ELEŞTİREL PSİKOLOJİ BÜLTENİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ELEŞTİREL PSİKOLOJİ BÜLTENİ"

Transkript

1 Eleştirel Psikoloji Bülteni ISSN Editörler Sertan Batur Ersin Aslıtürk ELEŞTİREL PSİKOLOJİ BÜLTENİ Sayı 6 Nisan 2015 Editörden Sertan Batur DİRENİŞ, DAYANIŞMA, PSİKOLOJİ Masumiyet Eşiği nde Kanayan Noktalar Oktay İnce, Sevgi Türkmen Dayanışmayı Öğrenmek, Dayanışmaktır Athanasios Marvakis Gençler ve Politik Katılım: Gezi Parkı Eylemleri nde Apolitik Nesil Bahar Tanyaş Gezi Direnişi ne Kitle Psikolojisi Kuramları ve Özneleşme Çerçevesinde Bir Bakış İdil Özkurşun, Oğuzhan Sezer, Uğur Sezer Psikologların Sınıfı: Tartışma Noktaları ve Alternatif Bir Kavrayış Baran Gürsel Vakıf Üniversitesinde Psikoloji Eğitimi Yudit Namer, Olga Selin Hünler, Ekrem Düzen Soma Katliamı Sonrasında Kınık ta Oluşturulan Dayanışma Evi Deneyimi Üzerinden Psikoloji Pratiğini Yeniden Düşünmek Arife Gökçeoğlu, Buket Demirkol Kalafat, Burcu Ovacık, Ceren Arslan, Duygu Karademir, Şeyda Yelçi, Tuğba Şen (Toplumcu Psikologlar İnsiyatifi İzmir) Parça Başı Ostim Sevgi Türkmen Erkeklik Söyleminin Sunduğu Özne Konumları: Zenne ve İki Genç Kız Filmlerinde Erkeklik Halleri Aslı Aydemir 1992 den 2006 ya Seks İşçiliği: Düş Gezginleri ve Kader Filmlerinde Seks İşçiliği / Fahişeliğin İnşası Tuğçe Gündüz Cinsiyetsizliği Konuşmak Umut Şah Depresyon Etiyolojisinde Etnik Köken ve Arkadaşlık Örüntülerinin Etkisi Mete Sefa Uysal, Özde Alıcıoğlu, Uğur Tosun

2 2 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015

3 Editörden Sertan Batur Eylül 2014 tarihlerinde Ortadoğu Teknik Üniversitesi nde Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar Derneği nin (TODAP) girişimiyle ve Orta Doğu Öğretim Elemanları Derneği (ÖED), Makine Mühendisleri Odası (MMO), Elektrik Mühendisleri Odası (EMO), İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) ve ODTÜ Mezunlar Derneği nin katkılarıyla IV. Eleştirel Psikoloji Sempozyumu gerçekleştirildi. Farklı ülkelerden katılımcıların olduğu sempozyumun başlığı Direniş, Dayanışma, Psikoloji olarak belirlenmişti. Eleştirel Psikoloji Bülteni nin bu sayısında, IV. Eleştirel Psikoloji Sempozyumu nda sunulan kimi çalışmalara yer verdik. Böylece ilki 2008 yılında yapılan ve her seferinde daha fazla katılımla kısa süre içinde Türkiye nin en önemli psikoloji organizasyonlarından biri haline gelen eleştirel psikoloji sempozyumlarının belgelenmesine ve yapılan tartışmaların yazılı hale getirilmesine katkımız olduk istedik. Sempozyumun konu başlığı olarak Direniş, Dayanışma, Psikoloji başlığının seçilmesi tabii ki tesadüf değildi. Hem Gezi Direnişi sırasında yaşanan direniş ve dayanışma, hem de bu dayanışma ruhunun Gezi Direnişi sonrasına taşınması, hem siyaseten, hem de bilgi üretimi sürecinde tarafsız olma iddiasındaki ana akım psikolojinin bilgisinin ve pratiğinin toplumsal yaşamla uyumunu, dönüştürücü, özgürlükçü pratiklere zemin oluşturmak bir yana, geniş kitleler tarafından hayata geçirilen pratikleri anlayıp anlayamayacağını daha fazla sorgulanır hale getirdi. Bu tarafsızlık ve nesnellik örtüsünün altında toplumsal sorunlara kayıtsız kalmak, dolayısıyla direnişe destek vermemek artık birçok psikologun kabul edebileceği bir tutum değil. Üstelik neoliberal politikaların, Bologna Süreci gibi uygulamaların sonucu olarak psikologlar hizmetler sektöründe çalışan başkaları gibi hızla esnek çalışmaya, taşerona, prekaryaya mahkûm edilirken, tarafsızlık tutumu psikologların kendi çalışma koşullarının giderek kötüleşmesine de sessiz kalmaları anlamına geliyor. ***

4 4 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015 Oktay İnce ve Sevgi Türkmen Gezi Direnişi sürecinde ölümün kendisine nasıl bir yer bulduğunu ve nasıl politize olduğunu anlatıyorlar. Ölenlerin bir simgeye, sıklıkla da görsel bir simgeye dönüştükleri düşünüldüğünde, İnce ve Türkmen in bu görselliğin bir dökümünü yapma gerekliliğini yerine getirdiklerini söylemek mümkün. Dayanışma ve toplumsal eylemin bir öğrenme süreci olarak düşünülmesi gerektiğini söyleyen Athanasios Marvakis, ana akımın öğrenmeyi okul duvarlarıyla sınırlayan yaklaşımlarının ötesine geçmemiz için Selanik teki mültecilerin bir projesinden örnekler sunuyor. Gerek Tekel, gerekse Gezi direnişlerine eşlik eden büyük çaplı öğrenme süreçlerini Marvakis in önerdiği toplumsal eylemde(n) öğrenme kavramı ile tartışmak, hem eleştirel psikoloji, hem de siyasi eylem için oldukça verimli sonuçlar verebilir. Marvakis in metnini Buket Kara çevirdi. Bahar Tanyaş ın Gezi Direnişi ne katılmış olan gençlerle yapılan niteliksel bir çalışmadan hareketle hazırladığı yazısı, apolitik olduğu iddia edilen gençliğin Gezi Direnişi nde oynadığı aktif rolün anlaşılmasına yönelik önemli bir katkı niteliğinde. Apolitiklik söyleminin hangi sınırlar içinde tanımlandığı ve gençlerin kendilerinin bu söylemle nasıl ilişkilendikleri çalışmanın ana temasını oluşturuyor. İdil Özkurşun, Oğuzhan Sezer, Uğur Sezer in makalesi, Gezi Direnişi nde özneleşme sürecine Sigmund Freud un Kitle Psikolojisi çalışması çerçevesinde bir açıklama getiriyor. Böylece yazı Freud un çok bilinen Nevroz teorisinin yanında kısmen sönük kalmış Kitle Psikolojisi anlayışını toplumsal hareketin anlaşılması için kullanmayı öneriyor. Direniş ve dayanışma denince direnişe ve dayanışmaya katılan öznelerin toplumsal varoluşları ve sınıfsal aidiyetleri tartışmalarda önemli bir yer tutuyor. Psikologların direnişin ve dayanışmanın neresinde durdukları, durabilecekleri sorularının yanıtı aranırken psikologların sınıfsal aidiyetlerinin tartışılması önem arz ediyor. Baran Gürsel in yazısı da psikologların üst sınıfa mı, orta sınıfa mı yoksa işçi sınıfına mı ait sayılması gerektiği sorusuna yanıt ararken sınıf ve statü, üretken olan ve üretken olmayan emek, kafa emeği ve kol emeği gibi ayrımlara işaret ediyor. Alanda çalışan psikologların yanı sıra akademisyenler de psikologların çalışma hayatının neresinde olduğu ve giderek kötüleşen çalışma koşullarına karşı ne yapabilecekleri tartışmasının dışında değiller. Neoliberal dönüşümler ve özellikle vakıf üniversitelerindeki çalışma koşulları, akademisyenlere artık isteseler bile kaçabilecekleri bir fildişi kuleyi imkânsız hale getiriyor. Yudit Namer, Olga Selin Hünler ve Ekrem Düzen de vakıf üniversitelerinde psikoloji eğitimine ilişkin makalelerinde Türkiye de psikoloji eğitiminde son dönemde yaşanan gelişmeleri, vakıf üniversitelerindeki durumu ve mücadele olanaklarını tartışıyorlar. Psikologların sınıfsal kimliğine ilişkin tartışma sürerken, eleştirel psikologlar bazen psikolog kimliğiyle, bazense sadece siyasi kimlikleriyle günlük hayatta yoksul sınıfların yanında yer almaya çabalıyorlar. Özellikle iş cinayetlerinde geliştirilen dayanışmaya psikologların katılımı son dönemde ana akımın klinikleştirme-terapötikleştirme eğilimlerinin fazlasıyla ötesine geçiyor. Gerek Toplumcu Psikologlar İnisiyatifi nin Soma da gerçekleştirdikleri pratikten aktardıkları, gerekse Sevgi Türkmen in Ostim-İvedik te yaşanan iş cinayeti sonrasında yakınlarını kaybedenlerin haklarını arama mücadelesi içinde edindikleri deneyimlere dair gözlemleri, yakınları iş cinayetinde ölenlerle

