TUKMOS TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ. GÖĞÜS HASTALIKLARI Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı

Transkript

1 TUKMOS TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ GÖĞÜS HASTALIKLARI Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı

2 2 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ 3 2. MÜFREDAT TANITIMI 3 3. TEMEL YETKİNLİKLER Yönetici Ekip Üyesi Sağlık Koruyucusu İletişim Kuran Değer ve Sorumluluk Sahibi Öğrenen ve Öğreten Hizmet Sunucusu KLİNİK YETKİNLİKLER GİRİŞİMSEL YETKİNLİKLER ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri (YE) Sunum Seminer Olgu tartışması Makale tartışması Dosya tartışması Konsey Kurs Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri (UE) Yatan hasta bakımı Ayaktan hasta bakımı Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri (BE) Yatan hasta takibi Ayaktan hasta/materyal takibi Akran öğrenmesi Literatür okuma Araştırma Öğretme EĞİTİM KAYNAKLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ERROR! BOOKMARK NOT DEFİNED. 7. KAYNAKÇA ÖNERİLER 25

3 3 1. GİRİŞ Uzmanlık eğitim programının oluşturulmasında Türkiye de solunum hastalıklarının oluşturduğu yük, sağlık insan gücü, uygulanan sağlık politikaları, göğüs hastalıkları uzmanlık eğitimi verilen kurumlar ve uzmanlık öğrencilerinin hedef grubunu oluşturduğu anket sonuçları, Türk Göğüs Hastalıkları Yeterlilik Kurulu (TGHYK) nun yoğun gayretlerle hazırlamış olduğu Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi kitabı, Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği (TUEY), Sağlık Bakanlığınca hazırlanmakta olan tıpta uzmanlık yönergesi ve uzmanlık eğitimi konusundaki TTB UDEK- UYEK önerilerinin yanı sıra, konu ile ilgili uluslararası standartlar Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (UEMS), (Dünya Tıp Eğitimi Federasyonu (WFME), Yetişkin Göğüs Hastalığı Uzmanlığı için Avrupa Eğitim Programı (HERMES), Mezuniyet Sonrası Eğitimi İçin Amerikan Akreditasyon Kurulu (ACGME) ve İngiliz Kraliyet Hekim Kolejleri Birleşik Yeterlik Kurulunun (JRCTB) önerileri dikkate alınmıştır. Öğrenme odaklı ve mezuniyet hedeflerine dayalı olarak hazırlanan eğitim programının temel stratejisini pratiğe ve işe dayalı öğrenme oluşturmaktadır. Uzmanlık eğitim programı, mezuniyet hedeflerine dayalı bir bakış açısıyla planlanmıştır. Uzmanlık eğitimi dönemi ise Göğüs Hastalıkları Kliniklerinde geçirilecek olup, müfredatta belirtilen 37 modül üzerinden belirtilen yetkinliklerin edinilmesi hedeflenmiştir. Temel Eğitim ve Uzmanlık Eğitimi dönemlerinde edinilmesi gereken yetkinlikler modüller şeklinde biçimlendirilmiştir. Hazırlanan uzmanlık eğitim programı hem ülkemizdeki göğüs hastalıkları uzmanlarının daha nitelikli hale gelmesine, hem de bu uzmanlık alanında verilen sağlık hizmetinin düzeyinin artırılmasına büyük katkıda bulunacaktır. 2. MÜFREDAT TANITIMI 2.1. Müfredatın Amacı ve Hedefleri Çekirdek müfredat içeriği modüller şeklinde yapılandırılan ve uzmanlık öğrencisi gelişim dosyası (portfolyo) ile yetkinliklerin kazanılması sürecinde uzmanlık öğrencisinin gelişimini izlemeyi hedefleyen bir program biçiminde oluşturulmuştur. Bu hedefler modüller halinde gruplanmış ve eğitim kurumlarında nasıl işlenebileceklerine (yıl, öğrenme etkinlikler, değerlendirme yöntemleri ve yetkinlik kanıtları) dair strateji ve yöntemler önerilmiştir. Uzmanlık öğrencilerinin programdaki hedef yetkinliklere ulaşmalarını sağlayacak ana strateji işe ve deneyime dayalı öğrenme üzerinden kurgulanmıştır. Her bir modülde bilgi, beceri ve tutum hedefleri tanımlanmış, bu hedeflere ulaşmak için kullanılacak öğrenme etkinlikleri ve hedeflenen yetkinliklere ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendirmede kullanılacak değerlendirme yöntemleri belirlenmiş, yetkinlik kanıtları işaretlenmiştir. Uzmanlık eğitim programının amacı, uzmanlık öğrencilerinin, yetişkin yaş grubundaki bireylerde solunum sistemi hastalıklarının koruma, tanı, yönetim ve tedavisini kanıta dayalı tıp, iyi tıbbi bakım ilkeleri ve uluslararası standartlara uygun olarak yapabilmeleri için gereken yetkinlikleri ve tüm bu alanlarda yaşam boyu öğrenme motivasyonu ve alışkanlığı kazanmalarını sağlamaktır. Türkiye de Göğüs Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi verilen kurumlarda, gerek teknik olanaklar, gerek eğitici sayısı ve uygulamaları, gerekse eğitim programı yönünden büyük farklılıklar vardır. Bu nedenle, ülkemiz gereksinimleri ve olanakları ile çağdaş standartların da dikkate alındığı bir çalışmaya ihtiyaç vardır. Göğüs Hastalıkları uzmanlık eğitimi veren kuruluşların eğitim ortamı, eğitici, eğitim programı standartlarını belirleyerek uzmanlık eğitiminin kalitesinin iyileşmesi, düzeyinin yükselmesi, ulusal ve uluslararası standartlara uygun hale

4 4 getirilmesi planlanmıştır. Uzmanlık eğitiminde işlenecek konuların listesinin hazırlanması, bu konularla ilgili yetkinlik tanımlamasının yapılması ve ülkemiz gereksinimleri ve standartları ile çağdaş standartlara uygun yeni bir uzmanlık eğitim programı hazırlanması, daha sonra da belirlenen standartlara uygun eğitim kurumlarının akredite edilmesi hedeflenmiştir. Göğüs hastalıkları uzmanlık eğitimi veren her kurumun, kendi özelliklerine uygun, ancak Sağlık Bakanlığı, Tıpta Uzmanlık Kurulu, Göğüs Hastalıkları Müfredat Komisyonunca önerilen öğrenme içeriğini kapsayan, her bir modüldeki bilgi, beceri ve tutum hedeflere ulaşmayı hedefleyen ve en az uygulama sayılarını belirleyen, kurumsal eğitim programlarını oluşturmaları gerekmektedir. Kurumların, kendi kurumsal eğitim programlarını oluştururken, Göğüs Hastalıkları Eğitim ve Müfredat Komisyonunca belirlenen bu eğitim programı bir rehber ve çerçeve program işlevi görecektir Müfredat Çalışmasının Tarihsel Süreci Ocak 2010 tarihinde Antalya da, 94 uzmanlık dalı için kurulan komisyonlar toplanmıştır. Bu komisyonlar TUK üyeleri tarafından belirlenmiş olan 11 er üyeden oluşmaktadır. Bu komisyonların kullanımına açılmış olan Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma Sistemi (TUKMOS) temelde iki amaçla kullanılmaktadır. Bunlardan ilki çekirdek müfredatın oluşturulması ve ikincisi bu müfredatın bir bölümü olan rotasyonların ve sürelerinin belirlenmesidir. Göğüs Hastalıkları Uzmanlık müfredat Komisyonu tüm çalışmalarını bitirerek, önce çekirdek müfredatın oluşturulması ve ikincisi bu müfredatın bir bölümü olan rotasyonların ve sürelerinin belirlenmesi işlemlerini tamamlamıştır. Göğüs Hastalıklarında 3 aylık temel Göğüs Hastalıkları disiplinini aldıktan sonra dış rotasyon planlaması yapılmıştır. Dış rotasyon 12 aylık olup, temel iç hastalıkları ağırlıklı seçilmiştir yılının Aralık ayında ikinci dönem TUKMOS komisyonları teşkil edilmiş ve (V.2.0) çekirdek eğitimi müfredatı çalışmaları tarihlerinde Prof. Dr. Hayati BİLGİÇ(YÜRÜTÜCÜ), Prof. Dr. Nurhan KÖKSAL(SEKRETER), Prof. Dr. Can ÖZTÜRK, Prof. Dr. Tevfik ÖZLÜ, Prof. Dr. Kürşat UZUN, Prof. Dr. Zeki YILDIRIM tarafından tamamlanmıştır 2.3. Uzmanlık Eğitimi Süreci Göğüs hastalıkları uzmanlık eğitimine başlayan bir uzmanlık öğrencisinin ilk yılında değişik kliniklerdeki rotasyonları içeren bir Temel Eğitimi alması hedeflenmiştir. Bu eğitim süresince iç hastalıkları, kardiyoloji, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji, anesteziyoloji ve reanimasyon, tıbbi onkoloji, nefroloji, endokrinoloji ve metabolizma, radyoloji, göğüs cerrahisi rotasyonlarının yapılması planlanmıştır. Bu rotasyonlarda edinilmesi gereken bilgi, beceri ve tutumlarla, bu öğrenim hedeflerine ulaşmak için kullanılacak öğrenme yöntemleri ve hedeflenen yetkinliklere ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendiren ölçme yöntemleri belirlenmelidir. Temel eğitim dönemin ilk 3 ayında yapılacak Göğüs hastalıkları rotasyonu, ayni zamanda adaptasyon eğitimi dönemi olarak da değerlendirilmelidir. Temel Eğitim dönemini başarıyla tamamlayan uzmanlık öğrencileri, uzmanlık eğitimlerinin geri kalan 3 yılını Göğüs Hastalıkları Kliniği/Anabilim Dallarında tamamlarlar. Göğüs hastalıklarında bulundukları süre içinde yapacakları iç rotasyonlar bilahare belirlenecektir. Uzmanlık öğrencilerinin bu dönemde en az 21 ay servis (alerji, bronkoskopi, SFT laboratuvarı dahil), en az 9 ay poliklinik, en az 4 ay yoğun bakım, 2 ay uyku ünitesi, çalışması uzmanlığın gereği uygun olacaktır. Eğitim kurumları, bu dönemde edinilmesi gereken yetkinliklerin kazanılması için iç rotasyonları kendi alt yapıları ve eğitim programlarına göre biçimlendirebilirler. Bu dönemde uzmanlık öğrencileri 37 modülü kapsayan bir eğitim alırlar.

