Detaylı

Bilimsel Süreç Becerilerinin Ortaöğretim 10., 11., 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programlarında Temsil Edilme Durumları

Bilimsel Süreç Becerilerinin Ortaöğretim 10., 11., 12. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programlarında Temsil Edilme Durumları Bilisel Süreç Becerilerinin Ortaöğreti 10., 11., 12. Sınıf Kiya Dersi Öğreti Progralarında Tesil Edile Duruları Yrd. Doç. Dr. Abdullah AYDIN Ahi Evran Üniversitesi, Eğiti Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretenliği

Detaylı

Sisteme gire aışaı eerjisi; ieti, potasiyel, aış eerjileri ile i eerjii toplamıda oluşmata olup, Q m& g m& Z g Z z0 ref. E g E + E p + u+ E A + gz +u+

Sisteme gire aışaı eerjisi; ieti, potasiyel, aış eerjileri ile i eerjii toplamıda oluşmata olup, Q m& g m& Z g Z z0 ref. E g E + E p + u+ E A + gz +u+ 4. BÖLÜM AÇIK SİSEMLERDE ERMODİNAMİĞİN I. KANUNU Aı aışlı sistemleri sııfladırılması Aı Sistem Aışlı Kararlı aışlı Kararsız aışlı dm dm 0 m& g m& 0 m& g m& dt dt Not: Aı sistemlerde eerji depolaması sözousu

Detaylı

PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI

PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI SAU Fe Bilileri Estitüsü Dergisi 3.Cilt 1.Sayı (1999) 4-7 PİPELİNE İŞLEMCiLERDEN OLUŞAN ÇOK işlemcili SİSTEMİN PERFORMANSI Aşkı DEMIRKOL * Mesut RAZBONYALI** *Sakarya Üiversitesi Mühedislik Fakültesi Bilgisayar

Detaylı

AES S KUTUSUNA BENZER 4-BİT GİRİŞE VE 4-BİT ÇIKIŞA SAHİP S KUTULARININ TASARIMI

AES S KUTUSUNA BENZER 4-BİT GİRİŞE VE 4-BİT ÇIKIŞA SAHİP S KUTULARININ TASARIMI S S KUTUSUN NZR -İT GİRİŞ V -İT ÇIKIŞ SHİP S KUTULRININ TSRIMI M. Tola SKLLI, rca ULUŞ, daç ŞHİN, ata ÜYÜKSRÇOĞLU ilisaar Mühedisliği ölüü, Mühedislik-Miarlık akültesi,traka Üiversitesi, dire e-posta:

Detaylı

İŞ, GÜÇ, ENERJİ BÖLÜM 8

İŞ, GÜÇ, ENERJİ BÖLÜM 8 İŞ, GÜÇ, EERJİ BÖÜ 8 ODE SORU DE SORUARI ÇÖZÜER 5 Cise eti eden sür- tüne uvveti, IFI0 ür F α F T W (F ür ) (Fcosα (g Fsinα)) düzle Ya pı lan net iş de ğe ri α, ve ütleye bağ lı dır G düzle 00,5 G0 0 I

Detaylı

Explanation: Number of bracelets made with 2 blue, 2 identical red and n identical black beads.

Explanation: Number of bracelets made with 2 blue, 2 identical red and n identical black beads. http://oeis.org/a - (,,) Origial wor by Ata Aydi Uslu Hamdi Gota Ozmeese.. Explaatio: Number of bracelets made with blue, idetical red ad idetical blac beads. Usage: Chemistry: CROSSRES: A85 A989 A989

Detaylı

ÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için

ÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için ÖzelKredi İstekleriize daha kolay ulaşmaız içi Yei özgürlükler keşfedi. Sizi içi öemli olaları gerçekleştiri. Hayalleriizi süsleye yei bir arabaya yei mobilyalara kavuşmak mı istiyorsuuz? Veya özel güler

Detaylı

12. Ders Büyük Sayılar Kanunları. Konuya geçmeden önce DeMoivre-Stirling formülünü ve DeMoivre-Laplace teoremini hatırlayalım. DeMoivre, genel terimi,

