Özet: Franchising, mal ve hizmetlerin tüketicilere etkin bir şekilde

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Özet: Franchising, mal ve hizmetlerin tüketicilere etkin bir şekilde"

Transkript

1 TÜRKİYE MUHASEBE STANDARDI - 8 VE TEKDÜZEN HESAP PLANI ÇERÇEVESİNDE,FRANCHISING İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ Abtter ÖZULUCW') Özet: Franchsng, mal ve hzmetlern tüketclere etkn br şeklde aktanlmasını sağlayablmek çn uygulanan, br pazarlama sstemdr. Bu sstemde en az k taraf bulunmaktadır. Bunlardan brncs, dğer şletmelere mtyaz hakkı veren franchsor'dır. Dğer se, mümkün oıdu~ kadar daha falla pazar payını elde etmeye çalışan franchsee'dr. Bu çalışmada, öncelkle franchsng kavramı detaylı olarak açıklandıktan sonra, sistemn franchsor ve franchsee şletmelere vermş olduğu haklar, yükümlülükler, avantajlar ve dezavantajlar açıklanmıştır. Daha sonra, franchsng sstem bazı Türk verg yasaları açısından ncelendkten sonra, her k taraf açısından franchsng şıemler, Türkye Muhasebe Standardı - 8 ve Tekdl1zen Hesap Planı'nagöre muhasebeleştrlmştr. Abstract: Franchsng s a marketng system n order to transfer goods and servces whch s proved tself n the own market to customer effectve. There are at 1east two sdes at ths system. One of them s franchsor who grants franchse to other busness enterprses. The other s franchsee who uülzes franchse to get as much as large part ofthe market. In the study, fırst of all defnaton of franchsng concept s gven n dctal and then rghts, responsbltes, advantages and dsadvantagcs of ths system are explancd on the behalf of franchsor and franchsee. Aftcr that, franchısng system s examned n the pont of some Turksh Tax Law. At the end of the study, franchsng transactons are made on behall' of both sdes accordng to Turkey Accountng Standard - 8 and Turksh Unform Accountng System. Grş Franchsng; kend üretm ve hzmet alanında başarılı olmuş br şletmenn, sözleşmede belrtlen süre ve koşullar dahlnde, sahp olduğu haklarını (marka, unvan, sstem, tcar sm, ürün, hzmet ya da br fkrn kullanımı gb) franchsng alan şletmeye, ücret karşılığında verdğ mtyazdan doğan, tcar br anlaşmadır. Bu sstemn ana amacı; ÜTÜn ya da hzmetn üretcden tüketcye daha etkn br şeklde sunulmasını sağlamaktır. Franchsng sstem lk defa 186ü'lı yıllarda ABD'de uygulanmaya başlamış ve ABD'den tüm dünyaya yayılmıştır. Ülkemzde franchsng sstem 1980'l yıllardan tbaren lk olarak alkolsüz çkler, fast food, otelclk, gym eşyası gb ş kollarında uygulanmıştır. Ülke ekonomsnn dışa açılmasını sağlamak, teknolqj transfer, ülkenn tanıtımı, ş rsknn asgar düzeye ndrlmes, takltçlğ önlemek, marka majı yaratarak hızlı büyüme ve pazar payını artırma gb amaçlarla kullanılan bu sstem, başta ABD ve Avrupa ("ı Yrd.Doç.Ur.Ngdc Ünversıes İİBP Ögretm Üyes

2 150 Abtter ÖZULUCAN Ulkeler olmak üzere, ülkemzde de uygulaması hızla genşleyen, br dağıtım ve pazarlama yöntemdr. Bu çalışmada, öncelkle franchsng kavramı açıklanarak, bu sstemn tarafları olan franchsng veren (franchsor) ve franchsng alan (franhsee) şletmelern hak ve yükümlülükler le sstemn taraflara sağladığı avantajlar ve ortaya çıkablecek sakıncalar belrttmştr. Çalışmanın lerleyen bölümlernde. sstem verg yasaları (GVK, KVK, KDV) yönlnden ncelenmş ve Türkye Muhasebe Standardı - 8 çerçevesnde, Tekdüzen Hesap Planı'na göre franchsng alan ve veren şletmeler açısından yapılan şlemlern muhasebeleştrlmcler üzernde durulmuştur. II. Franchsng Kavramı Francbsng'n Tırkçe'de tam karşılığı olmadığı ıçn, orjnal şeklyle kul lan ılmaktad Ir. "Franchsng" kelmes nglzcede mtyaz, hak, özel salş hakk olarak fade edlmektedr. Özü, başarısı kanıtlanmış markaların sm ve şletmeclk mtyaz hakkının satın alınmasma dayanan (Prtn ve Akay, 1997, s. 146) franchsng'. çeşt şekllerde tanım lamak mümkündür. Örneğn; Franchsng; br tcar şletmeye, br unvan altında belrl br malı veya hzmet reteblmes çn tanınmış yasal br haktır (Gbson, ı 992, s. 72). Franchsng; br ürün veya hzmetn mtyaz hakkına sahp tararın (franchısor) belrl br süre, koşul ve sınırlamalar dahlnde, şn yönetm ve organzasyonuna lşkn blg ve destek sağlamak suretyle, mtyaz hakkına konu tcar şler ylrütmek üzere knc tarafa (franchsee) verdğ mtyazdan doğan. uzun döneml ve sürekl br tcar anlaşmadır (Gümüşlüoğlu, 1999, s. 131 ). Franchsng; franchse alan şletmeye, sözleşmede yer alan bazı kurallara uymak koşuluyla, belrtlen coğraf alanda tcar br sm, tcar br markayı kullanma ya da belrl br malın tcaretn yapma konusunda tanınan mtyazdtr(french, 1985,s. 127). Franchsng; devlet ya da özel sektör tarafından br hzmet sunmak veya br malı üretmek çn br başka kşye verlen, monopol br haktır. Bl' otobüs hattının, br tren yolu hattının şletmeclğ veya br televzyon kanalınm özelolarak kullanımı, sahbne at madd olmayan br varlıktır. Franchse sstem hzmet üretmnn yanı sıra, mamul üretm ve pazarlamasında da kullanılan br yöntem (Kochanek and Hllman, 1990, s. 544) olarak da fade edlmektedr. Örneğn; McDonalds restoran şletmesnn, belrl br yörede şletme hakkının verlmesnde olduğu gb. Yukarıdak bu tanımlardan sonra, franchsng' kapsamlı olarak. aşağıdak şeklde tanımlamak mümkündür. Br sözleşme çerçeves dah nde, yasal ve fnansal açıdan brbrnden bağımsız en az k taraf arasında, br hzmetn ya da br ürünün üretcden

