Öğrenme ve Öğretme İlkeleri - 3. Dr. M. Betül YILMAZ

Transkript

1 Öğrenme ve Öğretme İlkeleri - 3 Dr. M. Betül YILMAZ

2 DÜŞÜNME STILI 2 Dr.M.Betül YILMAZ - YTÜ BÖTE

3 bireyin psikolojisini oluşturan üç cephe duyuş (nasıl hissettiği), davranış (nasıl davrandığı) biliş (nasıl bildiği) Bireyin psikolojisindeki bu üç temel elementin nasıl yapılandığı ve örgütlendiği bireyin bilişsel stilini oluşturur. Bilişsel stiller zeka ve cinsiyetten bağımsızdır, ayrıca da kişiye ait değil, genellenebilir bir kavramdır. Bilişsel Stil 3

4 Çağdaş bilişsel stil kuramına göre desenler; bilişsel kontroller (algısal tutumlar ve bilişsel tutumlar) ve bilişsel süreç, zihinsel betimleme kişisel yapılardır. Bilişsel Stil Kuramı 4

5 Bilişsel Stil Kuramı Modeli DIŞ DÜNYA BİLİŞSEL G/Ç Yaşantılar İşleyen Bellek Gözlenen Davranış Öğrenme, Başa Çıkma Stratejileri BİLİŞSEL KONTROL BİLİŞSEL STİL (Bütüncül / Çözümleyici - Görsel / Sözel) BİRİNCİL KAYNAKLAR Bilgiler ve Bilişsel Geçmiş Sebep/sonuç İlişkisi Kurabilme Becerisi Kişisel Kaynaklar Kaygı, tutum, vb. Cinsiyet 5

6 Bilişsel stilleri açıklamaya yönelik çalışmalar iki temel boyutta ele alınabilir: Bütüncül / Ayrıştırıcı Boyut Görsel / Sözel Boyut Bilişsel Stil 6

7 Alan Bağımlı / Alan Bağımsız Güdüsel Hareket Edenler Düşünerek Hareket Edenler Seviyelendirenler Keskinleştirenler Bilişsel Stil Örnekleri 7

8 Alan Bağımlı / Alan Bağımsız alan bağımsız alan bağımlı Bilişsel Stil Örnekleri 8

9 Güdüsel Hareket Edenler X Düşünerek Hareket Edenler * İhtimallere hızlıca göz attıktan sonra karara çok hızlı ve çoğu zaman hatalı- varanlar * Tepkide bulunmadan önce tüm durumları değerlendiren ve göreceli olarak daha az hata yapanlar * Hızlı ama göreceli olarak az hata yaparak reaksiyon gösterenler * İlk gruba göre daha yavaş ama onlar kadar hatalı tepkide bulunanlar Bilişsel Stil Örnekleri 9

10 Seviyelendirenler Şimdi ile geçmişi karıştırma Soyut sebep / sonuç ilişkileri Bellekteki imgeler durağan değil Bellekte imgeler solgun Genelleştirilen algı Bütünleştirilmiş bakış açısı Keskinleştirenler Zamanı net bir şekilde algılama Somut sebep / sonuç ilişkileri Bellekteki imgeler durağan Algıda ana kanal görsellik Odaklanan algı Ayrıştırılmış bakış açısı Seviyelendirenler X Keskinleştirenler Bilişsel Stil Örnekleri 10

11 Öğrenme stilleri öğrenme sürecine odaklanır, pedagojiye dayalı olarak bireysel farklılıklarla ilgilenir, öğrenme stilleri kavramına yönelik yeni yapılar geliştirir, öğrenme erişisini zenginleştirir, kuramsal temeli destekleyecek ölçekler geliştirir. Bilişsel Stil ile Öğrenme Stili Arasındaki İlişki 11

12 Bir öğretim yöntemini bazıları için harika, diğerleri için korkunç kılan biyolojik ve gelişimsel özelliklerdir (Dunn) Öğrenme Stili Nedir? 12

13 Bireylerin karakteristik davranışlarının, öğrenme çevrelerini nasıl algıladıklarını, bu çevre ile nasıl etkileşime girdiklerini ve tepkide bulunduklarını açıklamaya hizmet eden nisbeten istikrarlı göstergeleridir (Keefe, NASSP) Öğrenme Stili Nedir? 13

14 Ruhun ve bazı zihinsel niteliklerin göstergesi olan dışsal davranış, özellikler ve haldir (Gregorc) Öğrenme Stili Nedir? 14

15 Her bireyde farklılık gösteren, bireyin yeni ve zor bilgi üzerine konsantre olması ile başlayan, bilgiyi alma ve zihne yerleştirme süreci ile devam eden bir yoldur (Dunn ve Dunn) Öğrenme Stili Nedir? 15

