DİŞHEKİMLİĞİNDE KULLANILAN LOKAL ANESTEZİKLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİŞHEKİMLİĞİNDE KULLANILAN LOKAL ANESTEZİKLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ"

Transkript

1 T.C. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı DİŞHEKİMLİĞİNDE KULLANILAN LOKAL ANESTEZİKLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ BİTİRME TEZİ Stj. Dişhekimi Halit ÇÖMEZ Danışman Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Sibel GÖKSEL İZMİR-2013

2 ÖNSÖZ Meslek hayatımızda klinik uygulamalar sırasında bize yardımcı olacak Dişhekimliğinde Kullanılan Lokal Anesteziklerle İlaç Etkileşimleri konulu mezuniyet tezi çalışmamda beni yönlendiren ve yardımcı olan saygıdeğer hocam Prof. Dr. Sibel GÖKSEL e teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca bana yardımcı olan Stj. Dt. Şahin Erinç BASA, Stj. Dt. Özgün GÜNAY a ve tezimi hazırlarken desteğiyle her zaman yanımda olan Hande GÜNTAN a teşekkür ederim. İZMİR Stj. Diş Hekimi Halit ÇÖMEZ

3 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. GİRİŞ VE AMAÇ LOKAL ANESTEZİKLERE GENEL BİR BAKIŞ Ağrı Lokal Anesteziklerin Genel Özellikleri Farmakolojik Özellikler Dişhekimliğinde Kullanılan Lokal Anestezikler Lidokain Prilokain Artikain Bupivakain Mepivakain Levobupivakain Prokain Klorprokain DENTAL UYGULAMALARDA TERS İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Ters İlaç Reaksiyonları İlaç-fizyolojisi etkileşimleri İlaç-ilaç etkileşimleri İlaç alerjisi Lokal Anesteziklerle Ters İlaç Etkileşimleri Lokal anesteziklerle klinik etkileşim Ester lokal anestezikler ve sülfanamid antimikrobiyal ajanlar Amid lokal anestezikler ve metabolizma inhibitörleri... 21

4 Simetidin Propranolol Opioid sedasyonlarla lokal anestezikler Lokal anesteziklere bağlı methemoglobinemi Sedatif ve Anksiyolitik İlaçlarla Ters İlaç Etkileşimleri Kloralhidrat etkileşimleri Alkol Antikoagulanlar-warfarin Furosemid Barbiturat etkileşimleri Valproik asit Warfarin Benzodiazepin etkileşimleri Benzodiazepin metabolizmasını arttıran ilaçlar Rifampin Karbamazepin Benzodiazepin metabolizmasını azaltan ilaçlar Verapamil ve Diltiazem Simetidin Eritromisin, Klaritromisin ve Azol antifungal ilaçlar Proteaz inhibitorleri SONUÇ KAYNAKLAR ÖZGEÇMİŞ... 43

5 1. GİRİŞ VE AMAÇ Lokal anesteziklerin, sedatiflerin ve anksiyolitik ajanların santral sinir sistemi depressan ajanlar ile birlikte kullanımı ya da metabolizmalarını inhibe eden ajanlarla kombine kullanımı bazı ciddi ters ilaç etkileşimleriyle ve komplikasyonlarla bağlantılı bulunmuştur. Lokal anesteziklerin ve oral sedatif/anksiyolitik ajanların kullanımıyla bağlantılı ters ilaç etkileşimleri genel pratikte önemli ölçüde çeşitlenir. Dişhekimliğinde olası ters ilaç etkileşimlerini anlamak dişhekimlerine bu komplikasyonlardan kaçınmaya ve engellemeye yardımcı olabilir.

6 2. LOKAL ANESTEZİKLERE GENEL BİR BAKIŞ 2.1. Ağrı Dişhekimliğinde en çok korkulan ve yaşanılan semptom ağrıdır. Ağrının yönetimi, hasta açısından olduğu kadar hekim açısından da rahat bir çalışma ortamı sağlaması bakımından önemlidir. Uluslararası Ağrı Araştırmaları Organizasyonuna (IASP) göre ağrının tanımı; vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, organik bir nedene bağlı olan ya da olmayan, insanın geçmişteki tüm deneyimlerini kapsayan, hoş olmayan göreceli bir kavram ve özel bir duyu şeklindedir. Ağrı soyut bir kavramdır ve algılayan kişi tarafından: - Kişisel acı hissini, - Var olan ya da başlamak üzere olan bir doku hasarını bildiren zararlı bir stimulanı, - Organizmayı zarardan koruyacak bir reaksiyonlar dizisini tanımlamak için kullanılır. Ağrı eşiğinin farklı bireylerde ve ayni bireyde değişik zamanlarda farklılık göstermesini etkileyen faktörler şunlardır: 1- Psikolojik yapı 2- Tedaviye karşı duyulan korku ve endişe 3- Yorgunluk 4- Yaş Lokal anestezi uygulaması özellikle dişhekimliğinde ağrı kontrolü yanında bir takım başka avantajları da beraberinde getirir (1). 2

7 2.2. Lokal Anesteziklerin Genel Özellikleri - Lokal anestezi, genel anesteziye göre çok daha emniyetlidir ve buna bağlı ölüm olayları yok denecek kadar azdır. - Uygulaması çok daha kolay ve pratiktir. Uygulamadan önce sınırlayıcı kurallar genellikle yoktur. Premedikasyona, özel ve pahalı cihazlara ve servise gereksinim yaratmaz. Yoğun bakım gerektirmez. - Tedavi süresince hekim ile hastanın koopere çalışmasına olanak verir. Bu olanak dişhekimliği pratiğinde çok önemlidir. Ağrı kontrolu yanında tanı konulmasına yardımcı olması amacı ile de lokal anestezi uygulamalarından yararlanmak mümkün olur. Özellikle yüz ağrılarının nedeninin ve lokalizasyonunun saptanması büyük zorluklar yaratabilmektedir. Ağrılı bölgenin lokalizasyonu hasta tarafından doğru olarak yapılamayabilir. Bu zorlukların aşılmasında lokal anestezi testleri hekime büyük kolaylık sağlar. - Lokal anestezi uygulamaları sedasyon teknikleri ile birlikte de kullanılabilir ve bu uygulama ile çok daha rahat bir çalışma ortamı yaratılabilir. Lokal anestetik ajanlar genel dişhekimliği pratiğinde en sıklıkla kullanılan maddelerdir. Lokal anestezi, topikal veya enjeksiyon yoluyla bilinç kaybı olmaksızın ağrı da dahil olmak üzere vücudun belirli bir bölümünde his kaybı yaratılmasıdır. Tedavi sırasında ağrının önlenmesi; hasta-hekim ilişkisini güçlendirir, güven sağlar, korku ve kaygıyı azaltır ve tedavinin daha pozitif bir havada geçmesini sağlar. Lokal anestetikler tıpta kullanılan çoğu ilaçtan önemli bir farklılık gösterirler. Hemen hemen tüm diğer maddeler etkin olabilmek için kullanım yollarına bakılmaksızın sonunda kanda yüksek bir seviyede bulunmalı ve dolaşımdan 3

8 atılmadan önce klinik etkilerini göstermelidirler. Ancak lokal anesteziklerin kanda bulunması istenmez. Hastanın tıbbi öyküsü, alerji gibi istenmeyen durumların önlenmesinde önemlidir. Gerektiğinde tıbbi konsültasyona gidilmelidir. Enjektabl lokal anesteziklerin bu ortak özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür: - Hepsi sentetik olarak elde edilirler. - Kuvvetli asitlerin tuzlarıdır ve suda çözünürler. - Anestetik tuzlar asit reaksiyon gösterirler ve bu şekilde stabildirler. Lokal Anesteziklerin, - Etkileri reversibldir. - Adrenalin ve benzeri damar daraltıcı maddelerle kolaylıkla bileşim sağlarlar. - Sinir iletimini ayni şekilde bloke ederler. - Yüksek plazma konsantrasyonunda sistemik toksik etki yaratırlar. Ayrıca lokal anestezikler; 1- Kimyasal yapı bakımından dayanıklı olmalı, yani uzun süre etkisini kaybetmeden korunabilmelidir. 2- Yumuşak dokuya olduğu kadar sert kemik dokusuna da diffüze olabilmeli ve yoğun etki göstermelidir. 3- Latent periyodu kısa, etki süresi uzun olmalıdır. Optimal dozda maksimum etki sağlayacak potenste olmalıdır. Ayni zamanda topikal etki de gösterebilmelidir. 4- Lokal anestezik maddeler enjekte edildikleri dokular tarafından iyi bir şekilde tolere edilmeli, yani doku dostu olmalıdır. Lokal irritasyona yol açmamalı, sekonder doku reaksiyonları yaratmamalıdırlar. 4

9 5- Sistemik ve lokal olarak az toksik olmalıdır. Ancak her madde az ya da çok sistemik toksik etkiye sahiptir. Sistemik toksisite maddenin kan seviyesine bağlı olarak ortaya çıkar. 6- Aşırı duyarlılık yaratmamalıdır. Bu tür reaksiyonlar daha çok ester yapıdaki maddelere karşı ortaya çıkarlarsa da amid yapıdaki maddeler de bazı kişilerde allerjik reaksiyonlara ve anaflaktik şoka yol açabilir. Amid yapıdaki bir maddeye alerjisi olan bir kişinin başka bir amide alerjisi olmayabilir, ancak ester yapıdaki maddelere alerjisi olanların tüm ester yapılara alerjisi vardır. 7- Gerektiğinde özelliklerini kaybetmeden sterilize edilebilmelidir Farmakolojik Özellikler Lokal anestezik maddeler üç ana kısımdan oluşurlar: 1- Lipofilik aromatik 2- Hidrofilik amin 3- Arazincir Her iki parça hidrokarbon ara zincir ile birbirine bağlanmıştır. Bu zincir ester ya da amid yapıdadır. Lokal anestezik maddeler bu bağlayıcı ara zincirin yapı özelliğine göre sınıflandırılırlar (Şekil 1). 5

10 Amino Ester tip lokal anestezikler Kokain Prokain Kloroprokain Tetrakain Amino Amid tip lokal anestezikler Lidokain Mepivakain Prilokain Artikain Bupivakain Etidokain Hidroksi grubu içeren lokal anestezikler Benzokain (topikal) Hidroksi grubu maddeler, hidrofilik amin kısmı kapsamazlar ve bu nedenle suda çözünmezler. Topikal etkilidirler. Enjeksiyon anestezisine uygun değildirler. Şekil 1. Lokal anesteziklerin farmakolojik yapısı Ester yapılı lokal anestezikler; plazma esterazları ile hidrolize olurlar, daha az stabildirler ve yıkım ürünleri olan paraamino benzoik asit nedeniyle de bu grupta allerjik reaksiyonlar daha fazla görülür. Buna karşılık amid tipi lokal anestezikler; karaciğerde mikrozomal enzimlerle yıkılırlar, daha stabildirler ve bu grupta allerjik reaksiyonlar nadir olarak gözlenir. Bu farklılıklar nedeniyle klinikte daha çok amid tipi lokal anestezikler kullanılmaktadır 6

11 Lokal anesteziklerin ilaçlarla etkileşimlerini anlayabilmek için, lokal anesteziklerin etki mekanizmalarını bilmekte yarar vardır. Lokal anesteziklerin sinir iletimini nasıl bloke ettiği hakkında birçok teori (spesifik reseptör teorisi, ekspansiyon, yüzey yüklenmesi vs.) bulunmakla beraber en çok kabul göreni spesifik reseptör teorisidir. Spesifik reseptör teorisine göre lokal anestezikler, sinir aksonunun dışını örten fosfolipid yapıdaki membranı geçerek membranda bulunan voltaj bağımlı Na kanallarının iç (internal) kısmındaki spesifik reseptörlere bağlanarak bu kanallardan sodyum geçişini engellerler. Buna bağlı olarak da membran stabilizasyonu sağlayıp depolarizasyonu engellerler Lokal anesteziklerin lokal anestezik etkilerinin yanısıra; analjezik, antiaritmik, antibakteriyel/antifungal, antitrombotik, antikonvülzif, nöroprotektif, antienflamatuar, DNA aşılarında DNA taşınması, anti tümör ilaçlardan sisplatinin kullanımında hem etkinliğini artırma hem de nefrotoksik ve hemotoksik etkilerini azaltma gibi etkileri de vardır. Ancak klinikte bu etkilerinden en çok istifade edilenleri; lokal anestezik, antiaritmik, analjezik etkileridir (2) Dişhekimliğinde Kullanılan Lokal Anestezikler Lidokain En sık olarak kullanılan lokal anestetik maddedir. Dental (% 2), topikal (% 4-5), spinal ve epidural anestezilerde kullanılabilir. % 1-2 lik konsantrasyonda hızlı başlama zamanına ve orta derecede etki süresine ( dak) sahiptir. Bu süre periferik sinir blokunda ortalama 1-3 saat arasındadır ve birlikte damar daraltıcı kullanılmasına (adrenalin, fenilefrin gibi) bağlı olarak değişiklik gösterir. Kardiak depressant (antiaritmik) etkiye de sahiptir. 7