12. Ders Büyük Sayılar Kanunları. Konuya geçmeden önce DeMoivre-Stirling formülünü ve DeMoivre-Laplace teoremini hatırlayalım. DeMoivre, genel terimi, . Ders Büyü Sayılar Kauları Kouya geçmede öce DeMoivre-Stirlig formülüü ve DeMoivre-Laplace teoremii hatırlayalım. DeMoivre, geel terimi, a!,,, 3,... e ola dizii yaısa olduğuu göstermiş, aca limitii bulamamış.

Detaylı

Denizli-Honaz Planlama Birimi Orman Amenajman Planının Etçap Karar Destek Sistemleri (Modelleme) İle Hazırlanması

Denizli-Honaz Planlama Birimi Orman Amenajman Planının Etçap Karar Destek Sistemleri (Modelleme) İle Hazırlanması 173 Denizli-Honaz Planlama Birimi Orman Amenajman Planının Etçap Karar Destek Sistemleri (Modelleme) İle Hazırlanması Ali İhsan KADIOĞULLARI1*, Özkan BİNGÖL2, Rüstem KIRIŞ3, Mehmet Ali SAYIN4, Durmuş Ali

Detaylı

İÇ YÖNELTME İÇİN KENAR GÖSTERGELERİNİN ÖLÇÜLMESİNDE ÖKLİT MESAFESİ YÖNTEMİNİN KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

İÇ YÖNELTME İÇİN KENAR GÖSTERGELERİNİN ÖLÇÜLMESİNDE ÖKLİT MESAFESİ YÖNTEMİNİN KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası 0. Türkiye Harita Bilisel ve Tekik Kurultayı 8 Mart - Nisa 005, Akara İÇ YÖNELTME İÇİN KENAR GÖSTERGELERİNİN ÖLÇÜLMESİNDE ÖKLİT MESAFESİ YÖNTEMİNİN KULLANILABİLİRLİĞİNİN

Detaylı

Yataklı vanalar (PN 16) VF 2-2 yollu vana, flanşlı VF 3-3 yollu vana, flanşlı

Yataklı vanalar (PN 16) VF 2-2 yollu vana, flanşlı VF 3-3 yollu vana, flanşlı Tei föy Yatalı vaalar (PN 16) VF 2-2 yollu vaa, flaşlı VF 3-3 yollu vaa, flaşlı Açılama Özelliler: Sızdırmaz tasarım AMV(E) 335, AMV(E) 435 ile olay meai bağlatı 2 ve 3 yollu vaa Ayırma uygulamaları içi

Detaylı

Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (32) 2015, 53-65

Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (32) 2015, 53-65 Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (32) 2015, 53-65 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ İÇİN YENİ BİR MODEL: ARAÇ VE HİZMET ROTALAMA PROBLEMİ (AHRP) VE AMPİRİK UYGULAMASI A NEW MODEL FOR OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY

Detaylı

Optimal Kuruluşun Ortaya Konması

Optimal Kuruluşun Ortaya Konması Optimal Kuruluşun Ortaya Konması İşletme Sınıflarının Belirlenmesi İşletme Sınıfı Alanın Belirlenmesi İşletme Sınıfı Ortalama Bonitetinin Belirlenmesi İşletme Sınıfı İdare Süresinin Belirlenmesi İşletme

Detaylı

Malzeme Bağıyla Konstrüksiyon

Malzeme Bağıyla Konstrüksiyon Shigley s Mechanical Engineering Design Richard G. Budynas and J. Keith Nisbett Malzeme Bağıyla Konstrüsiyon Hazırlayan Prof. Dr. Mehmet Fırat Maine Mühendisliği Bölümü Saarya Üniversitesi Çözülemeyen

Detaylı

Çanakkale İli Belediye Sınırları İçerisindeki Peyzaj Alanlarında Sulama Sistemlerinin Projelenmesi ve İşletilmesindeki Hatalar

