Program Amaçlı Mali ve Kamu Sektörü Uyum Kredi Anla ması (PFPSAL1) Kamu Harcama Yönetimi:Bütçe Reformu

Transkript

1 1 GĐRĐŞ Son yıllarda dünyada yaşanan hızlı değişim, kıt olan doğal kaynakların doğru ve etkin kullanımı için çevrenin korunması ilkesinden hareketle sosyal ve ekonomik kalkınmayı öngörmektedir yılında Rio de Janeiro da düzenlenen Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Konferansı nda Rio Deklarasyonu, Ormancılık Prensipleri ve Gündem 21 gibi üç önemli belge kabul edilmiştir. Gündem 21, kalkınma ve çevre arasında denge kurulmasını hedefleyen Sürdürülebilir Gelişme kavramının yaşama geçirilmesine yönelik küresel uzlaşmanın ve politik taahhütlerin en üst düzeydeki ifadesidir. Yerel Gündem 21 ise 21. yüzyılda her kentin kendi kalkınma politikasını sürdürülebilirlik ve halkın katılımı ilkesi çerçevesinde kendisinin hazırlamasıdır. Bu noktadan hareketle yerel yönetimlerin karar alma, uygulama, izleme ve değerlendirme süreçlerine sivil katılımın sağlanması üzerinde durularak yeni bir yönetim anlayışı benimsenmiştir. Yönetim anlayışındaki bu değişim ise hızla yerelleşme hareketini beraberinde getirmiş ve merkeziyetçi tutumdan uzaklaşılarak yerelden yönetim anlayışı benimsenmiştir. Yönetimde şeffaflık, katılımcılık ve hesap verilebilirlik ilkeleri doğrultusunda yönetim yerine yeni bir kavram olarak yönetişimin ortaya çıkması ve dünyadaki bu değişim ve gelişimlerin ülkemize yansımaları ise ilk olarak Bursa Yerel Gündem 21 ile 1995 yılında gündeme gelmiştir. Yönetimde yerelleşmenin yanı sıra günümüz dünyasında insanoğlunun yaşadığı alana ve alışkanlıklarına göre ihtiyaçlarında da hızlı bir değişim yaşanmaya başlanmıştır. Ancak insanoğlunun temel ihtiyaçları aynı olup insanların üretime katkı koyabilmelerine yönelik olanakların yaratılmasının, gelişen teknolojinin işgücü gereksiniminin ve istihdam imkanlarının gelecek 5, 10, ve hatta 20 yıllık (kısa, orta ve uzun vade) perspektifinin planlama çalışmalarına yansıtılmasının gerekliliği ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla yönetimin ayrılmaz bir parçası olan planlama bu noktada çok daha fazla önem kazanmıştır. Ülkemizin AB uyum süreci içerisinde bulunması ise bu yeni yönetim ve planlama anlayışının kamuya yansımasına neden olmuş özellikle Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı ve Avrupa Birliği'nin mahalli idarelere ilişkin genel yaklaşımı ışığında; Đl Özel Đdarelerinin güvenilir, açık ve saydam, hesap verme yükümlülüğü olan, verimli, etkin ve kaliteli hizmet sunabilen bir yapıya kavuşmaları öngörülmüştür. Mali sektör ve kamu yönetimine yönelik orta vadeli reform programlarının desteklenmesi amacıyla 12 Temmuz 2001 tarihinde Dünya Bankası ile Program Amaçlı Mali ve Kamu Sektörü Uyum Kredi Anlaşması (PFPSAL1) imzalanmış ve anlaşmanın taahhütlerinden biri olan kamu sektörü reformu çerçevesinde Kamu Harcama Yönetimi:Bütçe Reformu çalışmalarına başlanılmıştır. Kamu Harcama Yönetimi:Bütçe Reformu nda ise kamu kurumlarının mevcut bütçe uygulamasından hareketle stratejik planlarını oluşturmamalarını tam tersine hazırlayacakları stratejik planlarını esas alarak bütçe yapılarını şekillendirmeleri gerekliliği vurgulanmıştır. Stratejik Plan ise, kamu mevzuatımız için çok yeni bir kavram olup Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nun 9. maddesinde Kamu Đdareleri; kalkınma programları, programlar, ilgili mevzuat ve temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlar. denmiştir. 1

2 Kamu yönetimi temel kanunu tasarısında ise Stratejik Plan: Kamu kurum ve kuruluşlarının orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren planı ifade eder. şeklinde bir tanımlama yapılmıştır sayılı Đl Özel Đdaresi Kanunu nun 31. maddesine göre her mahalli seçim sonrasında stratejik planın seçimleri takiben 6 ay içerisinde Vali tarafından hazırlanacağı ve Đl Genel Meclisi ne sunulacağı ifade edilmiş aynı kanunun geçici 3. maddesine göre ise ilk stratejik planların hazırlanabilmesi için yürürlük tarihinden itibaren 1 yıllık bir süre verilmiştir. Özel Đdare Kanunu uyarınca her mahalli seçim sonrasında stratejik plan hazırlanması öngörüldüğünden stratejik planların 5 yıllık bir dönemi kapsadığı ortaya çıkmaktadır. Ancak Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı nda orta ve uzun vadeli amaçlardan bahsedilmekte olup buna göre 5 yıllık bir plan dönemi ancak orta vadeye karşılık gelmekte ve bu da orta vade kavramı ile pek örtüşmemektedir. Dolayısıyla 2050 yılında nasıl bir Bursa görmek istiyoruz? sorusuna yanıt aramalı ve bu hedef ışığında hazırlayacağımız 5 yıllık planların bizi asıl hedefimize ulaştıracak yolun parke taşları olmasını sağlamalıyız. AB uyum süreci kapsamında yılında Türkiye nin dünya ölçeğinde alacağı yer dikkate alınarak bu genel fotoğrafın içerisinde Bursa ya ait karenin çok iyi tespit edilmesine çalışılmalıdır. Stratejik Plan, uzun vadeli düşünmeyen ve dünde takılı kalan, günü kurtarmaya çalışan zihniyetlere yeni ufuklar açmakta daha da önemlisi ülke olarak hiç alışkın olmadığımız bir mühendislik dalını izleme ve değerlendirme mecburiyetini getirmektedir. Bu konu yapılan yatırımların ne ölçüde sağlıklı olduğunu ortaya koyacak ve yeni yatırımlar için temel altlık oluşturacaktır. Bu yeni anlayış ile birlikte katılımcılığın ön plana çıktığı bu dönemde ise sivil toplum örgütlerine de bir hayli görev düşmektedir. Kamu yönetiminin kendini yenilemek zorunda olduğu gibi sivil toplum kuruluşları da değişim ve gelişme sürecine girmeli ve kendilerini yenilemelidirler. Artık her şeyi yönetimin başındakilerden beklemek devrinin geride kaldığı herkes tarafından bilinmeli ve insanlar yaşadıkları şehrin sorunlarına çözüm üretmede kendilerine de bir şeyler düştüğünü görmelidirler. 2

