Transformatörler MANYETİK PRENSİPLER
|
|
- Nergis Yerli
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 NYETİK PRENSİPLER İçinden akım geçen bir iletken etrafında manyetik alan oluşturur (Elektromanyetizma). Değişken manyetik alan içindeki hareketsiz bir iletkende gerilim meydana gelir. (Transformatör Prensibi) anyetik alan içindeki bir iletken alanı kesecek tarzda hareket ettirilirse üzerinde gerilim indüklenir (Jeneratör Prensibi) anyetik alan içinde, içinden akım geçen bir iletkene kuvvet etki eder (otor Prensibi) 1 Transformatörler Transformatörler Transformatörler, sargıları yardımıyla girişine uygulanan gerilim değerlerini çıkışlarında arttıran veya düşüren yapılardır. Transfor-ma-törler elektrik akımının bir yerden (örneğin santralden) bir başka yere (örneğin evlerimize) nakli esnasında verimliliği arttırmak amacıyla kullanılırlar. Önceki bölümlerde elektrik akımını ileten telin çapının içerisinden geçen akımın değerine bağlı olduğunu görmüştük. Demek ki bir nakledeceğimiz akımın değerini ne kadar düşürebilirsek o kadar daha küçük çaplı tel kullanacağız, yani elektrik nakli o kadar daha az harcamayla gerçekleşecektir (Havai hatlarda kilometrelerce uzunluktaki telleri düşününüz!). Elektrik gücü bağıntısı P = U. I (veya 3 fazlı akımda: P = 3 U I olduğuna una ve akım m değerini erini mümkm mkün n olduğunca unca küçük üçültmek gerektiğine ine göre g U (gerilim) değerini erini arttırmak rmak gerekir.. Bunun için i in de kullanılacak lacak elektriksel devre elemanı transformatördür. r. Giriş ve çıkışış sargılar larının sipir sayılar ları ayarlanarak gerilim yükseltilir y veya alçalt altılır. 3 4
2 Transformatör Transformatörlerin Çalışma Prensibi Transformatörler değişken akım yani alternatif akımda çalışırlar.. Transformatörü giriş sargısına bir alternatif gerilim (= lternatif kım) uygulandığında ulandığında bu sargı çevresinde değişken bir manyetik alan oluşturacaktır. Bu manyetik k alanın değeri uygulanan gerilime bağlı olarak sürekli olarak periyodik şekilde değişir ve manyetik alan saç nüve üzerinden devresini tamamlar. Nüve üzerinde bulunan ikinci sargı bu manyetik alan tarafından kesilir. bir manyetik alan içerisinde kalan iletken üzerinde bir gerilim indüklenir prensibine göre ikinci sargı üzerinde yine periyodik olarak değişen bir gerilim indüklenecek ve bu gerilim sargının uçlarından dışarıya alınabilecektir. Yani, elektriksel olarak 1. ve. sargı arasında hiçbir bağ olmadığı halde h manyetik indüksiyon yolu ile. sargıda bir gerilim oluşacaktır. 5 6 TRNSFORTÖRLER Transformatörlerin rlerin Çevrim (Dönüştürme) Oranları Transformatörlerin rlerin giriş ve çıkışış sargılar larının n uçlaru larındaki gerilim farklarının oranı sargılar ların n sarım m (sipir( sipir) ) sayılar ları oranına na eşittir. e Buna göre g çevrim oranı: PRİER (GİRİŞ) Ø SEKONDER (ÇIKIŞ) anyetik Gövde Sargı 1 Sargı I 1 P 1 P n 1 n U 1 U I Pr imer Gerilim K = = Sekonder Gerilim U1 I n1 K = = = U I1 n Pr imer S argı Say. Sekonder S argı Say. Basit Bir Transformatörün Yapısı (Çekirdek Tipi Tr.) 1: Primer sargılar (giriş) : Sekonder sargılar (çıkış) Ø : Nüvede oluşan manyetik akı U 1 : Giriş sargılarının uçları arasındaki potansiyel fark U : Çıkış sargılarının uçları arasındaki potansiyel fark n 1 : Girişteki sargının sipir sayısı n : Çıkıştaki sargının sipir sayısı P 1 : Giriş gücü, P : Çıkış gücü Çevrim oranına göre transformatörler ikiye ayrılır: lçaltıcı Transformatör Yüksek gerilimi alçak gerilime çeviren transformatördür. Yükseltici Transformatör Düşük gerilimi yüksek gerilime çeviren transformatördür. 7 8
3 Örnek: Bir transformatör r girişine ine uygulanacak olan V değerindeki erindeki gerilimi 100 V a düşürecektir. Transformatör r girişinde inde 500 sipirlik bir sargı varsa çıkışındaki sargının sipir sayısı kaç olmalıdır? Çözüm: Çevrim oranı: U V K = = = 100 U 100 V 10 W gücündeki g bir santralde üretilen elektrik enerjisi nakledilecektir. Nakil gerilimi değerleri; erleri; 500 V, 1000 V, V ve V için i in iletkenden geçmesi gereken akım m değerlerini erlerini hesaplayınız. Çözüm: 3 fazlı alternatif akım m için i in güçg bağı ğıntısı: P = 3 U = 500 V içini in I = U I P [W] = U [V] olarak bulunur. Çevrim oranı aynı zamanda sipir sayısı oranına na da eşittir: e U K = U 1 n1 500 sipir = = = 100 n n 500 n = = 5 sipir 100 U = 1000 V içini in U = V içini in U = V içini in I = I = I = P [W] = U [V] P [W] = U [V] P [W] = 57,8 3 U [V] 9 10 Jeneratör Çalışma Prensibi Jeneratörler anyetik alan içindeki bir iletken, alanı kesecek şekilde hareket ettirilirse üzerinde gerilim meydana gelir. e = (vxb). l Elektro otor Kuvvet indüklemek için, iletken hareket ederken akı çizgilerini kesmelidir. Yoksa (v x B) = 0 olur. e toplam = e ab + e bc + e cd e toplam =Blv e toplam =Blv cd +e da Blv Blv
4 Tek Yönlü (DC) gerilimin üretimi - Komutasyon Not: İndüklenen gerilimler her zaman C dir Y.Doç.Dr.-üh. Kadir ÇVDR Jeneratör DC otor aynı zamanda bir DC jeneratördür. Bobin, kayar bilezik, fırça ve mıknatıs motora benzer donanımlardır. ncak bu durumda bobin döndürülerek dürülerek gerilim meydana getirilir. DC Jeneratör 15 16
5 lternatör C istiyorsak, doğrultmaca ihtiyacımız yoktur, böylece yarık bileziğe gerek kalmaz. (Yarık bilezik, elektriksel kıvılcıma ve aşınmaya sebep olduğundan bu durum d lehimizedir, DC istiyorsak alternatör ve diyotlu bir doğrultmaç kullanmak genellikle daha kullanışlıdır). k şağıdaki animasyon, iki fırça iki sürekli bilezikle temastadır, böylece iki i dış terminal her zaman bobinin aynı uçlarıyla bağlıdır. Bunun sonucunda doğrultmasız, sinüzoidal emk elde edilir. Yukarda gördüğümüz gibi bir DC motor DC jeneratördür. Benzer olarak bir alternatör aynı zamanda bir C motordur. DC otorlar Basit bir DC motor, manyetik alanda dönebilen iletken tel sarılmış ış bir bobine sahiptir. Bobine akım, yarık bilezikli ve hareketle temas yapan iki fırça yardımıyla sürülür. Bobin sabit manyetik alan içinde kalır. kım taşıyan iletkenin oluşturduğu kuvvet bobin üzerinde bir moment oluşturur. o anyetik alan içinde kalan bir iletkenden akım geçirilirse o iletkene bir kuvvet etki eder otor Çalışma Prensibi anyetik alan içindeki bir iletkenden akım geçirilirse, iletkene bir kuvvet etki eder. F=(lxB)i Burada l, akım yönünde bir vektördür. (lxb) nin yönü kuvvetin yönüdür. DC otorlar Basit bir DC motor manyetik alanda dönebilen iletken tel sarılmış ş bir bobine sahiptir. Bobine akım, yarık bilezikli ve hareketle temas yapan iki fırça yardımıyla sürülür.bobin sabit manyetik alan içinde kalır. kım taşıyan iletkenin oluşturduğu kuvvet bobin üzerinde bir moment oluşturur. F= F ab + F bc + F cd +F da F=lBi+0+lBi+0 =F ab r+f cd r =iblr φ φ = i lr = / i lr/ = φi / πrl // π 19 0
