V. TURKCESS ULUSLARARASI EĞ İTİM VE SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ INTERNATIONAL EDUCATION AND SOCIAL SCIENCES CONGRESS ÖZET KİTAPÇIĞI

Transkript

1 V. TURKCESS ULUSLARARASI EĞ İTİM VE SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ INTERNATIONAL EDUCATION AND SOCIAL SCIENCES CONGRESS (21. yy Becerileri/21st Century Skills) ÖZET KİTAPÇIĞI Haziran/June 2019 İstanbul

2 Editör Kurulu Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz Dr. Öğretim Üyesi Ümit Polat Prof. Dr. Yavuz Erişen Doç. Dr. Erdal Bay V. ULUSLARARASI TURKCESS EGİTİM VE SOSYAL BİLİMLER SEMPOZYUMU e-isbn: e-kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2019, TEBAD Bu e-kitabın basım, yayım ve satış hakları Eğitim Bilimleri Araştırmaları Derneği ile Anılan kuruluşun izni alınmadan e-kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu e-kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında derneğimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. I. Baskı: Haziran 2019, Ankara Yayın-Proje: TEBAD İletişim İnternet: E-ileti:

3 Destek Veren Kurum ve Kuruluşlar Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı Türk Tarih Kurumu TÜBİTAK Yıldız Teknik Niğde Ömer Halisdemir Kafkasya Üniversiteler Birliği Gaziantep İslam Bilim ve Teknoloji Türk Kızılay Kurumu Maltepe Sumqayıt Devlet Biruni Uluslararası Vizyon Azerbaycan Devlet Pedagoji Azerbaycan Psikoloji Bilimsel Araştırma Enstitüsü Eğitim Bilimleri Araştırmaları Derneği Türk PDR Derneği Bursa Teknik Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Sponsorlar

4 BT YÜZYIL BECERİLERİNİN GELİŞİMİNİN DESTEKLENMESİNDE GELENEKSEL OYUNLARIN ROLÜ: SATRANC-I UREFA VE PEÇİÇ ÖRNEĞİ Melek ÖKSÜZ Karadeniz Teknik Merve YILDIZ Karadeniz Teknik Engin Çağdaş BULUT ÖZET Bilim ve teknolojideki gelişmelere bağlı olarak değişen dünyayla başa çıkma ihtiyacının giderek arttığı bu yüzyılda, bireylerde aranan özellikler farklılaşmaktadır. 21.yüzyıl becerileri olarak adlandırılan bu özellikler, tüketen toplumdan, üreten topluma geçiş sürecinde önemli görülmekle birlikte birçok işverenin aradığı nitelikler arasında yer almaya başlamıştır. Bu bağlamda yarının yetişkinleri olan çocukları, geleceğe hazırlayabilmek için birçok ülke bu becerileri öğretim programlarına entegre etmeye başlamıştır. Bireylerin yaşantısında kritik öneme sahip bu becerilerin çocuklara kazandırılması noktasında ise çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır. Bunlardan biri de etkili bir öğrenme aracı olan oyundur. Oyun doğası gereği yaşamla ilgili deneyimleri içinde barındırdığından problem çözme, strateji oluşturma, yaratıcılık, işbirliği ve iletişim gibi birçok beceriyi desteklemektedir. Ancak kentleşme oranının artması sonucunda oyun alanlarının giderek azalması ve dijital devrimle birlikte çocuklar, çevrimiçi ortamlarda oynanan ve dijital oyun olarak adlandırılan yazılımlara yönelmiştir. Bu durum kültürel bir yapıya sahip olan oyun kavramını değiştirmiş ve geleneksel oyun ve oyuncakların unutulmaya yüz tutmasına sebep olmuştur. Bu çalışmada, 21.yüzyıl becerilerinin gelişiminin desteklenmesine yönelik olarak geleneksel oyunların ortaokul öğrencilerine katkısının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda TÜBİTAK 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları programı desteği ile gerçekleştirilen 218B623 nolu "Geleneksel Oyun ve Oyuncaklarla Becerilerimizi Geliştiriyoruz" projesi kapsamında yer alan birçok oyundan daha az bilinen ve milli kültürümüzü yansıtan Satranc-ı Urefa ve Peçiç oyunları ele alınmıştır. Çalışmaya 5.sınıflardan 20, 6.sınıflardan 20, 7.sınıflardan 20 olmak üzere toplam 60 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen ve her bir etkinliğe yönelik ayrı ayrı oluşturulan gözlem formu kullanılmıştır. Gözlem formu, delphi yöntemi ile alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda hazırlanmıştır. Gözlem formunda yer alan 21.yy becerilerine ilişkin maddeler, daha geniş bir çerçeve sunması sebebiyle Prensky (2016) nin tanımladığı etkili düşünme, etkili eylem, etkili ilişkiler ve etkili başarı sınıflandırması temel alınarak hazırlanmıştır. Gözlem formundan elde edilen veriler dijital bir veri setine aktarılarak analiz edilmiştir. Bulgular incelendiğinde, Satranc-ı Urefa oyununun öğrencilerin yaratıcı düşünme, yargıya varma, hoşgörü ve etik becerilerinin; Peçiç oyunun ise bütünsel düşünme, odaklanma, derin düşünme, strateji ve taktik, tedbirli risk alma, hoşgörü ve etik becerilerinin gelişimini desteklediği gözlenmiştir. Bu çalışmanın, unutulmaya yüz tutmuş olan geleneksel ve milli TURKCESS

5 oyun kültürünün yeni nesillere aktarılması ve geleceğin mimarları olan çocukların 21.yüzyıl becerilerinin gelişiminin desteklenmesi noktasında katkı sağladığı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: 21.yy. becerileri, Geleneksel oyunlar, Satranc-ı Urefa, Peçiç TURKCESS