B aflta dökme kuru tafl mac l olmak üzere geçti imiz y llarda

Transkript

1 WILL WE BE ABLE TO MANAGE THE CRISIS? KR Z YÖNETEB LECEK M Y Z? HAL S ÖZTÜRK The economic crisis that broke out in the financial sector and spread to all sectors in the world affecting all income levels has also hit the maritime industry like never before. Finans sektörü ile bafllay p dünya üzerinde tüm sektörlerde, bütün gelir düzeylerinde hissedilerek yaflanan ekonomik kriz, denizcilik sektörünü de tarihte hiç görülmedi i kadar derin vurdu. B oth the shipping industry, particularly the dry bulk shipping segment, and the shipbuilding industry had high times in the last couple of years. On the other hand, rapidly increasing foreign trade cargoes brought along very bright years filled with investment for port operations as well. The yacht building industry also made an unexpected leap forward, toward megayachts. We have asked the opinions and points of view of the local banks representing the world financial sector, located in the starting point of the crisis, about the current situation. Their answers are quite optimistic The other banks preferred not to answer... H. Ersin Özince B aflta dökme kuru tafl mac l olmak üzere geçti imiz y llarda gerek gemi iflletmecili inde ve gerekse gemi infla sanayisinde çok ciddi kazan mlar söz konusu idi. Di er yandan h zla artan d fl ticaret yükleri limanc l k için de parlak ve yat r mlarla dolu y llar bir biri ard na s ralad. Yat infla sanayisi de megayatlara do ru beklenmedik bir s çrama kaydetti. Krizin bafllang ç noktas nda yer alan finans sektörünün önde gelen Türkiye deki temsilcisi bankalara ortam nas l de erlendirdiklerini ve denizcilik sektörüne yönelik bak fl aç lar n sorduk. Yan tlar oldukça iyimser... Öte yandan di er bankalarsa yan t vermemeyi ye ledi... T CARET HACM NDE C DD DARALMA YAfiANIYOR H. Ersin Özince, Genel Müdür, fl Bankas Dünya ve Türk ekonomisinin içinde bulundu u durum bankan z ile denizcilik sektörünün iliflkilerini nas l etkiledi? Türkiye de ve dünyada d fl ticaretin büyük bölümü deniz yoluyla yap lmaktad r. Co rafi avantaj n n yan nda, birçok ülkeye göre kalite ve fiyat avantaj da olan Türk gemi infla sanayi baz gemi tiplerinde dünya pazarlar nda önemli bir yer edinmifl, tersanelerimiz 1980 lerden bu yana sürdürülen altyap yat r mlar sonucu yeni gemi infla sipariflleri bak m ndan üst s ralara yükselmifltir. Öte yandan, özellikle son dönemde ABD de bafllayan, oradan Avrupa ülkelerine ve giderek tüm dünyaya yay larak, küresel bir boyut kazanan ekonomik kriz dünya ticaret hacminde ciddi daralmaya neden olmakta. Hem ticaretteki küçülme hem de finansman kaynaklar n n daralmas nedeniyle yeni gemi infla siparifllerinde gerileme, siparifl iptalleri ve baflta kuru yük olmak üzere bir süredir devam eden navlunlarda afla inifl kaç n lmaz hale gelmektedir. Bu çerçevede, dünya genelinde tüm gemi infla tersanelerinde ve armatörler nezdinde s k nt l günler yafland, çeflitli kanallardan al nan haber ve bilgilerle de teyid edilmektedir. Global geliflmelere çok aç k olan ülkemiz denizcilik sektörünün dünya çap nda yaflanan s k nt lardan etkilenmemesi mümkün de- 034

2 SEVERE RECESSION IN TRADE VOLUME Ersin Ozince, General Manager, Isbank A large portion of the foreign trade in Turkey and world is seaborne. Having price and quality advantages in addition to its geographical advantage, the Turkish shipbuilding industry has secured an important position in the world markets in some specific vessel segments, and our shipyards have improved their ranking in terms of new shipbuilding contracts as a result of the infrastructure development activities carried out since the 1980s. On the other hand, the economic crisis that broke out in the USA and become global by spreading to the European countries and then to other parts of the world particularly in recent periods causes severe recession in the world s trade volume. The shrinkage in both the trade volume and sources of finance inevitably lead to decrease in newbuilding orders, order cancellations, and a downturn in freight rates particularly in the dry bulk