BALIKESĠR BELEDĠYESĠ STRATEJĠK PLANI

Transkript

1 BALIKESĠR BELEDĠYESĠ STRATEJĠK PLANI Belediyenin Adı Balıkesir Belediyesi

2 Belediyenin Adı KuruluĢ Yılı 1864 Nüfusu (2000) Nüfusu (2007) Nüfusu (2008) Belediye Sınır Alanı Belediye Mücavir Alanı Rakım 139 Mahalleler Telefon Numarası Balıkesir Belediyesi 6610 Ha Ha. BaĢkanlık (0266) Fax (0266) E-posta Üyelikler KardeĢ ġehirler Adnan Menderes, Akıncılar, Ali Hikmet PaĢa, Altıeylül, Atatürk, Aygören, Bahçelievler, Çay, Dinkçiler, Dumlupınar, Ege, Eskikuyumcular, GaziosmanpaĢa, GümüĢçeĢme, 1.Gündoğan, 2.Gündoğan, Hacı Ġlbey, Hacı Ġsmail, Hasan Basri Çantay, Hisariçi, Karaoğlan, Karesi, Kasaplar, Kayabey, Kızpınar, Kuvayi Milliye, Maltepe, Mirzabey, 1.Oruçgazi, 2.Oruçgazi, PaĢaalanı, Plevne, 1.Sakarya, 2.Sakarya, Sütlüce, Toygar, Vicdaniye, Yıldırım, Yıldız, Yenimahalle (0266) Hat (Santral) Marmara ve Boğazları Belediyeler Birliği, Ege Belediyeler Birliği, Türkiye Belediyeler Birliği, Türk Dünyası Belediyeler Birliği Schwaebisch Hall ve Siirt

3 ĠÇĠNDEKĠLER ÖNSÖZ... GĠRĠġ... YASAL DAYANAK... I.BÖLÜM: MEVCUT DURUM DEĞERLENDĠRMESĠ 1.TARĠHÇE Belediye tarihçesi Kent tarihi ve turizm DIġ ÇEVRE Demografik durum Coğrafi durum UlaĢım Sanayi Kültür ve sosyal hayat Çevre durumu ĠÇ ÇEVRE Örgüt yapısı Ġnsan kaynakları BiliĢim sistemleri ve donanım Fiziksel yapı Mali yapı... II. BÖLÜM: MĠSYON, VĠZYON VE ĠLKELER 1. Misyonumuz Vizyonumuz Kalite politikamız Yönetim ilkelerimiz... III. BÖLÜM: GZFT ANALĠZĠ IV. BÖLÜM: STRATEJĠK AMAÇ VE HEDEFLER 1.KURUMSAL YAPI SOSYAL KÜLTÜREL ETKĠNLĠKLER VE ĠLETĠġĠM ÇEVRE, SAĞLIK, DÜZENLEME ĠMAR VE YAPI KONTROL KAMU DÜZENĠ MALĠ YÖNETĠM ALT YAPI...

4 Çok değerli Balıkesirliler, Ġsmail OK Balıkesir Belediye BaĢkanı Öncelikle, 29 Mart 2009 tarihinde gerçekleģtirilen mahalli Ġdareler Seçimleri nde, tarafıma gösterdiğiniz teveccühle, Belediye BaĢkanlığı görevini bendenize tevdi ettiğiniz için sizlere Ģükranlarımı sunarım. Görev süremiz içinde yapacağımız çalıģmalarla, sizlerin bu güvenine layık olacağımızdan Ģüpheniz olmasın. 24 Aralık 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile tüm kamu idareleri için, kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe iliģkin misyon ve vizyonlarını oluģturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler tespit etmek, performanslarını önceden belirlenmiģ olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla getirilen Stratejik Plan hazırlama zorunluluğu kapsamında, yaptığımız ilk ekip çalıģmamızdır. Burada, Belediyemizin tüm birimlerine ait, 5 yıllık iģ programları ve hedefler yer alıyor. Her yıl revize edilebilen bu planda yer alan konular, bizim, Balıkesir için öncelikli olarak değerlendirdiğimiz proje ve hizmetlerdir. Zaman içerisinde ortaya çıkacak yeni Ģartlara ve sizlerden gelecek talep ve önerilere göre daha da zenginleģeceğini umduğumuz stratejik planımız, insan merkezli ve hizmet öncelikli olarak hazırlanmıģtır. Balıkesir in, kentsel hayat bakımından evrensel standartlara yükseltilmesi, insanlarımızın sosyal hayat seviyelerinin çok daha yükseğe çıkarılması amacı ile hazırladığımız bu plan, tamamı ile Balıkesir in öz kaynakları ile gerçekleģtirilebilecek iģleri ve projeleri kapsıyor. Bizler, Balıkesir deki tüm hizmetleri ve projeleri, Balıkesir in kaynakları ile ve Balıkesirli personelle hayata geçireceğiz. Belediyemizin yerel paydaģları, Balıkesir deki kurum ve kuruluģlar baģta olmak üzere, esnafı, sanayicisi, tüccarı ve sanatkarları ile bu Ģehirde yaģayan insanlardır. Balıkesir, kendi imkanları ve çalıģmaları ile çok kısa bir zaman içinde, Türkiye nin en iyi Ģehirlerinden biri olabileceğini gösterecektir yıllarını kapsayan Stratejik Planımız, iģte bu anlayıģ ve bu çerçevede hazırlanmıģ ve Belediye Meclisimizin onayı ile yürürlüğe konulmuģtur. Ortak akıl ve çalıģmalarla, hayat standartları bakımından çok daha iyi bir Balıkesir yaratma temennisi ile saygılarımı sunarım.