5 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan nasıl aktif bir dayanışma gösterilebileceğine dair önemli bilgiler içeriyor. Bu deneyimler aynı zamanda travmatik yaşantılara karşı klinik modelin karşısında özgürleşmeci bir psikososyal destek/dayanışma anlayışının geliştirilmesi için de önemli ipuçları barındırıyor. Toplumsal cinsiyet araştırmaları eleştirel psikolojinin önemli bir parçasını oluşturuyor. Bülten in bu sayısında üç farklı toplumsal cinsiyet araştırması var. Umut Şah söylemsel psikolojiye dayalı odak grup görüşmelerinden edindiği sonuçlarla cinsiyetsizlik meselesini, cinsiyetsiz bir dünyanın insanlar tarafından nasıl tasavvur edildiğini araştırıyor. Toplumsal cinsiyet çalışmalarına dair diğer iki yazı da toplumsal cinsiyetin ön plana çıktığı filmlerin söylemsel analizlerine dayanıyor. Aslı Aydemir Zenne ve İki Genç Kız filmlerinde erkeklik söylemini ve bu söylemin zorladığı erkeklik konumlarını araştırırken, Tuğçe Gündüz de Düş Gezginleri ve Kader filmlerinde seks işçiliğinin ve fahişeliğin nasıl inşa edildiğini ve bu inşanın toplumsal hayattaki karşılıklarını tartışıyor. Niteliksel ve teorik çalışmaların yanı sıra, bu sayının tek niceliksel çalışması Mete Sefa Uysal, Özde Alıcıoğlu ve Uğur Tosun un farklı illerde üniversite öğrencileri ile gerçekleştirdikleri depresyon araştırması. Araştırmacılar bu çalışmalarında etnik köken ve arkadaşlık örüntülerinin depresyonla ilişkisini tartışıyorlar. Etnik, kültürel ve bölgesel aidiyetin depresyonla ilişkisine ilişkin Türkiye den alınmış örneklemlerle yapılan bu araştırma kültürlerarası klinik çalışmalar yapmak için çok uzağa gitmek gerekmediğini de gösteriyor. Bu sayının hazırlanmasında yine birçok kişinin emeği geçti. Bülten e gönderilen yazıların değerlendirilmesi konusunda katkılarından dolayı Ahmet Tosun, Alper Yahyagil, Aslı Aydemir, Aysel Kayaoğlu, Bahar Tanyaş, Belma Bekçi, Bilgesu Şişman, Çağatay Çoker, Canani Kaygusuz, Cemal Balcı, Ekrem Düzen, Elif Çelebi, Emrah Göker, Emre Erdoğan, Fatma Sevgili, Göklem Tekdemir, Hakan Koçak, İlkay Özküralpli, Olga Selin Hünler, Tansu Açık ve Vefa Saygın Öğütle ye teşekkür borçluyuz. Ayrıca IV. Eleştirel Psikoloji Sempozyumu nun düzenleyicileri ve başta İpek Demirok bize ellerindeki özetleri ve özet çevirilerini ulaştırarak büyük yardımda bulundular. Onlara da sonsuz teşekkürlerimizle, iyi okumalar diliyoruz.

6 Masumiyet Eşiği nde Kanayan Noktalar Oktay İnce Sevgi Türkmen Biraz içinde ölüm geçen cümleler kuracağız, kederin imgeleri, uzantıları daha güçlü içimizde, sevince nazaran. Devrimler ve direnişler, sevinçli değil kederli duygulanımların ürünü çoğu zaman, ayaklanmalar sevinçli duygulardan türemez. umut değil öfkenin eserleri. Haziran kalkışmasına, eylemler sırasında yaşanan ölümler, devletin işlediği cinayetler ve bu ölümlerin yol açtığı, insanların eyleme gücünü azaltan veya arttıran farklı duygulanım alanları üzerinden bir göz atmak istedik. Ağacın Ölümü: Başlangıç Tunca'nın taşakları Gezi Parkında ne olmuştu da ya da biz orada olmayanlar ne görmüştük de yüreklerimiz böyle tutuştu? O kitlesel öfkenin, üç ağacın kesilme ihtimalinde değil de, o üç ağaçtan biri yıkılmasın diye kepçeden önce varıp ağaca sarılan ve

7 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan bu yüzden polis tarafından taşakları tekmelenen Tunca nın, bir ağaca duyduğu sevgiyle maruz kaldığı şiddet arasındaki aralıkta patladığını fark ettik. Kırmızılı kadın imajında direniş boyunca tekrar edip duran imge, Hrant ın ve Berkin'in ölümünde yüz binleri yasa çeken aralıkta yeniden mi yokladı yüreklerimizi? İmajın Ölümü: İmge Kırmızılı Kadın gibi imgeye dönüşmek her imaja nasip değil. Fotoğraftaki anın bir duygulanımı sonsuzca tekrar edebilme, zaman içinde, her bakışta insanları etkileyebilme gücü kazanması hangi koşullarda mümkün oldu? Devrimcinin Ölümü: Sembol Ethem: yaralı nokta, kanayan, bleeding point Ferguson-Michael Kızılay-Ethem Mohamed_Bouaz-Tunus Tunus'ta kendini yakarak ayaklanmayı ateşleyen seyyar satıcı Muhammed'in eriyen bedeninin aktığı nokta, Ferguson'da polis tarafından vurularak katledilen Michael'in, Ankara'da Ethem'in, kızıl kanlarının göllendiği kaldırımlar. Bir kentte bir meydanı sonsuza kadar işaretleyen, kızıl karanfillerle durmadan kanayan, kanatan, kentlerin yaralı noktaları, Kızılay- Ferguson-Tunus...

8 8 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015 Duygulanım Varyasyonları / Dereceleri Yukardaki resim bir kişinin elinden çıksa da kamusal olarak, "masumiyet eşiği" açısından duygulanım derecesini, bir tür etkilenme hiyerarşisini yansıtıyor. Merkezde Berkin var, sağında Ali İsmail, solunda Ethem. Sıralama yaşlarına veya ölüm tarihlerine veya başka bir değişkene göre değil de, ölümlerinin yol açtığı duygulanım yoğunluğuna göre yapılmış. Bir direnişçinin ölümü farklı kentlerde, farklı insan topluluklarında niye farklı yoğunluklarda duygulanımlar yarattı? Mesela, Ali İsmail in ölümü Ankara da ve Hatay da farklı duygulanımlarla yaşandı. Ya da aynı direnişte, biçimleri farklı ölümler, değişen yoğunluklarda reaksiyonlara yol açtı. Vurularak, dövülerek, arabaya çarpılarak, gaz fişeğiyle, düşürülerek öldürülenlerin... Bu farklı yoğunluklardaki duygulanımlar, insanların eyleme geçme potansiyelini ve eylemin şiddetini belirleyen en önemli etkenler olduğu için bizi ilgilendiriyor. Evinde pijamasıyla dizi seyreden babayı veya gözünü, önündeki bilgisayar oyunundan kaldırmak istemediği için yemek yemeyi bile unutan y kuşağı gençliğini yerinden kaldıran ne idi. Ölenlerle kurulan özdeşlik veya zulmedene duyulan öfke nasıl tetiklendi? Hepimizin bir merakı da bu. Ulus Baker'in sanırım Spinoza'dan aktarma olarak belirttiği bir şey vardı, "Acı çeken bize benzediği ölçüde onunla özdeşleşir ve biz de onunla birlikte acı çekeriz". Bu "biz" ve "benzeme", hangi topluluğa aidiyet hissettiğimizle ilgili elbette, aynı ulustan olmakla, aynı dine mensup veya aynı mezhep, aynı cinse, aynı politik görüşe, aynı politik harekete mensubiyet, hatta aynı yaş kuşağına dâhil olmakla, aynı köy aynı kentten hem şehri bile Haziran direnişinde en önemli benzerliğimizin, aynı zulüm figürüne, Tayyib'e karşı, birbiriyle çelişen nedenlerle de olsa, duyulan "ortak öfke" olduğu malum. Ortak öfkenin oluşturduğu geçici "biz", Nemrut'un emriyle vurulup toprağa düşenlerin hepsi için de ortak bir acı yumağı oluşturdu. Yukarıdaki benzerliklerin en daraltılmışının aynı politik örgüte dahiliyet olduğunu düşünsek bile, politik hareket farklılıklarından kaynaklı duygulanım faklılıkları vardır. Misal ÖDP mensupları Ethem için Alınteri mensupları ile aynı yoğunlukta duygulanımla içinde olabilir miydi? Ethem'in kendi mücadele yoldaşlarına oranla, başka siyasi hareketler, başsağlığına gidecek komşu gibi algılayabilir Alınteri çevresini. Özellikle Berkin'in ölümü liseli gençlik üzerinde çok etkili oldu. Düzenlenmiş eylemlere katılım dışında, okullardan kendiliğinden Kızılay'a dökülen, zafer işaretiyle kurt işaretini aynı anda yapan ilk defa sokağa eyleme çıkan bir liseli

9 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan gençlik. Bununla birlikte yine Ankara'da, bu ortak acının en önemli figürlerinden Ali İsmail'in cenaze günü, Eskişehir ve Hatay'ın tersine, kısa bir yürüyüşten sonra Güvenpark'ta sakin bir basın açıklamasıyla karşılandı. Ama aynı Ankara'da, Ethem ile Berkin'in ölümünde, kitlesel katılım ve yaygın sokak çatışmaları yaşadık. Burada "duygulanım dereceleri" ile "özdeşlik dereceleri" arasında bir paralellikten söz etmemiz gerekir. Elbette Ethem'i sevenler, gerek kan bağı gerekse arkadaşlık, aşk ve yoldaşlık ilişkileri içerisinde, bu duygulanım alanının merkezini oluştururlar. Daha sonra, doğrudan tanış olmaya dayanmayan toplumsal aidiyetler, benzerlikler alanı gelir. Sevdiği ve annesi der ki "yerine ben öleydim", misal, yoldaşı der ki "ben de öleydim". Ölenin acısıyla hakiki bir özdeşleşme, kişiyi, onun öldüğü koşullara kendini maruz bırakmaya iter. ""Bunu yapmazsam onun ruhu incinir, huzur bulamam". Bu ise, sokak çatışması, gaz fişeğiyle veya polis kurşunuyla vurulma ihtimalinin içine kendini atmak anlamına gelir. Ölümlü bir olayın hakkını veren protesto, bu anlamda, bu koşullara kendini dâhil etmek, illaki ölmek değil ama, o ihtimalden kendi bedenini de geçirmekle olur. Bir direnişte düşen, toprak olan herkes için yapılan her eylem, ama her eylem, adalet gibi somut bir taleple politikleşmiş de olsa, bir tür ritüeldir, törendir. Onunla özdeşleşerek, simgesel olarak kaderine ortak oluruz. Şiilerin aşura törenlerinde yaptıkları, kendilerine eza ederek Hasan ile Hüseyin'in yaşadıklarını yeniden hatırlamak ve onlara katılmak gibi misal. O noktada devletle, yani protesto ettiğin katliamın müsebbibi ile, uzlaşma içinde yapılmış herhangi bir eylem, ölenle özdeşleşme derecesini düşürür ve eylemcinin eyleme gücünde de düşüşe yol açar, bu da eylemin etkisine negatif olarak yansır. İster iş cinayetlerinde ister devletin işlediği cinayetlerde olsun, durumun duygusal ağırlığı ile tepkinin duygusal yükü arasında bir paralellik gerekir. Bu paralelliğe, " eş-eylem-duygusu" gibi bir ad verelim. Tersi de geçerlidir. Eylemin tepkisel gücü, protestoya sebep olan durumun duygusal ağırlığını aşmış ise de, sebep-amaç/tepki orantı açısı, tepki lehine aşırı açıldığı için eyleme etkisi negatif olabilir. Bu orantıdaki, pozitif veya negatif, her türlü açılmaya da "ters-eylem-duygusu" diyelim. Bu dozun iradi ayarlama mekanizmasına, eylemin karar süreçlerine, biçimine, içeriğine karar veren elbette aklın süreçleridir. Ancak duygusal süreçler esas olarak kendiliğinden işler. Sokağa çıkanlar, çıktıklarında, zaten yaşadıkları, tanık oldukları veya duydukları olayla ilgili bir duygu yükü içindedirler. İradi olarak karar verilmiş eylemin biçimi bu duygu yüküyle örtüşür, bunu yükseltirse, "eş-eylem-duygusu"nun varmak istediğimiz sonuca etkisi güçlü olacaktır, barikatlar yıkılıp sınırlar aşılabilecektir. Tersine olduğunda, yani eylemin biçimi duygu yükünü aşağı çekerse, sonraki zamanlar için katılım ve motivasyon düşüklükleri yaşanacaktır. Ankara'daki Ali İsmail in öldürülmesinin protesto edilmesinde, ölümün ağırlığı ile eylemin biçimi -basın açıklaması- ve katılanların duygusal profilindeki düşüklüğü arasında, "ters-eylem-duygusu"nun olduğunu söyleyebiliriz. Bununla birlikte, Ethem ve Berkin için, Ankaralıların, "eş-eylem-duygusu" içinde sokakta olduklarını söylemekte de beis yoktur. Ama Ankara da Ali İsmail eylemindeki duygulanım düşüklüğü halinin arızi, o zamana özgü, geçici bir durum olabileceğini de göz önüne almamızda yarar var. Toplumsal duygulanımın varyasyonları her zaman bizi şaşırtabilir.