3 2 STRATEJĐK PLANLAMA ÇALIŞMASINDA UYGULANAN YÖNTEM 2.1 Hukuki Dayanak Kamu mali yönetim ve kontrol sistemimizi yeniden düzenleyen tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kamu kuruluşlarının stratejik planlarını ve (SP) kuruluş bütçelerini de bu plan doğrultusunda hazırlamalarını öngörmektedir. Bu kapsamda Đçişleri Bakanlığı Mahalli Đdareler Genel Müdürlüğü tarafından tarihinde 2005/57 Sayılı Genelge yayınlanmış ve genelgede 2006 yılı bütçelerinin Analitik Bütçe Sınıflandırması na göre yapılması gerektiği belirtilmiştir. Analitik bütçe ise bütçelemenin stratejik plana göre yapılması şartını getirmiştir Sayılı Đl Özel Đdaresi Kanununun 31. maddesinde; Vali, mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren 6 ay içinde; kalkınma plan ve programları ile varsa bölge planına uygun olarak stratejik plan ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans planı hazırlayıp Đl Genel Meclisi ne sunar. Geçici Madde 3: Bu kanunun 31. maddesinde öngörülen stratejik planların hazırlanmasına dair altı aylık süre Kanunun yürürlüğünü müteakip hazırlanması gereken ilk stratejik planlar için bir yıl olarak uygulanır. Đfadesi yer almaktadır. 2.2 Stratejik Plan Yol Haritası ve Stratejik Plan Hazırlık Süreci Bursa Đl Özel Đdaresi olarak stratejik plan çalışmalarına 27 Aralık 2005 tarihinde Sayın Vali başkanlığında Kaymakamların, Đl Daimi Encümeni nin, Đl Müdürlerinin ve Uludağ Üniversitesi temsilcisinin katılımı ile gerçekleştirilen bilgilendirme toplantısı ile başlanmıştır. Stratejik plan çalışmalarında DPT tarafından hazırlanan Stratejik Plan Kılavuzu ndan yararlanılmıştır. Stratejik plan çalışması Đl Özel Đdare koordinasyonunda ve iki aşamalı olarak planlanmış ve Şekil de görüldüğü gibi uygulama süreci belirlenmiştir. Birinci aşamada Đl Özel Đdare Genel Sekreterliği bünyesinde tüm il müdürlüklerinin temsilcilerinden oluşan 20 kişilik Đl Strateji Plan Ekibi tarihinde kurulmuştur. Ekip üyeleri ayrıca kendi müdürlüklerinde plan alt çalışma gruplarını oluşturmuş ve il genelinde yaklaşık 90 kişilik bir ekibin çalışması sonucu her il müdürlüğü kendi bünyesinde Stratejik Planını hazırlamıştır. Stratejik plan ekibi uygulama süreci takvimine (Şekil Đl SPE Uygulama Süreci Takvimi) bağlı kalarak ve takvimde öngörülen hazırlıkları yaparak Đl Özel Đdaresi Genel Sekreterliği nde 4 kez toplanmıştır. Ayrıca SPE üyelerinden seçilen Plan Üst Kurulu ise plan taslağına son şeklini verebilmek için yoğun olarak çalışmıştır. 3

4 Şekil Stratejik Plan Uygulama Süreci VALĐ ĐL ÖZEL ĐDARESĐ GENEL SEKRETERLĐĞĐ ĐL SPE ĐL MÜDÜRLÜKLERĐ STRATEJĐK PLAN TANITIM TOPLANTISI SPE KURULMASI STRATEJĐK PLANLARIN HAZIRLANMASI ĐLGĐLĐ KURUM / KURULUŞLAR, STK, MESLEK ODALARI VS. TESBĐTĐ BĐLGĐLENDĐRME TOPLANTISI DÜZENLENMESĐ TASLAK PLANIN GRUBA DAĞITILMASI ĐL GENEL MECLĐSĐNE SUNUM TASLAK PLANA ĐLĐŞKĐN ÖNERĐLERĐN ALINMASI ĐL SPE TARAFINDAN ÖNERĐLERĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ STRATEJĐK PLANIN TAMAMLANMASI ĐL GENEL MECLĐSĐNE SUNUM ONAYLANMASI KAMUOYUNA DUYURULMASI Đl Özel Đdare bünyesinde kurulan Plan Üst Kurulu il müdürlüklerinin stratejik planlarını değerlendirerek il geneline ilişkin amaç, hedef ve faaliyetleri belirlemiş ve Đl Strateji Plan Ekibi nin onayına sunmuştur. Belirlenen amaç, hedef ve faaliyetlerin kamuoyu ile paylaşılması amacıyla Bursa Stratejik Plan Taslağı hazırlanmış ve ilgili kurum ve kuruluşlara dağıtımı yapılmıştır. 4