5 GĠRĠġ Toplumların ortak ihtiyaçlarının karģılanması, ortak kurallarının korunması amacıyla oluģan organizasyon olan devletin iģlevsel ve yapısal özelliklerinin bütününe, kamu yönetimi denmektedir. Bir baģka ifade ile kamu yönetimi; Devlet ve toplum düzeninin kesintisiz olarak iģlemesi ve kamunun ortak ihtiyaçlarını karģılamaya yönelik mal ve hizmetlerinin üretilip halka sunulmasına iliģkin bir sistemdir. Kamu hizmetlerinin yerine getirilebilmesi amacıyla kurulan kamu yönetimi merkezi ve yerel olmak üzere iki ayrı yapılanmadan oluģmaktadır. Merkezden yönetim; kamu yönetiminde karar mekanizmalarının merkeze bağlı olması ve merkez tarafından belirlenmesi, mali kaynak yönetiminin (gelir ve giderlerin), her türlü personel iģlemlerinin ve kamu hizmetlerinin organizasyonunun merkezi birimler veya onlara bağlı birimler tarafından yapılmasını ifade eder. Yerinden yönetim ise; merkezi yönetimden ayrı bir tüzel kiģiliğe sahip bulunan idari kuruluģların yönetimle ilgili kararlar alıp uygulayabildiği sistemdir. Yerel yönetimler, yöre halkının ihtiyaçlarını etkin bir Ģekilde karģılamak üzere, yerel topluluğa kamu hizmeti sağlayan ve yerel halkın kendi seçtiği organlarca yönetilen, yönetsel, siyasal ve toplumsal bir kurumdur. Devlet ve toplum düzeninin kesintisiz olarak iģlemesi ve kamunun ortak ihtiyaçlarını karģılamaya yönelik mal ve hizmetlerin etkin, verimli ve kaliteli olarak üretilip halka sunulabilmesi amacıyla, kamu yönetiminde etkinlik ve verimliliğin artırılması, kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması çalıģmaları önceki yıllarda da söz konusu olmuģ ise de özelikle 1980 li yıllardan sonra dünya gündeminde önemli yer edinmeye baģlamıģtır. Kamu yönetiminde yeniden yapılanma çalıģmaları iki alanda yürütülmektedir. Makro düzeyde merkezi ve yerel yönetimlerin yetki ve kaynak açısından yeniden konuģlandırılması için reformlar yapılırken, diğer yandan kamu yönetimlerinin iģleyiģ ve hizmet süreçlerine yönelik etkinlik ve verimlilik artırıcı çalıģmalar sürdürülmektedir. Kamu yönetiminde etkinlik ve verimlilik artırmaya yönelik çabaları, beraberinde bir çok yönetim tekniğinin kamu kurumlarında da uygulanmasını beraberinde getirmektedir. Stratejik Planlama ya da daha geniģ ifade ile stratejik yönetim modelinin kamu yönetimlerinde uygulanması da bu arayıģların bir sonucudur. Stratejik Plan, bir kurumun bulunduğu iç ve dıģ çevre Ģartlarını değerlendirerek, gelecekle ilgili ulaģmak istediği amaçları, bu amaçlara ulaģmak için takip edeceği politikaları (stratejik Hedef) ve bu politikalara uygun proje ve faaliyetlerini belirlemesidir. Stratejik Plan 4 aģamadan oluģan bir çalıģmadır: 1.AĢama: Durum analizi (Chek-Up): Kurumun içinde bulunduğu dıģ Ģartların (dünya trendi, ulusal geliģmeler, mevzuat, kent geliģim seviyesi, vb) belirlenmesinin yanı sıra iç Ģartların yani kurumun mali, örgütsel, beģeri kaynak, süreç yönetimi, projeleri ve benzeri unsurlarının analiz edilmesidir. Bir baģka ifade ile Neredeyiz? sorusuna cevap arama aģamasıdır.

6 2.AĢama: Kurumun gelecek öngörüsünün, yani vizyon, misyon, ilkeler ile orta ve uzun vadede hangi alanlara odaklanılacağı (stratejik Alan), bu alanlarda neyin amaçlandığının (Stratejik Amaçlar) belirlenmesi çalıģmasıdır. Bir baģka ifade ile Nereye UlaĢmak Ġstiyoruz? sorusunun cevaplandırılması çalıģmasıdır. 3.AĢama: Kurumun ön gördüğü geleceğe nasıl ulaģacağını belirlediği çalıģmadır. Ġkinci aģamada belirlenen amaçlara ulaģmak için hangi politikaların izleneceği (Stratejik hedefler) ve bu politikalara uygun, uygulama proje ve faaliyetlerin belirlendiği çalıģmadır. Bir baģka ifade ile Nasıl ulaģabiliriz? sorunun cevaplandırılma çalıģmasıdır. 4.AĢama: Yapılan faaliyet ve gerçekleģtirilen projelerin amaçlara uygunluğunun nasıl ölçüleceğinin, ölçüm kriter ve metodunun belirlenmesidir. Bir baģka ifade ile Nasıl ölçer ve değerlendiririz? sorusunun cevaplandırılmasıdır. Stratejik planlar, paydaģların görüģleri de alınmak sureti ile kurumca hazırlanır ve en az beģ yıllık bir dönemi kapsar. Performans planı, stratejik planın 3. aģamasının bir bölümü ile 4. aģamasından oluģmaktadır. Yani, yıllık faaliyet ve projelerin belirlenmesi ile bunların nasıl ölçülüp değerlendirileceğinin tespit edilmesidir. Stratejik Plan ve bu plan kapsamında hazırlanan performans planı değiģen ve geliģen Ģartlara göre revize edilecek olan dokümanlardır. Ülkemizde kamu yönetimi reformu kapsamında düzenlenen mevzuat ile stratejik plan ve performans planlarının yapılması yasal bir zorunluluk haline gelmiģtir. Belediyemizin yıllık Performans Programı, Strateji GeliĢtirme Müdürlüğü koordinatörlüğünde hazırlanarak Belediyemizin yetkili organlarınca görüģüldükten sonra yürürlüğe konmaktadır. Yıl içerisinde ve sonunda ise idari bağlamda takip edilerek yılsonunda Yıllık Faaliyet Raporu nda hedeflerin gerçekleģme düzeyleri belirtilmektedir. Stratejik Plan, kurumun fiziki kaynaklarının, insan kaynağının ve çalıģmalarının hangi tarafa yönelmesi gerektiğini (amaçlar) ve bunu nasıl yapa bileceğini (hedefler) ve gidiģatı nasıl ölçüp değerlendireceğini (performans programı) ifade etmektedir. Bu örgüde sonuçlar doğru kriterlerle analiz edilerek değerlendirilmeli ve yeni politikaların üretilmesine olanak sağlanmalıdır. Dolayısıyla değiģim ve geliģimin kontrollü bir Ģekilde sağlanması yolunda sistematik bir yol haritası oluģturulmalıdır. Bu iliģkilerin doğru kurulabilmesi ve Stratejik Planın iģlevsellik kazanabilmesi için Performans Programı ile Stratejik Plan güçlü bir etkileģim içerisinde yürütülmelidir. Balıkesir Belediye yönetimi, yasal zorunlulukların yerine getirilmesinden de öte, Ġlimize ve Balıkesir halkına daha kaliteli ve daha fazla hizmet üretebilmek, belediye kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı amacıyla yıllarını kapsayan stratejik plan hazırlama çalıģmasını baģlatmıģtır. Bu plan, Balıkesir Belediyesi nin kente ve kent halkına hizmet amacıyla yapacağı çalıģmaların genel konseptini oluģturmaktadır. Belediyemiz faaliyetlerinin yoğunlaģacağı alanlar, bu alanlarda takip edilecek hizmet-yönetim ilke ve politikaları planda belirlenmiģtir. Belirlenen odak alanlarda yapılacak faaliyetler ve bu faaliyetlerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi için gereken kriterler tespit edilmiģtir. YASAL DAYANAK; Stratejik Plan ve Performans Programlarının Yasal Dayanakları

