TG Mayıs 2013 DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ.

Transkript

1 KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI LİSANS ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ KİMYA TESTİ ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI T.. KİMLİK NUMARASI : ADI : SOYADI : TG 11 1 Mayıs 013 DİKKAT! ÇÖZÜMLERLE İLGİLİ AŞAĞIDA VERİLEN UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ. 1. Testleri size verilen sürelerde çözünüz. Zamanı iyi kullanmanız başarınızı olumlu yönde etkileyecektir.. Sınavda Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi için verilen toplam cevaplama süresi olan 75 dakikayı iyi kullanınız. 3. Sınavınız bittiğinde her sorunun çözümünü tek tek okuyunuz. 4. Kendi cevaplarınız ile doğru cevapları karşılaştırınız. 5. Yanlış cevapladığınız soruların çözümlerini dikkatle okuyunuz.

2 Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının İhtiyaç Yayıncılık ın yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

3 013 KPSS / ÖABT ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TG 1. A, B, D ve E seçeneklerindeki ifadeler doğrudur. seçeneğinde verilen ifadenin doğru hâli b ışıması yapmaları beklenir olacaktı 3. / Al " Al e anot 3 / u + + e " u katot Al + 3u + " Al u pil denklemi Devreden 6 mol e geçirildiğinde anot tepkimesi gereğince Al elektrodun kütlesinde mollük aşınma gözlenir. Anot elektrotun mol sayısı m 54, n 0, moldür M 7 A, + 3u " A, + 3u 9 : 0, 0, 3 n A m MA M 03, 64 n 19, Pil tepkimesi gereğince 0,3 mol Al un aşınması için 0, mol u yani 0, x 64 1,8 g u oluşur. I ve III doğrudur. 4. PbSO 4 ın doymuş çözeltisinin PbSO 4(k)? Pb + + SO 4 dengesi yazılır. Çözeltiler karıştırıldıktan sonra M V 1: : : 50 [ Pb ] Vs 50 04, : -3 M V 00 [ SO4 1: -3-1 : : ] Vs 50 16, : -3 Q çç > K çç olduğundan çökme meydana gelir. Çökmeden sonra ortamdaki Pb + iyonu derişimi PbSO 4 ün çözünmesinden kaynaklanır. Çökme tamamlandıktan sonra sistem dengede olacağından Q çç K çç eşitliği sağlanır. Çökme tepkimesini yazarsak Pb + + SO 4? PbSO 4(k) Başlangıç 0,4 : 3 1,6 : 3 Değişim 0,4 : 3 0,4 : 3 Denge 1, : 3 Çözünmeden gelen [Pb + ] x dersek [SO 4 ] 1, : 3 + x olur. x değeri ihmal edilir. K çç [Pb + ] : [SO 4 ] : 8 x : 1, : 3 x 1,6 : 5. Na + + e " Na (k) Fe e " Fe (k) tepkimeleri gereğince 0, mol Na (k) için 0, mol e nun devreden geçmesi gerekir. Bu süre t 1 ile gösterilirse 0, mol Fe (k) için devreden 0,6 mol e geçmelidir. Buna göre 0, mol Fe için 3t 1 zaman geçmelidir. Doğru cevap t 3t 1 dir. 3

4 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 5. I. kapta n mol gaz olduğunu varsayarsak II. kaba n mol gaz geçmiştir. 5 P1: V1 P : V n n 1 eşitliğinde yerine yazılırsa 6: 4V P : V n n 5 P 48, atm ç kar. 7. Tepkimeye ait denge ifadesi K ç [O ] şeklindedir. Sıcaklık sabitken O gazı eklediğimizde O gazının derişimi ilk anda artacak sistem tekrar dengeye gelmesi için girenler lehine hareket ederek O derişimini azaltacaktır. Sıcaklık değişmediği için ve K ç [O ] olduğundan O gazının derişimi tekrar ilk derişimine eşit olacaktır. Bunu doğrulayan grafik B seçeneğinde verilmiştir. 9. H in formal yükü x 1 (0 + 1) 0 Formal yükü O nin formal yükü Y 6 (4 + ) 0 N nin formal yükü Z 5 (0 + 4) 1 Değerlik e sayısı formülü ile hesaplanır. Ortaklanmamış Kovalent + e sayısı bağların sayısı 6. Genel olarak hız ifadesi r k : [X ] a : [Y ] b : [Z ] c şeklinde yazılır. I. deney verilerine göre 16 : 3 k : (0,4) a : (0,05) b : (0,) c II. deney verilerine göre 8. arnot makinesinin verimi 3 T Verim eflitli inden hesaplan r. T , Katı Gaz Sıvı 3 : 3 k : (0,) a : (0,4) b : (0,8) c III. deney verilerine göre 4 : 3 k : (0,1) a : (0,) b : (0,05) c IV. deney verilerine göre 8 : 3 k : (0,05) 9 : (0,) b : (0,4) c eşitliklerini buluruz. Bu eşitlikleri ikişerli olarak orantıladığımızda Üçlü faz diyagramında bölgeler şekildeki gibidir. Buna göre seçenekler grafiğe göre okunduğunda yanlış seçeneğin E olduğu görülür. Çünkü bu grafiğe göre maddenin erime noktası basınç arttıkça artar. a, b ve c değerlerine dair denklemler elde ederiz. Bu denklemlerin çözümü ile r k : [X ] : [Y ] : [Z ] ifadesini buluruz. 4