5 STRATEJĐK PLAN EKĐBĐ A) Plan Koordinatörü Betül GÖÇMEN B) Plan Üst Kurulu Muzaffer ALGÖZ Serhat KARADAYI Đsmet KONDAKÇI Đl Özel Đdare Genel Sekreterliği Tarım Đl Müdürlüğü Çevre ve Orman Đl Müdürlüğü Gençlik ve Spor Đl Müdürlüğü C) Stratejik Plan Çalışma Grubu 1. Betül GÖÇMEN Đl Özel Đdare Genel Sekreterliği 2. Vedat ATACAN Đl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü Rıfat ÇELEBĐ 3. Muzaffer ALGÖZ Tarım Đl Müdürlüğü 4. Dr. Yüksel YÖNDEM Sağlık Đl Müdürlüğü Dr. Demet Başak ÖZAL Dr. Ela TÜMAY 5. Necmi YILDIRIM Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü 6. Tahsin YAZIR Milli Eğitim Đl Müdürlüğü Şemistan ÇELĐK 7. Hayrettin ĐNCE Kültür ve Turizm Đl Müdürlüğü 8. Sabri ÖZTÜRK Çevre ve Orman Đl Müdürlüğü Serhat KARADAYI 9. Gül Zehra ŞEREFOĞLU Bayındırlık ve Đskan Đl Müdürlüğü 10. Murat HALĐSÇELĐK Sosyal Hizmetler Đl Müdürlüğü 11. Đsmet KONDAKÇI Gençlik ve Spor Đl Müdürlüğü 12. Ali ATÇEKEN Sivil Savunma Đl Müdürlüğü 13. Sedat ERGANĐ Arama Kurtarma Birlik Müdürlüğü 14. Nevzat GÜN Sanayi ve Ticaret Đl Müdürlüğü 15. Şahin KAKI Tapu Kadastro IV. Bölge Müdürlüğü 5

6 Şekil Đl SPE Uygulama Süreci Takvimi Đl Stratejik Planlama Ekibi (Spe) Çalışma Takvimi 29 ARALIK ARALIK OCAK 2006 KURUM ĐÇĐ ANALĐZ PAYDAŞ ANALĐZĐ GFZT ANALĐZĐ STRATEJĐK KONULAR MĐSYON VĐZYON 03 OCAK 2006 SALI ĐL SPE TOPLANTISI 04 OCAK OCAK 2006 STRATEJĐK AMAÇLAR STRATEJĐK HEDEFLER PERFORMANS GÖSTERGELERĐ 06 OCAK 2006 CUMA ĐL SPE TOPLANTISI 16 OCAK 2006 FAALĐYETLERĐN / PROJELERĐN TESBĐTĐ 17 OCAK 2006 SALI ĐL SPE TOPLANTISI 18 OCAK OCAK 2006 ĐL MÜDÜRLÜKLERĐ STRATEJĐK PLANLARINA SON ŞEKLĐNĐN VERĐLMESĐ 23 OCAK 2006 ĐL SPE TOPLANTISI ĐL SP NIN TESLĐMĐ Đkinci aşamada ise sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, belediyeler, ilgili tüm resmi ve özel kurum ve kuruluşlar, Uludağ üniversitesi, medya, sendikalar, hayırseverler, gönüllü hemşehriler ve Kent Konseyi Yönetim Kurulu üyeleri, Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği ve çalışma gruplarından oluşan geniş katılımlı bir bilgilendirme toplantısı tarihinde gerçekleştirilerek hazırlanan stratejik plan taslağı kamuoyu ile paylaşılmıştır da ise Stratejik Plan Taslağı, Stratejik Planın onay makamı olan Đl Genel Meclisi ne takdim edilmiş, tarihine kadar plan taslağı hakkındaki tüm görüş ve öneriler alınarak değerlendirilmiş ve tarihinde Bursa Stratejik Planı na son şekli verilerek 03 Mart 2006 tarihinde Đl Genel Meclisi nin onayına sunulmuştur (Şekil Uygulama Süreci Takvimi). Đl Genel Meclisi nin 09 Mart 2006 tarihli beşinci birleşiminde Đhtisas Komisyonları nın Stratejik Plana ilişkin raporları okunduktan sonra Bursa Stratejik Planı oy birliği ile kabul edilmiştir. 6

7 Şekil Uygulama Süreci Takvimi Stratejik Plan Uygulama Süreci Takvimi 27 ARALIK 2005 ĐLGĐLĐ ĐL MÜDÜRLÜKLERĐ ĐLE STRATEJĐK PLAN TANITIM TOPLANTISI 28 ARALIK 2005 ĐL SPE nin OLUŞTURULMASI 23 OCAK OCAK ŞUBAT ŞUBAT ŞUBAT ŞUBAT MART 2006 ĐLGĐLĐ ĐL MÜDÜRLÜKLERĐNĐN RAPORLARINI ĐL SPE NE TESLĐM TARĐHĐ PLAN TASLAĞINA SON ŞEKLĐNĐN VERĐLMESĐ ĐLGĐLĐ DĐĞER KURUM ve KURULUŞLARLA BĐLGĐLENDĐRME TOPLANTISININ YAPILMASI ĐL GENEL MECLĐSĐNE SUNUM ĐLGĐLĐ DĐĞER KURULUŞLARIN ve MECLĐSĐN ÖNERĐ RAPORLARININ TESLĐMĐ STRATEJĐK PLANA SON ŞEKLĐNĐN VERĐLMESĐ PLANIN ĐL GENEL MECLĐSĐNE ONAY ĐÇĐN SUNUMU 7