10 10 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015 Ölülerimiz bizden artık bir şey talep edebilme şansından dışlanmış olduklarından, adalet talebi, "sorumlular cezalandırılsın", yaşamaya devam edenlerin kendisi içindir. Ölen için adalet yoktur. Bir cezalandırma sonrasında elde edilen fiziksel, cezanın caydırıcılığıyla kurtulan yeni hayatlar, ruhsal bedelini ödettik duygusu, geride kalanlar için bir faydadır. Ölenin bizimle yaptığı varsayılmış değiş tokuş nedir, adım anılsın, kanım yerde kalmasın, yerinize öldüm, yerime siz yaşayın işte. Çatışmaların yoğunluğuyla ön plana çıkan dört kent, aynı zamanda ölümlerin kentleriydi; direnişin kalbi İstanbul, Berkin'in vurulduğu kent, Mehmet Ayvalıtaş orada öldü. Kemalist-laik cumhuriyetin başkenti Ankara, Ethem orada vuruldu. Ethem in vurulduğu nokta, anma ve gösteriler için vazgeçilmez bir adrese dönüştü. Hatay, Suriye sınırlarında mezhep savaşlarının sürdüğü kent, eylemlerin en güçlü olduğu merkezlerden birisiydi, üç şehidi vardı ve Ali İsmail'in Eskişehir'i Şehit verilen kentlerde, diğer kentlere nazaran eylemlere katılımın sayısal olarak da daha güçlü olduğu, direnişin radikalleştiği ve lokal eylem alanları yaratılarak, başka biçimlere bürünerek direnişin süreklileştiği hepimizce izlendi. Hatay'da Armutlu Mahallesi; Ankara'da Tuzluçayır, Dikmen; İstanbul'da Gazi, Okmeydanı Kalbi İstanbul Gezi Parkı olan direnişin, zincirleme reaksiyonlarla tüm ülkeye yayılmasında, toprağa düşenlerin yol açtığı "artık evde oturamam" duygusunun rolü tartışmasız. Direnişin farklı zamanlarında kaybettiğimiz gençlerden, Berkin Elvan, o henüz çocuktu, Ali İsmail ve Ethem Sarısülük'ün öldürülmesine olan toplumsal tepkinin diğerlerine nazaran daha güçlü ve sürekli olduğu gözlenebilir durumdaydı. Üçü arasında ise Berkin Elvan, neredeyse Hrant Dink'in toplumsal duyarlılığına ulaştı. Ölümlerin toplumsal tepkiyi tetiklediği zaten genel kabul görmüştür, bizim peşinden gitmek istediğimiz soru ise direnişte düşen farklı arkadaşlarımızın bizlerde neden farklı duygulanımlara, bir tür "duygulanım hiyerarşisi" ne yol açtığı sorusudur. Farklı ölümlerin yol açtığı farklı toplumsal duygulanım derecelerini tetikleyen bir kaç alt başlık açacak olsak, öncelik Masumiyet Eşiği nde olurdu. Michael Ethem Berkin Masumiyet eşiği kavramı, toplumsal konum itibariyle eylem içinde karşıtlarına en az zarar verebilir cinste, yaşta ya da durumda olmakla ilgilidir: Çocuk olmak, kadın olmak, yaşlı veya özürlü olmak. Eylemin dışında ekmek almaya giden çocuk (Berkin), kaçıyor ya da kovalanıyor (Ali İsmail). Zarar veremez konumda olmakla, maruz kaldığı zulüm (ölüm) arasındaki kapatılamayacak bir açı, yüreklerdeki adalet terazisinin bütün kefelerini boşaltan duygusal aralıktır masumiyet eşiği. Yine "Suçları yokken öldürüldüler, bunu hakkedecek hiç bir şey yapmamışlardı.." hissidir. Bu masumiyet etkenlerinden her biri, kişinin öldürülmesiyle ilgili duygulanımın artmasına, öfkenin yükselmesine, eylemelere katılımı nicel olarak arttırıp nitel olarak insanların radikalleşmesine yol açtığı söylenebilir.

11 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan Vurulma ya da öldürülme olayından sonra, devlet eğer öldürdüğünü inkar edemezse kamusal adalet terazisinin kendi kefesini doldurmak amacıyla psikolojik yalanlara gider, kirli bir psikolojik savaş başlatır, ölenin eylem fotoğrafları, örgüt üyeliği haberleri dökülür ortalığa. Devlet, bizim tersimize, "öldürdük ama o da teröristti, hak etmişti" çalışması yapar. Bizler ise öldürülen yoldaşımızın "masumiyet eşiğini" kamu vicdanında yükseltmek için kendi araçlarımızla harekete geçeriz. Ali İsmail'in dövülme, Ethem'in vurulma görüntüleri, Ekmek imgesi, çocuk imgesi, bize bu konuda destek olur. Devlet, öldürdüklerinin masumiyet eşiğini düşürmek için bizimle psikolojik savaşa girer. Ölümün Teknik Nedeni veya Biçimi İle Politize Olma Hali Politik olarak, somut bir acıyı sisteme bağlama mekanizmaları nedir, bir acı hangi durumda politikleşebilir? Polis tarafından silahla vurulmak, gaz fişeğiyle rastgele vurulmak, dövülerek öldürülmek, araba tarafından çarpılmak, çetelerce öldürülmek, hepsinin farklı toplumsal etkileri var. Eğer devlet bir ölümle ilgili "kaza" sözcüğünü telaffuz edip duruyorsa, bunun nedeni kendi cinayetlerini tanrıya havale ederek, bir kişinin başka bir kişiye karşı kişisel kusuru olmakla açıklayarak politik hale gelmesini önlemektir. "Politikleşme", bir acının sebeplerinin kişilere, tanrıya, kadere değil, içinde yaşadığımız sisteme bağlı değerlendirilmesiyle mümkün. Devlet her zaman işlediği cinayetlere, eğer inkâr edememiş veya yıkacak başka adresler bulamamışsa, "kaza" der veya o polisin kişisel kusuru, münferit ilan eder, Ethem'de olduğu gibi komik bir ceza ile katilini kurtarır, ama sebebi ve öfkeyi sistemin kendisinden uzak tutmak ister. Mehmet Ayvalıtaş'ın ölümü eylem sırasında bir araç çarpması sonucu gerçekleşti ve adı herkesle birlikte anılsa da çok fazla takip edilen bir ölüm olamadı. Medeni Yıldırım'ın jandarma tarafından vurulduğu eylem Gezi'nin devamı değil, bağlamı Kürt meselesi olan bir eylemdi. Medeni Yıldırım, Gezi'de ortaya çıkan "Kürtler gezi eylemini desteklemedi" zannının bir tür düzeltme göstergesi olarak, Gezi şehitleri formundaki yerini aldı. Hasan Ferit Gedik ise, direnişte epey zaman sonra Okmeydanı'nda uyuşturucu çeteleri tarafından katledildi. Öldürülmesine olan tepki, coğrafi olarak Okmeydanı/İstanbul ve politik olarak, Cephe, lokal düzeyde kaldı. Ahmet Atakan, Hatay'da bir gezi direnişçisiydi, çatıdan düşerek veya düşürülerek öldü, devlet tarafından öldürülüp öldürülmediği kamuoyu için muğlak kaldı. Ahmet Atakan'ın adını unutturmamak ağırlıkla Halkevleri nin üzerine düştü, Yine memleketi Hatay hariç, bu hareketin etkinliği oranında gündemde kaldı. Abdullah Cömert, Hatay'da gaz fişeğiyle vuruldu veya darp edilerek öldürüldü, Gezi'nin ilk şehidiydi, katilleri bulunamadı. CHP üyesiydi, memleketi Hatay dışında, adı sürekli gündemde tutulamadı. Mehmet Ayvalıtaş'ın düşük yoğunluklu ilgi odağı olmasının sebebi, eylem sırasında kasıtlı olup olmadığı bilinemeyen bir araba çarpması sonucu yaşamını yitirmesiydi. Görüntülere baktığımız zaman, karanlıkta, hızla akan otoyol trafiğinde yola fırlayan eylemciler görürüz. Bu kazanın olabilirliği hissi uyanır, ölüm üzüntü yaratmakla birlikte, öfkeye dönüşemez. Olayın bir kaza gibi görünmesi, kaza değilse bile failin bizzat devlet olmaması, bu ölümün politikleşmesinde, eyleme geçirici unsurlarında zayıflığa yol açtı. Kamusal gündemi en az meşgul eden o oldu. Çünkü kaza algısı, tepkinin devletten çok çarpıp kaçan araçtaki kişiye yönelmesine yol açar. Örgütlü grupların öfkeyi