7 . Kanunlar 5393 sayılı Belediye Kanunu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 5436 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğiĢiklik Yapılması Hakkında Kanun 5302 sayılı Ġl Özel Ġdaresi Kanunu. Bakanlar Kurulu Kararları Kamu Ġktisadi TeĢebbüsleri ve Bağlı Ortaklıklarına Yönelik 15/10/2007 tarihli ve 2007/12702 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. Yüksek Planlama Kurulu Kararları 2003/14 sayılı Karar 2004/37 sayılı Karar. Yönetmelikler Kamu Ġdarelerinde Stratejik Planlamaya ĠliĢkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Kamu Ġdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik Strateji GeliĢtirme Birimlerinin ÇalıĢma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kamu Ġdarelerince Hazırlanacak Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik. Tebliğler Kamu Ġç Kontrol Standartları Tebliği Kanunlar, Kararlar, Yönetmelikler ve Tebliğlerden de anlaģılacağı üzere merkezi hükümet, kamu kurumları için uzun ve orta vadeli planlamalar ile yıllık performans programı hazırlanmasını ve sonuçların izlenmesini, bütün bu süreçlerin Ģeffaflık ilkesine uygun hesap verilebilirlik ölçütleri içerisinde yapılmasını talep etmektedir. Bu anlamda kamu idareleri; merkezi kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri ilkeler çerçevesinde geleceğe iliģkin misyon ve vizyonlarını oluģturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiģ olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar. Yine kamu idareleri; kamu hizmetlerinin istenilen düzeyde ve kalitede sunulabilmesi için bütçeleri ile program ve proje bazında kaynak tahsislerini stratejik planlarına, yıllık amaç ve hedefleri ile performans göstergelerine dayandırmak zorundadırlar. Stratejik Plan hazırlamakla yükümlü kamu idareleri hazırladıkları plan ve uygulamaların usul ve takvimi konusunda Devlet Planlama TeĢkilatı MüsteĢarlığına karģı sorumludurlar.

8 Kamu idareleri; bütçelerini stratejik planda yer alan misyon ve vizyonları temelinde stratejik amaç ve hedefleriyle uyumlu performans esasına dayalı olarak hazırlarlar. Bütçelerinin stratejik planda belirlenen temel politika, amaç ve hedeflere bağlı olarak belirlenen performans hedefleri ve buna iliģkin faaliyetlerine uygunluğunu ve performans esaslı bütçelemeye iliģkin diğer hususları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir. Maliye Bakanlığı kamu kaynaklarının verimli ve etkin kullanımı amacına yönelik kamu kurumlarında Performans Esaslı Bütçelemeyi öngörerek performans programları üzerinden mali disiplini sağlamaya çalıģırken, Devlet Planlama TeĢkilatı MüsteĢarlığı etkin bir kamu yönetimi amacına yönelik, belirlenen misyon ve vizyon üzerinden Stratejik Planlar hazırlamayı öngörmekte ve kamu hizmetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamaktadır. Stratejik Planlar ve Stratejik Planda yer alan uzun vadeli amaç ve hedeflere bağlı olarak hazırlanan yıllık performans programları kurumun öz yapısıyla uyumlu bir Ģekilde kuruma adapte edildiğinde hem mali disiplini sağlama hem de kamu hizmetlerinin istenilen düzeyde ve kalite sunumu konusunda kuruma sistemli bir yol oluģturacaktır. Kamu yönetimi alanında gerçekleģtirilen reformanların yasal çerçevesini oluģturan 5393 sayılı Belediye Kanunu ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamu hizmetlerinin verimliliği, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanımı ilkeleri ön plana çıkmıģtır. Aynı zamanda mali saydamlı ve hesap verilebilirlik ilkeleri önemli olmuģtur sayılı Belediye Kanunu Belediye baģkanı, mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma planı ve programı ile varsa bölge planına uygun olarak stratejik plan ve ilgili olduğu yıl baģından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanunu 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanunu nun 9. maddesine göre kamu idareleri Stratejik Plan hazırlamak ve bütçelerini de Stratejik Planlarına ve performans göstergelerine dayandırmak zorundadır. Stratejik Planlar;. BeĢ yıllık dönemi kapsar,. Stratejik plan ve performans programları bütçenin hazırlanmasına esas teģkil eder,. Belediye meclisinde bütçeden önce görüģülerek kabul edilir,. Performans Programı, Stratejik Planın yıllık uygulama dilimini oluģturur,. Belediyeler, Stratejik Planlarını hazırladıktan sonra ĠçiĢleri Bakanlığına ve DPT ye gönderirler,. Hazırlanan plan kamuoyuna duyurulur ve internet sitesinden yayınlanır,. En az iki yıl uyguladıktan sonra Stratejik Planın kalan süresi için güncelleme yapılabilir,. Hükümet veya Bakanın değiģmesi halinde Stratejik Plan yenilenebilir,. Doğal afet, salgın hastalık ve ağır ekonomik bunalım vb. durumlarda Stratejik Plan yenilenebilir. Dünyanın bir çok geliģmiģ ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de performans esaslı bütçeleme ve orta/uzun vadeli amaçlara bağlı olarak geliģen etkin kamu yönetimi yaklaģımı benimsenmektedir.

9 I.BÖLÜM mevcut durum değerlendirmesi 1.TARĠHÇE 1.1. Belediye tarihçesi 1.2. Kent tarihi ve turizm. 2. DIġ ÇEVRE 2.1. Demografik durum Coğrafi durum 2.3. UlaĢım 2.4. Sanayi 2.5. Kültür ve sosyal hayat Çevre durumu 3. ĠÇ ÇEVRE 3.1.Örgüt yapısı 3.2. Ġnsan kaynakları BiliĢim sistemleri ve donanım 3.4. Fiziksel yapı 3.5. Mali yapı

10 MEVCUT DURUM DEĞERLENDĠRMESĠ 1. TARĠHÇE: 1.1 BELEDĠYE TARĠHÇESĠ Osmanlı Devleti döneminde bu gün belediyecilik hizmeti olarak nitelendirdiğimiz temizlik, su, imar, gibi iģlerin büyük kısmı Vakıflar ve Kadı, Ġhtisap Ağası, SubaĢı gibi yerel yöneticilerce yerine getirilmekteydi. TaĢra Belediyecilik alanındaki düzenlemelerin öncüsü, 1864 Vilayetler Nizamnamesi olup; gerek belediye arģivi, gerekse özel belgelerden Balıkesir Belediyesi nin de ilk kuruluģunun bu tarihe dayandığı görülmektedir. Balıkesir Belediyesi nin ilk reisi Giridioğlu Ali Bey zamanında dar bir kadro ve sınırlı bir bütçe ile baģlayan hizmetler II. Abdülhamit döneminde büyük bir geliģme katetmiģtir. Bu dönemde Belediye tarafından köprü, yol gibi çalıģmalara ek olarak Ģehrin aydınlatılması, ilk eczane ilk hastane gibi çalıģmalar göze çarpmaktadır. Balıkesir Belediyesi kuruluģunun ardından, 1898 depremi, KurtuluĢ SavaĢı gibi olumsuzluklara rağmen teģkilat ve faaliyet alanını sürekli geniģleterek gün be gün geliģimini tamamlayarak bugünkü insan temeli modern Ģekline kavuģmuģtu 1.2 KENT TARĠHĠ VE TURĠZM Balıkesir çevresinde bulunan pek çok höyük, iskan edilmiģ mağara ve düz yerleģim yerinde yapılan araģtırmalarda ele geçen bulgular, buralarda bilinmeyen çok eski zamanlardan MÖ yılları arasında yerleģilmiģ olduğunu ortaya koymaktadır. Bu arada, Yortan Mezarlığı nda yapılan çalıģmalar, burada bir mezar kültürü olduğunu ortaya çıkarmıģtır. Hitit metinlerinde ASSUVA diye anılan Batı Anadolu nun bu bölgesi Antik çağda MYSIA diye anılmakta idi. MÖ 2000'li yıllarda, Balkanlar üzerinden gelen Pelasg ve Leleg lerin koloniler kurdukları görülür. Balıkesir Frig, Lidya, Pers, Makedonya, Bergama Krallığı, Roma ve Bizans dönemlerini yaģamıģtır. Eski Mysia bölgesinde, Adremyteion (Edremit), Pendoramus (Bandırma), Ertekta (Erdek) ve Kyzikos (Kapıdağ) gibi Ģehir devletleri hüküm sürmüģlerdir. Ġlk çağlarda bütün bölge Perslerin istilasına uğramıģsa da, akıllı politika ve yerinde tedbirlerle Kyzikos, Roma çağına kadar bağımsız ve imtiyazlı olarak önemini korumuģtur. Bölge VII.yy'dan itibaren Müslümanlar tarafından tanınmaya baģlandı.ġstanbul'u iki defa kuģatan Ġslam Orduları Mysia'dan geçtiler Malazgirt zaferinden sonra, Anadolu ya Selçuklu Türkleri hakim olmaya baģladılar.