5 Kariyer Olasılıkları Göğüs Hastalıkları uzmanlık eğitimini tamamlayan uzman doktorlar ilgili branş kadrolarının bulunduğu tüm hastanelerde görev yapabilirler. Devlet hastaneleri, eğitim- araştırma hastaneleri, üniversite hastaneleri, özel sağlık kuruluşlarında uzman hekim olarak çalışabilirler. Kurum ve kuruluşlara danışmanlık yapabilirler. Yan dal uzmanlık sınavı ile yoğun bakım, alerji- immünoloji ve meslek hastalıkları bilim dallarında yan dal uzmanlık eğitimi alabilirler. Akademik kariyer yapabilirler. 3. TEMEL YETKİNLİKLER Yetkinlik, bir uzmanın bir iş ya da işlemin gerektiği gibi yapılabilmesi için kritik değer taşıyan, eğitim ve öğretim yoluyla kazanılıp iyileştirilebilen, gözlenip ölçülebilen, özellikleri daha önceden tarif edilmiş olan, bilgi, beceri, tutum ve davranışların toplamıdır. Yetkinlikler 7 temel alanda toplanmışlardır. Şekil 1- TUKMOS un Yeterlilik Üçgeni (Yedi temel yetkinlik alanı) Her bir temel yetkinlik alanı, uzmanın ayrı bir rolünü temsil eder (Şekil 1). Yedinci temel alan olan Hizmet Sunucusu alanına ait yetkinlikler klinik yetkinlikler ve girişimsel yetkinlikler olarak ikiye ayrılırlar. Sağlık hizmeti sunumu ile doğrudan ilişkili Hizmet Sunucusu alanını oluşturan yetkinlikler diğer 6 temel alana ait yetkinlikler olmadan gerçek anlamlarını kazanamazlar ve verimli bir şekilde kullanılamazlar. Başka bir deyişle 6 temel alandaki yetkinlikler, uzmanın Hizmet Sunucusu alanındaki yetkinliklerini sosyal ortamda hasta ve toplum merkezli ve etkin bir şekilde kullanması için kazanılması gereken yetkinliklerdir. Bir uzmanlık dalındaki eğitim sürecinde kazanılan bu 7 temel alana ait yetkinlikler uyumlu bir şekilde kullanılabildiğinde yeterlilikten bahsedilebilir. Bu temel yetkinlik alanları aşağıda listelenmiştir;

6 Yönetici 3.2. Ekip Üyesi 3.3. Sağlık Koruyucusu 3.4. İletişim Kuran 3.5. Değer ve Sorumluluk Sahibi 3.6. Öğrenen ve Öğreten 3.7. Hizmet Sunucusu Hizmet sunucusu temel yetkinlik alanındaki yetkinlikler, kullanılış yerlerine göre iki türdür: Klinik Yetkinlik: Bilgiyi, kişisel, sosyal ve/veya metodolojik becerileri tıbbi kararlar konusunda kullanabilme yeteneğidir; Girişimsel Yetkinlik: Bilgiyi, kişisel, sosyal ve/veya metodolojik becerileri tıbbi girişimler konusunda kullanabilme yeteneğidir. Klinik ve girişimsel yetkinlikler edinilirken ve uygulanırken Temel Yetkinlik alanlarında belirtilen diğer yetkinliklerle uyum içinde olmalı ve uzmanlığa özel klinik karar süreçlerini kolaylaştırmalıdır KLİNİK YETKİNLİKLER Uzman Hekim aşağıda listelenmiş klinik yetkinlikleri ve eğitimi boyunca edindiği diğer bütünleyici temel yetkinlikleri eş zamanlı ve uygun şekilde kullanarak uygular.

7 7 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM SOLUNUM SİSTEMİ YAPI VE FONKSİYONU B 1 YE DİSPNE T 1 HIŞILTILI SOLUNUM T 1 SEMPTOMLAR VE BULGULAR STRİDOR T 1 SES KISIKLIĞI T 1 ÖKSÜRÜK T 1 BALGAM ÇIKARMA T 1 GÖĞÜS AĞRISI T 1 HEMOPTİZİ T 1 HORLAMA T 1 HASTALIĞIN GENEL SEMPTOMLARI ANORMAL İNSPEKSİYON BULGULARI PALPASYON VE PERKÜSYONDA ANORMAL BULGULAR OSKÜLTASYONDA ANORMAL BULGULAR PERİOPERATİF AKCİĞER SORUNLARI VE PREOPERATİF AKCİĞER DEĞERLENDİRMESİ ASTIM T 1 T 1 T 1 T 1 TT, A, K 1 TT, A, K 1 HAVA YOLU HASTALIKLARI AKUT BRONŞİT KRONİK BRONŞİT TT, A, K TT, A, K 1 1 KOAH TT, A, K 1

8 8 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM BRONŞİOLİT TT, A, K 1 BRONŞİEKTAZİ TT, K 1 HAVAYOLU STENOZU VE MALAZİSİ TT, A, K TRAKEO- ÖZEFAGEAL FİSTÜL TT, A, K 2 ÜST HAVA YOLU HASTALIĞI TT, A, K 1 VOKAL KORD DİSFONKSİYONU T, A 1 ASPİRASYON VE YABANCI CİSİM ASPİRASYONU TT, A GASTRO- ÖZEFAGEAL REFLÜ TT, K AKCİĞER KANSERİ TT, A, K 1 METASTATİK AKCİĞER TÜMÖRLERİ TT, A, K 1 MEZOTELYOMA TT, A, K 1 METASTATİK VE DİĞER PLEVRAL TÜMÖRLER TT, A, K 1, BE TORASİK TÜMÖRLER BENİGN İNTRATORASİK TÜMÖRLER MEDİASTİNAL TÜMÖRLER TT, A,K TT, A, K 1 1 GÖĞÜS DUVARI TÜMÖRLERİ TT, A,K 1, BE SARKOMA TT, A, K 1, BE LENFOMA TT,A,K 1, BE SOLİTER PULMONER NODÜL TT, A, K 1 TB DIŞI SOLUNUM İNFEKSİYONLARI ÜST SOLUNUM YOLU İNFEKSİYONLARI TT, A, K 1

