Rusya Seramik Kaplama Malzemeleri ve Sağlık Gereçleri Sektörü

Transkript

1 Rusya Seramik Kaplama Malzemeleri ve Sağlık Gereçleri Sektörü I. Giriş 2010 yılında reel GSYİH artış oranı %4 olan Rusya da bu oranın 2011 ve 2012 yıllarında %4,2 seviyelerine çıkacağı tahmin edilmektedir. Diğer bir deyişle, 2010 yılında 1,5 trilyon $ olan GSYİH nın 2012 yılında 1,9 trilyon $ a ulaşması beklenmektedir. 17 milyon m² yüzölçüme, 141 milyonu aşan nüfusa ve önemli doğal kaynaklara sahip olan Rusya nın dış ticaret hacmi ise 2010 yılı itibariyle 625 milyar $ seviyesindedir. Rusya da mevcut konut stoğunun %60 ı 1960 öncesi inşa edilmiştir yılında başlatılan sosyal konutları ücretsiz özelleştirme hareketi ile konut sahiplik oranı %33 ten 2010 yılı sonu itibariyle %80 lere ulaşmıştır. Rus inşaat pazarında evlerin iç dekorasyonsuz teslim edilmesi ve tüketicinin evini kendisinin dekore etmesi gibi yeni eğilimlerin, yenileme pazarındaki büyümeyi tetiklemesi beklenmektedir. İnşaat izinleri için gerekli sürenin Avrupa ya kıyasla çok daha uzun olması (Rusya da 703 günden 443 güne indirilmiştir. Avrupa ortalaması 165 gündür) inşaat yatırımları önünde önemli bir engel olarak gösterilirken, bu sürecin hızlandırılarak inşaat sektörünün hareketlendirilmesi hedeflenmektedir. Rusya da evlerin iç dekorasyonsuz satılıyor olması ve halkın önemli kısmının yazlık, ikinci evlerinin bulunması (docha) sebebiyle yapı market kanalına talep yüksek seviyededir. Rus Hükümetinin açıkladığı yılları arasında gerçekleştirilecek özelleştirme programı kapsamında, ülkeye daha fazla yabancı yatırımcının çekilmesi beklenmektedir. Rus Hükümeti 2011 yılında 23,5 milyar $ büyüklüğünde altyapı yatırımlarının ülke içi ulaşım kanallarına yapılacağını açıklamıştır. Hükümetin, Soçi/Rusya da yapılacak 2014 Kış Olimpiyatları ve 2018 FIFA Dünya Kupası için altyapı çalışmalarına büyük bir bütçe ayırması beklenmektedir. Çeşitli enerji altyapı projeleri için düğmeye basılmıştır. Geliştirilen kamu-özel sektör işbirliği programı ile yatırımların hızlanması ve sayısının artması beklenmektedir. II. Seramik Kaplama Malzemeleri (SKM) Rusya da 2010 yılında seramik sanayinin gösterdiği performans, ülkedeki yatırımların ve genel olarak da makro ekonomik ortamın iyileştiğinin bir yansımasıdır. Confindustria Ceramica s Intelligence Unit, Prometia ya göre; emtia fiyatlarındaki artış ve kredi koşullarının giderek normalleşmesi sonucu 2010 yılında Rusya ekonomisinde iyileşme meydana gelmiştir. Diğer taraftan, ücret ve maaş artışları ile istihdam durumundaki gelişmeler de tüketici davranışına olumlu yönde yansıyarak piyasayı canlandırmıştır. İnşaat yatırımlarındaki durgunluk bilhassa altyapı projeleri ve kamunun konut projeleri sayesinde atlatılmış, ancak özel sektör yatırımlarında aynı düzeyde gelişme kaydedilememiştir döneminde konut piyasasında gelişme olması beklenmektedir. Rusya inşaat piyasası hacmi yılları içinde de değer bazında 4,5 kat artmıştır. İnşaat sektöründeki patlama hem gayrimenkul hem de ticari emlak sektörlerini kapsamıştır. Bu nedenle, genel olarak inşaat malzemeleri, özelde ise seramik ürünleri tüketimi artmıştır. Uzmanlara göre, Rusya da ev dekorasyon malzemeleri pazarı Moskova da 1,5 milyar $ olmak üzere, yaklaşık 6 milyar $ dır. Pazarda iki misli bir artış söz konusudur. Yerli üreticiler pazarın %40 ına sahipken, ithalatın payı %60 dır. Bu