12 Monoamin oksidaz inhibitörleri ve trisiklik antidepresan ilaç alan hastalarda ciddi ve uzun süren hipertansiyon yapabilir. Fenotiyazin ve butinofenonlar epinefrinin pressör etkisini azaltabilir veya tersine dönüştürebilirler. Bu türden ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır, kullanılsa bile hasta monitörden izlenmelidir. Lidokain diğer antiaritmiklerle birlikte kullanıldığında üzerinde additif etki görülebilir. Hidantoin antikonvülsanları alanlara lidokain verildiğinde kardiyodepresan etki yapabilir. Beta-adrenerjik reseptör antagonistleri karaciğer kan akımını azaltarak lidokainin hepatik metabolizmasını yavaşlatabilir ve toksisitesini arttırabilir. Simetinle birlikte kullanıldığında lidokain metabolizması yavaşlayarak kan konsantrasyonları yükselebilir. Süksinilkolin gibi nöromuskuler blok yapan ilaçlar yüksek dozda i.v. lidokainle birlikte verilirse nöromuskuler blok etkisi potansiyalize edilir. Barbitüratlar ve fenitoin enzim indüksiyonu ile lidokainin klirensini arttırır, etkisini azaltır. Yüksek doz lidokain non-depolarizan kas gevşeticilerin etkisini uzatır. Verapamil lidokainin serbest fraksiyonunu arttırır (3,4) Prilokain Farmakolojik olarak lidokain ve mepivakaine benzer. Hızlı etkili, orta etki süresine (1.5-3 saat) sahip, düşük toksik değerde bir maddedir. Çünkü hızlı bir şekilde metabolize edilip vücuttan atılır. Bu nedenle maksimum toksik doz değeri 600 mg kadardır. Sadece enjeksiyon anestezisine uygundur. Topikal etki göstermez. Sülfonamidler sıtma ilaçları ve bazı nitrik bileşikleri gibi methemoglobinemiye yol açabilecek ilaçlar, prilokainin bu yan etkisini güçlendirebilir. Toksik etkileri aditif olduğundan, yapısal olarak lokal anesteziklere benzeyen tokainid gibi antiaritmik ilaçların uygulandığı hastalarda prilokain kullanılırken dikkatli 8

13 olunmalıdır. Prilokainin çözünürlüğü ph 7.0 den yüksek olan ortamlarla sınırlıdır. Presipitasyon meydana gelebileceğinden, karbonat gibi alkali solüsyonların eklenmesi düşünülüyorsa bu durum göz önüne alınmalıdır (5,6) Artikain Orta etki süresine sahip, prokaine göre daha düşük toksisitede bir maddedir. Bir defalık maksimum toksik dozu 500 mg dır. Topikal etkiye sahip değildir. Dişhekimliği uygulamalarında lokal ve rejyonel anestezide kullanılır. Santral sinir sistemi depresanları ile birlikte özellikle çocuklarda ve yüksek dozda kullanıldığında santral sinir sistemi depresyonunda artış, vazokonstriktör içeren solüsyon damar içine verildiğinde veya trisiklik antidepresan, monoaminooksidaz inhibitörü, beta-blokör kullananlarda kardiyovasküler yan etki oluşma riski bulunmaktadır. Kontrol altında olmayan hipertiroidizm, diyabet, anjina veya hipertansiyonda vazokonstriktör ile birlikte kullanılmamalıdır (7,8) Bupivakain Amid grubu bir lokal anesteziktir. En uzun etki süreli iki lokal anestezikten birisidir (diğeri etidokain). İnfiltrasyon anestezisi, sinir bloku, epidural ve kaudal anestezi için kullanılır. Yüzeyel anestezi için kullanılmaz. Duyusal sinir liflerine motor sinir liflerine oranla daha selektif etki yapar, bu nedenle obstetrikte epidural anestezi için tercih edilir. İntratekal ve epidural uygulandığında lokal anestezikler içinde motor sinir iletimini en az bozan ilaçtır. Piyasada Marcain, Sensocain ve Vivacain isimli ticari preparatları bulunur. Santral sinir sistemi depresanları ile birlikte çocuklarda ve yüksek dozda kullanıldığında santral sinir sistemi depresyonunda artış, vazokonstriktör içeren 9

14 solüsyon damar içine verildiğinde veya trisiklik antidepresan, monoaminooksidaz inhibitörü, beta-bloker kullananlarda kardiyovasküler yan etki oluşma riski bulunmaktadır. Kontrol altında olmayan hipertiroidizm, diyabet, anjina veya hipertansiyonda vazokonstriktör ile birlikte kullanılmamalıdır (9,10) Mepivakain Amid tip bir lokal anesteziktir. Çok hızlı seviyede etki gösterir ve dokuda orta derecede kalır. Carbokain ve Polokain isimli ticari preparatları mevcuttur. Genel olarak hidroklorid ile birlikte kullanılır. Bilinen ilaç alerjisi ve hassasiyeti olan hastalarda dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Hastanın mepivakain ya da diğer lokal anesteziklerle aynı anda, ya da yakın geçmişte aldığı ilaç kullanımı hakkında ve önceki deneyimleri hususunda ayrıntılı bir geçmiş alınmalıdır. Metilparaben yada PABA türevlerine (prokain, tetrakain, benzokain vb) alerjisi bulunan hastalar mepivakain benzeri amid tipi ajanlara çapraz hassasiyet göstermemişlerdir. Beta-blokerler ilacın klirensini teorik olarak azaltırlar (11,12,13) Levobupivakain Amino amid grubuna ait bir lokal anesteziktir. Bupivakainin S-enantiomeridir. Chirokain ticari ismiyle piyasada bulunur. Bupivakain ile karşılaştırıldığında daha az vazokonstrüksiyon ve daha uzun etki süresi bulunur. Lokal anestezikler veya yapısal olarak amid tipi lokal anesteziklere yakın ajanlar kullanan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Çünkü bu ilaçların toksik etkileri aditif olabilir. In vitro çalışmalar, levobupivakain metabolizmasında karaciğer mikrozomal enzimlerinden CYP3A4 ve CYP1A2 izoformlarının rol aldığını ve ilacı 10

15 sırasıyla desbütil-levobupivakain ve 3-hidroksi levobupivakaine çevirdiklerini göstermiştir. Bu nedenle levobupivakainle bir arada verilen ve bu enzim ailesi tarafından metabolize edilen ilaçlar potansiyel olarak levobupivakainle etkileşebilir. Levobupivakain meksiletin veya Sınıf 3 antiaritmik ajanlar gibi lokal anestezik aktiviteye sahip antiaritmik ilaçlar alan hastalarda dikkatle kullanılmalıdır. Çünkü bunların kullanımı aditif etki ortaya çıkarabilir. Levobupivakain ph değeri 8.5 ten büyük olan alkali çözeltilerle geçimli olmayabilir (14,15) Prokain Aminoester grubuna ait bir lokal anesteziktir. Aynı zamanda sodyum kanal blokörüdür. Novocain olarak da bilinir. Sülfonamidlerle antagonist olarak etkileşir. Parenteral yolla iyi absorbe olur ve çabuk metabolize edilir. Sistemik toksisitesi çok azdır. Lokal irritasyon (tahriş) yapmaz. Prokain hidroklorür şeklinde adrenalinli ve adrenalinsiz preparatları şeklinde kullanılır. Adrenalin anestezik ilacın absorbsiyon hızını azaltır (vazokonstriksiyon yapması nedeniyle). Sistemik dolaşıma geçmesini engelleyerek uygulanan yerde yüksek konsantrasyonda uzun süre kalmasını sağlar. Böylece hem sistemik toksisitesi azalır, hem de etki süresi daha uzar. %1-2 lik çözeltisi infiltrasyon anestezisinde, %5-20 lik çözeltisi ise spinal anestezide kullanılır (7,12,16) Klorprokain Prokainden daha güçlü lokal anesteziktir. Toksisitesi de daha düşüktür. Prokain gibi kullanılır (17). 11

16 3. DENTAL UYGULAMALARDA TERS İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ Toplum yaşlandıkça ve insanların kullandığı ilaç sayısı arttıkça dişhekimliğinde kullanılan ilaçların olumsuz etkileri daha da önemli bir konu haline gelmektedir. Önümüzdeki yıllarda Amerika Birleşik Devletleri nde ileri yaşlardaki dişhekimliği hasta sayısının artması bekleniyor. Genelde yaşlı insanların daha fazla kronik sağlık sorunlarına sahip olması ve çok çeşitli ilaçlar kullanmaları nedeni ile dişhekimlerinin kompleks hastalık ve ilaç öyküleriyle karşılaşmaları oldukça olağan hale gelmiştir. Yeni ilaç terapileriyle ve çoklu ilaç kullanımlarıyla ilgili riskler, dişhekimlerinin klinik farmakoloji ve olumsuz ilaç etkileşimleriyle ilgili bilgilerimizi zorlamaktadır (18). Lokal anestezikler, sedatifler ve anksiyolitikler dişhekimlerinin hem pediatrik hem de yetişkin kliniklerinde oldukça fazla kullandıkları ilaçlardır. Lokal anesteziklerin güvenli kullanımları için koruyucu doz klavuzları yayınlanmıştır. Oral sedatiflerin ve daha populer olan anksiyolitik benzodiazepinlerin (oral alındığında hastayı rahatlatan ilaçlar) çok değerli ve etkili oldukları kanıtlanmıştır. Klavuzlardaki dozlarda kullanıldıklarında bu ilaçlar oldukça güvenlidirler ve çok az ilaç yan etkileri ve ilaç etkileşimleri rapor edilmiştir. Bu tez kapsamında bahsedilen tüm ilaçlar merkezi sinir sistemini ve nöron fonksiyonlarını baskılarlar. Genel olarak bu ilaçlarla ilgili olumsuz sistemik etkiler aşırı merkezi sinir sistemi baskılanması sonucu gerçekleşir ve uyuşukluk, bilinç kaybı ve solunum depresyonuna yol açabilir. Lokal anesteziklerin merkezi sinir sistemi üzerine baskılayıcı etkileri öncelikle stimulasyon akvitesini artırır, bu da tremor ve konvülziyonlara yol açar. Merkezi sinir sisteminin baskılanmasını artıran ilaçlar hayatı tehdit edici olabilirler ve bu durum en çok dikkat edilmesi gereken konulardan birisidir (11). 12

17 Tablo 1. İlaç etkileşimlerinin sınıflandırılması Tablo 1 de anlatıldığı gibi genel olarak ilaç etkileşimleri; olası, şüpheli, kanıtlanmış, mümkün, mümkün değil şeklinde sınıflandırılmaktadır. Ayrıca etkileşimlerin şiddeti; yüksek, orta ve düşük olarak da diye sınıflandırılabilir. Tüm bu sınıflandırmalar bir değerlendirme cetveli yapmak için hazırlanmıştır. Özellikle cerrahi girişimlerde kullanılan lokal anestezikler ve dozları tavsiye edilenlerine uyularak belirtilmiştir. Sedatif ve anksiyolitik ajanlar tedavinin hemen öncesinde hastaya verilir. İntravenöz ilaç kullanımları ve birkaç haftadan uzun süren dental tedaviler rutin dental tedavi olarak değerlendirilmemiş ve bu cetvele koyulmamıştır (14,15) Ters İlaç Reaksiyonları Ters (advers) ilaç reaksiyonu ilaç kullanımı ile ilişkili sorunları içeren bir terimdir. Yan etkileri; toksisite, ilaç-ilaç etkileşimleri, ilaç-fizyolojisi etkileşimleri, ilaç-laboratuvar testi etkileşimleri, alerjik reaksiyonları, ve kendine özgü reaksiyonları içerir. İlaç reaksiyonlarının önemli iki yönü bulunmaktadır. Bunlar; 13

