Non-Invaziv Ventilasyon ve Entübasyon Endikasyonları. Prof.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversitesi Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Non-Invaziv Ventilasyon ve Entübasyon Endikasyonları. Prof.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversitesi Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD"

Gözde Üner
4 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Non-Invaziv Ventilasyon ve Entübasyon Endikasyonları Prof.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversitesi Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD

2 Ventilasyonun değisik modları Basıncın verilme yolu İnvaziv Noninvaziv Pozitif Negatif Pozitif Endotrakeal tüp Trakeostomi Demir akciğer BIPAP CPAP

3 Pozitif Basınçlı Ventilasyon Türleri Volüm Kontrollü Sabit İnspiratuar volüm Değişken inspiratuar basınç Havayolu rezistansı arttığında bile sabit tidal volüm Yüksek inspiratuar basınç Kaçak kompanzasyonu yok. Basınç Kontrollü Değişken İnspiratuar volüm Sabit inspiratuar basınç Daha iyi tolere ediliyor Kaçak kompanzasyonu var Havayolu rezistansı arttığında tidal volümde düzensizlik

4 Hibrid Mod Volüm ve basınç kontrollü modların kombinayonu AVAPS (Avarage Volum Assured Pressure Support) (Volüm garantili basınç destekli ventilasyon) İnspiratuar basınç otomatik ayarlanır Sabit İnspiratuar volüm Tidal volüm garanti+basınç kontrol rahatlığı

5 BIPAP Bilevel positive airway pressure IPAP İnspiratuar havayolu basıncı Tidal volumu arttırır Dakika ventilasyonu arttırır Nefes alma işini kolaylaştırır EPAP Ekspiratuar havayolu basıncı Atelektazileri azaltır Alveolleri açık tutar FRC i arttırır Gaz değişimini arttırır Nefes alma işini kolaylaştırır

6 BIPAP modları Mod Cihaz üzerinde ayarlanan parametreler Endikasyonlar BIPAP/S modu (Spontan mod) IPAP EPAP Solunum kontrolünde sorun olmayan hastalar (NMH/ restriktif akciğer hastalıkları) BIPAP S/T modu (Spontan/timed mod) IPAP EPAP Solunum hızı İnspirasyon süresi Apnesi olan hastalar

7 BIPAP başlanması Maskenin tipi ve boyutu belirlenir Hastaya maskeye alışabilmesi için zaman tanınır. Basınçlar oldukça düşük başlanır. Genellikle IPAP/EPAP: 8-10/3-4 Aşamalı olarak; Her seferinde 1-2 cmh2o arttırılır. Genellikle ulaşılan basınçlar IPAP/EPAP için 10-16/4-6 cmh 2 O dolaylarındadır.

8 BIPAP başlanması: Diğer parametreler İnspiryum zamanı Solunum sayısı Rampa Alarmlar

9 BIPAP etkinliğinin değerlendirilmesi Hastanın solunum sıkıntısında azalma Solunum sayısında azalma Yardımcı solunum kaslarının kullanımında azalma Oksijenizasyon ve KG ında iyilesme (zaman alabilir) Hastanın BIPAP ile uyumlu soluması BIPAP ile etkili bir ventilasyon sağlandığının göstergesidir.

12 BIPAP etkinliğinin değerlendirilmesi Hastanın solunum sıkıntısında azalma Solunum sayısında azalma Yardımcı solunum kaslarının kullanımında azalma Oksijenizasyon ve KG ında iyilesme (zaman alabilir) Hastanın BIPAP ile uyumlu soluması BIPAP ile etkili bir ventilasyon sağlandığının göstergesidir.