9 9 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM ALT SOLUNUM YOLU İNFEKSİYONLARI TT, A, K TOPLUMDA GELİŞEN PNÖMONİ TT, A, K 1 1 HASTANEDE GELİŞEN PNÖMONİ BAĞIŞIKLIĞI BASKILANMIŞ HASTADA PNÖMONİ TT, A, K 1 TT, A, K 1, BE DİĞER PNÖMONİLER TT, A, K 1 PARAPNÖMONİK EFÜZYON VE AMPİYEM TT, A 1 AKCİĞER APSESİ TT, A 1 FUNGAL İNFEKSİYON TT, A, K 1, BE PARAZİTER İNFEKSİYON TT, A, K 1, BE EPİDEMİK VİRAL İNFEKSİYON TT, A, K 1, BE SEPSİS TT, A, K 1 AKCİĞER TB TT, A, K 1 AKCİĞER DIŞI TB TT, A, K 2, BE TÜBERKÜLOZ (TB) BAĞIŞIKLIĞI BASKILANMIŞ HASTADA TB LATENT TÜBERKÜLOZ İNFEKSİYONU NON- TÜBERKÜLOZ MİKOBAKTERİYEL HASTALIKLAR ÇOK İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZ TÜBERKÜLOZ KONTROL PROGRAMI TT, A, K 2 TT, K 1 TT, A, K 2, BE TT, A, K 1 TT, K 1 YE AKCİĞER DAMAR HASTALIKLARI PULMONER EMBOLİZM TT, A, K 1

10 10 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM PRİMER PULMONER HİPERTANSİYON SEKONDER PULMONER HİPERTANSİYON VASKÜLİT VE DİFFÜZ PULMONER HEMORAJİ ANORMAL A- V KOMÜNİKASYON TT, A, K 1 T,A 1 YE, BE T,A 1, BE T,A 1 YE, BE KOR PULMONALE TT, A 1 YE, BE MESLEKİ ASTIM TT, A, K 1 REAKTİF HAVA YOLU DİSFONKSİYONU SENDROMU PNÖMOKONYOZ VE ASBEST İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR TT, A, K 1 TT, K 1 HİPERSENSİTİVİTE PNÖMONİSİ TT, A, K 1 MESLEKİ VE ÇEVRESEL HASTALIKLAR TOZ VE TOKSİK GAZ İNHALASYON HASTALIĞI HAVA KİRLİLİĞİ İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR SİGARA İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR TÜTÜN KONTROLÜ VE SİGARA BIRAKMA TEDAVİSİ TT, A, K 1 TT, K 1 TT, K 1 TT, K 1 YÜKSEK İRTİFA HASTALIĞI TT, A, K 2 DALMA İLE İLİŞKİLİ HASTALIK TT, A, K 2, BE CO ZEHİRLENMESİ TT, A, K 1, BE NÜKLEER BİYOLOJİK VE KİMYASAL SİLAHLARA BAĞLI AKCİĞER TT, A, K 2, BE MALULİYET DEĞERLENDİRMESİ TT, K 1 DİFFÜZ PARANKİMAL (İNTERSTİSİYEL) AKCİĞER HASTALIKLARI SARKOİDOZ TT, A 1

11 11 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM İDİYOPATİK İNTERSİTİSYEL PNÖMONİLER (İPF, NSİP, COP, AİP, RB- ILD, DİP, LİP) ETİYOLOSİ BİLİNMEYEN KRİPTOJENİK ORGANİZE PNÖMONİ (COP) / BRONŞİYOLİTİS OBLİTERANS ORGANİZE PNÖMONİ (BOOP) TT, A, K 1 TT, A 1 İLACA BAĞLI HASTALIK TT, A, K 1 UE, BE İATROJENİK HASTALIKLAR İNVAZİV GİRİŞİMLERİN KOMPLİKASYONLARI TT, A 1 UE, BE RADYASYONA BAĞLI HASTALIK TT, A, K 1 UE, BE AKUT HASAR İNHALASYONLA OLUŞAN AKCİĞER HASARI TT, A, K AKCİĞERDE PATLAMA HASARI TT, A 1 TRAVMATİK TORASİK HASAR TT, A 1 YANIK VE YANGIN AKCİĞERİ TT, A 1 TORAKS TRAVMALARI TT, A 2 1 UE, BE UE, BE UE, BE UE, BE UE, BE AKUT RESPİRATUAR DİSTRESS SENDROMU OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TT, A 1 TT, A 1 NÖROMUSKULER HASTALIK TT, A 2 YE, BE SOLUNUM YETMEZLİĞİ GÖĞÜS DUVARI HASTALIĞI TT, A 2 DİĞER RESTRİKTİF HASTALIKLAR TT, A 2 SUDA BOĞULMA TT, A 1 TEMEL VE İLERİ YAŞAM DESTEĞİ TT, A 1

12 12 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM PLEVRAL EFÜZYON TT, A 1 ŞİLOTORAKS TT, A 1 PLEVRAL HASTALIKLAR HEMOTORAKS TT, A 1 FİBROTORAKS TT, A 1 PNÖMOTORAKS TT, A 1 GÖĞÜS DUVARI DEFORMİTELERİ TT 2 GÖĞÜS DUVARI VE DİYAFRAM DAHİL SOLUNUM KASLARININ HASTALIKLARI NÖROMUSKULER HASTALIKLAR TT 2 UE, BE FRENİK SİNİR PARALİZİSİ TT 2 UE, BE DİAFRAGMA HERNİSİ TT 2 UE, BE MEDİASTİNİT T, A 2 TÜMÖR DIŞI MEDİASTİNAL HASTALIKLAR MEDİASTİNAL FİBROZİS T, A 2 PNÖMOMEDİASTİNUM TT, A 1 KOLLAJEN VASKÜLER HASTALIKLAR TT, A 2, BE KARDİYAK HASTALIKLAR TT, A, K 2 YE, BE SİSTEMİK / AKCİĞER DIŞI HASTALIKLARIN PLÖRO- PULMONER TUTULUMLARI ABDOMİNAL HASTALIKLAR T, A 2 YE, BE HEMATOLOJİK HASTALIKLAR T, A 2 YE, BE OBEZİTE T, A, K 2 YE, BE HİPERVENTİLASYON SENDROMU T, A 2, BE ENDOKRİN HASTALIKLAR T, A 2 YE, BE

13 13 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM BÖBREK HASTALIKLARI T, A 2 YE, BE KİSTİK FİBROZİS TT, A 2 GENETİK VE GELİŞMSEL BOZUKLUKLAR PRİMER SİLİER DİSKİNEZİ T, A 2 ALFA- 1 ANTİTRİPSİN EKSİKLİĞİ TT, A 2 MALFORMASYONLAR T, A 2, BE ASTIM TT, A, K 1 KİSTİK FİBROZİS TT, A 2, BE SOLUNUMSAL HASTALIKLAR VE GEBELİK TÜBERKÜLOZ TT, A, K 1 SARKOİDOZ TT, A 1 RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI GEBELİĞE BAĞLI SOLUNUMSAL HASTALIKLAR TT A 2 TT, A, 1, BE YAŞLILIK VE AKCİĞER TT, A 2 EVDE BAKIM TT, A 2 ÜST HAVAYOLU HASTALIĞI T, A 1 ALERJİK HASTALIKLAR (IGE ARACILIKLI) ASTIM TT, A, K 1 BRONKOPULMONER ASPERGİLLOZİS TT, A 1 ANAFİLAKSİ TT, A, K 1 EOZİNOFİLİK HASTALIKLAR NON- ASTMATİK EOZİNOFİLİK BRONŞİT AKUT VE KRONİK EOZİNOFİLİK PNÖMONİ TT, A 1 TT, A 1