yapının sebebi şöyle açıklanabilir: Öncelikle yerli üretim, büyüyen pazardaki talebi karşılamamaktadır. İkincisi; yerli firmalar pazardaki etkili ürün tanıtım teknikleri açısından yabancı firmaların gerisinde kalmışlardır. Üçüncüsü ise ithal ürünlerin yüksek kaliteli olmasıdır. Son yıllarda sadece birkaç Avrupa ülkesinde seramik karo pazarında kayda değer büyüme kaydedilmiştir. Genel olarak, pazarlar zaten olgun ve pazar aktörleri arasında bölünmüş durumdadır. Rusya pazarı ise giderek daha çekici hale gelmektedir. Dünyanın önde gelen seramik karo üreticileri Rusya içindeki pozisyonlarını sağlamlaştırmaya çalışmaktadırlar. 7-8 yıl önce Avrupalı üreticilerin Rusya içinde herhangi bir varlığı yok iken ve ithalat çok az

2 sevideyken, bugün ev dekorasyon malzemeleri ve özellikle de seramik karo talebinin artmasıyla yabancı üreticiler Rusya pazarındaki arzlarını artırmışlardır. Öte yandan, yerli üreticiler de yabancı üreticilere ayak uydurarak üretimlerini geliştirmişlerdir. Rusya da ürün kalitesini etkileyen faktörler; düşük kalite kil, eski moda tasarımlar, hatalı üretim süreçler olarak sayılmaktadır. Seramik kaplama malzemeleri sektörü Rusya ev dekorasyon malzemeleri pazarı içinde en hızlı büyüyen ürün grubudur. Rusya da SKM pazarı yılları arasında oluşmaya başlamıştır. Pazar her yıl %25 oranında büyümekte olup, özellikli SKM pazarı daha da hızlı (her yıl %30) büyümektedir yılları arasında seramik karo üretimi artmıştır. Rosstat (Ulusal İstatistik Birimi) verilerine göre; SKM üretimi 1995 yılında 32,1 milyon m² iken 2000 yılında 3 misli artarak 137,6 milyon m² ye ulaşmıştır yılı itibariyle 115 milyon m² olan üretim, 2008 yılında 147 milyon m² ye ulaşmıştır yılının ortalarında inşaat sanayi satın alma gücündeki ani düşüşle karşı karşıya kalmış ve inşaat malzemeleri talebi büyük oranda azalmış, 2009 yılında krizin de etkisi ile Rusya da SKM üretiminde %20 düşüş olmuştur. Tile International 2011/1 de yer alan bir çalışmaya göre; geçtiğimiz yıl; yurt içi karo tüketiminde artış kaydeden Rusya, global krizin etkilerini 2010 yılında bir nebze üzerinden atmış görünmektedir. Yurt içi satışlarda gözlenen yükselişte 30 milyon m² den 36 milyon m² ye çıkan ithalatın önemli etkisi olmuş ve Rusya nın SKM ithalatı 2010 yılında %21 artış göstermiştir. Tablo 1 de Rusya SKM pazarına ilişkin çeşitli göstergeler verilmekte olup, dış ticaret verilerinde BM verilerine göre farklılıklar söz konusudur. Dış ticaret, iki ayrı kaynağa göre ithalat ve ihracat bölümünde incelenmiştir. Tablo 1. Rusya Seramik Kaplama Malzemeleri Pazarına İlişkin Göstergeler milyon m² * Üretim 115,0 135,0 147,0 117,0 126,0 İhracat 6,0 7,0 10,0 8,0 9,0 İthalat 41,6 47,2 54,0 30,0 36,3 İthalatın Gerçekleştirildiği Ülkeler Beyaz Rusya 14,0 15,0 16,0 12,0 12,0 İspanya 10,1 11,5 12,5 7,5 8,5 İtalya 5,6 6,2 7,0 3,2 3,8 Çin 9,5 11,0 13,3 8,5 7,0 Ukrayna n.a n.a n.a n.a 2,5 Polonya 1,2 2,5 3,0 2,0 2,0 Türkiye 1,2 1,0 1,0 0,5 0,5 Yurt İçi Tüketim milyon m² 150,6 175,2 189,8 142,7 153,5 % Değişim 14,8 16,3 8,3-24,8 7,5 Kaynak: Tile International 2011/1 *tahmin Tablo 2. SKM GTİP Tanımları