13 BIPAP ın etkili olmadığını yada devam edilmemesi gösteren bulgu ve durumlar Huzursuzluk, solunum sıkıntısında artış Takipne Oksijen verilmesine rağmen persistan hipoksi Hemodinamik olarak stabilitenin bozulması, Gaz değişiminin bozulması Sekresyonların temizlenmesindeki zorluklar Ajitasyon Letarji yada mental durumda kötüleşme

14 NIV için kontrendike olan durumlar Mental Gerilik, Koopere olamayan yada ajite hastalarda Aşırı oral sekresyon, Aşırı kusma Üst GİS kanaması Yakın zamanda geçirilmiş mide, özofagus ÜHY operasyonu Hastaları uygun takip edebilecek uzman olmaması Hastanın hemodinamik olarak stabil olmaması, Apne, Şok Uygun maskenin olmaması, tam oturmayan maske

16 BIPAP sırasında gelişebilecek komplikasyonlar Gastrik distansiyon Yüz derisinde abrazyon Gastrik perforasyon Burunda kuruluk Pnömomediastinum Sinüs konjesyonu Pnömotoraks Gözde irritasyon

19 Göz irritasyonu

22 Başarılı NIV için Uygun hasta Hasta ile uyumlu cihaz İyi oturan rahat bir maske

23 Başarılı NIV için Uygun hasta Hasta ile uyumlu cihaz İyi oturan rahat bir maske

24 BIPAP( bilevel pozitive airway pressure)

25 Başarılı NIV için Uygun hasta Hasta ile uyumlu cihaz İyi oturan rahat bir maske

26 Maskelerin sınıflaması Ekshalasyon deliğine göre Vented Non-vented Güvenliğe göre Antiasfiksi valfsiz Antiasfiksi valfli Temas yüzeyine göre Nazal Oronazal Tümyüz Nazal Yastıkçık Miğfer Ağızlık

27 Maskelerin sınıflaması Ekshalasyon deliğine göre Vented Non-vented

28 Maskelerin sınıflaması Güvenliğe göre Antiasfiksi valfsiz Antiasfiksi valfli

29 Maskelerin sınıflaması Temas yüzeyine göre Nazal Oronazal Tümyüz Nazal Yastıkçık Miğfer Ağızlık

30 Nazal Maske

31 Yüz maskesi

32 Tüm yüz maskesi

33 Helmet

34 Özel Yapım Maskeler

35 Yeni Maskeler

36 Nazal Maskenin yerleştirilmesi

38 Maske Seçimi Ticari Maskeler Nazal maske Yüz maskesi Tüm yüz maskesi Nazal yastıkçık Helmet Kronik Evet Evet Evet Evet Hayır Akut Evet Evet Evet Evet Evet Özel Yapım Maskeler Evet Hayır

39 Maske Seçimi Geri soluma Komfor Klostrofobi Balgam çıkarma Konuşma Yeme Burun tıkanırsa fonksiyon Aspirasyon riski Nazal maske Yüz maskesi Reflü varsa ve/veya çocuk maskeyi çıkaramayacak ise yüz maskesi kullanılmaz

41 Diğer Ekipmanlar

42 BIPAP Sırasında Oksijen verilmesi FIO 2 arttırmak için direkt maskenin içine ya da tüplerin içine oksijen verilebilir Yüksek akım hızları nedeni ile FIO 2 yu anlamlı olarak arttırabilmek için oksijeni 5-10 lt/dk verilmesi gerekir, Mukozalardaki kuruluğun önlenebilmesi için nemlendirme önemli

44 Oksijen konsantratörü

45 BIPAP Sırasında Nemlendirme

46 BIPAP sırasında nebul verilmesi

47 Çocuklarda Akut Solunum Yetmezliğinde BIPAP Kullanımı S. Öktem 1, A. Nalbantoğlu 2, RE. Şenay 1, E. Erdem 1, R. Ersu 1, B. Karadağ 1, F. Karakoç 1, E. Dağlı 1 1 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Göğüs Hastalıkları BD 2 Zeynep Kamil Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk Kliniği

48 AMAÇ Kullanım alanlarından biri olan akut solunum yetmezliğinde çocuklarda etkinliğini değerlendirmek amacıyla bu çalışmayı yaptık.

49 MATERYAL-METOD yılları arasında akut solunum yetmezliği nedeniyle servisimizde bilevel positive airway pressure (BIPAP) kullanılan 25 hasta prospektif değerlendirildi.