6 DC otorlar DC otorlar DC motorlar, stator ve rotor olmak üzere iki temel elemandan oluşur. STTOR: akinenin sabit kısmıdır. Stator, DC uyarı ile gerekli manyetik alanı oluşturmak için kullanılan alan sargılarını taşır. Genellikle alan olarak bilinir. ROTOR: akinenin hareketli kısmıdır. Rotor dağılmış sarımları taşır. rmatür olarak da bilinir. 1 rmatürün farklı biçimleri ve sargı Nüve rmatür Bobini Komütatör DC akine Bobini 3 4
7 RTÜR SRGILRI: rmatür sarımı dağılmış iletkenlere sahiptir. Bu sarımlar için yaygın tasarımlar; Wave Sarım; kım için paralel yolların sayısı HER ZN ikiye eşittir r (a=). Lap Sarım; kım için paralel yolların sayısı BZEN kutup sayısı gibidir (a=p). Gerçek bir DC makinede üretilen emk Z; toplam iletken sayısı, p; toplam kutup sayısı a; lap sarımı için p, wave sarımı için 5 6 Gerçek bir DC makinede üretilen emk Yol başına iletken sayısı; Z/a E a ; üretilen toplam gerilim E a Z = Bvl, a φ B = Z Z φ Z φ Zp Ea = Bvl = ωrl = ωrl = φω a a a πrl πa p Zp Ea = kφω, k = Burada k makine sabitidir. πa Hız dev/dak cinsinden verilmişse; Burada kutbun yüzey alanı olup = ( πrl p) Burada ω, rad/s cinsinden açısal hızdır. v = ωr πn ω = 60 Zp πn Zp Ea = φ = φn πa 60 60a Zp Ea = K φn, K = 60a 7 8
8 İndüklenen gerilim ve döndürme momenti arasındaki ilişki Bu yüzden; E E E iletken iletken = Blv = Blir Blv v = =, v = ωr Blir ir ωr ω = = ir i { Ei = { ω Elektriksel güç mekanik güç = Ei ω Gerçek bir makinede, i yerine armatüre akımı I ve E de üretilen toplam emk E yazarsak = E I ω E ifadesini moment ifadesinde yerine koyarsak Zp E = φω πa 9 30 Zp φωi a Zp = π = φi ω πa φi ve E φω Böylece manyetik akı Φ, herhangi bir elektrik makinesinde kuvvet veya emk değeri için çok önemlidir. Zıt EK Gösterilen ilk animasyonlarda görüldüğü gibi, DC motor ve DC jeneratör eratör aynı donanıma sahiptir. Örneğin trenlerin motorları, tren yavaş hareket ederken jeneratör haline gelir; kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür ve depolar. Son zamanlarda, birkaç ç otomobil imalatçısı da otomobillerde bunu kullanmaktadır. Bu ilginç bir sonuçtur. Her motor, motor olarak çalıştığında bile e bir jeneratör gibi davranır. otorun ürettiği emk, zıt emk olarak adlandırılır. Faraday kanunu gereği hız arttıkça zıt emk artar. Bu yüzden motorda yük yoksa motor, zıt emk artı kayıplardan dolayı oluşan gerilim düşümü uygulanan gerilime eşit olana kadar çok hızlı döner ve hızlanır. h Zıt emk düzenleyici olarak düşünülebilir; motor dönüşü de hızla durur. otor çalıştığında, içerde üretilen emk (E ), uygulanan kaynak gerilimine (V T ) karşı oluşur. Böylece, armatür sargılarından akım (I ); I V = T E R Başlarken, n=ω=0 0 olduğundan E =0 olur. Bu yüzden, başlama akımı; I Başlama =V T /R olup, rmatür sargılarının taşıyamayacağı yüksek değerler alır. 31 3
9
10 DC OTOR DENETİİ DC motor denetimi iki şekilde ele alınabilir. 1. Başlangıç denetimi (Starting Control). Hız denetimi (Speed Control) a). lan denetimi (Field Control) b). rmatür direnç denetimi (rmature Resistance Control) c). rmatür gerilim denetimi (rmature Voltage Control) Belirtilen her bir denetimi gerçekleştirmek için ek donanımlara gerek duyulmaktadır Başlangıç denetimi (Starting Control) Eğer bir DC motor sabit gerilim kaynağına bağlanıyorsa, armatür akımını sınırlandırmak için devrede çeşitli harici tedbirler almak gerekmektedir. otor devri, zıt emk değerinin armatür akımını kendiliğinden sınırlayacak değerine ulaşıncaya kadar bu tedbirlerin alınması gerekmektedir. rmatür akımı ile ifade edilebilir.görüldüğü gibi hız başlangıçta sıfır iken armatür akımı sadece fırça ve sargı direnci (R a ) ile sınırlandırılmaktadır. Bu durumda akım çok tehlikeli değerlere ulaşabilmektedir. Bu durumu düzeltmek için en pratik çözüm armatür devresine seri dirençler bağlamaktır. Böylece yeni direnç değeri R a +R st olacaktır. R st değeri hız sıfır iken (ω=0) akımı kabul edilebilir değerlerde sınırlayacak bir büyüklükte seçilir. R st değeri hız arttıktan sonra sıfıra düşürülür. Bu başlangıç rezistansının değeri zaman, akım ve hız değerlerine dikkate alınarak manuel veya otomatik olarak pek çok değişik şekilde değiştirilebilmektedir. I V = T R Kφω
11 DC motor için Başlangıç Direnci. Hız denetimi (Speed Control) DC motorlar için hız denetimi 3 ana kategoriye ayrılabilir. Bunlar a). lan denetimi (Field Control) b). rmatür direnç denetimi (rmature Resistance Control) c). rmatür gerilimi denetimi (rmature Voltage Control) ). LN DENETİİ Bu yöntemde bir şönt motora bir alan reostatı şönt alana seri bağlanarak manyetik alan akımı dolayısıyla manyetik alanın denetimi yapılabilir. Buna göre motor hızı ifadesi V t ω m = K φ pi R a ( K φ pi ) T d ile verilebilir. Bu denkleme göre sistemin hızmoment karakteristiği yandaki şekildeki gibi elde edilebilir. Şönt motor hızının alan reosta yöntemi ile denetiminin düşük maliyetlerle gerçekleştirilebilmesi ve kayıpların düşük olması gibi nedenlerle tercih edilebilir. ncak hız denetiminin çok kısıtlı bir alanda yapılabilmesinden dolayı da dezavantajlıdır. Seri motorlarda hızın alan değişimi ile denetimi seri sargılara paralel bir diverter direnç yerleştirilmesi ile sağlanabilir B. RTÜR DİRENÇ DENETİİ Bir şönt DC motorun armatür devresine çeşitli dış dirençler bağlanırsa, hız denklemi; ÖRNEK Bir şönt DC motor, armatür direnç denetim ünitesi ile çalıştırılmaktadır. otor hızının 30 Nm lik yük altında 100 dev/dak olması isteniyorsa tüm kontakların açık olduğu durum için (R 1 +R +R 3 ) değeri ne olmalıdır? Hesaplayınız. (V t =30 V, n=1350 dev/dak için E=17.14 V alınız.) E V s Kφ p = = = ω 1350 /30 rad m ( π ) ile ifade edilebilir. S 1,S,S 3 kontaktörleri bu dış dirençlerin büyüklüğünü belirler. Şönt alan akımının belli bir değeri için hız-moment karakteristiği yandaki şekilde verildiği gibidir. lan denetim yönteminden farklı olarak, hızın burada küçük değerler içinde denetlenebildiği görülmektedir. Bu yöntem seri motorlara da uygulanabilir. 43 V t ω m = Kφp R a + i ( Kφp ) R i T d 44 i= 3 Kφ R = R + R + R = (V K φ ω ) R p i 1 3 t p m a Td π R1+ R + R 3 = ( ) R + R + R = Ω 1 3
