Son İstanbul, Adalar. Başkan dan

Transkript

1 Başkan dan Son İstanbul, Adalar DEĞERLİ DOSTLAR, Dünya kenti İstanbul, dört bir yanından hoyratça tahrip edilmeye çalışılırken, buna karşın Adalar, tarihi, kültürü, doğası ve yapılarıyla asırlardan bu yana geleneklerini taşıyarak Son İstanbul olma özelliğini sürdürüyor. Göreve geldiğimiz bir buçuk yıllık süre içerisinde Adalar da yerel yönetim anlayışımızı yaşama geçirmeye çalıştık. Bu anlayışın ekseninde İnsan, insan ekseninde ise Hizmet vardır. Yıllarca yıpratılan, tahrip edilmeye çalışılan, SİT alanı olmasına karşın planları yapılmayan Adalar ı hak ettiği yere götürmenin çabası içerisindeyiz. Yılmadan, yorulmadan sizlerden gelen gücü yasalar çerçevesinde, sizlere daha etkin ve daha güzel hizmetler vererek, örnek bir Adalar yaratmak için kullanmaya çalışıyoruz. SEVGİLİ HEMŞEHRİLERİM, Adalar ın en önemli sorunlardan biri de deniz ulaşımı ve faytonlardır. İlçemizin dünya ile bağlantısı deniz yoluyla kurulabilmekte. Ne var ki Büyükşehir Belediyesi ne bağlı İDO, aldığı kararlarla yurttaşlarımızı zor durumda bırakıyor. Bu konuda İDO yetkilileriyle görüşmelerde bulunarak sorunları çözmeye çalışıyoruz. Adalar da öteden beri bir sorun durumuna gelen Adalarımızın simgesi faytonlarla ilgili çözüm üretilememesinin nedeni ise, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Adalar Kaymakamlığı ve Adalar Belediyesi arasında yaşanan yetki karmaşasıdır. Bu karmaşa yüzünden sağlıklı bir hizmet verilememekte ve denetim yapılamamaktadır. SAĞLIK ÖNCELİĞİMİZDİR Adalar da yaşayanların sorunlarından birisi de Sağlık tır. Büyükada da bulunan Devlet Hastanesi nin hali içler acısıdır. Heybeliada Sanatoryumu da bundan farklı değildir. Önce İnsan-Önce Sağlık diyen bir sosyal düşüncenin çalışanları olarak, yurttaşlarımızın sağlık sorunlarını öncelikle ele alarak çözmeye çalışıyoruz. Kısa sürede Maltepe Üniversitesi işbirliğiyle yoktan var ettiğimiz Heybeliada Sağlık Merkezi nde, üç ay içinde sayıları 4 bine ulaşan yurttaşımız tedavi gördü. Yine 112 Acil Servis, 4 ekip ve 5 ambulansla 24 saat Adalılara hizmet veriyor. Öte yandan Büyükada Devlet Hastanesi nin yeniden yapımı için destek olma çabalarımızı sürdürüyoruz. Proje ve sponsorlar dahil herşey hazırdır. Bunu da hep birlikte aşacağız. Saygı ve sevgilerimle, Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa FARSAKOĞLU KÜLTÜREL MİRASIMIZI GELECEĞE TAŞIYORUZ Adalar ı tarihi ve kültürel mirası, asırlardır barış ve huzur içinde bir arada yaşayan insanlarımız ve sahip olduğumuz değerlerimizle geleceğe taşımak zorunda olduğumuzun bilincindeyiz. Kısa sürede tüm engelleri de aşarak, insanına, tarihine ve kültürene sahip çıkan, çevresini, doğasını koruyarak gelişen bir Adalar ı el ele hep birlikte yaratacağız. Bunu mutlaka başaracağız. 01

2 İçindekiler Adaları geleceğe taşıyoruz 26 İşgalciler taş la saldırdı 40 Çöplükten müze yarattık 6 Faytoncular sınıfta kaldı Adalar çöplük olmamalı 32 BİR FESTİVALİN ARDINDAN Suya Çizilen Şeyler Adalılar iftar yemeğinde biraraya geldi 18 Adalar Belediyesi Bülteni / Sayı 4 / Temmuz - Ağustos - Eylül 2010 / Yerel süreli yayın İMTİYAZ SAHİBİ : Adalar Belediyesi adına Belediye Başkanı Dr. Mustafa FARSAKOĞLU GENEL YAYIN YÖNETMENİ : Ahmet RAVALI SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ : Ali Ercan AKPOLAT YAYIN KOORDİNATÖRÜ : Ali Alaattin ÖZAL YAYIN DANIŞMANI : Raffi Hermon ARAKS KÜLTÜR SANAT KOORDİNATÖRÜ : Oya İSLİMYELİ GÖRSEL YÖNETMEN : Ozan GÜREL FOTOĞRAFLAR : Hüsnü SAVAŞ - Deniz AKKUŞ ADRES Altınordu Caddesi No: 21 Büyükada - İstanbul TELEFON (0216) FAKS (0216) E-POSTA: adalardergi@adalar.bel.tr WEB: BASKI: ÜNİFORM BASIM - Matsit Yüzyıl Matbaacılar Sitesi No: 114 Bağcılar/İST

3 Nostalji 03

4 Haber Çöplükten müze yarattık Adalar Belediyesi, Adalar Vakfı ve İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı işbirliğiyle Adalar da İstanbul un ilk kent müzesi kapılarını ziyaretçilerine açtı 04