3 İkt.wd V! dar Blmlel' Dergs. Clı; 16 Ekm 2002 Sayı; 3-4 ısı tüketcye etkn br şeklde aktarılmasını sağlamak amacıyla, gelşmş br üretm, şletme ve pazarıama sstemnn yanı sıra ürün, hzmet ya da marka sahb şletme (franchse veren) tarafından bu hakların belrl br süre, yer ve koşullar çerçevesnde, franchse alan şletmeye verldğ tcar br anlaşmadır. Yukarıdak tanımlamalardan da anlaşıldığı gb, franchsng sstemnn üç temel unsuru söz konusudur. Bunlardan brncs, franchse veren ve alan arasında, yükümlülük ve sorumluluklar) belrleyen ve kanunı yaptırım. olan franchsng sözleşmes (Ünüsan, 1993, s. 3), kncs, franchıse veren ve franchse alan şletme, üçüncüsü se; sm. marka veya sstem kuııanma hakkı karşılığında, başlangıçta br defaya mahsus ssteme grş ve teknoloj bedel olarak ödenen başlangıç Lcret, cro ya da kar payı üzernden peryodk olarak ödenen ve royalty olarak fade edlen ücret ve ayrıca franchse veren şletmeye destek hzmetler çn yapılan ek ödemelerdr. Bu ödemeler, franchse veren şletmenn yaptığı ödemelere karşılık yapılan br katılım payıdır (Sefer, 1997, s ). Örneğn; malzeme gderler, reklam gderler gb. Franchse anlaşması, br baylk anlaşması değldr. Çünkü, franchse veren şletme ~ıı sevk ve dares le lgl olmak üzere, franehse alan şletme üzernde, genş ve süred br denetm hakkına sahptr (Tuncer, 1992, s. 50). Ayrıca, franchsııg'de bel1 br sstem çnde hareket etme koşulu vardır. Faalyet önces alınan eğtm, danışmanlık gb hzmetler sözleşme sonrasında da devam eder. Bayler üretcden ürünü alır ve hçbr katma değer koymadan sadece ürünün satışına aracılık eder (Şahngray, 1993, s. 13). HI. Franchsng Sstemnde Taraflar, Yükümlülükler ve Haklan Bu sstemde franchse veren franchsorj ve franchse alan franchsee) olmak üzere, en az k taraf vardır. Bunlardan brncs, gayr nıadd hak sahb olan ve mtyaz hakkı tanıyan franchse veren şletme, kncs se, bu ımtyazdan belrl br süre ıçn yararlanan franchse alan şletmedr. Franchse veren şletme tarafmdan sahp olunan gayr madd haklar (sstem, marka, tcar sm ve unvan, patent vb.) br sözteşme dahlnde, belrl br cret karşılığında ve belrl br süre çn franchse alan şletmeye verlmektedr. Bu mtyaza sahp olan franchse veren şletmenn, franchse dönem boyunca tanıtım, araştırma, yönetm, eğtm, araç, gereç ve ekpman temn, üretm bçm, üretm kaltes, satm alma, pazar/ama, personel, üretm teknolojs, dzayn, dekorasyon ve donanım, yer seçm gb konularda francbse alan şletmeye blg ve destek vermek gb yükümlulükler vardır. Franchse veren şletmenn, peryodk olarak faalyetler kontrol etmek, denetlemek ve tanımış olduğu mtyaz karşılığında, belrl br ücret (başlangıç ve peryodk ücretler) talep etme hakkı bulunmakt.adır. Ayrıca, fraııchse veren tarafın, franchse alan şletmenn faalyetlern kontrol etme, muhasebe kay ıdarını nceleme ve denetleme, faa yetler le lg blg ve rapor talep etme (Toruslu, 2001, s. 13 7), sözleşme slresnce ve