12 C. RTÜR GERİLİİ DENETİİ rmatür gerilimi denetim yöntemi armatür direnç denetimi yöntemine benzemektedir. rmatür devresini beslemek için yüksek güçlü DC gerilim kaynağına ihtiyaç duyulduğunda ve alan uyarımı için ayrı bir DC kaynağı aşağıdaki şekilde olduğu gibi sisteme ilave edilmelidir. Burada V adc DC jeneratör veya C giriş gerilimini doğrultarak değişken genlikli DC gerilim üretebilen bir güç elektroniği çeviricisi olabilir. Buna göre hız denklemi V adc ω m = Kφp R a ( Kφp ) T d Örnek Bir şönt DC motor, armatür gerilim denetim ünitesi ile çalıştırılmaktadır. Kaynak V fdc alan akımını sağlamak için kullanılmaktadır. otor hızının 30 Nm lik yük altında 100 dev/dak olması isteniyorsa V adc gerilimi ne olmalıdır? Hesaplayınız. (Kφ p =1.536 V.s/rad; R a =0.35 Ω ) R V = Kφ ω + T φ a adc p m d K p π 0.35 Vadc = = 167.7V İle ifade edilebilir otor Elemanlardan ( Eyleyici lerden) Genel Beklentiler - Her iki yönde de tahrik ve frenleme yeteneği - Büyük yük taşıma yeteneği - Tam pozisyonlama için yüksek çözünürlük - İyi statik çevrim özelliği (mümkünse lineer, küçük sürtünme, boşluksuz) - Hızlı ve iyi sönümlenmiş dinamik özellikler (zaman sabiti küçük,, titreşimsiz) - Büyük hız veya devir sayısı aralığında çalışma - Büyük değerli kuvvet veya moment üretebilme - Durma anlarında düşük sürtünme - Sinyal dönüştürme için uygun ara kesitler 47 48
13 DI (STEP) OTORLRI çısal konumu adımlar halinde değiştiren, çok hassas sinyallerle sürülen motorlara adım motorları denir. dından da anlaşılacağı gibi adım motorları belirli adımlarla hareket ederler. Bu adımlar, motorun sargılarına uygun sinyaller gönderilerek kontrol edilir. Herhangi bir uyartımda, motorun yapacağı hareketin ne kadar olacağı, motorun adım açısına bağlıdır. dım açısı motorun yapısına bağlı olarak 90, 45, 18, 7.5, 1.8 veya daha değişik açılarda olabilir. otora uygulanacak sinyallerin frekansı değiştirilerek motorun hızı kontrol edilebilir. dım motorlarının dönüş yönü uygulanan sinyallerin sırası değiştirilerek saat ibresi yönü (CW) veya saat ibresinin tersi yönünde (CCW) olabilir. > Kare Profil > Büyük rotor çapı sayesinde 8, Nm'ye kadar moment. > Yüksek oment/eylemsizlik oranı. > 4 veya 6 bağlantı ucu. > Farklı sargı seçenekleri. > Enkoder montajına uygun. > Kısa süreli aşırı sürülebilme özelliği (yüksek moment tepe değerleri). dım motorlarının hangi yöne doğru döneceği, devir sayısı, dönüş hızı gibi değerler mikroişlemci veya bilgisayar yardımı ile kontrol edilebilir. Sonuç olarak adım motorlarının hızı, dönüş yönü ve konumu her zaman bilinmektedir. Bu özelliklerinden dolayı adım motorları çok hassas konum kontrolu istenen yerlerde çok kullanılırlar. dım motorlarının kullanıldıkları yerlere örnek olarak, endüstriyel kontrol teknolojisi içerisinde bulunan bazı sistemler, robot sistemleri, takım tezgahlarının ayarlama ve ölçmeleri verilebilir. yrıca, adım motorları konumlandırma sistemlerinde ve büro makinaları ile teknolojisi alanında da kullanma alanı bulmaktadır dım motorlarının bu kadar çok kullanılma alanı bulmasının nedeni bu motorların bazı avantajlara sahip olmasıdır. Bu avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir. Geri beslemeye ihtiyaç göstermezler. çık döngülü olarak kontrol edilebilirler. otorun hareketlerinde konum hatası yoktur. Sayısal olarak kontrol edilebildiklerinden bilgisayar veya mikroişlemci gibi elemanlarla kontrol edilebilirler. ekanik yapısı basit olduğundan bakım gerektirmezler. Herhangi bir hasara yol açmadan defalarca çalıştırılabilirler. dım motorlarının bu avantajları yanında bazı dezavantajları da aşağıdaki şekilde sıralanabilir. dım açıları sabit olduğundan hareketleri sürekli değil darbelidir. Sürtünme kaynaklı yükler, açık döngülü kontrolda konum hatası meydana getirirler. Elde edilebilecek güç ve moment sınırlıdır. 51 5
14 Φ/ YVŞ DÖNÜŞ, CCW Φ/ B 53 C YVŞ DÖNÜŞ, CW HIZLI DÖNÜŞ, CW C C B B
15 DH HIZLI DÖNÜŞ, CW dım otoru Çeşitleri Kullanımda olan birçok elektrik motorunda olduğu gibi adım motorları da makinanın yapısına ve çalışmasına göre sınıflandırılabilir. Değişken Relüktanslı (DR) dım otoru Değişken relüktanslı adım motoru en temel adım motoru tipidir. Bu motorun temel prensiplerinin daha iyi anlaşılabilmesi için kesit görünüşü Şekilde gösterilmiştir. Bu üçfazlı motorun 6 adet stator kutbu vardır. Birbirine 180 açılı olan herhangi iki stator kutbu aynı faz altındadır. Bunun anlamı, karşılıklı kutupların üzerindeki sargıların seri veya paralel olması demektir. Rotor 4 adet kutba sahiptir. Stator ve rotor nüveleri genellikle ince tabakalı silisli çelikten yapılırlar. Düşük magnetomotor kuvveti uygulansa bile, stator ve rotor malzemeleri yüksek geçirgenlikli ve içlerinden yüksek magnetik akı geçecek kapasitede olmalıdır. DR adım motoru C B 58 Sabit ıknatıslı (S) dım otorları Rotorunda sabit mıknatıs kullanılan adım motoruna sürekli mıknatıslı adım motoru adı verilir. 4-fazlı bir S adım motorunun bir örneği Şekilde gösterilmiştir. Silindirik sabit mıknatıs rotor gibi çalışır, etrafında ise her biri üzerine sargılar sarılı olan 4 adet kutbun bulunduğu stator vardır fazlı S adım motoru Burada C ile adlandırılan terminal, her bir fazın birer uçlarının birleştirilerek güç kaynağının pozitif ucuna bağlandığı ortak uçtur. Eğer fazlar Faz1, Faz, Faz3, Faz4 sırasıyla uyartılırsa; rotor saat ibresi yönünde (CW) hareket edecektir. Bu motorda, adım açısının 90 olduğu açıkça görülmektedir. S adım motorunda adım açısını azaltmak için, manyetik kutup sayısı ile birlikte stator kutup sayısı arttırılmalıdır. Fakat her ikisinin de bir sınırı vardır. Buna alternatif olarak küçük adım açılarına sahip karışık yapıdaki S adım motorları kullanılmaktadır. Karışık Yapılı (Hybrid) dım otoru Rotorunda sabit mıknatıs bulunan bir diğer adım motoru da karışık yapılı adım motorudur. Hybrid kelimesi motorun sabit mıknatıslı ve değişken relüktanslı motorların prensiplerinin birleşmesinden dolayı verilmiştir. Günümüzde çok geniş bir kullanım alanına sahip olan Hybrid adım motorunun yapısı Şekil de verilmiştir. Statorun nüve yapısı değişken relüktanslı adım motorunun aynısı veya çok benzeridir. Fakat sargıların bağlantısı değişken relüktanslı motorunkinden farklıdır. Değişken relüktanslı adım motorunda bir kutupta bir fazın iki sargısından sadece bir tanesi sarılmış iken, 4 fazlı karışık yapılı adım motorunda iki farklı fazın sargıları aynı kutupta sarılmıştır. Bundan dolayı bir kutup sadece bir fazın altında değildir. Karışık yapılı adım motorlarında moment, diş yapılarındaki hava aralıklarının manyetik alanlarının etkileşimi ile oluşturulur. Bu tip motorlarda sürekli mıknatıs, sürücü kuvveti oluşturmak için önemli rol oynamaktadır. Fakat karışık yapılı adım motorundaki rotor ve stator dişlerinin küçük adım açıları elde etmek için dizayn edildiği bilinmelidir. Karışık yapılı adım motorunun yapısı 60