8 3 DURUM ANALĐZĐ 3.1 Kurum Đçi Analiz Osmanlı Devleti nde Đl Özel Đdareleri, 7 Kasım 1864 tarihli Teşkili Vilayet Nizamnamesi ile illerin kurulmasıyla birlikte teşekkül etmiştir. Bu düzenleme ile bir yerleşim birimi genel yönetim açısından il olarak kabul edildiği andan itibaren il olmanın tabi sonucu olarak ayrı bir yasa ve düzenlemeye gerek kalmaksızın Đl Özel Đdaresi teşkilatı kendiliğinden kurulmuş olmaktadır de ise yürürlüğe giren Đdare-i Umumiye-i Vilayet Kanunu Muvakkatı, Đl Özel Đdarelerini merkezi yönetime yardımcı olacak kuruluşlar olarak kabul etmiş ve hukuki durumu buna göre düzenlenmeye çalışılmıştır tarihli Đdare-i Umumiye-i Vilayet Kanunu Muvakkatı nda Đl Özel Đdaresinin görevleri; tarım, bayındırlık, eğitim, ekonomi, sağlık ve özel idaresi emlakının yönetimi olarak belirlenmiştir. Đl Özel Đdaresi nin organları ise; Vali, Genel Meclis ve Đl Daimi Encümeni olarak kabul edilmiştir. 16 Mayıs 1987 tarih ve 3360 Sayılı Kanun ile gerekli değişiklikler yapılmaya çalışılmış ve kanunun 1. Maddesi ile Đdare-i Umumiye-i Vilayet Kanunu Muvakkatı nın adı Đl Özel Đdaresi Kanunu olarak değiştirilmiştir. Ancak bu değişikliklerle de yeni bir Đl Özel Đdaresi Kanunu na olan ihtiyaç giderememiştir. Bursa, Osmanlı Devleti nde ilk kurulan illerden biri olduğundan Bursa Đl Özel Đdaresi de bu ilkler arasında yerini almıştır. Son olarak tarihinde kabul edilen ve de yürürlüğe giren 5302 sayılı Đl Özel Đdaresi Kanunu, katılımcılık, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkeleri çerçevesinde Đl Özel idareleri nin yetki, görev ve sorumluklarını arttırmıştır. Bu kanun beraberinde il özel idaresinin görev, yetki ve sorumluluklarının artmasından dolayı teşkilat yapısının da değişmesi öngörülmektedir. Bursa Đl Özel Đdaresi nin, mevcut yapısı ve personeli ile kanunda öngörülen görevleri gerçekleştirebilmesi mümkün olamayacağından norm kadro çalışmaları ve yeniden yapılanma süreci devam etmektedir Kurumun Yasal Görev, Yetki ve Sorumlulukları tarihinde kabul edilen ve de yürürlüğe giren 5302 sayılı Đl Özel Đdaresi Kanunu na göre; a) Gençlik ve spor, sağlık, tarım, sanayi ve ticaret, ilin çevre düzeni planı, bayındırlık ve iskan, toprağın korunması, erozyonun önlenmesi, kültür ve sanat, turizm, sosyal hizmet ve yardımlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları, ilk ve orta öğrenim kurumlarının arsa temini, binalarının yapımı, bakım ve onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin hizmetleri il sınırları içinde, b) Đmar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma, orman köylerinin desteklenmesi, ağaçlandırma, park ve bahçe tesisine ilişkin hizmetleri ise belediye sınırları dışında, yapmakla görevli ve yetkilidir. 8

9 3.2. Paydaş Analizi Paydaş analizi, herhangi bir faaliyeti olumlu veya olumsuz şekilde etkileyecek olan tarafları, grupları ve kurumları belirlemek ve bunların etkilerinin olumlu ya da olumsuz olup olmayacağını saptamak, yürütülecek olan faaliyetten en fazla faydayı sağlayabilmek için stratejiler geliştirmek ve faaliyetin başarılı bir şekilde uygulanabilmesine engel oluşturabilecek unsurları ortaya koyup bunlara karşı gerekli önlemleri almak amacıyla yapılır. Bursa Đl Özel Đdaresi Stratejik Planı nın başarılı ve sürdürülebilir olabilmesi için durum analizinin en önemli aşaması olan paydaş analizi, ilgili tüm tarafların görüşlerinin plana dahil edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Paydaşlar, kurumun kaynakları veya çıktıları üzerinde hak iddia eden ya da kuruluşun çıktılarından etkilenen kişi, grup veya kurumlardır. Stratejik plan çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen paydaş analizi ile ilgili iç ve dış tarafların belirlenmesi, bunların önemlerinin tespiti ve Bursa Đl Özel Đdaresi nin faaliyetlerini nasıl etkiledikleri analiz edilmiştir. SPE tarafından yapılan çalışmayla paydaş analizinin ilk aşaması olan iç ve dış paydaşlar, Şekil de gösterildiği gibi gruplandırılanarak belirlenmiştir. Paydaş analizi ile Bursa Đl Özel Đdaresi nin 43 iç paydaşı ve 82 dış paydaşı olmak üzere toplam 125 paydaşı tespit edilmiştir. Şekil Paydaş Gruplandırması PAYDAŞLAR ĐÇ PAYDAŞLAR DIŞ PAYDAŞLAR Yönetim ve işleyiş yapısından kaynaklanan iç paydaşlar Birlikte çalışma yürütülmesi gereken dış paydaşlar Katılımcılık ilkesine göre görüş ve önerileri alınabilecek dış paydaşlar Hizmetten faydalanan dış paydaşlar Hizmetin kalitesini etkileyen dış paydaşlar Đç Paydaş Kurum olarak stratejik amaç ve hedeflerimizi gerçekleştirebilmek için belirlediğimiz faaliyet ve projelerin hayata geçirilmesinde (onaylanması, ödenek tahsisi, gerekli izinlerin alınması, çalışmaların sürdürülebilir olması açısından) kurumumuzu direkt olarak etkileyen tüm taraf, grup ve kurumlar/kuruluşlar iç paydaşlarımızdır. 9