Çanakkale İli Belediye Sınırları İçerisindeki Peyzaj Alanlarında Sulama Sistemlerinin Projelenmesi ve İşletilmesindeki Hatalar Atatürk Üiv. Ziraat Fak. Derg. 37 (1), 81-90, 2006 ISSN 1300-9036 Çaakkale İli Belediye Sıırları İçerisideki Peyzaj Alalarıda Sulama Sistemlerii Projelemesi ve İşletilmesideki Hatalar Kürşad DEMİREL Murat

Detaylı

Örnek A. Benzer tipteki 40 güç kaynağının dayanma süreleri aşağıdaki gibidir. Genişletilmiş frekans tablosu oluşturunuz;

Örnek A. Benzer tipteki 40 güç kaynağının dayanma süreleri aşağıdaki gibidir. Genişletilmiş frekans tablosu oluşturunuz; Öre A. Bezer pe 40 güç ayağıı dayama süreler aşağıda gbdr. Geşlelmş reas ablosu oluşuruuz;, 4,7 3, 3,4 3,3 3, 3,9 4, 3,4 4, 3,8 3,7 3,6 3,8 3,7 3,0,,6 3, 3,,6,9 3, 3,0 3,3 4,3 3, 4, 4,6 3, 3,3 4,4 3,9,9

Detaylı

ISO 45001. M. Görkem Erdoğan. Bu sunuya ve konunun pdf dosyasına www.gorkemerdogan.com adresinden erişilebilir.

ISO 45001. M. Görkem Erdoğan. Bu sunuya ve konunun pdf dosyasına www.gorkemerdogan.com adresinden erişilebilir. ISO 45001 M. Gör Erğa Bu suuya ve ouu pdf syasıa adreside işilebilir. 1 Giriş ISO 45001 e Nede İhtiyaç Duyuldu? Farlılılar Souç 2 Giriş ILO ya göre, h yıl 2.2 milyo çalışa iş azası veya mesle hastalığıda

Detaylı

Sistem Dinamiği ve Modellemesi

Sistem Dinamiği ve Modellemesi Sistem Diamiği ve Modellemesi Sistem Nedir? Belli bir görevi yerie getire te bir elemaa veya biribirleri ile fizisel olara ilişiledirilmiş elemalara sistem deir. Sistem Taımı ve Temel Kavramlar Sistem

Detaylı

İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ

İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ _ 163 İZMİR İLİNDEKİ ELLİ YATAKLI BİR OTEL İÇİN GÜNEŞ ENERJİSİ DESTEKLİ ISITMA VE ABSORBSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNİN TEORİK İNCELENMESİ Emi Fuad KENT İbrahim Necmi KAPTAN ÖZET Bu çalışmada güeş eerjisi destekli

Detaylı

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz TĐCARĐ MATEMATĐK - 5 Bileşik 57ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER: Örek 57: 0000 YTL yıllık %40 faiz oraıyla yıl bileşik faiz ile bakaya yatırılmıştır Bu paraı yılı souda ulaşacağı değer edir? IYol: PV = 0000 YTL = PV (

Detaylı

3. Bir kabı, biri 17 diğeri 55 litre su alan ölçeklendirilmemiş iki kap yardımıyla tam olarak 1 litre suyla nasıl doldurursunuz açıklayınız. (10 P.

3. Bir kabı, biri 17 diğeri 55 litre su alan ölçeklendirilmemiş iki kap yardımıyla tam olarak 1 litre suyla nasıl doldurursunuz açıklayınız. (10 P. 0..006 MAT3 AYRIK MATEMATİK ARASINAV SORULARI Numarası :..................................... Adı Soyadı :...................................... F,. Fiboacci sayısıı gösterme üzere, ( 0 P.) (a) F + = F

Detaylı

ifadesi ile, n kişilik bir topluluktakilerinin doğum günlerinin tümünün farklı olması olasılığını

ifadesi ile, n kişilik bir topluluktakilerinin doğum günlerinin tümünün farklı olması olasılığını Çözüler (Wee tr). Bir taraftai (bu tarafı yuarı taraf abul edeli) uçları iişer iişer, rastgele seçere bağlayalı. Bağlaa çiftlerde birii seçip, çifti oluştura iplere A ve A diyeli. A, aşağıda serbest duruda

Detaylı

BÖLÜM II. Asal Sayılar. p ab ise p a veya p b dir.