16 61 dım otorlarına it önemli Parametreler Çözünürlük; Çözünürlük; bir devirdeki adım sayısı veya dönen motorlar için adım açısı (derece), lineer motorlar için ise adım uzunluğu (mm) olarak tanımlanır. Bu sabit değer, üretim sırasında tesbit edilen bir büyüklüktür. Bir adım motorunun adım büyüklüğü, çeşitli kontrol düzenleri ile değiştirilebilir. Yarım adım çalışmada adım büyüklüğü normal değerinin (çözünürlüğünün) yarısına indirilir. Doğruluk; Bir adım motorunun adım konumu, tasarım ve üretim sırasında biraraya getirilen birçok parçanın boyutları ile belirlenir. Bu parçaların boyutlarındaki toleranslar ve dahili sürtünmeler adımların nominal denge konumlarında da toleranslara neden olurlar. Bu durum adım motorunun doğruluğu olarak isimlendirilir ve belli bir konumdaki maksimum açısal hatanın nominal tek adım değerinin yüzdesi olarak ifade edilmiş halidir. Klasik adım motorlarında bu hata % ± 1 ile % ± 5 arasında değişmektedir. Sürtünme momenti veya kuvveti nedeniyle oluşan konum hataları bu doğrulukla ilgisi olmayan, daha az veya çok olabilen rastgele hatalardır. ncak her iki tip hata toplanarak sistemin toplam hatası elde edilir. Tutma momenti; Tutma momenti, bir adım motorunun en temel moment karekteristiğidir. Tutma momenti eğrisi, motorun ürettiği tutma momentinin rotor konumuna bağlı olarak değişimini veren eğridir. Eğrinin merkezi motorun bir fazının uyartılmış olduğu durumda rotorun kararlı adım konumuna karşılık düşer. Bu eğri, rotor adım pozisyonundan uzaklaştırılırsa, motorda endüklenecek olan ve rotoru sıfır momentli adım pozisyonuna geri getirmeye çalışan momentin (tutma momenti) yönünü ve miktarını verir. Tutma momenti eğrisi, motorun tüm rotor konumları ve statik uyarma koşullarındaki ani momentini tam olarak tanımlamak için gereklidir. Diğer moment karakterisitikleri (statik ve dinamik) bu eğri baz alınarak elde edilebilir. Y.Doç.Dr.-üh. Kadir ÇVDR Tek adım tepkisi; otor fazlarından biri uyarılmış durumdaysa motor kararlı bir adım konumundadır. Bu fazın uyartımı kesilip yeni bir faz uyartılırsa motor bir adım atacaktır. Rotor konumunun zamana göre bu değişimi tek adım tepkisi olarak tanımlanır. Tek adım tepkisi, motorun adım hareketinin hızını, tepkinin aşım ve salınım miktarını, adım açısının hassaslığını veren önemli bir karakteristiğidir. dım motorlarından maksimum performans elde edebilmek için tek adım tepkisindeki aşım ve salınımların azaltılması ve yerleşme zamanının kısaltılması gerekmektedir. Bu nedenle tek adım tepkisinin iyileştirilmesi adım motorlarının kontrolünde çok büyük öneme sahiptir. Sürekli rejimde maksimum yük momenti eğrisi; Sürekli rejimde maksimum yük momenti / hız eğrisi herhangi bir sabit dönüş hızında, rotor hareketinin giriş darbe dizisiyle olan senkronizasyonunu bozmadan ve rotorun durmasına neden olmadan sürekli halde motor miline uygulanabilecek maksimum yük momentini verir. Bu moment aynı zamanda, söz konusu hızda motorda meydana gelecek maksimum moment anlamına da gelmektedir. Klasik motorlarda bu eğriye karşılık gelebilecek bir karakteristik yoktur. aksimum yük momenti eğrisi çalışma noktalarını göstermediği gibi bir transfer fonksiyonu eğrisi de değildir. Sadece, çalışma bölgesini sınırlar. Bu eğrinin sınırladığı bölge içinde herhangi bir noktada motor giriş darbe dizilerini kaybetmeden ve durma tehlikesi olmadan ilgili hız ve yük momenti ile çalışır. Sınırların dışına çıkıldığında bu durum değişebilir. Kalkışta maksimum yük momenti eğrisi; Özellikle açık döngülü sistemlerde duran bir sistemi istenen pozisyona getirebilmek için motora uygulanan uyartım darbelerinin motor tarafından hiç kaçırılmadan takip edilmesini sağlamak çok önemlidir. Fakat, uygulanan uyartım sinyallerin sıklığı, motorun miline bağlı yükü sıfır hızından itibaren kaldırıp hızlandırmasına izin vermeyebilir. Bu yüzden adım motorları için, kalkışta maksimum yük momenti eğrileri tanımlanır. Şekilde sürekli rejimde maksimum yük momenti ve kalkışta maksimum yük momenti eğrileri gösterilmiştir. 6 dım otorlarının Denetimi çık döngü denetim Şekilde açık döngü denetim için blok diyagramı görülmektedir. Sayısal kontrol sinyalleri denetleyici tarafından üretilir ve sürücü devre tarafından yükseltilip adım motorunun sargılarına uygulanır. Eğer denetleyici olarak mikroişlemci veya bilgisayar kullanılırsa bu elemanların getirdiği esnekliklerden dolayı aynı denetleyici ile farklı adım motorları kontrol edilebilir. Kontrol edilecek adım motorları 3, 4 veya daha farklı faz sayısına sahip olabilir. yrıca kullanılacak uyartım metodu için tek-fazlı, iki-fazlı veya yarım adım uyarımlarından herhangi biri seçilebilir. Bu uyartım metotları, motorun kullanılacağı sisteme bağlıdır. 63 Sürekli rejimde ve kalkışta maks. yük momenti/hız eğrileri çık döngülü denetim Denetleyici tasarlanırken motorun cinsi ve yükün durumu gözönünde bulundurulmalıdır. Bu sırada meydana gelen sınırlamalar kalıcı veya geçici durum sınırlamaları olabilir. çık döngülü denetimde motorun konumu bilinmediğinden dolayı motorun gönderilen bütün adım komutlarını yerine getirdiği varsayılmaktadır. Eğer uyartım hızı çok yüksek ise, motor adım komutlarından bir kısmını yerine getiremeyebilir. Bu durumda kalıcı bir hata meydana gelir. Bu tür hataların meydana gelmemesi için motor yükünün en büyük olduğu durum göz önüne alınarak hata yapılmayan en yüksek hız belirlenip, bu hızın üzerindeki hızlarda uyartım yapılmamalıdır 64
17 Kapalı Döngü Denetim Kapalı döngü sistemlerde ani rotor konumu sezilerek denetim birimine iletilir. Her adım komutu için bir önceki komutun gerçekleştirildiği adım bilgisi alınarak uygulanır. Bu nedenle motor ile denetleyici arasında herhangi bir adım kaybı olmaz. Kapalı döngü denetime bir örnek Şekilde gösterilmiştir. dım motorunun kapalı döngülü denetimi İlk olarak geri sayıcıya hedef konum yüklenir. Daha sonra başla komutu verilerek adım komutlarının sıralayıcıya uygulanması sağlanır. dım komutlarına bağlı olarak motor adım hareketi yapmaya başlar. İlk adım tamamlanınca, konum sezici geri sayıcıyı ve denetim birimlerini uyarır ve geri sayıcı değeri bir azalır. Eğer bu denetim açık döngülü yapılırsa, geri sayıcı adım komutlarının sayısını yine saklar fakat komutun uygulanıp uygulanmadığı bilinmez. Konum sezici, denetim birimine yeni adım komutu üretimi için sinyal gönderir. ğır yükler için adım komutları arası sürenin daha büyük olması nedeniyle adım komutlarının ard arda gelmesi istenmez. Yüke göre hız ayarlaması yapılır ve motor hedef konuma gelene kadar bu olaylar tekrarlanır. dım motoru hedef konuma gelince denetim birimi dur komutu ile uyarılarak yeni adım komutu üretilmesi engellenir.kapalı döngü sistemi, adım motorunu yük durumunu da göz önüne alarak uyartım sürelerini ayarlar ve en uygun hız profilinde çalıştırır DC otorlar C otorlar dım otorları Fırçasız DC motorlar Sınıflandırma Komut Girişi anyetik lan Kalıcı mıknatıs Elektro mıknatıs Tek faz Çoklu faz Universal Kalıcı ıknatıs Değişken Relüktanslı elez (Hybrit) Çoklu Faz Shunt wound Series wound Compound wound yrık wound İndüksiyon Senkron İndüksiyon Senkron Senkronize çıklama Kalıcı