4 152 Ablter ÖZULlCAN sözleşmenn sürmes hallernde bell br süre rekabet yasağı koyma (Sefer, 1997, s. f25) hakkı da mevcuttur. franchse alan şletmenn se, elde etmş olduğu mtyazııı çerçevesn tayn eden sözleşme hükümler dahlnde, faalyetlern sürdlrmek ve şe başlama anında başlangıç bedel ve belrl zaman aralıklarında se sm hakkı, reklam ve eğtm gderler gb gderlere katılmak ve faalyet raporlarını denetme açmak gb yükümlülükler vardır. Ayrıca franchse alan şletmenn; verm k, açıkl ık (İş Fkrler / Franclıse Özel 3/97, s. 3), franclıse veren şletmenn hak ve menfaatlern korumak, sırlarını saklamak ve lgl şletme le rekabet yapaınatnak gb, yükümlülükler de söz konusudur (Marşap, s. 53). Buna karşılık, franclıse alan şletmenn satııı aldığı mtyaz jle lgl blg ve destek talep etme hakkı bulunmaktadır. LV. Franchsng Sstemnn Franchse Veren ve Alan İşletmeler Açısından Yarar ve Sakıncaları İstatstk verlere göre, franchse sıstem çnde yer alan şletmelerden sadece % 5'nn başarısız olduğu, buna karşılık francbsng dışı şletlen orta ve küçük boy şletmelerden % 65'nn 5 yıl çnde başarısız oldukları ve kapandıkları (Mutlu, ı 999, s. 398) göz önüne alınacak olursa, sstemn yararları, sakıncalarından çok daha fazladır. Bu sstemn yararlanııın, sakıncalarından fazla olmasının arkas ındak temel gerçekler, modern pazarlama anlayışına uygun olarak tüketc jhtyaç ve steklernn neler olduğu ve hang hedef pazarlarda başarılı olunacağının belrlenmes ve tüketc tatmnnn ön planda tutulması çn gelştrlen pazarlama programları (Candan, 2000, s. 28) olarak fade edleblr. A. Franchse Veren şle/me Açısından Ss/emn Yararlart 1. Franchse aları şletmelern başlangıçta ve daha sonra peryodk olarak yapmış olduklan ödemeler, yen yatırım yapmaksızın franchse veren ışletmenn karını artırmaktadır. 2. En az. malyetle büyüme ve gelşme sağlanmakta ve böylece ş hacmnn genşlemes sonucunda, vermllk ve ktsadlk artmış olmakıadır. 3. Daha hızlı ve selektf dağıtını yapılablmektedr. 4. Pazar le lgl hızlı ve sürekl blg akışı söz konusudur (Ayanoğlu, ı 996, s. 82). 5. Bu sstemn takltçlğ önlemes, hzmet anlayışı ve teknolojnn gelşmn sağlaması, ayrıca tüketcy markaya güvenmeye yönlendrmes (İş Fkrler / Franchse Özel 3/97, s. 3) gb faydaları sonucunda, franchse veren şletmenn vermllğ ve karlılığı artacaktır. 6. Franchse veren şletme, ortaya çıkablecek rskler yaymak çn franchsng sstemn kullanır. Böylece, olası rsk ya da rskler, franclse alan şletmeler le paylaşılır.

5 İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 16 Ekm 2002 Sayı: 3-4 IS] 7. Franchsng sstem, franchsng veren şletmenn dışa açılmasıııı kolaylaştırır (Sefer, 1997, s. 127). 8. Franclıse veren şletme personel, kra, yönetm gderler gb şyerne at brçok gderlern öneml br kısmını, franchse alan şletmelerden tahsl ettğ çn, gderler bu anlamda en aza ndrgenmş olur. 9. Pek çok franchsng lşksnde, franchse veren şletme sözleşmeye, franchse alan şletmenn nha ürününe at grdler kendsnden temn etmesne yönelk hükümler koyar. Böylece franehse veren şletmenn satış hasılatı ve dolayısıyla karld,ğı artar (Gümüşıüoğlu, 1999, s. l38). O. Franchse veren şletme, ek mal kül fete katlanmadan yen şu beler açablmekte, marka ve ürünlern her yerde tanıtmakta, şn genşletmekte ve bu yolla ek br kazanca sahp olmaktadır (Tuncer, 1992, s. 51). ll. Büyük ölçekl partler şeklnde mal alınması, satıcı şletmey mktar skontosu, kasa skontosu ve tcar skonto yapmaya mecbur k ılacaktır. Bu durum, malyetlern azaltılması açısından başta franehse veren şletmeye olmak Uzere, ürün le lgl tüm taraflara avantaj sağlayacaktır. 12. Franchsng sstemnn genşlemes, franchse veren şletmenn şerefyesn arlıracaktır. Bu durum, fraııchse sstem çnde franchse veren şletmenıı, kuralların tayn edlmes ve lcret tesbt konusunda, daha fazla belrleyc olmasını sağlayacaktır. B. Franchse Veren İşletme Açısından Sstemn Sakıncaları l. Franchse veren şletmenn, belrl br kalte ve standardm korunması çn yapacağı kontrol ve denetmler, franchse alan şletmenn sözleşmeye kon ulan koşullara uymaması, emrlere ve steklere uymaya yatkın olmaması durumunda, standardzasyonda öneml aksaklıklar çıkmakta, sstem zarar göreblmektedr. 2. Franchse alan şletme, bell br kar düzeyne ulaştıktan sonra, performansı azal ablll ekte ve franch se veren ve alan şletmen n htyaçları değşeblmektedr. Bu durumda. franchse veren şletmenn yaptırım gücü azalmaktadır. 3. Her ne kadar brçok franchse sözleşmesnde, sözleşmenn btmnden sonra bell br süre franchse alan şletmeye benzer br ş bölgede yapamayacağı koşulu getrlse de bu koşulun yasal yönden uygulanablrlğ pek kolay olmamaktadır (Sefer, ı 997, s. 128). Böylece, franclse alan şletmenn sözleşme btmnden sonra kend sstemn kurması, franelıse veren şletmenn pazar payın daraltablecek ve dolayısıyla satış hastlatı, karl dığı ve verm 1ğ azalablecektr. 4. Franclıse alan şletmenn gerçek crosunun saptanablmes çn, sağlam ve merkez br muhasebe sstemnn kurulması gerekr. Fakat, pek çok franehse veren şletme tarafından böyle br sstem kurma sıkıntısı vardır. 5. Franchse aları şletme, franehse veren şletmenn bulunduğu ülkedek mevcut syas, ekonomk ve sosyal faktörler nedenyle güçlüklerle karşılaşablr. Örneğn; kar transferndek güçlükler, verg sstem ve syas gerlm gb