10 Tablo Đç Paydaşlar Listesi NO ĐÇ PAYDAŞ ADI 1. Đçişleri Bakanlığı 2. Vali 3. Đl Genel Meclisi 4. Đl Daimi Encümeni 5. Đl Koordinasyon Kurulu ve Komisyonları 6. Đl Mahalli Đdareler Müdürlüğü 7. Osmangazi Kaymakamlığı 8. Yıldırım Kaymakamlığı 9. Nilüfer Kaymakamlığı 10. Mudanya Kaymakamlığı 11. Karacabey Kaymakamlığı 12. M.K.Paşa Kaymakamlığı 13. Keles Kaymakamlığı 14. Harmancık Kaymakamlığı 15. Orhaneli Kaymakamlığı 16. Büyükorhan Kaymakamlığı 17. Gemlik Kaymakamlığı 18. Đznik Kaymakamlığı 19. Orhangazi Kaymakamlığı 20. Yenişehir Kaymakamlığı 21. Kestel Kaymaklığı 22. Đnegöl Kaymakamlığı 23. Gürsu Kaymakamlığı 24. Milli Eğitim Đl Müdürlüğü 25. Tarım Đl Müdürlüğü 26. Köye Yönelik Hizmetler Müdürlüğü 27. Kültür Turizm Đl Müdürlüğü 28. Bayındırlık ve Đskan Đl Müdürlüğü 29. Çevre ve Orman Đl Müdürlüğü 30. Gençlik ve Spor Đl Müdürlüğü 31. Sivil Savunma Đl Müdürlüğü 32. Sağlık Đl Müdürlüğü 33. Sosyal Hizmetler Đl Müdürlüğü 34. Đl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü 35. Sanayi ve Ticaret Đl Müdürlüğü 36. Vakıflar Bölge Müdürlüğü 37. Sivil Savunma Arama Kurtarma Birlik Müdürlüğü 38. Afet Yönetim Merkezi 39. Çalışanlar 40. Özel Đdare Đlçe Müdürlükleri 41. Köye Hizmet Götürme Birlikleri 42. Özel Đdare Đştirakleri 10

11 Dış Paydaş Dış paydaşlar, kurumun ürün ve hizmetlerinden nihai olarak yararlanan kişileri temsil eder. (Kurum hizmetlerinden ve ürünlerinden kim yararlanıyor?) Kurum olarak çalışmalarımıza olumlu ya da olumsuz etkisi olan, yürüttüğümüz hizmetlerden direkt olarak etkilenen veya çalışmalarımıza katkı sağlayabilecek diğer kurum/kuruluşlar, grup ve taraflar dış paydaşlarımızdır. Tablo Dış Paydaşlar Listesi NO DIŞ PAYDAŞ ADI 1. Bursa Büyükşehir Belediyesi 2. Osmangazi Belediyesi 3. Yıldırım Belediyesi 4. Nilüfer Belediyesi 5. Mudanya Belediyesi 6. Karacabey Belediyesi 7. M.K.Paşa Belediyesi 8. Keles Belediyesi 9. Harmancık Belediyesi 10. Orhaneli Belediyesi 11. Büyükorhan Belediyesi 12. Gemlik Belediyesi 13. Đznik Belediyesi 14. Orhangazi Belediyesi 15. Yenişehir Belediyesi 16. Kestel Belediyesi 17. Đnegöl Belediyesi 18. Gürsu Belediyesi 19. Bursa Büyükşehir Belediyesi Meclisi 20. Maliye Bakanlığı 21. D.S.Đ. 1. Bölge Müdürlüğü 22. Đller Bankası II. Bölge Müdürlüğü 23. Sayıştay 24. Tapu Kadastro 4. Bölge Müdürlüğü 25. Kamu Đhale Kurumu 26. Devlet Planlama Teşkilatı 27. T.C. 14. Karayolları 28. Muhtarlar 29. Defterdarlık 30. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bölge Müdürlüğü 31. TEDAŞ Müessese Müdürlüğü 32. TEĐAŞ 2.Đletim Tesis ve Đşletme Grup Müdürlüğü 33. Đl Telekom Müdürlüğü 34. Ulaştırma Bölge Müdürlüğü 35. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Bölge Koruma Kurulu 36. Tarım Bakanlığı 37. Milli Eğitim Bakanlığı 38. Kültür Turizm Bakanlığı 39. Bayındırlık ve Đskan Bakanlığı 11