12 12 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015 devlete yoğunlaştırma çabası devlet, bu faili yakalamak ve cezalandırılmasını sağlamak yerine örtbas etmeyi yeğlediğinde daha çok artar: "Katil sen değilsen, katili yakala sen". Karanlık Bir Sokakta, Hain Bir Pusuda, Yapayalnızken Özelikle Ali İsmail Korkmaz'ın dövülerek öldürülmesinde, Ali'nin eylem içinde aktif değil eylemden kaçıyor pozisyonda olmasına rağmen bu saldırıya maruz kalması, genç (önünde koca bir hayat) ve üniversite öğrencisi (aydınlık gelecek) olmasının yanısıra, polislerin, o sokaktaki sivil ırkçıların da saldırıya katılmalarına ses etmemeleri tepkiyi arttırdı. Ali İsmail, Berkin'den sonra, ölümü en güçlü tepkiye yol açan kişi oldu. Her devlette yasal şiddet tekelini elinde bulunduran polisin, bunu aşarak kasten veya gayri ihtiyari insan öldürmesi tepkilere yol açar ama, en tabanda sıradan vatandaşın gözünde olabilir olarak karşılanabilir. Bununla birlikte eğer Polis, hiç de yetkisi ve görevi olmayan sivillerle birlikte bunu yaparsa, doğrudan siyasi ve ideolojik olarak tarafsızlığını yitirmiş, meşruiyetini kaybetmiş, halkın bir bölümünün karşısına diğer bölümün siyasi taraftarı olarak çıkmış olur ki, bu tepkiyi çoğaltan bir şeydir. Ali İsmail Korkmaz cinayeti böyle işlenmiştir. Ali İsmail, sol-liberter bir siyasi profil çiziyor, bir politik gruba taraftar değil, ama Öğrenci Kolektifleri, üniversiteli gençlik örgütlenmesi, Ali İsmail'i sahiplendi, ülke çapında katillerinin bulunması ve cezalandırılması için adalet talep eden kampanyalar yürüttüler. "Ali" isminde bir belgesel yaptılar, Ali'nin heykeli Eskişehir'e dikildi. FB taraftarları onun için, herkesin dilinde, duygusal olarak çok etkili bir tezahürat dörtlüğü yaptı. Kaybedilenin Geriye Dönük Yüceltilmesi Direnişte toprağa düşen yüceltilir. Ölümünden önceki zamanlar yeniden anlamlandırmaya tabii tutulur. Her kişinin sevilmediği, hatta nefret edildiği halleri, zaafları vardır. Bunlar silinir. O kişi hakkında yeni bir anlatı kurulur, hayatındaki negatif her şey silinirken, pozitif şeyler ise abartılarak yüceltilir. Ölümlü iken olağan görülen durumlar, ölü iken yok sayılarak veya yüceltilerek olağanlığını kaybederler. Canlı görüntüler vardır, ölüm fikri henüz uzaklarda iken anı olarak kaydedilmiş, Ethem'in metroda müzik dinlemesi, Ali İsmail'in lise yılları, Berkin halay çekerken Ali belgeselinde, Ali İsmail'in ne kadar iyi, başkalarını düşünen, toplumsal projeleri olan, karıncayı incitmeyen bir çocuk olduğu anlatılır. Negatif hallerin imajlarının zihinlerde yer bulmaması için gösterilen çaba ile pozitif hallerin yüceltilmesi, öldürülmesindeki "masumiyet eşiğini" ni yükseltmeyi de hedefler: " O, bu ölümü hak edecek bir hayat yaşamamıştı, ne kadar iyi bir insanı katlettiniz". Ölümün Görüntülenmiş Olup Olmaması Ethem vurulması, Ali İsmail'in polislerce dövülmesi aleni olarak tekrar tekrar görülebilen, gösterilebilen ölümlerdendi. Bu durum izleyen insanlarda, olayın gerçekliğine ilişkin kesin bir fikir oluşmasına yol açtı, vurulanla, dövülenle özdeşleşme tepkiyi arttırdı. Görüntünün yol açtığı, "kendi gözlerimle gördüm" etkisi, devletin bütün kirli algı operasyonlarını boşa çıkardı. Eğer tanık görüntüler olmasaydı, hukuksal olarak katillerin yargılanması daha zor olurdu evet ama,, esas olarak adaletin asıl alanında, halkın vicdanında katilleri mahkum etmek çok daha zor olurdu.

13 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan Politik Aidiyet Direnişte toprağa düşenin, bir politik harekete bağlı olması ve bunun kamuca bilinmesi, kamusal tanınırlığı veya daha anonim, halktan, sıradan olması neyi değiştirir, toplumsal duygulanım alanını daraltır mı, genişletir mi? Bu duygulanım alanını daraltabilir çünkü, örgütlü kişinin o an orda tesadüfen bulunmadığının, hep bu tür faaliyetler içinde olduğunun düşünülmesi, "su testisi su yolunda kırılmış" fikrine yol açabilir. "Biz" duygusu, öldürülen kişinin kendi aidiyet çevresine doğru geri çekilir. Berkin'in eli sapanlı fotoğrafı etrafında devletçe yapılan kirli propaganda, Berkin'in masumiyet eşiğini geri çekerek oluşan tepkiyi düşürme hedefliydi. "Bu mu ekmek almaya giden çocuk"? Elinde ekmek olan Berkin imajlarının karşısına bir anda elinde sapan olan Berkin imajları dikilir. Yiğitlik Kültü Bu çizimde, Berkin'in Ethem'in omuzlarında çizilmiş olması, iki farklı etki alanının birleşimi: "masumiyet eşiği" en yüksek olan, "15 yaşında bir fidan" olarak halkın gözünde, hem ulusal, hem uluslararası, yaşamdan koparılması en güçlü tepkiye yol açan Berkin ile "yiğitlik kültü" Ethem'in. Ethem in Vandetta biçimli maskları çıktı, diğerlerinin değil. Ethem için oluşan imge, "hiç yere canından edilmiş" kurban imgesi değil, "dövüşerek düşen devrimci", adalet savaşçısı imgesi olan: Vandethem.

14 14 Eleştirel Psikoloji Bülteni, Sayı 6, Nisan 2015 Vandethem Maskını yüzüne takarak kendi yüzünü Ethem veya Vandetta ya dönüştüren eylemci, bir an için onların kahraman ruhunun kendisine geçtiğini hissedebilir, Vandethemleşebilir. Ethem bu noktada, tam çatışmanın içindeyken, tesadüfen değil taammüden, kasten vuruldu. Toplumsal tepki ulusal çaptan çok Ankara, vurulduğu kentte yoğunlaştı, bir sembole dönüştü, kanını akıttığı nokta, bleeding point, artık eylemcilerin vazgeçilmez buluşma noktası oldu. Bıraktığı etki, masumiyetin ezilmesinden çok, dövüşerek ölünür duygusuydu. Ölümü, yaşarken yen, onun en güçlü ihtimal olduğu yerlerde, yaşamın kıyısında, barikatların en önünde ol. Meydan okumanın duygusu, savaşçının düşüşü, bir tür şahadet, feda Bir olasılık olarak ölüm var diye oradan kaçamazdım, daha fazla cesaret, ama öfkeden gelmeyen cesaret. Bir ölümün bir mekâna kattığı değer nedir? Ethem Kızılay'a kızıl kanını akıttı, Ankara'ya bir "Taksim" verdi. Ethem'in gömüldüğü yürek, yürek bir mekândır. Savaşan Ankara'nındı. Meydanlar, kişiler, nesneler, zaman, sözler ve renkler sembolleşir. Sembolleşen, zaaflarından arınmış olarak kat kat katlanmış gücüyle eyleme geri döner. Bizim yüzümüzü teslim alır ve bizi bir süreliğine kendisi kılar. O meydanda ölmek için birbirimizi ezeriz. O sözleri haykırır o renklere bürünürüz; o zaman, bizi çağırır. Sembol ölüme aittir, nasıl ölünebildiğine bakılarak nasıl yaşanabileceğini gösterir. Sembole ya da imgeye dönüşen imaj, nesne, kişi veya mekân, kaynağından, gerçekliğinden daha güçlü bir etki yapar üzerimizde. Direnişte, bizzat ölümün kendisi bir mekân bulur. Gerçekleştiği yer, Ethem in vurulduğu nokta, daha önce olduğu yer değildir artık. Üzerinde ruhsal, psikolojik bir hale vardır. Fiziki güç olarak polis tarafından kolayca kaldırılabilecek küçük bir grup eylemci, bu psikolojik barikatın ardında güvendedir. "Psikolojik barikat", bir tür dokunulmazlıktır. Ethem in vurulduğu yerde sadece birkaç yoldaşı ve ailesi nöbette değildir o gece, evinde, yarı uyanık yatan binlerce can, harekete geçme potansiyeli olarak, o noktanın görünmeyen nöbetçileridir. Bir sembole bağlanma yatkınlığımız nereden gelir, onun harekete geçirdiği şey nedir içimizde? Sembol, aynı anda hem bir yücelme hem de, sembolik haliyle, olması gerekip de gerçekte olmayanın ikame varlığı dır. Sembol, meydanda kendisini sembol bilenlerin yaşama ve mücadele azmini yükseltirken, -sevinçli duygular-, onu sevmeyenlerinkini düşürür, -kederli duygulanımlar-. O halde meydanda ne olur?

26-27-28 EYLÜL 2014, ODTÜ IV. ELEŞTİREL PSİKOLOJİ SEMPOZYUMU: DİRENİŞ, DAYANIŞMA,PSİKOLOJİ

26-27-28 EYLÜL 2014, ODTÜ IV. ELEŞTİREL PSİKOLOJİ SEMPOZYUMU: DİRENİŞ, DAYANIŞMA,PSİKOLOJİ 26-27-28 EYLÜL 2014, ODTÜ IV. ELEŞTİREL PSİKOLOJİ SEMPOZYUMU: DİRENİŞ, DAYANIŞMA,PSİKOLOJİ 1. GÜN 26.09.2014 CUMA SAAT SALON 1: MİMARLIK AMFİSİ SALON 2: SOLMAZ İZDEMİR SALONU 09:00 09:15 Açılış Konuşması

Detaylı

Masumiyet Eşiği nde Kanayan Noktalar

Masumiyet Eşiği nde Kanayan Noktalar Masumiyet Eşiği nde Kanayan Noktalar Oktay İnce Sevgi Türkmen Biraz içinde ölüm geçen cümleler kuracağız, kederin imgeleri, uzantıları daha güçlü içimizde, sevince nazaran. Devrimler ve direnişler, sevinçli

Detaylı

BACIM - Ağırlıklı olarak Türkiye kökenli göçmen kadınlar için buluşma ve danışmanlık merkezi

BACIM - Ağırlıklı olarak Türkiye kökenli göçmen kadınlar için buluşma ve danışmanlık merkezi Deutsches Rotes Kreuz Kreisverband Berlin-City e. V. BACIM - Ağırlıklı olarak Türkiye kökenli göçmen kadınlar için buluşma ve danışmanlık merkezi BACIM projesinin tanıtımı BACIM Berlin-City ev Alman Kızıl