18 ilaç-fizyoloji etkileşimleri (yan etkileri) ve ilaç-ilaç etkileşimleri. Dişhekimliğindeki yaygın ilaç etkileşimleri bu iki alanda oluşmaktadır. Neyse ki, dişhekimliğinde ilaç etkileşimleriyle ilgili ciddi sorunlar nadirdir ve bu nedenle en yaygın ilaç etkileşimlerinden kaçınmak nispeten daha kolaydır (12). Risk altındaki uyuşturucu bir farkındalık olmasına rağmen önemli, risk altındaki hasta daha değerlidir. Ters ilaç reaksiyonuna sahip bazı hastalarda diğerlerine göre daha büyük risk vardır. Örneğin bazı yüksek riskli hastalarda, eritromisin, ketokonazol ve metronidazol kullanımından kaçınarak ilaç-ilaç etkileşimleri riskini ortadan kaldırmak gerekir (14). Dişhekimliğinde kullanılan temel ilaçlar 5 farklı grupta incelenir: 1. Lokal anestezikler 2. Analjezikler 3. Antimikrobiyaller (antibiyotikler, antifungal, antiviral) 4. Sedatifler 5. Otonom sinir sistemini etkileyen ilaçlar (antihistaminikler, daha az yaygın sempatomimetikler ve antikolinerjikler) Birçok diğer ilaç grupları dişhekimliğinde nadiren kullanılır. Antidepresanlar, serotonerjik etkileri nedeniyle kronik ağrı yonetiminde kullanılır. Kortikosteroidler ise ağızdaki otoimmun hastalıklarin tedavisinde ve liken planus, pemfigoid hastalık, eritema multiforme ve pemfigus gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır. Kısa bir süre için ılımlı dozda kullanılan birincil diş ilaçlarının sağlıklı bireylerde istenmeyen reaksiyon riski de minimum düzeydedir. Aynı zamanda ters ilaç reaksiyonlarının mekanizmalarının anlaşılması problemlerin önlenmesinde yardımcı olur (13). 14

19 İlaç-Fizyoloji Etkileşimleri İlaçların vücut fonksiyonları üzerinde spesifik etkileri vardır ve belirli sorunların tedavisinde bu etkileri için seçilirler. Örneğin; aspirinin dişle ilgili inflamasyon ve ağrıyı azaltmada faydalı etkisi, aspirinin antiprostaglandin etkisinden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda, ilaçlar diğer fizyolojik sistemle ilgili etkilere sahip olabilir ve böylece dişhekimliğinde kullanışlı olabilir. Örneğin; aspirinin antiprostaglandin etkisi trombositlerin yapışmasını önler ve aynı zamanda antitrombotik etki sağlar. İlacın bu etkisi bir yan etki veya ilaç-fizyoloji etkileşimi gibi değerlendirildiğinde tablonun klinik yansıması aşırı kanama şeklinde olur. Bu tür ilaç-fizyoloji etkileşimleri nispeten yaygındır, ancak önemli olanları dişhekimliğinde kullanılan birkaç ilaç ile ortaya çıkar. İkinci önemli ilaç-fizyoloji etkileşimi toksisitedir. Bu ters ilaç reaksiyonu ilacın dozu ile ilişkili olabilir, tedavi edici etkisi olabilir ya da başka bir sistem üzerinde bir etkiye sahip olabilir. Dişhekimliğinde kullanılan ilaçların toksik doz ve terapötik doz arasında geniş bir güvenlik sınırı vardır, başka deyişle terapötik pencereleri dar değildir. Doza bağlı toksisite daha çok çocuklarda ve yaşlılarda yaygındır. Doz aşımı için ikinci en yaygın neden, hastanın ilacı metabolize ve elimine edebilmesi icin alınması gereken dozu hesaplayamamasıdır. Bu nedenle, dişhekimi olması gereken dozu biliyorsa ve hastanın boy-kilo gibi parametreleri yanı sıra kullandığı ilacın karaciğer ve böbrek fonksiyonu göz önüne alınarak uyarlanmış dozunu kullanıyorsa, doz aşımı şansı en aza indirilmiştir. Uygulayıcı, hastanın diğer tezgah-üstü (OTC, over-the-counter) ilaçları alabileceğini akılda tutmalıdır, çünkü dişhekimliğinde kullanılan diğer ilaçlarda katkı maddesi toksisite riski yaratabilir (19,20). 15

20 İlaç-İlaç Etkileşimleri Klasik ilaç-ilaç etkileşimlerinde ilaçlar farmakokinetik yönden 4 farklı düzeyde etkileşebilirler: emilim, dağılım, metabolizma ve atılım. Dişhekimliğinde ters ilaç reaksiyonları tartışılırken absorbsiyon çok önemli bir parametre değildir, çünkü emilim düzeyinde etkileşime pek rastlanmaz. Midede yemek olması ilacın emilim hızını düşürebilir, ancak kan düzeyi ve terapötik etkiyi büyük ölçüde değiştirmez. Tüm ilaçlar, uygun dozda verilerek, terapotik kan düzeylerinde absorbe edilmelidir. Elbette hasta ilacın büyük bir kısmını kustuğunu söylerse, terapötik kan düzeyleri elde edilemez. Sürekli kusma durumunda hasta ağızdan ilaç kullanımını sonlandırmalı ve mümkünse ilacı parenteral yolla almalıdır. Malabsorpsiyon, ülseratif kolitis ve diğer gastrointestinal problemleri olan hastalarda konsültasyon istenmelidir. İlaç farmakokinetiğinde diğer bir parametre dağılımdır ve dağılım düzeyinde ilaçlar arası etkileşme potansiyeli vardır. İlaçlar dolaşımda proteinlere bağlı olarak bulunmaktadır ve ilacın vücutta etki oluşturan kısmı proteinlere bağlı olmayan serbest fraksiyonudur. Dişhekimi tarafından uygulanan bir ilacın plazma proteinlerine afinitesi yüksek olabilir. Plazma proteinlerine yüksek oranda bağlanan ilaçların serbest fraksiyonu düşüktür ve proteine aynı bölgeden bağlanan bir başka ilaç nedeniyle bağlı olduğu yerden uzaklaştırıldığında ilacın plazma içinde serbest fraksiyonu artar ve ilacın yüksek konsantrasyonlara ulaşması olası bir toksisite reaksiyonuna neden olur. Bu durum özellikle proteinlere yüksek oranda bağlanan, zayıf asid nitelikli ve terapötik penceresi dar olan warfarin, dikumarol gibi oral antikoagülan ilaçlar için önemlidir (21,22). Atılım, diğer bir farmakokinetk parametredir. Dişhekimliğinde kullanılan ilaçlar açısından değerlendirildiğinde bu parametre, sadece ciddi böbrek sorunları 16

21 olan hastalar için önemlidir. Renal fonksiyonlar yeterli değilse ilaçlar daha yavaş atılır. İlaç atılımının azalması kan düzeylerinin potansiyel olarak toksik seviyelere çıkması sonucunu doğurur. Diş tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar böbrek ve karaciğer organlarında toksik etkiye neden olabilir. Karaciğer ve böbrek sorunu olan hastalar için organlarda minimum etkiye sahip olacak ilaçlar seçilmelidir. İlaç-ilaç etkileşimleri açısından en önemli farmakokinetik parametre ilaç metabolizmasıdır. Dişhekimliğinde kullanılan ilaçların çoğu karaciğerde mikrozomal enzimler tarafından metabolize edilmektedir. Faz-I reaksiyonları olarak bilinen oksidasyon, indirgenme gibi reaksiyonları sağlayan metabolize edici enzimler sitokrom P-450 sistemi olarak adlandırılır. Bu enzimler karaciğer hücrelerinde mikrozomlar üstünde kafesli işleme istasyonları olarak hareket eder; bu yüzeyler, çeşitli enzimler ile kaplanmıştır ve sitokrom P-450 enzim sistemi izoenzim gruplarına bölünmüştür. Bazı ilaçlar bu enzimlerin metabolizmasını artırmaktadır, böylece kendi metabolizması ve diğer ilaçların metabolizmasını hızlandırmaktadır. Bazı ilaçlar metabolize eden enzimleri inhibe ederek kendi metabolizması veya diğer ilaçların metabolizmasını yavaşlatır. İlaç-ilaç etkileşimlerinde en ciddi klinik tablolar yaratan durum, inhibe edilen izoenzim grupları ya da sitokrom P-450 sistemiyle ilgilidir. Dişhekimliğinde kullanılan ve sitokrom P-450 sisteminin bilinen inhibitörleri olan temel ilaçlar, klaritromisin, metronidazol, ketokonazol ve diğer antifungal ilaçlardır. Bu ilaçlardan herhangi birini kullanan hastalarda dişhekimi hastanın herhangi bir başka ilaç alıp almadığını sorgulamalı ve bilmelidir. Bu ilaçları kullanan hastalarda tedavide farklı bir ilaç seçmek uygun olabilir (4,23). 17

22 İlaç Alerjisi Dişhekimliğinde en sık görülen ilaç reaksiyonları ilaç alerjisidir. Hastalar sıklıkla penisilin, aspirin veya kodeine alerjisi olduğunu iddia ederler. Gerçek budur ki, alerjik reaksiyon alerjene karşı gelişen bağışıklık sistemi aracılıklı bir yanıttır. Herhangi bir ilaç veya bileşik alerjen olabilir. Aslında çoğu ilaç, kendi yapısından ötürü alerjik olmayacak kadar küçük molekül ağırlıklıdır ve alerjik reaksiyon oluşturmak için taşıyıcı bir maddeyle birleştirmek gerekir. En ciddi alerjik reaksiyonlar humoral (B hücreli) tip reaksiyonlardır. Alerjen, antikor cevabını tetikler; bir dizi olayın gerçekleşmesiyle histamin açığa çıkar ve histamin kızarıklık, ürtiker ve deride şişmelere sebep olabilmektedir. Genellikle vücut üzerinde döküntü şeklinde tezahür eden bu durum seyrek seyrek de olsa perioral bölgede şişmeye neden olabilir ya da boğazda solunumu engelleyici bir şişme olarak dikkati çeker. Gecikmeli alerjik reaksiyonlar T hücreli immün reaksiyonlara bağlı olarak gelişir, bu tip reaksiyonlar ise genellikle deri döküntüleri, kabarcık ve zaman zaman ağızda aft şeklinde ortaya çıkar (24,25) Lokal Anesteziklerle Ters İlaç Etkileşimleri Lokal anesteziklerle meydana gelen ilaç etkileşimleri dişhekimliğindeki önem derecesine göre Tablo 2 de özetlenmektedir. 18

23 Tablo 2. Dental tedavilerde rejyonel anestezi uygulamalarında ilaç etkileşmelerinin Tablo 1 referans alınarak oluşturulmuş önem dereceleri Lokal Anesteziklerle Klinik Etkileşim Etki mekanizmasında aynı mekanizma ve benzer reseptörler olan ilaçlar kombine olarak alındığında genellikle daha fazla etki gösterirler, kombinasyonun toplam yanıtı bireysel ilaç hareketinin toplamı kadar olacaktır (12). Bu tür etkileşmeler farmakodinamik etkileşme olarak bilinir. Bu genelleme aynı nitelikte yanıt oluşturan lokal anesteziklerin birlikte kullanımında oluşan toksisiteleri için de doğrudur. Şekil 1 de mepivakain ve tetrakainin tek başına ve birlikte kullanımı ile doz ayarlamasına ilişkin izobol çizimi gösterilmiştir. Şekilde de görüldüğü gibi etkileşen iki ilacın dozu uygun olarak planlandığında, ilaç etkileşimlerinde lineer (diagonal) fonksiyon dikkati çeker. Mepivakain ve tetrakaninin kombinasyonunun median toksik dozu lineer çizgiye 19