BÖLÜM II. Asal Sayılar. p ab ise p a veya p b dir. BÖLÜM II Asal Sayılar Taım. p > tam sayısıı de ve ediside başa bölei yosa bu sayıya asal sayı deir. de büyü asal olmaya sayılara da bileşi sayı deir. Teorem. Eğer p bir asal sayı ve p ab ise p a veya p

Detaylı

GEÇERLİLİK TARİHİ. Evet

GEÇERLİLİK TARİHİ. Evet KARA YOLU İLE YOLCU TAŞIMACILIĞININ Uvaı: Adresi: DEĞERLENDİRMENİN YAPILDIĞI TARİH GEÇERLİLİK TARİHİ Kou Başlığı GENEL Araç iç zeii, kaya veya düşeyi öleyeek şekilde uygu alzee ile kaplaıştır. )ei düzenli

Detaylı

Yapay Sinir Ağları İle Tek Eksenli Bileşik Eğilme Altındaki Betonarme Kolon Kesitlerinin Donatı Hesabı

Yapay Sinir Ağları İle Tek Eksenli Bileşik Eğilme Altındaki Betonarme Kolon Kesitlerinin Donatı Hesabı Fırat Üiv. Fe ve Müh. Bil. Dergisi Sciece ad Eg. J of Fırat Uiv. 20 (1), 135-143, 2008 20 (1), 135-143, 2008 Yapa Siir Ağları İle ek Ekseli Bileşik Eğile Altıdaki Betoare Kolo Kesitlerii Doatı Hesabı Ahet

Detaylı

Prof. Dr. Özdemir Akmut ÜRETİM YÖNETİMİ KURULUŞ YERİ SEÇİMİ

Prof. Dr. Özdemir Akmut ÜRETİM YÖNETİMİ KURULUŞ YERİ SEÇİMİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİLER ENSTİTÜSÜ İŞLETE ANABİLİ DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAI Prof. Dr. Özdeir Akut ÜRETİ YÖNETİİ KURULUŞ YERİ SEÇİİ Hazırlayalar Esra ALTINCI Özgür SATICI NİSAN 1999 ANKARA B

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3

OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3 The Joural of Academic Social Sciece OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜİK EĞİTİMİ 3 ÖET Ece KARŞAL 1 Tüli MALKOÇ 2 Bu çalışmada, Okul öcesi döem işitme egelli çocuklara müzik eğitimi verilmiş

Detaylı

Öğrenme Etkili Tam Zamanında Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama

Öğrenme Etkili Tam Zamanında Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama It.J.Eg.Research & Developmet,Vol.,No.2,Jue 2009 Öğreme Etkili Tam Zamaıda Çizelgeleme Problemi Ve KOBĐ de Uygulama 29 Mesut emil ĐŞLER a, Bilal TOKLU b, Veli ÇELĐK c, Süleyma ERSÖZ d a-devlet Malzeme

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ 8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,

Detaylı

Yalıtımlı Duvarlarda Isı Geçişinin Kararlı Periyodik Durum için Analizi

Yalıtımlı Duvarlarda Isı Geçişinin Kararlı Periyodik Durum için Analizi Fırat Üiv. Fe ve Müh. Bil. Der. Sciece a Eg. J of Fırat Uiv. 8 (), 3-3, 006 8 (), 3-3, 006 Yalıtımlı Duvarlara Isı Geçişii Kararlı Periyoi Durum içi Aalizi Meral ÖZEL ve Kâzım PIHILI Fırat Üiversitesi

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ BEKLEMESİZ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM GECİKME