Detaylı

Dayanışmayı öğrenmek, dayanışmaktır

Dayanışmayı öğrenmek, dayanışmaktır Dayanışmayı öğrenmek, dayanışmaktır Athanasios Marvakis Selanik Aristoteles Üniversitesi Çeviri: Buket Kara Koç Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Doktora Öğrencisi "La solidaridad es la ternura de los pueblos"

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ MERKEZ TRAVMA BİRİMİ GEZİ PARKI EYLEMLERİNDEN ETKİLENENLERE YÖNELİK PSİKOSOSYAL DESTEK ÇALIŞMALARI. 1 Haziran-30 Ağustos 2013

TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ MERKEZ TRAVMA BİRİMİ GEZİ PARKI EYLEMLERİNDEN ETKİLENENLERE YÖNELİK PSİKOSOSYAL DESTEK ÇALIŞMALARI. 1 Haziran-30 Ağustos 2013 TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ MERKEZ TRAVMA BİRİMİ GEZİ PARKI EYLEMLERİNDEN ETKİLENENLERE YÖNELİK PSİKOSOSYAL DESTEK ÇALIŞMALARI 1 Haziran-30 Ağustos 2013 Türk Psikologlar Derneği Travma, Afet ve Kriz Birimi

Detaylı

HALKIN DOKTORLARINDAN KORKUYORLAR

HALKIN DOKTORLARINDAN KORKUYORLAR BALIKESİR - 30.09.2014 HALKIN DOKTORLARINDAN KORKUYORLAR Balıkesir Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Hüseyin Gündoğdu, Ankara ve Hatay Tabip odaları üyelerinin Gezi Parkı olayları sürecinde hukuka aykırı

Detaylı

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar:

Kadın Dostu Kentler Projesi. Proje Hedefleri. Genel Hedef: Amaçlar: Kadın Dostu Kentler Projesi İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ulusal ortağı ve temel paydaşı olduğu Kadın Dostu Kentler Projesi, Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu-UNFPA ve Birleşmiş Milletler

Detaylı

SAĞLIKLI ŞEHİR HAREKETİ KADIN ÇALIŞMALARI Kasım Eylül 2011

SAĞLIKLI ŞEHİR HAREKETİ KADIN ÇALIŞMALARI Kasım Eylül 2011 SAĞLIKLI ŞEHİR HAREKETİ KADIN ÇALIŞMALARI Kasım 2009- Eylül 2011 ESKİŞEHIR TEPEBAŞI BELEDİYESİ NCE YAŞANABİLİR BİR KENT Güçlü Dayanışma içinde Kendi yaşamını etkileyen kararlara katılımı olan bir toplum

Detaylı

SINIF YÖNETİMİNİN TEMELLERİ

SINIF YÖNETİMİNİN TEMELLERİ SINIF YÖNETİMİNİN TEMELLERİ Yrd. Doç. Dr. Çetin ERDOĞAN cerdogan@yildiz.edu.tr Sınıf Nedir? Ders yapılır Yaşanır Zaman geçirilir Oyun oynanır Sınıf, bireysel ya da grupla öğrenme yaşantılarının gerçekleştiği

Detaylı

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK

UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) PSİ354 - Prof.Dr. Hacer HARLAK UYGULAMALI SOSYAL PSİKOLOJİ (Baron, Byrne ve Suls, 1989; Bilgin, 1999) Sosyal Psikoloji Uygulamaları HUKUK SAĞLIK DAVRANIŞI KLİNİK PSİKOLOJİ TÜKETİCİ DAVRANIŞI VE PAZARLAMA POLİTİKA ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ SOSYAL

Detaylı

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi

Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Adli Psikolojiye Bakış ve Trafik Psikolojisi Prof. Dr. Nebi Sümer Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adli Psikoloji Günleri Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi 21-22 Mart 2014 Gündem Türkiye nin trafik güvenliği

Detaylı

Sosyal psikoloji bakış açısıyla İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Kurallara Uyma Durumunun İncelenmesi. Prof. Dr. Selahiddin Öğülmüş

Sosyal psikoloji bakış açısıyla İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Kurallara Uyma Durumunun İncelenmesi. Prof. Dr. Selahiddin Öğülmüş Sosyal psikoloji bakış açısıyla İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Kurallara Uyma Durumunun İncelenmesi Prof. Dr. Selahiddin Öğülmüş Canlılar hayatta kalmak için güdülenmişlerdir İnsan hayatta kalabilmek

Detaylı

KAPSAYICI EĞİTİM. Kapsayıcı Eğitimin Tanımı Ayrımcılığa Neden Olan Faktörler

KAPSAYICI EĞİTİM. Kapsayıcı Eğitimin Tanımı Ayrımcılığa Neden Olan Faktörler KAPSAYICI EĞİTİM Kapsayıcı Eğitimin Tanımı Ayrımcılığa Neden Olan Faktörler Sınıfında Yabancı Uyruklu Öğrenci Bulunan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Eğitimi 1 Kapsayıcı Eğitim Eğitimde kapsayıcılık

Detaylı

Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Birimi Aile Bülteni SINIRLAR VE DİSİPLİN

Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Birimi Aile Bülteni SINIRLAR VE DİSİPLİN Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Birimi Aile Bülteni SINIRLAR VE DİSİPLİN Biraz düşünelim... Alışverişe gittiniz; her zaman akıllı ve anlayışlı olan oğlunuz istediği oyuncağı alamayacağınızı söylediğinizde

Detaylı

GMO 1. KADIN ÇALIŞTAYI

GMO 1. KADIN ÇALIŞTAYI GMO 1. KADIN ÇALIŞTAYI «AĞIR SANAYİDE KADININ YERİ» ÇALIŞTAY SONUÇ BİLDİRGESİ 08.03.2017 TMMOB GEMİ MÜHENDİSLERİ ODASI GMO 1. KADIN ÇALIŞTAYI «AĞIR SANAYİDE KADININ YERİ» ÇALIŞTAY SONUÇ BİLDİRGESİ GMO

Detaylı

PÜF NOKTALARI: SINIF İÇİNDE ÖĞRENCİLERİN KATILIM HAKKININ GERÇEKLEŞMESİNİ SAĞLAMAK

PÜF NOKTALARI: SINIF İÇİNDE ÖĞRENCİLERİN KATILIM HAKKININ GERÇEKLEŞMESİNİ SAĞLAMAK PÜF NOKTALARI: SINIF İÇİNDE ÖĞRENCİLERİN KATILIM HAKKININ GERÇEKLEŞMESİNİ SAĞLAMAK İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi Görüşlerini ifade etmek ve kendisiyle ilgili kararlara etki edebilmek

Detaylı

Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi

Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi Çocukları günlük bakımcıya veya kreşe gidecek olan vede başlamış olan ebeveynlere Århus Kommune Børn og Unge Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi Tyrkisk, Türkçe 9-14 aylık çocuklar hakkında durum ve

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu: Gezi Parkından dünyaya yansıyan ses daha fazla özgürlük, daha fazla demokrasi sesidir. Tarih : 15.06.2013 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu Türkiye de görev yapan yabancı

Detaylı

Dünyanın İşleyişi. Ana Fikir. Oyun aracılığıyla duygu ve düşüncelerimizi ifade eder, yeni anlayışlar ediniriz.

Dünyanın İşleyişi. Ana Fikir. Oyun aracılığıyla duygu ve düşüncelerimizi ifade eder, yeni anlayışlar ediniriz. fırsatlara erişmek, barış ve Aile ilişkileri kimliğimizin oluşmasına katkıda bulunur. Binaların içindeki ve çevresindeki alanlar ve tesisler, insanlarin bu binaları nasıl kullanacağını belirler. Oyun aracılığıyla

Detaylı

FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA

FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ VE SİYASET BİLİMİ/SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA Doktora Tezi

Detaylı

MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ

MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ MEDYADA ETNİK TEMSİL ÖRNEĞİ Mustafa Ekici TRT Kurdî Kanal Koordinatörü EBU HAMZA EL MISRİ Ben kimim? sorusu, bütün kimlik tanımlarının çıkış noktasını oluşturmaktadır. Kişi, bu sorunun cevabını toplumsallaşma

Detaylı

EK-2: İnşaat Mühendisliği Öğrenci Anketi

EK-2: İnşaat Mühendisliği Öğrenci Anketi 80 EK-2: İnşaat Mühendisliği Öğrenci Anketi Sayın İnşaat Mühendisi Adayı, İnşaat Mühendisliği Eğitimi Kurulu, İMO 40. Dönem Çalışma Programı çerçevesinde İMO Yönetim Kurulu nca İnşaat Mühendisliği Eğitimi

Detaylı

BURCU ŞENTÜRK Bu Çamuru Beraber Çiğnedik

BURCU ŞENTÜRK Bu Çamuru Beraber Çiğnedik BURCU ŞENTÜRK Bu Çamuru Beraber Çiğnedik BURCU ŞENTÜRK 1984 yılında Eskişehir de doğdu. Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü nü bitirdi. ODTÜ Sosyoloji Bölümü nde yüksek

Detaylı

MAVİ YAKALILARIN ÇALIŞMAYA YÖNELİK TUTUMLARI

MAVİ YAKALILARIN ÇALIŞMAYA YÖNELİK TUTUMLARI MAVİ YAKALILARIN ÇALIŞMAYA YÖNELİK TUTUMLARI ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ VERİ BANKASI ÖRNEĞİ www.calismapsikolojisi.net Yrd. Doç. Dr. Burcu KÜMBÜL GÜLER Kocaeli Üniversitesi Gündem İnsan Kaynakları ve Çalışma

Detaylı

ÖZEL EGEBERK ANAOKULU Sorgulama Programı. Kendimizi ifade etme yollarımız

ÖZEL EGEBERK ANAOKULU Sorgulama Programı. Kendimizi ifade etme yollarımız Disiplinlerüstü Temalar Kim Olduğumuz Bulunduğumuz mekan ve zaman Kendimizi ifade etme Kendimizi Gezegeni paylaşmak Bireyin kendi doğasını sorgulaması, inançlar ve değerler, kişisel, fiziksel, zihinsel,

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı

Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Umut ŞAH Doğum Tarihi: 1984 E-posta: umutsahh@gmail.com Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı Lisans Yüksek Lisans Doktora Edebiyat Fakültesi

Detaylı

ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ. Fahri COŞKUN Sarar Kız Anadolu İmam-Hatip Lisesi Coğrafya Öğretmeni

ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ. Fahri COŞKUN Sarar Kız Anadolu İmam-Hatip Lisesi Coğrafya Öğretmeni ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ Fahri COŞKUN Sarar Kız Anadolu İmam-Hatip Lisesi Coğrafya Öğretmeni Sınıf, eğitim öğretim etkinliklerinin gerçekleştiği bir yaşama alanıdır. Sınıf; sıcak, güvenli, sağlıklı, karmaşık

Detaylı

KENTSEL TASARIM ve KATILIM

KENTSEL TASARIM ve KATILIM KENTSEL TASARIM ve KATILIM Kentsel Tasarım Kamusal Mekan Kamusal Mekan Olarak Yeşil Alan Katılım OET Ya sonra? Kentsel Tasarım Kentsel tasarım, çağdaş yaşama hizmet eden yapılar ve kamusal mekan arasında

Detaylı

Takdim. Bu, Türkiye nüfusu göz önüne alındığından her 90 kişiden birinin aday olması anlamına geliyor (TV, 17.00 Haberleri, 20.10.2013).