14 14 KLİNİK YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM HİPEREOZİNOFİLİK SENDROM TT, A 1 CHURG- STRAUSS SENDROMU TT, A 1 UYKU İLE İLİŞKİLİ BOZUKLUKLAR OBSTRUKTİF UYKU APNE SENDROMU SANTRAL UYKU APNE SENDROMU OBEZİTE HİPOVENTİLASYON SENDROMU TT, A,K 1 TT, A, K 1 TT, A, K 1 İMMUN EKSİKLİK HASTALIKLARI İMMUN EKSİKLİK HASTALIKLARI T, A 2 UE, BE NADİR AKCİĞER HASTALIKLARI LANGERHANS HÜCRELİ HİSTİOSİTOZİS LENFANJİYOLEYOMİYOMATOZİS (LAM) PULMONER ALVEOLAR PROTEİNOZİS TT, A, K 1 TT, A 1 TT, A 1 AMİLOİDOZ T, A GİRİŞİMSEL YETKİNLİKLER Uzman Hekim aşağıda listelenmiş girişimsel yetkinlikleri ve eğitimi boyunca edindiği diğer bütünleyici temel yetkinlikleri eş zamanlı ve uygun şekilde kullanarak uygular. GİRİŞİMSEL YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM AKCİĞER FONKSİYON TESTİ SPİROMETRİ UYGULAMA VE YORUMLAMA BRONKODİLATASYON TESTİ UYGULAMA VE YORUMLAMA BRONKOPROVOKASYON TESTİ UYGULAMA VE YORUMLAMA DİFÜZYON TESTİ 4 1 STATİK DİNAMİK AKCİĞER VOLÜMLERİ UYGULAMA VE YORUMLAMA 4 1

15 15 GİRİŞİMSEL YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM BRONKOSKOPİ KPET, 6 DAKİKA YÜRÜME TESTİ UYGULAMA VE YORUMLAMA KAN GAZI TAYİNİ VE OKSİMETRİ UYGULAMA VE YORUMLAMA FİBEROPTİK BRONKOSKOPİ UYGULAMA (FOB) FOB BAL 4 1 FOB BRONŞ BİYOPSİSİ 4 1 FOB- TRANSBRONŞİYAL BİYOPSİ 4 1 FOB- TRANSBRONŞİYAL İĞNE ASPİRASYONU (KONVANSİYEL VEYA EBUS İLE) 4 1 GİRİŞİMSEL BRONKOSKOPİ TEKNİKLERİ (RİJİT BRONKOSKOPİ, KOTER, STENT) 1 2 PLEVRAL GİRİŞİMLER İNTRAPLEVRAL / İNTRABRONŞİAL FOTODİNAMİK TEDAVİ VE OTOFLORESAN, KRİYOTERAPİ, ELEKTROKOTER, LAZERTERAPİ, BRAKİTERAPİ KATETERİ YERLEŞTİRİLMESİ VB.) ENDOBRONŞİYAL YABANCI CİSİM ÇIKARILMASI TORASENTEZ 4 1 PLEVRA BİYOPSİSİ 4 1 TÜP TORAKOSTOMİ 1 2 PLÖREDEZİS 4 2 İNTRAPLEVRAL FİBRİNOLİTİK TEDAVİ 4 2 TORAKOSKOPİ (MEDİKAL- VATS) 1 2 TORAKS ULTRASONOGRAFİSİ 4 1

16 16 GİRİŞİMSEL YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM DİĞER GİRİŞİMLER GÖRÜNTÜLEME REHBERLİĞİNDE (BT USG, VB) PLEVRA VE AKCİĞER BİYOPSİLERİ, TTİAB 3 2 BALGAM İNDÜKSİYONU 4 1 BALGAM ANALİZİ 4 1 TÜBERKÜLİN DERİ TESTİ 4 1 ALERJİK DERİ TESTLERİ 4 1 EKG ÇEKİMİ VE YORUMLAMA 4 1 PSG UYGULAMA VE YORUMLAMA 4 1 LENF NODU / CİLTALTI KİTLELERDEN ASPİRASYON ARTER PONKSİYONU, ARTER KATETERİZASYONU ENTÜBASYON 4 1 TRAKEOSTOMİ 2 2 CVP KATETERİ, VENÖZ KATETERİZASYON 3 2 NIMV, IMV 4 1 PATERJİ TESTİ 2 2 HEMOFİLTRASYON, PLAZMAFEREZ 2 2 NAZOGASTRİK KATETERİZASYON MESANE KATETERİZASYONU PULMONER REHABİLİTASYON VE AKCİĞER FİZYOTERAPİSİ TÜNEL KATATER ERİŞKİN AŞILAMA

17 17 GİRİŞİMSEL YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM OKSİJEN TEDAVİSİ HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ KEMOTERAPİ VE İMMÜNOTERAPİ UYGULAMALARI 4 1 TERMİNAL DÖNEM HASTA BAKIMI ENTERAL VE PARENTERAL BESLENME DESTEĞİ SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ DİĞER BİRİMLER İLE İŞBİRLİĞİ İLE YAPILAN GİRİŞİMLER AKCİĞER GRAFİSİ YORUMLAMA 4 1 FLOROSKOPİ UYGULAMA VE YORUMLAMA 2 2 TORAKS BT YORUMLAMA 4 1 TORAKS MR YORUMLAMA 4 2 PET BT YORUMLAMA 2 2 NÜKLEER TIP TEKNİKLERİ (V/P SİNTİGRAFİ VB.) YORUMLAMA 2 2 EKOKARDİYOGRAFİ YORUMLAMA 3 2 TORAKS ULTRASONOGRAFİ YORUMLAMA 4 1 TRANSÖZEFAGEAL ULTRASOUND YORUMLAMA 2 2 SİTOLOJİ HİSTOLOJİ YORUMLAMA 4 1 MİKROBİYOLOJİK TESTLERİ YORUMLAMA 4 1 İNHALASYON ANESTEZİSİ, SEDOANELJEZİ, LOKAL ANESTEZİ 3 2 TORAKOSKOPİ (MEDİKAL- VATS) 1 2 GÖRÜNTÜLEME REHBERLİĞİNDE (BT, USG) PLEVRA VE AKCİĞER BİYOPSİLERİ 2 2

18 18 GİRİŞİMSEL YETKİNLİK DÜZEY KIDEM YÖNTEM DİĞER UYKU BOZUKLUKLARININ POLİSOMNOGRAFİK DEĞERLENDİRİLMESİ BRONKOPROVOKASYON TESTİ UYGULAMA VE YORUMLAMA BRONŞİYAL ARTER EMBOLİZASYONU 2 2 CVP (SANTRAL VENÖZ BASINÇ) KATATERİ 3 2 ARTER HATTI AÇMA UYGULAMASI 4 1 SAĞ KALP KATATERİZASYONU ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ Göğüs Hastalıkları uzmanlık eğitimi çekirdek müfredatında yer alan tüm öğrenme ve öğretme yöntemleri aşağıda tanımlanmıştır. TUKMOS tarafından önerilen öğrenme ve öğretme yöntemleri üçe ayrılmaktadır: Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri (YE), Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri (UE) ve Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri (BE) Yapılandırılmış Eğitim Etkinlikleri (YE) Sunum Bir konu hakkında görsel işitsel araç kullanılarak yapılan anlatımlardır. Genel olarak nadir veya çok nadir görülen konular/durumlar hakkında veya sık görülen konu/durumların yeni gelişmeleri hakkında kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde eğitici öğrencide eksik olduğunu bildiği bir konuda ve öğrencinin pasif olduğu bir durumda anlatımda bulunur. Sunum etkileşimli olabilir veya hiç etkileşim olmayabilir Seminer Sık görülmeyen bir konu hakkında deneyimli birinin konuyu kendi deneyimlerini de yansıtarak anlatması ve anlatılan konunun karşılıklı soru ve cevaplar ile geçmesidir. Sunumdan farkı konuyu dinleyenlerin de kendi deneyimleri doğrultusunda anlatıcı ile karşılıklı etkileşim içinde olmasıdır. Seminer karşılıklı diyalogların yoğun olduğu, deneyimlerin yargılanmadan paylaşıldığı ve farklı