5 05

6 Haber A olarak bir İLK e daha imza attık. Büyükada nın ilk yerleşim yeri olan Aya Nikola Bölgesi nde çöplük ve pislik yuvası alanın temizlenmesiyle oluşturulan İstanbul daki ilk kent müzesi törenle açıldı. Büyükada Aya Nikola bölgesinde oluşturulan Kent Müzesi açılışına başta Adalılar olmak üzere kentin dört bir yanından gelen yurttaşlar ve yurtdışından gelen konuklardan oluşan binlerce kişi katıldı. Açılışta, Adalar Vakfı Başkanı Halim Bulutoğlu, Atina Büyükadalılar Derneği adına Yerasimos Kulga, Atina Heybeliadalılar Derneği Başkanı Prof. Dr. Nekolis Saris, İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı Yönetim Kurulu Üyesi Vecdi Sayar, yazar-şair Ataol Behramoğlu ve Devlet Eski Bakanı Önay Alpago birer konuşma yaptı. DÜNYA YA ÖRNEK OLDUK Açılışta konuşan Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu, sosyal demokrat yerel yönetim anlayışlarıyla, bir buçuk yıllık sürede Adalar ın, İstanbul un ve Türkiye nin geleceğine kalıcı bir imza attıklarını söyledi. Daha sonra Başkan şöyle konuştu: Umutla ve inançla, İstanbul ve Adalar da bir İlk i gerçekleştirmek için yola çıktık. Farklı inançların, farklı kültürlerin bir arada yan yana yaşadığı Adalar da dünyaya güzel bir örnek sunmak istedik. Engellendik, sıkıntılar yaşadık. Ancak bu işe yüreğini koyan Adalılarla birlikte Kent Müzesi ni yarattık. Bu Müze, gelecekte de Türkiye nin çağdaş aydınlık yüzünü, Atatürkçü geleneğini yaşatarak, dünyaya Adaları ülkemizin vitrini olarak tanıtmaya devam edecektir. Bu müze azmin ve inancın neler yapacağını ortaya koydu ÖNEMLİ PROJE Müze açılışında konuşan Önay Alpago, Her kültürden farklı insanların, ortak kültür yarattıkları Ada da, İstanbul un ilk Kent Müzesi ni kazandıran herkese teşekkür ediyor, hepimize hayırlı olmasını diliyorum dedi. Adalar Vakfı Başkanı Halim Bulutoğlu da müzenin bulunduğu alanın adaların ilk yerleşim yerlerinden biri olduğunu, kentin gelişmesine rağmen bu bölgenin gelişmediğini ifade etti. Müze binasının daha önce helikopter hangarı olarak kullanıldığını kaydeden Bulutoğlu, Karşımızda Aya Nikola Manastırı, tepemizde Rum Yetimhanesi, çok sesliliğin olduğu bir yerde İstanbul'un ilk Kent Müzesi ni kurduk dedi. İstanbul 2010 Ajansı Yürütme Kurulu Üyesi Vecdi Sayar yaptığı konuşmada İstanbul 2010 Kültür Başkenti Ajansı nın önemli projelerinden olan kent müzesinin açılışından dolayı mutluluğunu dile getirerek yerel yönetim sivil toplum kuruluşları ve ada gönüllüleri işbirliğiyle kalıcı bir kültür mekânı oluşturulduğunu söyledi. 06

7 müzede neler var 10 DAKİKADA ANİMASYON Adalar Müzesi, ziyaretçilerini dokuz adanın çeşitli haritaları ve uzay fotoğrafları üzerinde yapılan çalışmalar sonucu hazırlanan 10 Dakikada Prens Adaları isimli animasyonla karşılıyor. Animasyonda Adalar a ilişkin tarihsel ve güncel temel kentsel bilgiler veriliyor. Ada kayalıklarında fosilleşmiş izleri bulunan ve 400 milyon yıl önce bu denizlerde yaşadığı bilinen Dunkleosteus zırhlı balık replikası gibi çok özel parçalar da ayrı bir video gösterimiyle bu bölümde yer alıyor. JEOLOJİ GEZİ PANOSU Adalar ın 600 milyon yıllık Jeolojik Oluşum hikayesinin haritalar, rekonstrüktif çizimler ve diğer görseller eşliğinde anlatıldığı sesli video ile Adalar ın bugünkü yerlerine ve coğrafyalarına kavuşma süreçleri tüm detayları ile mercek altına alınıyor. Ayrıca, Adalar ın kaya yapısı ve milyonlarca yıl önceki plajlarının yapısı 4 farklı noktada gezilmesini sağlayan dokunmatik gezi masasından interaktif olarak izlenebiliyor. İSTANBUL UN KAYBETTİKLERİ Adaların kuşları, doğal ve egzotik bitkileri, denizlerindeki canlı yaşam ve balık türleri, yüzyıllar içinde şekillenen mimari dokusu ve bu dokunun öne çıkan örnekleri, müzenin ilk bölümlerinde sıradışı bir görsellik yaratıyor. Bu bölüm İstanbulluların son yıllarda neleri kaybettiklerinin sunumunu da oluşturuyor. VAPURLAR VE EŞEKLER Adalar ve deniz arasındaki ilişki, her dönem Ada yaşamının en belirleyici yanıydı. İlk kürek yarışları Adalar da yapıldı. İstanbul un ilk gemileri Adalar a çalıştı. Ve Adalar su sporları merkezi oldu. Özel motorlu taşıtların girmediği Adalar da fayton bir simgeye dönüştü. Eşekler uzun süre Adalılar ın yükünü taşıdı. Hepsi müzede... ADALI EDEBİYATÇILAR Adalar da yaşamış ve hala yaşayan sanatçılar eserlerinde Adalar a yer vermiş tüm yerli ve yabancı edebiyatçıların anlatıldığı bu bölümde özellikle Adalı edebiyatçıların kişisel yaşam eşyası, 07