Takdim. Bu, Türkiye nüfusu göz önüne alındığından her 90 kişiden birinin aday olması anlamına geliyor (TV, 17.00 Haberleri, 20.10.2013). Takdim Biliyor musunuz? Bir televizyon haberine göre Türkiye de 2014 yerel seçimlerinde muhtar adaylarıyla birlikte 830 bin kişinin aday olması bekleniyordu. Bu, Türkiye de yaklaşık her 90 kişiden birinin

Detaylı

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-2 Öğretmenlik Meslek Etiği Sunu-2 Tanım: Etik Etik; İnsanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan

Detaylı

SADETTİN ÖKTEN İÇİMDE AVM VAR!

SADETTİN ÖKTEN İÇİMDE AVM VAR! SADETTİN ÖKTEN İÇİMDE AVM VAR! Şehir ve Medeniyet İÇGÜDÜSEL DEĞİL, BİLİNÇLİ TERCİH: ŞEHİR Şehir dediğimiz vakıayı, olguyu dışarıdan bir bakışla müşahede edelim Şehir denildiğinde herkes kendine göre bir

Detaylı

19 EYLÜL MÜHENDİS, MİMAR, ŞEHİR PLANCILAR DAYANIŞMA GÜNÜ

19 EYLÜL MÜHENDİS, MİMAR, ŞEHİR PLANCILAR DAYANIŞMA GÜNÜ 19 EYLÜL MÜHENDİS, MİMAR, ŞEHİR PLANCILAR DAYANIŞMA GÜNÜ BASIN AÇIKLAMASI 19.09.2014 Bugün 19 Eylül. Bugün bu ülkenin mühendis, mimar ve şehir plancılarının örgütü TMMOB nin mücadele dolu tarihi açısından

Detaylı

KORKMADAN ÖĞRENMEK OKUL ve OKUL ÇEVRESİ GÜVENLİĞİ

KORKMADAN ÖĞRENMEK OKUL ve OKUL ÇEVRESİ GÜVENLİĞİ 06 KORKMADAN ÖĞRENMEK OKUL ve OKUL ÇEVRESİ GÜVENLİĞİ ULUSLARARASI STRATEJİK ARAŞTIRMALAR KURUMU Sosyal Araştırmalar Merkezi USAK RAPOR NO: 11-06 Dilek Karal Eylül 2011 Korkmadan Öğrenmek: Okul ve Okul

Detaylı

ESP/SOSYALİST KADIN MECLİSLERİ

ESP/SOSYALİST KADIN MECLİSLERİ BASINA VE KAMUOYUNA Erkek egemen kapitalist sistemde kadınların en önemli sorunu 2011 yılında da kadına yönelik şiddet olarak yerini korudu. Toplumsal cinsiyetçi rolleri yeniden üreten kapitalist erkek

Detaylı

Twi$er: @acarbaltas @BaltasBilgievi

Twi$er: @acarbaltas @BaltasBilgievi Twi$er: @acarbaltas @BaltasBilgievi REKABETE HAZIRLIK KENDİ YILDIZINI YAKALAMAK Prof. Dr. Acar Baltaş Psikolog 28 Şubat 2014 MOTİVASYON Davranışa enerji ve yön veren, harekete geçiren güç Davranışı tetikleme

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programları Bilimsel Araştırma Yöntemleri I Dr. M. Volkan TÜRKER 7 Bilimsel Araştırma Süreci* 1. Gözlem Araştırma alanının belirlenmesi 2. Ön Bilgi

Detaylı

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin 1 Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Suriye de insan hakları ihlallerinin sistematik olarak artması ışığında, Haziran 2011 de kurulan, kar amacı gütmeyen bir sivil toplum örgütüdür. SNHR, mağdurların haklarının

Detaylı

Mirbad Kent Toplum Bilim Ve Tarih Araştırmaları Enstitüsü. Kadına Şiddet Raporu

Mirbad Kent Toplum Bilim Ve Tarih Araştırmaları Enstitüsü. Kadına Şiddet Raporu Mirbad Kent Toplum Bilim Ve Tarih Araştırmaları Enstitüsü Kadına Şiddet Raporu 1 MİRBAD KENT TOPLUM BİLİM VE TARİH ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ KADINA ŞİDDET RAPORU BASIN BİLDİRİSİ KADIN SORUNU TÜM TOPLUMUN

Detaylı

Çocuklarınıza interneti yasaklamayın; yaptıklarını takip edin. 12 Ocak 2014 Pazar günü, İELEV Eğitim Kurumları Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi

Çocuklarınıza interneti yasaklamayın; yaptıklarını takip edin. 12 Ocak 2014 Pazar günü, İELEV Eğitim Kurumları Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi Çocuklarınıza interneti yasaklamayın; yaptıklarını takip edin 12 Ocak 2014 Pazar günü, İELEV Eğitim Kurumları Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisi, çağımızın vazgeçilmez gelişim aracı bilgisayar ve

Detaylı

We Make it... onlinetamkeen

We Make it... onlinetamkeen We Make it... Easier for you onlinetamkeen 1 Temkin Nedir? Her dalda yetenekli olan Filistinli kadınlara destek veren Genç Kadınlar Girişimidir. Onların çalışma ve bilgi güçlerini arttırmak yoluyla topluluktaki

Detaylı

Doç. Dr. Dilek GENÇTANIRIM KURT Ahi Evran Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı

Doç. Dr. Dilek GENÇTANIRIM KURT Ahi Evran Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı Doç. Dr. Dilek GENÇTANIRIM KURT Ahi Evran Üniversitesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı Yetişkin Kimdir? 24 yaş ve üstü bireyler 18 yaş üstü bireyler Tam zamanlı bir işte çalışan Evli olan,

Detaylı

Şiddete Karşı Kadın Buluşması 2

Şiddete Karşı Kadın Buluşması 2 Şiddete Karşı Kadın Buluşması 2 Evde, Okulda, Sokakta, Kışlada, Gözaltında Şiddete Son 18-19 Mart 2006, Diyarbakır ŞİDDETE KARŞI KADIN BULUŞMASI 2 EVDE, OKULDA, SOKAKTA, KIŞLADA, GÖZALTINDA ŞİDDETE SON

Detaylı

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı Lisans. Hacettepe Psikoloji Bölümü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Psikoloji

Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı Lisans. Hacettepe Psikoloji Bölümü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Psikoloji ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı: Umut ŞAH Doğum Tarihi: 1984 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Bitirme Yılı Lisans Edebiyat Fakültesi Hacettepe Psikoloji Bölümü Üniversitesi 2002-2006

Detaylı

İçindekiler. Giriş. Bölüm 1: MINDFUCK ya da olasılıklarımız ve gerçek yaşamımız arasındaki boşluk 15

İçindekiler. Giriş. Bölüm 1: MINDFUCK ya da olasılıklarımız ve gerçek yaşamımız arasındaki boşluk 15 İçindekiler Giriş Bölüm 1: MINDFUCK ya da olasılıklarımız ve gerçek yaşamımız arasındaki boşluk 15 Kafamızın içindeki bariyer Hiçbir şeyi hak etmediğini sanan kadın Yanlış bir hayata çakılıp kalan adam

Detaylı

AİLE ve EVLİLİK EĞİTİM PROGRAMI PROJE DOSYASI

AİLE ve EVLİLİK EĞİTİM PROGRAMI PROJE DOSYASI AİLE ve EVLİLİK EĞİTİM PROGRAMI PROJE DOSYASI Hayat Boyu Aile Danışma Merkezi; Toplumun çekirdeği olan ailenin doğru temeller üzerine inşası konusunda danışmanlık hizmeti vermek, ailenin önemiyle ilgili

Detaylı

V. Ulusal İlk Yardım Sempozyumu

V. Ulusal İlk Yardım Sempozyumu V. Ulusal İlk Yardım Sempozyumu Acil ve Afet Durumlarında İlk Yardımın Önemi Doç. Dr. Gürkan ERSOY Dokuz Eylül Hastanesi, Acil Tıp ABD, Öğretim Üyesi Herkes İçin Acil Sağlık Derneği, Genel Sekreteri İlk

Detaylı

Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi

Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi Çocukları çocuk bakım evi yolunda olan ebeveynlere Århus Kommune Børn og Unge Çocuğunuzun uyumu, öğrenimi ve gelişimi Tyrkisk, Türkçe 2-3 yaşındaki çocuk hakkında durum ve gelişim görüşmesi Çocuk bakım

Detaylı

Neden TMMOB? Kıyı Kanunu, Mera Kanunu, 2B Kanunu gibi yasal düzenlemelere, Kentlerin yağmalanmasını amaç edinen kentsel dönüşüm politikalarına,

Neden TMMOB? Kıyı Kanunu, Mera Kanunu, 2B Kanunu gibi yasal düzenlemelere, Kentlerin yağmalanmasını amaç edinen kentsel dönüşüm politikalarına, Neden TMMOB? Çünkü TMMOB; Gezi Parkı direnişinin destekleyicisi, Taksim Dayanışması'nın katılımcısı olan TMMOB'nin bir gece yarısı operasyonuyla yetkilerinin alınması AKP'nin TMMOB'den intikam alma girişimidir.