3 69.07 Cilasız veya sırsız seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları; cilasız veya sırsız seramikten mozaik küpler ve benzerleri (bir mesnet üzerinde olsun olmasın): Karolar, küpler ve benzeri eşya (kare veya dikdörtgenden başka şekilde olsun olmasın) (en geniş yüzeyi, bir kenarının uzunluğu 7 cm. den az olan bir karenin içine girebilecek olanlar) Diğerleri: Cilalı veya sırlı seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları; cilalı veya sırlı mozaik küpler ve benzerleri (bir mesnet üzerinde olsun olmasın) : Karolar, küpler ve benzeri eşya (kare veya dikdörtgenden başka şekilde olsun olmasın) (en geniş yüzeyi, bir kenarının uzunluğu 7 cm. den az olan bir karenin içine girebilecek olanlar): Diğerleri: II.1. Üretim ve İhracat Rusya da SKM üretimi yapan başlıca büyük firmalar arasında; Kerama Marazzi, Keramir, Estima, Volgogradsky Keramichesky Zavod, Lira Keramika, Nefrit-Keramika, Euro-Keramika, Sokol, Piastrella, Samarsky Stroyfarfor sayılabilir. Vitra ise Serpukhov şehrinde SKM üretimi konusunda tesis kurmuştur. Rusya da yurt içi üretimde 2009 yılında gözlenen negatif yöndeki gelişim 2010 yılında yerini yükselişe bırakmış ve 2009 yılına göre %7,7 üretim artışı kaydedilmiştir yılına ilişkin ilk tahminlere göre; ülkenin SKM üretimi 126 milyon m² düzeyinde gerçekleşmiştir. Özellikle zemin kaplamasına yönelik seramik karo üretiminde önemli ölçüde artış olmuş ve bu ürünlerde kriz öncesi kaydedilen üretim seviyesine oldukça yaklaşılarak 69,8 milyon m² ye ulaşılmıştır. Ancak, duvar karosunda üretim durağanlığını korumuş, 2008 yılında 73,7 milyon m² olan duvar karosu üretim miktarı 2010 yılında 56,8 milyon m² seviyesinde kalmıştır. Tile International 2011/1 e göre; Rusya nın SKM ihracatı; 2010 yılında %12 artışla 9 milyon m² seviyesinde kaydedilmiştir. Ancak BM verilerine göre Rusya nın SKM ihracatı incelendiğinde; Miktarda %32, değerde de %29 düşüşle 2010 yılında 7,9 milyon m² ve 51,6 milyon $ seviyesinde SKM ihracatı yapıldığı görülmektedir. İhracatın yaklaşık olarak yarısı Kazakistan a yapılırken, Ukrayna %22 pay ile ikinci pazar konumundadır. SKM ticaretinde net ithalatçı olan Rusya da ihracatın ithalatı karşılama oranı %14 dür. Tablo 3. Rusya nın SKM İhracatında Başlıca Ülkeler %Değişim Ülke m² $ $/m² m² $ $/m² m² $

4 1 Kazakistan , ,2-49,7-49,4 2 Ukrayna , ,1 35,5 45,8 3 Azerbaycan , ,4-43,7-39,9 4 Kırgızistan , ,5-0,6 6,5 5 Özbekistan , ,5 7,6 8,4 6 Gürcistan , ,6 87,8 88,7 7 Ermenistan , ,1 0,9 5,4 8 Moldova , ,5-45,2-30,6 9 İspanya , Tacikistan , ,9 3,4 15,8 11 Moğolistan , ,9 86,5 62,0 12 Litvanya , ,1 465,8 346,9 13 Letonya , ,6-56,8-49,8 14 Bulgaristan , ,5-31,1-17,9 15 Angola ,0 11,3 16 Belçika , Türkmenistan , ,9-65,9-66,5 18 Karadağ , Finlandiya , ,5-9,7-17,5 20 Sırbistan , Çin , ,1-93,7-93,6 22 İtalya , ,3-76,2-59,2 23 Avusturya , Macaristan ,8 - - Diğer , ,0-100,0 Toplam , ,5-32,2-28,6 Tablo 4. Alt Ürün Grupları Bazında Rusya nın SKM İhracatı GTİP m² $ m² $ m² $ m² $

5 Toplam II.2. İthalat Doğu Avrupa, Polonya ve Çek Cumhuriyeti nin de içinde bulunduğu ülkelerdeki karo üreticileri geçtiğimiz yıllarda Rusya daki tesislerde üretim seviyesini iyileştirici çalışmalar yapmışlardır yıllarında Polonyalı üreticiler üretim seviyesini artırmayı başarıyla tamamlamıştır yılında, Polonyalılar ürettikleri karoları Rusya pazarı içinde, diğer Orta Avrupa ülkelerinden daha düşük fiyata (10-15 $/m²) satmışlardır yılı itibariyle; Rusya pazarı içinde faaliyet gösteren Polonyalı firmaların başında OPOCZNO ve TUBADZIN gelmekte, CERAMIKA-KONSKIE, PARADYZ, POLCOLORIT de bu firmaları izlemektedir. Almanya, Rusya pazarı içindeki