8 Haber mektupları ile zenginleşen bir sunum yer alıyor. DÜNDEN BUGÜNE Müze sayesinde, Adalar da yaşayanları daha yakından tanımak mümkün oluyor. İsmet İnönü nün Heybeliada Sadık Bey Plajı nda meşhur çivileme atlayışını yaptığı tek askılı mayosu ve fotoğrafları, Fenerbahçeli Lefter in milli takım forması ve Hacı Bekirler den Doğan Şahin in jet-ski motoru da müzenin kalıcı bölümlerini renklendiriyor. Adalar ın dumanları tüten fabrikaları, imalathaneleri olduğu ve İstanbul a ürettiklerini sattıkları bir kent olduğu dönemlere ait ticari yaşam belgeleri, bugünkü esnafların ağzından eski usta çırak geleneğinin anlatıldığı belgeselde, sözlü tarih klipleri ve Osmanlı arşivleri belgeleri eşliğinde sunuluyor. ADALAR DA GÖÇ Bir kent müzesi açısından önemli araştırma alanı olan göç konusuna Adalar Müzesi nde de önemli bir yer ayrılıyor. Türkiye ve İstanbul için önemli kırılma noktalarının göç ve nüfus değişimleri açısından Adalar a yansımaları, tanıklıklarla anlatılıyor. Eşi Niko Çavuri nin 1954 yılında Türkiye den apar topar gönderilmesinin ardından çok sevdiği Adası ndan ayrılmak zorunda kalan, Bedia hanımın dramatik öyküsü, günlükleri ve fotoğraf albümleri üzerinden müzeye taşınıyor. ÇOCUKLARA DA SÜRPRİZLER VAR Müzede, Adalar ın doğası, tüm zenginlikleri, tarih boyunca sahip oldukları çeşitlilik, zamanla kaybolan canlı türleri, doğanın yok edilişi ve sonuçları genel izleyiciye anlatılırken, özellikle çocukları sürprizler bekliyor. Adalar ı çevreleyen sularda zamanla yitirilen balıklar, kabuklular ve bitkilerin anlatıldığı bu bölüm, Marmara da tükenen canlı türleri hakkında bir bellek oluşturması açısından özellikle çocuk izleyicilerin ilgisini çekebilecek şekilde sunuluyor. Ayrıca çocuklar, müzede yapılacak eğlenceli atölye çalışmalarına da katılabiliyor. 08

9 Çirkin iftira İstanbul a ilk Kent Müzesi ni kazandırmak için çalışanları durdurmak için çeşitli yollara başvuranlar, bunda başarılı olamayınca Müze kaçak çamurunu attı İ bir ilk, Türkiye de varsayılan türündeki müzeler arasında da en önde yer alan Adalar Kent Müzesi ile ilgili olarak, tarihinde Sabah Gazetesi yazarlarından Hıncal Uluç un, köşesinde İnanılmaz ama siz gene de inanın!... başlığıyla yer alan yazıda, Devlet Bakanı Egemen Bağış a atfen yapılan açıklamalar nasıl bir bilgi kirliliğinin yaşandığını bir kez daha gözler önüne serdi. Bunun üzerine bir açıklama yapan Adalar Belediyesi Basın-Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü, söz konusu müze ile ilgili iddia edilen konulara açıklık getirdi. Belgeleriyle birlikte sayın Hıncal Uluç a da gönderilen açıklamada şöyle denildi: Adaların kültürel, tarihi ve doğal mirasını belgelemek, korumak, gelecek kuşaklara aktarmak için kurulan Adalar Müzesi projesi, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, Adalar Vakfı ve Adalar Belediyesi tarafından ortaklaşa yürütülmektedir. İstanbul 2010 AKB Ajansı, 2 Kasım 2007 de 5706 sayılı Kanun la kurulmuş olan bir Devlet kurumudur. Ajansın koordinasyon kurulunda AB den Sorumlu Devlet Bakanı, İçişleri, Kültür-Turizm ve Maliye Bakanları ile İstanbul Valisi ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı bulunmaktadır. KAÇAK OLAN BİNA DEĞİL, YANIT Şöyle ki; yazıda Devlet Bakanı Sayın Egemen Bağış, Ben CHP li belediyelerin yanında görünmekten üstelik gurur duyarım. Alakası yok. Bak sana niye gitmediğimi anlatayım, inanmazsın. demiş Açılışa iki gün kala bir ihbar gelmiş Sayın Bağış a. Adalar a gidip kurdelesini keseceğiniz müzenin binası kaçak Anakentten de Vilayetten de soruşturun. Durumu öğrenin demiş muhbir vatandaş. İki taraftan da aynı cevap Kaçak ibareleri yer almıştır. Her şeyden önce sayın Bakan ın CHP li beledeyiler ifadesini kullanması yadırganacak bir üsluptur. Zira belediyeler, Devletin yapısı içerisinde yer alan kamu kuruluşları olup, herhangi bir siyasi parti adı ile birlikte anılamaz. Ayrıca bilindiği üzere, belediye başkanları ve çalışanları da kamu görevlileridir. Diğer 09

10 Haber çamur at izi kalsın konuya gelince; İstanbul Valiliği nin ve İBB nin Adalardaki herhangi bir yapının kaçak olup olmamsı ile ilgili böyle bir bilgiyi yazılı olarak vermeleri mümkün değildir. O halde bu yanıltıcı bilgiyi Sayın Bakan a kimler vermiştir? Başta Sayın Bakan ve herkes bilmektedir ki, Müzenin açıldığı hangar, inşaat ruhsatı gerektiren yapı sınıfında değildir. Tamamen sökülebilir malzemeden prefabrik olarak helikopter hangarı olarak kullanılmak üzere tarihli Adalar Belediyesi Encümeni kararı ile Büyükada deniz otobüsleri iskelesi karşısındaki tören alanında yapılmış ve 1998 yılına kadar burada konuşlandırılmıştır. Daha sonra, bugünkü yerine (Ayanikola) taşınmış olup müze yapılıncaya kadar da Belediye hizmetlerinin yürütüldüğü depo olarak kullanılmıştır. Yeni yapılan bir yapı değildir. Yürürlükteki yasal kurallar çerçevesinde kaçak yapı olmadığını herkes bilmektedir. MÜZE OLARAK TAHSİS EDİLDİ Adalar Müzesi projesi ile mevcut hangarda temizlik yapılmış ve kullanım amacı değiştirilerek Adalar Belediye Meclisinin tarihli 2010/75 sayılı kararıyla Adalar Kent Müzesine tahsis edilmiştir. İHBAR NEREDEN GELDİ..? Sayın Bakan, kendisine açılıştan iki gün önce bir ihbar geldiğini belirtmektedir. Bu ihbarı yapanların kimler olduğunu ve hangi amaçla hareket ettiklerini sorma gereği duymuş mudur? Sayın Bakan, konuyla ilgisi olmayan Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Valiliği yerine söz konusu yapının durumunu Adalar Belediyesi ne sorma gereğini neden duymamıştır? Bir kamu kuruluşu olan Adalar Belediyesi ne sormuş olsaydı, kendisine konuyla ilgili her türlü bilgi ve belge verilir, böylece kendisini güç duruma sokacak bir açıklama yapmamış olurdu. Bir Hukuk Devleti olan T.C. Devleti nde Sayın Bakana sormak isteriz: Kamu kuruluşlarının görev, yetki ve sorumlulukları yasa kuralları ile açıkça düzenlenmiştir. Buna rağmen sayın Rum okulu araştırma merkezi oluyor HEYBELİADA DA bulunan ve öğrenci yokluğu nedeniyle kullanılmayan Rum ilkokulu restore edilerek Uluslararası Müzik Araştırma Merkezi haline getiriliyor te kurulan Yunanistan merkezli Bosphorus Cultural Alliance, Heybeliada Musiki Cemiyeti ve Adalar Belediyesi nin işbirliğiyle yapılan restorasyon çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Merkezin, hizmete girmesinin ardından başta Türkiye ve Yunanistan dan olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerinden sanatçıları da araştırma ve konserler için ağırlaması bekleniyor. Heybeliada yla özdeşleşen bir diğer yapı olan Yel Değirmenleri nin yenilenmesi için de çalışmalar başlatıldı. Heybeliada Değirmenburnu nda ve ormanlık alanda bulunan iki adet tarihi yel değirmeninin restorasyonu ve değirmenlerin bulunduğu alanda arkeolojik kazıların yapılması için hazırlanan proje İl Özel İdaresi ne sunuldu. Projenin kabul edilmesi durumunda yel değirmenleri ve çevresindeki alanda yapılacak olan çalışmaları Gazi, Yıldız Teknik ve İstanbul Teknik üniversitelerinin işbirliğiyle oluşturulan bir heyet yürütecek. 10

