İMALAT KAFİLESİ BÖLME VE AKTARMA PROBLEMLERİ ÜZERİNE LİTERATÜR TARAMASI VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA KONULARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İMALAT KAFİLESİ BÖLME VE AKTARMA PROBLEMLERİ ÜZERİNE LİTERATÜR TARAMASI VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA KONULARI"

Transkript

1 İMALAT KAFİLESİ BÖLME VE AKTARMA PROBLEMLERİ ÜZERİNE LİTERATÜR TARAMASI VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA KONULARI Ferda Can Çetinkaya, Çankaya Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, 06530, Yüzüncüyıl, Ankara Çok aşamalı imalat sistemlerinde parça üretimine yönelik olarak geliştirilmiş geleneksel çizelgeleme yöntemlerinde, problemi basitleştirici birçok varsayım kullanılmaktadır. Örneğin, imalat ortamında bir iş, tek bir ürün kafilesini oluşturan birçok özdeş parçadan oluşmasına karşın, ürün kafilesinin bölünemez tek bir parti olduğu ve ürün kafilesindeki parçaların bir imalat aşamasından diğer bir aşamaya aktarılmasına izin verilmediği varsayımı yapılır. Oysa ki, aynı ürün kafilesinin küçük partilere (aktarma kafilelerine) bölünmesi ve ürün kafilesinin tamamının bir aşamadaki işlemi tamamlamadan ürünün aktarma kafilelerinin bir sonraki aşamaya gönderilmesi, ürün imalatının sonraki aşamada erken başlamasını sağlar, ürünün takip ettiği imalat aşamalarındaki işlemlerinin zaman ekseninde üst üste bindirilmesine imkan tanır ve bunun sonucu olarak imalat için gereken toplam süre ve ara stok seviyeleri de azalır. Kafile bölme ve aktarma problemlerine yönelik analitik çalışmalar yaklaşık son 20 yıldır yapılmaktadır. Bu bildiride, literatürde var olan çalışmalar uygun bir sınıflandırma yapılarak gözden geçirilecek ve potansiyel araştırma konuları ele alınacaktır. Anahtar Sözcükler: Çizelgeleme, Kafile Bölme, Kafile Aktarma, İşlem Örtüşmesi, Çok Aşamalı İmalat Sistemleri 1. Giriş Çok aşamalı ve kesikli imalat sistemlerinde çeşitli nedenlerle aynı ürünün kafileler halinde planlanması ve çizelgelenmesi uygun bulunmaktadır. Hazırlık, kurma ve ayar sürelerinin ihmal edilemeyecek büyüklükte olması, ölçek ekonomilerinin varlığı, ürün kalitesinde bir standardın korunması isteği ve teknolojik sınırlılıklar, bu nedenlerin en önemlilerini oluşturmaktadır. Gelişen rekabet ortamında imalat çevrim sürelerinin öneminin artması, imalat sistemlerinde atölyelerin verimli çalışabilmesi için ürün kafilelerinin imalat aşamaları arsında nasıl ilerletileceği iyi bir şekilde planlanmalıdır. Geleneksel çizelgeleme yöntemlerinde, problemi basitleştirici birçok varsayım kullanılmaktadır. Örneğin, imalat ortamında bir iş, tek bir ürün kafilesini oluşturan birçok özdeş parçadan oluşmasına karşın, ürün kafilesinin bölünemez tek bir parti olduğu ve ürün kafilesindeki parçaların bir imalat aşamasından diğer bir aşamaya aktarılmasına izin verilmediği varsayımı yapılır. Bu varsayım sonucu ürün kafilelerinin büyük olması, yüksek ara stok seviyelerinin oluşmasına, imalat akışında kesilmelere, bir imalat aşamasından diğerine kafile aktarma maliyetlerinin büyümesine ve sipariş tesliminde gecikmelerine neden olabilmektedir. Oysa ki, bir ürün kafilesinin küçük partilere (aktarma kafilelerine) bölünmesi ve ürün kafilesinin tamamının bir aşamadaki işlemi tamamlamadan ürünün aktarma kafilelerinin bir sonraki aşamaya gönderilmesi, ürünün takip ettiği imalat aşamalarındaki işlemlerinin zaman ekseninde üst üste bindirilmesine imkan tanıyarak ürün imalatının sonraki aşamalarda erken başlamasını sağlar ve bunun sonucu olarak imalat için gereken toplam süre ve ara stok seviyeleri de azalır. Aktarma kafilelerini oluşturmanın üç farklı biçimi bir ürün kafilesinin iki tane aktarma kafilesine bölünmüş hali örnek olarak Şekil 1 de gösterilmiştir. 337

2 M1 M M (a) M1 M M (b) M1 M2 25 M Şekil 1. Aktarma kafilesi çeşitleri: (a) Eşit, (b) Sabit, (c) Değişken Bir ürün kafilesine farklı imalat aşamalarındaki işlemlerin örtüştürülmesi fikri, literatürde imalat kafilesi bölme ve aktarması (lot splitting and streaming) olarak adlandırılmaktadır. Kafile aktarma sözcüğü ilk olarak Reiter [39] tarafından önerilmiş ve Lundrigan [35] tarafından ise Optimum Üretim Teknolojisi (Optimized Production Technolgy) felsefesi ile birlikte ele alınarak irdelenmiştir. Günümüz küresel dünyasında zaman esaslı rekabetin olabildiğince artması, imalat çevrim sürelerinin azaltılması ve siparişlerin müşterilere mümkün olan en kısa sürede teslim edilmesi gereğini doğurmuştur. Bu durum, kafile bölme ve aktarma konusunda çalışmaların ivme kazanmasına neden olmuştur. Kafile bölme ve aktarma problemlerine yönelik akademik çalışmalar yaklaşık son 20 yıldır yapılmasına rağmen, bu alanda literatür taraması da içeren ilk çalışma, 1993 yılına kadar mevcut olan 10 adet yayın gözden geçirilerek Trietsch and Baker [45] tarafından yapılmıştır. Bu çalışmadan sonra literatür taraması niteliğinde yapılmış ilk çalışma ise, 1996 yılı ve öncesinde yapılmış olan çalışmaları ele alan Çetinkaya ya [9] aittir. Chang ve Chiu [13], 2003 ve öncesine ait yayınları içeren kapsamlı bir başka çalışma yapmıştır. Kafile bölme ve aktarma problemleri konusunda yapılan yayınlar son on yılda yoğun bir biçimde artmış ve daha büyük bir ivme ile artacağı da beklenmektedir. Bu bildiride, Chang ve Chiu [13] tarafından yapılan tarama çalışmasında yer verilmemiş çalışmaların yanı sıra son beş yılda yapılan çalışmalar dikkate alınarak, literatürde var olan tüm çalışmalar ürün kafilesi sayısına göre (tek bir ürün kafilesi ve birden çok ürün kafilesi içeren çalışmalar) ve zaman esaslı çizelgeleme ölçütlerine göre gözden geçirilecek ve gelecek için kafile bölme ve aktarma alanında potansiyel araştırma konuları ele alınacaktır. (c) 338

3 2. Tek Ürünlü Problemler Tek ürünlü kafile bölme ve aktarma problemlerinin temel amacı, ürün kafilesini belirli bir sayıda aktarma kafilesine bölmek ve böylece aktarma kafilelerinin büyüklüklerini belirlemektir. Bu nedenle, tek ürünlü problemleri imalat kafilesi bölme problemi olarak da adlandırmak mümkündür. 2.1 Akış Tipi Atölyeler Akış tipi atölyelerde kafile bölme problemi üzerine yapılan ilk analitik çalışma Baker a [1] aittir. Bu çalışmada, aktarma kafilelerinin sayısının iki ile sınırlandırıldığı durum için, iki ve üç imalat aşamasına sahip akış tipi atölyelerde ürün kafilesinin tüm işlemlerinin bitirilmesi süresini en azlayan aktarma kafilelerinin optimal büyüklüklerini belirlenmiştir. Potts ve Baker [38], akış tipi atölyelerde tek bir ürün kafilesinin tamamının en kısa sürede bitirilmesini amaçlayan problemin çözümünün, imalat aşamalarının tersine çevrilmiş problem için kafile bölme probleminin çözümüne denk olduğunu ve bunun sonucu olarak iki ve üç imalat aşamasına sahip akış tipi atölyelerde optimal aktarma kafilelerinin büyüklüklerinin farklı olabileceğini ve imalat aşamaları arasında büyüklüklerin değişmeyeceğini (uyumlu kalacağını) ispat etmişlerdir. Bunun yanı sıra, en kötü durum değerlendirmesi yaparak eşit büyüklükteki aktarma kafileleri ile değişmez aktarma kafilelerinin birebirlerine olan üstünlüklerini de irdelemişler ve eşit büyüklükteki kafilere sahip olmanın imalat aşaması sayısı büyüdükçe ürün kafilesinin en kısa sürede bitirilmesi kriterini olumsuz yönde etkileyeceği sonucuna varmışlardır. Chen ve Steiner [17], Baker ın çalışmasını aktarma kafilelerinin tam sayılı olması kısıtı ile birlikte ele almış ve tam sayılı büyüklükte olan aktarma kafilelerini oluşturan etkin bir çözüm yöntemi önermiştir. Baker ve Pyke [4], ikiden çok aşamada ürün imal edilen ortamlarda aktarma kafilelerinin büyüklüklerini tayin eden sezgisel yöntemler önermiş ve bunları sınamışlardır. Baker ve Pyke tarafından çalışılan bu problemin çözümü için Williams ve diğerleri [50] çeşitli polinom zamanlı sezgisel algoritmalar önermiştir. Baker ve Jia [3], aktarma kafilesi sayısı ile aktarma kafilesi türünün ürün kafilesinin tamamının en kısa sürede bitirilmesi amacı üzerindeki etkileri deneysel olarak irdelemişler ve aktarma kafilesi sayısının arttırılmasının ürün kafilesinin bitirilmesi süresi üzerinde giderek azalan fayda sağladığı sonucuna varmışlardır. Trietsch ve Baker [45], matematiksel programlama yardımıyla, yine ürün kafilesinin tamamının en kısa sürede bitirilmesini amaçlayan ve ikiden fazla imalat aşamasına sahip farklı durumlar için değişken aktarma kafilelerinin optimal büyüklüklerini belirlemişlerdir. Benli [5], değişken aktarma kafileleri ile her imalat aşamasında farklı sayıda aktarma kafilesi oluşturmaya olanak veren bir tam sayılı doğrusal programlama modeli geliştirmiştir. Glass ve diğerleri [22], kafile bölme problemini ağ gösterimi yöntemiyle analiz etmişler ve üç imalat aşamasından oluşan bir sistem için aktarma kafilelerinin optimal büyüklüklerini belirlemişlerdir. Chen ve Steiner [14], bu çalışmayı bir ürün kafilesini bir imalat aşamasında işlemeden önce tezgahta ayar için parça ihtiyacı olmaksızın makine hazırlığı gerektiren durumlar için genişletmiştir. Yine, Chen ve Steiner [16], Glass ve diğerleri tarafından ele alınan problemi parça ihtiyaçlı makine hazırlığı gerektiren durumlar için de çalışmıştır. Glass ve Potts [23], Glass ve diğerleri [22] tarafından çalışılan problemi m tane imalat aşaması olan durumlar için genişletilerek, ağ gösterimi yardımıyla kafile bölme probleminin optimal çözümüne ait yapısal özellikler ortaya koymuştur. Chen ve Steiner [17], aktarma kafilelerinin tam sayılı olması kısıtını dikkate alarak, m tane imalat aşamasından oluşan problemin çözümüne yönelik olarak çok kısa sürede yanıt veren iki sezgisel algoritma geliştirmişlerdir. Kalır ve Sarin [28], ürün kafilelerinin eşit büyüklükte 339