11 Batı Anadolu'da Bizans karģısında olan Selçuklu uç beylerinden birçoğu bağımsız beylikler kurdular. Bunlardan KalemĢah Beyin oğlu Karesi Bey de, 1280 lerin sonlarında, Mysia ve dolaylarında, Anadolu Selçuklu Devleti ne bağlı (Tarihçiler, Karesi Bey in bağımsızlık ilan tarihi olarak, 1297 yılını vermektedirler), Karesi Beyliği ni kurarak, Balıkesir'i kendisine merkez yaptı. Kyzikos ve Biga dıģında, Çanakkale Boğazına kadar bütün bölgeyi kısa zamanda ele geçiren Karesioğulları, kurdukları donanma ile, zaman zaman komģu beyliklerle de birleģerek, Trakya ve adalara defalarca akınlar yapmıģlardır. Daha sonra Osmanlıların egemenliğine giren Karesi, merkezi Kütahya olan Anadolu beylerbeyliğine bağlı bir sancak merkezi olacaktır. Osmanlı Devleti nin, I. Dünya SavaĢı nı fiilen durduran Mondros mütarekesini imzalamasından sonra, Ġtilaf devletlerinin Batı Anadolu da baģlattıkları iģgal giriģimlerine ilk ve en önemli baģkaldırı Balıkesir de olmuģtur. Yunanlıların 15 Mayıs 1919 da Ġzmir e çıktıklarının haber alınması üzerine 16 Mayıs ta Okuma Yurdu nda yapılan ilk toplantıyı, daha sonra Alaca Mescid Toplantıları ve Balıkesir ile Akhisar Kongreleri takip etmiģtir. Balıkesir ve çevresinde baģlatılan, tamamen kendine mahsus yapısı ve özellikleri ile dikkat çeken Balıkesir Kuva-yı Milliyesi, hem kendi yerel savunmasını yapmıģ, hem de TBMM nin yürütmekte olduğu KurtuluĢ SavaĢı na destek vermiģtir. Tamamen yerel imkanlarla kurulan ve finanse edilen Karasi Alayları adını taģıyan birlikler, Ġnönü, Sakarya ve Dumlupınar savaģlarında büyük yararlılıklar göstermiģlerdir. Balıkesir, KurtuluĢ SavaĢı ndan sonra, 1923 yılında vilayet oldu; ilin, Karesi olan ismi ise, 1926 yılında Balıkesir olarak değiģtirilmiģtir. Devletimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, ilki 6 ġubat 1923, sonuncusu ise 24 Haziran 1934 de olmak üzere (İran Şehinşahı Rıza Pehlevi ile birlikte), Balıkesir'i 7 kez ziyaret etmiģtir. Fatih Sultan Mehmed Han ın veziri ve komutanlarından Zağnos PaĢa tarafından 1464 yılında yaptırılmıģ olan ZAĞNOSPAġA CAMĠĠ ile 1900 lü yılların baģlarında yaptırılan SAAT KULESĠ nin dıģında, kent merkezinde turistik ilgi konusu olabilecek tarihi eserler bulunmamaktadır. Ancak; 1388'de, Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan YILDIRIM CAMĠĠ (Eski Cami), Balıkesir'de, Osmanlılar döneminden kalma en eski eser olup, avlusunda 12 odadan ibaret bir medrese ve bir de Ģadırvan bulunmaktadır. Ayrıca, ilk kez 1429'da inģa edilen ve 1907'de yeniden yaptırılan ġeyh LÜTFULLAH CAMĠĠ, gibi, 14. ve 15. yüzyıllardan kalma pek çok irili ufaklı camiler bulunmaktadır. ANTĠK KENTLER DASKYLEĠON (Bandırma): Aksakal Beldesi, Ergili Köyü sınırları içerisinde Manyas Gölü kıyısında yer alan bu antik yerleģimin, arkeolojik bulgulardan MÖ. 7 yy'da iskan gördüğü anlaģılmaktadır. PROKONNESSOS ANTĠK KENTĠ (Marmara Adası): Adanın kuzeyinde, Saraylar Köyü çevresinde bulunan antik mermer ocakları ile ünlü bu Ģehirde, antik çağdan günümüze kadar mermerin hammadde olarak çıkarıldığı görülür. M.Ö. 844 yıllarında Prokonnessos Miletos un bir kolonisi olarak kurulmuģ yüzyıllar boyunca mermeri ile ün kazanmıģtır.