24 denk düşmektedir, elde edilen izobol doğrusal olduğu için (yani düz çizgi şeklinde) iki ilaç arasındaki etkileşme aditiftir. Bu tür izobol teknikleri bize, kimin kimi etkilediğini söylememekle birlikte etkileşimin var olup olmadığını ve hangi yönde gerçekleştiğini mekanizmasından bağımsız olarak göstermektedir. Eğer ilaç kombinasyonları dozları lineer çizginin üzerine ve sağına doğru yerleştirilirse, bir başka deyişle izobol konveksse, etkileşim zıt yönde gelişmiş demektir, yani bir tür antagonizma söz konusudur. Aksine, eğer kombinasyon için ilaç dozu lineer çizginin soluna doğru ve aşağısına yerleştirilirse, yani izobol konkavsa, etkileşim potansiyalizasyon yönündedir ve klinik açıdan daha fazla göz önünde dikkat edilmelidir (13). Şekil 2. Mepivakain ve tetrakainin yalnız ve kombine kullanımlarında median toksik dozlarının ilaç etkileşimlerinde gösterilen beyanı Lokal anestezikler ile toplam ilaç etkileşimleri, aritmi tedavileri için kullanıldıklarında lidokaine ve prokainamid ile de ilişkilendirilebilir. Bu çeşit etkileşimler ile ilgili yayınlanmış raporlar çok sınırlıdır, oysa yüksek dozda 20

25 intravenöz yolda kardiyak aritmi tedavisi için alındığında, bu lokal anestezik ajanların kombinasyonu teorik olarak ilave etkileşimler ve daha sonra da toksisite yapabilir. Bu kanıtlanmış olumsuz etkileşimlerin, lokal anesteziklerin dozu ile alakası yoktur ve kan konsantrasyonu normal olarak dental anestezi ile bağlantılıdır (19). Lokal anestezide izin verilen maksimum doz genelde dental işlemlere tabi olan yetişkin hastalar için yeterlidir. Yetişkinler için maksimum doz; %2 lik lidokain ile epinefrinden oluşan 1.8 ml lik ampullerin sayısı 13.9 iken %3 lük mepivakainden oluşan maksimum ampul sayısı 7.4 tür. Dental prosedürlerin çoğu, hatta multiple bileşenleri olan kompleks prosedürler bile, bu hacimlerde lokal anestezikler kullanılarak rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Toplam ilaç etkileşimleri ve lokal anestezik toksisitesi genellikle çocuklar tedavi olurken uzamış dental prosedürleri tamamlamak için gerektiğinde, rejyonel anesteziye ek olarak hem transmukozal ilavelerin hem de merhemlerin topikal anestezi amacı ile aşırı kullanımı durumunda ya da postoperatif ağrı kontrolünde lokal anesteziklerin uzun süreli kullanımında söz konusudur. Maksimum tavsiye edilen dozun hesaplamaları kombinasyonun total dozunda bir etken olmalıdır ve addisyonel anestezik uygulamasından önce ilk dozun eliminasyonuna izin verecek şekilde yeterli zaman geçmelidir. Rehberleri önemli ölçüde aşan toplam dozdaki lokal anesteziklerin kombine kullanımı klasik lokal anestezi toksisitesi reaksiyonlarına sebep olabilir; bunlar santral sinir sistemi uyarısı, konvülsiyonlar, solunum depresyonu ve kardiyak arrest gibi komplikasyonlardır. Nadiren karşılaşmasına rağmen bu lokal anestezik toplam ilaç etkileşimleri çok iyi gösterilmiştir ve dental pratisyenlerin çoğunun bu etkileşimlerle ilgili bilgisi vardır ve total dozları sınırlandırma ile kullanarak bu olguları engelleyebilirler (20). 21

26 Ester Lokal Anestezikler ve Sülfanamid Antimikrobiyal Ajanlar Sülfanamidler, para-amino benzoik asitle (PABA) yarışarak bakteriyal folik asit sentezini engellerler. Prokain ve tetrakain, ester bağlı iki lokal anestezik, plasma esterazları tarafından PABA ya yıkılırlar, dolayısıyla PABA konsantrasyonunu arttırırlar. Bu durum sulfonamidin antimikrobial etkisini azaltabilir. Bu etkileşimin olup olmadığı konusunda bazı şüpheler olsa da, bunun dişhekimliğindeki önemi şüphelidir. Amid lokal anestetiklerin daha güçlü olması ve alerjik reaksiyonlarla daha az ilgilerinin olması klinikte ester lokal anestetiklerin kullanımını çok kısıtlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri nde ester bazlı dental anesteziklerin üretimi ve satışı yakın zamanda durdurulmuştur. Bu ester anestezikler dişhekimliğinde çok nadir olarak kullanılmaktadır. Ayrıca bu ilaç etkileşimi doz bağımlıdır ve geçicidir, en kötü durumda sulfonamid tedavisine çok az bir etkisi olur. Prokain metabolizmasında salınan PABA miktarı çok azdır ve doğal olarak tüm vücuda yayılması çok sınırlıdır. Sulfonamid tedavisi prokain tedavisine göre ve prokain tedavisinde oluşan maddelerin vücutta kaldıkları süreye göre çok daha uzundur. Etkileşim 10 günlük antimikrobial tedavi sırasında bir gün ilaç almamaktan daha önemli ve etkili değildir ve antibiyotik tedavisinin sonucunda çok az etkilidir. Bu etkileşim çok hafif önemde olduğu için, cetvelde 5 puan verilmiştir (Tablo 2). Bununla beraber diğer lokal anesteziklerin kullanılabileceği için sulfonamid tedavisi alan hastalarda prokain kullanılmamalıdır. (21) Amid Lokal Anestezikler ve Metabolizma İnhibitörleri Absorpsiyondan sonra, lidokain ve mepivakain gibi lokal anestezikler ilk olarak karaciğerde yıkılırlar. Metabolik reaksiyonlar genellikle lokal anesteziğin 22

27 terminal nitrojeninin dealkilasyonunu gerektirir; sonra oksidasyon, hidroliz, konjugasyon veya bunların kombinasyonu olur. Dişhekimliğinde kullanılan amid lokal anestezikler için eliminasyon yarı ömürü göreceli olarak kısadır, 1.5 saat ile 3.5 saat arası bir aralıktadır ve tepe plasma konsantrasyonu genellikle uygulamanın 45 dakikası içinde görülür. Karaciğerde metabolize olan ve kısa metabolik yarı ömüre sahip olan dental anestezikler gibi ilaçlar için, hepatik kan akımı ilaç eliminasyonunda değer-limitli değişkende olur. Çünkü lokal anestezik toksisitesi lokal anesteziğin enjeksiyon alanından sistemik dolaşıma ulaşmasını takip eder, her zaman lokal anesteziklerin yüksek kan konsantrasyonlarından kaçınmak tavsiye edilir. Total dozun ve vazokonstrüktör kullanımının sınırlanması lokal anestezik toksisitesinden kaçınmanın iki yaygın uygulamasıdır (12). İlaç terapisine eşlik eden karaciğer fonksiyon bozukluğu veya kronik karaciğer hastalığını gibi durumlar lokal anestezik eliminasyon oranını ve klirensini düşürür, bu durum tepe plazma konsantrasyonunun artmasıyla sonuçlanır. Bu durum, genelde lidokainin kardiyak aritmilerin tedavisinde intravenöz kullanımında olduğu gibi multidoz ve sabit dozda infüzyon terapisinde önemlidir. Lokal anesteziğin tek başına uygulanmasından sonra tepe plazma ilaç konsantrasyonu, ilk olarak sistemik absorpsiyon ve doku dağılımıyla belirlenir. Şekil 3 de %2 lidokainin (1: epinefrin) uygulanmasından sonraki plazma zamanı eğrisi bir tür bilgisayar simülasyon tekniğiyle resmedilmiştir. Lidokain in metabolik yarı ömür değerindeki iki misli artış tepe konsantrasyon değerini 0.34 mikrogram/ml den 0.37 mikrogram/ml ye çıkartır. Lidokain yarı ömrü 15 saate çıktığında, tepe kan konsantrasyonu sadece % 21 artar (0.41 mikrogram/ml). Karaciğer metabolik fonksiyondaki ve sonradan lidokainin eliminasyon yarı ömründeki değişimler, 23

28 yalnızca tek doz anestezik tedavisinden sonra tepe kan konsantrasyonunda minimal bir yükselmeye sebep olur. Şekil 3. Lidokain serum seviyelerinin metobolizmada azalma değerleri Ters ilaç etkileşimleri, burada karaciğerde amidaz aktivitesinde değişimle, hepatik kan akımıyla veya ikisiyle sonuçlanır. Bu reaksiyonlar çok iyi bilinmesine ve raporlanmasına rağmen, tek doz anestezik uygulamasının olduğu durumlarda genellikle klinik önem taşımamaktadır (7,16) Simetidin Simetidin, lidokain dahil olmak üzere, çok sayıda ilacın metabolizması için gerekli olan oksidatif enzimleri inhibe ettiği bilinen histamin-h 2 reseptör antagonistidir. Lidokainin eliminasyonu yavaşladığında, sabit durum infüzyonundan sonra kan konsantrasyonu % 50 kadar artabilir. Dental anesteziklerin uygulanmasını takiben, terminal emilim fazı sırasında lidokainin kan konsantrasyonu uzun dönem 24

29 periodunda artmış kalabilir. Bu inhibisyon famotidin ve ranitidin gibi diğer histamin H 2 reseptör antagonistleri ile görülmez. Klasik lokal anestezik aşırı doz reaksiyonları teorik olarak özellikle lidokainin yüksek dozda kullanıldığında ve reenjeksiyon gerektiğinde mümkündür. Oysa, Şekil 3 te gösterildiği gibi, lidokain dental anestezi terapisi için tek dozda kullanımından sonra lidokainin tepe kan konsantrasyonu sadece minimal miktarda artar. Simetidinin birlikte kullanımıyla sonuçlanan tek doz dental anestezi uygulamasından sonra lidokain riskinin artması muhtemel değildir ve rapor edilmemiştir. Önem derecesi 5 tir, yani uygulanabilir (Tablo 2) (8,17) Propranolol Lidokainin intravenöz infüzyonu sırasında propranolol de kullanılıyorsa, betaadrenerjik bloker propranolol hepatik kan akımını %11 e düşürebilir ve lidokainin metabolizmasını % 40 kadar azaltabilir (26). Önceden simetidin ile olan etkileşmede bahsedildiği gibi, lidokain kan konsantrasyonu uzun dönem periodunda artmış şekilde kalabilir. Beta-blokerlerden atenolol ve pindolol, anlamlı bir biçimde lidokain metabolizmasını inhibe etmez. Tekrarlayan enjeksiyonlar gerekli olduğunda ve yüksek doz yapılması gerekiyorsa, klasik lokal anestezik doz reaksiyonları teorik olarak mümkündür. Bu mekanizma; öncelikle ilaç absorbsiyonundan ziyade eliminasyonunu gerektirdiğinden, propranolol alan hastaya diş anestezisi için tek bir dozdan sonra yapılan lidokain, doruk kan konsantrasyonunu sadece minimal düzeyde artırır. Literatürde bildirilen olumsuz reaksiyonlar kardiyak aritmi için kullanılan intravenöz lidokain infüzyonu ile sınırlı gibi görünmektedir. Bölgesel anestezi sonrası lidokain toksisitesi düşüktür. Böyle bir durum bildirilmediğinden, önemlilik 25

30 derecesi 5 tir. Propranolol ile etkileşimde esas önemli olan, lokal anestezik kombinasyonlarında bulunan epinefrin ile olan etkileşmedir (27) Opioid Sedasyonlarla Lokal Anestezikler Bilinçli sedasyon sırasında lokal anestezik kullanımı esastır. Sedasyon uygulaması, lokal anestezi ihtiyacını dengeleyerek yeterli analjezi elde edilmesini sağlar. Ne yazık ki; lokal terimi anesteziklerin hiç sistemik emilimi veya genel etkileri olmadığını düşündürmektedir. Oysa lokal anestezikler membran depressan olmaları nedeniyle emilirler ve merkezi sinir sisteminde ve kardiyovasküler sistemde fonksiyonları değiştirirler. Lokal anestezik ve diğer merkezi sinir sistemi depresanları ile olası etkileşimleri ve sistemik etkileri, pediatrik dental hastalarda en belirgindir. Lokal anestezikler için önerilen maksimum doz genellikle vücut ağırlığına dayanır. 25 kiloluk bir çocuğun 75 kiloluk bir erişkine verilen dozun üçte biri verilmelidir. (11). Ancak, bir çocuğun düşük vücut ağırlığı orofasiyal anatomi orantılı bir azalmayı temsil etmez. Maksilla ve mandibula gelişimi düşünülerek, vücut ağırlığına göre tahmin edilen lokal anestezik madde dozundan yüksek miktarlara ihtiyaç duyulabilir. Sonuç olarak; lokal anestezik toksisitesi çocuklarda daha sık bildirilir ve lokal anesteziklerle merkezi sinir sistemi depresan ilaç-sistemik ilaç etkileşimi daha büyük sorundur. Şekil 4 te gösterildiği gibi, bir pediyatrik sedasyon rejiminin bir parçası olarak opioid kullanımı, lokal anestezik toksisite reaksiyon raporları ile ilişkili olmuştur. Opioidler ile tedavi öncesi-sonrası lokal anestezik konvülsiyon eşiğindeki azalma açıkça hayvan çalışmalarında gösterilmiştir. Bu etkileşim mekanizması muhtemelen çok yönlüdür. Meperidin ve artık kullanılmayan alfaprodin (Nisentil, Hoffman La Roche) gibi sentetik opioidler, aşırı dozda uygulandıklarında konvülsan etkiye sahiptirler. Sedasyonun opioid bileşeni, 26