segment. Within this framework, news and reports from a variety of channels confirm that the whole shipbuilding industry and shipowners throughout the world experience hard times. It is impossible for the maritime industry in our country that is very much susceptible to global developments not to be affected by this global crisis. Not only the Turkish shipbuilding and shipping industries, but also ports and other related industries are badly affected by these unfavorable conditions, and news about the problems experienced can be seen in the press every day. What is your view about the current outlook of As it is known, ship finance has two segments: pre-financing and post-financing, and under the conditions of Turkey, the pre-financing loans, which are more appropriate in terms of term-guarantee structure and controllability, dominate our market rather than the post-financing. Particularly the shipbuilding loans requiring long-term structured financing have been extended by European banks that are specialized in this field. But recently, local banks have also started appearing in this field. Due to the financial crisis that started out of our country, the international sources of finance have almost stopped. Falling freight rates have become one of the most important problems of the sector. Under the current conditions, it is clear that the sector experiences/may experience difficulties in obtaining particularly ildir. Türk gemi infla ve tafl mac l k sektörleri yan nda acentelik, liman iflletmecili i gibi sektörün yan kollar da an lan olumsuzluklardan etkilenmekte, yaflanan s k nt lara iliflkin haberler hemen her gün bas n m za yans maktad r. Bilindi i üzere gemi finansmanlar infla öncesi (pre-finansman) veya sonras (post finansman) fleklinde gerçeklefltirilmekte olup, ülkemiz koflullar nda ise bugüne kadar gemi al m na yönelik uzun vadeli post finansmandan ziyade, vade-teminat yap s ve kontrol edilebilirli i daha uygun olan pre-finansman kredileri a rl k kazanm flt r. Özellikle uzun vadeli yap land r lm fl finansman gerektiren gemi infla kredileri bu konuda uzmanlaflm fl yurt d fl nda yerleflik Avrupa bankalar nca sa lanm fl, son dönemlerde yerli bankalar da artan flekilde bu sahada yer alm flt r. Ülkemiz d fl nda bafllayan finansal kriz sebebiyle uluslararas finansman imkanlar neredeyse tamamen durmufltur. Düflen navlun fiyatlar sektörün en önemli sorunlar ndan biri haline gelmifltir. Mevcut tablo itibariyle sektörün özellikle yurt d fl finansman sa lamakta s k nt çekti i/çekebilece i, yurt içi finansman kaynaklar n n da kriz öncesi döneme göre daralabilece i aflikard r. Sektöre yönelik krediler ile ilgili geliflmeler nelerdir? Bankam z Türkiye de tüm bankac l k ifllemlerini yapmak, s nai geliflmeyi bafllatmak, ulusal tasarruflar harekete geçirmek, temel ekonomik at l mlar finanse etmek ve kredi ihtiyaçlar n karfl lamak amac yla kuruldu. Yan sanayi ile birlikte bir bütün halinde ülkemiz ekonomisi için stratejik öneme sahip denizcilik sektörüne yönelik deste i de hep sürdü. Baflta gemi infla sektöründe olmak üzere, proje baz ndaki ve denizci firmalar n iflletme sermayesi ihtiyaçlar na yönelik kredilendirmeler, yan s ra proje büyüklüklerine göre liman ve tersane yat r mlar n n Bankam z ve/veya Bankam z n da dahil oldu u konsorsiyumlar taraf ndan finansman gerçeklefltirildi. Ancak biz, Nemtafl ve Gemport gibi iki önemli ifltiraki de bulunan bir banka olarak, makro düzeydeki sebeplerle halihaz rda yo un bir finansman faaliyetinin gözlenmedi i ve bir süre daha gözlenmeyece i aç k olan sektörün ülkemizin gerek co rafi yap s gerekse firmalar m z n ulaflt kapa- ULUSLARARASI DEN Z ve T CARET OCAK