Detaylı

Tasarım Psikolojisi (GRT 312) Ders Detayları

Tasarım Psikolojisi (GRT 312) Ders Detayları Tasarım Psikolojisi (GRT 312) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Tasarım Psikolojisi GRT 312 Bahar 2 0 0 2 3 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili

Detaylı

SPoD, Ruh Sağlığı Çalıştayının 5 incisini Düzenledi

SPoD, Ruh Sağlığı Çalıştayının 5 incisini Düzenledi SPoD, Ruh Sağlığı Çalıştayının 5 incisini Düzenledi Ruh sağlığı uzmanlarıyla beraber yürütülen 40 saatlik çalıştay programının, trans danışanlara yönelik beşinci ve son kısmı; 3 Kasım'da İstanbul Bilgi

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI 3-4 Aile bireyleri birbirlerine yardımcı olurlar. Anahtar kavramlar: şekil, işlev, roller, haklar, Aileyi aile yapan unsurlar Aileler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar Aile üyelerinin farklı rolleri

Detaylı

10-11 YAŞ GRUBUNUN ANNE BABASI OLMAK

10-11 YAŞ GRUBUNUN ANNE BABASI OLMAK 10-11 YAŞ GRUBUNUN ANNE BABASI OLMAK İnsanoğlu yaşam boyu farklı gelişme dönemleri yaşar. Çocukları daha iyi tanımak için onların içinde bulundukları gelişme döneminin özelliklerinin bilinmesi aileyi rahatlatır,

Detaylı

Ayrımcılık ve Yeni Medyada Nefret Söylemi Eğitmen Eğitimi Raporu 10-13 Şubat 2011 İstanbul, Türkiye - Green Park Hotel

Ayrımcılık ve Yeni Medyada Nefret Söylemi Eğitmen Eğitimi Raporu 10-13 Şubat 2011 İstanbul, Türkiye - Green Park Hotel Ayrımcılık ve Yeni Medyada Nefret Söylemi Eğitmen Eğitimi Raporu 10-13 Şubat 2011 İstanbul, Türkiye - Green Park Hotel Eğitim Konuları: Önyargıdan Ayrımcılığa, Ayrımcılık ve Uluslararası Hukuk, Ayrımcılık

Detaylı

KADIN DAYANIŞMA VAKFI 2014 YILI KADIN DANIŞMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU 1 OCAK 31 ARALIK 2014

KADIN DAYANIŞMA VAKFI 2014 YILI KADIN DANIŞMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU 1 OCAK 31 ARALIK 2014 KADIN DAYANIŞMA VAKFI 2014 YILI KADIN DANIŞMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU 1 OCAK 31 ARALIK 2014 2014 yılında Kadın Dayanışma Vakfı Danışma Merkezi ne 354 kadın başvurdu. 101 kadın yüz yüze başvuru yaparken,

Detaylı

SİVİL TOPLUM VE SU. Serap KANTARLI Türkiye Tabiatını Koruma Derneği. skantarli@ttkder.org.tr

SİVİL TOPLUM VE SU. Serap KANTARLI Türkiye Tabiatını Koruma Derneği. skantarli@ttkder.org.tr SİVİL TOPLUM VE SU Serap KANTARLI Türkiye Tabiatını Koruma Derneği skantarli@ttkder.org.tr SİVİL TOPLUM Prof.Dr.Fuat KEYMAN a göre 21.yüzyıla damgasını vuracak en önemli kavramlardan biri "Dostluk, arkadaşlık

Detaylı

Mölln Katliamı nın 22.yılında acılar hala taze

Mölln Katliamı nın 22.yılında acılar hala taze 24 Kasım 2014 Mölln Katliamı nın 22.yılında acılar hala taze 24 Kas 2014 23 Kasım 1992 tarihinde Mölln de aşırı sağcıların kundakladığı evde can veren Bahide Arslan (51), Yeliz Arslan (10) ve Ayşe Yılmaz

Detaylı

Gezi Parkı Araştırması. GEZİ PARKI ARAŞTIRMASI Kimler, neden oradalar ve ne istiyorlar?

Gezi Parkı Araştırması. GEZİ PARKI ARAŞTIRMASI Kimler, neden oradalar ve ne istiyorlar? GEZİ PARKI ARAŞTIRMASI Kimler, neden oradalar ve ne istiyorlar? ARAŞTIRMA Araştırmayı nasıl yaptık? 6 7 Haziran Perşembe ve Cuma günleri Her 2 saatlik zaman diliminde 400 kişiyle görüşerek Gezi Parkı alanına

Detaylı

İşten Atılan Asil Çelik İşçilerinin okuduğu basın açıklaması: 15/03/2012

İşten Atılan Asil Çelik İşçilerinin okuduğu basın açıklaması: 15/03/2012 15 Mart 2012 Perşembe günü işlerinden atılan Asilçelik işçileri Bursa nın Orhangazi ilçesi cumhuriyet meydanında basın açıklamasıyla İşimizi İstiyoruz talebini dile getirdikleri ve işlerine geri dönene

Detaylı

Hayalindeki Kadını Kendine Aşık Etmenin 6 Adımı - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

Hayalindeki Kadını Kendine Aşık Etmenin 6 Adımı - Genç Gelişim Kişisel Gelişim on günlerde mevsimsel geçiş döneminin verdiği miskinlikle aklıma yazılabilecek bir yazı gelmiyordu. Bugün kardio antrenmanımı yaparken,aklıma sevgili olmamak için yapman gerekenler adlı yazım geldi. Bende

Detaylı

Nattvandring.nu nun kuruluşu

Nattvandring.nu nun kuruluşu Nattvandring.nu nun kuruluşu Nattvandring.nu, Vera Dordevic ve Janne Ludholm ün inisiyatifi ile enerji şirketi E.ON ve sigorta firması Skandia tarafından kurulan bir kuruluştur. Kuruluş, İsveç genelinde

Detaylı

2. BÖLÜM Sinop Kent Konseyi Gençlik Meclisi Amacı, İlkeleri, Oluşumu ve Organları

2. BÖLÜM Sinop Kent Konseyi Gençlik Meclisi Amacı, İlkeleri, Oluşumu ve Organları Sinop Belediyesi Kent Konseyi Gençlik Meclisi Çalışma Yönergesi 1. BÖLÜM Amaç Kapsam Amaç: Madde - 1: Sinop Kent Konseyi Gençlik Meclisi nin oluşumunu, organlarını, görevlerini ve çalışma yöntemlerini

Detaylı

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi

İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi İLETİŞİMLETİŞİİŞİM İnsanlar, tarihin her döneminde olduğu gibi bundan sonra da varlıklarını sürdürmek, haberleşmek, paylaşmak, etkilemek, yönlendirmek, mutlu olmak gibi amaçlarla iletişim kurmaya devam

Detaylı

AKRAN DOSTU OKUL MODELİ PROJESİ

AKRAN DOSTU OKUL MODELİ PROJESİ AKRAN DOSTU OKUL MODELİ PROJESİ 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Bu proje; okul yönetimi, öğretmenler, öğrenciler, veliler ve okul personelini kapsayan geniş katılımlı bir çalışmayı amaçlar. Bu proje; tüm

Detaylı

FK IX OFFER BENLİK İMAJ ENVANTERİ

FK IX OFFER BENLİK İMAJ ENVANTERİ FK IX OFFER BENLİK İMAJ ENVANTERİ 1- Beni çok iyi tanımlıyor 2- Beni iyi tanımlıyor 3- Beni az çok iyi tanımlıyor 4- Beni pek tanımlamıyor 5- Beni zaman zaman hiç tanımlamıyor 6- Beni hiç tanımlamıyor

Detaylı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Eğitim Teknoloji ve İletişim Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU BÖTE @ KOÜ Önceki Ders Tanışma ve Genel Bilgilendirme Değerlendirme Ölçütleri, Devamsızlık Limitleri Ders

Detaylı

hemşehri hukuku: Hemşehri hukuku: Herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliye

hemşehri hukuku: Hemşehri hukuku: Herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliye kent konseyi: Kent konseyi, kent yaşamında; kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma

Detaylı

YÖNETİCİ DURUMUNDA OLANLARIN

YÖNETİCİ DURUMUNDA OLANLARIN EĞİTİM PSİKOLOJİSİ GİRİŞ En küçüğünden en büyüğüne kadar bütün işyerleri belirli bir örgütlenme ile meydana gelip çalışmaktadır. bu örgütlenmenin temel unsuru olan insan o işyerinde yönetici, iş gören,

Detaylı

DEBİP DENİZLİ EĞİTİMİNDE BAŞARIYI İZLEME VE GELİŞTİRME PROJESİ

DEBİP DENİZLİ EĞİTİMİNDE BAŞARIYI İZLEME VE GELİŞTİRME PROJESİ DENİZLİ EĞİTİMİNDE BAŞARIYI İZLEME VE GELİŞTİRME PROJESİ DEBİP ZEHRA SUNA MANASIR İLKOKULU / ORTAOKULU 2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI YIL SONU DEĞERLENDİRMESİ Raportör Müdür Yardımcısı Hasan ALKIN Okul

Detaylı

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.

KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal

Detaylı

MÜHENDİSLİK KARİYERİ Mühendislik Kariyeri Mezun olduktan sonra çalışmak için seçtiğiniz şirket ne olursa olsun genelde işe basit projelerle başlayacaksınız. Mühendis olmak için üniversitede 4 yıl harcamanıza

Detaylı

Başbakan Yıldırım, 39. TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği ne gelen çocukları kabul etti

Başbakan Yıldırım, 39. TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği ne gelen çocukları kabul etti Başbakan Yıldırım, 39. TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği ne gelen çocukları kabul etti Nisan 20, 2017-11:17:00 Başbakan Binali Yıldırım, Çankaya Köşkü'nde, 26 ülkeden, "39. TRT Uluslararası 23 Nisan

Detaylı

Suriyeli Mülteciler Anketinin Sonuçları

Suriyeli Mülteciler Anketinin Sonuçları Suriyeli Mülteciler Anketinin Sonuçları Suriyeli Mülteciler Anketinin Sonuçları Suriyeli mülteciler anketinin sonuçları iki bölümde verilmektedir. İlk bölümde ankete katılanların dağılımları ile ilgili

Detaylı

Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi,

Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi, Trafik Psikolojisi Trafik psikolojisi, ***İnsanların trafikteki davranışlarını ve bu davranışların altında yatan psikolojik süreçleri inceleyen bir psikoloji alt alanıdır. Burada özellikle sürücülerin

Detaylı

Şiddete Karşı Kadın Buluşması I

Şiddete Karşı Kadın Buluşması I Şiddete Karşı Kadın Buluşması I Evde, Okulda, Sokakta, Kışlada, Gözaltında Şiddete Son 10-11 Aralık 2005, Diyarbakır ŞİDDETE KARŞI KADIN BULUŞMASI 1 EVDE, OKULDA, SOKAKTA, KIŞLADA, GÖZALTINDA ŞİDDETE SON

Detaylı

Sosyal Medyanın Çocuklar Üzerine Etkisi 2014 / 2015 SAYI: 12. Haftanın Bazı Başlıkları

Sosyal Medyanın Çocuklar Üzerine Etkisi 2014 / 2015 SAYI: 12. Haftanın Bazı Başlıkları 2014 / 2015 SAYI: 12 Haftanın Bazı Başlıkları Sosyal Medyanın Çocuklar Üzerine Etkisi Akran Eğitimi Çalışmaları Başladı! İngilizce Münazaralarımız Devam Ediyor Atık Piller Teslim Edildi Salyangozlar Sosyal