12 AGĠOS GEORGĠS MERYEM ANA MANASTIRI (AvĢa): AvĢa Köyü'nün 1.5 km güneybatısında, Manastır Mevkii'ndedir. AGĠOS YORGĠS MANASTIRI (Ayvalık): Güvercin Adası nda Pateriça koyunda deniz kıyısında bulunan manastır, Ortaçağ Yunan mimarisinin tipik bir örneğidir. KĠRAZLI MANASTIRI (Erdek): Antik dönemde Didimus Dağı olarak bilinen dağın eteğinde kurulmuģtur. Duvar tekniğine bakıldığında, 19. yüzyılda Rumlar tarafından kullanılan iki katlı bir yapı olduğu anlaģılmaktadır. Bugün, kilisenin sadece güney duvarı ile apsis duvarı ayaktadır. ADRAMYTTEĠON (Burhaniye): Bilinen kaynaklara göre, Pelasglar tarafından, (Burhaniye ilçe merkezinin 2 km güneyinde, Ören mahallesinde tepeyi de içine alan bölgede) kurulmuģtur. Kent, Lidya Kralı Alyattes'in oğlu Adramys (M.Ö. 6. yy) tarafından Mysialılar'a karģı bir kale olarak kullanılmıģ ve Atina dan kovulan Delos Adası sakinleri yerleģtirilmiģtir. Adramytteion, antik kaynaklarda sadece bir Ģehir değil, aynı zamanda bir bölge adı olarak da anılmaktadır. Bu duruma göre Adramytteion bölgesi, Gargara'dan (Küçükkuyu) baģlayarak Pyrrha (Gömeç sınırları içinde kalan Karaburun)'a kadar bir coğrafi bölgedir. Roma Ġdaresinde Asya Eyaletine bağlı önemli Yargı Merkezlerinden biri olmuģtur. ANTANDROS ANTĠK KENTĠ (Edremit): Kaz Dağları'nın güneyinde Altınoluk'a yakın bir tepede kurulmuģtur. Kent, tepenin üzerinde bir kale ve batı yamaçlarında bir mezarlık ile çevrilmiģtir. TAKSĠYARHĠS KĠLĠSESĠ (Ayvalık): Ġlçe merkezinde yer alan bu kilise mimari tarzı, mermer oymacılığı, tavanındaki dini freskleri, ikonaları ve 130 yıllık tarihe sahiptir ve balık derisi üzerine yapılmıģ aziz resimleri ile ünlüdür. AYA NĠKOLA KĠLĠSESĠ (Ayvalık): Alibey adasındaki bu kilise, Ġncil'den alınmıģ temaları yansıtan süslemeleri ile ünlüdür. ACHYROS KALESĠ (Bigadiç): ÇeribaĢı ve Kayırlar köyleri arasında bulunan oyma mağara (Deliktepe adıyla bilinmektedir) tarihi ören yerleridir. HADRIANEIA ANTĠK KENTĠ (Dursunbey): Ġlçe merkezinin kuzeybatısında yer alan Roma dönemi yerleģim yerlerinden biridir. Kent, Neo Caeseria ve Blaudus gibi isimlerle de anılmaktadır. MĠLLĠ PARKLAR KAZDAĞI MĠLLĠ PARKI (Edremit): Edremit Ġlçesi sınırlarında, Edremit Körfezi nin kuzeyinde yer alan Milli Park, Balıkesir'e 92 km, Çanakkale'ye 123 km mesafededir. Kazdağı nın Bilinen tarihi M.Ö yıllarında baģlar. Bu tarihlerde Thebe, Lyrnessos, Khrysa, Killa, Anderia, Antandros, Adramytteion, Astrya ve Gargara gibi Ģehirler kurulmuģ, bunlardan bir çoğu da Truva savaģları sırasında yok edilmiģlerdir.

13 Homeros, Ġlyada sında Ġda Dağı (Kazdağı) için, Bol pınarlı vahģi hayvanlar anası diye bahsetmektedir. Bu bölgeye ait üç efsaneden biri eski Yunanlılara (İlyada), diğer ikisi ise (Sarıkız ve Hasan ile Emine nin aşk öyküleri) Türklere aittir. Eski Yunan mitolojisinde, Paris'in Altın Elmayı Afrodit'e vermesi olayı, Dünyada ilk güzellik yarıģmasının burada yapıldığı Ģeklinde yorumlanmaktadır. Bilindiği gibi, bu güzellik yarıģması, tarihte meģhur Truva SavaĢlarını çıkarmıģ ve getirdiği sonuçları itibarıyla, hem bölge hem de dünya tarihine büyük etkileri olmuģtur. KUġ CENNETĠ MĠLLĠ PARKI (Bandırma): Bandırma Ġlçesi sınırları içinde, Manyas Gölü nün kuzeydoğusunda yer alan Milli Parka, Bandırma-Balıkesir karayolunun 15 km sinde güneye sapan 3 km lik bir yolla ulaģılır. Uluslararası düzeyde önem taģıyan Milli Parktaki kuģ zenginliği ve Milli Park tanımı içindeki baģarılı koruma uygulaması nedeniyle, 1976 yılında Avrupa Konseyince, A Sınıfı Avrupa Diploması verilmiģtir ve 1996 yıllarında bu diploma yenilenmiģtir. MÜZELER KUVA-YI MĠLLĠYE MÜZESĠ (Balıkesir): Balıkesir il merkezinde bulunan müze, 1840 yılında Karesi Sancağı Defterdarı Giridizade Mehmet PaĢa'nın konağı olarak yaptırılmıģ olan eski Belediye Binası nda, 06 Eylül 1996 tarihinde açılmıģtır. Ġki seksiyondan oluģan Kuva-yı Milliye Müzesi'nin 120 m²'lik zemin katında; Balıkesir'de Kuva-yı Milliye'nin kurulmasına öncülük etmiģ 41 kiģinin aldıkları yazılı kararlar, Kongre kararları, bu kahramanların zatî eģyaları, fotoğrafları ile Atatürk'ün Balıkesir'e geliģlerinde çekilmiģ fotoğrafları sergilenmektedir. Yine 120 m²'lik ikinci katında ise, il merkezi ve çevresinde ortaya çıkan arkeolojik ve etnografik eserler sergilenmektedir. BANDIRMA ARKEOLOJĠ MÜZESĠ: Kyzikos antik kenti ve Daskleion ören yeri buluntularının sergilenmesi amacı ile Bandırma Müze Yaptırma ve YaĢatma Derneği nce kurularak, Kültür ve Turizm Bakanlığı na devredilen müzede, Daskleion a özgü Anadolu Pers sanatının özelliklerini taģıyan antemionlu ve Frig yazılı mezar stelleri Pers etkili piģmiģ toprak kaplar ve Kyzikos antik kentinden ve civardan elde edilen mezar stelleri sergilenmektedir. GÖNEN MOZAĠK MÜZESĠ: Müze, ilçe merkezindeki Termal Tesisleri nin hemen yanındadır. Üstü örtülü alandaki müzede, taban mozaiği ile çevresinde derlenmiģ olan Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait taģ eserleri bulunmaktadır. DEVRĠM ERBĠL ÇAĞDAġ SANAT MÜZESĠ (Balıkesir): Balıkesir Belediyesi tarafından, eski Su ve Otobüs ĠĢletmesi binası restore edilerek 2004 yılında MÜZE OLARAK AÇILMIġTIR. Müzede, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim üyesi ressam Prof.Dr. Devrim Erbil ile bazı çağdaģ Türk ressamlarının eserleri sergilenmektedir. TERZĠZADE SAADETTĠN BEY KONAĞI (Havran): Konak, Cumhuriyet caddesinde ve Ebubekir Camii karģısındadır. Atatürk'ün Havran'a geldiği sırada misafir edildiği konak, ahģap iģçiliği ile dikkat çekmektedir ve 39 odalıdır. SUÇIKTI MESĠRE YERĠ (Dursunbey): GeçmiĢi ile ilgili yeterince bilgi olmamakla birlikte, suyun akıģ yönüne bıraktığı kireç çözeltilerinin kalınlık ve Ģekillerine göre, mesire yerinin en az 10 asırlık bir geçmiģinin olabileceği anlaģılmaktadır. Buradaki çınar ağaçlarının yaģları da bu görüģü desteklemektedir.