3 foreign financial sources, and that the domestic sources of finance may shrink compared to the levels before the crisis. Our bank was established with the objective to provide all kinds of banking services, initiate the industrial development, activate the national savings, finance the basic economic progresses, and to meet the loan requirements. Our support to the maritime industry as a whole, together with the supplier industries, which have strategic importance for the economy of the country, has always continued. Particularly in the shipbuilding industry, loans have been extended for projects and business capital requirements of the companies in the maritime industry, and financing has been provided to port and shipbuilding investments depending on the size of the projects by our bank and by consortiums including our bank. However, we, as a bank that has two important participations in the maritime industry, Nemtas and Gemport, believe that, because of macro-level reasons, the sector will be able to overcome all difficulties owing to the geographical position of our country and the capacities and experiences achieved, and continue its development by becoming even stronger once the negative effects of the crisis diminishes, in spite of the non-existence of intensive financing activities, which is not expected to be seen for some more time. IT SEEMS IMPOSSIBLE TO MEET THE DEMAND Hakan Atefl, General Manager, DenizBank siteler ve kazand tecrübe ile bu s k nt lar n üstesinden gelebilece ine, krizin etkilerinin azalmas ndan sonra daha da güçlenerek geliflmesini sürdürece ine inan yoruz. TALEB N KARfiILANMASI MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR Hakan Atefl, Genel Müdür, DenizBank Dünya ve Türk ekonomisinin içinde bulundu u durum bankan z ile denizcilik sektörünün iliflkilerini nas l etkiledi? Dünya üzerinde yaflanan kriz finans sektöründe bafllay p her ülkeyi, her sektörü, her gelir düzeyini etkileyen, bugüne kadar yaflanm fl kriz örneklerinden farkl geliflimler gösteren ve de buna ba l etkileri oldukça kuvvetli hissedilen özel bir dönem. Bankalar n ekonominin genel gidiflat ndan etkilenmeleri ve sektördeki geliflmeleri izlemeleri ise en do al durum. Hiçbir sektörde, hiçbir banka, flu aflamada toz bulutu da lana kadar ifltahl olmayacakt r. Her bankan n kredi kararlar nda göz önüne ald kriterler kendilerine özgüdür. Konuya DenizBank aç s ndan bakt m zda ise, biz bu sektöre girdi imizde, Denizcilik sektörünün inifl ve ç k fllar oldu unu biliyorduk. fiimdi inifl zaman. Sektör genelindeki dönemsellikleri, inifl ç k fllar n olabilece i varsay mlar n biz zaten bugüne kadar ald m z tüm kararlarda da her zaman de erlendirmifltik. Belirsiz ortamda yeni projeye girmiyoruz DenizBank yurt içinde sektöre ilk giren bankalardand r. Bu süreçte edindi imiz çok ciddi bir deneyim ve bilgi birikimi var. Gururla aç klamaktan mutluluk duydu umuz bitmifl ve halen devam eden projelerimiz var. Denizcilik, DenizBank n nifl sektörü ve çal flma- It is likely that foreign banks would begin extending loans as from the middle of next year, but they would be rather selective. However, it will not be the same as it had been until recently. We think that, higher equity capitals will be required and guarantees will become more and more important in evaluations of post-financing credits. Hakan Atefl Y l n ortalar ndan itibaren yabanc bankalar n post finansman kredilerinde seçici de olsa kredi vermeye bafllamalar muhtemel ancak yak n dönemde oldu u flekilde devam etmeyece i de kesin. Beklentimiz post finansman kredileri de erlendirmelerinde, daha yüksek oranlarda özkaynak talep edilece i ve teminatlar n daha ön plana ç kaca yönünde. 036

4 The global crisis broke out in the financial sector has hit each and every country, sector, and income levels, and it follows a rather different course compared to any previous crises in the world. So, its impacts are felt very strongly. It is highly natural that banks monitor the general course of the economy and the developments in the sector. No banks would be so desirous to provide financing until the cloud of dust has settled. Each bank has their own criteria they apply in their loan decisions. When we look at the matter from the perspective of DenizBank, when we entered this sector, we knew that the maritime industry had ups and downs. Now it is a time of downturn. We have always taken into consideration this cyclicality and ups and downs of the sector. We do not involve in new projects in this environment of uncertainty DenizBank is one of