5 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 11. O bileşiği bir eter olup adlandırılması metoksi benzendir. 13. Würtz sentezi ile alkil halojenürlerden alkan elde edilir. R X + Na " R R + NaX alkil holojenür alkan 15. OH Fenoller benzen halkası üzerinde OH grubu taşıyan bileşiklerdir. Alkol özelliği taşımazlar. Özel adı anisoldür Tolüen bileşiğinin formülü H l + Na 6 H 5 OH (fenol) H 5 " etil alkol 3 H 5 (OH) 3 " gliserin tür. H H + Nal 4 3 1,3 dimetil bütan 4 H 9 OH " bütanol H 5 (OH) " etandiol H H H H H 1,4 Hekzadien bileşiği bir alkendir ve numaralandırma çift bağa en küçük sayı gelecek şekilde yapılır. Çift bağın bulunduğu karbonlar belirtilir. 14. Kapalı formülü aynı, açık formülü farklı olan bileşikler birbirinin yapı izomeridir. B seçeneğinde bulunan bileşikler birbirinin aynıdır, yapı izomeri değildir metil 4 3 pentan H H H 16. Sekonder alkollerin bir derece yükseltgenmesiyle keton oluşur. H [O] OH H O O aseton A) HO " asetaldehit B) HO " asetaldehit ) HO " asetaldehit E) HO " asetaldehit oluşur. H H H metil pentan 5

6 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 17. H H( )OOH bileşiğinin özel adı 3 1 metokrilik asit, IUPA adı ise Metil propenoik asittir. Krotonik asit H HOOH tır. 19. Helyum un değerlik elektron sayısı iki, diğer soygazların sekizdir. II. yargı her zaman doğrudur. Yarıçapları en küçük, kararlılıkları en büyük olduğundan iyonlaşma enerjileri yüksektir. Xe elementinin bileşikleri bulunmaktadır. (Örneğin; XeF 4 ) 1. Al (SO 4 ) 3(suda) " Al 3+ (suda) + 3SO 4 (suda) 0,0 M 0,03 M 18. Çift bağın bulunduğu karbon atomlarına aynı iki grup bağlı ise cis trans izomeri olmaz. Br H Br Br izomeri yoktur N : 1s (sp) 5 Perdeleme sabiti ( : 0,85) + (4 : 0,35) 3, Etkin çekirdek yükü Atom numarası perdeleme sabiti 7 3,1 3,9. Ag yarısoy metal olduğundan (aktifliği hidrojenden küçük olduğundan) hidrojen gazı açığa çıkmaz. H H OOH OOH cis izomeri H H trans izomeri 6

7 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 3. Alkenlere H O katılması Markovnikov kuralına göre gerçekleşir. Kurala göre pozitif atom veya atom grubu çift bağa bağlı karbon atomlarından hidrojen sayısı çok olan gruba bağlanır. H H ( ) + H + OH H H ( ) 5. % d 0 : : 14, mol M 45, M 63 litre A 7. I P 4 " 4H 3 PO 4 NO 3 " NO II 3 / P H O " 4H 3 PO 4 + OH + + 0e 0 / 3e + NO 3 + 4H + " NO + H O III 3P + 48H O " 1H PO + 6OH + 60e OH e + 0NO + 80H " 0NO + 40H O 3P 4 + 8H O + 0NO 3 + 0H + " 1H 3 PO 4 + 0NO 4. Molekül kütlesinin büyük ya da küçük olması iyi bir çözücü olmasını etkilemez. Bu nedenle cevap B seçeneğidir. Kullanılan çözücüler arasında dielektrik sabiti en yüksek olan sudur. Dielektrik sabiti artarsa zıt yüklü iyonlar arasındaki çekim azalır ve iyonların çözünürlüğü artar. 6. Benzen ve tolüenden oluşan çözelti ideal çözelti olduğundan Rault yasası uygulanır. P benzen X benzen X P 0 benzen 0, X 95,1 19,0 mm Hg P Tolüen X Tolüen : P 0 Tolüen 0,5 X 8,4 14, mm Hg P Toplam P benzen + P Tolüen 19,0 X 14, 33, mm Hg 7