11 Bakanın Adalar Belediyesi nden bilgi istememesinin nedeni, partisinin veya bazı siyasilerin yanıltması veya baskısı mıdır? Sayın Bakan da gayet iyi bilmektedir ki, İstanbul un incisi Adalar, kendi partisine mensup eski yöneticiler zamanında kaçak yapı cenneti haline getirilmiştir yılında çarpık yapılaşma tehlikesine karşı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu nun, tarih ve 234 sayılı kararı ile Adalar sit alanı ilan edilmiştir. Ancak 2863 sayılı Yasaya göre 1 yıl içerisinde hazırlanması gereken koruma amaçlı imar planları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Adalar Belediyesi tarafından yapılmamıştır. Sayın Bakan bunun sebebini hiç merak etmiş midir? Amaç bellidir; Adalar ın doğasını, tarihi ve kültürel değerlerini yağmalamak, yağmalatmak. Öyle ki, 1990 yılından itibaren dönemin belediye yönetimleri tarafından 629 adet binanın ruhsat ve projesine aykırı kısımlarının yıkılmasına ve 697 adet binaya da para cezası verilmesine karar verilmiştir. Ancak, bu yıkım kararları uygulanmamış, görevini yerine getirmeyenler hakkında müfettiş raporlarına rağmen yıllarca soruşturma açılmamış, onların yaptıkları da, tıpkı kaçak binalar gibi görmezden gelinmiştir. Geçmiş dönemlerin ağır imar tahribatıyla ve talanıyla yaralanan Adalar da yeni yönetim zamanında planlı döneme geçme noktasında önemli adımlar atılmıştır yılında da 1/1000 ölçekli koruma amaçlı imar planı tamamlanacaktır. Adalar ı her yönüyle korumaya çalışırken, Devlet Bakanı Sayın Egemen Bağış ın gerçeklerle örtüşmeyen ve bazı çevreler tarafından yanıltıldığını düşündüğümüz açıklamaları üzüntü vericidir. YAĞMAYA DUR DEDİK Kendi partisine mensup yöneticiler tarafından yıllardır yağmalanan Adalar da, kültürel değerlerin yağmalanmasını durdurmak için Adalılar yeni yönetimi göreve getirmişlerdir. Bu görevi bugüne dek en doğru biçimde kullandık ve kullanmaya devam etmekte de kararlıyız. Sayın Bakan birazcık medyayı takip etmiş olsaydı veya Adalar Belediyesi nin Senfonik Çökertme coşkusu MALTEPE Belediyesi Senfoni Orkestrası, Büyükada Atatürk Meydanı'nda muhteşem bir konser verdi. Şef Naci Özgüç yönetimindeki orkestrada tenorlar Şenol Tanlı, Ayhan Uştuk ve Aykut Çınar sahne aldı. Konser Anadolu ezgileriyle başladı. Orkestra, Ege ezgilerinden Çökertmeyi çaldığında yer yerinden oynadı. Davetliler orkestraya ayakta eşlik etti. Orkestra Ege'den Karadeniz'e açıldığında ise coşku da iki kat arttı. Konser öncesi Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu ve Maltepe Bel. Bşk. Prof. Dr. Mustafa Zengin birer konuşma yaptılar. Başkanlar, kültürel ve sanatsal etkinliklerin farklı dinden ve milletten insanları ortak bir noktada buluşturduğunu, kültür ve sanatın olmadığı bir toplumda sevgi ve barıştan söz edilemeyeceğini ifade ederek bu nedenle Belediyeler olarak kültür ve sanat etkinliklerine çok önem verdiklerini söyledi. Farsakoğlu, yapılan konser için başta Maltepe Belediye Başkanı Prof. Dr. Mustafa Zengin olmak üzere katkıda bulunan herkese teşekkür etti. 11