Detaylı

AŞKI, YALNIZLIĞI VE ÖLÜMÜYLE CEMAL SÜREYA. Kalsın. Mutsuz etmeye çalışmayacak sizi aslında, sadece gerçekleri göreceksiniz Cemal Süreya nın

AŞKI, YALNIZLIĞI VE ÖLÜMÜYLE CEMAL SÜREYA. Kalsın. Mutsuz etmeye çalışmayacak sizi aslında, sadece gerçekleri göreceksiniz Cemal Süreya nın Irmak Tank Tank 1 Vedat Yazıcı TURK 101-40 21302283 AŞKI, YALNIZLIĞI VE ÖLÜMÜYLE CEMAL SÜREYA Yalnız, huzurlu bir akşamda; şiire susadığınızda huzurunuzu zorlayacak bir derleme Üstü Kalsın. Mutsuz etmeye

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme

Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Bakışlarıyla İlgili Bir Değerlendirme Buket TAŞKIN & Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri

Detaylı

ŞANLIURFA EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ Basın ve Halkla İlişkiler Şube Müdürlüğü İNTERNET HABERLERİ. İnternet Haber Sitesi: www.sanliurfa.com

ŞANLIURFA EMNİYET MÜDÜRLÜĞÜ Basın ve Halkla İlişkiler Şube Müdürlüğü İNTERNET HABERLERİ. İnternet Haber Sitesi: www.sanliurfa.com Günlük Haber Bülteni 13.03.2015 İNTERNET HABERLERİ İnternet Haber Sitesi: www.sanliurfa.com Tarih:12.03.2015 İNTERNET HABERLERİ İnternet Haber Sitesi: www.sabah.com.tr Tarih:12.03.2015 İNTERNET HABERLERİ

Detaylı

PROBLEME DAYALI ÖĞRENME VE SOSYO- KÜLTÜREL DEĞİŞİM: Demokratik Bireyin Biçimlendirilmesi Sorunu

PROBLEME DAYALI ÖĞRENME VE SOSYO- KÜLTÜREL DEĞİŞİM: Demokratik Bireyin Biçimlendirilmesi Sorunu PROBLEME DAYALI ÖĞRENME VE SOSYO- KÜLTÜREL DEĞİŞİM: Demokratik Bireyin Biçimlendirilmesi Sorunu Dokuz Eylül Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dilbilim Bölümü Prof. Dr. Semiramis Yağcıoğlu MODERNLEŞME

Detaylı

Amasya da Kadın İstihdamının Artırılmasına Destek Projesi. Ülker Şener 1 Temmuz 2011, Amasya

Amasya da Kadın İstihdamının Artırılmasına Destek Projesi. Ülker Şener 1 Temmuz 2011, Amasya Amasya da Kadın İstihdamının Artırılmasına Destek Projesi Ülker Şener 1 Temmuz 2011, Amasya Projenin Hedefleri Projenin hedefi: Amasya da çalışmayan ama çalışmak isteyen ya da aktif olarak iş arayan 300

Detaylı

Mobbing Araştırması. Haziran 2013

Mobbing Araştırması. Haziran 2013 Mobbing Araştırması Haziran 2013 Araştırma Hakkında 2013 Haziran ayında PERYÖN ve Towers Watson tarafından düzenlenen Mobbing Araştırması na çeşitli sektörlerden 143 katılımcı veri sağlamıştır. Ekteki

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ Psikolojik Danışma ve Rehberlik RPD 201 Not II Uz. Gizem ÖNERİ UZUN Eğitimde Rehberlik *Rehberlik, bireyin en verimli bir şekilde gelişmesini ve doyum verici

Detaylı

3/7/2010. ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİNİN YERİ ve ÖNEMİ EĞİTİM EĞİTİM ANLAYIŞLARI EĞİTİM

3/7/2010. ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİNİN YERİ ve ÖNEMİ EĞİTİM EĞİTİM ANLAYIŞLARI EĞİTİM EĞİTİM REHBERLİK ÇAĞDAŞ EĞİTİMDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK NİN YERİ ve ÖNEMİ Eğitim? İnsana en iyi olgunluğu vermektir (Eflatun). İnsana tabiatında bulunan gizli bütün kabiliyetlerin geliştirilmesidir (Kant). Bireyin

Detaylı

Sizin Fikriniz Sizin Projeniz

Sizin Fikriniz Sizin Projeniz Sizin Fikriniz Sizin Projeniz 2 Öğretmenlere yönelik öneriler Yol güvenliği ve ulaşım konusunda harekete geçme yetkinliği Yol güvenliği ve ulaşım konusunda harekete geçme yetkinliği Sizin Fikriniz Sizin

Detaylı

GELİŞİMİN EN HIZLI OLDUĞU DÖNEMİ 0-3 YAŞTIR Fakat 0-6 yaşın her döneminde çocuğun öğreneceği fiziksel, sosyal, zihinsel, cinsel, duygusal ve ahlaki gö

GELİŞİMİN EN HIZLI OLDUĞU DÖNEMİ 0-3 YAŞTIR Fakat 0-6 yaşın her döneminde çocuğun öğreneceği fiziksel, sosyal, zihinsel, cinsel, duygusal ve ahlaki gö 0-6 YAŞ GELİŞİM ÖZELLİKLERİ KÜÇÜK ADIMLAR ANAOKULU Mehmet Gökay İÇEL. Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen GELİŞİMİN EN HIZLI OLDUĞU DÖNEMİ 0-3 YAŞTIR Fakat 0-6 yaşın her döneminde çocuğun öğreneceği

Detaylı

TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK

TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK TürkİYE KADIN DERNEKLERİ FEDERASYONU Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu 1976 Yılında kurulmuş ülke genelinde 50.500 üyesi

Detaylı

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Tiedot turkiksi DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Çocukların oturup konsantre olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanmaları normaldir. Ancak DEHB li (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu)

Detaylı

Matematiksel Modelleme Etkinlikleri. Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan-Dedeoğlu Matematik Eğitimi ndedeoglu@sakarya.edu.tr

Matematiksel Modelleme Etkinlikleri. Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan-Dedeoğlu Matematik Eğitimi ndedeoglu@sakarya.edu.tr Matematiksel Modelleme Etkinlikleri Yrd. Doç. Dr. Nuray Çalışkan-Dedeoğlu Matematik Eğitimi ndedeoglu@sakarya.edu.tr THE BLIND MEN AND THE ELEPHANT John Godfrey Saxe's (1816-1887) Kafdağında Altı adam

Detaylı

Çocuklarınızın öfkelerini kontrol etmelerinde ve uygun yollarla ifade etmelerini sağlamakta aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurabilirsiniz.

Çocuklarınızın öfkelerini kontrol etmelerinde ve uygun yollarla ifade etmelerini sağlamakta aşağıdaki noktaları göz önünde bulundurabilirsiniz. Çocuklar, yetişkinler gibi kaygılanabilir ve stres yaşayabilirler. Ölüm, hastalık, boşanma, taşınma gibi hayat değişimleriyle başa çıkmaya ek olarak özgüven ve aidiyet duygularıyla mücadele ederler. Herkes

Detaylı

Örnek Araştırma Tek Ebeveynli Aileler

Örnek Araştırma Tek Ebeveynli Aileler Örnek Araştırma Tek Ebeveynli Aileler 9 Kasım 2010 Nobody s Unpredictable Çalışmanın Amacı 2010 Ipsos Türkiye de boşanma, ayrılık, ya da vefat nedeniyle ebeveynlerden birinin yokluğunun psikolojik ekonomik

Detaylı

KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ

KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ KADINLARA DESTEK MEKANİZMALARI ONLİNE KİTAPÇIĞI Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Gençlik Topluluğu 2015-2016 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Kadın Dostu Akdeniz Projesi 3. Projenin

Detaylı

kavramının inşa edilmesi

kavramının inşa edilmesi B E N L İ K kavramının inşa edilmesi Ben kimim? Doç.Dr. Hacer HARLAK - Sosyal Psikoloji I sorular sorular - sorular Siz diğerlerinden farklı mısınız, yoksa benzer mi? Herkes için aynı kişi misiniz? (Eğer

Detaylı

Bölgesel kalkınmada BKA ların genel görünümü

Bölgesel kalkınmada BKA ların genel görünümü economicpolicyresearchinstitute ekonomipolitikalarıaraş tırmaenstitüsü Bölgesel kalkınmada BKA ların genel görünümü Derya Sevinç July 14, 2006, Kayseri Kalkınma Ajansları:Genel Görünüm Slide 2 Avrupa AB

Detaylı

Psikomotor Gelişim ve Oyun

Psikomotor Gelişim ve Oyun Psikomotor Gelişim ve Oyun Oyun? Çocuğun, kendini, diğer insanları, doğayı ve nesneleri tanıma etkinliğidir. Çocuğun kendi deneyimleriyle öğrenme yoludur. Düşünülmeden, eğlence amacıyla yapılan hareketlerdir.

Detaylı

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE

DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Information på turkiska DEHB GÜNLÜK YAŞAM KAOS HALİNE GELDİĞİNDE Çocukların oturup konsantre olmakta ve dürtülerini kontrol etmekte zorlanmaları normaldir. Ancak DEHB li (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite

Detaylı

İş Yerinde Ruh Sağlığı

İş Yerinde Ruh Sağlığı İş Yerinde Ruh Sağlığı Yeni bir Yaklaşım Freud a göre, bir insan sevebiliyor ve çalışabiliyorsa ruh sağlığı yerindedir. Dünya Sağlık Örgütü nün tanımına göre de ruh sağlığı, yalnızca ruhsal bir rahatsızlık

Detaylı

Sivil Toplum Geliştirme Merkezi KATILIMCI DEMOKRASİDE YEREL YÖNETİM-STK İŞBİRLİĞİ 1. TOPLANTI

Sivil Toplum Geliştirme Merkezi KATILIMCI DEMOKRASİDE YEREL YÖNETİM-STK İŞBİRLİĞİ 1. TOPLANTI Sivil Toplum Geliştirme Merkezi KATILIMCI DEMOKRASİDE YEREL YÖNETİM-STK İŞBİRLİĞİ 1. TOPLANTI 25-26 Kasım 2005, İstanbul Sivil Toplumun Geliştirilmesi İçin Örgütlenme Özgürlüğünün Güçlendirilmesi Projesi,

Detaylı

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu)

Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Zorlu Yaşantılar Sonrası Stres Belirtileri (Travma Sonrası Stres Bozukluğu) Huriye Tak Uzman Klinik Psikolog Türk Kızılayı Bağcılar Toplum Merkezi Sağlık ve Psikososyal Destek Programı Asistanı İÇERİK

Detaylı