19 19 düzeylerde kişilerin aynı konu hakkında farklı düzeydeki sorular ile eksik yanlarını tamamlayabildikleri bir eğitim etkinliğidir Olgu tartışması Bir veya birkaç sık görülen olgunun konu edildiği bir küçük grup eğitim aktivitesidir. Bu eğitim aktivitesinin hedefi, farklı düzeydeki kişilerin bir olgunun çözümlenmesi sürecini tartışmalarını sağlayarak, tüm katılımcıların kendi eksik veya hatalı yanlarını fark etmelerini sağlamak ve eksiklerini tamamlamaktır. Bu olgularda bulunan hastalık veya durumlar ile ilgili bilgi eksikliklerinin küçük gruplarda tartışılması ile tamamlanması veya yanlış bilgilerin düzeltilmesi sağlanır. Ayrıca aynı durum ile ilgili çok sayıda olgunun çözümlenmesi yoluyla aynı bilginin farklı durumlarda nasıl kullanılacağı konusunda deneyim kazandırır. Olgunun/ların basamaklı olarak sunulması ve her basamak için fikir üretilmesi ile sürdürülür. Eğitici her basamakta doğru bilgiyi verir ve doğru kararı açıklar Makale tartışması Makalenin kanıt düzeyinin anlaşılması, bir uygulamanın kanıta dayandırılması ve bir konuda yeni bilgilere ulaşılması amacıyla gerçekleştirilen bir küçük grup etkinliğidir. Makalenin tüm bölümleri sırası ile okunur ve metodolojik açıdan doğruluğu ve klinik uygulamaya yansıması ile ilgili fikir üretilmesi ve gerektiğinde eleştirilmesi ile sürdürülür. Eğitici her basamakta doğru bilgiyi verir ve doğru kararı açıklar. Uzman adayına, benzer çalışmalar planlayabilmesi için problemleri bilimsel yöntemlerle analiz etme, sorgulama, sonuçları tartışma ve bir yayın haline dönüştürme becerisi kazandırılır Dosya tartışması Sık görülmeyen olgular ya da sık görülen olguların daha nadir görülen farklı şekilleri hakkında bilgi edinilmesi, hatırlanması ve kullanılmasını amaçlayan bir eğitim yöntemidir. Eğitici, dosya üzerinden yazı, rapor, görüntü ve diğer dosya eklerini kullanarak, öğrencinin olgu hakkında her basamakta karar almasını sağlar ve aldığı kararlar hakkında geribildirim verir. Geribildirimler öğrencinin doğru kararlarını devam ettirmesi ve gelişmesi gereken kararlarının açık ve anlaşılır bir biçimde ifade edilerek geliştirmesi amacıyla yapılır Konsey Olgunun/ların farklı disiplinler ile birlikte değerlendirilmesi sürecidir. Olgunun sık görünürlüğünden çok karmaşık olması öğrencinin

20 20 karmaşık durumlarda farklı disiplinlerin farklı bakış açılarını algılamasını sağlar Kurs Bir konu hakkında belli bir amaca ulaşmak için düzenlenmiş birden fazla oturumda gerçekleştirilen bir eğitim etkinliğidir. Amaç genellikle bir veya birkaç klinik veya girişimsel yetkinliğin edinilmesidir. Kurs süresince sunumlar, küçük grup çalışmaları, uygulama eğitimleri birbiri ile uyum içinde gerçekleştirilir Uygulamalı Eğitim Etkinlikleri (UE) Yatan hasta bakımı Vizit Nöbet Girişim Farklı öğrenciler için farklı öğrenme ortamı oluşturan etkili bir eğitim yöntemidir. Hasta takibini yapan ve yapmayan öğrenciler vizitten farklı şekilde faydalanırlar. Hastayı takip eden öğrenci hasta takibi yaparak ve yaptıkları için geribildirim alarak öğrenir, diğer öğrenciler bu deneyimi izleyerek öğrenirler. Vizit klinikte görülen olguların hasta yanından çıktıktan sonra da tartışılması ve olgunun gerçek ortamda gözlemlenmesiyle öğrenmeyi sağlar. Öğrencinin sorumluluğu yüksek bir ortamda derin ve kalıcı öğrenmesine etki eder. Olguyu yüksek sorumluluk durumunda değerlendirmek öğrencinin var olan bilgisini ve becerisini kullanmasını ve eksik olanı öğrenmeye motive olmasını sağlar. Nöbet, gereken yetkinliklere sahip olunan olgularda özgüveni arttırırken, gereken yetkinliğin henüz edinilmemiş olduğu olgularda bilgi ve beceri kazanma motivasyonunu arttırır. Nöbetlerde sık kullanılması gereken yetkinliklerin 1 inci kıdem yetkinlikleri arasında sınıflandırılmış olmaları bu açıdan önemlidir. Tanı ve tedaviye yönelik tüm girişimler, eğitici tarafından gösterildikten sonra belli bir kılavuz eşliğinde basamak basamak gözlem altında uygulama yoluyla öğretilir. Her uygulama basamağı için öğrenciye geribildirim verilir. Öğrencinin doğru yaptıklarını doğru yapmaya devam etmesi, eksik ve gelişmesi gereken

21 21 taraflarını düzeltebilmesi için öğrenciye zamanında, net ve yapıcı müdahalelerle teşvik edici ve destekleyici ya da uyarıcı ve yol gösterici geribildirimler verilmelidir. Her girişim için öğrenciye önceden belirlenmiş yetkinlik düzeyine ulaşacak sayıda tekrar yaptırılması sağlanır Ameliyat (Bu eğitim etkinliği belirli girişimsel işlemlerde uygulanmaktadır) Ayaktan hasta bakımı 4.3. Bağımsız ve Keşfederek Öğrenme Etkinlikleri (BE) Yatan hasta takibi İçinde çok sayıda karar ve girişim barındıran müdahale süreçleridir. Her karar ve girişimin ayrı ayrı gereken yetkinlik düzeylerine ulaşması amacıyla en az riskli/karmaşık olandan en riskli/karmaşık olana doğru olacak şekilde girişimsel işlemler sürecinin tüm basamakları yüksek gözlem altında öğretilir. Öğrencinin tüm basamaklarda gereken yetkinlik düzeyine ulaşması için yeterli sayıda tekrar yaptırılması sağlanır. Öğrenci gözlem altında olgu değerlendirmesi yapar ve tanı, tedavi seçeneklerine karar verir. Öğrencinin yüksek/orta sıklıkta görülen acil veya acil olmayan olguların farklı başvuru şekillerini ve farklı tedavi seçeneklerini öğrendiği etkili bir yöntemdir. Ayaktan hasta bakımında sık kullanılması gereken yetkinliklerin 1 inci kıdem yetkinlikleri arasında sınıflandırılmış olmaları bu açıdan önemlidir. Yatarak takip edilen bir olgu hakkında yeterliğe erişmemiş bir öğrencinin gözetim ve denetim altında, yeterliğe ulaşmış bir öğrencinin gözlem altında yaptığı çalışmalar sırasında eksikliğini fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir. Bu eğitim kaynaklarının doğru ve güvenilir olmasından eğitici sorumludur Ayaktan hasta/materyal takibi Ayaktan başvuran acil veya acil olmayan bir olgu hakkında gereken yetkinlik düzeyine erişmemiş bir öğrencinin gözetim ve denetim gözlem altında, eğitici eşliğinde ve gereken yetkinlik düzeyine ulaşmış bir öğrencinin yüksek gözlem altında yaptığı çalışmalar sırasında eksikliğini fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması

22 22 sürecidir. Bu eğitim kaynaklarının doğru ve güvenilir olmasından eğitici sorumludur Akran öğrenmesi Öğrencinin bir olgunun çözümlenmesi veya bir girişimin uygulanması sırasında bir akranı ile tartışarak veya onu gözlemleyerek öğrenmesi sürecidir Literatür okuma Öğrencinin öğrenme gereksinimi olan konularda literatür okuması ve klinik uygulama ile ilişkilendirmesi sürecidir Araştırma Öğrencinin bir konuda tek başına veya bir ekip ile araştırma tasarlaması ve bu sırada öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir Öğretme Öğrencinin bir başkasına bir girişim veya bir klinik konuyu öğretirken bu konuda farklı bakış açılarını, daha önce düşünmediği soruları veya varlığını fark etmediği durumları fark ederek öğrenme gereksinimi belirlemesi ve bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması sürecidir. 5. EĞİTİM KAYNAKLARI 5.1. Eğitici Standartları Eğitici standartları mevzuatça (663 sayılı, 2547 sayılı ve 2955 sayılı kanunlar) belirlenmiş olmakla beraber Göğüs Hastalıkları Komisyonunun ideal eğitici standartlarına yönelik önerileri aşağıda belirtilmiştir. Yard. Doç. ve başasistanların eğitici olabilmeleri için en az 3 yıllık deneyim ve tecrübeye sahip olması önerilmektedir Mekan Standartları Yatan hasta, günlük bakım ve poliklinik eğitimini içeren yeterli çeşitlilikte, nitelik ve nicelik olarak yeterli kapasitede olmalıdır En az 15 yataklı bir servis bulunmalıdır Kuramsal ve uygulamalı çalışma için yeterli yer ve çeşitli laboratuvarlar ve iletişim olanakları, araç- gerece sahip olmalıdır.