4 olması kısıtı ile imalat aşamaları arasında taşıma süresi olan durumda aktarma kafilelerinin sayısını optimal olarak belirleyen bir yöntem geliştirmiştir. Birinci imalat aşamasında m tane özdeş paralel tezgahın, ikinci imalat aşamasında ise bir tane tezgahın bulunduğu iki imalat aşamalı ve tezgahlarda hazırlık süresi gerektiren atölyede ürün kafilesinin tamamının en kısa sürede bitirilmesi amacını esas alan problem Liu [33] tarafından irdelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, aktarma kafilelerinin eşit olduğu durumlar için aktarma kafilelerinin büyüklüklerini opimal olarak tespit edilmiş; ikinci bölümünde ise, aktarma kafilesi büyüklüklerinin farklı olduğu durumlar için sezgisel yöntem geliştirilmiştir. İmalat aşamalarının birinden diğerine geçerken değişken büyüklükte aktarma kafilelerine izin verildiği durum için Biskup ve Feldmann [6] tam sayılı doğrusal programlama modeli geliştirmiştir. Aynı problemin aktarma kafileleri büyüklüklerinin tam sayılı olarak kısıtlandığı durumu ise, Liu [34] tarafından çalışılmıştır. Bu çalışmada, öncelikle aktarma kafilelerinin tam sayılı olma kısıtı olmadan çözüm üretilmiş ve ardından bu çözüm yuvarlama yöntemi ile tam sayılı bir çözüme çevrilmiştir. Chen ve Steiner [18], akış tipi atölyelerde aktarma kafilelerinin imalat aşamaları arasında beklemesine izin verilmediği durumu çalışmış, iki aktarma kafilesinin m tane imalat aşamasından geçtiği problem için optimal bir algoritma ve problemde ikiden çok aktarma kafilesi olduğu durum için ise sezgisel algoritmalar önermişlerdir. Aktarma kafilelerini imalat aşamaları arasında taşımanın, ürün kafilesinin tüm işlemlerini bitirmek için gereken süreyi nasıl etkilediğini geliştirdiği basit bir model ile Truscott [46] ortaya koymuştur. Truscott [47], bu çalışmasını karışık tam sayılı doğrusal programlama modeli yardımıyla kapasite kısıtlı tek bir taşıma ekipmanı olan bir duruma genişletmiş ve bu yeni problemin çözümüne yönelik olarak dal-sınır algoritması geliştirmiştir. Taşıma ekipmanı sayısının birden fazla olduğu durum ise Chiu ve diğerleri [19] tarafından çalışılmıştır. Kropp ve Smunt [31], kafile bölme ve aktarma problemlerinde ürün kafilesinin tüm işlemlerinin bitirilmesi süresinin öneminin yanı sıra, aktarma kafilelerinin ortalama akış süresinin de atölye verimliliği açısında önemli olduğunu vurgulamışlardır. Steiner ve Truscott [43] ile Çetinkaya ve Gupta [12], akış tipi atölyelerde ürün kafilesi bölme problemini, aktarma kafilelerinin ortalama akış süresi ölçütünü esas alarak, analitik yöntemlerle irdelemişlerdir. Şen ve diğerleri [41], iki aşamalı akış tipi atölyeler için aktarma kafilelerinin optimal büyüklüklerini belirlemişlerdir. Bu çalışma, parça ihtiyaçlı makine hazırlığı (kurma ve ayar) gerektiren durum için Bukchin ve diğerleri [7] tarafından irdelenmiş, tek makineli darboğaz özelliği esasına dayalı analitik bir yöntemle problemin optimal çözümüne ait yapısal özellikler ortaya konmuş ve çözüm algoritması geliştirilmiştir. 2.2 Serbest Dolaşımlı Atölyeler Bir ürün kafilesinin imalatında üretim tezgahlarını hangi sıra ile takip edeceği önceden bilinmeyen (bir başka değişle, kafilelerin hangi tezgahtan çıkıp hangi tezgaha gideceği bilinmeyip, yapılacak çizelge sonucunda rotaların ortaya çıktığı sistemlerde) serbest dolaşımlı imalat atölyelerinde (open shops), kafile bölme ve aktarma kafilelerinin rotasını belirleme problemi üzerinde çalışmak gerekmektedir. Bu konuda ilk çalışma, Glass ve diğerleri [22] tarafından yapılmıştır. Şen ve Benli [40], m tane imalat aşaması ve n tane aktarma kafilesinin olduğu durum ile imalat aşamalarının aktarma kafilesi ve aktarma 340

5 kafilelerinin de imalat aşaması olarak görüldüğü n tane imalat aşamalı ve m tane aktarma kafilesinin olduğu durum arasında birebir benzerlik olduğunu göstermişlerdir. Öte yandan, problemi iki ve daha fazla aktarma kafilesi açısından ayrı ayrı ele almışlardır. İki aktarma kafilesinin bulunduğu problem için tek bir işlem rotası esas alınıp tespit edildiği durumda, aktarma kafilelerinin büyüklüklerinin Baker ve Pyke [4] tarafından akış tipi atölyeler için önerilen çözüm yöntemi ile elde edilebileceğini göstermişlerdir. Aktarma kafilelerinin birden farklı işlem rotasına izin verildiği durumlarda ise, aktarma kafilelerinin eşit büyüklükte olması gerektiğini de ispat emişlerdir. 3. Çok Ürünlü Problemler Çok ürünlü kafile bölme ve aktarma problemlerinin temel amacı, her bir ürün kafilesine ait aktarma kafilelerinin büyüklükleri ile bu ürün kafileleri ve aktarma kafilelerinin imalat aşamalarındaki çizelgelenmesini eş zamanlı belirlemektir. Bu nedenle, çok ürünlü problemleri imalat kafilesi aktarma ve çizelgelemesi problemi olarak da adlandırmak mümkündür. Eş zamanlı çözüm ihtiyacı problemin giderek karmaşık bir hal almasına neden olmaktadır. Çok ürünlü problemler, aynı ürün kafilesine ait tüm aktarma kafilerinin birbiri ardına işlenmesi veya farklı ürünlere ait aktarma kafilelerinin birbiriyle karıştırılarak işlenmesi şeklinde iki ayrı durumdan oluşmaktadır. İkinci durum, geleneksel çizelgeleme problemlerindeki iş kesme (preemption) haline benzer bir durumdur. Çok ürünlü problemlere yönelik olarak literatürde yer alan yayınlar incelendiğinde, bir kaçı hariç, büyük bir çoğunluğun farklı ürün kafilelerine ait aktarma kafilelerinin birbiriyle karıştırılmadan birbiri ardına işlenmesi durumunu dikkate alan çalışmalardan oluştuğu görülebilir. Farklı ürünlere ait aktarma kafilelerinin birbiriyle karıştırılarak işlenmesi prensibinin problemin çözümünde karmaşıklığı arttırması bu durumun başlıca sebebi olarak düşünülebilir. 3.1 Akış Tipi Atölyeler Potts ve Baker [38], farklı ürünlere ait aktarma kafilelerinin birbiriyle karıştırılarak işlenmesi durumunda, iki aşamalı akış tipi atölyelerde tüm ürünlere ait işlemlerinin tamamlanmasının çizelgeleme ölçütü olarak esas alındığında kafile aktarma ve aktarma kafilelerinin çizelgelenmesi alt problemlerinin birbirinden bağımsız olarak irdelenmesinin optimal çözümü veremeyebileceğini bir örnekle göstermiş ve bu nedenle alt problemlerin eş zamanlı çözülmesi gerektiğini önermişlerdir. Vickson ve Alfredson [48], iki ve üç imalat aşamasından oluşan atölyelerde ürün kafilelerinin aktarma kafilelerine dönüştürülmesinde sayıca bir kısıt olmadığı (yani, her bir aktarma kafilesinin tek bir parçadan oluştuğu) durumda, kafile probleminin ortadan kalkmasıyla aynı ürün kafilesine ait tüm aktarma kafilerinin birbiri ardına işlenmesi gerektiğini ve bunun sonucu olarak sadece aktarma kafilelerinin çizelgelenmesi gereğini belirlemişlerdir. Ürün kafilelerinin optimal çizelgesinin kafile aktarması düşünülmeyen durumlar için Johnson [27] tarafından geliştirtmiş yöntemle belirlenebileceğini ispat etmişlerdir. Çetinkaya ve Kayalıgil [11], bu çalışmayı iki imalat aşamasından oluşan bir atölyede her ürün kafilesini bir imalat aşamasında işlemeden önce tezgahta ayar için parça ihtiyacı olmaksızın makine hazırlığı gerektiren durumlara uyarlamış ve hem hazırlık zamanı olan hem de hazırlık zamanı olmayan durumların her ikisini birlikte optimal çözen bir yöntem geliştirmişlerdir. Çetinkaya ve Kayalıgil tarafından yapılan bu çalışma, Baker [2] tarafından parça ihtiyaçlı makine hazırlığı gerektiren durumları kapsar biçimde genişletilmiştir. Kim ve diğerleri [30], Baker ın çalışmasına her iki imalat aşamasında da m tane özdeş paralel tezgahların olduğu durumu ekleyerek, optimal ürün kafilesi sıralamasının Çetinkaya ve Kayalıgil 341