varlığını dört büyük üretici firmayla sürdürmektedir. Bu firmalar, Villeroy & Boch, Agrob, Buchtal, Korzilius ve Steuler dir. Bunların ortalama m² fiyatı 18 dur. Bunun dışında İngiliz firmalar da Rusya pazarında ürünlerini satmaktadırlar. Bu firmalar; Orijinal Style ile Minton Hollins dir ve ortalama m² fiyatları 35 $ dır yılında satışları 760 milyon olan GRUPPO MARAZZI nin bir parçası olan CERABATI tarafından üretilen Fransız karoları, Rusya pazarına 2002 yılında girmiştir ve 2009 yılı itibariyle perakende fiyatı her 1 m² için $ dır. Doğu Rusya, İtalyan teknolojisi ile üretilen yüksek kaliteli, düşük fiyatlı (1 m 2 si yaklaşık 10 $ dır) ve değişik tasarımlı çeşitli koleksiyonları olan Çin karosu satmaktadır. Rusya, Beyaz Rusya dan da önemli oranda seramik karo ürünleri ithal etmektedir. Yüksek vergi oranları, alınan ücretler ve nakliye masrafları, ithalat fiyatlarını neredeyse perakende fiyatları ikiye katlayacak şekilde yükseltmektedir. Tablo 5 de ithal seramik karoların maliyet yapısı verilmekte olup, bu yapı yerli üretimin gelişmesini teşvik etmektedir. Tablo 5. İthal Seramik Karoların Maliyet Yapısı Fiyat Bileşenleri Pay % Toptan Arz Masrafları 100 Gümrük Vergisi 15 Vergi Matrahı (%115) 20 Nakliye Masrafları Nakliye Masrafları ve Gümrük Vergilerini içeren nihai fiyat Toptan Satış Marjı Toptan Satış Fiyatı Ticaret Zammı 10-25

6 Parekende Fiyat Kaynak: Interim Techininal Report, National Environmental Harmonisation Strategy, Legal Gap Analysis, EU-Russia Cooperation Programme Dış ticaret verilerinde daha önce de değinildiği gibi, değişik kaynaklara göre farklılıklar görülmekte olup, iki ayrı kaynağa göre değerlendirmeler aşağıda verilmektedir. Bu çerçevede; Tile International 2011/1 de yer alan bir çalışmaya göre; Rusya nın SKM ithalatı miktar bazında incelendiğinde; Ülkenin 2010 yılında SKM ithalatının miktar bazında üçte biri Beyaz Rusya dan yapılmıştır. 2. sıradaki İspanya ile 3. sıradaki İtalya dan yapılan ithalatta artış görülürken, Çin den gerçekleştirilen ithalat 2008 yılı miktarının neredeyse yarısına inmiştir. Ukrayna da son yıllarda yapılan önemli yatırımlar sayesinde ülkenin Rusya SKM pazarındaki payı artmış ve Polonya yı geçerek 5. sıraya yerleşmiştir. Türkiye ise; Rusya SKM pazarından miktar bazında 2010 yılında %1,4 pay alarak 7. sırada yer almış, ancak 2009 yılında %1,7 olan payında gerileme kaydedilmiştir. BM verilerine göre; Rusya nın SKM ithalatı miktar ve değer bazında incelendiğinde; 2010 yılında 2009 yılına göre miktar bazında %27,3 artışla 34,8 milyon m², değer bazında da %34,2 artışla 364 milyon $ seviyesinde gerçekleşen ithalatta; ilk on ülke arasında en büyük artışın Ukrayna, Almanya ve Çin den yapılan ithalatta olduğu görülmektedir. Rusya nın Türkiye den SKM ithalatı ise miktarda %15,5 artarken, değer bazında %25,3 artmıştır. Rusya nın SKM ithal ettiği ilk on ülke arasında İngiltere hariç diğer tüm ülkelerde m² bazında ortalama ithal birim fiyatlarında artış görülmektedir. (Tablo 6) Tablo 6. Rusya nın SKM İthalatında Başlıca Ülkeler %Değişim Ülke m² $ $/m² m² $ $/m² m² $ 1 İspanya , ,8-2,7 8,2 2 İtalya , ,0 16,8 33,0 3 Çin , ,6 45,5 70,8 4 Ukrayna , ,0 61,6 87,6 5 Polonya , ,1 22,0 30,7 6 Almanya , ,1 59,5 74,1 7 Türkiye , ,0 15,5 25,3 8 Portekiz , ,3 12,1 31,2 9 Çek Cum , ,5-45,3-41,4 10 İngiltere , ,0 27,2 22,7 11 Litvanya , ,6-3,5-6,7 12 Fransa , ,2 13,0-20,0 13 Letonya , ,8 68,1 32,7 14 BAE , ,1 475,1 262,2 15 Hollanda , ,0 54,3 100,3