23 23 Solunum fonksiyon laboratuvarı, bronkoskopi laboratuvarı, alerji laboratuvarı, yoğun bakım birimi, uyku laboratuvarı bulunmalıdır. Yoğun bakım birimleri (dahiliye yoğun bakım, post- operatif bakım yeri ve solunumsal bakım servisi), alerji laboratuvarı ile uyku hastalıkları laboratuvarı klinik/anabilim dalı dışında kurumun bir başka biriminde de bulunabilir. Yeterli ölçüde ulusal ve uluslararası mesleki yazılı ve elektronik kaynaklara erişim olanağı bulunmalıdır. Uzmanlık eğitimi verilen kurumda uzmanlık eğitimi görenlerin ekip yaklaşımıyla hasta bakımını gerçekleştirme konusunda ustalığını geliştirme olanağı sağlayan göğüs hastalıkları ile yakından ilişkili olan bölümler bulunmalıdır. Yeterli kalitede akciğer grafisi, BT gibi görüntüleme tetkikleri her istendiğinde çekilebilmelidir Ayaktan ve yatarak izlenen hastaların kayıtlarının bulunduğu ve kolayca ulaşılabilen bir arşiv sistemi bulunmalıdır. Hem yatan hem de ayaktan hastalar için görüntüleme, laboratuvar ve patoloji kayıtları gibi tüm tıbbi kayıtlara her istendiğinde ulaşılabilmelidir. Uzmanlık eğitimindeki yetkinliklerin kazanılabilmesi ve yeterli deneyimin elde edilebilmesi için ayaktan ve yatarak yeterli sayıda, çeşitlilikte, her cinsiyet ve yaşta hastanın izlenme olanağı bulunmalıdır. Uzmanlık öğrencileri tarafından izlenen mortal hastalardan seçilmiş olgular, mortalite saatinde tartışılmalıdır. Klinik yönetiminin etkinliği için yeter sayıda sekreter, memur ve teknik imkanlar bulunmalıdır. Eğitim merkezi, eğitilenlerin, eğiticilerin ve program yöneticisinin gereksinimleri ve taleplerini karşılayacak uygun sekretaryal ve yönetsel desteği sağlamalıdır. Eğitim kurumunda iç denetim ve kalite/nitelik güvence sistemi bulunmalıdır. Eğitim kurumu, göğüs hastalıkları uzmanlık eğitiminin niteliğinin artırılması için yapılandırılmış tıbbi değerlendirme toplantılarına (mortalite/morbidite toplantıları, multidisipliner toplantılara) sahip olmalıdır. Uzmanlık öğrencilerinin dinlenebilmeleri için yeterli olanaklar bulunmalıdır. Nöbetçi uzmanlık öğrencileri için özel bir oda sağlanmalıdır. Eğitilenler gece nöbetine kaldıklarında veya telefonla çağrıldıklarında, kendilerine uygun kolaylıklar (oda, yemek vb), yeterli mahremiyet ve güvenlik sağlanmalıdır. Eğitim merkezi, belirlenmiş bir Kurum Uzmanlık Eğitim Programı na sahip olmalıdır Donanım Standartları Ø Hasta başı monitörü (merkezi sistemli), Ø Glukometre, Ø Taşınabilir oksijen tüpü, Ø EKG, Ø Ultrasonografi cihazı, Ø Pulse oksimetre, Ø Floroskop, Ø SFT cihazı, Ø Bronkoskop (Rijit, FOB, Video, EBUS), Ø Ekokardiyografi cihazı, Ø Plevra biyopsi seti, Ø Mikroskop, Ø Pulsoksimetre, Ø Difüzyon cihazı, Ø Plevral kateter seti, Ø Polisomnografi cihazı, Ø Negatoskop,

24 24 Ø Ø Kapnograf, Ø Bronş provakasyon test sistemi, Ø İnfüzyon pompası, Ø NIMV cihazı ve aksesuarları, Ø Perfüzör, Ø Aspiratör cihazı, Ø İnvaziv mekanik ventilatör, Ø Transport ventilatör, Ø Laringoskop, Ø Defibrilatör, Ø Nebulizatör, Ø Kan gazı cihazı, Ø Kafmetre Olması Önerilen Donanımlar Ø Vücut pletismografi cihazı, Ø İMT cihazı, Ø UV lamba, Ø Torakoskopi seti, Ø ECMO cihazı, Ø Kardiyopulmoner egzersiz test sistemi, Ø Kriyo, laser, koter cihazı Ø Ergometreler (Treadmill, bisiklet) Ø NMES Cihazı Olması Gereken Üniteler (Birimde ya da kurumda) Ø Uyku ünitesi, Ø Yoğun bakım ünitesi, Ø Allerji ünitesi, Ø Solunum fonksiyon test ünitesi Olması Önerilen Üniteler Ø Girişimsel bronkoloji ünitesi, Ø Kardiopulmoner egzersiz test ünitesi, Ø Hemodinami Ünitesi, Ø Kemoterapi Ünitesi 6. KAYNAKÇA TUKMOS, TIPTA UZMANLIK KURULU MÜFREDAT OLUŞTURMA VE STANDART BELİRLEME SİSTEMİ, Çekirdek Müfredat Hazırlama Kılavuzu, v.1.1, 2013

25 25 7. ÖNERİLER Uygulamanın yapılabildiği merkezde eğitimi verilebilir, uzmanlık için bu uygulamada yetkinlik şartı aranmaz. Bu uygulamalar aşağıda yer almaktadır: - Girişimsel Bronkoskopi Teknikleri/Rijit Bronkoskopi/ Koter/ Stent, - İntraplevral / İntrabronşial Fotodinamik Tedavi ve Otofloresan/Kriyoterapi/Elektrokoter/Lazerterapi/Brakiterapi Kateteri Yerleştirilmesi, - Hemofiltrasyon/Plazmaferez, - Hiperbarik Oksijen Tedavisi, - Transözefageal Ultrasound Yorumlama, - Görüntüleme Rehberliğinde (BT, USG) Plevra ve Akciğer Biyopsileri - Bronşiyal Arter Embolizasyonu, - Sağ Kalp Kataterizasyonu, - Tüp Torakostomi, - Torakoskopi (Medikal- VATS), - Tünel Katater

26 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Eğitimi Müfredatı 1. GÖREV ÜNVANI: Gö üs Hastalıkları 1. yıl asistanı 2. ÇALIŞTIĞI BÖLÜM: Gö üs Hastalıkları AD 2.1. BAĞLI OLDUĞU KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı ve Anabilim Dalı Ba kanı 2.2. KENDİSİNE BAĞLI KADROLAR: Yok 2.3. YERİNİ ALACAK KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı tarafından önerilen ve Anabilim Dalı Ba kanı tarafından görevlendirilen bir ba ka 1.yıl asistanı 3. ÇALIŞMA KOŞULLARI 3.1. ÇALIŞMA SAATLERİ: Mesai Günlerinde: Hafta içi nöbetleri: Hafta sonu ve tatil nöbetleri: DENEME SÜRESİ: ALMASI GEREKLİ EĞİTİMLER: Hastane nformasyon Sistemi, Temel Kalite Kavramları ve Kurum Kültürü, Gö üs Hastalıkları AD Asistan E itim Programında 1. yıl için tanımlanan teorik ders ve seminerler 4. İŞİN TANIMI: Gö üs Hastalıkları Anabilim Dalı Asistan E itim Programında tanımlanan 1. yıl asistanlı ı görevini yerine getirmek 5. GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLAR: Gö üs Hastalıkları ara tırma görevlileri e itime direk 1 yıllık ç Hastalıkları rotasyonu ile ba layıp, daha sonra gö üs hastalıları klini inde göreve ba ladıklarından ç Hastalıkları AD ara tırma görevlileri ile aynı program çerçevesinde çalı maktadırlar. lk yıldaki görev, yetki ve sorumlulukları ç Hastalıkları AD ara tırma görevlileri ile aynı olup ç Hastalıkları AD tarafından belirlenmi tir. 6. GEREKLİ NİTELİKLER 6.1 EĞİTİM: Tıp Fakültesi 6.2 DENEYİM: ÖZEL İHTİSAS/SERTİFİKA: - 1/11