31 merkezi sinir sisteminden daha fazla ilaç geçişine izin verir, lokal anestezi bağlayıcı protein azalır ve sonuçta hafif solunumsal asidoz oluşabilir. Ayrıca opioid premedikasyonuyla arterial karbondioksit basıncı yükselir ve lokal anestezik konvülsiyonlara merkezi sinir sistemi duyarlılığı artar. Klasik lokal anestezik doz reaksiyonları (merkezi sinir sistemi eksitasyonu, konvülsiyonlar, solunum depresyonu, kardiyak arrest) çocuklarda bildirilmiştir. Bu ciddi sonuçlardan dolayı, bu şüpheli ilaç etkileşimi önem derecesi 1 olarak değerlendirilmişir (Tablo 2). Konvülsiyon ve solunum depresyonunun, hastane ortamı dışında yönetilmesi zor olduğundan genel uygulama kuralları önemlidir. Uygulayıcılar, anestezi eğitimi almış ve ciddi reaksiyonları yönetmek için hazırlıklı olmalıdır (15,28). Şekil 4. Çocuk dişhekimliğinde opioid sedasyon ve lokal anesteziklerin etkileşimleri 27

32 Bu komplikasyonlar için alınacak önlem; opioidlerle sedasyon uygulanan çocuklarda düşük doz lokal anestezi uygulanmasıdır Lokal Anesteziklere Bağlı Methemoglobinemi Aşırı doz dental anestezi, prilokain ve benzokain (ve nadiren lidokain, artikain) olarak uygulandığında, ilaca bağlı methemoglobinemi gelişimi ile ilişkili bulunmuştur. Bu ajanlar hemoglobin içindeki demirin oksidasyonuna sebep olduklarından methemoglobinemiye neden olurlar, methemogloninemi yapan diğer ajanlar nitrogliserin ve çeşitli nitrit preparatları, antimikrobiyal ajanlardan dapson ve sülfanomid ve analjeziklerden fenasetindir. Bu reaksiyon için risk faktörleri; yüksek yaş, anemi, solunum hastalığı, glikoz 6-fosfat dehidrojenaz ve methemoglobin redüktazın herediter eksiklikleri ve ek olarak oksidan ilaç kombinasyonları alımıdır. Methemoglobinemide kan konsantrasyonları oranındaysa klinik siyanoz belirtileri, oranındaysa nefes darlığı ve çarpıntı gözlenir. Prilokain ve benzokain ile methemoglobinemi raporlarının çoğu aşırı doz ile ilişkilidir. Bebeklerde prilokain ve lidokainin en doygun karışımının (EMLA) topikal uygulaması sonrası methemoglobinemi oluştuğu bildirilmiştir. EMLA ve eşlik eden sülfanomid tedavisi, yeni doğanda methemoglobinemi riskini artırır. Prilokain anestezisi sonrası methemoglobinemi defalarca belgelenmiş ancak ölüm bildirilmemiştir. Methemoglobinemi riskini artıran ilaç kombinasyonları (dapson, sülfanomid, nitrat içeren terapiler gibi) bu raporlarda bulunmamıştır. Methemoglobinemi olasılığını artıran birincil nedenin, prilokainle birlikte ilaç kullanımı olduğu görülmektedir. Kilo tabanlı önerilen maksimum doz (MRD) aşılmamalı ve lokal anestezik dozu dikkatle hesaplanılmalıdır. Prilokain dozu MRD i aşmadığında, nadir de olsa olumsuz ilaç etkileşimi mümkündür (10,24,29). 28

33 3.3. Sedatif ve Anksiyolitik İlaçlarla Ters İlaç Etkileşimleri Birlikte kullanıldığında merkezi sinir sistemi depresyonunu tpik olarak artıran iki ya da daha fazla merkezi sinir sistemi depresan ilaç kombinasyonu vardır. Bu etkileşimler, yetişkinlerde intravenöz, çocuklarda oral sedasyon gibi birçok yararlı dental tedavinin temelidir. Opioid tedavisi dahil özellikle merkezi sinir sistemine etkili ilaç kombinasyonlarının kullanımı da, beklenmeyen aşırı sedasyon ve solunum depresyonu riskini artırır. Merkezi sinir sistemi depresanları kombinasyonu ile oluşabilecek ciddi sonuçlar nedeniyle, dişhekimi rutin genel anestezi veya sedasyon aldıktan sonra hastaları alkol tüketimini kısıtlamak konusunda bilgilendirmelidir. Bu tür ilaç etkileşimi 5 mg/kg tiyopental sodyum kullanılarak genel anestezi yapılan, 12 sağlıklı genç erişkinde çalışılmıştır. Tiyopental sodyum anestezi uygulanan gönüllülere dört saat sonra 0.7 g/kg alkol uygulandığı zaman, psikomotor testlerde gönüllülerin performansının daha bozuk olduğu gözlenmiştir. Bu tür etkileşme diazepam gibi sedatiflerle ve difenhidramin ve prometazin gibi sedatif antihistaminikler ile de kanıtlanmıştır (29,30). Sürüş becerilerinde bozulmayı da içeren şiddetli uyuşukluk ve psikomotor performansda anlamlı bir bozulmaya neden olduğundan sedasyon tedavisi sonrasında alkol tüketimi sınırlı olmalıdır. Merkezi sinir sistemi depresanlarının birarada kullanımı ile gözlenen ilaç etkileşimleri önem dereceleri 1 olarak belirlenmiştir (Tablo 2) (31,32) Kloralhidrat Etkileşimleri Kloralhidrat, pedodontide okul öncesi çocuklarda sedasyon için yaygın olarak kullanılan bir oral sedatifitr, çeşitli ilaç etkileşimlerine giren bir ilaçtır. Kloralhidrat, diğer sedatifler ile birlikte uygulandığında, merkezi sinir sistemi depresyon 29

34 düzeylerini artırabilir. Bu etkileşim nedeniyle, merkezi sinir sistemi depresanları her iki dozda azalma yapabilir, bireysel ilaçların yan etkileri sınırlamak için doz azaltılması önerilir. Sedatif antiemetik prometazin ile kombine klorhidratın bulantı ve kusma insidansını azalttığı gösterilmiştir. Benzer şekilde, kloralhidrat ile kombinasyon halinde N 2 O kullanıldığında sedasyon düzeyi daha yüksektir. N 2 O kloralhidrat yüksek dozları ile kombinasyon halinde kullanıldığı zaman, çocuğun koruyucu refleksleri zarar görür, böyle bir tabloda merkezi sinir sistemi depresyonu artışı olabilir. Tablo 3. Dişhekimliğinde dental tedaviler öncesi ilaç terapilerinin tavsiye edilen dozlarının Tablo 1 referans alınarak derecelendirilmesi 30

35 Alkol Beklenebilir bir merkezi sinir sistemi depresan etkileri toplamı ötesinde, alkol ile kloralhidrat kombinasyonu, metabolizma değiştirerek alkolün etkisini potansiyalize eder. Kloralhidrat hem kendisi hem de primer metaboliti olan trikloroetanol aracılığıyla alkol kan konsantrasyonlarını yükseltir, alkolü metabolize eden dehidrogenazları inhibe eder. Genellikle Mickey Finn ya da uyuşturucu damlalar olarak bilinen bu kombinasyon, koma ve ölüm ile ciddi alkol zehirlenmesine neden olabilir. Dişhekimliğinde, pediyatrik sedasyonda kloralhidrat neredeyse hemen hemen hiçbir kullanım alanına sahip değildir. Bu durum daha büyük additif etkileri indükler, şiddetli ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden merkezi sinir sistemi depresyonuna neden olabilir. Bu nedenle bu ilaç kombinasyonu dişhekimliğinde nadiren karşılaşılmasına rağmen önemlidir; önem derecesi 1 olarak verilmiştir Antikoagülanlar. Warfarin Kloralhidrat ayrıca oral antikoagülan warfarin sodyum (Coumadin, Dupont ) ile de etkileşmeye girmektedir. Kloralhidrat ve ana metaboliti olan trikloroasetik asit warfarinin albumin isimli proteine bağlanmasını engelleyerek serbest warfarinin plazma konsantrasyonlarını artırabilir, normalde warfarinin albumine bağlanma oranı % dur. Meydana gelen hipoprotrobinemi geçicidir ve özellikle tek doz klorhidrat tedavisinde klinik açıdan önem oluşturmaz ve önem derecesi 4 olarak belirtilmiştir. Warfarin kullanan hastalarda sedasyon gerekli ise, diazepam gibi bir benzodiazepin kullanımı tavsiye edilir (33). 31

36 Furosemid Kloralhidrat ile bir diüretikolan furosemid (Lasix, Hoechst Marion Roussel) arasında geçici aşırı terleme, sıcak basması, değişken kan basıncı, taşikardi ve hipertansiyon ile karakterize nadir bir etkileşim rapor edilmiştir. Bu etkileşimin mekanizması iyi anlaşılmış değildir, ancak kloralhidrata karşı geliştirilmiş hassasiyeti ile ilgili olabilir. Genellikle kloralhidratla premedikasyon yapılan pediatrik hastalarda furosemid kullanımı nadiren söz konusudur, ancak yine de bu etkileşim orta derecede şiddetli bir reaksiyon olup 24 saat içinde oluşabilir ve önemlilik derecesi 2 düzeyindedir. Gerekirse hastaya yine, alternatif sedasyon rejimleri tavsiye edilir (34) Barbiturat Etkileşimleri Dişhekimliğinde sedasyonda benzodiazepinlerin kullanımıyla birlikte barbitürat kullanımı büyük ölçüde azalmıştır. Mevcut benzodiazepinler ile karşılaştırıldığında, barbitüratlar dental işlemler ile ilgili korku ve kaygının rahatlatılmasında daha az spesifiktir. Uyuşukluk ve ataksi, barbitürat sedasyonunun sık yan etkileridir. Barbitürat kullanımının en temel dezavantajları güvenlik sınırlarının dar olması ve hepatik mikrozomal oksidatif enzimlerin indüksiyonu sonucu ilaç etkileşmelerine sık girmesidir. Dişhekimliğinde kullanımı seyrek olsa da, barbitürat ilaç etkileşimleri en önemli etkileşmeler altında değerlendirilmiştir (35,36) Valproik Asit Valproik asit (Depakene, Abbott Laboratories) çeşitli parsiyel ve jeneralize nöbetlerin yönetimi için 1978 yılında kullanıma giren bir antiepileptik ilaçtır. Kombinasyon halinde uygulandığında, valproik asidin yarı ömrü saat 32