7 16 Mısır , ,0-6,8 67,9 17 İran , ,9-5,6 2,3 18 İsrail , , , ,5 19 Malezya , ,4 27,4 25,8 20 Japonya , ,2 646,6 343,0 21 Belçika , ,9 21,7 17,9 22 Tunus , ,6 142,2 177,7 23 Vietnam , Bulgaristan , G. Kore , ,6-60,1-20,6 Diğer , ,3-53,2-27,9 Toplam , ,5 27,3 34,2 Not: Tile International 2011/1 de ithalatta ilk sırada yer alan Beyaz Rusya COMTRADE verilerinde görünmemektedir. Tablo 7. Alt Ürün Grupları Bazında Rusya nın SKM İthalatı GTİP bin m² bin $ bin m² bin $ bin m² bin $ bin m² bin $ Toplam II Yılına Bakış Rusya pazarında 2010 yılının özellikle ikinci yarısında gözlenen olumlu gelişmeler ışığında yapılan 2011 yılına ilişkin ilk tahminlere göre; SKM üretimde %12 oranında artış kaydedilerek milyon m² ye ulaşılacak ve mevcut kapasitenin kullanım oranlarında da artış kaydedilecektir yılında Rusya SKM pazarında Kerama Marazzi nin duvar karosu hattı ve Vitra firmasının yeni tesis kurulumu dışında, önemli bir yeni üretim hattının devreye girmesi beklenmemektedir yılında özellikle İspanya ve Ukrayna dan yapılan ithalatta artış beklenmektedir. III. Seramik Sağlık Gereçleri (SSG)

8 Rusya Seramik Sağlık Gereçleri (SSG) üretiminde son yıllarda gözlenen artış dikkat çekmektedir dönemindeki düşüşün ardından 1995 yılından 2007 yılına kadar gözlenen üretim artışı sektörün son yıllardaki performansını göstermektedir. Bu gelişme sayesinde, 1995 yılında 4,4 milyon adet olan üretim 2007 yılında 9,9 milyon adet e ulaşmıştır. Rusya SSG pazarında 15 yerel firma faaliyet göstermekte olup, en büyük beş firma pazarın üçte ikisini oluşturmaktadır. ZAO Kirovskiy Stroyfarfor (Kirov/Kaluga da) sektörde en eski firma olup, OAO Stroypolimerkeramika (Vorotynsk/Kaluga da) firması ise modern ve en büyük firmalardan biridir. Büyük ve eski firmalardan bir diğeri de OOO Samarskiy Stroyfarfor (Samara da) olup, ZAO Santek (Cheboksary de), Noginskiy Stroyfarfor (Moskova/Noginsk de) ve Leningrad/Tosno da 2006 yılında üretime geçen OOO Roca Santekhnika diğer öneli firmalar arasında bulunmaktadır. Tablo 8. SSG GTİP Tanımları Seramikten musluk taşları, lavabolar, lavabo ayakları, küvetler, bideler, alafranga tuvaletler, rezervuarlar, pisuarlar ve sıhhi tesisatta kullanılan benzeri diğer eşya: Porselen veya çiniden olanlar Diğerleri III.1. Üretim ve İhracat Ulusal endüstrinin yeniden yapılandırılması ve ileri teknolojilerin kullanımı Rusya SSG pazarında en acil konudur. SSG endüstrisinde beklenen belirgin değişiklikler, hem potansiyel yeni rakipler hem de Avrupa ülkelerinden ve Çin den yapılan ithalat artışı ile bağlantılı görülmektedir. Rusya da şahıs firmaları tarafından yapılan yatırımlar, imar girişimleri, yeni hatların ve fabrikaların inşası oldukça önemlidir. Rusya nın SSG üretimine ilişkin olarak beşer yıllık dönemler halinde oluşturulan üç ayrı senaryo Tablo 9 da verimektedir yılında milyon adet SSG üretimini öngören bu tahminlerde döneminde büyük bir artış öngörülmezken, 2013 ten sonra daha büyük oranlı gelişme olması beklenmektedir. Tablo 9. Rusya nın SSG Üretimine İlişkin Gelecek Senaryoları Senaryo SSG Üretimi (milyon adet) 3 9,9 10,0 12,7 15,4 21,3 2 9,9 10,0 12,6 14,8 18,6 1 9,9 9,9 11,8 13,0 15,2 Kaynak: Interim Techininal Report, National Environmental Harmonisation Strategy, Legal Gap Analysis, EU-Russia Cooperation