12 40. Çevre ve Orman Bakanlığı 41. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü 42. Meteoroloji Đstasyon Müdürlüğü 43. TÜBĐTAK Bursa Test ve Analiz Laboratuarı 44. TSE Bölge Müdürlüğü 45. Devlet Hava Meydanları Đşletmesi Müdürlüğü 46. Gümrük ve Muhafaza Baş Müdürlüğü 47. Đl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü 48. Đl Dernekler Müdürlüğü 49. Sivil Savunma Genel Müdürlüğü 50. Araştırma Enstitüleri 51. Organize ve Đhtisas Sanayi Bölge Müdürlükleri 52. Kamu Bankaları 53. Đl Müftülüğü 54. D.Đ.E. Bölge Müdürlüğü 55. D.M.O Bölge Müdürlüğü 56. Sağlık Bakanlığı 57. Başbakanlık SHÇEK Genel Müdürlüğü 58. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 59. Jandarma Bölge Komutanlığı 60. Đl Emniyet Müdürlüğü 61. PTT Baş Müdürlüğü 62. Uludağ Üniversitesi ve Diğer Üniversiteler 63. TMMOB a bağlı meslek odaları 64. Kent Konseyi 65. Yerel Gündem 21 Genel Sekreterliği ve tüm çalışma grupları 66. Kamu kurumu niteliğindeki STK lar 67. Sendikalar 68. Siyasi partiler 69. Medya (yazılı ve görsel basın) 70. Çiftçiler 71. Yetiştiriciler 72. Đşsizler 73. Engelliler 74. Yoksullar 75. Gençler 76. Çocuklar 77. Yaşlılar 78. Birlikler 79. Kooperatifler 80. Müteşebbisler 81. Hayırseverler 82. Müteahhitler (Yükleniciler) Đl Özel Đdaresi nin faaliyetlerini en fazla etkileyen kurum ve/veya kişilerin tespit edilmesi amacıyla iç ve dış paydaşlar, genel bir gruplandırma yapılarak önceliklendirilmiştir. Bu çalışma ile SPE tarafından aşağıda belirtilen paydaşların diğerlerine göre kurumun faaliyetlerini etkileme açısından daha öncelikli olduğu tespit edilmiştir. 12

13 Tablo Öncelikli Paydaşlar Listesi NO PAYDAŞ ADI 1 Vali 2 Bakanlıklar 3 Đl Genel Meclisi 4 Đl Daimi Encümeni 5 Özel Đdare Đlçe Müdürlükleri 6 Đl Müdürlükleri 7 Kaymakamlıklar 8 Belediyeler 9 Kamu kuruluşu niteliğindeki STK lar 10 Yerel Gündem Kent Konseyi 12 Çalışanlar 13 Üniversiteler 14 Çiftçiler 15 Hayırseverler 16 Tarımsal Kooperatifler 17 Müteşebbisler 18 Müteahhitler 13

14 3.3. GZFT Analizi Güçlü Yönler 1. Yerel demokrasi bilincinin gelişmesi ve yerel yönetimlerin yetki, görev, sorumluluk ve gücünün artması, 2. Hizmetlerin yürütülmesinde resmi kuruluşlar arasındaki koordinasyonun gelişmeye başlaması, 3. Özel Đdare bütçe kaynaklarının diğer illerimize göre çok iyi olması, 4. Đlimizin tarım, kültür, sanayi, spor ve turizm alanlarında ülke çapında tanınması, 5. Sivil Toplum Kuruluşlarının güçlü ve katılımcı oluşu, 6. Kurumlar arası ortak hareket etme anlayışının güçlü olması, 7. Güçlü bir medyanın varlığı, 8. Genç nüfus potansiyeli, 9. Coğrafi konumu nedeniyle önemli tüketim merkezi olmasının yanı sıra diğer tüketim merkezlerine de yakın olması, 10. Hayırsever yurttaşların duyarlılığı, 11. Uludağ Üniversitesi nin ve bilim kuruluşlarının varlığı, 12. Kara, deniz ve hava ulaşım imkanlarının bulunması, 13. Tarih, kültür ve turizm değerleri açısından zenginliği, 14. Đlimizde Afet Yönetim Merkezi nin kurulmuş olması, 15. Đl düzeyinde güncel acil yardım eylem planının varlığı, 16. Sanayinin gelişmişliği ve ticarette sirkülasyon yoğunluğunun olması, 17. Đhracata yönelik üretim yapılması, 18. Sanayi ve ticari kuruluşların mesleki ve genel eğitime destek sağlaması, 19. Ekonomik varlıklar, sermaye ve girişim yeteneğinin bulunması, 20. Mesleki eğitim veren okulların fazlalığı, 21. Sporun çeşitlendirilmesine uygun coğrafik imkanların bulunması (kış sporları ve su sporları gibi), 22. Mesleki eğitim mezunlarının istihdam kolaylığı, 23. Mesleki eğitim okullarının diğer illere göre daha donanımlı olması, 24. 1/ Ölçekli Bursa 2020 Çevre Düzeni Strateji Planının varlığı, 25. Bursa nın yapı denetiminde 19 Pilot ilden biri olması, 26. Doğalgaz kullanımının yaygın olması, 27. Đl ambulans servis ağının güçlü olması, 28. Coğrafi konumu nedeniyle Bursa ya ulaşılabilirliğin kolay olması, 29. Đlimizin hazır beton tesisleri ve inşaat malzemeleri imalatı yönünden zengin olması, 30. Tarıma yönelik Önceden Tahmin ve Erken Uyarı Sistemi nin bulunması, 14