İKİ ÖLÇÜTLÜ BEKLEMESİZ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM GECİKME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üiversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ BEKLEMESİZ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: TOPLAM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM GECİKME Tamer EREN Kırıale

Detaylı

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu

ITAP Fizik Olimpiyat Okulu Ei Aralı Seviyesinde Denee Sınavı. Uzunluğu R/ olan bir zincirin ucu yarıçapı R olan pürüzsüz bir ürenin tepe notasına bağlıdır (şeildei ibi). Bilinen bir anda bu uç serbest bıraılıyor. )Uç serbest bıraıldığı

Detaylı

Bir Kütle-Yay Sisteminde Belirli Bir Doğal Frekansı Değiştirmeksizin Ters Yapısal Değişiklik Yapılması

Bir Kütle-Yay Sisteminde Belirli Bir Doğal Frekansı Değiştirmeksizin Ters Yapısal Değişiklik Yapılması Uluslararası Katılılı 7. Maina eorisi Sepozyuu, İzir, 4-7 Haziran 05 Bir Kütle-Yay Sisteinde Belirli Bir Doğal Freansı Değiştiresizin ers Yapısal Değişili Yapılası M. Hüseyinoğlu * O. Çaar Fırat University

Detaylı

Prof.Dr. Füsun ÜLENGİN

Prof.Dr. Füsun ÜLENGİN İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YAPAY SİNİR AĞLARI YARDIMI İLE ŞİRKET BİRLEŞMELERİNİN KESTİRİMİ DOKTORA TEZİ Y. Müh. Rukiye DEMİR (50795255) Tezi Estitüye Verildiği Tarih : 7 Nisa

Detaylı

Kademe ayarlı transformatörlere ait kademe ayar değerlerinin jacobian matrise kontrol değişkeni olarak sokulması

Kademe ayarlı transformatörlere ait kademe ayar değerlerinin jacobian matrise kontrol değişkeni olarak sokulması SAÜ. Fe Bl. Der. 7. Clt, 3. Sayı, s. 337-348, 03 SAU J. Sc. Vol 7, o 3, p. 337-348, 03 Kadee ayarlı trasforatörlere at adee ayar değerler acoa atrse otrol değşe olara soulası Faru Yalçı *, Uğur Arfoğlu

Detaylı

Kırsal Kalkınma için IPARD Programı ndan Sektöre BÜYÜK DESTEK

Kırsal Kalkınma için IPARD Programı ndan Sektöre BÜYÜK DESTEK KAPAK KONUSU Kırsal Kalkıma içi IPARD Programı da Sektöre BÜYÜK DESTEK Kırsal Kalkıma (IPARD) Programı Kırmızı Et Üretimi ve Et Ürülerii İşlemesi ve Pazarlaması alalarıda gerçekleştirilecek yatırımları

Detaylı

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi Cilt: 8, No: 4, 011 (75-80) Electroic Joural of Machie Techologies Vol: 8, No: 4, 011 (75-80) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

Fizik 101: Ders 24 Gündem

Fizik 101: Ders 24 Gündem Terar Fizi 101: Ders 4 Günde Başlangıç oşullarını ullanara BHH denlelerinin çözüü. Genel fizisel saraç Burulalı saraç BHHte enerji Atoi titreşiler Proble: Düşey yay Proble: taşıa tuneli BHH terar BHH &

Detaylı

Eczacılık Fakültesi Öğrencilerinin Mesleğe Yaklaşımları Pharmacy Students' Approach to Their Profession

Eczacılık Fakültesi Öğrencilerinin Mesleğe Yaklaşımları Pharmacy Students' Approach to Their Profession Eczacılık Fakültesi Öğrecilerii Mesleğe Yaklaşımları Pharmacy Studets' Approach to Their Professio Işıl ŞİMŞEK* Yıldır ATAKURT** Bihter YAZICIOĞLU*** ÖZET Bu çalışmada, Eczacılık Fakültesi öğrecilerii