12 Haber müze kaçak değil sitesini kısa bir araştırmayla inceletseydi, bu durumu açıkça görebilirdi. Sayın Bakan, yıllardır Adalar ı yağmalayan kişilerin ihbar veya iddialarına itibar etmek yerine gerçekleri doğru olarak öğrenebilseydi, ihbarı yapan kişilerin (yani kendisinin mensup olduğu partinin önceki Belediye yöneticilerinin) moloz ve çöp yığını haline getirdiği, Adalar ın en güzel koyu olan alanın, kısa zaman içerisinde özverili çalışmalarla çöplükten plaj ve müze haline getirildiğini görecekti. Sayın Bakan acaba bu alanın, plaj haline ve yanında da İstanbul un ilk kent müzesine dönüştürüldüğünü görmesini arzu etmeyen çevrelerden mi çekinmiştir? Çünkü burayı gördüğü vakit, ona bu ihbarı yapanların insanlık suçu işleyerek Adalar ı ne hale getirdiğini görecek ve belki de onlara itibar etmeyecekti. Sayın Bakan acaba Büyükşehir Belediyesi işletmesi olan İDO nun Adalar daki tamamı kaçak olan deniz otobüsü iskelelerini kullanmamak için mi Adalar Müzesi nin açılışına gelmemiştir? Acaba Sayın Bakanın aklına bu projenin protokolünü sormak neden gelmemiştir? Ayrıca, Sayın Bakan proje ortaklarından olan Adalar Vakfı Mütevelli Heyeti nde, CHP üyesi kaç kişi var? diye bir soru sormuş, araştırma yaptırtmış mıdır? Yine Sayın Bakan, Adalar Vakfı nın farklı siyasi görüş mensuplarının da içinde bulunduğu mütevelli heyetindeki 108 saygın kişinin kimler olduğunu da soruşturmuş mudur? KAÇAK BİNALARI ARAŞTIRSINLAR Sayın Bağış, öncelikle geçmiş yerel yönetimler (ki bunlar ANAP lı ve AKP li yerel yönetimlerdir) döneminde yapılan kaçak binaları araştırmalıdır. Bu kaçak binaların sahipleri kimlerdir? Bunların yapılmasına kimler, hangi amaçla göz yummuşlardır? Öncelikle bu soruşturulmalıdır. Sayın Bakan, halen içinde hizmet verdiğimiz Belediye binasının, kim ya da kimler tarafından projesine ve ruhsatına aykırı olarak yaptırıldığını ve iskansız olduğunu da araştırıp kamuoyu ile paylaşmalıdır. MÜZE HEP ENGELLENMEK İSTENDİ Ben CHP li belediyelerin yanında görünmekten üstelik gurur duyarım. Alakası yok. Bak sana niye gitmediğimi anlatayım, inanmazsın. diye açıklama yapan Sayın Bakan Egemen Bağış ın içinde yer aldığı siyasi görüş tarafından adım adım engelleme çalışılmalarına gelince; 1) İBB, belediye seçimlerinden önce 1870 lerde İskenderiye Patriği Sofronios un yazlık evi olarak yapılan, 1922 den sonra Büyükada İlkokulu (Taş Mektep) olarak kullanılan ve 1979 yılından beri boş ve harabe olan kendi mülkü binayı, 14 Ekim 2005 tarihinde müze yapılmak üzere Adalar Belediyesi ne tahsis etmiştir. 6 Ekim 2008 tarihinde ise Adalar Belediyesi Meclis kararıyla bina, Adalar Müzesi projesine tahsis edilmiştir. 1 Aralık 2008 de 2010 AKB Ajansının projeyi kabul etmesiyle Adalar Vakfı, Adalar Kaymakamlığı ve Adalar Belediyesi ortaklığıyla çalışmalar başlamıştır. Ancak binanın Adalar Belediyesi ne tahsisinin, anlaşılmaz bir gerekçeyle Büyükşehir Belediyesi tarafından iptal edildiği, seçimlerden hemen sonra, Mayıs 2009 da, 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı na ve oradan da Adalar Vakfı na bildirilmiştir. 2) Çınar Caddesi nde açılan müze ön açılışını ve sergisini önlemek için AKP Adalar İlçe Başkanlığı nın, Bu bina ve müze kaçaktır. Derhal durdurulmalı ve yıkılmalıdır şeklindeki, başta İçişleri ve Maliye Bakanlıkları olmak üzere, İstanbul Valiliği, Adalar Kaymakamlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı na ve çok sayıda kuruma yazdığı ihbar ve şikayet dilekçeleri de ortadadır. Söz konusu şikayetler, hazineye ait ve Adalar Belediyesi ne tahsisli olan, harabe niteliğindeki binanın olduğu yer ve bahçesi, rölöve ve restitüsyon projesi kurul tarafından onaylandıktan sonra kurul kararı ile yıkılarak Adalar Kent Müzesi sergi alanı olarak düzenlenmiştir. 12

13 Heybeliada Sağlık Merkezi 3 ayda 3 bin 300 hastaya baktı Haftada iki gün uzman doktorların da gelerek hizmet verdiği Heybeliada Sağlık Merkezi nde rekor sayıda hastaya bakılarak adanın sağlık sorunu çözüldü OCAK ayında Adalar Belediyesi ve Maltepe Üniversitesi işbirliğiyle temeli atılan Heybeliada Sağlık Merkezi, açıldığı 6 Haziran gününden beri üç ayda 3 bin 300 hastaya bakarak adanın sağlık sorununa çözüm getirdi. 1 Ekim 2005 tarihinde kapatılan ve aynı zamanda Türkiye nin ilk sanatoryumlarından Heybeliada Sanatoryumu nun ardından kendi haline terk edilen Heybeliadalılar, temel sağlık ihtiyaçlarını bile karşılayamıyordu. Göreve geldikleri ilk günden beri Adalıların ana sorunlarına çözüm bulan Adalar Belediye sinin yeni yönetimi yaptığı açıklamada, 24 saat sağlık hizmeti veren merkezden sosyal güvencesi olan herkesin ücretsiz olarak yararlandığını söyledi. Acil müdahalelerin yapıldığı sağlık merkezinde durumu ağır olan hastalar Adalar Belediyesi nin tekneleriyle 7 dakikada Maltepe ye taşınıp ambulansla birkaç dakikada ilgili hastaneye götürülüyor. Ayrıca Salı ve Perşembe günleri Maltepe Üniversitesi nden uzman doktorlar gelerek Adalılara hizmet veriyor. Adalar da Çınar lara kimlik ADALAR Belediyesi, yeşilin ve doğanın korunmasının yanı sıra, ilçenin simgeleri arasında yer alan Çınar ağaçlarına Kimlik verme uygulaması başlattı. Adalar Belediye Başkanı, tarihi ve kültürel mirasın yanı sıra doğanın ve doğadaki varlıkların da yaşatılmasının önemli olduğunu söyledi. Belediyenin tüm Adalarda anıt ağaçların envanterini çıkardığını ve bunların koruma altına alınacağını kaydeden Başkan Farsakoğlu, Ağaçlar, doğanın mirasıdır. Onları gelecek kuşaklara titizlikle koruyarak bırakmak görevimizdir dedi. 13