Programme Birinci senaryoya göre, SSG üretiminin 2025 yılında 15,2 milyon adet e yükselmesi tahmin edilmektedir. Bu hedefe ulaşmak için; gerekli yatırımların ortalama fiyat segmentindeki üretim büyümesiyle 106 milyon $ olacağı, yüksek fiyat segmentinde de 132,5 milyon olacağı tahmin edilmektedir. İkinci senaryoya göre, SSG üretiminin 2025 yılında 18,6 milyon adet e yükseleceği tahmin edilmektedir. Bu durumda ise; gerekli yatırımların ortalama fiyat segmentindeki üretim büyümesiyle 174 milyon $ olacağı, yüksek fiyat segmentindeki üretim büyümesiyle 218 milyon

9 olacağı tahmin edilmektedir. Üçüncü senaryoya göre, 2025 yılında 21,3 milyon adet olarak hedeflenen SSG üretim seviyesine ulaşmak için gerekli yatırımların ortalama fiyat segmentinde 228 milyon $ olacağı, yüksek fiyat segmentinde ise 285 milyon olacağı tahmin edilmektedir. SSG ihracatının %65 ini Kazakistan a yapan Rusya, SKM de olduğu gibi SSG de de net ithalatçı konumundadır. Hem miktar hem de değer bazında 2010 yılında SSG ihracatı ortalama %40 seviyelerinde düşüş kaydederek 323 bin adet karşılığı 8,7 milyon $ a inmiştir. Özbekistan, Ukrayna, Çek Cum. Rusya nın SSG açısından diğer başlıca pazarları arasında yer almaktadır. Rusya nın SSG dış ticaretinde ihracatın ithalatı karşılama oranı %8,8 dir. Tablo 10. Rusya nın SSG İhracatında Başlıca Ülkeler %Değişim Ülke adet $ $/adet adet $ $/adet adet $ 1 Kazakistan , ,6-48,5-43,6 2 Özbekistan , ,5-8,2 8,5 3 Ukrayna , ,1-5,2-12,5 4 Çek Cum , ,5 168,7 146,9 5 Belçika , ,0 64,7 69,7 6 Azerbaycan , ,1-82,5-67,2 7 Gürcistan , ,8-38,2 1,6 8 Letonya , Moldova , ,8-21,5-24,4 10 Türkmenistan , Kırgızistan , ,0-74,8-59,5 12 Moğolistan , ,7-64,8-56,6 13 İngiltere , ,0-100,0-80,2 14 Tacikistan , ,1-80,7-57,2 15 Litvanya Almanya , Ermenistan , ,0-86,7-94,9 18 İtalya , Finlandiya , Bulgaristan , ,0-100,0 21 Çin , ,0-100,0 22 Kıbrıs , ,0-100,0 23 İran ,0-100,0

10 24 Panama , ,0-100,0 25 Papua Yeni Gine , ,0-100,0 26 Romanya , ,0-100,0 Toplam , ,8-40,5-35,1 Tablo 11. Alt Ürün Grupları Bazında Rusya nın SSG İhracatı GTİP adet $ adet $ adet $ adet $ Toplam III.2. İthalat Rusya SSG pazarının ihtiyacının karşılanmasında ithalat önemli rol oynamaktadır. Rusya nın SSG ithalatı değer bazında SKM ithalatının dörtte biri düzeyindir yılında miktarda %7,2 değerde de %20,8 artışla 2,4 milyon adet 98,4 milyon $ SSG ithal eden ülkenin bu sektördeki en önemli tedarikçisi Çin dir. Ukrayna ve İtalya ise Çin i takip etmektedir. Bu üç ülke 2010 yılında Rusya nın SSG ithalatının değer bazında yarısından fazlasını oluşturmuştur. Ülkemiz Rusya SSG pazarında 12. sıradaki tedarikçi ülke konumundadır. Tablo 12. Rusya nın SSG İthalatında Başlıca Ülkeler %Değişim Ülke adet $ $/adet adet $ $/adet adet $ 1 Çin , ,9 21,5 28,2 2 Ukrayna , ,0-6,0 38,1 3 İtalya , ,4 45,9 36,2 4 Bulgaristan , ,2 57,2 73,4 5 Almanya , ,6-24,9-18,7 6 Polonya , ,6-19,3-16,9 7 İsveç , ,8 58,3 57,6 8 İspanya , ,1-24,1-22,2 9 Fransa , ,1-0,8-1,2 10 Çek Cum , ,2 30,2 32,6