6 tarafından gösterilen yöntemin revize edilmesiyle elde edilebileceğini göstermişlerdir. Çetinkaya [10], iki imalat aşamalı atölyelerde tek bir taşıma ekipmanın bulunduğu ve eşit büyüklükteki aktarma kafilelerinin imalat aşamaları arasında beklemesine izin verilmediği ve bunun sonucu olarak birinci imalat aşamasında üretimin bir başka aktarma kafilesi ile devam edilemeyen (blocking) durumu, hem parça ihtiyaçlı makine hazırlığı gerektiren hem de bir aktarma kafilesini bir imalat aşamasında işlemeden önce tezgahta ayar için parça ihtiyacı olmaksızın makine hazırlığı gerektiren durumlar için ayrı ayrı incelemiş, bu durumlar için ürün kafilelerinin optimal sıralanmasına yönelik çözüm üretmiştir. Yaptıkları çalışmalarda Çetinkaya [8] ve Vickson [49], iki imalat aşamasından oluşan atölyelerde ürün kafilelerinin aktarma kafilelerine dönüştürülmesinde sayıca bir kısıt olduğu (yani, her bir aktarma kafilesinin tek bir parçadan oluşmadığı) durumda, imalat kafilesi aktarma ve çizelgelemesi probleminin birbirinden bağımsız ve eş zamanlı çözüm gerektirmeyen ve her bir ürün kafilesine ait aktarma kafilelerinin büyüklüklerini belirlenmesi ile ürün kafileleri ve aktarma kafilelerinin imalat aşamalarındaki çizelgelenmesi olarak adlandırabilecek iki alt probleme dönüştürülebileceğini ve alt problemlerden elde edilecek çözümlerin genel problemin optimal çözümünü vereceğini ispat etmişlerdir. Çalıştıkları problemde, tezgah hazırlık süreleri ile aktarma kafilelerinin tam sayılı olması kısıtını dikkate alan çözüm yöntemleri geliştirmişlerdir. Kalır ve Sarin [29], m tane imalat aşaması olan atölyede eşit büyüklükte aktarma kafilelerine izin verildiği durum için üretimde darboğaz oluşturan imalat aşamasında boş (aylak) geçen süreyi en azlamayı esas alan bir sezgisel yöntem geliştirmiştir. Milas ve Vosniakos [37] ile Marimuthu ve diğerleri [36], m tane imalat aşaması olan atölyede farklı büyüklükte aktarma kafilelerine izin verildiği durumu ele alan problem için Genetik Algoritma ve Benzetimli Tavlama (Simulated Annealing) gibi evrimsel algoritmalar geliştirmişlerdir. Feldmann ve Biskup [21], m tane imalat aşamasından oluşan ve farklı ürünlere ait aktarma kafilelerinin birbiriyle karıştırılarak işlenmesine izin verilen atölyelerde her bir ürün kafilesine ait aktarma kafilelerinin büyüklükleri ile bu ürün kafileleri ve aktarma kafilelerinin imalat aşamalarındaki çizelgelenmesini eş zamanlı belirlemeye yönelik olarak tam sayılı doğrusal programlama modeli kurmuştur. Sriskandarajah ve Wagneur [42], iki imalat aşamalı atölyelerde aktarma kafilelerinin imalat aşamaları arasında beklemesine izin verilmediği durumu çalışmış ve her ürünün aktarama kafilesi sayısının önceden bilinen bir değer olduğu durum için optimal çözüm yöntemi geliştirmişler ve her bir ürüne ait aktarma kafilesi sayısının önceden bilinmeyip, bir karar değişkeni olduğu durum için de sezgisel çözüm yöntemi önermişlerdir. Kumar ve diğerleri [32], bu çalışmayı Genetik Algoritma kullanarak m tane imalat aşaması olan atölyeler için geliştirmişlerdir. Hall ve diğerleri [24] ise, m tane imalat aşaması olan atölyelerde her ürün kafilesini bir imalat aşamasında işlemeden önce tezgahta ayar için parça ihtiyacı olan makine hazırlığı gerektiren durumu çalışmışlar ve bu problemin çözümü için sezgisel yöntemler geliştirmişlerdir. Akış tipi atölyelerde çok ürünlü problemlere dair yukarıda yer alan tüm çalışmalarda bitirme süresinin en azlanması amaç edinilmiştir. Bu çalışmalardan farklı olarak Yoon ve Ventura, ürün kafilerinin teslim zamanından mutlak sapmalarının ortalamasını en azlamayı amaçlayan iki çalışma yapmışlardır. Bunlardan birincisinde [52], ürün kafilelerinin sıralamasının bilindiği durumlar için aktarma kafilelerinin büyüklüklerini bulmaya yarayan bir doğrusal programlama modeli geliştirmişler ve İkili Yer Değiştirmeler yöntemiyle de başlangıç sıralamasını bulmaya çalışmışlar; ikincisinde [53] ise, aynı problemin çözümüne 342

7 yarayan bir Genetik Algoritma geliştirmişlerdir. Bir diğer farklı çizelgeleme ölçütü kullanan çalışmada ise, birinci imalat aşamasında m tane özdeş paralel tezgahın, ikinci imalat aşamasında ise bir tane tezgahın bulunduğu iki imalat aşamalı atölyede ürün kafilelerinin ortalama akış zamanlarını en azlamayı amaçlıyan durum, Zhang ve diğerleri [54] tarafından ele alınmış ve bu amaçla hem tamsayılı doğrusal programlama modeli kurulmuş, hem de bu modelin yanı sıra problemin çözümüne yönelik iki tane sezgisel algoritma geliştirtmiş ve matematiksel model ve çizelgeleme ölçütü üzerinde geliştirilen alt sınır kullanılarak sezgisel yöntemlerin başarısı sınanmıştır. 3.2 Sabit Dolaşımlı Atölyeler Ürün kafilelerinin imalatında üretim tezgahlarını hangi sıra ile takip edeceği önceden bilinen ve bir ürün kafilesinden diğerine farklılık gösteren sabit dolaşımlı imalat atölyelerinde (job shops) ilk çalışmalar, Stephane ve Lasserre [44] tarafından yapılmıştır. Geliştirdikleri karma tam sayılı doğrusal modelini sıradüzensel bir çözüm yöntemi ile çözmeye çalışmışlardır. Birinci aşamada, aktarma kafilelerinin sayısı ile imalat aşamalarında aktarma kafilelerinin işlem sırasının verildiği durumda aktarma kafilerinin büyüklükleri tespit edilmekte; ikinci aşamada ise, birinci aşamada tespit edilen aktarma kafileleri yeniden çizelgelenmektedir. Jin ve diğerleri [26], aktarma kafilelerinin sabit büyüklükte olduğu problemin çözümü için tam sayılı matematiksel programlama modeli geliştirmiş ve bu modeli Lagranj gevşetmesi ile dinamik programlama yöntemlerinin bir arada kullanıldığı tam çözüm veren bir yöntemle birlikte bir de sezgisel yöntem geliştirmişlerdir. Jeong ve diğerleri [25], sabit dolaşımlı atölyelerdeki kafile aktarma ve çizelgeleme problemine üç aşamalı bir yöntem geliştirmişlerdir. Birinci aşamada, yer değiştiren değiştirilmiş darboğaz algoritması kullanılarak ürün kafileleri çizelgelenmiş; ikinci aşamada, aktarma kafilelerine bölünecek ürün kafileleri belirlenmiş; üçüncü aşamada ise, elde edilen çözüm üzerinde iyileştirmeler yapılmıştır. 3.3 Serbest Dolaşımlı Atölyeler Serbest dolaşımlı atölyelerde kafile aktarma ve çizelgelemesi problemi, Şen ve Benli [40] tarafından iki imalat aşaması olan en basit hali için irdelenmiştir. Bir ürün kafilesine ait aktarma kafilelerinin tek bir işlem rotasını takip ettikleri durumda, tüm ürün kafileleri arasında baskın gelen bir tane ürün kafilesinin aktarma kafilelerine bölünmesine gerek olduğunu; bir ürün kafilesine ait aktarma kafilelerinin farklı işlem rotaları takip ettikleri durumda ise, tüm ürün kafileleri arasında baskın gelen bir tane ürün kafilesinin eşit büyüklükte iki aktarma kafilesine bölünmesine gerek olduğunu ispat etmişlerdir. 3.4 Karma Atölyeler Ürün kafilerinden bazılarının akış tipi işlerden, bazılarının ise serbest dolaşımlı işlerden oluşan karma atölyelerde (mixed shops) kafile bölme ve aktarma problemi Duman [20] tarafından ele alınmıştır. 3.5 Özdeş Paralel Makineler Özdeş paralel makinelerden oluşan imalat atölyelerinde çok ürünlü kafile bölme ve aktarma problemi ilk olarak Yalaoui ve Chu [51] tarafından çalışılmıştır. Çalışmalarında, bir makine üzerinde bir ürün kafilesine ait aktarma kafilesinin işleminin bitmesi sonrasında bir başka ürün kafilesine ait aktarma kafilesinin işlemine başlanabilmesi sırasında daha önce işlenen aktarma kafilesine göre değişen makine hazırlık süresinin olduğu durumu esas almışlar ve problemin çözümüne yönelik olarak sezgisel yöntem geliştirmişlerdir. 343

8 4. Sonuç ve Potansiyel Araştırma Konuları Bu bildiride, literatürde var olan tüm imalat kafilesi bölme ve aktarma çalışmaları ürün kafilesi sayısına göre (tek bir ürün kafilesi ve birden çok ürün kafilesi içeren çalışmalar) ve zaman esaslı çizelgeleme ölçütlerine göre gözden geçirilmiştir. Tek ürünlü problemler için şu ana kadar yapılmış çalışmaları özetlersek, bu çalışmaların tamamına yakını gerekirci (deterministic) işlem, hazırlık ve taşıma sürelerini ele alan kafile bölme problemleri üzerinde yoğunlaştığını söylemek mümkündür. Bu çalışmalarda temel olarak, ağ analizi, sezgisel algoritma ve matematiksel programlama yaklaşımları kullanılmıştır. Çok ürünlü problemleri irdelediğimizde, literatürde yer alan çalışmaların tamamına yakın bir bölümünün akış tipi atölyeler, sabit dolaşımlı atölyeler ve serbest dolaşımlı atölyeler üzerinde yoğunlaştığı görmek mümkündür. Yapılan çalışmalarda çok ürünlü kafile bölme ve aktarma problemi, (1) ürün kafilelerinin aktarma kafilelerine bölünmesi ve (2) bu ürün kafileleri ve aktarma kafilelerinin imalat aşamalarındaki çizelgelenmesi olarak birbirinden bağımsız iki ayrı alt problemlere ayrıştırılarak çözülme yoluna gidilmiştir. Bu her iki alt problemin eş zamanlı ele alınmasıyla global çözümün bulunması gerekmekle birlikte, bu türden bir sıradüzensel yaklaşım optimal veya optimal çözüme yakın çözümler üretmeye imkan yaratmıştır. Birinci alt problemin çözümü için genellikle ürün kafileleri optimal aktarma kafilelerine analitik yöntemle bölünmüş; ikinci alt problemin çözümü için ise, Johnson kuralı, meta-sezgisel yöntemler ve yer değiştiren darboğaz yöntemi gibi geleneksel çizelgeleme yaklaşımları kullanılmıştır. Literatürdeki mevcut çalışmaların eksikliklerini dikkate aldığımızda, kafile bölme ve aktarma alanında gelecek için bir çok potansiyel araştırma önerisinde bulunmak mümkündür. Bunlardan bazıları aşağıda irdelenmiştir. (1) Akış tipi atölyelerde tek ürünlü problemleri çözmek için Genetik Algoritma ve Tabu Arama yöntemleri gibi meta-sezgisel yöntemlerden yararlanma potansiyel bir araştırma konusu olabilir. (2) Literatürde mevcut olan çalışmaların tamamına yakını ardışık imalat aşamalarının arasında yer alan depolama alanının sınırsız olduğu ve bunun sonucu istenilen sayıda parça imalat aşamaları arasında bekletilebilir varsayımına dayanmaktadır. Oysa ki, pratikte yaşanan durum bazen bu varsayıma uymamaktadır. Bu nedenle, imalat aşamaları arasında sınırlı miktarda depolama alanının mevcut olduğu problemlerin de çalışılmasına ihtiyaç vardır. (3) İçinde aktarma kafilelerini taşıma süresi içeren geçmişte yapılmış çalışmalarda taşıma süresi sabit alınmıştır. Oysa ki, taşıma süresi aktarma kafilesinin büyüklüğü ile bağlantılı olarak farklılık gösterebilir. Değişken taşıma süreli problemler gelecek çalışmaları arasında yer alabilir. (4) Çok az sayıdaki çalışmada yer almakla birlikte, literatürde yer alan birçok çalışmada aktarma kafilelerinin sayısı bir parametre olarak yer almaktadır. Ürün kafilelerinin kaç adet aktarma kafilesine bölüneceği malzeme taşıma ekipmanlarının sayısı ve büyüklükleriyle birlikte problemin çözümü sonucu elde etmek mümkündür. Parametre olmaktan çıkıp, değişken haline gelen aktarma kafilesi sayılarını belirlemek de bir başka potansiyel araştırma konusu olabilir. (5) Yine, literatürde mevcut olan çalışmaların tamamına yakını, aktarma kafilelerinin imalat aşamaları arasında ya değişmez (uyumlu) ya da değişken olduğunu varsaymaktadır. Buna karşın, değişmez ve değişken türden aktarma kafilelerinin bir arada kullanılması çizelgeleme ölçütünü daha da iyileştirebileceği düşünülebilir. Bunun için, bu karma türden aktarma kafilelerinin olduğu durumların çalışılmasına ihtiyaç vardır. 344