37 arasında değişkendir, fenobarbital metabolizmasını azalttığı gösterilmiştir (37). Fenobarbitalin klirensinde bir gecikme olması sedatif etkilerinin arttırılması ve uzamasına neden olur. Ayrıca, bu etkileşimin çocuklarda daha önemli olduğuna dair bazı kanıtlar vardır. Bu tür etkileşmeler nöbetlerin tedavisi için valproik asit ve fenobarbital kombinasyon halinde kullanıldığında özellikle rapor edilmektedir. Fenobarbital ve diğer barbitüratlar dişhekimliğinde sedasyon için nadiren kullanılmaktadır. Sedasyon için reçete edildiği zaman, tedavi bir veya iki doz ile sınırlıdır. Valproik asit alan bir hasta için, sedasyon uzaması mümkündür. Etkin sedasyon ve anksiyoliz sağlamak için barbitüratlara alternatif olarak sunulan en temel ilaçlar oral benzodiazepinlerdir. Bu etkileşim köklü olmasına rağmen, tek doz sedatif tedavi sonrasında uzayan sedasyon gözlenmesi olaıslığı düşüktür, dolayısıyla bu etkileşmeye verilen önem derecesi 3 tür. Belirli bir endikasyon olmadıkça, valproik asit alan bir diş hastasında bilinçli sedasyon için bir barbitürat kullanımından kaçınılmalıdır (38) Warfarin Barbitüratlar, bir iki hafta süreyle verildiğinde, karaciğerde ilaç metabolize edilen oksidatif enzimlerde (sitokrom P-450S) indüksiyona neden olmaktadır. Dolayısıyla, primer olarak bu mekanizmayla metabolize edilen ilaçlar daha hızlıca elimine edilmekte ve kan konsantrasyonları da düşmektedir. Barbituratlar, warfarin ile kombine uygulandıklarında, terapotik protrombin zamanı değerini elde etmek için warfarinin dozunu %30 kadar artırma gereksinimi doğmaktadır. İlaç etkileşimiyle ilgili en büyük endişe, uzun dönem barbiturat tedavisi kesildiğinde ve warfarinin artmış metabolizma hızı normale döndüğünde ortaya 33

Lokal anestetik preparatları

Lokal anestetik preparatları Lokal anestetikler Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 21.10.2010 Lokal anestetik preparatları 2 2/30 1 3 3/30

Detaylı

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Amaç. Hastalık, yaralanma ya da cerrahi girişim sonrası ortaya çıkan ağrı ve diğer belirtileri ortadan kaldırmak

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Amaç. Hastalık, yaralanma ya da cerrahi girişim sonrası ortaya çıkan ağrı ve diğer belirtileri ortadan kaldırmak İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ İLAÇ İlaç, canlı hücrelerde oluşturduğu etki ile bir hastalığın teşhisini, iyileştirilmesi veya belirtilerinin azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan,

Detaylı

Yerel Anestezikler. Prof. Dr. Ender YARSAN. A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Yerel Anestezikler. Prof. Dr. Ender YARSAN. A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yerel Anestezikler Prof. Dr. Ender YARSAN A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yerel olarak sinir dokusuyla temasta iletiyi dönüşümlü olarak engellerler İleti

Detaylı

Lokal Anestetikler ve Lokal Anestezi

Lokal Anestetikler ve Lokal Anestezi Plan Lokal Anestetikler ve Lokal Anestezi Dr. Cenker EKEN AÜTF Acil Tıp Anabilim Dalı Farmakoloji ve patofizyoloji Endikasyonlar Lokal anestezik ajanlar Lokal anestezi Giriş Halstead WS: Practical comments

Detaylı

Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği

Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği İlaçlar hamilelik esnasında rutin olarak kullanılmaktadır. Kronik hastalığı olan (astım, diyabet, hipertansiyon, epilepsi, depresyon ve

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NIZORAL 400 mg Ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir ovül etkin madde olarak 400 mg ketokonazol içerir. Yardımcı maddeler: Bütil hidroksianizol

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri

İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009

Detaylı

ANALJEZİKLERDE ETKİLEŞİM. Dr. Sevil Bavbek İ.T.F. İçhastalıkları ABD, Tıbbi Onkoloji BD İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü

ANALJEZİKLERDE ETKİLEŞİM. Dr. Sevil Bavbek İ.T.F. İçhastalıkları ABD, Tıbbi Onkoloji BD İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü ANALJEZİKLERDE ETKİLEŞİM Dr. Sevil Bavbek İ.T.F. İçhastalıkları ABD, Tıbbi Onkoloji BD İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü ETKİLEŞİMDE PRENSİPLER Farmasötik Farmakokinetik Emilim Dağılım infüzyon sıvılarındakimyasal

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4.1. Terapötik endikasyonlar Kas-iskelet sistemi ile ilişkili akut ağrılı kas spazmlarının semptomatik tedavisinde endikedir.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4.1. Terapötik endikasyonlar Kas-iskelet sistemi ile ilişkili akut ağrılı kas spazmlarının semptomatik tedavisinde endikedir. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MAXTHİO 4 mg/2 ml İM Enjeksiyon İçin Çözelti İçeren Ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Tiyokolşikosid 4 mg Yardımcı maddeler: Sodyum klorür

Detaylı

Klinikte Analjeziklerin Kullanımı. Dr.Emine Nur TOZAN

Klinikte Analjeziklerin Kullanımı. Dr.Emine Nur TOZAN Klinikte Analjeziklerin Kullanımı Dr.Emine Nur TOZAN Analjezikler Hastaya uygulanacak ilk ağrı kontrol yöntemi analjeziklerin verilmesidir. İdeal bir analjezik Oral yoldan kullanıldığında etkili olabilmeli

Detaylı

ÜRÜN BİLGİSİ. CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz

ÜRÜN BİLGİSİ. CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz 1. ÜRÜN ADI ÜRÜN BİLGİSİ CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz 2. BİLEŞİM Etkin madde: Her 5 ml de; Amoksisilin Klavulanik asit 250.00 mg 62.5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR

Detaylı

Lokal Anestezi Farmakolojisi Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

Lokal Anestezi Farmakolojisi Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Lokal Anestezi Farmakolojisi Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN TERMİNOLOJİ Rejyonal (regional) anestezi Rejyonal anestezi; sinir iletiminde geçici olarak bir kesinti oluşturarak vücudun herhangi bir bölgesinden

Detaylı

Propiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin

Propiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin Propiverin HCL Etki Mekanizması Bedreddin Seçkin 24.10.2015 Propiverin Çift Yönlü Etki Mekanizmasına Sahiptir Propiverin nervus pelvicus un eferent nörotransmisyonunu baskılayarak antikolinerjik etki gösterir.

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 03 Ekim 2017 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 03 Ekim 2017 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 03 Ekim 2017 Salı Uzm. Dr. M. Tuba Çöğürlü Prof. Dr. Metin Aydoğan Kocaeli Üniversitesi Tıp

Detaylı

KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ. Kuru göz sendromunun semptomatik tedavisinde kullanılır.

KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ. Kuru göz sendromunun semptomatik tedavisinde kullanılır. KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ 1. BEŞERĐ TIBBĐ ÜRÜNÜN ADI EYESTIL 10 ml göz damlası 2. KALĐTATĐF VE KANTĐTATĐF BĐLEŞĐM Etkin madde : 100 ml de : 0.150 g hiyalüronik asit sodyum tuzu içerir. Yardımcı maddeler : Yardımcı

Detaylı

Dağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır.

Dağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır. DAĞILIM AŞAMASINI ETKİLEYEN ÖNEMLİ FAKTÖRLER Dağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır. Bu bağlanma en fazla albüminle olur. Bağlanmanın en önemli özelliği nonselektif

Detaylı

1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. VERTİN 16 mg Tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM. Etkin madde: Betahistin dihidroklorür... 16 mg

1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. VERTİN 16 mg Tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM. Etkin madde: Betahistin dihidroklorür... 16 mg KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI VERTİN 16 mg Tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Betahistin dihidroklorür... 16 mg Yardımcı maddeler: Mannitol... 50 mg Yardımcı maddeler

Detaylı

LOKAL ANESTEZİK İLAÇLAR. Prof.Dr. Meral Tunçbilek

LOKAL ANESTEZİK İLAÇLAR. Prof.Dr. Meral Tunçbilek LOKAL ANESTEZİK İLAÇLAR Prof.Dr. Meral Tunçbilek 2017-2018 Lokal anestezi, duyusal iletinin vücudun bir yerinden SSS'ne ulaşamaması durumudur. Lokal anestezikler, sinir liflerindeki uyarı (impuls) iletimini

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. PROCTO-GLYVENOL Supozituvar

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. PROCTO-GLYVENOL Supozituvar 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PROCTO-GLYVENOL Supozituvar KISA ÜRÜN BİLGİSİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir supozituvar (2 g), 400 mg tribenosid ve 40 mg lidokain içerir. Yardımcı

Detaylı

Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer

Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar. Prof. Dr. Öner Süzer Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 2 2 1 Anksiyolitik, sedatif, hipnotik ilaçlar Anksiyete, kesin olarak tanımlanabilir bir uyarıya bağlanamayan, huzursuzluk,

Detaylı

Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları

Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları [Çocuklarda Akılcı İlaç Kullanımı] Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları Ayşın Bakkaloğlu Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Pediatrik Nefroloji Ünitesi İlaç Metabolizması Esas organ

Detaylı

16 yaş altı hastalarda viral grip/ soğuk algınlığı veya suçiçeği durumlarında hekime danışılmadan kullanılmamalıdır.

16 yaş altı hastalarda viral grip/ soğuk algınlığı veya suçiçeği durumlarında hekime danışılmadan kullanılmamalıdır. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DENCOL Jel Sprey 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Her 1 g jel, Etkin madde: Kolin salisilat içerir. Yardımcı maddeler: Sorbitol (%70) Karboksimetil selüloz sodyum 87.1 mg 70.0

Detaylı

LOKAL ANESTETİKLER VE BÖLGESEL ANESTEZİ

LOKAL ANESTETİKLER VE BÖLGESEL ANESTEZİ PLAN LOKAL ANESTETİKLER VE BÖLGESEL ANESTEZİ DR. SONER IŞIK AKDENİZ ACİL TIP AD 30.11.2010 1 Giriş Farmakoloji Toksisite Uygulama yöntemleri Bölgesel anestezi 2 GİRİŞ Lokal anestetiklerden önce ağrıyı

Detaylı

Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi

Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi Acil Serviste Sedasyon ve Analjezi Journal of Clinical and Analytical Medicine Acil Tıp El Kitabı Güçlü Aydın, Ümit Kaldırım Opioidler Analjezi bilinç değişikliği yaratmadan ağrının azaltılmasıdır. Akut

Detaylı

2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi?

2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi? ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE FARMAKODİNAMİK FARKLILIKLAR 17.12.2004 ANKARA Prof.Dr. Aydın Erenmemişoğlu ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE 2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru

Detaylı

ÜRÜN BİLGİSİ. 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde endikedir.

ÜRÜN BİLGİSİ. 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde endikedir. ÜRÜN BİLGİSİ 1. ÜRÜN ADI ALZAMED 5 mg Film Tablet 2. BİLEŞİM Etkin madde: Donepezil hidroklorür 5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR ALZAMED hafif ve orta şiddette Alzheimer tipi demansın semptomatik tedavisinde

Detaylı

Yrd. Doç.Dr. Mehmet AK GATA Psikiyatri AD

Yrd. Doç.Dr. Mehmet AK GATA Psikiyatri AD Yaşlılarda Psikofarm akoloji Uygulam a Prensipleri Yrd. Doç.Dr. Mehmet AK GATA Psikiyatri AD ABD > 65 yaş, nüfusun %13 ancak reçete edilen tüm ilaçların % 35 > 70 yaş, hastaneye yatış 1/6 ilaç yan etkisi

Detaylı

FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1

FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için

Detaylı

BİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

BİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı BİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı İki ilaç etkileşime girdiği zaman ne tür ürünle karşımıza gelebilirler? Pozitif etkileşim

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI FLUORESCITE %10 Enjektabl Solüsyon Damar içine uygulanır. Etkin madde: 100 mg/ml fluoresein (113,2 mg fluoresein sodyum) içerir (yaklaşık 11.25 mmol sodyum). Yardımcı maddeler: sodyum

Detaylı

LIDOCAINE %2 E 80 NEW STETĐC Enjeksiyonluk Solüsyon Đçeren KARPÜL Dişhekimliğinde kullanılan lokal Anestezik. 1 ml de 1.8 ml de (1 karpül )

LIDOCAINE %2 E 80 NEW STETĐC Enjeksiyonluk Solüsyon Đçeren KARPÜL Dişhekimliğinde kullanılan lokal Anestezik. 1 ml de 1.8 ml de (1 karpül ) LIDOCAINE %2 E 80 NEW STETĐC Enjeksiyonluk Solüsyon Đçeren KARPÜL Dişhekimliğinde kullanılan lokal Anestezik FORMÜLÜ 1 ml de 1.8 ml de (1 karpül ) Lidokain HCI Epinefrin Sodyum benzoat Sodyum klorür Hidroklorik

Detaylı

Toksisiteye Etki Eden Faktörler

Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında

Detaylı

1. Farmakokinetik faz: İlaç alındığı andan sonra vücudun ilaç üzerinde oluşturduğu etkileri inceler.

1. Farmakokinetik faz: İlaç alındığı andan sonra vücudun ilaç üzerinde oluşturduğu etkileri inceler. 1. Farmakokinetik faz: İlaç alındığı andan sonra vücudun ilaç üzerinde oluşturduğu etkileri inceler. Bunlar; absorbsiyon, dağılım; metabolizma (biotransformasyon) ve eliminasyondur. 2. Farmakodinamik faz:

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. FENİSTİL Jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. FENİSTİL Jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FENİSTİL Jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: 1 g jel, 1 mg dimetinden maleat içerir. Yardımcı maddeler: Propilen glikol, benzalkonyum klorür

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. CALCINAT 30 mg/10 ml Enjeksiyonluk Çözelti Damar içine uygulanır.