14 Haber Hrant Dink, çocuklarla buluştu Suikast sonucu öldürülen gazeteci Hrant Dink anısına Kınalıada da yaptırılan çocuk parkının açılışında konuşan Başkan Farsakoğlu, Hrant gibi değerli insanların Adalar da yaşatılması gerektiğini düşünüyorum dedi ADALAR Belediyesi, Kınalıadalı olan ve bir suikast sonucu öldürülen gazeteci Hrant Dink anısına bir çocuk parkı açtı. Gazeteci Hrant Dink Çocuk Parkı açılışı için düzenlenen törende konuşan Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu, Dink, benim eskiden Adalar da kaymakamlık yaparken tanıdığım değerli bir gazeteci ve iyi bir yurtseverdi. Onun üzüntü verici suikast sonucu hayatını kaybetmesi, Adalar da derin bir travmaya neden oldu. Onun gibi değerli insanların isimlerinin Adalar da yaşatılması gerektiğini düşünüyoruz. Dink çocukları çok severdi. İnsan sevgisiyle doluydu. Adını orada gördükleri vakit çocuklar da mutlu olacaklar. Sevgili Hrant onlara ışık tutacaktır dedi. ÇOCUKLARLA YAŞATIYORUZ Başkan Farsakoğlu, bugün bir dostumuzu, bir adalıyı burada anıyor ve onu ölümsüzleştiriyoruz. Adalarda farklı inanç farklı kültür ve etnik kökenlere mensup yurttaşlar olarak bunun bir zenginlik olduğunu biliyoruz. Hrant da bu zenginliklerimizden biriydi ancak bugün aramızda yok. Ama onu çocuklarımızla gençlerimizle birlikte yaşatacağız dedi. Kendisi de bir Kınalıada sakini olan Dink in adının bir parka verilmesi fikri, Adalar ın CHP li Belediye Başkanı Farsakoğlu ndan çıktı. Ve, çocukları çok seven Hrant Dink in adı Belediye Meclisi nin oybirliği ile aldığı kararın ardından Kınalıada daki parka verildi. Zabıta Haftası törenlerle kutlandı BELEDİYE Zabıtası nın kuruluşunun 154. Yıldönümü, Adalar da da törenlerle kutlandı. Zabıta görevlileri ve aileleriyle Büyükada Aya Yorgi'de düzenlenen yemekte biraraya gelen Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu, ''Göreve geldiğimizden bu yana zabıta teşkilatımızın halka daha etkin hizmet üretir noktaya gelmesi için çaba harcamaktayız. Zabıta yerel yönetimlerin en önemli güçlerinden biridir'' dedi. Adalar Zabıta Amiri Mahmut Akbaş ise gecede yaptığı konuşmada, Adalar halkı için 24 saat görev yaptıklarını vurguladı. Adalar'ın yazlık nüfüsuna dikkat çeken Akbaş, Günlük nüfusu bazen 150 binin üzerine çıkan Adalar a 15 kişilik bir kadroyla hizmet vermeye çalışıyoruz şeklinde konuştu. 14

15 Hrant Dink çocuk parkı HRANT DİNK ADA AŞIĞIYDI Açılışa, Hrant Dink in eşi Rakel Dink, bazı eski Bakanlar, CHP İstanbul Millet Vekili Ali Topuz, gazetici-yazar Oral Çalışlar, İpek Çalışlar, yazar-yayıncı Ragıp Zarakolu, hukukçu-yazar Eşber Yağmurdereli, Adalar Belediye Meclis Üyeleri, Dink in gazeteci ve yazar dostlarıyla, kalabalık bir topluluk katıldı. Açılışta konuşan Adalar Belediyesi Meclis Üyesi Raffi Hermon Araks, Hrant çocukları çok severdi ve bir ada aşığıydı. Yaşamında hep kitaplarda yazan Ali topu tut, Ahmet topu at, yerine neden Agop neden Yervant yazmıyor diye sorgulardı dedi. Şair yazar Ataol Behramoğlu da, Dink in katledilmesinin arkasındaki gerçeklerin ortaya çıkarılmadığını belirterek İktidar, uydurma çeteler yaratıp Atatürkçü insanları hapse atacağına, Hrant ı öldüren gerçek çeteyi bulsa daha yararlı bir iş yapmış olur dedi. DUYGU DOLU ANLAR Hrant ın eşi Rakel Dink de yaptığı konuşmada, Doğup büyüdüğü, yaşamına son verildiği bir ülkede ilk kez yaşadığı, girdiği sokakların arasındaki bir parka adının verilmesinden büyük bir mutluluk duyuyorum dedi. Rakel Dink, yaptığı duygu dolu konuşmada zaman zaman gözyaşlarını tutamadı. Adalarda küçük ama duyarlı adım ADALAR Belediyesi nin koordinasyonuyla gerçekleşen 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı etkinliğinde bilinçsiz ve sorumsuz avlanmanın yaratmış olduğu olumsuzluklar dile getirildi. Düzenlenen etkinlikte aynı zamanda dalgıç olan Adalar Belediyesi Başkan Yardımcısı Ali Ercan Akpolat ile gönüllü dalgıçlar Serço Ekşiyan ve Ekrem Başak, Sedef Adası açıklarında 30 metreye dalarak dipteki gırgır ağlarını plastik bidonlara bağlayarak su yüzeyine çıkardılar. Akpolat yaptığı konuşmada Adalar Belediyesi olarak çevreye duyarlılığımız sırf lafta kalmayıp pratik olarak da göstermemiz gerektiğinin altını çizerek ölmekte olan Marmara Denizi için herkesi duyarlı ve sorumlu olmaya çağırdı. 15