9 (6) Tezgahlarda ürün kafilesi işlemeye başlamadan önce ürün kafilesi sırasına bağımlı hazırlık (kurma) işlemi gerektiren durumları çok ürünlü problemler için çalışmak bir başka araştırma konusu olabilir. (7) Literatürde mevcut olan çalışmalarda, genellikle çizelgeleme ölçütü olarak tüm işleri bitirme süresi esas alınmıştır. Ortalama akış süresi, toplam gecikme, geciken iş sayısı ve benzeri ölçütler dikkate alınarak mevcut veya yeni problemlerin irdelenmesi yeni bir araştırma alanı olabilir. (8) Çoklu imalat aşamalı atölyeler için değişken aktarma kafileleri, hazırlık süreleri, taşıma süreleri, vb. gerçeğe daha yakın yönlerin birlikte ele alındığı karma tamsayılı doğrusal programlama modellerinin formüle edilmesi de bir başka çalışma konusunu olabilir. (9) Geçmişte yapılan çalışmalar duruk (statik) bir ortamı varsaymaktadır. Yani, tüm ürün kafileleri atölyede aynı anda hazırdırlar. Oysa ki, ürün kafilelerinin atölyeye geliş zamanları birbirinden farklı olabilir. Devingen (dinamik) ortamlar için de kafile bölme ve aktarma problemlerini çalışmak mümkündür. (10) Literatürde mevcut olan çalışmaların tümünde tezgahların ürün kafilesi işlemeye her an hazır olduğu ve tezgahların zaman içinde bozulmadığı varsayımına dayanmaktadır. Tezgahların belirli aralıklarla bakım için durdurulması gereken hallerde bir başka gelecek araştırma konusu olabilir. (11) Aktarma kafilelerinin büyüklüğü malzeme taşıma sistemlerinin tasarımında da önemli bir role sahiptir. Özellikle, taşıma ekipmanlarının kullandığı konteynerlerin (taşıma sandıklarının) kapasiteleri aktarma kafilelerinin büyüklükleri ile doğrudan ilintilidir. Malzeme taşıma sistemlerinin verimliliği ile tezgahlar arasında oluşacak işlemi sürmekte olan ürün kafilesi stoklarını arasındaki ödünleşmede kararı etkilemesi açısından aktarma kafilelerinin büyüklüğünün belirlenmesi üzerinde de çalışmak mümkündür. (12) İşlem örtüşmesini esas alarak kafile bölme ve aktarma probleminin çeşitli yönlerini ele alan insan-bilgisayar etkileşimli çizelgeleme sistemini geliştirmek ilginç bir çalışma olabilir. Kaynakça [1] Baker, K.R., Lot streaming to reduce cycle time in a flow shop, Working Paper No: 203, The Amos Tuck School of Business Administration, Dartmouth College, Hanover, New Hampshire, [2] Baker, K.R., Lot streaming in the two-machine flow shop with setup times, Annals of Operations Research, 57: 1 11, [3] Baker, K.R., Jia, D., A comparative study of lot streaming procedures, Omega- International Journal of Management Science, 21: , [4] Baker, K.R., Pyke, D.F., Solution procedures for the lot-streaming problem, Decision Sciences, 21: , [5] Benli, Ö.S., Streaming a single job in a flow shop, Araştırma Raporu: IEOR-9409, Bilkent Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Ankara, [6] Biskup, D., Feldmann, M., Lot streaming with variable sublots: an integer programming formulation, Journal of the Operational Research Society, 57: , [7] Bukchin, J., Tzur, M., Jaffe, M., Lot splitting to minimize average flow-time in a twomachine flow-shop, IIE Transactions, 34: ,

10 [8] Çetinkaya, F.C., Lot streaming in a two-stage flow shop with times separated, Journal of Operational Research Society, 45: , [9] Çetinkaya, F.C., Lot scheduling with transfer batches in multi-stage shops, Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, 191 sayfa, [10] Çetinkaya, F.C., Unit sized transfer batch scheduling in an automated two-machine flow-line cell with one transport agent, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 29: , [11] Çetinkaya, F.C., Kayalıgil, M.S., Unit sized transfer batch scheduling with setup times, Computers and Industrial Engineering, 22: , [12] Çetinkaya, F.C., Gupta, J.N.D., Flowshop lot streaming to minimize total weighted flow time, Research Memorandum No: 94-24, School of Industrial Engineering, Purdue University, West Lafayette, Indiana, [13] Chang, J.H., Chiu, H.N., A comprehensive review of lot streaming, International Journal of Production Research, 43: pp , [14] Chen, J., Steiner, G., Lot streaming with detached setups in three-machine flow shops, European Journal of Operational Research, 96: , [15] Chen, J., Steiner, G., Approximation methods for discrete lot streaming in flow shops, Operations Research Letters, 21: , [16] Chen, J., Steiner, G., Lot streaming with attached setups in three-machine flow shops, IIE Transactions, 30: , [17] Chen, J., Steiner, G., Discrete lot streaming in two-machine flow shops, Information Systems and Operations Research, 37: , [18] Chen, J., Steiner, G., On discrete lot streaming in no-wait flow shops, IIE Transactions, 35: , [19] Chiu, H.N., Chang, J.H., Lee, C.H., Lot streaming models with a limited number of capacitated transporters in multistage batch production systems, Computers and Operations Research, 31: , [20] Duman, M., Lot Streaming and scheduling multiple jobs in two-machine mixed shops and re-entrant shops, Yüksek Lisans Tezi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, 118 sayfa, [21] Feldmann, M., Biskup, D., Lot streaming in a multiple product permutation flow shop, International Journal of Production Research, 46: , [22] Glass, C.A., Gupta, J.N.D., Potts, C.N., Lot streaming in three-stage production processes, European Journal of Operational Research, 75: , [23] Glass, C.A., Potts, C.N., Structural properties of lot streaming in a flow shop, Mathematics of Operations Research, 23: , 1998 [24] Hall, N.G., Laporte, G., Selvarajah, E., Sriskandarajah, C., Scheduling and lot streaming in flow shops with no-wait in process, Journal of Scheduling, 6: , [25] Jeong, H.I., Park, J.W., Leachman, R.C., A batch splitting method for a job shop problem in an MRP environment, International Journal of Production Research, 37: , [26] Jin, B., Luh, P.B., Thakur, L.S., An effective optimization-based algorithm for job shop scheduling with fixed-size transfer lots, Journal of Manufacturing Systems, 18: , [27] Johnson, S.H., Optimal two- and three-stage production schedules with setup times included, Naval Research Logistics Quarterly, 1: 61 68, [28] Kalir, A.A., Sarin, S.C., Optimal solutions for the single batch, flow shop, lotstreaming problem with equal sublots, Decision Sciences, 32: ,

11 [29] Kalir, A.A., Sarin, S.C., A near-optimal heuristic for the sequencing problem in multiple batch flow-shops with small equal sublots, Omega-International Journal of Management Science, 29: , [30] Kim, J.S., Kang, S.H., Lee, S.M., Transfer batch scheduling for a two-stage flowshop with identical parallel machines at each stage, Omega-International Journal of Management, 25: , [31] Kropp, D.H., Smunt, T.L., Optimal and heuristic models for lot splitting in a flow shop, Decision Sciences, 21: , [32] Kumar, S., Bagchi, T.P., Sriskandarajah, C., Lot streaming and scheduling heuristics for m-machine no-wait flowshops, Computers and Industrial Engineering, 38: , [33] Liu, J.Y., Single-job lot streaming in m 1 two-stage hybrid flowshops, European Journal of Operational Research, 187: , [34] Liu, S.C., A heuristic method for discrete lot streaming with variable sublots in a flow shop, International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 22: , [35] Lundrigan, R., What is this called OPT?, Production and Inventory Management, 27: 2 11, [36] Marimuthu, S., Ponnambalam, S.G., Jawahar, N., Evolutionary algorithms for scheduling m-machine flow shop with lot streaming, Robotics and Computer Integrated manufacturing, 24: , [37] Millas, V.S., Vosniakos, G.C., Transfer batch scheduling using genetic algorithms, International Journal of Production Research, 46: , [38] Potts, C.N., Baker, K.R., Flow shop scheduling with lot streaming, Operations Research Letters, 1989, 8: , [39] Reiter, S., A system for managing job shop production, Journal of Business, 34: , [40] Şen, A., Benli, Ö.S., Lot streaming in open shops, Operations Research Letters, 23: , [41] Şen, A., Topaloğlu, E., Benli, Ö.S., Optimal streaming of a single job in a two-stage flow shop, European Journal of Operational Research, 110: 42 62, [42] Sriskandarajah, C., Wagneur, E., Lot streaming and scheduling multiple products in two-machine no-wait flowshops, IIE Transactions, 31: , [43] Steiner, G., Truscott, W.G., Batch scheduling to minimize cycle time, flow time, and processing cost, IIE Transactions, 25: 90 97, [44] Stephane, D.P., Lasserre, J.B., A modified shifting bottleneck procedure for jobshop scheduling, International Journal of Production Research, 31: , [45] Trietsch, D., Baker, K.R., Basic techniques for lot streaming, Operations Research, 41: , [46] Truscott, W.G., Scheduling production activities in multi-stage batch manufacturing systems, International Journal of Production Research, 23: , [47] Truscott, W.G., Production scheduling with capacity-constrained transportation activities, Journal of Operations Management, 6: , [48] Vickson, R.G., Alfredsson, B.E., Two- and three-machine flow shop scheduling problems with equal sized transfer batches, International Journal of Production Research, 30: , [49] Vickson, R.G., Optimal lot streaming for multiple products in a two-machine flow shop, European Journal of Operational Research, 85: , [50] Williams, E.F., Tüfekçi, S., Akansel, M., O(m 2 ) algorithms for the two and threesublot lot streaming problem, Production and Operations Management, 6: 74 96,

12 [51] Yalaoui, F., Chu, C., An efficient heuristic approach for parallel machine scheduling with job splitting and sequence-dependent setup times, IIE Transactions, 35: , [52] Yoon, S.H., Ventura, J.A., Minimizing the mean weighted absolute deviation from due dates in lot-streaming flow shop scheduling, Computers and Operations Research, 29: , 2002a. [53] Yoon, S.H., Ventura, J.A., An application of genetic algorithms to lot-streaming flow shop scheduling, IIE Transactions, 34: , 2002b. [54] Zhang, W., Yin, C., Liu, J., Linn, R.J., Multi-job lot streaming to minimize the mean completion time in m 1 hybrid flowshops, International Journal of production Economics, 96: ,

Üstel Öğrenme ve Genel Bozulma Etkili Akış Tipi Çizelgeleme Problemi: Maksimum Tamamlanma Zamanı Minimizasyonu

Üstel Öğrenme ve Genel Bozulma Etkili Akış Tipi Çizelgeleme Problemi: Maksimum Tamamlanma Zamanı Minimizasyonu Üstel Öğrenme ve Genel Bozulma Etkili Akış Tipi Çizelgeleme Problemi: Maksimum Tamamlanma Zamanı Minimizasyonu Tamer Eren Kırıkkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, 71451,

Detaylı

GECİKEN İŞ SAYISI VE GECİKME ARALIĞI ÖLÇÜTLÜ ZAMANA-BAĞIMLI ÖĞRENME ETKİLİ ÇİZELGELEME PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ

GECİKEN İŞ SAYISI VE GECİKME ARALIĞI ÖLÇÜTLÜ ZAMANA-BAĞIMLI ÖĞRENME ETKİLİ ÇİZELGELEME PROBLEMİNİN ÇÖZÜMÜ Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University Cilt 27, No 4, 875-879, 2012 Vol 27, No 4, 875-879, 2012 GECİKEN İŞ SAYISI VE GECİKME ARALIĞI ÖLÇÜTLÜ