16 Bireyin bilgiyi algılamasında ve belli bir yolla veya yolları birleştirerek işlemesinde tercih ya da eğilimidir (Sarasin) Öğrenme Stili Nedir? 16

17 Öğrenme stillerinde bireyin dikkate alınabilecek özellikleri : Bilişsel boyut Duyuşsal boyut Fizyolojik boyut Öğrenme Stili 17

18 Kolb e göre öğrenme aşamaları Somut Yaşantı Yansıtıcı Gözlem Soyut Kavramsallaştırma Aktif Yaşantı Öğrenme Stili Modelleri (Kolb) 18

19 Somut Yaşantı Aktif yaşantılama Yansıtıcı Gözlem Soyut Kavramsallaştırma Öğrenme Stili Modelleri (Kolb) 19

20 Gregorg a göre öğrenme sırasında Algılama (Soyut / Somut) Düzenleme (Ardışık / Rasgele) belirleyicidir. Öğrenme Stili Modelleri (Gregorc ) 20

21 Gregorg a göre öğrenme sırasında Somut algılayanlar Soyut algılayanlar Ardışık düzenleyenler Rasgele düzenleyenler Öğrenme Stili Modelleri (Gregorc ) 21

22 Öğrenme Stili Modelleri (Dunn ve Dunn ) 22

23 Öğrenme Stili Modelleri (Dunn ve Dunn ) 23

24 Honey ve Mumford a göre öğrenme stilleri Aktivistler (Harekete geçiciler) Yansıtıcılar (Analistler) Teorisyenler (sebep bulucular) Pragmatistler (uygulayıcılar) Öğrenme Stili Modelleri (Honey ve Mumford ) 24

25 Sarasin e göre öğrenme stilleri İşitseller Görseller Dokunsal / Kinestetikler Öğrenme Stili Modelleri (Sarasin ) 25

26 ÖĞRENME YAKLAŞIMLARI 26 Dr.M.Betül YILMAZ - YTÜ BÖTE

27 Öğrenme yaklaşımları, bireyin belirli bir öğrenme işini gerçekleştirmek için gözettiği amaç ve seçtiği etkinliklerdeki farklılaşmayı ifade etmekte öğrenenlerin ders çalışırken kullandıkları stratejileri ve bu stratejileri seçme amaçlarını kapsamaktadır. Öğrenme Yaklaşımları 27

28 Öğrenme yaklaşımları ifadesi ilk kez Marton ve Säljö nün 1976 da yaptıkları araştırmada kullanılmıştır. Öğrenme yaklaşımları derin öğrenme ve yüzeysel öğrenme şeklinde iki ayrı öğrenen yaklaşımı tanımlar. Derin yaklaşım sergileyen öğrenciler anlam arayışına girerken, yüzeysel yaklaşım sergileyen öğrenciler herhangi bir ilişkilendirme yapmadan anahtar sözcükleri ezberleme yolunu tercih ederler. Öğrenme Yaklaşımları 28

29 Öğrenme Yaklaşımı Derin Ders Çalışma Süreci Güdü Strateji - İlgilendiği konuları hayata geçirmek - Belirli akademik konularda yetkinlik kazanmak - Konuyu daha önceden bildikleri ile bağdaştırarak geniş boyutta incelemek Yüzeysel - Gerekli minimum yeterlilikleri kazanmak - Gerektiğinden fazla çalışmakla dersten kalmak arasındaki dengeyi kuracak şekilde çalışmak - Dersi geçememe korkusu - Ezber öğrenme yoluyla sadece gerekli olanları tekrarlayabilecek şekilde çalışmak Öğrenme Yaklaşımları 29

30 Öğrenme yaklaşımları ekolü, bireylerin öğrenme yaklaşımları arasında farklar olduğunun ve bu farklılıkların bilinmesinin, öğretimi planlarken daha etkili ve yaratıcı yollar bulunmasına ve bu sayede daha nitelikli öğrenme çıktılarına erişmeye yardımcı olabileceğinin altını çizmektedir. Literatürde derin öğrenenlerin yüzeysel öğrenenlere göre daha yüksek akademik başarı elde ettiklerine yönelik bulgular bulunmakla birlikte, derin öğrenme yaklaşımı ve akademik başarı arasında anlamlı ilişki bulunmayan çalışmalara da rastlanmaktadır. Öğrenme Yaklaşımları 30

31 Bir sonraki derse kendi alanınızda ilgili olarak öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları aşmak üzere, bilgisayar/internet destekli teknoloji kullanılan bir örnek uygulama önerisi getiriniz. Bir sonraki ders için Dr.M.Betül YILMAZ - YTÜ BÖTE