6 154 Abtter ÖZULVCAllr' (Glmüşlüoğlu, 1999, s. 138, 139). Bu durum sstemn gelşmn ve dolayısıyla franchse vercn şletmey olumsuz etkleyecektr. 6. Franchse veren şletmenn kend satış bölgesnde yaptıgı satış le franchse alan şletmeden tahsl ettğ ücret (royalty) karşılaştırıldığında, kend satış bölgesnde yaptığı satışların kar marjı, daha yüksek olacaktır. SOlJuçta, bu sstem kullanan kş ya da şletmelerden elde ettğ kar tutarı ya da oran, kend satış bölges le kıyaslandığında, daha az olacaktır. 7. Franchse alan şletmelertn seçmnde gerekl özenn gösterlmemes veya bu konuda verleblecek yanlış br karar, şletmenn majının yıpranmasına ve dolayısıyla pazar payının gerlemesne neden olacaktır. C. Franchse Alan şletme Açısından Sstemn Yararlan 1. Francbsng anlaşması le franchse alan şletme, sadece tcar unvan ve markayı kullanmakla kalmaz, buna ek olarak franchse veren şletmenn üretm teknolojsn, organzasyonunu ve hatta tcar sırlarını ble almaktadır(tuncer, ı 992, s. 54). 2. hanchse alan küçük ve orta ölçekl grşmcler. kend şlernn sahb olmaktadırlar. Böylece, yurt dışındak bütün teknolojk gelşmeler, anında kendlerne aktarılmış olmaktad ır (Şahngray, 1993, s.12). 3. Franchse veren şletme, franch se alan ş letmeye eğtm ve Ilzman personel desteğ sağlamış olmaktadır. 4. Franchse veren şletmenn yaptığı araştırma ve gelştrme çabalarından yararlanılmaktadır(ayanoğlu, ı 996, s. 81). 5. Franehse alan şletme denenmş ş, tanınmış marka ve kabul görmüş ma! ve hzmetle pazara grdğnden, bu sstemde başarısızlık oranı yok denlecek kadar aı,dır. Örneğn; Amerka'da yapılan tcar statstklere göre başarısızlık oranı % 1.l'dr. 6. ftanehse veren şletme, franehse alan şletmeye kred bulma konusunda yardııııcıolmaktadır. 7. Franchse alan şletmenn reklam ve promosyon harcamaları azalmaktadır (Sefer, 1997, s. 127). 8. Franchse alan şletme, franchsng sözleşmesyle bell güvence(ere sahp olur. Örneğn; brçok franchsng sözleşmesnde, franchse alan şletmenn bölgesnde, başka br şletmenn faalyette bulunamayacağı hükml yel' alır. 9. Pyasaya yen gren küçük ölçekl br ş/etmenn, franchsng yoluyla yapacağı tanıtım, başka yollara nazaran çok daha güçlü ve poztf br tanıtımdır (Glmşlüoğlu, 1999, s. 139). 10. FraneIıse veren ana şletme, büyük mktarlarda malzeme satııı aldığı çn, büyük oranda skonto sağlar. Bu durum, franchse alan şletmenn malyetlern n azalmasına, pazar payının genşlemesne, daha az sermaye le daha fazla kar elde etmesne neden olablr.

7 kfsad ve dar Blmler Dergs, Clt: 16 Ek", 1002 Sayı: haııch se alan şletme, hç teerübes olmad [ğı br pazarda, franehse veren şletmenn müşter potansyelnden kısa br sürede, daha az malyetle öneml ölçüde yararlanablmektedl 12. Franchse sstemnn çnde franehse veren şletmenn yükümlülüklernden brs de sürekl danışmanlık ve eğtm hzmet vermesdr. Bu durum, franehse alan şletmenn, ş rskn azaltmasına ve başarısını artırmasına neden olur. 13. Franchse alan şletm e lan ııım ış b r şletmenn aelın ya da markasın 1 kullanmakla, çnde yer aldığı pazarda rekabet üstünlüğü sağlar. D. Franchse Alan İşletme Açısından Sstemn Sakıncalan 1. franchse alan şletme, sürekl olarak franchse veren şletmeye bağlı olduğu çn, yarahcı düşünce ve projelern uygulama sıkıntısı duyablmektedr. 2. Franchse alan şletme, bulunduğu ülkenn sosyal, syas ve ekonomk durumundak olumsuzluklardan etkleneblmektedr. 3. Franchse veren şletmenn zledğ olumsuz poltkalar, franehse alan şletmey ele olumsuz olarak etkleyeblecektr (Gümüşlüoğlu, ]999, s. 140). 4. Anlaşma gereğnce, franchse veren şletmeden alınması zorunlu bazı ürünlern pyasadan daha ucuza temn edlmesı mümkün olablmektedr. Bu durum. rranchse alan şletme açısmdan malyetn artması anlamına gelmektedr. 5. Sözleşme konusu uruııun yaygın kullammı, gırış adatlannı yükselteblmektedr (Ayanoğlu, J996, s. 82). 6. Sözleşmey sona erdrme hakkı, çok kısıtlıdır. 7. Franchse veren şletme tarafından yapılan hzmetler, franchse alan şletmeye yüklü ve sürekl masraf getreblmektedr(sefer, ı 997, s. 128). 8. Franchse alan şletmeye, yapılan sözleşmede başka br ınal satma ve hzmet SLlnma konusunda kısıtlama getrleblmektedr. 9. Franchse alan şletmenn, kend şletmesn devretmes çoğu zaman mümkün olmamaktadır. O. Franchse alan şletmenn, sürekl olarak kontrol edlmes ve denetlenmes, şletme çalışanları ve şletmenn performansı üzernde, olumsuz etk yaratab lmelcted r. ı. Franchse alan şletme, çnde bulunduğu zncrde yer alan herhang br şletmen n olumsuz son uçlarını paylaşacaktır. Bu durum, şletmen n faal yet sonuçlarını olunısuz etkleyecektr. V. Franchsng Sstemnn - Gelr ~ Kurumlar Ye Katma Değer Vergs - Yönünden İncelenmes A. Fmnchsng Sstemnn Gelr Vergs Kanunu (GVK) Yönünden İncelemnes Söz konusu kra anlaşması nedenyle franchsng şlemlernden elde edlen gelr, verg mevzuatımız açısından gayrmenkul sermaye radı olarak değerlendılmeldr (Çelk ve Özel, 1996, s. 74, 75). Çünkü, GVK'nun 70 5 maddesnde gayrmenkul sermaye ıradı, "... şletme ve mtyaz hakları, htra