50 SONUÇLAR Hastalarımızın yaşları ortalama 7.5±6.3 (4 ay-18 yaş; E/K=14/11) idi. Onaltı hastaya nazal, 9 hastaya yüz maskesi, ile BIPAP uygulandı.

51 Hastalar ortalama 61±44 saat (24-172) BIPAP kullandılar. Mekanik ventiatöre geçilen/geçilmeyen hastalar arasında başlangıç KG, KTA, DSS, başlangıç BIPAP parametreleri açısından fark yoktu.

53 TANILAR Akciğer Hastalıkları İmmün Yetmezlik Kas Hastalığı Malignite Kardiak Problem

54 2 gün sonra

55 BIPAP ENDİKASYONLARI Hipoksi Hipoksi+Hiperkarbi

56 PH P< ,42 P=0.03 7,40 7,38 7,36 7,34 7,32 7,30 BIPAP öncesi 1.saat 24.saat Son

57 PCO 2 P= BIPAP öncesi P= saat 24.saat Son

58 Oksijen Saturasyonu P< P<0.001 BIPAP öncesi 1.saat 24.saat Son

59 Kalp Tepe Atımı P= P> BIPAP öncesi 1.saat 24.saat Son

60 Solunum Sayısı P< BIPAP öncesi P= saat 24.saat Son

61 BIPAP başarı oranı %76 idi Düzeldi BIPAP ile taburcu Entübasyon

62 Entübasyon Endikasyonları

63 Hasta nefes alıyor mu? Evet Hayır Hastanın solunum derinliği, sayısı ve solunum yollarını koruyucu refleksleri yeterli mi? Entübe et! Evet Hayır Entübe et! Solunum iş yükünde artış (solunum sıkıntısı) var mı?

64 Solunum iş yükünde artış (solunum sıkıntısı) var mı? Evet Hayır Hastayı yakın takip et. Gereğinde baştan sorgula!!! Hasta hipoksemik mi? (OH SPO 2 <%94) Hasta hiperkapnik mi? (PCO2>60 mmhg) Evet Hayır Hayır Hipoksemi maske oksijen, yüksek akım nazal kanül yada NIV ile düzeltilebiliyor mu? Hayır Entübe et!

65 Hipoksemi maske oksijen, yüksek akım nazal kanül yada NIV ile düzeltilebiliyor mu? Evet Hasta hiperkapnik mi? (PCO2>60 mmhg) Evet Hastayı yakın takip et non-invaziv yaklaşımlarla düzelen oksijenasyonda, bozulma gözlenirse ya da hastanın yakından kontrol edilemeyeceği transport gibi durumlar varsa entübasyonu düşün! Hastaya mutlaka O 2 ver, medikal tedaviler, fizyoterapi ve uygun pozisyonları vererek CO 2 atılımını arttırmaya çalış. Bunlara rağmen 1. Bilinç ve solunum dürtüsü bozuluyorsa ya da 2. Solunumsal asidoz nedeniyle aritmi ya da başka ciddi kardiyak etkilenim varsa ya da 3. Transport sırasında ciddi kötüleşme riski görülüyorsa ya da 4. Eşlik eden ve düzeltilemeyen hipoksemi varsa Entübasyonu düşün!

66 ÖZET NIV akut solunum yetmezliğinde etkili bir tedavi yöntemidir. Hasta için konforlu maske seçimi yapılmalıdır. Komplikasyonlar açısından hasta takip edilmelidir. NIV etkin değil ise invaziv solunum desteği sağlanmalıdır.

68 Teşekkürler

Benzer belgeler

CPAP ve BİPAP modları, cihaz özellikleri ve ekipmanları. Doç.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversite'si Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD

CPAP ve BİPAP modları, cihaz özellikleri ve ekipmanları Doç.Dr.Sedat Öktem Medipol Üniversite'si Tıp Fak. Çocuk Göğüs Hast. BD Ventilasyonun değisik modları Basıncın verilme yolu İnvaziv Noninvaziv Pozitif