Detaylı

KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.kmu.edu.tr

KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.kmu.edu.tr 29 KMÜ Sosyal ve Ekonoik Araştıralar Dergisi 16 (27): 87-103, 2014 ISSN: 2147-7833, www.ku.edu.tr Karaanoğlu Mehetbey Üniversitesi (KMÜ) Öğrencilerinin Barına Sorunlarının Tespiti ve Değerlendirilesi *

Detaylı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ AMAÇ Bu kontrol listesi, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile 29/12/2012 tarihli ve 28512

Detaylı

Stok Yönetimi. M. Görkem Erdoğan. Bu sunuya ve konunun pdf dosyasına adresinden erişilebilir.

Stok Yönetimi. M. Görkem Erdoğan. Bu sunuya ve konunun pdf dosyasına  adresinden erişilebilir. Sto Yöetimi M. Gör Erğa Bu suuya ve ouu pdf syasıa adreside işilebilir. 1 Giriş Stoları Sııfladırılması Sto Maliyeti Sto Yöetimi Sto Yöetimi ve İSG 2 Giriş Sto, izasyoda bulua tüm ürüli ve malzeli içir.

Detaylı

0-1 TAMSAYILI DOĞRUSAL OLMAYAN MATEMATĠKSEL MODELLERĠN UYGUN ÇÖZÜM TEMELLĠ GENĠġLETĠLMĠġ SUBGRADĠENT ALGORĠTMASI ĠLE ÇÖZÜLMESĠ

0-1 TAMSAYILI DOĞRUSAL OLMAYAN MATEMATĠKSEL MODELLERĠN UYGUN ÇÖZÜM TEMELLĠ GENĠġLETĠLMĠġ SUBGRADĠENT ALGORĠTMASI ĠLE ÇÖZÜLMESĠ Esişehir Osmagazi Üiversitesi Mühedisli Mimarlı Faültesi Dergisi Cilt : XXV, Sayı : 1, 01 Joural of Egieerig ad Architecture Faculty of Esişehir Osmagazi Uiversity, Vol : XXV, o: 1, 01 Maalei Geliş Tarihi

Detaylı

HALL ETKİLİ AKIM TRANSFORMATÖRÜNÜN SPEKTRAL VE İSTATİSTİKSEL ANALİZİ

HALL ETKİLİ AKIM TRANSFORMATÖRÜNÜN SPEKTRAL VE İSTATİSTİKSEL ANALİZİ ISSN:306-3 e-joural of New World Scieces Academy 2008, Volume: 3, Number: 2 Article Number: A0075 NATURAL AND APPLIED SCIENCES ELECTRIC AND ELECTRONIC ENGINEERING BİR Received: September 2007 Accepted:

Detaylı

Güneş Enerjili Kurutma Fırınında Elma Kurutulması. Apple Drying at Kiln by Solar Energy

Güneş Enerjili Kurutma Fırınında Elma Kurutulması. Apple Drying at Kiln by Solar Energy Politei Dergisi Joural of Polytechic Cilt: 9 Sayı: 4 s.289-294, 2006 Vol: 9 No: 4 pp.289-294, 2006 Güeş Eerjili Kurutma Fırııda Elma Kurutulması İlha CEYLAN, Mustafa AKTAŞ, Himet DOĞAN Gazi Üiversitesi

Detaylı

BİYOCAĞRAFYA TABANLI OPTİMİZASYON METODU KULLANARAK ASENKRON MOTOR PARAMETRE TAHMİNİ

BİYOCAĞRAFYA TABANLI OPTİMİZASYON METODU KULLANARAK ASENKRON MOTOR PARAMETRE TAHMİNİ İleri Teknoloji Bilileri Dergisi Cilt, Sayı, 46-54, 03 Journal of Advanced Technology Sciences Vol, No, 46-54, 03 BİYOCAĞRAFYA TABANLI OPTİMİZASYON METODU KULLANARAK ASENKRON MOTOR PARAMETRE TAHMİNİ Bilal