8 156 AbJter ÖZULUCAN beratı, alamet farka, marka, tcaret unvanı, sanay ve tcaret ve blm alanlarında elde edlmş br tecrübeye at blglerle gzl br form veya br malat usulü üzerndek kullanma hakkı veya kullanma mtyazı gb haklar" olarak fade edlmştr. GVK'nun belrtlen maddesne göre, franchse veren şletmenn, fraııchse alan şletmeden tahsl etmş olduğu ücretlern, dğer kazançlar le brlkte gelr vergs matrahına dahl edlmes ve verglendrlmes gerekr. ÇünkU, franchse veren ve alan şletme arasmdak tcar lşknn özellğ, yukarıda belrtlen maddenn özüne uygundur. B. Franchsng Sstemnn Kurumlar Vergs Kanunu (KVK) Yönünden İncelenmes KVK'nun ı. maddesne göre kurum kazancı, GVK'nun konusuna gren gelr unsurlarından (tcar kazançlar, zra kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, gayrmenkul sermaye ratları, menkul sermaye ratları, kaynağı ne olursa olsun dğer her turlü kazanç ve ratlar) oluşmaktadır. Yukarıda da belrtldğ gb, kaynağı ne olursa olsun her türlü kazanç ve jratlar, KVK'na göre kurum kazancı olarak kabul edlmektedr. Bu nedenle, franchse veren şletmenn franchse anlaşması le lgl tahsl ettğ her türlü ücret, kurum kazancıdır ve tam mükellefler, dğer kurum kazançları le brlkte. bu tür gelrlern kurumlar vergs beyannamesne dahl etmek zorundadırlar. Franchse veren şletmenn dar mükellef (lgl şletmenn Türkye'de yerleşk bulunmaması) olması durumunda, KVK'nun 24. maddesne göre franchse alan şletme. Kummlar Vergs tevkfatı yapacaktır. C. Franehsng Sstemnn Katma Değer Vergs Kanunu (KDV) Yönünden İncelenmesı KDV Kanunu'nun ı. Maddesnn "r' bendne göre, GVK'nun 70. maddesnde belrtlen mal ve hakların kralanması durumunda, bu kralama şlemler KDV'ye tabdr. Franchse veren şletmenn yurt dışında, franchse alan şletmenn se yurt çnde bulunması durumunda, KDV Kanunu'nun 9. maddesne göre, franchse alan şletmenn, sorumlu sıfatıyla ödedğ bedel üzernden KDV hesapıayıp beyan etmesı ve aynı zamanda ödedğ bu KDV'y ndrm konusu yapması zorunludur. Türkye'de yerleşk bulunan br frmanın, yurt dışına franchse vermes durumunda se, KDV Kanunu'nun Illa hükmüne göre, bu lşk hzmet hracı olarak kabul edlmektedr. Bu hracın 26 ser no.ili KDV Genel Teblğ'nde belrtlen koşulları da taşıması durumunda, söz konusu hracat KDV'den stsna edlecektr (Sefer, 1997, s. 134). Fronehse veren şletme tarafından tahsl edlen ve faturada yer alan KDV. lgl dönem beyannames le beyan edlecektr. Franchse alan şletme se, ödemş olduğu KDV tutarını KDV Kanunu madde 31 'e göre ndrm konusu yapacaktır.