11 11 İngiltere , ,3 353,1 409,4 12 Türkiye , ,3 19,7 41,7 13 Finlandiya , ,8-23,7-34,3 14 Vietnam , ,0 21,1 33,0 15 Tayland , ,6 51,5 55,6 16 Avusturya , ,4 62,0 38,3 17 Hollanda , ,4 1,6-7,3 18 İsviçre , ,6 687,4 416,2 19 Slovenya , ,7-32,7-26,0 20 Japonya , ,7-58,9-24,3 21 Fas , ,8-49,1-66,9 22 Portekiz , ,7-24,7-26,7 23 ABD , ,1 150,0 95,0 24 Macaristan , ,9 754,7 287,1 25 Romanya , ,2 238,6 67,4 Diğer , ,3-63,0-49,2 Toplam , ,1 7,2 20,8 Tablo 13. Alt Ürün Grupları Bazında Rusya nın SSG İthalatı GTİP bin adet bin $ bin adet bin $ bin adet bin $ bin adet bin $ Toplam IV. Dış Ticaret Politikası, Vergiler ve Önemli Bazı Bilgiler Rusya nın; BDT Ülkeleri ile Serbest Ticaret Anlaşması, AB ile Şubat 1996 dan itibaren geçerli olan ortaklık ve işbirliği anlaşması 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren Beyaz Rusya ve Kazakistan ile birlikte kurulan Gümrük Birliği

12 bulunmaktadır. Dünya Ticaret Örgütü ne üyelik müzakereleri de sürmektedir. Rusya, yıllarında BDT üyesi ülkelere sağlamakta olduğu ucuz enerji desteğini önemli ölçüde daraltmıştır. Bu da ülkenin ucuz gazı bundan böyle Sovyet dönemi sonrası bir işbirliği desteği olarak kullanmayacağı anlamına gelmektedir. Bununla birlikte, Rusya nın Sovyet dönemi sonrasında yeniden ekonomik entegrasyon için BDT yerine Avrasya Ekonomik Topluluğu nu (Eurosec) daha verimli bir araç olarak görmeye başladığı gözlenmektedir yılında kurulan Eurosec halihazırda Rusya, Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan dan oluşmakta olup, Ermenistan, Ukrayna ve Moldova üyelik öncesi gözlemci statüsündedir. 250 milyon nüfuslu potansiyel bir pazar olan Eurosec in birinci hedefi bir Gümrük Birliği oluşturmaktadır. Eurosec, 2006 yılında entegre bir döviz piyasası kurulması yönünde anlaşmaya varmıştır. Rusya ve Kazakistan bölgeye finansman sağlanması amacına yönelik olarakavrasya Kalkınma Bankası nı kurmuştur. Banka 1,5 milyar $ tutarında kayıtlı sermayeye sahiptir. Rusya tarafından ihraç ürünlerimizin ülkeye girişine getirilen kolaylık, ülkemizin ithalatta uygulanan ülke preferans sistemine dahil edilmesidir. Sovyet döneminden beri (1974) uygulanan bu sistem, 1992 yılında tekrar düzenlenmiş olup, ülkemiz gelişmekte olan ülkeler statüsünde mütalaa edilerek Rusya ya ihraç edilecek Türk mallarının %25 oranında gümrük vergisi indirimi ile ülkeye girmesine imkan sağlamıştır. Ancak Rusya, ithalatta uyguladığı Genel Preferanslar Sistemine (GSP) dahil madde gruplarında bir azaltmaya gitmiştir. Bu uygulama ile ülkemizin belli başlı ihraç ürünlerinden tekstil, deri eşya, şekerleme mamulleri, makarna, temizlik malzemeleri, bisküviler liste dışında kalmıştır. Diğer taraftan, 6907, 6908, 6910 nolu GTİP de bulunan seramik kaplama malzemeleri ile seramik sağlık gereçleri GSP kapsamında yer almamaktadır. Rusya da ithal mallar genel olarak üç çeşit vergiye tabidir: Bunlar; Gümrük Vergileri, KDV, bazı ürünlere uygulanmakta olan özel tüketim vergileri. Gümrük vergileri; yüzde olarak ya da birim başına Avro cinsinden veya bu iki yöntemin birleşimi üzerinden uygulanmaktadır. Rusya da birçok mal grubunda gümrük kıymetlerinin tespiti açısından referans fiyat uygulaması yapılmaktadır. Rus Gümrük İdaresince fiyat açısından riskli olduğu değerlendirilen bazı mallarda belirlenen asgari kıymetlerin altında kalan beyanlar kabul edilememekte, malın girişine ancak asgari kıymet üzerinden vergi alınması kaydıyla izin verilmektedir. Bu uygulama Gümrük Teşkilatı içinde sirküler yoluyla yürütülmekte ve kamuya ilan edilmemektedir. Buna karşın, referans fiyat uygulaması bulunmayan mallar açısından ise, beyan edilen fiyatların gerçeğe uygunluğunu tespitte her bir gümrük kapısı bağımsız hareket edebilmektedir. Rus gümrük tarife sistemi dört kademelidir. BDT