16 Haber Bayram için dostluk mesajları Adalar Belediyesi ni Ramazan Bayramı dolayısıyla ziyaret eden farklı inançtan Adalılar bayramlaşarak, dostluk mesajları verdiler BELEDİYE Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu; Ramazan Bayramı nedeniyle bir kutlama mesajı yayınladı. Mesajda, farklı dinlere mensup insanların bir arada yaşadığı Adalar da, Bayramların önemine değinilerek, sevginin, kardeşliğin, dostluğun, barışın egemen olduğu bir Türkiye ve Dünya da mutluluk, esenlik dolu bir yaşam vurgusu yapıldı. ROŞ AŞANA KUTLU OLSUN Farsakoğlu; Yahudi cemaatinin Roş Aşana (yeni yıl) Bayramının Müslümanların Ramazan Bayramı ile bir araya geldiğini belirterek, Bu anlamlı günlerde, yurttaşlarımız arasında barışın, kardeşliğin, sevgi ve dostluğun daha da pekişmesini diliyoruz şeklinde konuştu. MUSEVİ VAKFI NDAN ZİYARET Büyükada Hesed Le Avraam Sinagogu Vakfı Başkanı Kurtuluş Morhayim, Başkan Vekili İliya Barokas ve cemaat liderleri yahudilerin yeni yıl Bayramı Roş Aşana ve müslümanların Ramazan Bayramı nedeniyle Başkanı makamında ziyaret ederek kutladı. Farsakoğlu da, Musevi Cemaatinin yeni yıl bayramı olan Roş Aşana yı kutlayarak; Musevi yurttaşlarımızın yeni yıl bayramının daha çok sevgi, barış, kardeşlik ve esenlik getirmesini diliyorum şeklinde konuştu. BAŞKANLIKTA BAYRAMLAŞMA Ramazan Bayramı nedeniyle, belediye çalışanlarıyla bir araya gelen Başkan ve belediye meclis üyeleri birer konuşma yaparak çalışanların Bayramını kutladılar. Konuşmada, yoğun, yorucu bir yaz döneminin sonuna gelindiğini belirten Başkan, Önemli bir görevi yürütüyoruz. Kamu görevinin ne derece kutsal olduğunu biliyorsunuz. Yurt- taşlarımıza daha iyi ve etkin hizmet vermeyi hep birlikte sürdüreceğiz diyerek meclis üyeleri ve belediye çalışanlarıyla bayramlaştı. 16

17 Cemaatler aynı masada buluştu Adalar Müftülüğü tarafından düzenlenen iftar yemeğine farklı dinlerin cemaat temsilcileri katıldı. Barış ve dostluk mesajlarının verildiği iftara katılım ve ilgi büyük oldu ADALAR Müftülüğü tarafından, 24 Ağustos Salı günü, Büyükada Su Sporları Kulübü'nde düzenlenen iftar yemeğine, 'Prens Adaları' diye tarihe mal olmuş 'Adalar'ımızda yaşayan farklı etnik dinlerin cemaat temsilcileri katıldı. 'Barış, karşılıklı kabulleniş ve dostluk' mesajlarının verildiği yemeğe, Adalar İlçesi Kaymakamı Salih Keser ve eşi Hürriyet Keser, Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu, ev sahibi Adalar Müftüsü Faruk Tut, konuk olarak gelen Amasya ili Taşova ilçesi Kaymakamı İbrahim Şılgın, Büyükada Musevileri Sinagogu Haham'ı Moşe Benveniste, Büyükada Sinagogu Başkan Vekili Raffi Habip ve Yönetim Kurulu Üyesi Sami Özberaha, Kınalıada dan Adalar Ermeni Cemaati Ruhani Reisi ve 'Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi Başrahibi Tatul Anuşyan, Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi ve Mezarlığı Vakfı Başkanı Levon Şadyan, vakfın Yönetim Kurulu Üyesi Manuk Saraydar, Adalar Kızılay Derneği yönetiminden Avedis Kevork Hilkat; Rum Ortodoks Cemaati'nden ruhani liderlerinin mazeretinden dolayı sadece Cemaat Başkanı Vasil Lemopulo ile Adalar İlçesi'nin idarecileri, Belediye Meclis Üyeleriyle birlikte siyasi ve sivil değişik parti ve toplum temsilcileri katıldı. DOSTLUĞA UZANAN KÖPRÜ Adalar Kaymakamı Salih Keser de, iftar yemeği nedeniyle yaratılan çok renkli ortamın, günlük yaşantımıza da yansımasını temenni etti. Yemekten sonra konuşan Mustafa Farsakoğlu, Adaların farklı inançlara sahip insanlarının sevgi ve dostluk içerisinde yıllarca yaşamış olduklarını söyleyerek, Ancak ne yazık ki, bazıları bu köklü ve güzel geleneği unutuyorlar. Bu dostluğu sadece sözle değil, davranışlarımızla da öne çıkarmamız gerekiyor dedi. Farsakoğlu, Pakistan da yaşanan sel felaketine de değinerek insanlığın Pakistan a daha fazla yardım elini uzatması gerektiğini hatırlattı. Adalar Müftüsü Faruk Tut, Ramazan ayının sevgi ve dostluğa uzanan köprü olduğunu belirtirken, diğer kardeş dinlerin liderleriyle iftar yemeğinde bir arada olmaktan duyduğu mutluluğu dile getirirken, Ermeni Cemaati'nin temsilcisi Anuşyan ise, paylaşımın önemine değinerek kurulan bu iftar sofrasıyla sevgi, dostluk ve paylaşımın güzelliğini yaşadıklarını, ancak maddi paylaşımdan ziyade manevi, ruhani ve sağlıklı zihniyet paylaşımının da unutulmaması gerektiğini vurguladı. Büyükada Sinagogu Haham'ı Moşe Benveniste ise, hangi din, köken, yani hangi kimliğe ait olsalar bile, bu ülke ve milletin öz be öz evlatları oldukları asla unutulmaması bu insanların aynı mutluluk, sevinç ve üzüntüleri paylaştıklarının altını çizerek, bu görüntünün her zaman devam etmesini diledi. İftar yemeğinden sonra, değişik dini cemaat liderleri ve yöneticileriyle hatıra fotoğrafı çektiren Başkan Farsakoğlu, biraz önce masa etrafında toplanan, şimdi ise bu fotoğrafı oluşturanların ortak paydasının Adalı olmak olduğunu belirterek, Adalı olmak ve olabilmek önemli. Ama daha da önemlisi 'Adalı yaşam tarz ve bilinci'ni, bir daha silinmeyecek şekilde zihnimize işleyebilmektir' dedi. 17