9 ktsad ve dar Blmler Dergs, Clt: 16 Ekm 2002 Sayı: VI. Fraııchsng İşlemlernn Türkye Muhasebe Standard. (TMS) - 8 çerçevesnde. Tekdüzen Hesap Planına (THP) Göre Muhasebeleştrlmes Türkye Muhasebe Standardı - 8 madde 2-b'de madd olınayan duran varlıklar; "Herhang br fzksel varlığı bulunmayan ve şletmenn bell br şeklde yararlandığı aktfleştrlmş gderler le bell koşullar altında lıukuken korunmuş haklar ve şerefyelern zlendğ varlıkları kapsar" şeklnde fade edlmektedr. Bu nedenle, franchse sözleşmesne konu olan tcar sm, marka, mtyaz ya da br ürün, br hzmet veya br fkrn kullanım hakkı, franchse alan şletme açısından TMS - 8 madde 3 - b'de "Haklar" şeklnde sınıf1andırılmıştır. 1 Sıra NoJu Muhasebe Sstem Uygulama Gene Teblğ'ne göre. fzk br yapısı olmayan, fakat yapılan anlaşma sonucunda belrl bedel karşılrğında kullanma, yararlanma ve bazı hukuk ayrıcalık tanıyan mtyaz, patent, lsans, tcar marka ve unvan gb varlkların "260 HAKLAR" hesabında malyet bedel üzernden zleım1es gerekr (ÖzuIucan, 2001, s. 344). TMS - 8 madde 5'de madd olmayan duran varlıkların aktfleştrleblnes çn 2 koşul ler sürülmüştür. Bunlardan brncs, söz konusu varlığın gelecekte ekonomk yarar sağlaması, kncs se, vadığm şletmeye malyetnn güvenlr br bçmde hesaplanmasıdır. Eğer, bu tür varlıklardan gelecekte ekonomk yarar sağlanamayacağı tahmn edlyor ya da varlığın hesaplanması konusunda malyet unsurlarında (satın alma malyet, nşa malyet ve üretm malyet) gvenlr br hesaplama yapılanııyors~ eldc edlen varlıkların dönem gder olarak kaydedlmes gerekır. Madd olmayan duran varlıklar, franchsng sstemnden yararlanan şletmelern varlıkları çnde çoğu zaman öneml br yere sahptr. Çünkü, kendn spatlamış br şletmenn sahp olduğu haklardan yararlanmanın malyet, hem başlangıçta ve hem de şletme dönemnde genellkle yüksek olmaktadır. Bu nedenle. bu sstemden yararlanan şletmeler açısından TMS - 8 madde 5'de belrtlen koşullar geçerldr. Şöyle k; hçbr şletme öneml ölçüde ekonomk yarar sağlaması tahmn edlmeyen br franchsng anlaşmaslin malyetne katlanmayacaktır. Ayrıca, varlığın malyetne etk eden başlangıç ücret ve peryodk ödemeler (oran üzernden) sözleşme koşullarına göre önceden belrlendğ çn, lgl varlıkların malyet bedel üzernden aktfleştrlmes gerekr. TMS - 8 madde 40'da, söz konusu mtyaz, satın alma yoluyla elde edlmş se, elde etme le lgl bütün harcamalar, varlığın malyetne eklenmehdr, şeklnde açıklama yapılmıştır. TMS - 8 madde ü'da madd olmayan duran varlıkların malyet.'... alış fyatı ve varlığın önceden belrlenen amaçlar doğrultusunda kullanılmak üzere çalışablr duruma getrmek çn katlanılan ve onunla drekt olarak lşklendrleblen gderlerden oluşur" denlmektedr. A. Franchsng İşlemlernn, Franch.se Alan İşletme Açısından \1uhasebe Kayıtları Daha önce de belrtldğ gb, franchse alan şletme, franclıse veren şletmeye 3 çeşt ücret öder.

10 158 Abtter ÖZULUCAN Bunlardan brncs; başlangıçta br detaya mahsus ssteme grş ve teknoloj bedel olarak ödenen baylangıçücret, İkncs, cro ya da kar payı üzernden peryodk olarak ödenen ve roylllfy olarak fade edlen ücret, ÜçüncüsL se, franchse veren şletmeye destek hzmetler çn yapılal1 ek ödemeler. Örneğn; malzeme eğtm ve reklam gderler gb. Franchse veren şletmenn tam ve dar mükellef olmasına göre, franchse alan şletmenn muhasebe kayıtları farklılık gösterecektr. 1. Franchse Veren İşletmenn "Tam Mükellef' Olması Dunımunda, Franchse Alan İşletmenn Muhasebe Kayıtlan a. Başlangıç ücret, Franclısng alan şletme yapmış olduğu anlaşma le mtyaz elde ettğ çn, yukarıda da belrtldğ gb, bu mtyaz madd olmayan br duran varlıktır. Satın alınan duran varlığm da 260 no.tu hesapta aktfleştrlmes gerekr. Örneğn; "A" İşletmes, tam mükellef olan "z:' şletmes le "XL" markasmı 20 yıl kullanmak üzere br franchse sözleşmes mzaıaınıştır. Çek keşde edlerek ödenen başlangıç ücret tutarı, % 15 KDV harç TL'dr. Franchse alan şletmenn ödedğ "başlangıç ücret", aşağıdak gb muhasebeleştrlecektr. / 260 ıraklar 191 İNDİRLECEK KDV 103 VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ Başlangıç ücretnn ödenmes nedenyle! b. Peryodk olarak ödenen ücret ve reklam gderler, Franchse aları şletmenn peryodk olarak ödedğ ücret (royalty) tutarı ve reklam harcamalarına katılım payı, 7! A Seçeneğne göre, "760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAGITrM GİDERLERİ" hesabında muhasebeleştrlmeldr. Çünkü, fraı1chsng uygulaması br "dağıtım ve pazarlarna" sstem olarak kabul edlmektedr. Bu nedenle, pazarlama fonksyonunun gerektrdğ söz konusu gderler, bu hesapta zlenmeldr. Ömeğn; "A" İşletmes'nn peşn olarak ödedğ royalty Man % IS KDV dahl TL, reklam gderler katkı payı se TL'dr.