Detaylı

ÖĞRENME VE BOZULMA ETKİLİ TEK MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ LEARNING AND DETERIORATING EFFECTS ON THE SINGLE MACHINE SCHEDULING PROBLEMS

ÖĞRENME VE BOZULMA ETKİLİ TEK MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ LEARNING AND DETERIORATING EFFECTS ON THE SINGLE MACHINE SCHEDULING PROBLEMS ÖĞRENME VE BOZULMA ETKİLİ TEK MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ ÖZET Tamer EREN Kırıkkale Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Ankara Yolu 71451 KIRIKKALE tameren@hotmail.com Klasik çizelgeleme problemlerinde

Detaylı

AÇIK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNİN PARALEL DOYUMSUZ METASEZGİSEL ALGORİTMA İLE ÇÖZÜMÜ

AÇIK ATÖLYE TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNİN PARALEL DOYUMSUZ METASEZGİSEL ALGORİTMA İLE ÇÖZÜMÜ ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 1, Article Number: 1A0164 Ömer Akgöbek 1 Serkan Kaya 2 Ünal Değirmenci 3 Orhan Engin 4 ENGINEERING SCIENCES Zirve University

Detaylı

ÜRETİM SİSTEMLERİ ve ÖZELLİKLERİ

ÜRETİM SİSTEMLERİ ve ÖZELLİKLERİ ÜRETİM SİSTEMLERİ ve ÖZELLİKLERİ Üretim sistemleri hammaddelerin bitmiş ürüne dönüştürüldükleri sistemlerdir. Bu sistemler için oluşturulacak simülasyon modelleri tamamen üretim sisteminin tipine ve verilecek

Detaylı

Ö Z G E Ç M İ Ş. 1. Adı Soyadı: Mustafa GÖÇKEN. 2. Doğum Tarihi: 12 Haziran 1976. 3. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Ph.D.

Ö Z G E Ç M İ Ş. 1. Adı Soyadı: Mustafa GÖÇKEN. 2. Doğum Tarihi: 12 Haziran 1976. 3. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Ph.D. Ö Z G E Ç M İ Ş 1. Adı Soyadı: Mustafa GÖÇKEN 2. Doğum Tarihi: 12 Haziran 1976 3. Unvanı: Yrd. Doç. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Ph.D. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Endüstri Mühendisliği Çukurova Üniversitesi

Detaylı

Çok Kriterli Permütasyon Akış Tipi Çizelgeleme Problemi için Bir Tavlama Benzetimi Yaklaşımı

Çok Kriterli Permütasyon Akış Tipi Çizelgeleme Problemi için Bir Tavlama Benzetimi Yaklaşımı Çankaya University Journal of Science and Engineering Volume 7 (2010), No. 2, 141 153 Çok Kriterli Permütasyon Akış Tipi Çizelgeleme Problemi için Bir Tavlama Benzetimi Yaklaşımı İzzettin Temiz Gazi Üniversitesi,

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences TEK MAKİNELİ ÇİZELGELEMEDE GENEL ÖĞRENME FONKSİYONLARI: OPTİMAL ÇÖZÜMLER SINGLE MACHINE SCHEDULING

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME Tamer EREN

Detaylı

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME. Yrd. Doc. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME. Yrd. Doc. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ 2017-2018 Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME Yrd. Doc. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ Web: http://ikucukkoc.baun.edu.tr Email: ikucukkoc@balikesir.edu.tr 1 Genel

Detaylı

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME 2018-2019 Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME (Ders Planı, Değerlendirme Kriterleri, Kaynaklar, Giriş) Dr. Öğr. Üyesi İbrahim KÜÇÜKKOÇ Web: http://ikucukkoc.baun.edu.tr

Detaylı

SIRA BAĞIMLI HAZIRLIK SÜRELİ İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR ÇÖZÜM YÖNTEMİ

SIRA BAĞIMLI HAZIRLIK SÜRELİ İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR ÇÖZÜM YÖNTEMİ Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 22 Sayý: 4 Sayfa: (48-57) ÜAS 2009 Özel Sayısı SIRA BAĞIMLI HAZIRLIK SÜRELİ İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNE ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR ÇÖZÜM YÖNTEMİ Feriştah ÖZÇELİK*,

Detaylı

ÇOK ÖLÇÜTLÜ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ İÇİN BİR LİTERATÜR TARAMASI

ÇOK ÖLÇÜTLÜ AKIŞ TİPİ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ İÇİN BİR LİTERATÜR TARAMASI PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2004 : 0 : : 9-30 ÇOK ÖLÇÜTLÜ

Detaylı

PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNELERİNİN VARDİYA BAZINDA ÇİZELGELENMESİ PROBLEMİ İÇİN BİR HEDEF PROGRAMLAMA MODELİ

PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNELERİNİN VARDİYA BAZINDA ÇİZELGELENMESİ PROBLEMİ İÇİN BİR HEDEF PROGRAMLAMA MODELİ Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 24 Sayý: 1-2 Sayfa: (12-26) Makale PLASTİK ENJEKSİYON MAKİNELERİNİN VARDİYA BAZINDA ÇİZELGELENMESİ PROBLEMİ İÇİN BİR HEDEF PROGRAMLAMA MODELİ Serhat KAYA, Tuğba SARAÇ*

Detaylı

ROBOTLU HÜCRELERDE YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ KULLANILARAK ROBOT ÇEVRİM ZAMANININ VE VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI

ROBOTLU HÜCRELERDE YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ KULLANILARAK ROBOT ÇEVRİM ZAMANININ VE VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI 3. Ulusal Talaşlı İmalat Sempozyumu, 04-05 Ekim 2012, Ankara, Türkiye Özet ROBOTLU HÜCRELERDE YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ KULLANILARAK ROBOT ÇEVRİM ZAMANININ VE VERİMLİLİĞİNİN ARTTIRILMASI Ardan KAYAALTI a,

Detaylı

ÜRETİM ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNE BULANIK YAKLAŞIM

ÜRETİM ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNE BULANIK YAKLAŞIM Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 3-4, 2012 287 ÜRETİM ÇİZELGELEME PROBLEMLERİNE BULANIK YAKLAŞIM Merve KAYACI (*) Vecihi YİĞİT (**) Özet: Üretim Planlamada önemli

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Emrah B. EDİS

Yrd. Doç. Dr. Emrah B. EDİS Yrd. Doç. Dr. Emrah B. EDİS ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü 997-00 Y. Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri Mühendisliği

Detaylı

Üretim Sistemleri (IE 509) Ders Detayları

Üretim Sistemleri (IE 509) Ders Detayları Üretim Sistemleri (IE 509) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Üretim Sistemleri IE 509 Seçmeli 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

ÇOK ĐŞLEMCĐLĐ ĐŞLERĐN ÇOK KATMANLI PARALEL ĐŞLEMCĐLĐ AKIŞ ATÖLYELERĐNDE ÇĐZELGELENMESĐ

ÇOK ĐŞLEMCĐLĐ ĐŞLERĐN ÇOK KATMANLI PARALEL ĐŞLEMCĐLĐ AKIŞ ATÖLYELERĐNDE ÇĐZELGELENMESĐ ÇOK ĐŞLEMCĐLĐ ĐŞLERĐN ÇOK KATMANLI PARALEL ĐŞLEMCĐLĐ AKIŞ ATÖLYELERĐNDE ÇĐZELGELENMESĐ Funda SĐVRĐKAYA ŞERĐFOĞLU 1 Gündüz ULUSOY 2 Abant Đzzet Baysal Üniversitesi, Đktisadi ve Đdari Bilimler Fakültesi

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Enar A.TUNÇ 1955 Prof. Dr. Alan Üniversite Yıl Lisans Endüstri Mühendisliği Boğaziçi Üniversitesi 1980 Y. Lisans Sistem Mühendisliği

ÖZGEÇMİŞ. Enar A.TUNÇ 1955 Prof. Dr. Alan Üniversite Yıl Lisans Endüstri Mühendisliği Boğaziçi Üniversitesi 1980 Y. Lisans Sistem Mühendisliği 1. Adı Soyadı 2. Doğum Tarihi 3. Unvanı 4. Öğrenim Durumu : : : : ÖZGEÇMİŞ Enar A.TUNÇ 1955 Prof. Dr. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Endüstri Mühendisliği Boğaziçi Üniversitesi 1980 Y. Lisans Sistem

Detaylı

: Manufacturing Engineering and Management (Link) Üretim Sistemleri/Endüstri Mühendislii Bölümü ne uygun bazı dersler

: Manufacturing Engineering and Management (Link) Üretim Sistemleri/Endüstri Mühendislii Bölümü ne uygun bazı dersler : Danimarka : Technical University of Denmark (Link) : Manufacturing Engineering and (Link) Informatics and Mathematical Programming (Link) Production Technology Project System Analysis Statistical Process

Detaylı

HAZIRLIK ZAMANI KAYNAKLI ÜRETİM KAYIPLARINI ENAZLAYAN ÇOK AMAÇLI BİR ÇİZELGELEME ALGORİTMASI

HAZIRLIK ZAMANI KAYNAKLI ÜRETİM KAYIPLARINI ENAZLAYAN ÇOK AMAÇLI BİR ÇİZELGELEME ALGORİTMASI Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 18 Sayý: 4 Sayfa: (14-25) Makina Mühendisleri Odasý HAZIRLIK ZAMANI KAYNAKLI ÜRETİM KAYIPLARINI ENAZLAYAN ÇOK AMAÇLI BİR ÇİZELGELEME ALGORİTMASI Müjgan SAĞIR*, Tuğba

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Doç. Dr. Tamer EREN Yöneylem Araştırması Anabilim dalı Kırıkkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Kampüs/KIRIKKALE teren@kku.edu.tr tamereren@gmail.com

Detaylı

Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 5

Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 5 Balıkesir Universitesi, Endustri Muhendisligi Bolumu 2017-2018 Bahar Yariyili Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 5 Yrd. Doç. Dr. Ibrahim Kucukkoc http://ikucukkoc.baun.edu.tr 2 En Erken ve En Gec Istasyon

Detaylı

HAMMADDE VE RENK TABANLI ÇİZELGELEME VE BİR ELEKTROTEKNİK FABRİKASINDA UYGULAMASI

HAMMADDE VE RENK TABANLI ÇİZELGELEME VE BİR ELEKTROTEKNİK FABRİKASINDA UYGULAMASI Istanbul Commerce University, Journal of Science, 15(30), Fall 2016, 95-106. Istanbul Commerce University Journal of Science İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 15(30), Güz 2016 http://dergipark.gov.tr/ticaretfbd

Detaylı

KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI

KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI KİNETİK MODEL PARAMETRELERİNİN BELİRLENMESİNDE KULLANILAN OPTİMİZASYON TEKNİKLERİNİN KIYASLANMASI Hatice YANIKOĞLU a, Ezgi ÖZKARA a, Mehmet YÜCEER a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği

Detaylı

PAU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ. IENG 328 - Üretim Planlama ve Kontrolü 2

PAU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ. IENG 328 - Üretim Planlama ve Kontrolü 2 PAU ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ IENG 328 - Üretim Planlama ve Kontrolü 2 1 Dersin amacı Endüstri mühendisliğinin temel konularından biri olan üretim planlaması ve kontrolü ile ilgili temel kavram ve tekniklerin

Detaylı

Müdür, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü 2002-2006. Müdür, CENDIM Afet Yönetim Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi 2000-2004

Müdür, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü 2002-2006. Müdür, CENDIM Afet Yönetim Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi 2000-2004 Öğretim görevlilerinin büyük çoğunluğunun oylarıyla seçilen ve buna bağlı olarak temmuz sonuna doğru Yüksek Öğrenim Kurumu tarafından göreve aday gösterilen Prof. Dr. Gülay Barbarosoğlu, Cumhurbaşkanı

Detaylı

İleri Yöneylem Araştırması Uygulamaları Tam Sayılı Programlama

İleri Yöneylem Araştırması Uygulamaları Tam Sayılı Programlama İleri Yöneylem Araştırması Uygulamaları Tam Sayılı Programlama Dr. Özgür Kabak 2016-2017 Güz } Gerçek hayattaki bir çok problem } tam sayılı değişkenlerin ve } doğrusal kısıt ve amaç fonksiyonları ile

Detaylı

Gülay Barbarosoğlu kimdir?