8 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 8. Çökme olabilmesi için iyonlar çarpımının K çç ye eşit olması gereklidir. 0 ml 0,1 litre n M V n 00, 01, n 0, 00 mol a( NO3) n M V n x & n 01, x mol 01, 9. OOH? OO + H + 1 M 0, , , ,0001 0,0001 0,0001 [ H3OO ]: [ H ] Kç [ H OOH] ( 0, 0001) : ( 0, 0001) - Kç ( 1-0, 0001) ihmal Alkollerden sıvı çekilmesi (dehidratasyon) ile alkenler oluşur. H SO 4 H H OH H H + H O 180 propen a(no 3 ) " a + + NO 3 0,00 mol 0,00 mol HF " H + + F 0,1x mol 0,1x mol a + + F " af 0, 00mol 0, 001, M 01, xmol 0, x M V Toplam V 1 + V V Toplam 00 ml Q i K çç x 001, : c m 1: x 1: 4 x 4: x : M 30. K su 14 K a x K b 14 K a x 1,6 : Ka 63, : -5 16, : 3. İndirgenme ve yükseltgenmenin bir arada olduğu tepkimelere redoks tepkimeleri denir. II. tepkimede indirgenme yükseltgenme olmadığından redoks değil yer değiştirme tepkimesidir. 8

9 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 33. 9G 0 9H 0 9S 0 T J 0,01 kj 9G 0 391,9 (5 + 73) 0,01 391,9 (98 x 0,01) 391,9,98 394, Van der Waals çekim kuvveti tüm moleküllerde ve soygazlarda bulunur. Argon soygaz olduğundan sadece Van der Waals çekim kuvveti içerir. NH 3 " Dipol dipol, Hidrojen bağı, Van der Waals H 5 OH " Dipol dipol, hidrojen bağı Van der Waals Hl " Dipol dipol, Van der Waals HF " Dipol dipol, Hidrojen bağı, Van der Waals 38. Hidrojen atomunun bağlı olduğu karbon atomunun hibritleşme türü asitliği etkiler. H 6 " sp 3 H 4 " sp H " sp Hibritleşmede s karakteri arttıkça asitlik kuvveti artar. 34. H SO 4 + NH 4 l " NH 4 HSO 4 + Hl 0,01 mol 0,01 mol n m M A 98, n 01, mol 98 Verim 01, x 001, mol Lityum atomunun atom numarası 3 tür ve 1A grubu alkali metaldir. Oktet kuralına göre atom kararlı yapıya ulaşmak için elektron dizilişini sekize benzetmelidir. Lityum bir elektron vererek elektron dizilişini ikiye tamamlar. (dublet kuralı) 39. I. Bileşik " Fosforik asit II. Bileşik " Fosforöz asit III. Bileşik " Hipofosforüz asit olarak adlandırılır nm 9 m 600 nm x x 6 : 7 m c m: o m 3x : m : 6x S 8-7 m 05, x 15 m Hertz 40. Melez orbitaller ve değerlik kabuğu elektron çift itme (VSEPR) kuramına göre verilen bilgiler doğrudur. m 5x 14 9