11 İktsad ve İdar Blmler Dergs, Gıt: 16 Ekm 2002 Sayı: PAZARLAMA, SATIŞ VE DAG. GİD 760 OL Peryodk Franchsng Gd Reklam Gd. Katkı Payı NDRLECEK KDV 100 KASA Roya]ty ücret ve reklam gderleı1 nedenyle , , Franchse Veren İşletmenn "Dar Mükellef' Olması Dunımunda,Franchse Alan İşletmenn Muhasebe Kayıtları, a, Başlangıç ücret, Örneğn; "A" İşletmes, dar mükellef olan "Z" İşletmes'nden "XL" ürününün üretm ve satış hakkını 20 yıllığına satın atmak üzere, başlangıç ücret olarak % 15 KDV harç, 1, /y peşn olarak ödemştr. Başlangıç ücretnden % 30 kunım1arvergs ve verg tutan üzernden de % LO fon payı kesnts yapılmıştır. Franchse alan şletmenn ödedğ "başlangıç ücret" aşağıdak gb muhasebeleştrlecektr.! 260 HAKLAR 191 "NDİRİLECEK KDV lookasa 360 ÖDENECEK VERG VE FONLAR 360 Ol K Vergs, Fon Payı 391 HESAPLANAN KDV Başlangıç ücretnn ödenmes ve yapılan kesntler ı.000, ,000, Daha önce de belrtldğ gb, KVK'na göre, franchse veren şletme dar mükellef se, KVK madde 24'e göre franchse alan şletmenn kurumlar vergs kesnts ve bu kesnt üzernden de fon payı hesaplayarak kalan tutarı ödemes gerekmektedr. b. Peryodk olarak ödenen ücret ve reklam gderler, Örneğn; Tarhnde, "A" İşletmesnn, dar mükeııef olan "7:' şletmes'ne peryodk olarak ödeyeceğ ücret tutan % 15 KDV harç TL, reklam gderler katkı payı se ll/dr. "A" İşletmes ödeyeceğ toplam ücret üzernden % 30 kurumlar vergs ve bu tutar üzernden de % 10 fon payı kesnts yaptıktan sonra, kalan tutarı tarhnde ödeyecektr.

12 160 Abtter OZULUCAN Franchse alan şletmenn peryodk olarak ödeyeceğ ücret tutarının yevmye kaydı, aşağıdak gbdr. -=-:-:._---, ;;---;--- _ 760 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAG. GİD Peryodk Franchsng Gder Reklam Gder. Katkı Payı İNDRİLECEK KDV DİGER TİCARİ BORÇLAR 360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 360 Ol K. Vergs Fon Payı HESAPLANANKDV Peryodk olarak hesaplanan ücret ve reklam gderlernn tahakkuku ve yapılankesntler nedenyle / Amortsman Gderler Franchse hakkının elde edlmesne at malyet tutarı, sözleşme süresnde veya en fazla 40 yı! çnde amort edlr (Kochanek ve Hllman, 1990, s. 544). Malyet çok değşken olablen fuınchsng'n, malyet tutarının az olduğu dönemlerde bu harcama, 5 yıl çnde amort edlr. Fakat, amortsman süres 40 yılı geçmemeldr ( Megs ve Megs, 1993, s ). HIP'de de madd olmayan duran varlıkların, kullanım süres çnde, kullanım süres bell değlse, 5 yıl çnde tfa edleceğ belrtlmştr. 1MS - 8 madde 22'de madd olmayan duran varlıkların hzmet süres boyunca ssteml br şeklde amortsmana tab tutulacağı fade edlmştr. TMS - 8 madde 42'de se, "Madd olmayan br duran varlığın süres lk kayıt anında bell se lk kayıt değer, hzmet süres belrl madd duran varlıklarda olduğu gb, bu belrl süre çersnde ssteml br bçmde tfa edlmeldr" denlmektedr. Madde 43'de se, hesaplanan brkmş amortsman tutarının (tfa payı) varlığın altında ndrm kalem olarak gö~terileceğ belrtlmektedr. Yan, TMS - 8, madd olmayan duran varlıkların da net değer esasınagöre blançoda gösterlmesn benmsemştr. Franchsng sözleşmesnde, taraflar kul1amm süresn tesbt ettkler çn, söz konusu varlıkların elde etme malyet, belrlenen süre çnde amortsmana tab tutulacaktır. İşletmenn üretm (mamul ve hzmet) fonksyonu le lgl hesaplanan amortsman gderlermn, dağıtım yoluyla üretlen mamul ve hzmetn malyetne yansıtılması gerekr. Franchsng anlaşması le fuınchse alan üretm şletmesi, gayr madd varlık satın almış olmaktadır. Bu varlığa at hesaplanan amortsman tırtarı da doğru malyet hesaplaması yapablmek çn, dağıtım yoluyla üretlen mamul ya da hzmetn malyetne yansıtılması gerekr. Bu nedenle eğer şletme mamul üretyorsa