mıknatıs stator manyetik alanı oluşturmada kullanılır. Elektrik akımı fırçalar ve komütatör sayesinde rotorun armatür sargısına direkt uygulanır. Stator (alan) sarımı elektromıknatıs olarak kullanılır. Stator sarımı armatür sarımı ile paralel bağlıdır. Stator (alan) sarımı elektromıknatıs olarak kullanılır. Stator sarımı armatür sarımı ile seri bağlıdır. İki stator (alan) sarımı elektromıknatıs olarak kullanılır. rmatür sarımı ile stator sarımlarından biri paralel diğeri seri bağlıdır. Stator (alan) sarımı elektromıknatıs olarak kullanılır. Stator ve armatür alanlarının ikisi de bireysel olarak enerjilenir. Sincap-kafes rotorlu tek stator sarımı. Rotora dış bağlantı yok. oment üretimi stator ve rotor arasındaki elektromanyetik indüksiyona bağlıdır. Rotor hızı dönen (kayan) stator alanından biraz daha yavaştır. Kalıcı mıknatıs rotor veya kayan bilezik komütasyonlu rotor sarımı. Dönüş hızı C kaynağın frekansıyla eşzamanlıdır. Tek fazlı indüksiyon motora benzer ancak çok stator sarımlıdır. Kendinden başlamalıdır. Tek fazlı senkron(eşzaman) motora benzer ancak yumuşak işleme için çok stator sarımlıdır Genellikle, seri sarım DC motor bağlantısına benzer ek sarımlı C indüksiyon motorudur.ya C ya da DC kaynağı tarafından sürülebilir. anyetik alnı birlikte tutmak için stator sarımlı kalıcı mıknatıs rotordur. Bobin akımının farklı düzende uygulanmasıyla rotor kalıcı mıknatıs alanı indüklenen stator alanıyla aynı doğrultuya gelir. Stator sarımlı dişli ferromanyetik rotordur. Rotor hareketi, rotor ve stator kutupları arasında manyetik relüktansın minimizasyonu sonucudur. Stator sarımlı çok dişli rotor. Rotor hem kalıcı mıknatıs hem de ferromanyetik dişli içerir. Genellikle çok fazlı C senkron motordur ancak rotor ve stator manyetik alanını tutturma için elektronik komütasyon kullanır. Elektronik komütasyon senkron motoru sürmek için bir DC kaynak kullanmaya imkan sağlar. Sabit ıknatıslı Doğru kım otoru ve azot Pompası Kaynak: TEPŞ Gerilim kım (max( max) Güç Basınç kım Debi Teknik Özellikler Özellikler ve Kullanım Sahası 8 V (DC) W 0.7 bar bar lt/dak lt/dak otor iki ayrı pompayı tahrik etmektedir.pompalar paletli tip olup rotor ve statorları ısıl işlem görmüş çelik malzemeden üretilmektedir. otor mili rulmanlar ile yataklanmıştır. Kullanım Yeri : Kundağı motorlu top T-5,akaryakıt T transferi için çeşitli uygulamalar. Kuvvet ve İş akinelerinin Statik Karakteristikleri Teknikteki bir çok uygulamada kuvvet ve iş makinelerinin statik karakteristikleri arasında uyumsuzluklar vardır. Bu uyumsuzluk uygulamada bir çok problemi beraberinde getirir. Yani kuvvet makinesi, iş makinesi tarafından istenen gücü veya momenti her zaman sağlayamaz, bazen de fazlasını sağlar. Bu nedenle mekanik uygulamaların çoğunda (volanlar gibi) bazı ara depolama, dengeleme organlarının kullanılması ihtiyacı doğar
18 Kuvvet akinesi Statik Karakteristiği İş akinesi Statik Karakteristiği Kuvvet akinesi Statik Karakteristiği İş akinesi Statik Karakteristiği Bazı elektrik motorlarının n -n n karakteristiği 1.DC motor (paralel).dc motor (seri) 3.C asenkron motor Taşı şıma, şekil verme, takım m tezgahı 1.Kren Kren,, asansör.hadde, matbaa mak 3.Torna 4.Freze İçten yanmalı motorların -n n karakteristiği (tam yükte) 1. Otto motorları. Dizel motorlar Taşıtlar 1. Otomobil. Kamyon 3. Gemi n maks n n maks n n min n maks n ω Kuvvet akinesi Statik Karakteristiği İş akinesi Statik Karakteristiği kışkan (hidrolik) motorların -n n karakteristiği (tam yükte) 1. Kısıcı vanasız H. Kısıcı vanalı H 1 kışkan makineleri 1. Dairesel pompa (sabit basma yüks.). Dairesel pompa (sabit çıkış kesitli) 3. Pistonlu pompa 3 1 TESPİTLER: aksimum momente; DC motorlarda senkron motorlarda İçten yanmalı motorlarda ulaşılıyor. dururken, maks devirden az önce orta devirlerde Tüm motorlarda maksimum devirlerde moment azalıyor! n maks n n maks n 71 7
ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ADIM MOTORLARI (STEP MOTORS)
ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLERİ ADIM MOTORLARI (STEP MOTORS) 1. Giriş Adım (Step) Motorları Açısal konumu adımlar halinde değiştiren, çok hassas sinyallerle sürülen motorlara adım motorları denir. Adından
DetaylıTransformatörler MANYETİK PRENSİPLER
NYETİK PRENSİPLER İçinden akım geçen bir iletken etrafında manyetik alan oluşturur (Elektromanyetizma). anyetik alana hareketsiz bir iletken sokulursa içinden bir akım akar (Transformatör Prensibi) anyetik
DetaylıSABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ
SABİT MIKNATISLI MOTORLAR ve SÜRÜCÜLERİ 1-Step Motorlar - Sabit mıknatıslı Step Motorlar 2- Sorvo motorlar - Sabit mıknatıslı Servo motorlar 1- STEP (ADIM) MOTOR NEDİR Açısal konumu adımlar halinde değiştiren,
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ FİLTREN DÖNDÜKÇE ELEKTRİK ELDE ET
ÖZEL EGE LİSESİ FİLTREN DÖNDÜKÇE ELEKTRİK ELDE ET HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Öykü Doğa TANSEL DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gökhan TUFAN İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER 1. Projenin amacı.. 2 2. Projenin hedefi.. 2 3. Elektrik
DetaylıELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER
ELEKTRİKSEL EYLEYİCİLER Eyleyiciler (Aktuatörler) Bir cismi hareket ettiren veya kontrol eden mekanik cihazlara denir. Elektrik motorları ve elektrikli sürücüler Hidrolik sürücüler Pinomatik sürücüler
DetaylıElektrik Motorları ve Sürücüleri
Elektrik Motorları ve Sürücüleri Genel Kavramlar Motor sarımı görüntüleri Sağ el kuralı bobine uygulanırsa: 4 parmak akım yönünü Başparmak N kutbunu gösterir N ve S kutbunun oluşumu Manyetik alan yönü
DetaylıELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 02
DERS 02 Özer ŞENYURT Mart 10 1 DA DĐNAMOSUNUN ÇALIŞMA PRENSĐBĐ Dinamolar elektromanyetik endüksiyon prensibine göre çalışırlar. Buna göre manyetik alan içinde bir iletken manyetik kuvvet çizgilerini keserse
Detaylı3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR
3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR 3 FAZLI ASENKRON MOTORLAR Üç fazlı AC makinelerde üretilen üç fazlı gerilim, endüstride R-S-T (L1-L2- L3) olarak bilinir. R-S-T gerilimleri, aralarında 120 şer derece faz farkı
DetaylıASENKRON MOTOR ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR. Genel
Genel ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle birlikte, jeneratör olarak kullanım rüzgar santralleri haricinde yaygın değildir. Genellikle sanayide kullanılan
DetaylıASENKRON (İNDÜKSİYON)
ASENKRON (İNDÜKSİYON) Genel MOTOR Tek fazlı indüksiyon motoru Asenkron makinalar motor ve jeneratör olarak kullanılabilmekle birlikte, jeneratör olarak kullanım rüzgar santralleri haricinde yaygın değildir.
DetaylıELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ FİZİK II LABORATUVARI DENEY 2 TRANSFORMATÖRLER
ELEKTRİK ELEKTROİK MÜHEDİSLİĞİ FİZİK LABORATUVAR DEEY TRASFORMATÖRLER . Amaç: Bu deneyde:. Transformatörler yüksüz durumdayken giriş ve çıkış gerilimleri gözlenecek,. Transformatörler yüklü durumdayken
Detaylı9. Güç ve Enerji Ölçümü
9. Güç ve Enerji Ölçümü Güç ve Güç Ölçümü: Doğru akım devrelerinde, sürekli halde sadece direnç etkisi mevcuttur. Bu yüzden doğru akım devrelerinde sadece dirence ait olan güçten bahsedilir. Sürekli halde
DetaylıSENKRON MAKİNA DENEYLERİ
DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI
DENEY-2 Kapaksız raporlar değerlendirilmeyecektir. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORDA KAYMANIN BULUNMASI 1. Teorik Bilgi Asenkron Motorların Çalışma Prensibi Asenkron motorların çalışması şu üç prensibe dayanır:
DetaylıELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) (ELP211) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1
ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan
DetaylıAKTÜATÖRLER Elektromekanik Aktüatörler
AKTÜATÖRLER Bir sitemi kontrol için, elektriksel, termal yada hidrolik, pnömatik gibi mekanik büyüklükleri harekete dönüştüren elemanlardır. Elektromekanik aktüatörler, Hidromekanik aktüatörler ve pnömatik
DetaylıHaftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.
ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )
DetaylıELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER
BÖLÜM 4 A.A. MOTOR SÜRÜCÜLERİ 4.1.ALTERNATİF AKIM MOTORLARININ DENETİMİ Alternatif akım motorlarının, özellikle sincap kafesli ve bilezikli asenkron motorların endüstriyel uygulamalarda kullanımı son yıllarda
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
10. MOTORLARIN FRENLENMESİ Durdurulacak motoru daha kısa sürede durdurmada veya yükün yer çekimi nedeniyle motor devrinin artmasına sebep olduğu durumlarda elektriksel frenleme yapılır. Kumanda devrelerinde
DetaylıAA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören
04.12.2011 AA Motorlarında Yol Verme, Motor Seçimi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören İçerik AA Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları na Yol Verme Uygulama Soruları 25.11.2011 2 http://people.deu.edu.tr/aytac.goren
DetaylıİÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ
İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ Asenkron motorların endüstrideki önemi Turmetre ile asenkron motorun devrinin ölçülmesi ve kayma deneyi Senkron hız, Asenkron
DetaylıEyleyiciler - actuators
Eyleyiciler - actuators İNFORMASYON İŞLEME EYLEYİCİ ALGIL AYICI SÜREÇ 3 Mekatronik ürünler, hareket için ihtiyaç duydukları gücü genelde elektriksel, hidrolik ve pnömatik eyleyicilerden alırlar. Örneğin
Detaylı3. Bölüm: Asenkron Motorlar. Doç. Dr. Ersan KABALCI
3. Bölüm: Asenkron Motorlar Doç. Dr. Ersan KABALCI 1 3.1. Asenkron Makinelere Giriş Düşük ve orta güç aralığında günümüzde en yaygın kullanılan motor tipidir. Yapısal olarak çeşitli çalışma koşullarında
DetaylıDC Motor ve Parçaları
DC Motor ve Parçaları DC Motor ve Parçaları Doğru akım motorları, doğru akım elektrik enerjisini dairesel mekanik enerjiye dönüştüren elektrik makineleridir. Yapıları DC generatörlere çok benzer. 1.7.1.
DetaylıASENKRON MAKİNELER. Asenkron Motorlara Giriş
ASENKRON MAKİNELER Asenkron Motorlara Giriş İndüksiyon motor yada asenkron motor (ASM), rotor için gerekli gücü komitatör yada bileziklerden ziyade elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran AC motor tipidir.
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 12.
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 12. HAFTA 1 İçindekiler Fırçasız Doğru Akım Motorları 2 TANIMI VE ÖZELLİKLERİ
Detaylı2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.
Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin
DetaylıAsenkron Makineler (2/3)
Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3
DetaylıElektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları
İkincisinde ise; stator düşük devir kutup sayısına göre sarılır ve her faz bobinleri 2 gruba bölünerek düşük devirde seri- üçgen olarak bağlanır. Yüksek devirde ise paralel- yıldız olarak bağlanır. Bu
DetaylıELEKTRĐK MOTORLARI SÜRÜCÜLERĐ EELP212 DERS 05
EELP212 DERS 05 Özer ŞENYURT Mayıs 10 1 BĐR FAZLI MOTORLAR Bir fazlı motorların çeşitleri Yardımcı sargılı motorlar Ek kutuplu motorlar Relüktans motorlar Repülsiyon motorlar Üniversal motorlar Özer ŞENYURT
DetaylıAnma güçleri 3 kw tan büyük olan motorların üç fazlı şebekelere bağlanabilmeleri için üç fazlı olmaları gerekir.
Elektrik motorlarında yol verme işlemi Motorun rotor hızının sıfırdan anma hızına hızına ulaşması için yapılan işlemdir. Durmakta olan motorun stator sargılarına gerilim uygulandığında endüklenen zıt emk
DetaylıASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI
DENEY-7 ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI Frenlemenin tanımı ve çeşitleri Motorların enerjisi kesildikten sonra rotorun kendi ataletinden dolayı bir süre daha dönüşünü sürdürür. Yani motorun durması
DetaylıELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1
ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan
DetaylıÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini
ÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini alçaltmaya veya yükseltmeye yarayan elektro manyetik indüksiyon
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI SIGNAL FLOW GRAPH İŞARET AKIŞ DİYAGRAMLARI İşaret akış diyagramları blok diyagramlara bir alternatiftir. Fonksiyonel bloklar, işaretler, toplama noktaları
DetaylıDANIŞMAN Mustafa TURAN. HAZIRLAYAN İbrahim Bahadır BAŞYİĞİT T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HERHANGİ BİR ELEKTRİKLİ CİHAZIN ÇALIŞMA PRENSİBİ
T.C. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ HERHANGİ BİR ELEKTRİKLİ CİHAZIN ÇALIŞMA PRENSİBİ DANIŞMAN Mustafa TURAN HAZIRLAYAN İbrahim Bahadır BAŞYİĞİT 0101.00001
DetaylıASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI
DENEY-6 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI TEORİK BİLGİ KALKINMA AKIMININ ETKİLERİ Asenkron motorların çalışmaya başladıkları ilk anda şebekeden çektiği akıma kalkınma akımı, yol alma akımı veya kalkış
DetaylıMA İNAL NA ARI A NDA ELE E K LE TRİK
3.0.01 KALDIRMA MAKİNALARINDA ELEKTRİK DONANIMI VE ELEKTRİK MOTORU SEÇİMİ Günümüzde transport makinalarının bir çoğunda güç sistemi olarak elektrik tahrikli donanımlar kullanılmaktadır. 1 ELEKTRİK TAHRİKİNİN
DetaylıElektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR
Elektrik Makinaları I SENKRON MAKİNALAR Dönen Elektrik Makinaları nın önemli bir grubunu oluştururlar. (Üretilen en büyük güç ve gövde büyüklüğüne sahip dönen makinalardır) Generatör (Alternatör) olarak
DetaylıYumuşak Yol Vericiler - TEORİ
Yumuşak Yol Vericiler - TEORİ 1. Gerilimi Düşürerek Yolverme Alternatif akım endüksiyon motorları, şebeke gerilimine direkt olarak bağlandıklarında, yol alma başlangıcında şebekeden Kilitli Rotor Akımı
DetaylıElektrik. Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları
Elektrik Alternatif Akım Motorlarının Kumanda Teknikleri Kumanda Elemanları 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 2 24.12.2013 Dr. Levent Çetin 3 Buton/Anahtar / Limit Anahtarı Kalıcı butona basıldığında, buton
DetaylıKARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Elektrik Makinaları II Laboratuvarı DENEY 3 ASENKRON MOTOR A. Deneyin Amacı: Boşta çalışma ve kilitli rotor deneyleri yapılarak
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 1.