Detaylı

Ki- kare Bağımsızlık Testi

Ki- kare Bağımsızlık Testi PARAMETRİK OLMAYAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER Prof. Dr. Ali ŞEN Ki- kare Bağımsızlık Testi Daha öceki bölümlerde ölçümler arasıdaki ilişkileri asıl iceleeceğii gördük. Acak sıklıkla ilgileile veriler ölçüm

Detaylı

DÖNEL PARABOLOİD ŞEKLİNDEKİ PARÇALARIN BSD FREZE TEZGAHLARINDA İMALATININ ARAŞTIRILMASI

DÖNEL PARABOLOİD ŞEKLİNDEKİ PARÇALARIN BSD FREZE TEZGAHLARINDA İMALATININ ARAŞTIRILMASI DEÜ MÜHENDİSLİK FKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 4 Sayı: 1 sh. 89-97 Ocak 2002 DÖNEL PRBOLOİD ŞEKLİNDEKİ PRÇLRIN BSD FREE TEGHLRIND İMLTININ RŞTIRILMSI (THE INVESTIGTION OF MNUFCTURING OF WORK

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME Tamer EREN

Detaylı

TAMSAYILI PROGRAMLAMA İLE PORTFÖY ÇEŞİTLENDİRME PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ

TAMSAYILI PROGRAMLAMA İLE PORTFÖY ÇEŞİTLENDİRME PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ V. Ulusal Üreti Araştıraları Sepozyuu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, - Kası 0 TAMSAYILI PROGRAMLAMA İLE PORTFÖY ÇEŞİTLENDİRME PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ Ein Başar BAYLAN İstanbul Ticaret Üniversitesi Özet Portföy

Detaylı

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler. OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre

Detaylı

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Metodu (FAHP) Kullanılarak Rüzgar Santralleri için En Uygun Yer Tayini

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Metodu (FAHP) Kullanılarak Rüzgar Santralleri için En Uygun Yer Tayini Eleco 2014 Elektrik Elektroik Bilgisayar ve Biyoedikal Mühedisliği Sepozyuu, 27 29 Kası 2014, Bursa Coğrafi Bilgi Sisteleri (CBS) ve Bulaık Aalitik Hiyerarşi Metodu (FAHP) Kullaılarak Rüzgar Satralleri

Detaylı

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( )

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( ) SÜ İİBF Sosyal ve Ekonoik Araştıralar Dergisi 63 TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ (992-23) Doğan UYSAL * Savaş ERDOĞAN ** Mehet MUCUK *** Özet Bu çalışa turiz gelirleri

Detaylı

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects Uşak Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/2, 89-101 Yatırım Projeleride Kayak Dağıtımı Aalizi Bahma Alp RENÇBER * Özet Bu çalışmaı amacı, yatırım projeleride kayak dağıtımıı icelemesidir. Yatırım

Detaylı

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı 18 22 Nisa 2011, Akara ANA NİRENGİ AĞLARINDA NİRENGİ SAYISINA GÖRE GPS ÖLÇÜ SÜRELERİNİN KURAMSAL OLARAK BULUNMASI

Detaylı

SERBEST LİE CEBİRLERİNDE HESAPLAMALAR * Computation In Free Lie Algebras*

SERBEST LİE CEBİRLERİNDE HESAPLAMALAR * Computation In Free Lie Algebras* Ç.Ü Fe Bilileri Estitüsü Yıl:2008 ilt:18-3 SERBEST LİE EBİRLERİNDE ESAPLAMALAR * oputatio I Free Lie Algebras* Ebubekir TOPAK Mateatik Aabili Dalı Ahet TEMİZYÜREK Mateatik Aabili Dalı ÖZET Bu çalışada

Detaylı

Orman Amenajman Planlarının Simülasyon Tabanlı Planlanması: ETÇAPSimülasyon

Orman Amenajman Planlarının Simülasyon Tabanlı Planlanması: ETÇAPSimülasyon Orman Amenajman Planlarının Simülasyon Tabanlı Planlanması: ETÇAPSimülasyon *Sedat KELEŞ 1, Emin Zeki BAŞKENT 2, Ali İhsan KADIOĞULLARI 2, Özkan BİNGÖL 3 1 Çankırı Karatekin Üniversitesi, Orman Fakültesi,