15 31. Toprak ve iklim şartlarının tarıma uygunluğu, 32. Tarıma dayalı ve ihracata dönük sanayinin gelişmiş olması, 33. Deniz, göl, akarsu, baraj ve göletlerin varlığı, 34. Jeotermal su kaynaklarının varlığı, 35. Uludağ ın su pazarında yüksek ekonomik değere sahip kaynak suyu potansiyeline sahip olması, 36. Çiftçi örgütlerinin yaygın olması, 37. Tarımsal mekanizasyonun yaygın kullanımı, 38. Đlimizin su ürünleri yetiştiriciliğine uygun olması, 39. Koruma havzalarının varlığı, 40. Sulu tarımın yaygın ve örgütlü olması, 41. Besleme değeri yüksek çayır ve meraların bulunması, 42. Gıda laboratuvarlarının varlığı, 43. Entansif tarım uygulamalarının yaygın olması, 44. Bölgeye özgü ve dış pazar şansı yüksek ürünlerin yetiştiriliyor olması (Siyah Đncir, Kestane, Şeftali, Gemlik Tipi Zeytin, Deveci Armudu vb.), organik tarıma uygun alanların varlığı, 45. Büyükbaş hayvanların büyük ölçüde kayıt altına alınmış olması, 46. Toprak ve su analiz laboratuvarlarının mevcut olması, 47. Toprak ve iklim şartlarının polikültür ve ikinci ürün tarımına uygunluğu, 48. Tıbbi ve ıtrı bitkilerin doğal varlığı, 49. Doğal flora ve faunanın zenginliği, 50. Sağlık ocakları ve hastanelerin fiziki ve teknolojik alt yapısının yeterli olması, 51. Sağlık birimlerinin en uzak yerleşim yerlerine ulaşmış olması, 52. Bebek ölüm hızında aşı ile korunabilen hastalıklarda yavaş ama düzenli azalma. 15

16 Zayıf Yönler 1. Kamu kurumlarının kaynak yetersizliği, 2. Çalışanların heyecan eksikliği, 3. Meslek içi eğitim yetersizliği ve beklenen verimin alınamaması, 4. Çalışanların özlük haklarının yetersizliği, 5. Yavaş işleyen bürokrasi, 6. Denetim mekanizmalarının işlerliğinin yetersizliği, 7. Nitelikli personel sayısının eksikliği, 8. Çalışanlarla idareciler arasındaki iletişim kopukluğu, 9. Yatırım tercihlerinin yerinde kullanılamaması, 10. Kamuya ait arsa bulunamaması, 11. Kamu hizmet binalarının elverişli olmaması, 12. Kurumlar arası ve kurum içi personel arasında ücret dengesizliği, 13. Kamu kurum ve kuruluşlarımızda planlama anlayışının eksikliği ve hedef koyma bilincinin olmaması, 14. Dağınık ve imarsız yerleşim, 15. Plansız kentleşme, plansız sanayileşme, göçler, işsizlik nedeniyle denetim ve gözetimin zorlaşması, 16. Önemli bir sanayi ve tarım kenti olmasına karşın demir yolu taşımacılığının olmaması, 17. Toplumun çevre bilincinin yetersiz oluşu, 18. Alt yapı yetersizliği ve halen tamamlanamamış olması, 19. Su kaynaklarının korunamaması ve değerlendirilememesi, 20. Đstatistiki verilerin yetersizliği, 21. 1/ lik Bursa 2020 yılı çevre düzeni planının revizyonunun gerekliliği ve diğer planlarla örtüşmemesi, 22. 1/ ölçekli çevre düzeni planlarının tamamlanmamış olması, 23. Yerel yönetimlerin onaylı çevre düzeni planlarına aykırı imar planı yapıp onaylaması, 24. Atıksu arıtma tesislerinin yetersizliği, 25. Planlanan OSB ve Đhtisas OSB alanlarına yatırımcıların nakledilememesi, 26. Sağlık ve eğitim sektörlerinde donanım ve hizmet kalitesi yönünden merkez ve ilçeler arasında farklılıklar olması, 27. Koruyucu aile bilincinin yerleşmemiş olması, 28. Gelir dağılımının dengesizliği, 29. Engellilere yönelik eğitim, spor ve altyapı hizmetlerinin yetersizliği, 30. Đlimize Kültür ve Turizm Kimliği kazandırılamamış olması, yılı sonu itibari ile, Bursa da ortalama konaklama süresinin 2 gün olması, 16

17 32. Đlimizin tarihi, kültürel ve doğal değerlerinin günümüz şartlarına uygun modern tesislerle (alt yapısı çözümlenmemiş) desteklenerek pazarlanamaması, 33. Đlimizin turizm gelirlerinden yeterli pay alamaması, 34. Tarımsal yayım ve haberleşme eksikliği, 35. Kooperatif ve çiftçi birliklerinin etkin olmaması, 36. Bölgeye yönelik gerçekçi verilere dayalı tarımsal risk haritalarının olmaması, 37. Kapsamlı tarımsal envanter çalışmasının olmaması, 38. Tarımsal üretim planlamasının yapılmaması, 39. Tarımsal ürünlerde kalite ve standardizasyon yetersizliği, 40. Đçme suyu, kanalizasyon, arıtma ve tarımsal sulama tesislerinin ikmalinden sonra bakım, onarım ve işletmelerinin köy halkı, köy birlikleri ve kooperatifler vasıtasıyla yapılması gerekirken idareye bağımlılığın devam etmesi ve bu duruma kesin çözüm getirilemeyişi, 41. Đçme suyu ve sulama suyunun ekonomik kullanım bilincinin yetersizliği, 42. Hizmete göre personel istihdam edilememesi (norm kadro olmayışı), 43. Doğal kaynak suları envanterinin yetersizliği (koruma ve değerlendirme), 44. Đmar durumu ve fiziki üst yapı eksiklikleri, 45. Kırsal kesimde kamulaştırma işlemlerinin zorluğu. 17