14 ġeytan SOFRASI (Ayvalık): Yuvarlak bir sofra biçiminde olan tepe, sarp kayaların üzerinde yükselmektedir. Buradan, Ege denizinde batan güneģi seyretmek, bölgeye turistik amaçlarla gelenler için oldukça cazip bir etkinlik olmaktadır. KAPLICALAR GÖNEN KAPLICALARI: Oldukça eski bir tarihi bulunan Gönen Kaplıcaları, Mısırlılar, Romalılar ve Bizanslılar zamanında iģletilmiģ ve o tarihlerde büyük bir Ģöhrete sahip olmuģtur. Kaplıca yöresindeki kazılarda termalizm ile ilgili tarihi eserler çıkarılmıģtır. Bu tarihi eserler, günümüzde, Kaplıca Müzesi nde saklanmaktadır. 275 metre derinlikten çıkan kaplıca suyunun sıcaklığı 73 0 C dir. Gönen kaplıca sularından, hem banyo yapılarak, hem içilerek ve hem de buharını solumak sureti ile (müzmin üst ve alt solunum yolları iltihaplarına karģı) yararlanılmaktadır. PAMUKÇU KAPLICASI: Balıkesir'de 18 km uzaklıktadır. Suyun sıcaklığı 67 0 C'dir. Sodyum sülfat klorürlü, hipertermal bir maden suyudur. Romatizmal hastalıklara, üst solunum yolları rahatsızlıklarına, metabolik hastalıklara iyi gelmektedir. ASYA (BALPAġ) TERMAL TESĠSLERĠ: Balıkesir'e 10 km uzaklıkta, Balıkesir-Ġzmir karayoluna 500 m mesafede bulunmaktadır. Modern Termal Kompleks, beģ yıldızlı ve 193 yatak kapasiteli olup, 6 katlıdır. DAĞ ILICASI (Balya): Balıkesir-Bandırma yolunun 13. kilometresinden ġamlı'ya ayrılan yola 22 km uzaklıktadır. Suyunda sodyum, kalsiyum, klor, sülfat vardır. Suyun sıcaklığı 61,5 0 C'dir. Romatizma, siyatik, kireçlenme, bazı cilt ve deri hastalıklarına iyi gelmektedir. HĠSARKÖY (ASARKÖY) KAPLICASI (Bigadiç): Kaplıca, Bigadiç ilçe merkezine 23 km uzaklıktadır. Sodyum bikarbonatlı, sülfatlı, karbondioksitli, sülfürlü, magnezyum ve arseniklidir. Suyun sıcaklığı, kaynağına göre 75 0 C, 59 0 C ve 31 0 C arasında değiģmektedir. Romatizma, nevralji, kadın hastalıkları, nevritlilerde ve cilt hastalıklarında faydalıdır. DERMAN KAPLICASI (Edremit): Edremit-Ayvalık ve Havran-Edremit yollarının kesiģtiği yerdedir. Edremit'e 10 km uzaklıktadır. Suyun sıcaklığı 56 0 C'dir. Romatizma, artrit, kadın hastalıklarına iyi gelir. Konaklama imkanı vardır. GÜRE KAPLICASI (Edremit): Güre Kasabası sınırları içindedir. Kaplıca mahallinin denizden yüksekliği 3 metre olup, denizden uzaklığı 300 metre kadardır. Ege Bölgesinde, Truva'dan Bergama'ya kadar uzanan turistik bölgenin merkezinde, Edremit'in 12 km batısında, Kazdağı'nın yamaçlarında, zeytinlikler arası Akçay'a 3 km kadar uzaklıktaki Güre Kaplıcaları, Roma döneminden bu yana bir sağlık ve dinlenme yeridir. EKġĠDERE GENÇLĠK ĠÇMESĠ (Gönen): Gönen ilçe merkezine 13 km uzaklıktaki dağ ılıcasının 100 m ilerisindedir. Gençlik suyu sülfat klorürlü sodyum, kalsiyum ve oligometaliktir. Suyun içinde en fazla radyoaktif olması gençlik suyu denilmesine neden olmuģtur.

15 HĠSARALAN KAPLICASI (Sındırgı): Sındırgı ilçe merkezine 20 km Sındırgı-Simav asfaltına 500 m uzaklıktaki Hisaralan köyündedir. Suyun ısısı C'dir. Radyoaktivite miktarı 2,6-4 emadır. Çok sıcak olan sular sodyum bikarbonatlı maden suyudur. BaĢta hareket sisteminin ağrılı hastalıkları olmak üzere romatizma, nevralji, nefrit ve kadın hastalıklarına iyi gelir. EMENDERE KAPLICASI (Sındırgı): Sındırgı ilçe merkezine 8 km uzaklıkta Ilıcalı köyündedir. Suyun ısısı 36 0 C'dir. 91,6 ema radyoaktivite tespit edilmiģtir. Gutlu hastalara, böbrek taģlarına, cilt ve mide hastalıkları ile sedefe iyi gelmektedir. KEPEKLER KAPLICASI (Susurluk): Susurluk-Bandırma asfaltı üzerinde, Susurluk ilçesine 20 km uzaklıkta Kepekler köyündedir. Kaplıcanın, ilk kez Cenevizliler tarafından iģletildiği tespit edilmiģtir. Kaplıcadan su ve çamur banyosu olarak faydalanılmaktadır C sıcaklığında, hafif kükürt kokulu tabii lezzetli mutedil bir sudur. EL SANATLARI YAĞCIBEDĠR HALILARI (Sındırgı): Yörük kültürünün en önemli ürünlerinden olan Yağcıbedir Halılarının önemli iki özelliği, tamamen doğal yaprak ve kök boyalarla boyanmıģ olan yün ipliği ile özel motifleridir. Bu halılar, iģtar tipi tezgahlarda Yörük Düğümü ya da Türk Düğümü denilen halı düğümü tarzında dokunmaktadır. ĠĞNE OYACILIĞI (Gönen): Gönen ve çevresinde özel bir yeri olan iğne oyacılığı, ilçede Salı günleri kurulan Oya Pazarı ve her yıl 6 Eylül KurtuluĢ Kutlamaları kapsamında gerçekleģtirilen Oya Festivali ile geliģmiģ ve ülke genelinde tanınmıģtır. TURĠZM Güneyden kuzeye doğru Ayvalık, Burhaniye, Havran ve Edremit ilçelerinin sıralandığı Edremit Körfezi bölgesi, sahip olduğu tarihi ören yerleri ve tatil imkanları ile, daha çok yerli turistlerin ilgisini çekmektedir. Körfez bölgesi, daha çok, yazlıkların bulunduğu bir tatil bölgesi konumundadır. Gerek deniz mevsiminin, güney bölgelerine kıyasla kısa olması ve gerekse ulaģım ve konaklama tesisleri yetersizlikleri nedeni ile yabancı turistler bu bölgeye arzu edilen derecede ilgi göstermemektedirler. Ancak, son yıllarda, Ayvalık ve Akçay dan, Yunanistan ın Midilli adasına deniz seferlerinin baģlaması ile Yunanlı turistler günübirlik (ya da hafta sonu) olarak gelmektedirler. Aynı Ģekilde, Bandırma ve Erdek bölgesi ile Marmara ve AvĢa adaları da, daha çok yerli turistlerin ilgi gösterdikleri tatil yerleri olarak dikkat çekmektedir. Nisbeten Ġstanbul dan ulaģımın daha kolay olduğu bu bölgede, Ġstanbul da oturan pek çok kiģinin yazlık evleri bulunmaktadır.