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 1. HAFTA 1 İçindekiler Elektrik Makinalarına Giriş Elektrik Makinalarının
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü 1. Deneyin Adı Doğru Akım Makinaları 2. Deneyi Amacı Doğru akım motorunun yük eğrilerinin elde edilmesi 3. Deneye
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ
1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Buna göre bir iletkende gerilim indüklenebilmesi için; Bir manyetik alan olmalıdır. (Sabit mıknatıs yada elektromıknatıs ile elde edilir.) İletken manyetik alan
DetaylıBilezikli Asenkron Motora Yol Verilmesi
Bilezikli Asenkron Motora Yol Verilmesi 1. GİRİŞ Bilezikli asenkron motor, sincap kafesli asenkron motordan farklı olarak, rotor sargıları dışarı çıkarılmış ve kömür fırçaları yardımıyla elektriksel bağlantı
Detaylı22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR
22. ÜNİTE SENKRON MOTORLAR KONULAR 1. YAPISI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ 2. YOL VERME YÖNTEMLERİ 3. KULLANILDIĞI YERLER Herhangi bir yükü beslemekte olan ve birbirine paralel bağlanan iki altematörden birsinin
DetaylıİNDÜKSİYON MOTORLARIN KARAKTERİSTİKLERİNİN İNCELENMESİ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI İNDÜKSİYON MOTORLARIN KARAKTERİSTİKLERİNİN İNCELENMESİ DERSİN
DetaylıDoğru Akım (DC) Makinaları
Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru akım makinaları motor veya jeneratör olarak kullanılabilir. Genellikle DC makinalar motor olarak kullanılır. En büyük avantajları hız ve tork ayarının kolay yapılabilmesidir.
Detaylı3. ELEKTRİK MOTORLARI
3. ELEKTRİK MOTORLARI Elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştüren makinalardır. Her elektrik motoru biri sabit (Stator, Endüktör) ve diğeri kendi çevresinde dönen (Rotor, Endüvi) iki ana parçadan oluşur.
DetaylıA.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA
A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü ÖLÇME TEKNİĞİ 11. HAFTA İÇİNDEKİLER Sayaçlar Elektrik Sayaçları ELEKTRİK SAYAÇLARI Elektrik alıcılarının gücünü ölçen aygıt wattmetre, elektrik alıcılarının yaptığı
DetaylıDOĞRU AKIM MOTORLARI VE KARAKTERİSTİKLERİ
1 DOĞRU AKIM MOTORLARI VE KARAKTERİSTİKLERİ Doğru Akım Motor Çeşitleri Motorlar; herhangi bir enerjiyi yararlı mekanik enerjiye dönüştürür. Doğru akım motoru, doğru akım elektrik enerjisini mekanik enerjiye
DetaylıOtomatik Kontrol I. Dinamik Sistemlerin Matematik Modellenmesi. Yard.Doç.Dr. Vasfi Emre Ömürlü
Otomatik Kontrol I Dinamik Sistemlerin Matematik Modellenmesi Yard.Doç.Dr. Vasfi Emre Ömürlü Mekanik Sistemlerin Modellenmesi Elektriksel Sistemlerin Modellenmesi Örnekler 2 3 Giriş Karmaşık sistemlerin
DetaylıELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ
BÖLÜM 2 ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ 2.1.OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Otomatik kontrol sistemleri, günün teknolojik gelişmesine paralel olarak üzerinde en çok çalışılan bir konu olmuştur.
DetaylıELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 01
DERS 01 Özer ŞENYURT Mart 10 1 DA ELEKTRĐK MAKĐNALARI Doğru akım makineleri mekanik enerjiyi doğru akım elektrik enerjisine çeviren (dinamo) ve doğru akım elektrik enerjisini mekanik enerjiye çeviren (motor)
DetaylıServo Motor. Servo Motorların Kullanıldığı Yerler
Servo Motor Tanımı: 1 devir/dakikalık hız bölgelerinin altında bile kararlı çalışabilen, hız ve moment kontrolü yapan yardımcı motorlardır. Örneğin hassas takım tezgâhlarında ilerleme hareketleri için
DetaylıDoğru Akım (DC) Makinaları
Doğru Akım (DC) Makinaları Doğru akım makinaları motor veya jeneratör olarak kullanılabilir. Genellikle DC makinalar motor olarak kullanılır. En büyük avantajları hız ve tork ayarının kolay yapılabilmesidir.
DetaylıTAKIM TEZGAHLARI MAK 4462 SUNUM Bu sunumun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası çeşitli yayınlardan faydalanılmıştır
TAKIM TEZGAHLARI MAK 4462 SUNUM 4 Bu sunumun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası çeşitli yayınlardan faydalanılmıştır 1 Kademesiz devir mekanizmaları Devir sayılarının kademesiz olarak ayarlanmasıyla;..,..,..,,.
Detaylı1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI
1 ALTERNATİF AKIMIN TANIMI Alternatif Akımın Tanımı Doğru gerilim kaynağının gerilim yönü ve büyüklüğü sabit olmakta; buna bağlı olarak devredeki elektrik akımı da aynı yönlü ve sabit değerde olmaktadır.
DetaylıÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ
1 ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTOR ÇALIŞMA PRENSİBİ Üç Fazlı Asenkron Motorlarda Döner Manyetik Alanın Meydana Gelişi Stator sargılarına üç fazlı alternatif gerilim uygulandığında uygulanan gerilimin frekansı ile
DetaylıDoğru Akım Makinalarının Yapısı
Doğru Akım Makinalarının Yapısı 4 kutuplu Doğru Akım Makinasının kesiti Kompanzasyon sargısı Alan (uyartım,ikaz) sargısı Yardımcı kutup Ana kutup Yardımcı kutup sargısı Rotor dişi Rotor oluğu Hava aralığı
Detaylı7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri
7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri Hareketli ölçü aletleri genellikle; 1. Sabit bir bobin 2. Dönebilen çok küçük bir parçadan oluşur. Dönebilen parçanın etkisi statik sürtünme (M ss ) şeklindedir. Bunun
DetaylıÖğrencinin Adı - Soyadı Numarası Grubu İmza DENEY NO 1 ÖN HAZIRLIK RAPORU DENEYİN ADI SERBEST UYARMALI D.A. GENERATÖRÜ KARAKTERİSTİKLERİ a) Boşta Çalışma Karakteristiği b) Dış karakteristik c) Ayar karakteristik
DetaylıAŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri
Koruma Röleleri AŞIRI AKIM KORUMA RÖLELERİ Trafolarda Meydana Gelen Aşırı Akımların Nedenleri Trafolarda meydana gelen arızaların başlıca nedenleri şunlardır: >Transformatör sargılarında aşırı yüklenme
Detaylı1. BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR
1. BİR FAZLI ASENKRON MOTORLAR Bir fazlı yardımcı sargılı motorlar Üniversal motorlar 1.1. Bir fazlı yardımcı sargılı motorlar 1.1.3. Yardımcı Sargıyı Devreden Ayırma Nedenleri Motorun ilk kalkınması anında
DetaylıÜNİTE 5 TEST SORU BANKASI (TEMEL ELEKTRONİK)
ÜNİTE 5 TEST SORU BANKASI (TEMEL ELEKTRONİK) TRAFO SORULARI Transformatörün üç ana fonksiyonundan aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Gerilimi veya akımı düşürmek ya da yükseltmek b) Empedans uygulaştırmak
DetaylıHidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz
Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi
DetaylıSÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ MEKATRONİK EĞİTİMİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR DESTEKLİ İMALAT SERVO VE STEP MOTORLAR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ İMALAT SERVO VE STEP MOTORLAR Step (Adım) Motorlar Elektrik enerjisini açısal dönme hareketine çeviren motorlardır. Elektrik motorlarının uygulama alanlarında sürekli hareketin (fırçalı
DetaylıELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112 (ELP211) ) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1
ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan
DetaylıDENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ
DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ 1. Temel Teori (Şönt Uyarmalı Motor) DC şönt motorlar hızdaki iyi kararlılıkları dolayısıyla yaygın kullanılan motorlardır. Bu motor tipi seri
Detaylısensör sensör çıkışı kontrol birimi Kontrol birimi, kontrol ekipmanı ve çıkış sinyali anahtarlama elemanından meydana gelir.