27 6.4 YABANCI DİL: ngilizce 6.5 İŞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER: Tıp mesle ini yürütmeye uygun ki ili e ve bedensel niteliklere sahip olmak 6.6 KULLANILMASI GEREKEN CİHAZ VE EKİPMANLAR: Bilgisayarda MS Office programları, poliklinik/ünitedeki hekimlik hizmetleri ile ilgili tüm tıbbi cihaz, araç ve gereçler, yataklı serviste ve yo bakım ünitesinde kullanılan tüm cihazlar un 6.7 FİZİKSEL GÜÇ : - HAZIRLAYAN ONAYLAYAN 2/11

28 1. GÖREV ÜNVANI: Gö üs Hastalıkları 2. Yıl Asistanı 2. ÇALIŞTIĞI BÖLÜM: Gö üs Hastalıkları AD 2.1. BAĞLI OLDUĞU KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı ve Anabilim Dalı Ba kanı 2.2. KENDİSİNE BAĞLI KADROLAR: Gö üs Hastalıkları 1. yıl asistanı 2.3. YERİNİ ALACAK KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı tarafından önerilen ve Anabilim Dalı Ba kanı tarafından görevlendirilen bir ba ka 2.yıl asistanı 3. ÇALIŞMA KOŞULLARI 3.1. ÇALIŞMA SAATLERİ: Mesai Günlerinde: Hafta içi nöbetleri: Hafta sonu ve tatil nöbetleri: DENEME SÜRESİ: ALMASI GEREKLİ EĞİTİMLER: Gö üs Hastalıkları 1. yıl asistanlı ını tamamlamı olmak, Hastane nformasyon Sistemi, Temel Kalite Kavramları ve Kurum Kültürü, Gö üs Hastalıkları AD Asistan E itim Programında 2. yıl için tanımlanan teorik ders ve seminerler 4. İŞİN TANIMI: Gö üs Hastalıkları Anabilim Dalı Asistan E itim Programında tanımlanan 2. yıl asistanlı ı görevini yerine getirmek 5. GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLAR: 1. Haftalık vaka toplantıları, seminerler, dersler ve makale saatlerine katılmak 2. Yıllık programlarında belirtilen ara tırma görevlisi semineri ni ve makalelerini hazırlayıp sunmak 3. Poliklinik hizmeti 3/11

29 a. Poliklini e ba vurarak randevu almı hastaları kabul eder, öykülerini alır, muayene eder, ön tanı ve ayırıcı tanıları belirler, istenecek tetkikleri belirler, bulgularını hasta dosyasına kaydeder, tetkik formlarını doldurur, hastaya tetkikler konusunda rehberlik yapar. b. Tetkik sonuçlarıyla hastayı tekrar görür ve de erlendirir c. Gerek duyarsa poliklinik konsültanı olan ö retim üyesine danı ır d. Gereken tedavi veya di er i lemleri seçer (yatı, reçete, konsültasyon, sevk) ve uygular e. zlem gerekiyorsa hastayı izlemde tekrar görür 4. Konsültasyonlara bakmak ve usulüne uygun not koymak a. Dosyayı incelemek b. Hastanın öyküsünü almak, Fizik muayene yapmak c. Test ve sonuçları de erlendirmek d. Ayırıcı tanı yapmak e. Tedavi planı ve önerilerde bulunmak 5. Konseylerdeki hasta dosyalarını hazırlamak ve sunmak 6. Gece ve hafta sonu nöbetlerinde hiyerar iye uyumlu ancak dengeli biçimde yapılacak olan i bölümünde nöbete kalan ara tırma görevlileri arasında hasta hazırlama, hasta tetkiklerindeki eksikleri tamamlamak 7. Her türlü tedavi alan hastaların ilaç dozlarını hesaplamak 8. Nöbeti devretti i ekibe nöbette gerçekle en olaylar hakkında bilgi vermek ve nöbette kendi takip etti i hastalarda gözlenen önemli de i iklikleri ve giri imleri nöbetçi notu olarak yazmak 9. Servislerde kendine dü en hastaları sabah ba asistan vizitlerinden önce muayene etmek 10. Ola an dı ı durumlarda kıdemli asistanı haberdar ederek sorumlulu u payla mak 11. Sabah ve ak am ö retim üyelerinin yaptı ı vizitlere aktif olarak katılmak 12. Nöbetlerde konsültasyonlara bakmak 13. Tez danı manı ile birlikte tez konusu belirlenir ve tez çalı malarına ba lanır Bu dönemde yapacağı işlem ve girişimler: 1. Solunum Fonksiyon testleri uygulanması ve yorumlanması 2. Arteriyel kan gazlarının alınması ve yorumlanması 3. Tüberkülin deri testi uygulanması ve yorumlanması 4. Torasentez 4/11

30 5. Endotrakeal entübasyon 6. GEREKLİ NİTELİKLER 6.1 EĞİTİM: Tıp Fakültesi 6.2 DENEYİM: ÖZEL İHTİSAS/SERTİFİKA: YABANCI DİL: ngilizce 6.5 İŞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER: Tıp mesle ini yürütmeye uygun ki ili e ve bedensel niteliklere sahip olmak 6.6 KULLANILMASI GEREKEN CİHAZ VE EKİPMANLAR: Bilgisayarda MS Office programları, poliklinik/ünitedeki hekimlik hizmetleri ile ilgili tüm tıbbi cihaz, araç ve gereçler, yataklı serviste ve yo bakım ünitesinde kullanılan tüm cihazlar un 6.7 FİZİKSEL GÜÇ : - HAZIRLAYAN ONAYLAYAN 5/11

31 1. GÖREV ÜNVANI: Gö üs Hastalıkları 3. yıl asistanı 2. ÇALIŞTIĞI BÖLÜM: Gö üs Hastalıkları AD 2.1. BAĞLI OLDUĞU KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı ve Anabilim Dalı Ba kanı 2.2. KENDİSİNE BAĞLI KADROLAR: Gö üs Hastalıkları 2. yıl asistanı 2.3. YERİNİ ALACAK KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı tarafından önerilen ve Anabilim Dalı Ba kanı tarafından görevlendirilen bir ba ka 3.yıl asistanı 3. ÇALIŞMA KOŞULLARI 3.1. ÇALIŞMA SAATLERİ: Mesai Günlerinde: Hafta içi nöbetleri: Hafta sonu ve tatil nöbetleri: DENEME SÜRESİ: 3.3. ALMASI GEREKLİ EĞİTİMLER: Gö üs Hastalıkları 2. yıl asistanlı ını tamamlamı olmak, Hastane nformasyon Sistemi, Temel Kalite Kavramları ve Kurum Kültürü, Gö üs Hastalıkları AD Asistan E itim Programında 3. yıl için tanımlanan teorik ders ve seminerler 4. İŞİN TANIMI: Gö üs Hastalıkları Anabilim Dalı Asistan E itim Programında tanımlanan 3. yıl asistanlı ı görevini yerine getirmek 5. GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLAR: 14. Haftalık vaka toplantıları, seminerler, dersler ve makale saatlerine katılmak 15. Yıllık programlarında belirtilen ara tırma görevlisi semineri ni ve makalelerini hazırlayıp sunmak 16. Poliklinik hizmeti a. Poliklini e ba vurarak randevu almı hastaları kabul eder, öykülerini alır, muayene eder, ön tanı ve ayırıcı tanıları belirler, istenecek tetkikleri belirler, bulgularını hasta dosyasına kaydeder, tetkik formlarını doldurur, hastaya tetkikler konusunda rehberlik yapar. b. Tetkik sonuçlarıyla hastayı tekrar görür ve de erlendirir 6/11