Gülay Barbarosoğlu kimdir? On5yirmi5.com Gülay Barbarosoğlu kimdir? Boğaziçi rektörlük seçimlerinde yeniden aday olan Gülay Barbarosoğlu kimdir? Yayın Tarihi : 13 Temmuz 2016 Çarşamba (oluşturma : 9/30/2016) Gülay Doğu Barbarosoğlu

Detaylı

AKIŞ TĐPĐ ÇĐZELGELEME PROBLEMLERĐNĐN GENETĐK ALGORĐTMA ile ÇÖZÜM PERFORMANSININ ARTIRILMASINDA DENEY TASARIMI UYGULAMASI

AKIŞ TĐPĐ ÇĐZELGELEME PROBLEMLERĐNĐN GENETĐK ALGORĐTMA ile ÇÖZÜM PERFORMANSININ ARTIRILMASINDA DENEY TASARIMI UYGULAMASI AKIŞ TĐPĐ ÇĐZELGELEME PROBLEMLERĐNĐN GENETĐK ALGORĐTMA ile ÇÖZÜM PERFORMANSININ ARTIRILMASINDA DENEY TASARIMI UYGULAMASI Alpaslan FIĞLALI 1 Orhan ENGĐN 2 Đ.T.Ü. Đşletme Fakültesi Endüstri Mühendisliği

Detaylı

İş Sıralama ve Çizelgeleme. Gülşen Aydın Keskin

İş Sıralama ve Çizelgeleme. Gülşen Aydın Keskin İş Sıralama ve Çizelgeleme Gülşen Aydın Keskin 1. Tabu arama 2. Tavlama benzetimi 3. Genetik algoritmalar (GA) 4. Karınca kolonileri 5. Yapay sinir ağları (YSA) 6. Yapay bağışıklık sistemleri 7. Aç gözlü

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNALI ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR YAKLAŞIM

İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNALI ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR YAKLAŞIM Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 18, No 3, 27-42, 2003 Vol 18, No 3, 27-42, 2003 İKİ ÖLÇÜTLÜ TEK MAKİNALI ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN SEZGİSEL BİR YAKLAŞIM Ertan GÜNER ve

Detaylı

Genetik Algoritmalarla akış tipi çizelgelemede üreme yöntemi optimizasyonu

Genetik Algoritmalarla akış tipi çizelgelemede üreme yöntemi optimizasyonu itüdergisi/d mühendislik Cilt:1 Sayı:1 Ağustos 2002 Genetik Algoritmalarla akış tipi çizelgelemede üreme yöntemi optimizasyonu Orhan ENGİN *, Alpaslan FIĞLALI İTÜ İşletme Fakültesi, Endüstri Mühendisliği

Detaylı

omer.akgobek@zirve.edu.tr ISSN : 1308-7231 orhanengin@yahoo.com 2010 www.newwsa.com Sanliurfa-Turkey

omer.akgobek@zirve.edu.tr ISSN : 1308-7231 orhanengin@yahoo.com 2010 www.newwsa.com Sanliurfa-Turkey ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 1, Article Number: 1A0163 Serkan Kaya 1 Ömer Akgöbek 2 Orhan Engin 3 Harran University 1 ENGINEERING SCIENCES Zirve University

Detaylı

ÇOK ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ: GELİNEN NOKTA VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA ALANLARI

ÇOK ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ: GELİNEN NOKTA VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA ALANLARI V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 25-27 Kasım 2005 ÇOK ÖLÇÜTLÜ ÇİZELGELEME PROBLEMLERİ: GELİNEN NOKTA VE POTANSİYEL ARAŞTIRMA ALANLARI Zehra KAMIŞLI ÖZTÜRK Anadolu

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Rıfat Gürcan Özdemir. 2. Doğum Tarihi : 07.01.1969. 3. Ünvanı : Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu :

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Rıfat Gürcan Özdemir. 2. Doğum Tarihi : 07.01.1969. 3. Ünvanı : Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu : ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Rıfat Gürcan Özdemir 2. Doğum Tarihi : 07.01.1969 3. Ünvanı : Doç.Dr. 4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Endüstri Mühendisliği İstanbul Teknik Üniversitesi 1990

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 1. Adı Soyadı : Mehmet Karay 2. Doğum Tarihi : 18 Mart 1979 3. Ünvanı : Assist. Prof. Dr. ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 4. e-posta : mehmet_karay@hotmail.com mehmet.karay@ufu.university 5. Öğrenim Durumu:

Detaylı

THE EFFECT OF PRODUCT NUMBER ON SOLVING THE JOP-SHOP SCHEDULING PROBLEM BY USING GENETIC ALGORITHM

THE EFFECT OF PRODUCT NUMBER ON SOLVING THE JOP-SHOP SCHEDULING PROBLEM BY USING GENETIC ALGORITHM GENETİK ALGORİTMA İLE ÇÖZÜMÜ GERÇEKLEŞTİRİLEN ATÖLYE ÇİZELGELEME PROBLEMİNDE ÜRÜN SAYISININ ETKİSİ Serdar BİROĞUL*, Uğur GÜVENÇ* (*) Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektrik Eğitimi Bölümü, Beşevler

Detaylı

2- BOYUTLU PALET YÜKLEME PROBLEMLERİ İÇİN GELİŞTİRİLEN KARIŞIK TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ

2- BOYUTLU PALET YÜKLEME PROBLEMLERİ İÇİN GELİŞTİRİLEN KARIŞIK TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 4 Sayı 1, (2000), 11-17 2- BOYUTLU PALET YÜKLEME PROBLEMLERİ İÇİN GELİŞTİRİLEN KARIŞIK TAMSAYILI DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİNİN YENİDEN DÜZENLENMESİ

Detaylı

MUSTAFA GÖÇKEN, Assistant Proffessor (LAST UPDATED ON MAY 27, 2011) Academic Titles. Thesis. International Journals

MUSTAFA GÖÇKEN, Assistant Proffessor (LAST UPDATED ON MAY 27, 2011) Academic Titles. Thesis. International Journals MUSTAFA GÖÇKEN, Assistant Proffessor (LAST UPDATED ON MAY 27, 2011) Degree Area University Year Phd Industrial Engineering Gaziantep University 2009 Phd (canceled ) Industrial Engineering Çukurova University

Detaylı

HAZIRLIK FAALİYETLERİ FIRSAT MALİYETLERİNİN ÜRETİM KARARLARINA ETKİSİ

HAZIRLIK FAALİYETLERİ FIRSAT MALİYETLERİNİN ÜRETİM KARARLARINA ETKİSİ HAZIRLIK FAALİYETLERİ FIRSAT MALİYETLERİNİN ÜRETİM KARARLARINA ETKİSİ Adem DURSUN * Yaşar ÖZ ** Özet: Bu çalışmada, hazırlık faaliyetleri fırsat maliyetlerinin üretim kararlarına etkisi araştırılmaktadır.

Detaylı

Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için

Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için Üretim Çizelgeleme Çizelgeleme Nedir? Bir ürünün üretilmesi/hizmetin sunumu için işgörenin nerede, ne zaman gerekli olduğunun, gerekli faaliyetlerin zamanlamasının, üretime başlama ve üretimi tamamlama

Detaylı

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME 2017-2018 Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME (WSPT, Öncelik Kısıtları, Lawler Algoritması, Johnson Algoritması) Yrd. Doç. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ Web: http://ikucukkoc.baun.edu.tr

Detaylı

Sandvik Coromant Türkiye

Sandvik Coromant Türkiye Sandvik Coromant Türkiye Metin Arıkfidan Coromant Müdürü +90 216 453 0 740 metin.arikfidan@sandvik.com Safety first At Sandvik Coromant safety is our top priority Emergency Exit Assembly Point Emergency

Detaylı

ULUSLARARASI INTERMODAL TAŞIMA AĞINDA OPTIMAL ROTA SEÇİMİ

ULUSLARARASI INTERMODAL TAŞIMA AĞINDA OPTIMAL ROTA SEÇİMİ III. Ulusal Liman Kongresi doi: 10.18872/DEU.df.ULK.2017.005 ULUSLARARASI INTERMODAL TAŞIMA AĞINDA OPTIMAL ROTA SEÇİMİ ÖZET Melis Özdemir, Berker İnkaya, Bilge Bilgen 1 Globalleşen dünyada taşımacılık

Detaylı

Karınca Kolonisi Algoritması İle Akış Tipi İş Çizelgeleme ÖZET

Karınca Kolonisi Algoritması İle Akış Tipi İş Çizelgeleme ÖZET Karınca Kolonisi Algoritması İle Akış Tipi İş Çizelgeleme Mustafa Oral 1 ve Metin Özşahin 2 1) Çukurova Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, 01330 Adana, Turkey 2 Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri

Detaylı

ÜRETİM ÇİZELGELEME. Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat. Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010

ÜRETİM ÇİZELGELEME. Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat. Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010 ÜRETİM ÇİZELGELEME Yrd. Doç. Dr. Pınar Mızrak Özfırat Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0010 2013 Celal Bayar Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun 2013/13 sayılı ve X no'lu kararı ile basılmıştır.

Detaylı

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME 2017-2018 Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME (GANTT, Tek Makine Çizelgeleme, Öncelik Kuralları, WSPT) Yrd. Doç. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ Web: http://ikucukkoc.baun.edu.tr

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ 2003 MÜHENDİSLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ÜNİVERSİTESİ

ÖZGEÇMİŞ 2003 MÜHENDİSLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ÜNİVERSİTESİ ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: İPEK EKER 2. Doğum Tarihi: 31.01.1980 3. Ünvanı: ÖĞRETİM GÖREVLİSİ 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans ENDÜSTRİ İSTANBUL KÜLTÜR 2003 MÜHENDİSLİĞİ ÜNİVERSİTESİ Y.Lisans

Detaylı

İNCELENMESİ. Ulaş ÖZEN Mustafa K. DOĞRU

İNCELENMESİ. Ulaş ÖZEN Mustafa K. DOĞRU H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 30, Sayı 1, 2012, s. 121-146 DOLDURMA SERVİS KISITLI DİNAMİK ÖBEK BÜYÜKLÜĞÜ BELİRLEME PROBLEMİNİN STATİK- DİNAMİK BELİRSİZLİK STRATEJİSİ ALTINDA

Detaylı

KAMUSAL BİNALARDA TEMİZLİK ÇİZELGELEME VE ÖRNEK UYGULAMA CLEANING SCHEDULE IN PUBLIC BUILDINGS AND A CASE STUDY

KAMUSAL BİNALARDA TEMİZLİK ÇİZELGELEME VE ÖRNEK UYGULAMA CLEANING SCHEDULE IN PUBLIC BUILDINGS AND A CASE STUDY Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi 4(3), 149-155, 2016 e-issn: 1308-6693 Araştırma Makalesi Journal of Engineering Sciences and Design 4(3), 149-155, 2016 DOI: 10.21923/jesd.43996 Research Article

Detaylı

Sigma 2006/3 Araştırma Makalesi / Research Article A SOLUTION PROPOSAL FOR INTERVAL SOLID TRANSPORTATION PROBLEM

Sigma 2006/3 Araştırma Makalesi / Research Article A SOLUTION PROPOSAL FOR INTERVAL SOLID TRANSPORTATION PROBLEM Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 6/ Araştırma Makalesi / Research Article A SOLUTION PROPOSAL FOR INTERVAL SOLID TRANSPORTATION PROBLEM Fügen TORUNBALCI

Detaylı

TOPLANMASI İÇİN BÜTÜNLE İK YER SEÇİMİ, FİYAT BELİRLEME VE ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ. 2 Temmuz 2010

TOPLANMASI İÇİN BÜTÜNLE İK YER SEÇİMİ, FİYAT BELİRLEME VE ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ. 2 Temmuz 2010 KULLANILMI ÜRÜNLERİN BAYİLERDEN TOPLANMASI İÇİN BÜTÜNLE İK YER SEÇİMİ, FİYAT BELİRLEME VE ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ Necati Aras Mehmet Tuğrul Tekin Boğaziçi Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü Deniz

Detaylı

TUSAŞ-TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİİ A.Ş'DE PARALEL MAKİNALARDA ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI

TUSAŞ-TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİİ A.Ş'DE PARALEL MAKİNALARDA ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 19 Sayý: 3 Sayfa: (35-47) Makina Mühendisleri Odasý TUSAŞ-TÜRK HAVACILIK VE UZAY SANAYİİ A.Ş'DE PARALEL MAKİNALARDA ÇİZELGELEME PROBLEMİ İÇİN BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI F.