KULLANMA TALİMATI. CALCINAT 30 mg/10 ml Enjeksiyonluk Çözelti Damar içine uygulanır. KULLANMA TALİMATI CALCINAT 30 mg/10 ml Enjeksiyonluk Çözelti Damar içine uygulanır. Etkin madde: 10 ml çözelti 30 mg folinik aside eşdeğer 32.41 mg kalsiyum folinat içerir. Yardımcı maddeler: Sodyum klorür,

Detaylı

Anestezi ve Termoregülasyon

Anestezi ve Termoregülasyon Anestezi ve Termoregülasyon Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Termoregülasyon Nedir? Isının düzenlenmesi, korunması, ideal aralığa getirilmesi amacıyla vücudun meydana getirdiği

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Kullanıma hazır oral süspansiyon. Hafif, krem sarısı, homojen, vişne/nane aromalı opak süspansiyon.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Kullanıma hazır oral süspansiyon. Hafif, krem sarısı, homojen, vişne/nane aromalı opak süspansiyon. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MIKOSTATIN oral süspansiyon 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Nistatin 100.000 ünite/ml Yardımcı maddeler: Etanol Sukroz 8,07 mg/ml 500 mg/ml

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALĐMATI LEVOPRONT öksürük şurubu Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg Levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Metil paraben, propil paraben, sakkaroz, kiraz aroması, monohidrat sitrik

Detaylı

Levosimendanın farmakolojisi

Levosimendanın farmakolojisi Levosimendanın farmakolojisi Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD 1 Konjestif kalp yetmezliği ve mortalite 2 Kaynak: BM Massie et al, Curr Opin Cardiol 1996

Detaylı

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,

Detaylı

100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir?

100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir? 100. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi, bipolar (manik depresif) bozukluğun tedavisinde öncelikli bir seçenek değildir? A) Karbamazepin B) Lamotrijin C) Lityum karbonat D) Valproik asit E) Duloksetin Referans:

Detaylı

Magnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI

Magnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen

Detaylı

DR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD

DR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD DR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD ANTİBİYOTİK DOZLAMA HİPOALBUMİNEMİ Kritik hastalarda hipoalbuminemi sık %40-50 Yüksek oranda protein bağlayan antimikrobiyallerin,

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI LEVOSOL 30 mg/5 ml Şurup Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Sakkaroz, metil parahidroksi benzoat, propil parahidroksi benzoat, sodyum

Detaylı

Solunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer

Solunum sistemi farmakolojisi. Prof. Dr. Öner Süzer Solunum sistemi farmakolojisi Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 2 1 3 Havayolu, damar ve salgı bezlerinin regülasyonu Hava yollarının aferent lifleri İrritan reseptörler ve C lifleri, eksojen kimyasallara,

Detaylı

Kısa Ürün Bilgisi. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NİMELİD 100 mg TABLET

Kısa Ürün Bilgisi. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NİMELİD 100 mg TABLET Kısa Ürün Bilgisi 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NİMELİD 100 mg TABLET 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 100 mg Nimesulide (mikronize) içermektedir. Yardımcı madde(ler): Laktoz

Detaylı

ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi

ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi PLAVİX FİLM TABLET 75 mg KISA ÜRÜN BİLGİSİ 4.2. Pozoloji ve uygulama şekli Farmakogenetik CYP2C19

Detaylı

TENOX KAPSÜL. FORMÜLÜ : Her kapsül 20 mg Tenoksikam içerir. Kapsül boyası olarak; Titanyum dioksit ve Tartrazin kullanılmıştır.

TENOX KAPSÜL. FORMÜLÜ : Her kapsül 20 mg Tenoksikam içerir. Kapsül boyası olarak; Titanyum dioksit ve Tartrazin kullanılmıştır. TENOX KAPSÜL FORMÜLÜ : Her kapsül 20 mg Tenoksikam içerir. Kapsül boyası olarak; Titanyum dioksit ve Tartrazin kullanılmıştır. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ : Farmakodinamik Özellikleri Tenoksikam kuvvetli

Detaylı

YETİŞKİN VE ÇOCUK HASTADA SEDASYON

YETİŞKİN VE ÇOCUK HASTADA SEDASYON YETİŞKİN VE ÇOCUK HASTADA SEDASYON Sedasyon Hastanın korku ve endişe kaynaklı rahatsızlığını azaltmak için santral sinir sistemi ve reflekslerinin farmakolojik ve nonfarmakolojik (psikolojik) yollarla

Detaylı

Pazoloji ve Kullanım Şekli Çocuklar ve erişkinlerde kullanımı aşağıdaki tabloda verilmiştir;

Pazoloji ve Kullanım Şekli Çocuklar ve erişkinlerde kullanımı aşağıdaki tabloda verilmiştir; KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NAC 200 mg efervesan tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Asetilsistein 200 mg Yardımcı madde(ler): Aspartam (E 951) Sodyum hidrojen karbonat

Detaylı

İNNOHEP 10 000 IU / ml KULLANIMA HAZIR ENJEKTÖR 0.45 ml PROSPEKTÜS

İNNOHEP 10 000 IU / ml KULLANIMA HAZIR ENJEKTÖR 0.45 ml PROSPEKTÜS PROSPEKTÜS FORMÜLÜ : 0.45 ml lik enjektör içinde; Tinzaparin sodyum 4 500 IU Anti-Xa Sodyum asetat, 3H2O 2.25 mg Enjeksiyonluk su k.m. 0.45 ml FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ: Farmakodinamik Özellikler: Tinzaparin

Detaylı

Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi. Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014

Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi. Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014 Hipersensitivite, Alevlenme Reaksiyonları ve Anaflaksi Hem. Okan Duran Medikana internatinational. Ankara Hastanesi 19 Nisan 2014 Hipersensitivite Fizyopatolojisi İmmün sistem kemoterapötik ya da biyoterapötik

Detaylı

DİŞ HEKİMLİĞİNDE LOKAL ANESTEZİ KULLANIMI SIRASINDA KARŞILAŞILAN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ

DİŞ HEKİMLİĞİNDE LOKAL ANESTEZİ KULLANIMI SIRASINDA KARŞILAŞILAN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ TC. EGE ÜNÜVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ FARMAKOLOJİ ANABİLİM DALI DİŞ HEKİMLİĞİNDE LOKAL ANESTEZİ KULLANIMI SIRASINDA KARŞILAŞILAN İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ BİTİRME TEZİ Stj.Diş Hekimi Aynur Gamze KAVAKLI Danışman

Detaylı

TOKSİDROMLAR. Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi. 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015

TOKSİDROMLAR. Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi. 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015 TOKSİDROMLAR Dr. Hasan KILIÇ Malatya Devlet Hastanesi 18. Acil Tıp Sempozyumu, Klinik Toksikoloji Kahramanmaraş, 2015 Toksidrom tanım Toksidrom (=toksik sendrom) kelimesi, zehirlenmelerde tanı ve ayırıcı

Detaylı

RECBUTİN hemoroid krizleri sırasında ağrılı ve kaşıntılı anal semptomların ve fissürlerin semptomatik tedavisinde endikedir.

RECBUTİN hemoroid krizleri sırasında ağrılı ve kaşıntılı anal semptomların ve fissürlerin semptomatik tedavisinde endikedir. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI RECBUTİN rektal krem 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 1 g kremde; Etkin madde: Trimebutin baz Ruskogenin 58.00 mg 5.00 mg Yardımcı maddeler: Setostearil alkol

Detaylı

Dr.Kadir Kaya LOKAL ANESTEZĐKLER VE KLĐNĐKTE KULLANIMLARI

Dr.Kadir Kaya LOKAL ANESTEZĐKLER VE KLĐNĐKTE KULLANIMLARI LOKAL ANESTEZĐKLER VE KLĐNĐKTE KULLANIMLARI Lokal anestezikler, sinir lifleriyle uygun konsantrasyonda temas ettiklerinde bu liflerdeki impuls iletimini geri dönecek şekilde bloke eden ilaçlardır ve sadece

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1- BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI Pirosal Tablet

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1- BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI Pirosal Tablet KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1- BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI Pirosal Tablet 2- KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin Madde: Parasetamol 500 mg Kodein fosfat 10 mg Kafein 30 mg Yardımcı madde(ler): Yardımcı maddeler için

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Film Tablet Açık sarı renkli, her iki yüzü düz, oblong, bikonveks film kaplı tabletler.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Film Tablet Açık sarı renkli, her iki yüzü düz, oblong, bikonveks film kaplı tabletler. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI OSTEOFLEX Film Tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin Maddeler: Glukozamin Sülfat Bunda: Serbest Glukozamin (kabuklu deniz hayvanından elde edilen)

Detaylı

Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant)

Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) 1 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) 2 Prospektüs 3 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) Steril,apirojen Formülü Beher Zoladex LA Subkütan implant, enjektör içinde, uygulamaya hazır, beyaz

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. TIBBİ FARMASÖTİK ÜRÜNÜN ADI VICKS VapoSyrup Ekspektoran Şurup 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF TERKİBİ

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. TIBBİ FARMASÖTİK ÜRÜNÜN ADI VICKS VapoSyrup Ekspektoran Şurup 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF TERKİBİ KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. TIBBİ FARMASÖTİK ÜRÜNÜN ADI VICKS VapoSyrup Ekspektoran Şurup 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF TERKİBİ Her 15 ml de, 200 mg Guaifenesin bulunur. Yardımcı maddeler için Bölüm 6.1 e bakınız.

Detaylı

MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.

MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. BATTICON Pomad. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. BATTICON Pomad. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06 KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI BATTICON Pomad 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM 100 g da: Etkin Madde Povidon iyot 30/06 10.00 g Yardımcı Maddeler Yardımcı maddeler için 6.1 e bakınız.

Detaylı

İlaç Allerjisi İle Oluşan Klinik Sendromlar

İlaç Allerjisi İle Oluşan Klinik Sendromlar İlaç Allerjisi İle Oluşan Klinik Sendromlar Hepatik reaksiyonlar Çoğu ilaç kolestatik ya da hepatoselüler karaciğer değişikliklerine neden olur. Paraaminosalisilik asit, sülfonamidler, fenotiazinler karaciğerin

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI LEODEX % 1.25 jel Haricen uygulanır. Etkin madde: 1 g jel, 12.50 mg deksketoprofene eşdeğer 18.45 mg deksketoprofen trometamol Yardımcı maddeler: Karbomer 980 NF (Carbomer Homopolymer),

Detaylı

Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir?

Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir? Ders 6 Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI www.ahmetemreazakli.com Rejyonel Anestezi Nedir? Bilinç kaybı olmaksızın, operasyonun gerçekleşeceği bölgede ağrısızlık

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. TĐORELAX 4 mg/2 ml IM ampul Steril-apirojen Kas içine uygulanır. KULLANMA TALĐMATI Etkin madde: Bir ampulde, 4 mg tiyokolşikosid bulunur. Yardımcı maddeler: Sodyum klorür, distile su. Bu ilacı kullanmaya

Detaylı

VĠVAFEKS 120 mg Film Tablet

VĠVAFEKS 120 mg Film Tablet VĠVAFEKS 120 mg Film Tablet FORMÜLÜ Her bir film tablet; 120 mg feksofenadin hidroklorür ve boyar madde olarak ; titanyum dioksit, kırmızı demir oksit ve sarı demir oksit içerir. FARMAKOLOJĠK ÖZELLĠKLERĠ

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI TUSSİR 30 mg / 5ml şurup. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde:

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI TUSSİR 30 mg / 5ml şurup. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI TUSSİR 30 mg / 5ml şurup 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Levodropropizin Yardımcı maddeler: 30 mg / 5 ml Sukroz...2.5 g/ 5 ml Gliserol.0.5 g/

Detaylı

KANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ. Dr Dilek DİNÇOL

KANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ. Dr Dilek DİNÇOL KANSERDE HORMONAL TEDAVİLERLE İLAÇ ETKİLEŞİMİ Dr Dilek DİNÇOL Mart-2014 Oral İlaçlarda Absorbsiyonu Etkileyen Faktörler Pasajı geciktiren ilaçlar: antikolinerjikler, gangliyon blokörleri, nikotin, morfin,

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Vajinal Ovül Hafif sarı yağlı süspansiyon içeren sarımtırak oval kapsül şeklindedir.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 3. FARMASÖTİK FORM Vajinal Ovül Hafif sarı yağlı süspansiyon içeren sarımtırak oval kapsül şeklindedir. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI KISA ÜRÜN BİLGİSİ MACMIROR COMPLEX 500 mg + 200.000 IU vajinal ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir vajinal ovül Nifuratel 500 mg; Nistatin 200.000 IU

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. Etkin madde: Her bir tablet 1 mg klemastine (hidrojen fumarat halinde) içerir.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. Etkin madde: Her bir tablet 1 mg klemastine (hidrojen fumarat halinde) içerir. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI TAVEGYL Tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 1 mg klemastine (hidrojen fumarat halinde) içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI BELOGENT merhem Cilt üzerine uygulanır. Etkin madde: Her 1 gram merhemde dipropiyonat formunda 0,5 mg a eşdeğer betametazon ve sülfat formunda 1,0 mg a eşdeğer gentamisin bulunmaktadır.

Detaylı

ASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ «

ASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ « ASETOMİNOFEN ZEHİRLENMELERİ UZ. DR. MEHMET YİĞİT SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ HASEKİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ « Sunum planı Epidemiyoloji Farmakokinetik Klinik özellikler Tanı Tedavi Sonuç Epidemiyoloji

Detaylı

Tabletler çiğnenmeden yeterli miktarda sıvı, örneğin bir bardak su ile yutulmalıdır.

Tabletler çiğnenmeden yeterli miktarda sıvı, örneğin bir bardak su ile yutulmalıdır. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DEBRİDAT tablet 100 mg 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 100 mg Trimebutin Maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat

Detaylı

REÇETESİZ İLAÇ STATÜSÜNDE YER ALAN ETKİN MADDELER LİSTESİ. Reçetesiz ilaç. Reçetesiz ilaç. Gargara Reçetesiz ilaç. Oral Reçetesiz ilaç.

REÇETESİZ İLAÇ STATÜSÜNDE YER ALAN ETKİN MADDELER LİSTESİ. Reçetesiz ilaç. Reçetesiz ilaç. Gargara Reçetesiz ilaç. Oral Reçetesiz ilaç. REÇETESİZ İLAÇ STATÜSÜNDE YER ALAN ETKİN MADDELER LİSTESİ ETKİN MADDE KULLANIM YOLU STATÜSÜ İLAVE BİLGİLER/UYARILAR A-SİNDİRİM SİSTEMİ VE METABOLİZMA A01 Stomatolojik (Ağız) Preparatları Heksetidin Gargara

Detaylı

EMLA %5 Krem. FORMÜLÜ 1 gram kremde, FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ

EMLA %5 Krem. FORMÜLÜ 1 gram kremde, FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ EMLA %5 Krem FORMÜLÜ 1 gram kremde, Lidokain Prilokain 25 mg 25 mg FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ Farmakodinamik özellikleri Lidokain ve prilokainin derinin epidermal ve dermal tabakalar içerisine penetre olması

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1. Terapötik endikasyonlar Hafif ve orta dereceli ağrı ve ateşin semptomatik tedavisinde endikedir.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1. Terapötik endikasyonlar Hafif ve orta dereceli ağrı ve ateşin semptomatik tedavisinde endikedir. KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PİROFEN FORTE SUPOZİTUAR 325 mg 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİMİ Etkin madde: Paracetamol 325 mg Yardımcı maddeler için bölüm 6.1 e bakınız. 3. FARMASÖTİK

Detaylı

YENİ ORAL ANTİKOAGÜLANLAR PROF. DR. TUFAN TÜKEK

YENİ ORAL ANTİKOAGÜLANLAR PROF. DR. TUFAN TÜKEK YENİ ORAL ANTİKOAGÜLANLAR PROF. DR. TUFAN TÜKEK İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ABD Varfarin etkinliğinin kanıtlanmış olmasına rağmen suboptimal ve düşük kullanım oranı nedeniyle yeni oral antikoagülan

Detaylı

FARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI

FARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI FARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI Ercüment KARASULU Ege Üniversitesi İlaç Araştırma-Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma - Uygulama Merkezi ( ARGEFAR ) 24 MART 2010 İlaçların

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji

Farmasötik Toksikoloji Farmasötik Toksikoloji 2015-2016 II Prof.Dr.Buket Alpertunga Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı 1 Doz-cevap ilişkisi «Her madde zehirdir, zehir olmayan madde yoktur, zehir ile ilacı birbirinden ayıran

Detaylı

PROSPEKTÜS BECOVİTAL YUMUŞAK KAPSÜL

PROSPEKTÜS BECOVİTAL YUMUŞAK KAPSÜL PROSPEKTÜS BECOVİTAL YUMUŞAK KAPSÜL FORMÜLÜ : Bir Yumuşak Kapsül ; B 1 vitamini 15 mg B 2 vitamini 15 mg B 6 vitamini 10 mg B 12 vitamini 10 mcg Nikotinamid 50 mg Kalsiyum Pantotenat 25 mg D-Biotin 0.15

Detaylı

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi

Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Yaşlılarda Dirençli Anksiyete Bozukluklarının Tanı ve Tedavisi Dr. Berker Duman Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri AD, Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi BD Ankara Üniversitesi Beyin Araştırmaları

Detaylı

1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI

1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FUCİBEST % 2 krem 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Bir gram krem 20 mg Fusidik asit içerir. Yardımcı maddeler: Bir gram krem 150 mg Propilen

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ. Etkin madde: Her bir tablet 250 mg kalsiyuma eşdeğer 1000 mg kalsiyum asetat içerir.

KISA ÜRÜN BİLGİLERİ. Etkin madde: Her bir tablet 250 mg kalsiyuma eşdeğer 1000 mg kalsiyum asetat içerir. KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1.TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PHOS-NO 1000 mg tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 250 mg kalsiyuma eşdeğer 1000 mg kalsiyum asetat içerir. Yardımcı madde(ler):

Detaylı

Otakoidler ve ergot alkaloidleri

Otakoidler ve ergot alkaloidleri Otakoidler ve ergot alkaloidleri Prof. Dr. Öner Süzer www.onersuzer.com 1 Antihistaminikler 2 2 1 Serotonin agonistleri, antagonistleri, ergot alkaloidleri 3 3 Otakaidler Latince "autos" kendi, "akos"

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DROPLEKS kulak damlası. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin maddeler: Her 1 ml de;

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DROPLEKS kulak damlası. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin maddeler: Her 1 ml de; KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DROPLEKS kulak damlası 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin maddeler: Her 1 ml de; Fenazon 45.52 mg Lidokain hidroklorür 11.38 mg Yardımcı maddeler: Yardımcı

Detaylı

İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İDEAL FARMAKOLOJİK TEDAVİ * Etkilerin spesifik olması * Aynı düzeyde öngörülebilir

Detaylı

Ġbuprofen oral uygulamadan sonra hızla absorbe olur ve uygulamadan sonra 1-2 saat içinde doruk plazma konsantrasyonuna ulaģır.

Ġbuprofen oral uygulamadan sonra hızla absorbe olur ve uygulamadan sonra 1-2 saat içinde doruk plazma konsantrasyonuna ulaģır. FORMÜLÜ : Beher SUPRAFEN draje : 400 mg ibuprofen, tatlandırıcı olarak Ģeker ve boyar madde olarak pink anstead ihtiva eder. Farmakolojik Özellikleri Farmakodinamik özellikleri SUPRAFEN in etken maddesi

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. CASODEX film tablet 28 tablet içeren ambalajda sunulmaktadır.

KULLANMA TALİMATI. CASODEX film tablet 28 tablet içeren ambalajda sunulmaktadır. KULLANMA TALİMATI CASODEX 50 mg film tablet Ağız yoluyla alınır. Etkin madde : 50 mg bikalutamid Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat, magnezyum stearat, polividon, sodyum nişasta glikolat, metil hidroksi

Detaylı

ULCOREKS 40 mg Enterik Kaplı Tablet

ULCOREKS 40 mg Enterik Kaplı Tablet ULCOREKS 40 mg Enterik Kaplı Tablet FORMÜLÜ: Her enterik kaplı tablet: 40 mg pantoprazole eşdeğer 45.1 mg pantoprazol sodyum seskihidrat ve boyar madde olarak; titanyum dioksit (E171) ve kinolin sarısı

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. DEBRİDAT FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM

KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. DEBRİDAT FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DEBRİDAT FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 200 mg Trimebutin Maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz 175 mg Yardımcı

Detaylı

CONTRAMAL RETARD 100 mg TABLET PROSPEKTÜS

CONTRAMAL RETARD 100 mg TABLET PROSPEKTÜS PROSPEKTÜS FORMÜLÜ : Contramal Retard 100 mg Tablet; 100 mg tramadol hidroklorür ve boyar madde olarak titanyum dioksit (E 171) içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ : Farmakodinamik Özellikleri : Contramal

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir.

KULLANMA TALİMATI. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir. KULLANMA TALİMATI EBRANTİL 25 mg IV Enjeksiyonluk Çözelti İçeren Ampul Damar içine enjekte edilir. Etkin madde: 5 ml lik her bir ampul, 25 mg urapidil e eşdeğer 27,35 mg urapidil hidroklorür içerir. Yardımcı

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. Ürünün İsmi. EUCARBON tablet. 2. Kalitatif ve Kantitatif Bileşimi. Etkin maddeler:

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. Ürünün İsmi. EUCARBON tablet. 2. Kalitatif ve Kantitatif Bileşimi. Etkin maddeler: KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. Ürünün İsmi EUCARBON tablet 2. Kalitatif ve Kantitatif Bileşimi Etkin maddeler: Bir tablette; 180,0 mg bitkisel kömür, 50,0 mg kükürt, 105,0 mg senne (sinameki) yaprağı tozu ve 25,0

Detaylı

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALĐMATI ANTHĐX 10 mg tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Her bir tablette 10 mg rupatadine eşdeğer 12,80 mg rupatadin fumarat bulunur. Yardımcı maddeler: Laktoz, mikrokristalin selüloz, kırmızı

Detaylı

DEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018

DEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018 DEMİR İÇEREN İLAÇLARLA ZEHİRLENME UZM.DR. SEVGİ YUMRUTEPE MALATYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 22.O4.2018 GİRİŞ Demir ilaçları anemi tedavisinde (özellikle gebelerde ve çocuklarda) En sık 6 yaş altı çocuklarda

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI FUSİNAT 500 mg film tablet Ağızdan alınır. Etkin madde: Bir film kaplı tablet 500 mg sodyum fusidat içerir. Yardımcı maddeler: Mikrokristal selüloz PH 200, krospovidon, laktoz anhidrat,

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. Etkin maddeler: 1 gram kremde 25 mg lidokain ve 25 mg prilokain bulunur.

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. Etkin maddeler: 1 gram kremde 25 mg lidokain ve 25 mg prilokain bulunur. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI EMLA % 5 krem KISA ÜRÜN BİLGİSİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin maddeler: 1 gram kremde 25 mg lidokain ve 25 mg prilokain bulunur. Yardımcı maddeler: Yardımcı maddeler

Detaylı

KİDYFEN PEDİATRİK SÜSPANSİYON

KİDYFEN PEDİATRİK SÜSPANSİYON B. KISA ÜRÜN BİLGİLERİ (KÜB) 1. TIBBİ FARMASÖTİK ÜRÜNÜN ADI: Kidyfen Pediatrik Süspansiyon. 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF TERKİBİ: Maddeler Miktar (g) Ibuprofen 2.000 g. Şeker 66.000 g. % 70'lik Sorbitol

Detaylı