Polymer Electric Kanıtlanmış Güvenlik Safe Bumperler; sensör, kontrol ekipmanı ve çıkış sinyali anahtarlama elemanını içeren koruyucu ürünlerdir. (Emniyet Tamponu) sensör sensör çıkışı kontrol birimi Kontrol
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Türbini Çalışma Karakteristiği
DetaylıYüksek verimli ısıtma pompası. Rio-Eco N / Rio-Eco Z N. Tip Kitapçığı
Yüksek verimli ısıtma pompası Rio-Eco N / Rio-Eco Z N Tip Kitapçığı Baskı Tip Kitapçığı Rio-Eco N / Rio-Eco Z N Tüm hakları saklıdır. Bu kitabın içeriği üreticinin izni olmadan dağıtılamaz, çoğaltılamaz,
DetaylıEndüstriyel Sensörler ve Uygulama Alanları Kalite kontrol amaçlı ölçme sistemleri, üretim ve montaj hatlarında imalat sürecinin en önemli aşamalarındandır. Günümüz teknolojisi mükemmelliği ve üretimdeki
Detaylı326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04
İNÖNÜ ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖL. 26 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 26-04. AMAÇ: Üç-faz sincap kafesli asenkron
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 6.
ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 6. HAFTA 1 İçindekiler Oto Trafo Üç Fazlı Transformatörler Ölçü Trafoları
DetaylıALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ ALTERNATİF AKIMIN TEMEL ESASLARI Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ Elektrik enerjisi, alternatif akım ve doğru akım olarak
DetaylıÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN AÇIK DEVRE VE KISA DEVRE KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 324-04
ĐNÖNÜ ÜNĐERSĐTESĐ MÜHENDĐSĐK FAKÜTESĐ EEKTRĐK-EEKTRONĐK MÜH. BÖ. ÜÇ-FAZ SENKRON JENERATÖRÜN AÇIK DERE E KISA DERE KARAKTERİSTİKERİ DENEY 4-04. AMAÇ: Senkron jeneratör olarak çalışan üç faz senkron makinanın
DetaylıAlternatif Akım Devre Analizi
Alternatif Akım Devre Analizi Öğr.Gör. Emre ÖZER Alternatif Akımın Tanımı Zamaniçerisindeyönüveşiddeti belli bir düzen içerisinde (periyodik) değişen akıma alternatif akımdenir. En bilinen alternatif akım
DetaylıBURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor
3 BURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması 1.1.018 MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor 1 3. Burulma Genel Bilgiler Burulma (Torsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme
DetaylıAsenkron Makineler Tartışma Soruları 1 Dr.Mustafa Turan - Sakarya Üniversitesi. İlk olarak İkinci olarak Üçüncü olarak
Asenkron Makineler Tartışma Soruları 1 Dr.Mustafa Turan - Sakarya Üniversitesi İlk olarak İkinci olarak Üçüncü olarak 1) Asenkron makineler rotor yapısına göre kaça ayrılır? Bunlar nelerdir? Asenkron makineler
DetaylıEndüstriyel Ölçme ve Kontrol
TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU Yüzey Pürüzlülüğünün Tanımı Bir parçanın yüzey özellikleri, parçanın ilgili bir yüzeyinin dik kesitinin büyültülerek çizilmiş resmi üzerinde incelenir. Endüstriyel Ölçme
Detaylıİklimlendirme Soğutma Elektriği ve Kumanda Devreleri BÖLÜM KONDANSATÖRLER
BÖLÜM KONDANSATÖRLER AMAÇ: İklimlendirme ve soğutma kompresörlerinde kullanılan kalkış (ilk hareket) ve daimi kondansatörleri seçebilme ve bağlantılarını yapabilme. Kondansatörler 91 BÖLÜM-7 KONDANSATÖRLER
DetaylıELEKTRİK MAKİNELERİ H10 Tartışma Sorularının Yanıtları SAÜ Hazırlayan Dr.Mustafa Turan
Senkron Makineler 1) Senkron makinelerin yaygın kullanımı jeneratör (alternatör) olarak mıdır? Yoksa motor olarak mı? Yanıt 1: Elektrik makineleri disiplininde bir araca makine deniyor ise, o makine hem
Detaylı6. Osiloskop. Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır.
6. Osiloskop Periyodik ve periyodik olmayan elektriksel işaretlerin gözlenmesi ve ölçülmesini sağlayan elektronik bir cihazdır. Osiloskoplar üç gruba ayrılabilir; 1. Analog osiloskoplar 2. Dijital osiloskoplar
Detaylı4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ
4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ KONULAR 1. Ani Güç, Ortalama Güç 2. Dirençli Devrelerde Güç 3. Bobinli Devrelerde Güç 4. Kondansatörlü Devrelerde Güç 5. Güç Üçgeni 6. Güç Ölçme GİRİŞ Bir doğru akım devresinde
DetaylıBÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ
BÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ Kaynaklar: S.S. Rao, Mechanical Vibrations, Pearson, Zeki Kıral Ders notları Mekanik veya yapısal sistemlere dışarıdan bir
DetaylıJENERATÖRDE KULLANILAN ÖZET TEKNİK TERİMLER. : Sabit manyetik alana bağlı olarak periyodik sürelerde Yönünü ve alternas sayısı değişen akımdır.
JENERATÖRDE KULLANILAN ÖZET TEKNİK TERİMLER ALTERNATİF AKIM DOĞRU AKIM AKÜ ŞARJ CİHAZI DİYOD FIRÇA (Kömür) ELEKTRİK DEVRESİ ŞALTER KONTAKTÖR CHANGE OWER SWİTCH BOBİN /SARGI TRANSFORMOTOR VERİM : Sabit
DetaylıOTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ. DİNAMİK SİSTEMLERİN MODELLENMESİ ve ANALİZİ
OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİ DİNAMİK SİSTEMLERİN MODELLENMESİ ve ANALİZİ 1) İdeal Sönümleme Elemanı : a) Öteleme Sönümleyici : Mekanik Elemanların Matematiksel Modeli Basit mekanik elemanlar, öteleme hareketinde;
DetaylıRÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur.
BÖLÜM-5 RÖLELER 1 RÖLELER Ufak güçteki elektromanyetik anahtarlara röle adı verilir. Röleler elektromıknatıs, palet ve kontaklar olmak üzere üç kısımdan oluşur. Elektromıknatıs, demir nüve ve üzerine sarılmış
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI
ERİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI KOMPANZASYON DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN
DetaylıT.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7
T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7 KONDANSATÖRLER VE BOBİNLER Doç. Dr. İbrahim YÜCEDAĞ Arş. Gör. M.
Detaylı18. ÜNİTE BİR VE ÜÇ FAZLI MOTORLAR
18. ÜNİTE BİR VE ÜÇ FAZLI MOTORLAR KONULAR 1. DOĞRU AKIM MOTORLARI, YAPILIŞLARI VE ÇEŞİTLERİ 2. ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ 3. BİR FAZLI ASENKRIN MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIŞMA
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri
DetaylıDoğru Akım Motorları
08.05.2012 Doğru Akım Motorları Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören İçerik Doğru Akım Elektrik Motorları Doğru Akım Motorlarının Kısımları ve Özellikleri Güç Hesabı Adım (Step) Motorlar Servo Motorlar Lineer Servo
DetaylıELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Fatih BODUR
ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Fatih BODUR Elektrik Motorları : Dönme kuvveti üreten makineler Elektrik motorunun amacı: Motor şaftına Dönme Momenti (T) ve Devir (n) sağlaması,iş
DetaylıSENKRON MAKİNA. Senkron generatörün rotoru yukarıda ifade edildiği gibi DC-uyartımlı elektromıknatıs olabileceği gibi sabit mıknatıslı da olabilir.
SENKRON MAKİNA Senkron makinenin rotor sargıları (alan sargıları) harici bir kaynak vasıtası ile fırça-bilezik sistemi üzerinden DC akım uyartımına tabi tutulur. Rotor sargıları türbin kanatları tarafından
DetaylıBölüm 9 ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON. Copyright 2008 Pearson Education Inc., publishing as Pearson Addison-Wesley
Bölüm 9 ELEKTROMANYETİK İNDÜKSİYON Hedef Öğretiler Faraday Kanunu Lenz kanunu Hareke bağlı EMK İndüksiyon Elektrik Alan Maxwell denklemleri ve uygulamaları Giriş Pratikte Mıknatısın hareketi akım oluşmasına
DetaylıÖĞRENME ALANI : FĐZĐKSEL OLAYLAR ÜNĐTE 3 : YAŞAMIMIZDAKĐ ELEKTRĐK (MEB)
ÖĞENME ALANI : FZKSEL OLAYLA ÜNTE 3 : YAŞAMIMIZDAK ELEKTK (MEB) B ELEKTK AKIMI (5 SAAT) (ELEKTK AKIMI NED?) 1 Elektrik Akımının Oluşması 2 Elektrik Yüklerinin Hareketi ve Yönü 3 ler ve Özellikleri 4 Basit
Detaylı