10 013 KPSS / ÖABT ÇÖZÜMLERİ TG 41. Analoji, iki farklı şey arasındaki benzerliklerden hareket edilerek birincisi için dile getirilenlerin diğeri için de söz konusu olduğunu ileri sürmektir. Öğretmende bu uygulamasında gazların ağırlığıyla insanların ağırlığını ilişkilendirmiştir. 4. Öğretmenin gerçekleştirdiği etkinliklerle öğrencilerin konuyla ilgili örnek olan ile olamayan durumları incelemelerini ve bu etkinliklerle onların tümevarımsal akıl yürütme yollarını kullanarak genellemelere ulaşmalarını sağlamıştır. Bu doğrultuda söz konusu öğretmenin süreçte buluş yoluyla öğrenme stratejisinden yararlandığı söylenebilir. Buluş yoluyla öğretim stratejisi öğretmenin sunduğu konuya ilişkin örnekler ve örnek olmayan kavramlar ile öğrencilerin tümevarımsal bir yaklaşımla süreçte aktif kılınıp bu örnekleri karşılaştırarak genellemelere kendilerinin ulaşmalarını sağlayan öğretim yoludur. 45. Soru öncülünde verilen kazanımlar analiz edildiğinde I. kazanımın analiz düzeyinde olduğu söylenebilir. Analiz düzeyinde bilgiler ayrıştırılarak ayırt edilir. Bu hedef düzeyinde öğrenciler analiz etme, karşılaştırma, ayırt etme, çıkarımda bulunma, alt gruplara ayırma, farklılıkları ve benzerlikleri bulma davranışlarını gerçekleştirirler. II. ve III. kazanımın kavrama basamağında olduğu söylenebilir. Bilgilerin yorumlanarak farklı şekilde ifade edildiği kavrama basamağındaki öğrenciler bir bilgiyi kendi cümleleriyle ve başka biçimde ifade etme, dönüştürme, örneklendirme ve öteleme davranışlarını gerçekleştirirler. IV. kazanımın bilgi basamağında olduğu söylenebilir. Bilgi basamağı aynen hatırlama, tanımı söyleme, yazma, seçme, altını çizme, sıralama, eşleştirme davranışlarını kapsar. V. kazanımın ise sentez düzeyinde olduğu söylenebilir. Bilgilerin kullanımıyla özgün yeni bir ürün ortaya koymayı gerektiren sentez basamağında öğrenciler birleştirme, yaratma, tasarlama, derleme ve örgütleme davranışlarını gerçekleştirirler. Bu bağlamda verilen II. ve III. kazanımın aynı düzeyde olduğu söylenebilir. 48. Amaca göre yapılan değerlendirme türleri diagnostik (tanıma ve yerleştirmeye yönelik değerlendirme), formatif (biçimlendirme ve yetiştirmeye yönelik değerlendirme) ve summatif (değer biçici değerlendirme) olmak üzere üçe ayrılır. Tanılayıcı değerlendirme; öğretim sürecinin başında öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini, hazır oluş düzeylerini belirlemek için yapılan değerlendirmedir. Öğrenciye not vermek amacıyla yapılmaz. Biçimlendirici değerlendirme, öğretim süreci devam ederken öğrenme eksikliklerini ve yanlışlıklarını belirlemek ve gidermek için bir ünite ya da konu devam ederken veya bittikten sonra yapılan değerlendirmedir. Değer biçici(toplam) değerlendirme, birkaç ünite ya da dönem sonunda yapılan değerlendirmedir. Bu bilgiler ışığında öğretmenin biçimlendirici değerlendirmeden yararlandığı söylenebilir. 43. Öğretmenin gerçekleştirdiği öğretim faaliyetleri incelendiğinde onun A, B, ve E seçeneklerinde yer alan ifadelere yönelik uygulamalara yer verdiği görülmektedir. Fakat öğretmenin öğrencilerine tek yönlü bir şekilde bilgi aktarımı gerçekleştirdiği hakkında yorum yapılamaz. Öğretmen gerçekleştirdiği uygulamalarda öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenmelerini temel almıştır. 46. Girme, keşif, açıklama, genişletme ve değerlendirme aşamalarından oluşan 5E modelinde öğretmenin öğrencilerinin kavramları kendi cümleleriyle açıklamaları için cesaretlendirdiği ve zihinsel yapılanma sürecini desteklemek için ders kitabında yer alan temel bilgilerin yanı sıra kendisi de birtakım bilgileri onlara hatırlattığı aşama açıklamadır. 49. Ölçülen özelliğin miktarı değiştikçe belli bir sistem dâhilinde değişen hatalar sistematik hatalardır. Soruda da Özgür'ün ölçümlerine sistematik hata karıştığı söylenebilir. Çünkü tabloda verilen ölçümlere bakıldığında her birinde hata miktarı en az defa ölçümlere eklenmiştir. Bu durum sistematik hata oluşturur. 44. Öğretmenin, öğrencisinde ortaya çıkan kavram yanılgısını gidermeye yönelik olarak I. ve II. maddelerde yer alan işlemleri gerçekleştirmesinin bu amaca hizmet edeceği söylenebilir. Fakat III. maddede yer aldığı gibi öğrencilere açık uçlu sorular yöneltmenin böyle bir amacının olduğu söylenemez. 47. Öğrenme sürecinde yürütülen faaliyetler sonucunda toplanan bilgiler ışığında çalışmalara özgü tanımların üretildiği süreçte işe vuruk tanımlamaların yapıldığı söylenebilir. İşe vuruk tanımlama öğrencilerin kendi açıklama ve yorumlarıdır. Verilen süreçte bu bilimsel süreç becerisinin dışında bir becerinin sergilendiği söylenemez. 50. Gözlenecek olan bir performansı oluşturan alt davranışların yapıldı / yapılmadı (var / yok - evet / hayır) şeklinde işaretlendiği ölçme araçları kontrol listeleridir. Soruda verilen durumda da öğrencilerin, asitler ve bazlarla yaptığı etkinlikleri değerlendirirken kontrol listesinden yararlandığı söylenebilir.