18 Haber Adalılar iftar yemeğinde biraraya geldi Adalar Belediyesi tarafından düzenlenen iftar yemeği Büyükada Atatürk Meydanı nda yapıldı. Adalılar iftara büyük ilgi gösterdi BELEDİYE Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu Adalılar ile birlikte Büyükada Atatürk Meydanı nda iftar açtı. Belediye tarafından düzenlenen iftara yurttaşlar büyük ilgi gösterdi. Başkan Farsakoğlu, iftarın ardından yaptığı konuşmada Kutsal günler ve Bayramlar, sevginin ve kardeşliğin pekiştiği, dargınlıkların son bulduğu günlerdir. Bu yıl geçen yıl olduğu gibi Müslümanların Ramazan Bayramı ile Musevi yurttaşlarımızın da Roş Aşana yani yeni yıl bayramları aynı tarihe denk gelmektedir. Her iki inanç mensubu yurttaşlarımızın Bayramlarını en içten dileklerimle kutluyorum dedi. Atatürk Meydanı ndaki iftara ilgi büyük olurken, Okyanus Musiki Derneği nin tasavvuf müziği konseriyle semazenlerin gösterileri de ilgiyle izlendi. 18

19 Büyükada Sinagogu nda iftar Büyükada Hesed Avraam Sinagogu tarafından düzenlenen geleneksel iftar yemeğine yaklaşık 200 kişi katıldı. İftar yemeğini SKY Türk televizyonu canlı olarak yayınladı BÜYÜKADA Hesed le Avraam Sinagogu Yönetim Kurulu tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen iftar yemeği 2 Eylül Perşembe akşamı gerçekleşti. Yaklaşık 200 kişinin katıldığı yemek, SKYTürk kanalından canlı olarak yayınlandı. Büyükada Hesed Le Avraam Sinagogu'nda gerçekleşen iftar yemeğine Adalar Kaymakamı Salih Keser, Adalar Belediye Başkanı Dr. Mustafa Farsakoğlu, Adalar Cumhuriyet Savcısı Halit Koçak, Adalar Emniyet Müdürü Levent Yapraklı'nın yanı sıra adanın kulüp başkanları, müdürleri ve ada esnafı katıldı. İftarda ayrıca Hahambaşı Rav İsak Haleva, Cemaat Başkan Yardımcısı Moris Levi, geçmiş dönem Cemaat Başkanı Silvyo Ovadya, Bet-Din üyelerinden Rav Moşe Benveniste, Rav Naftali Haleva, sinagog vakfı yönetim kurulu üyeleri hazır bulundular. İftar yemeği Kumsal Cami İmamı Rıfat Cömert'in okuduğu dua ile başladı. Günün sunuculuğunu üstlenen Büyükada Hesed Le Avraam Sinagogu Vakfı Başkan Vekili Rafael Habib yaptığı konuşmada "Bugün burada değişik dinlere ve inançlara bağlı Büyükadalılar olarak, iftar ifa eden kardeşlerimizi bu mütevazi soframızda konuk etmekten, onlarla lokmamızı paylaşmaktan onur duyuyoruz" dedi ve daveti kabul ederek katılanlara teşekkür etti. ESKİLER ANLATILDI Haham Akaal Rav Benveniste ise Mezmurlardan örnekler vererek birlikteliğin öneminin altını çizdi. Cemaat idaresi adına söz alan Moris Levi ise, büyüklerin yıllar önce Balat Kuzguncuk gibi semtlerde mahallelilerin hep birlikte iftar hatta selihotlarda yedikleri sahur yemeklerini anlattı ve İnsanı; huzuru, inancı, ailesi, dostları, alışkanlıkları ile bir bütün olarak tutabilirsek bütün dünyayı da barış içerisinde tutabiliriz dedi. Adalar Belediye Başkanı Farsakoğlu birliktelikten duyduğu memnuniyeti dile getirdikten sonra, bu dostluk ve birlikteliğin devam etmesi temennilerini iletti. Hahambaşı Rav Haleva ise "Yazdan yaza da olsa İstanbul'un bence bu en güzel ilçesinin yıllardan beri oturanı olarak, yani kıdemli bir adalı olarak; Büyükada cemaatimizin düzenlediği iftar sofrasında adalarımızın sizler gibi mümtaz şahsiyetleriyle bir arada olmaktan çok büyük bir onur ve zevk duyuyorum dedi. 19

20 Haber Lozan Barış Konferansı ve Antlaşmasının 87. yılı Heybeliada daki İnönü Evi ve Müzesi nin bahçesinde düzenlenen törenle kutlandı Lozan Barış Antlaşması nın 87. yıldönümü törenle kutlandı A Belediyesi, İnönü Vakfı, Adalar Vakfı ve Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği tarafından gerçekleşen etkinliklere, siyaset ve basın dünyasından tanınmış birçok isim katıldı. Kutlamalar saygı duruşu ve İstiklal Marşı nın okunmasıyla başladı. Açılış konuşmasını yapan Adalar Vakfı Başkanı Halim Bulutoğlu, Lozan Barış Antlaşması nın günümüzdeki değerinin yeteri kadar anlaşılamadığını belirterek bu anlaşmayı yapanlara dil uzatıldığını görmenin büyük üzüntüsünü yaşadıklarını ifade etti. Mondros ve Sevr anlaşmalarını tam anlamıyla bilmeden Artık Adalar ın kıyıları da sürekli temizleniyor ADALAR Belediyesi, kıyı ve çevre temizliği için aldığı dört tekneyle denizde temizlik çalışması başlattı. Belediye yetkilileri Adalar da sahillerin temiz olduğunu belirterek, Ancak deniz akıntılarıyla gelen atıklar ve bilinçsizce kıyılarımızdan atılan çöpler, inanılmaz görüntü ve çevre kirliliğine yol açmaktadır. Temiz bir deniz ve çevre için yerel yönetim olarak olanaklarımızı seferber ettik dedi. Belediyeye ait dört tekneyle başta Büyükada olmak üzere, Heybeliada, Burgazadası, Kaşık Adası, Sedef Adası ve Kınalıada kıyılarında deniz temizleme çalışmaları aralıksız sürdürülürken, su yüzeyindeki pet şişeler, yosunlar ve diğer atıklar toplanıyor. 20