16 2. DIġ ÇEVRE: 2.1 DEMOGRAFĠK DURUM: NÜFUS BÜYÜKLÜĞÜ VE NÜFUS ARTIġ HIZI Balıkesir ilinin 2000 yılındaki nüfusu kiĢi adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları 31 Aralık 2008 tarihi itibari ile kiģidir. Nüfusun yıllık artıģ hızı: Toplam ġehir Köy Toplam ġehir Köy Toplam ġehir Köy Merkez: BALIKESĠR NÜFUSUNUN % 19.6 sı 0-14 yaģ grubunda % 69.2 si yaģ grubunda % ve daha yukarı yaģ grubunda Cinsiyete göre nüfus dağılımı: 31/12/2008 tarih itibari ile Toplam Erkek Kadın Merkez

17 TARĠHĠ ĠTĠBARĠYLE BALIKESĠR ĠLĠ MERKEZ MAHALLELERĠ NÜFUSLARI MAHALLE ADI Tarihi itibariyle Nüfus Tarihi itibariyle Nüfus ADNAN MENDERES ,14% AKINCILAR ,44% ALĠ HĠKMET PAġA ,45% ALTI EYLÜL ,45% ATATÜRK ,77% AYGÖREN ,12% BAHÇELĠEVLER ,21% ÇAY ,96% DĠNKÇĠLER ,77% DUMLUPINAR ,09% EGE ,50% ESKĠ KUYUMCULAR ,33% GAZĠOSMANPAġA ,18% GÜMÜġÇEġME ,72% 1.GÜNDOĞAN ,50% 2.GÜNDOĞAN ,48% HACI ĠLBEY ,43% HACI ĠSMAĠL ,58% HASAN BASRĠ ÇANTAY ,01% HĠSARĠÇĠ ,58% KARAOĞLAN ,14% KARESĠ ,10% KASAPLAR ,59% KAYABEY ,73% KIZPINAR ,47% KUVA-Ġ MĠLLĠYE ,38% MALTEPE ,57% MĠRZABEY ,12% 1.ORUÇGAZĠ ,86% 2.ORUÇGAZĠ ,46% PAġAALANI ,24% PLEVNE ,46% 1.SAKARYA ,31% 2.SAKARYA ,20% SÜTLÜCE ,23% TOYGAR ,27% VĠCDANĠYE ,20% YILDIRIM ,95% YILDIZ ,72% YENĠ ,89% TOPLAM Nüfus ArtıĢı

18 2.2 COĞRAFĠ DURUM Balıkesir Ġlinin büyük bir kısmı Güney Marmara da yer almakla birlikte, hem Marmara hem de Ege Bölgesi nde toprakları bulunmaktadır. Doğuda Bursa, Kütahya; güneyde Ġzmir, Manisa; batıda Ege Denizi, Çanakkale ve kuzeyde Marmara Denizi ile çevrilidir. Balıkesir Ġli, Anadolu Yarımadası nın kuzeybatısında ve önemli bir bölümü Marmara coğrafi bölgesinin, Güney Marmara bölümünün, Karesi yöresinde; diğer küçük bir bölümü ise, Ege coğrafi bölgesindeki Asıl Ege bölümünün Kuzey Ege kesiminde yer alır. Ege Denizi ndeki kıyıların uzunluğu km (Ayvalık: 54 km, Gömeç: 17.5 km, Burhaniye: 12 km, Edremit: 32 km);marmara Denizi ndeki kıyı uzunluğu ise km (Gönen: 8 km, Erdek: km, Marmara:72.5 km, Bandırma: 60 km) dir. Ġlin izdüģüm yüzölçümü km2, olup ve kuzey enlemleri ile, ve doğu boylamları arasında yer almaktadır. Balıkesir Ġli 19 ilçe ve merkeze bağlı 3 beldeden oluģmuģtur. Bu ilçeler; Merkez ilçesi (1466 km2), SavaĢtepe (425 km2), Sındırgı (1.433 km2), Bigadiç (1.007 km2), Dursunbey (1.906 km2), Kepsut (894 km2), Susurluk (601 km2), Bandırma (599 km2), Erdek (260 km2), Manyas (589 km2), Balya (952 km2), Ġvrindi (751 km2), Havran (559 km2), Edremit (708 km2), Burhaniye (426 km2), Gömeç (181 km2), ile Ayvalık (266 km2), Marmara (117 km2) dir. Ayrıca Merkez ilçeye bağlı KocaavĢar, Pamukçu ve ġamlı beldeleri bulunmaktadır. Marmara Ġlçesi sınırları içinde; Marmara, Türkeli (AvĢa), Etkinlik ve PaĢalimanı adaları; Ayvalık Ġlçesi sınırları içinde de Alibey (Cunda), Hasır, Küçük ve Büyük Maden adaları yer alır. Ayrıca Ayvalık taki ġeytan Sofrası ve Erdek ilçesi sınırlarındaki Kapıdağ Adası çiftli tombolo ile karaya bağlanarak birer yarımadaya dönüģürken, Alibey ve Patrik adaları da tombolo ile birleģerek bugün Alibey adası olarak anılan önemli bir doğa güzelliğidir. Balıkesir Ġli genellikle tepelerin hakim olduğu bir alan niteliği taģımakla birlikte yer yer 1800 metreyi bulan dağların yer aldığı görülür. Örneğin ilin güneydoğusundaki Alaçam 1652 m, Ulus 1769 m, batısındaki Kaz dağlarının il sınırları içinde kalan bölümündeki KarataĢ tepesi 1774 metredir. Ovaların baģlıcaları ise Sındırgı, Bigadiç, Balıkesir, Manyas, Gönen ve Edremit ovalarıdır. Bu ovaların denizden yükseklikleri m. arasında olup, hepsi birer Çukurova niteliğindedir. 2.3 ULAġIM Balıkesir il merkezi, karayolu ve demiryolu ulaģım imkanlarına sahip, orta ölçekte bir Anadolu Ģehri konumundadır. Bandırma dan Ġstanbul a düzenli, Ayvalık ve Akçay dan da Yunanistan ın Midilli adasına, tatil mevsiminde belirli aralıklarla gemi seferleri yapılmaktadır. Burhaniye yakınlarındaki Körfez havaalanı ise, daha çok tatil mevsiminde olmak üzere, özel uçaklar tarafından münferit uçuģlarda kullanılmaktadır. Bandırma dan; ĠDO tarafından Yenikapı ya feribot ve deniz otobüsü seferleri ile Sarayburnu na Denizcilik ĠĢletmeleri tarafından vapur seferleri yapılmaktadır. Balıkesir e ulaģan karayollarından hiçbiri uluslar arası karayolu standartlarında değildir.