18 Fırsatlar 1. Hükümet politikaları (Avrupa Birliği ile uyum süreci), 2. AB projeleri ve hibe programlarına olan ilgi, 3. AB ve Dünya Bankası destekli projeler üretilebilmesi, 4. Güçlü ve katılımcılığa açık yerel yönetim anlayışının gelişmesi, 5. Çevre kavramının sürekli güncel ve kamuoyu gündeminde tutulması, 6. Sivil Toplum Kuruluşları nın duyarlılığı ve desteği, 7. Hizmetler yürütülürken hemşerilerin katkı ve katılımlarının üst düzeyde olması, 8. Bursa nın tarihi ipek yolu üzerinde bulunması, 9. Tarım ve turizmin çeşitlendirilmesine uygun imkânların bulunması (yayla, kış, inanç, av, doğa, arkeoloji, termal v.b.), 10. Zengin enerji kaynaklarının değerlendirilmesi, 11. Uludağ Üniversitesi ile işbirliği imkanlarının bulunması, 12. Ulusal ve uluslararası fuar organizasyonlarının yapılması, 13. Çim kayağı ve golf sporu için uygun arazi konumlarının varlığı, 14. Đl bazında kamu kuruluşlarında elektronik evrak yazışma sistemine (e-evrak) geçilmesi, 15. Spora, eğitime ve sosyal hizmetlere vergi muafiyeti nedeniyle sponsorluk yoluyla destek verilmesi, 16. Đlimizin iklim olarak uzun inşaat sezonuna imkan tanıması, 17. Çiftçilerin teknoloji ve yeniliklere açık olması, 18. Bölgedeki TĐGEM arazilerinin kiralanması imkanı, 19. Süs bitkileri üretiminin geliştirilmesi imkanı, 20. Kültür ve kafes balıkçılığının yapılmasına imkan olması, 21. Taraf olunan uluslararası anlaşmaların varlığı (RAMSAR Sözleşmesi Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkında Sözleşme). 18

19 Tehditler 1. Sanayileşmenin getirdiği hızlı nüfus hareketleri, 2. Yoğun göç alan bir il olması, 3. Sektörel bazda politika yetersizliği ve global sosyo-ekonomik sorunların varlığı, 4. Yasal düzenlemelerin yetersizliği, 5. Kanun ve yönetmeliklerin sık değişmesi, 6. Projelerin onaylanmasında merkez kaynaklı aksamalar, 7. Fizibilitesiz ve plansız politik yatırımlar, 8. Siyasal baskılar, 9. Makamın haysiyetini korumak yerine koltuğu korumak peşinde olan bürokratik yapı, 10. Çevre kirliliğinin artması (Su, hava, toprak, gürültü, atıklar ve elektromanyetik kirlilik), 11. Nilüfer Çayı, Karsak Deresi, Uluabat Gölü ve Gemlik Körfezi nin kirliliği, 12. Yer altı su kaynaklarının aşırı kullanımı, 13. Yer altı ve yer üstü su kaynaklarının kirliliği, 14. Tarım arazilerinin tarım dışı kullanımı, 15. Tarımsal ilaç ve gübre tüketiminin kontrol edilememesi, 16. Orman yangınları, 17. Termal, sanayi ve evsel atık sularla tarımsal arazilerin sulanması, 18. Milli Park ve Av Yaban Hayatı gelirlerinin merkeze alınması, 19. Belirli yörelerde düzensiz ve çarpık yapılaşma nedeniyle doğal çevrenin giderek bozulması, doğal, tarihi ve kültürel mirasın özgün niteliklerinin erozyona uğraması, 20. Turistik tesisler ve çevre kalitesi arasındaki uyumsuzluğun giderek artması, 21. Toplumda turizm bilincinin yeterince geliştirilememiş olması, 22. Đlimizin 1. derecede deprem kuşağında oluşu ve doğal afetlere maruz kalan bir bölgede yer alması, 23. Đlimizin tarihi bir şehir olması nedeniyle eski konutların çokluğu ve çarpık kentleşmenin sürmesi, 24. Yerleşimin ovaya doğru genişlemesi, 25. Đlimizin Đstanbul, Đzmir gibi büyük illerin yol güzergâhında oluşu (çevre kirliliği ve şehiriçi ulaşımı açısından), 26. Sanayi yatırımlarının il merkezinde ve tarım alanlarında yoğunlaşması, 27. Đlimizde sanayinin hızlı gelişimiyle beraber çeşitli kimyasalların üretiminin ve kullanımının artışı, 28. Aile yapısındaki değişimler ve çözülmeler ile toplumsal dayanışmanın azalması, 19

20 29. Risk gruplarının çeşitlenmesine (madde bağımlısı çocuklar, cinsel sömürüye maruz kalmış çocuklar, suça karışmış-etkilenmiş çocuklar, çocuklara yönelik ihmal ve istismarın artması vb.) rağmen bu kesimlere yönelik kuruluşların olmaması ve bu çocuklarla ilgili olan diğer kamu kuruluşlarının çözüme katılma çabasının yetersiz olması, 30. Arama ve kurtarma malzemelerinin büyük çoğunluğunun ithal olması, 31. Tarım arazilerinin küçük, parçalı ve dağınık olması, 32. Hayvan hareketlerinin kontrol altına alınamaması, 33. Đnsan sağlığını tehdit eden hayvan hastalıkları ile mücadele yetersizliği (Tuberkuloz, Brucellosis, Kuduz), 34. Koruma ve kontrol hizmetlerinde görev yapan personelin can güvenliğinin olmaması, 35. Mevcut gen kaynaklarının korunmaması, 36. Av yasaklarına uyulmaması, 37. Tarımsal pazarlamada haksız rekabet, 38. Đthalatta tarım sektörünü korumaya yönelik tedbirlerin alınmaması, 39. Tarım sektörü açısından tarım dışı istihdamın cazip olması, 40. Arazi rantının yüksek olması, 41. Kum, taş ve mermer ocaklarının fazla olması ve tekniğe uygun kullanılmaması 20