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAJORİZASYON VE MATRİS EŞİTSİZLİKLERİ ÜZERİNE İre KÜÇÜKOĞLU YÜKSEK LİSANS TEZİ Mateati Aabili Dalı Teuz-014 KONYA Her Haı Salıdır ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ

Detaylı

İspatlarıyla Türev Alma Kuralları

İspatlarıyla Türev Alma Kuralları İspalarıyla Türev Ala Kuralları Muarre Şai dy f( ) f() y f() y f () li d 0. f() a (a R) ise f ()? f( ) f() a a f () li li 0 0 f () 0 5. f() ise f ()? f () li 0 ( ) ( ) f () li 0 ( ) f () li li 0 ( ) 0.

Detaylı

6. Uygulama. dx < olduğunda ( )

6. Uygulama. dx < olduğunda ( ) . Uygulama Hatırlatma: Rasgele Değşelerde Belee Değer Kavramı br rasgele değşe ve g : R R br osyo olma üzere, ) esl ve g ) ) < olduğuda D ) sürel ve g ) ) d < olduğuda g belee değer der. c R ve br doğal

Detaylı

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası, 5. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı, 5 8 Mart 5, Akara. TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordiatlarıı Gri istem ile Tahmi Edilmesi Kürşat Kaya *, Levet Taşcı,

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Paukkale Üniversitesi Mühendislik Bilileri Dergisi Paukkale University Journal of Engineering Sciences Sakarya Üniversitesi için rüzgâr enerjisi potansiyel belirlee çalışası Study to deterine wind energy

Detaylı

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6.

(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6. Problemler 3 i Çözümleri Problemler 3 i Çözümleri Aşağıdaki özellikleri kaıtlamaızı ve buu yaıda daha fazla soyut kaıt vermeizi isteyeceğiz. h.h. eşitliğii ölçümü sıfır ola bir kümei tümleyei üzeride eşit

Detaylı

6.046J/18.401J DERS 9. Post mortem (süreç sonrası) Prof. Erik Demaine

6.046J/18.401J DERS 9. Post mortem (süreç sonrası) Prof. Erik Demaine Algoritmalara Giriş 6.046J/8.40J DERS 9 Rastgele yapılamış iili arama ağaçları Belee düğüm deriliği üseliği çözümleme Dışbüeyli öuramı Jese i eşitsizliği Üstel yüseli Post mortem (süreç sorası Pro. Eri

Detaylı

32. Kardinal Say lar, Tan m ve lk Özellikler

32. Kardinal Say lar, Tan m ve lk Özellikler 32. Kardial Say lar, Ta ve l Özelliler Her üei iyis ralaabilece ii a tla flt (Teore 24.1). Özel iyis ral üeler ola ordialleri de Bölü 10 da ta la flt. Ordiallerde iyis ralaa iliflisiyle verilir, yai bir

Detaylı

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi 3 Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteı Yötemi Bu yötem bir izdüşüm tekiğie dayaır ve yalış pozisyo olarak isimledirile matematiksel tekiğe yakıdır. Buradaki düşüce f() çizgisi üzerideki bilie iki oktada

Detaylı

BÖLÜM 4 KLASİK OPTİMİZASYON TEKNİKLERİ (KISITLI OPTİMİZASYON)

BÖLÜM 4 KLASİK OPTİMİZASYON TEKNİKLERİ (KISITLI OPTİMİZASYON) BÖÜM 4 KASİK OPTİMİZASYON TEKNİKERİ KISITI OPTİMİZASYON 4. GİRİŞ Öcek bölülerde de belrtldğ b optzaso probleler çoğuluğu kısıtlaıcı oksolar çerektedr. Kısıtlaasız optzaso problelerde optu değer ede oksou

Detaylı