the banks that first entered the sector in Turkey. We have gathered considerable knowledge and experience during this period of time. We have completed and ongoing projects, which I am very proud and happy to announce. Maritime industry is a niche sector for Denizbank, and we continue our activities in this sector with a long-term perspective. The cyclical movements seen would not affect this perspective. We do not involve in new projects in this environment of uncertainty. Actually, there are no demands, but we plan to complete the projects we have already commenced, and we continue our support to the sector. We always stand beside the sector, and we believe that we will be able to overcome all these difficulties hand in hand together. What is your view about the current outlook of The sector had already known that the bright times would come to an end one day. However, the recession had been expected to start by the middle of 2009, and its dimension has surprised everyone. On the shipbuilding side, we hear news that hundreds of shipbuilding contracts have been cancelled at Chinese yards. We are very much sorry to hear cancellation of orders with the domestic shipyards. There are severe downfalls particularly in some specific segments in the freight market. Many vessels are laid up due to the low freight rates. Furthermore, the second hand vessel market is also very stagnant. Market values will find balance at some point, but no one can say when it will happen. If companies have already obtained financing through postfinancing contracts for their ongoing projects, then they have an advantageous position under the current conditions. There are no problems with those projects. However, there are serious problems in obtaining particularly post-financing loans if no lar m z uzun dönemli bak fl aç s ile sürdürüyoruz. Oluflan dönemsel hareketler bu perspektifi etkilemez. Bu belirsiz ortamda yeni projeye girmiyoruz, zaten bu yönde talepte yok ama bafllad m z projeleri bitirmeyi planl yoruz ve sektöre verdi imiz deste i devam ettiriyoruz. Sektörün yan nday z ve bu dönemde yaflanan zorluklar birlikte, el ele aflaca m za inan yoruz. Sektör, yaflan lan parlak dönemin bir gün bitece ini biliyordu ancak 2009 un ortalar ndan itibaren beklenen düflüflün bu denli olmas herkesi flafl rtt. Gemi infla taraf nda, Çin tersanelerindeki siparifl iptallerinin yüzlerle ifade edildi i haberleri ortada dolafl yor. Yurt içinde de tersanelerde yaflanan siparifl iptallerini üzüntü ile izlemekteyiz. Navlun piyasas nda özellikle baz segmentlerde çok ciddi düflüfller yaflan yor. Bir çok gemi düflük navlunlar nedeni ile yük almadan bekliyor. Ayr ca 2. el gemi piyasas da oldukça durgun. Piyasa de erleri bir noktada dengeye oturacakt r ancak bunun süresini hiç kimse, flu aflamada tahmin edemiyor. Sektöre yönelik krediler ile ilgili geliflmeler nelerdir? Firmalar, halen yap m devam eden projelerinin ucunu önceden bir post finansman anlaflmas ile kapatt ise mevcut koflullarda oldukça avantajl konumdalar demektir. Bu projelerde sorun yok. Ancak sat fl anlaflmas veya post finansman kredisi olmayan projelerde, özellikle post finansman kredisi temin etmek yönünde ciddi sorunlar var. Sektörü uzun y llard r destekleyen büyük Avrupa bankalar n n yeni yap lan projelerde isteksiz olmas, en büyük problem. Bundan bir sene önce hangi armatör ile görüflsek birkaç yabanc bankan n uygun faizle kredi vermek için ne kadar gönüllü oldu undan bahsederdi. fiu an için art k post finansman imkanlar oldukça daralm fl durumda. Bu durumda da do al olarak post finansman talepleri yurt içinde özellikle köprü finansman n sa land bankalara do ru yöneliyor. Bu talebin birebir yurt içinden karfl - lanmas ise mümkün görünmüyor. UZATMA TALEPLER N OLUMLU KARfiILIYORUZ Hamit Aydo an, Kurumsal Bankac l k Yönetimi Baflkan, Yap Kredi Bankas Hamit Aydo an Dünya ve Türk ekonomisinin içinde bulundu u durum bankan z ile denizcilik sektörünün iliflkilerini nas l etkiledi? Global kriz nedeniyle bütün dünyada d fl ticaret hacminin h zla azalmas na paralel, denizcilik sektörü de olumsuz etkilenmifl bulunuyor. Hammadde ve mamul madde ticaretinin azalmas deniz tafl mac l - na talebi düflürdü ve bunun sonucu olarak navlun 038