32 c. Gerek duyarsa poliklinik konsültanı olan ö retim üyesine danı ır d. Gereken tedavi veya di er i lemleri seçer (yatı, reçete, konsültasyon, sevk) ve uygular e. zlem gerekiyorsa hastayı izlemde tekrar görür 17. Konsültasyonlara bakmak ve usulüne uygun not koymak a. Dosyayı incelemek b. Hastanın öyküsünü almak c. Fizik muayene yapmak d. Test ve sonuçları de erlendirmek e. Ayırıcı tanı yapmak f. Tedavi planı ve önerilerde bulunmak 18. Konseylerdeki hasta dosyalarını hazırlamak ve sunmak 19. Gece ve hafta sonu nöbetlerinde hiyerar iye uyumlu ancak dengeli biçimde yapılacak olan i bölümünde nöbete kalan ara tırma görevlileri arasında hasta hazırlama, hasta tetkiklerindeki eksikleri tamamlamak 20. Her türlü tedavi alan hastaların ilaç dozlarını hesaplamak 21. Nöbeti devretti i ekibe nöbette gerçekle en olaylar hakkında bilgi vermek ve nöbette kendi takip etti i hastalarda gözlenen önemli de i iklikleri ve giri imleri nöbetçi notu olarak yazmak 22. Servislerde kendine dü en hastaları sabah ba asistan vizitlerinden önce muayene etmek 23. Ola an dı ı durumlarda kıdemli asistanı haberdar ederek sorumlulu u payla mak 24. Sabah ve ak am ö retim üyelerinin yaptı ı vizitlere aktif olarak katılmak 25. Nöbetlerde konsültasyonlara bakmak 26. Acil Konsültanlı ı a. Eri kin Acil Servisten istenen konsültasyonları mümkün olan en kısa zamanda görür b. Konsültasyon nedenini dikkate alarak hastayı de erlendirir c. Konsültasyon formunu doldurur ve ilk önerilerde bulunur d. Gerek duyarsa hastayı acil konsültanı ö retim üyesine danı ır e. Hastayı acil serviste bulundu u sürece ve Gö üs Hastalıkları sorunu devam etti i sürece uygun aralıklarla izler Bu dönemde yapacağı işlem ve girişimler: 1. Endotrakeal entübasyon 7/11

33 2. Deri prick testleri 3. Fiberoptik bronkoskopi 4. Bron lavajı 5. Plevra biyopsisi 6. NIMV, IMV uygulamaları 6. GEREKLİ NİTELİKLER 6.1 EĞİTİM: Tıp Fakültesi 6.2 DENEYİM: ÖZEL İHTİSAS/SERTİFİKA: YABANCI DİL: ngilizce 6.5 İŞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER: leti im kurabilme niteliklerine sahip, problem çözme yetene ini geli tirmi, ikna kabiliyeti olan yenili e açık 6.6 KULLANILMASI GEREKEN CİHAZ VE EKİPMANLAR: Bilgisayarda MS Office programları, poliklinik/ünitedeki hekimlik hizmetleri ile ilgili tüm tıbbi cihaz, araç ve gereçler, yataklı serviste ve yo un bakım ünitesinde kullanılan tüm cihazlar 6.7 FİZİKSEL GÜÇ : - HAZIRLAYAN ONAYLAYAN 8/11

34 1. GÖREV ÜNVANI: Gö üs Hastalıkları 4. yıl asistanı 2. ÇALIŞTIĞI BÖLÜM: Gö üs Hastalıkları AD 2.1. BAĞLI OLDUĞU KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Anabilim Dalı Ba kanı 2.2. KENDİSİNE BAĞLI KADROLAR: Gö üs Hastalıkları 3. yıl asistanı 2.3. YERİNİ ALACAK KİŞİ: Gö üs Hastalıkları Ba asistanı tarafından önerilen ve Anabilim Dalı Ba kanı tarafından görevlendirilen bir ba ka 4.yıl asistanı 3. ÇALIŞMA KOŞULLARI 3.1. ÇALIŞMA SAATLERİ: Mesai Günlerinde: Hafta içi nöbetleri: Hafta sonu ve tatil nöbetleri: DENEME SÜRESİ: ALMASI GEREKLİ EĞİTİMLER: Gö üs Hastalıkları 3. yıl asistanlı ını tamamlamı olmak, Hastane nformasyon Sistemi, Temel Kalite Kavramları ve Kurum Kültürü, Gö üs Hastalıkları AD Asistan E itim Programında 4. yıl için tanımlanan teorik ders ve seminerler 4. İŞİN TANIMI: Gö üs Hastalıkları Anabilim Dalı Asistan E itim Programında tanımlanan 4. yıl asistanlı ı görevini yerine getirmek 5. GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLAR: 27. Bölümün di er asistanlarına yardımcı olmak 28. Gö üs Hastalıkları poliklini inde birinci derecede sorumlulu unu yerine getirmek 29. ntörnlerin hem pratik hem de teorik uygulamalarını yeterince yapmalarını sa lamak 9/11

35 30. Bölüm faaliyetleri, toplantılar ve mortalite-morbidite toplantısı kayıtları tutarak bunu bölüm ba kanına yazılı olarak sunmak 31. Haftalık vaka toplantıları, seminerler, dersler ve makale saatlerine katılmak 32. Görevli oldu u toplantıları hazırlamak, sunmak ve dokümante etmek 33. Acil ve di er servis konsultasyonlarından sorumlu olmak 34. Nöbetlerde konsultasyonlara bakmak 35. Nöbetlerde ve gün boyu gelecek konsultasyonlara cevap vermek ve gerekti inde ilgili ö retim üyesine haber vermek 36. Gece ve hafta sonu nöbetlerinde hiyerar iye uyumlu ancak dengeli biçimde yapılacak olan i bölümünde nöbete kalan ara tırma görevlileri arasında hasta hazırlama, hasta tetkiklerindeki eksikleri tamamlamak 37. Sabah ve ak am ö retim üyelerinin yaptı ı vizitlere aktif olarak katılmak 38. Alerji Hastalıkları rotasyonunu tamamlamak 39. Uykuda solunum hastalıkları rotasyonunu tamamlamak Bu dönemde yapacağı işlem ve girişimler: 1. Transbron ial i ne biyopsisi 2. Transbron ial akci er biyopsisi 3. Transtorakal akci er biyopsisi 4. Polisomnografi uygulaması ve yorumlaması 5. Bron provakasyon testi uygulaması ve yorumlaması 6. Rijid bronkoskopi 7. Torakoskopi 6. GEREKLİ NİTELİKLER 6.1 EĞİTİM: Tıp Fakültesi 6.2 DENEYİM: ÖZEL İHTİSAS/SERTİFİKA: 6.4 YABANCI DİL: ngilizce 10/11

36 6.5 İŞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER: leti im kurabilme niteliklerine sahip, problem çözme yetene ini geli tirmi, ikna kabiliyeti olan yenili e açık 6.6 KULLANILMASI GEREKEN CİHAZ VE EKİPMANLAR: Bilgisayarda MS Office programları, poliklinik/ünitedeki hekimlik hizmetleri ile ilgili tüm tıbbi cihaz, araç ve gereçler, yataklı serviste ve yo un bakım ünitesinde kullanılan tüm cihazlar 6.7 FİZİKSEL GÜÇ : - HAZIRLAYAN ONAYLAYAN Asistan rotasyonları Dı klinik rotasyonları -4 ay Dâhiliye Servis -3 ay Dâhiliye Yo un Bakım -1 ay Medikal Onkoloji -1 ay Nefroloji -1 ay Kardiyoloji -1 ay Radyoloji -2 ay nfeksiyon Hastalıkları -1 ay Acil Anabilim Dalı -2 Dâhiliye Servis Kıdemlili i Klinik içi rotasyonlar -2 ay Uyku Hastalıkları Klini i -2 ay Alerjik Hastalıklar Bilim Dalı 11/11