19 Yapımı devam eden Bandırma-Susurluk, Susurluk-Balıkesir ve Balıkesir-Akhisar duble yol çalıģmaları tamamlanma aģamasındadır. Henüz proje aģamasında bulunan Balıkesir-Edremit duble yolu yapıldığında ve Burhaniye yakınlarındaki Körfez Havaalanı iģletmeye açıldığında, Ġstanbul ve Ankara dan Balıkesir e geliģ-gidiģte belirgin bir kolaylık sağlanabilecektir. Körfez Havaalanı nın yeniden düzenli uçak seferlerine açılması ve Balıkesir-Edremit karayolunun duble yol haline getirilmesi ile hem Balıkesir den Edremit, Ayvalık, Burhaniye ve Havran a ulaģım kolaylaģacak, hem de baģta Ankara ve Ġstanbul olmak üzere, daha uzaklardan Balıkesir e geliģ-gidiģlerde havayolu da kullanılabilecektir. Merkezin haricinde 19 ilçesi ve bini aģkın köyü bulunan Balıkesir, kendi yakın çevresi ile büyük ölçüde karayolu ile ulaģımını sağlamaktadır. SavaĢtepe ve Dursunbey ilçeleri ile, ayrıca demiryolu bağlantısı da mevcuttur. 2.4 SANAYĠ Balıkesir Türkiye nin en büyük ve yoğun ulaģım güzergahı Ġstanbul Bursa Ġzmir üzerinde yer almaktadır. Bu nedenle ilimizin sanayi yapısı da Türkiye mizin batı kısmının genel karakterlerini taģımaktadır. Ġlin ekonomisi genelde tarıma dayalıdır. Arazi ve iklim yapısının elveriģli olması nedeni ile Balıkesir de her türlü tarım ürünü yetiģtirilmektedir. Balıkesir de sanayi tesisleri merkez ilçede toplanmamıģ olup, ilçelere sektörel ve homojen olarak dağıtılmıģtır. Örneğin tarım makinaları, çimento, sentetik çuval, trafo, mermer, jeneratör, un yem Merkez ilçede; zeytinyağı ve sabun Ayvalık-Edremit te, beyaz et ve gübre Bandırma da; deri, süt ve süt ürünleri Manyas, Gönen, Susurluk ve Merkez Ġlçede ; ormasn ürünleri Dursunbey de; madencilik Bigadiç-Sındırgı da yoğunlaģmıģtır. Balkanların en büyük gübre fabrika kompleksi ilimizde faaliyet göstermektedir. Balıkesir de un, yem, salça, zeytin, zeytinyağı, konserve, nebati yağ ve Ģeker üretimi önemlidir. Zeytin ve zeytinyağı, kırmızı et, tavukçuluk, yumurta üretimi yanında süt ve süt mamulleri üreten iģletmeler de büyük ölçüde geliģmiģtir. Mevcut yatırım konularıyla birlikte Balıkesir için, mukayeseli üstünlüğe sahjp olacağını düģündüğümüz yatırım konuları Ģunlardır: Bor tuzlarının iģlenmesi ve sanayide girdi olarak kullanılması konusunda çok önemli geliģme sağlanamamıģtır. Balıkesir de yapılacak yatırımlarla bor gibi önemli bir maddenin katma değeri yüksek ürünlere dönüģmesi yurtdıģında iģlenerek satılması Balıkesir ve ülke ekonomisi açısından çok önemlidir. Borun üretim, iģletme ve satıģ aģamasında özel kesimde yer almalıdır. Böylece Bor u girdi olarak kullanan sanayiler geliģip ve ana sanayi yan sanayi iliģkisi ortaya çıkabilecektir.bursa, Manisa ve Ġzmir e yakın olması nedeniyle Balıkesir de tekstil sektörü geliģmeye müsaittir.

20 Tohumculuk konusu Türkiye için çok önemli bir konudur. Balıkesir in bazı yörelerinde sertifikalı tohum üretimi yapılmaktadır. Tohumculuk sektörü dahada geliģtirilebilir. Balıkesir in büyük ölçüde ormanlarla kaplı olması nedeniyle orman ürünü iģleyen sanayiler geliģebilir. YaĢ ve sebze ihracatı ile dondurulmuģ gıda, kurutulmuģ gıda üretimi ayrıca meyve suyu üretimi de yapılabilir. Ġki cephemiz denizle çevrildiği halde Balıkesir de deniz balıkçılığı ve kültür balıkçılığı çalıģmaları son derece yetersizdir, bu konu dikkate alınabilir. Balıkesir, kolonyası ile meģhur bir ilimizdir. Bu sektör kozmetik ve parfümeri ürünleri olarak geliģebilir. Deniz, dağ, kaplıca baģta olmak üzere diğer turizm çeģitleri geliģtirilebilir. Balıkesir, Bandırma ve Gönen Organize Sanayi Bölgeleri yerli ve yabancı yatırımcıları beklemektedir. Balıkesir in coğrafi konumu yatırımcılar için uygun kuruluģ yeri avantajı sağlamaktadır. Ġstanbul, Bursa ve Ġzmir gibi tüketim ve üretim merkezlerine; Bandırma ve Ġzmir limanlarına yakınlığı, elveriģli iklimi, huzurlu ortamı sayılabilir. Balıkesir Organize Sanayi Bölgesi; merkez ilçede 450 hektar alanda 189 parsel üzerine kurulmuģtur. Üretimde 53 firma, inģaat safhasında 22 firma vardır. Sanayicimize tahsis edilecek 19 adet parselde m2 arsa bulunmaktadır. ġu an için satıģ ücreti 10 $ /m2 dir. Bölgenin yol-su-kanalizasyon-haberleģme ve doğalgaz imkanları tamamlanmıģtır. Balıkesir II. Organize Sanayi Bölgesi; Balıkesir merkez Gökköy hudutları içerisinde Balıkesir-SavaĢtepe karayolu 10. km sinde Balıkesir merkez Organize Sanayi Bölgesi bitiģiğinde 135 ha. alan üzerinde kurulmuģtur. Gönen Deri Organize Sanayi Bölgesi 1994 tarihinde Ġlçemizin TaĢtepe Pasaçiftlik Köyleri arasındaki Gönen Bandırma karayolunda 200 metre cepheli ve 200 hektar büyüklüğündeki alan belirlenmiģ ve hazineye ait 2 parselden oluģan bu yer 1997 tarihinde satın alınmıģtır. Alan içerisinde yapılan kadastro çalıģmaları sonucunda 96 adet sanayi parseli oluģturulmuģtur. Daha sonra sanayi parsellerinin sayısı tevhitler nedeniyle 54 olarak değiģmiģtir. Bandırma Organize Sanayi Bölgesi TaĢtepe mevkiinde kurulu olup, sanayiciye tahsis edilecek 59 adet parsele bölünmüģ m2 arsa bulunmaktadır. Bandırma OSB de Ģu an sanayi parsellerinin tamamı satılmıģtır. Bölgenin altyapısı ve haberleģme imkanları tamamlanmıģtır. Burhaniye zeytincilik Ġhtisas Organize Sanayi Bölgesi; Burhaniye Küçük Sanayi Sitesi ile ġarköy arasındaki Kabaağaç mevkiinde, toplam 50 hektar arazi üzerinde kurulması planlanan Organize Sanayi Bölgesi için gerekli giriģimlerde bulunuldu. 40 firmanın faaliyette bulunması hedefleniyor.