5 sales contract or post-financing loans have already been secured for projects. Reluctance of big European banks, which have supported the sector for many years, is the biggest problem. Domestic owners had always told us that there were several foreign banks willing to extend credits with low interest rates a couple of years ago. Currently, the post-financing facilities have narrowed to a large extent. Consequently, and naturally, the post-financing demands shift to banks providing bridge financing facilities within the country. And it does not seem possible to meet this demand locally. WE RECEIVE EXTENSION REQUESTS FAVORABLY Hamit Aydo an, Corporate Banking Management Chairman, Yapi Kredi Bank The shipping industry has also been very badly affected by the decrease in foreign trade volume in the world due to the global crisis. The drop in raw material, finished-goods trade has decreased the demand in shipping and consequently, the freight rates dropped. The freight rates have sharply decreased particularly in the dry bulk segment. And as a result of all these, the vessel values have fallen around 50 per cent. In terms of the banking sector, the risk of ship financing has increased, and a decline has started in freight revenues, which are considered transactions bringing foreign exchange. What is your view about the current outlook of The maritime industry enjoyed a rising trend for many years, but this situation has now turned into stagnation and prices have started falling. The rising trend in iron and steel prices has now replaced by a downtrend, seeking a kind of balance. However, with the current freight rates, the shipping industry experiences difficulties even in meeting their own operating expenses. Consequently, there have been considerable decreases in vessel prices as well. There has been considerable amount of shipbuilding financing in the banking sector in Turkey. Our bank has also provided financing to the shipbuilding industry, and all of them were provided to vessels already sold and contracted. As a principle, no banks would provide financing to vessels not sold or contracted. However, because there might be some delays in delivery of some equipment required during the construction stage, delivery of the vessels may be postponed for one or two months. In such cases, we receive extension requests favorably. & The freight rates have sharply decreased particularly in the dry bulk segment. And as a result of all these, the vessel values have fallen around 50 per cent. Özellikle kuruyük tafl mac l nda navlun fiyatlar çok düfltü. Bunun bir yans mas olarak da cinsine göre gemi fiyatlar %50 civar nda düflüfl gösterdi. fiyatlar nda düflüfller yafland. Özellikle kuruyük tafl nmas nda navlun fiyatlar çok düfltü. Bunun bir yans mas olarak da cinsine göre gemi fiyatlar %50 civar nda düflüfl gösterdi. Bankac l k sektörü aç s ndan; gemi inflas n n finansman riski artt ve döviz kazand r c ifllemlerden say lan navlun girdilerinde azalma bafllad. Uzun y llar sürekli art fl trendinde olan denizcilik sektörü önemli bir durgunlu a ve fiyat düflüflü trendine girdi. Demir çelik fiyatlar ndaki h zl art fl e ilimi art k yerini düflüfle b rakt ve denge aray fl nda. Fakat bugünkü navlun fiyatlar ile gemicilik sektörü, iflletme giderlerini dahi karfl lamakta zorlanmakta. Dolay s yla, gemi fiyatlar nda da önemli düflüfller yafland. Sektöre yönelik krediler ile ilgili geliflmeler nelerdir? Türk bankac l k sektöründe önemli ölçüde gemi inflaat finansman yap lm fl bulunuyor. Bankam z n da gemi infla sektörüne yönelik finansman olup, bunlar n hepsi sat fl yap lm fl ve kontrata ba l gemiler için tahsis edildi. Aç a yap lan hiçbir gemi finansman na banka kredi prensibi olarak girmedi imizden bir olumsuzluk yaflanm yor. Yaln z gemi inflaat nda karfl lafl lan baz mallar n tedarikinde gecikmeler oldu u için, gemi tesliminde de bir-iki ayl k gecikmeler yaflanabiliyor. Banka olarak bu tür uzatma taleplerini olumlu karfl l yoruz. & 040