Detaylı

EM302 Yöneylem Araştırması 2. Dr. Özgür Kabak

EM302 Yöneylem Araştırması 2. Dr. Özgür Kabak EM302 Yöneylem Araştırması 2 Dr. Özgür Kabak TP Çözümü TP problemlerinin çözümü için başlıca iki yaklaşım vardır kesme düzlemleri (cutting planes) dal sınır (branch and bound) tüm yaklaşımlar tekrarlı

Detaylı

KONTEYNIR TERMĐNALĐ STOK ALANI YERLEŞĐM DÜZENLERĐNĐN SĐMÜLASYON ĐLE ANALĐZĐ

KONTEYNIR TERMĐNALĐ STOK ALANI YERLEŞĐM DÜZENLERĐNĐN SĐMÜLASYON ĐLE ANALĐZĐ KONTEYNIR TERMĐNALĐ STOK ALANI YERLEŞĐM DÜZENLERĐNĐN SĐMÜLASYON ĐLE ANALĐZĐ Osman KULAK Özge ELVER Olcay POLAT Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü, Kınıklı Kampusu

Detaylı

Neden Endüstri Mühendisliği Bölümünde Yapmalısınız?

Neden Endüstri Mühendisliği Bölümünde Yapmalısınız? Lisansüstü Eğitiminizi Neden Endüstri Mühendisliği Bölümünde Yapmalısınız? Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü, 1990 yılında kurulmuş ve ilk mezunlarını 1994

Detaylı

Görev Unvanı Alan Üniversite Yıl Prof. Dr. Elek.-Eln Müh. Çukurova Üniversitesi Eylül 2014

Görev Unvanı Alan Üniversite Yıl Prof. Dr. Elek.-Eln Müh. Çukurova Üniversitesi Eylül 2014 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : MUSTAFA GÖK 2. Doğum Tarihi: : 1972 3. Unvanı : Prof. Dr. 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Elektronik Mühendisliği İstanbul Üniversitesi 1995 Yüksek Lisans Electrical

Detaylı

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI Saat/Hafta

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI Saat/Hafta Ders Kodu MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ 2016-2017 EĞİTİM PLANI Dersin Adı Kuramsal Uygulama Saat/Hafta Pratik/ Laboratuvar Yıl 1 / Yarıyıl 1 507001012006 Türk Dili I 2 0 0 2 2 2 Zorunlu 507001022006

Detaylı

ÖZDE OLMAYAN MAK NELERDE ÇOK AMAÇLI B R PROBLEME EVR MSEL YAKLA IM

ÖZDE OLMAYAN MAK NELERDE ÇOK AMAÇLI B R PROBLEME EVR MSEL YAKLA IM ÖZDE OLMAYAN MAK NELERDE ÇOK AMAÇLI B R PROBLEME EVR MSEL YAKLA IM Sümeyye SAMUR Marmara Üniversitesi Serol BULKAN Marmara Üniversitesi ÖZET Son y llarda ara t rmac lar tek amaçl problemlerden ziyade çok

Detaylı

GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM

GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM GRUP TEKNOLOJİSİ VE HÜCRESEL ÜRETİM Grup Teknolojisi Ve Hücresel Üretim Kavramları Grup teknolojisi oldukça geniş bir kavramdır. Üretim ve endüstri mühendisliği alanlarında

Detaylı

Graduation Project Topics

Graduation Project Topics Graduation Project Topics Maintenance management Maintenance performance and measurement: o Efficiency, effectiveness, productivity; o Life Cycle Cost optimization; o Quality, risk and maintenance services;

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences STOKASTİK SIRA-BAĞIMLI HAZIRLIK ZAMANLI MONTAJ HATTI DENGELEME PROBLEMİ ASSEMBLY LINE BALANCING

Detaylı

Endüstri Mühendisliği - 1. yarıyıl. Academic and Social Orientation. 441000000001101 Fizik I Physics I 3 0 1 4 4 6 TR

Endüstri Mühendisliği - 1. yarıyıl. Academic and Social Orientation. 441000000001101 Fizik I Physics I 3 0 1 4 4 6 TR - - - - - Bölüm Seçin - - - - - Gönder Endüstri Mühendisliği - 1. yarıyıl 141000000001101 Akademik ve Sosyal Oryantasyon Academic and Social Orientation 1 0 0 1 0 1 TR 441000000001101 Fizik I Physics I

Detaylı

Yard. Doç. Dr. İrfan DELİ. Matematik

Yard. Doç. Dr. İrfan DELİ. Matematik Unvanı Yard. Doç. Dr. Adı Soyadı İrfan DELİ Doğum Yeri ve Tarihi: Çivril/Denizli -- 06.04.1986 Bölüm: E-Posta Matematik irfandeli20@gmail.com, irfandeli@kilis.edu.tr AKADEMİK GELİŞİM ÜNİVERSİTE YIL Lisans

Detaylı

FARKLI GELİŞ ZAMANLI ÖĞRENME ETKİLİ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ

FARKLI GELİŞ ZAMANLI ÖĞRENME ETKİLİ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ TEMMUZ 28 CİLT 3 SAYI 4 (37-46) FARKLI GELİŞ ZAMANLI ÖĞRENME ETKİLİ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ Tamer Kırıkkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Endüstri

Detaylı

Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 3

Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 3 Balıkesir Universitesi, Endustri Muhendisligi Bolumu 2017-2018 Bahar Yariyili Montaj Hatti Tasarımı ve Analizi - 3 Yrd. Doç. Dr. Ibrahim Kucukkoc http://ikucukkoc.baun.edu.tr Düzgünlük Indeksi (Smoothness

Detaylı

CNC TEZGÂHLARDA KESİCİ TAKIM YÖNETİMİ ÖZET

CNC TEZGÂHLARDA KESİCİ TAKIM YÖNETİMİ ÖZET CNC TEZGÂHLARDA KESİCİ TAKIM YÖNETİMİ Alper SOFUOĞLU Gazi Üniversitesi, Maltepe, Ankara Makine Mühendisliği bölümü masofuoglu@gazi.edu.tr R. Aykut ARAPOĞLU Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği

Detaylı

Müfredatı İNTİBAK PLANI

Müfredatı İNTİBAK PLANI 2012-2013 Müfredatı İNTİBAK PLANI Yeni Kod Dersler T U K Yeni Kod Dersler T U K IENG 111 Foundations of Analytical Reasoning 2 2 3 6 IENG 112 Discrete Mathematics 2 2 3 6 IENG 121 Introduction to IE 2

Detaylı

ÇOK KULLANIMLI VE ZAMAN PENCERELİ ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ İÇİN BİR MATEMATİKSEL MODEL

ÇOK KULLANIMLI VE ZAMAN PENCERELİ ARAÇ ROTALAMA PROBLEMİ İÇİN BİR MATEMATİKSEL MODEL Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. Journal of the Faculty of Engineering and Arcchitecture of Gazi University Cilt 27, No 3, 569-576, 2012 Vol 27, No 3, 569-576, 2012 ÇOK KULLANIMLI VE ZAMAN PENCERELİ ARAÇ

Detaylı

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN

Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Yönetimi -Bileşenler, Katılımcılar, Kararlar- Yrd. Doç. Dr. Mert TOPOYAN Tedarik Zinciri Bileşenleri Tedarik zincirlerinde üç temel bileșenden söz edilebilir: Aktörler: Tedarik zinciri

Detaylı

Wichita State University Libraries SOAR: Shocker Open Access Repository

Wichita State University Libraries SOAR: Shocker Open Access Repository Wichita State University Libraries SOAR: Shocker Open Access Repository Mehmet Bayram Yildirim Industrial Engineering Paralel makineli bir üretim sisteminin karinca koloni, Optimizasyonu ile çizelgelenmesi

Detaylı

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME

Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME 2017-2018 Güz Yarıyılı Balıkesir Üniversitesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü EMM4129 ÇİZELGELEME (Moore Algoritması, Öncelik Kısıtları, Lawler Algoritması, Öne Geçmeli Durum) Yrd. Doç. Dr. İbrahim KÜÇÜKKOÇ

Detaylı

PLASTİK PARÇALAR ÜRETEN BİR FABRİKANIN MONTAJ HATLARININ ÇİZELGELENMESİ

PLASTİK PARÇALAR ÜRETEN BİR FABRİKANIN MONTAJ HATLARININ ÇİZELGELENMESİ Endüstri Mühendisliði Dergisi Cilt: 23 Sayý: 2 Sayfa: (28-41) Makale PLASTİK PARÇALAR ÜRETEN BİR FABRİKANIN MONTAJ HATLARININ ÇİZELGELENMESİ Emine AKYOL 1, Tuğba SARAÇ 2* 1 Anadolu Üniversitesi, Endüstri

Detaylı

PARALEL MAKĠNALARIN GENETĠK ALGORĠTMA ĠLE ÇĠZELGELENMESĠNDE MUTASYON ORANININ ETKĠNLĠĞĠ

PARALEL MAKĠNALARIN GENETĠK ALGORĠTMA ĠLE ÇĠZELGELENMESĠNDE MUTASYON ORANININ ETKĠNLĠĞĠ Ege Akademik BakıĢ / Ege Academic Review 10 (1) 2010: 199-210 PARALEL MAKĠNALARIN GENETĠK ALGORĠTMA ĠLE ÇĠZELGELENMESĠNDE MUTASYON ORANININ ETKĠNLĠĞĠ EFFICIENCY OF MUTATION RATE FOR PARALLEL MACHINE SCHEDULING

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Pınar MIZRAK ÖZFIRAT

Yrd. Doç. Dr. Pınar MIZRAK ÖZFIRAT Yrd. Doç. Dr. Pınar MIZRAK ÖZFIRAT ÖĞRENİM DURUMU Derece Üniversite Bölüm / Program Lisans Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü 996-000 Y. Lisans Dokuz Eylül Üniversitesi Endüstri

Detaylı

Serdar BİROĞUL YÜKSEK LİSANS TEZİ (ELEKTRİK EĞİTİMİ) GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANKARA

Serdar BİROĞUL YÜKSEK LİSANS TEZİ (ELEKTRİK EĞİTİMİ) GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ANKARA i GENETİK ALGORİTMA YAKLAŞIMIYLA ATÖLYE ÇİZELGELEME Serdar BİROĞUL YÜKSEK LİSANS TEZİ (ELEKTRİK EĞİTİMİ) GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ OCAK 2005 ANKARA ii Serdar BİROĞUL tarafından hazırlanan

Detaylı

İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İŞLETME BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU: 0207

İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İŞLETME BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU: 0207 İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İŞLETME BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU: 0207 01.Yarıyıl Dersleri Ders Kodu Ders Adı İngilizce Ders Adı TE PR KR AKTS IKT105 İktisada Giriş Introduction to Economics 3 0 3 4 ISL101

Detaylı

BÜTÜNLEŞİK ÜRETİM VE DAĞITIM PROBLEMLERİ İÇİN YENİ BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI: MATEMATİKSEL MODELLEME. Saadettin Erhan KESEN 1

BÜTÜNLEŞİK ÜRETİM VE DAĞITIM PROBLEMLERİ İÇİN YENİ BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI: MATEMATİKSEL MODELLEME. Saadettin Erhan KESEN 1 S.Ü. Müh.-Mim. Fak. Derg., c.27, s.3, 2012 J. Fac.Eng.Arch. Selcuk Univ., v.27, n.3, 2012 ISSN: 1300-5200, ISSN: 1304-8708 (Elektronik) BÜTÜNLEŞİK ÜRETİM VE DAĞITIM PROBLEMLERİ İÇİN YENİ BİR ÇÖZÜM YAKLAŞIMI:

Detaylı

Değişiklik Türü: Müfredattan ders çıkarılması ve yerine ders eklenmesi

Değişiklik Türü: Müfredattan ders çıkarılması ve yerine ders eklenmesi 2016-2017 Akademik Yılı Güz Döneminde Yürürlüğe Girecek Olan Endüstri Mühendisliği Bölümü Lisans Programı Müfredatı, Mevcut Müfredattaki Değişiklikler ve İntibak Kuralları Bölümümüz Lisans Eğitim Komisyonunda

Detaylı

COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS

COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS COURSES OFFERED FOR ERASMUS INCOMING STUDENTS Department : Computer Engineering 152111001 CALCULUS I 3 2 4 5 152111005 PHYSICS I 3 0 3 3 152111006 PHYSICS I LAB 0 2 1 2 152111007 CHEMISTRY 3 0 3 3 152111008

Detaylı

YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI

YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI ÖZGEÇMİŞ YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI A. KİŞİSEL Doğum tarihi : 02 / 05 / 1977 Telefon : + 90 212 359 6407, + 90 212 359 7076 Fax : + 90 212 265 1800 Cep Telefonu : 05333574923 E - mail Posta Adresi : turkogullari@ttmail.com

Detaylı

Serhat Gül. B.S., 2006 Üretim Sistemleri Mühendisliği, Sabancı Üniversitesi, İstanbul, Türkiye

Serhat Gül. B.S., 2006 Üretim Sistemleri Mühendisliği, Sabancı Üniversitesi, İstanbul, Türkiye Serhat Gül TED Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Ziya Gökalp Caddesi No: 48, 06420, Cankaya, Ankara, Turkey Telephone: +90 312 585 0167 E-mail: serhat.gul@tedu.edu.tr EĞİTİM Ph.D., 2010 Endüstri

Detaylı

END 4705 DERS TANITIM FORMU

END 4705 DERS TANITIM FORMU END 4705 DERS TANITIM FORMU Bölüm Adı Öğretim Yılı Basım Tarihi Endüstri Mühendisliği Ders Kodu Ders Adı Dönem/Yıl ECTS Kredisi END 4705 PROJE YÖNETİMİ 6 Dil Ön Şart Durumu Kredi Kuramsal Uygulama Laboratuar

Detaylı

Zeki Optimizasyon Teknikleri

Zeki Optimizasyon Teknikleri Zeki Optimizasyon Teknikleri Tabu Arama (Tabu Search) Doç.Dr. M. Ali Akcayol Tabu Arama 1986 yılında Glover tarafından geliştirilmiştir. Lokal minimum u elimine edebilir ve global minimum u bulur. Değerlendirme

Detaylı

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ BÖLÜMÜ YENİ DERS MÜFREDATI (1) FAKÜLTESİ: İŞLETME FAKÜLTESİ / BUSINESS SCHOOL

YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ BÖLÜMÜ YENİ DERS MÜFREDATI (1) FAKÜLTESİ: İŞLETME FAKÜLTESİ / BUSINESS SCHOOL (3) SINIFI: 1. Yıl Güz Dönemi MIS101 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA 1 COMPUTER PROGRAMMING 1 Z 3-0 4 BUS101 BİLİM VE TEKNOLOJİ TARİHİ HISTORY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Z 3-0 4 BUS103 İŞLETMECİLER İÇİN MATEMATİK

Detaylı

Klasik optimizasyon, maksimum, minimum, eğer noktaları, kısıtlamalı ve kısıtlamasız problemler. Geleneksel olmayan optimizasyon metotları:

Klasik optimizasyon, maksimum, minimum, eğer noktaları, kısıtlamalı ve kısıtlamasız problemler. Geleneksel olmayan optimizasyon metotları: DERS BİLGİ FORMU ENSTİTÜ/ PROGRAM: FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ / MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DERS BİLGİLERİ Adı Kodu Dili ÇOK-DİSİPLİNLİ TASARIM OPTİMİZASYONU Türü Zorunlu/ Seçmeli MAK 741 Türkçe Seçmeli Yarıyılı

Detaylı

TİMAK-Tasarım İmalat Analiz Kongresi 26-28 Nisan 26 - BALIKESİR ÜRETİM SİSTEMLERİNDE ROBOT ÇİZELGELEME PROBLEMİNİN İNCELENMESİ Â. Yurdun Orbak 1, Seda Özmutlu 1, H. Cenk Özmutlu 1 ve Aslı Orbak 2 1 Uludağ

Detaylı

Ders Kodu Ders Adı Grup Gün Ders Saatleri Başlangıç Ders Saati Bitiş Ders No Sınıf 1 ADL102 HUKUK USULÜ BİLGİSİ GR01 Perşembe 1000 1050 3.

Ders Kodu Ders Adı Grup Gün Ders Saatleri Başlangıç Ders Saati Bitiş Ders No Sınıf 1 ADL102 HUKUK USULÜ BİLGİSİ GR01 Perşembe 1000 1050 3. Ders Kodu Ders Adı Grup Gün Ders Saatleri Başlangıç Ders Saati Bitiş Ders No Sınıf 1 ADL102 HUKUK USULÜ BİLGİSİ GR01 Perşembe 1000 1050 3.DERS B123 2 ADL102 HUKUK USULÜ BİLGİSİ GR01 Perşembe 1100 1150

Detaylı

IES Ýleri Üretim Sistemleri

IES Ýleri Üretim Sistemleri IES 531 - Ýleri Üretim Sistemleri DERS TANITIM BÝLGÝLERÝ Dersin Adý Kodu Yarýyýl Teori (saat/hafta) Uygulama/Laboratuar (saat/hafta) Yerel Kredi AKTS Ýleri Üretim Sistemleri IES 531 Güz/Bahar 3 0 3 7.5

Detaylı

2015-2016. Eğitim Programları Tanıtımı TALEP PLANLAMA & SATIŞ TAHMİN TEKNİKLERİ DETAY ÇİZELGELEME ÜRETİMDE GENEL PLANLAMA & ÇİZELGELEME

2015-2016. Eğitim Programları Tanıtımı TALEP PLANLAMA & SATIŞ TAHMİN TEKNİKLERİ DETAY ÇİZELGELEME ÜRETİMDE GENEL PLANLAMA & ÇİZELGELEME Kurumsal Süreçlerinde Optimizasyon 2015-2016 Eğitim Programları Tanıtımı ÜRETİMDE GENEL PLANLAMA & ÇİZELGELEME TALEP PLANLAMA & SATIŞ TAHMİN TEKNİKLERİ SATIŞ & OPERASYON PLANLAMA (S&OP) KAPASİTE & MALZEME

Detaylı

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ - EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU Ders Kodu Bim Kodu Ders Adı Türkçe Ders Adı İngilizce Dersin Dönemi T Snf Açıl.Dönem P

Detaylı

Serhat Gül. B.S., 2006 Üretim Sistemleri Mühendisliği, Sabancı Üniversitesi, İstanbul, Türkiye

Serhat Gül. B.S., 2006 Üretim Sistemleri Mühendisliği, Sabancı Üniversitesi, İstanbul, Türkiye Serhat Gül TED Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Ziya Gökalp Caddesi No: 48, 06420, Cankaya, Ankara, Turkey Telephone: +90 312 585 0167 E-mail: serhat.gul@tedu.edu.tr EĞİTİM Ph.D., 2010 Endüstri

Detaylı

YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI

YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI ÖZGEÇMİŞ YAVUZ BOĞAÇ TÜRKOĞULLARI A. KİŞİSEL Doğum tarihi : 02 / 05 / 1977 Telefon : + 90 216 6261050 Dahili: 2521 Fax : + 90 216 6261131 E - mail Posta Adresi B. ÖĞRENİM : turkogullari@ttmail.com : Marmara

Detaylı

Assist. Prof. Industrial Engineering Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi. Assist. Prof. Industrial Engineering Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi

Assist. Prof. Industrial Engineering Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi. Assist. Prof. Industrial Engineering Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi MUSTAFA GÖÇKEN, Assistant Proffessor (LAST UPDATED ON SEPTEMBER 17, 2013) Degree Area University Year Phd Industrial Engineering Gaziantep University 2009 Phd (canceled ) Industrial Engineering Çukurova

Detaylı

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI Saat/Hafta

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİM PLANI Saat/Hafta MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ/MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ 2017-2018 EĞİTİM PLANI Ders Kodu Dersin Adı Kuramsal Uygulama Saat/Hafta Pratik/ Laboratuvar Yıl 1 / Yarıyıl 1 507001012006 Türk Dili I 2 0 0 2 2 2 Zorunlu 507001022006

Detaylı

Yönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl. 380000000001101 Hukukun Temelleri Fundamentals of Law 2 0 0 2 2 5 TR

Yönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl. 380000000001101 Hukukun Temelleri Fundamentals of Law 2 0 0 2 2 5 TR - - - - - Bölüm Seçin - - - - - Gönder Yönetim Bilişim Sistemleri (Karma) - 1. yarıyıl 141000000001101 Akademik ve Sosyal Oryantasyon Academic and Social Orientation 1 0 0 1 0 1 TR 380000000001101 Hukukun

Detaylı

MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ Endüstri Mühendisliği Bölümü

MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ Endüstri Mühendisliği Bölümü MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ Endüstri Mühendisliği Bölümü Lisans Öğretim Planı (Türkçe) - 8 YARIYILLIK LİSANS MÜFREDATI I. SEMESTER MAT111 Matematik I Calculus I 4 0 4 5 FİZ101 Fizik I Physics I 3

Detaylı

İŞ SIRALAMA VE ÇİZELGELEME

İŞ SIRALAMA VE ÇİZELGELEME İŞ SIRALAMA VE ÇİZELGELEME Bu resim, Cengiz Pak ın sitesinden ve sunumundan alınmıştır. cengizpak.com.tr İş Sıralama ve Çizelgeleme Nedir? Bir dizi işin, belirli bir özelliğe göre sıraya dizilme işlemidir.

Detaylı