ülkelerinden gelen ithalatta gümrük vergisi muafiyeti bulunmaktadır. MFN statüsündeki ülkelerden (AB dahil 130 ülke) ithalatta en düşük gümrük vergisi oranları uygulanmaktadır. Dört gruptan oluşan gümrük vergileri %5, %10, %15 ve %20 oranından uygulanmaktadır. Yalnızca beyaz şeker, otomobiller, sigara, kümes hayvanları gibi bazı belirli ürünler dört grup haricinde yüksek oranda vergilendirilmektedir. Ülkemize uygulanan gümrük vergisi oranı; kg fiyatı 0,06 euro dan düşük olmamak kaydıyla Seramik Kaplama Malzemelerinde %15, Seramik Sağlık Gereçleri nde ise kg fiyatı 0,24 euro dan az olmamak kaydıyla yine %15 dir. KDV ise %18 olup, sınırlı temel gıda malları ile çocuklara yönelik gıda ve giysilerde bu oran %10 dur. Özel tüketim vergisi de; alkol, bira, sigara, puro, tütün, petrol, düşük oktanlı otomobil benzini, yüksek oktanlı gaz, dizel yakıt, makine yağları, 90 beygir üzerindeki otomobillere uygulanmaktadır. Rusya tarafından uygulanmakta olan vergilere adresinden ulaşılması mümkündür. Diğer taraftan, Rusya ya ithal edilen mallar için malın adı, orijini, net ağırlığı, malın terkibi, üretim yılı, raf ömrü, besleyici değeri, kullanım koşulları gibi bilgilerin etikette Rusça olarak yer alması gerekmektedir. Söz konusu şartlar her bir mal için GOSSTANDART tan temin edilebilmektedir. Bunun yanı sıra, Rusya ya ithal edilen mallar için Rusya standartlarına uygunluk belgesinin gümrük mercilerine ibrazı gerekmektedir. Standart veya standartlara uygunluk belgesi olmayan malların ithaline izin verilmemektedir. Söz konusu belgeyi vermeye yetkili merci ise GOSSTANDART ( tır. Anılan kuruluş tarafından, Rusya içinde veya ülke dışında oluşturduğu test ve ölçüm merkezleri vasıtasıyla sertifika düzenlenmektedir. Rus standartlarına uygunluk belirli bir ihraç partisi için alınabileceği gibi, belirli bir ürün için de alınabilmektedir.

13 Standartlara uygunluk belgesinin fiili ithalat anında geçerlilik süresinin dolmamış olması gerekmektedir. GOSSTANDART tanımladığı standart normlarını uygulamak üzere laboratuarlar oluşturabilmekte, söz konusu laboratuarlar tarafından düzenlenen sertifikalar Rusya çapında geçerli olmaktadır. GOSSTANDART hangi ürün için hangi üniteye başvurulması gerektiği konusunda talep sahiplerine bilgi verebilmektedir. Rusya dışında üretim yapan firma ve kuruluşların üretim mahallinde test talepleri, bu işlem için gerekli harcamaların başvuru sahibince karşılanması halinde kabul edilebilmektedir. TSE ile GOSSTANDART arasında yapılan bir anlaşma çerçevesinde laboratuarların karşılıklı akreditasyonu konusunda çalışmalar devam etmekte olup, bu konuda gelişme sağlanması halinde belirlenecek Türk laboratuarlarınca verilecek uygunluk sertifikası Rusya tarafından kabul görecektir. GOST-R Uygunluk Belgesi GOSSTANDART ın Rusya da akredite ettiği firmalardan alınabileceği gibi Türkiye den de bazı firmaların aracılığı ile temin edilmesi mümkündür. T.C. Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği ne aracılık yaptığını bildiren firmalara ait bilgilere aşağıdaki linkden ulaşılabilmektedir. V. Kaynaklar UN Statistics Division (COMTRADE) Interim Techininal Report, National Environmental Harmonisation Strategy, Legal Gap Analysis, EU-Russia Cooperation Programme Tile International 2011/1 Türkiye İnşaat Malzemeleri Sektör Görünüm Raporu, 2011, TOBB Rusya Federasyonu Ülke Raporu, Nisan 2011, İGEME