13 klm(1 ve dari Blmler Dergs, Clt; 16 Ekm 2002 Sayı: hesaplanan amortsman tutarının "730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ" hesabına, hzmet retyorsa "740 HİzMET ÜRETİM MALİYETİ" hesabına kaydedlmes gerekr. Öl11eğn; Mamul üretmnde bulunan "A" İşletmes'nn (dönem sonunda) marka kullanım karşılığında hesapladığı amortsman tutarı TL'dr. 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ Marlca Amortsman Gderler 268 BİRİKMİŞ AMORTSMANLAR O1Haklar Amortsmanı Döneın sonunda hesaplanan amortsman gderler "A" İşletmes'nn hzmet üreten br şletme (örneğn, br otel şletmes) olması durumunda, 730 no.lu hesap yerne, 740 no.lu hesap kullanılacaktır. Franchsng sözleşmesnde, belrl br malın tcaretn yapma konusunda tanınan br mtyaz var se, bu durumda franchse alan tarafın hesapladığı amortsman tutarı "760 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAGITIM GİDERLERİ" hesabına kaydedlmeldır. Çünkü, tcar şletmede üretm yerne, br malın pazarlanması söz konusudur. Pazarlama fonksyonu le lgl gderlern de 760 no.lu hesapta zlemnes gerekr. B. Franchsng İşlemlernn. Franchse Veren İş/etme Açısından Muhasebe Kayıtltırı Franchse veren şletme tarafından sahp olunan gayr madd haklar (marka, tcar sm, unvan, patent vb.) br sözleşme dahlnde, belrl br ücret karşılığında ve belrl br süre çn franchse alan şletmeye verlmektedr. Yan, söz konusu hak, franehse alan şletme tarafından kralanmaktadır. Bu mtyaza sahp olan franehse veren şletme, franchse dönem boyunca çeştl konularda (tanıtım, araştırma, yönetm, eğtm, araç, gereç ve ekpman temn, üretm bçm, üretm kaltes, satın alma, pazarlama, personel, üretm teknolojs, dzayn, dekorasyon ve donanım, yer seçm gb) danışmanlık hzmet vermek zorundad ır. Franchse veren şletmenn, sahb olduğu gayr madd hak'kı, geçc br süre kraya vermesnden dolayı tahsl etmş olduğu "başlangıç ücret, "saıış hasılatı" olarak dkkate alınmalıdır. Çünkü, söz konusu hak, şletmenn esas faalyet konusu le lgldr. Eğer franehse alan şletme yurt çnde se, franehse veren şletme "600 YURTİç SATışLAR" hesabında, eğer franehse alan şletme yurt dışında se, franchse veren şletmenn "601 YURTDJŞI SATıŞLAR" hesabında söz konusıı gelrlern muhasebeleştrmes gerekr. Ömeğn; "A" İşletmes, "XL" markasının kullanım hakkını 20 yıl süre le yuı çnde faalyette bulunan "z" şletmes'ne vermştr. Başlangıç ücret tutan % 15 KDV harç TL'dr. Karşılığında şletme çek almıştır.

14 162 AbJtler ÖZVLVCAN ıoı ALJNAN ÇEKLER YURTİçİ SATıŞLAR 391 HESAPLANAN KDV Başlangıçücretnn tahsl edlmes J J Yukarıdakömekte, "Z" İşletmes"nn yurt dışında faalyette olması durumunda "N' İşletmes'nn yapacağı yevmye kaydı aşağıdak gb olacaktır. 101 ALlNAı"J ÇEKLER YlJRTD1ŞI SATIŞLAR 391 HESAPLANAN KDV Başlangıçücretnn tahsl edlmes Beld dönemler tbaryle cro ya da kar üzernden hesaplanan ücretler le reklam gderler katkı payı "649 DİGER OLAGAN GELİR VE KARLAR" hesabında muhasebeleştrlmeldr. Çünkü, bu tür gelrler, franchse alan şletmenn, franehse veren şletmeye belrl bazı hzmetlerden yararlanma karşılığındaödedğ gder ntelğndedr. Örneğn; "XL" Markasının kullanım hakkını satın alan "z" İşletmes'nn Ocak ay. (2002 yılı) satış tutarı TL'dr,.A.nlaşma koşullarına göre "z" İşletmes, franchsng veren "A" İşletmes'ne satış tutarının % 25'n, peryodk cret olarak, peşn ödemştr. Ayrıca, peşn olarak tahsl edlen reklam gderler katkı payıtutan se, % 15 KDV harç TL'dr. 3] 101/2002 _ 100 KASA DİGER OLAGAN GELİRVE KARLAR 649 Ol Peryodk Ücret Gelr Reklam Gd. Katkı Payı HESAPLANAN KDV Peryodk ücret ve reklam gderler katkı payı nedenyle vn.sonuç Dünya pyasalarında rekabetn her geçen gün braz daha artması ve yatırunların daha yoğun br sermaye gerektrmes; teknoloj, sermaye brkm, kalte, blg, tanıtım, vermllk, sthdam gb konularda öneml derecede sorunları olan Türkye'de, franchsng sstem, potansyel yatırımcıları yatırıma yönlendreblecek, öneml br uygulamadır. Ülkemzde yeternce yararlarolamayan franchsng sstemnn, yaygın olarak kullanılması durumunda; sstem kullananlar, müşterler ve devlet öneml avantajlar

15 kjsad ve dar Blmler Dergs, C/I: 6 Ekm 2002 Sayı: sağlayableceklerdr. Şöyle k; standardına ve kaltesne güvenlen br ürünün tüketc üzerndc oluşturduğu gl'lven, lgl ş kollarına canlılık getrecek, tüketmn artması le brlkte çok sayıda potansyel yatırımcı, sermayelern rant ekonomsnden reel ekonomye kanal ze edeblecektr. Bu durum, özellkle sthdamlj1 ve verg gelrlernn artması açısından devletn yaranna olacaktır. Bu nedenle. ülkemzde yen gelşen franchsng sstemne lşkıı yasal düzenlemetern yapılması, özellkle mal avantajlar sağlayacak teşvklern ve vergsel avantajlarm uygulamaya konulması, sstemn gelşmesne öneml derecede katkıda bulunacaktır. Bu sstemde, franchsng veren şletmenn, franchsng alan şletme üzernde sürekl olarak kontrol, denetm ve aynı zamanda lgl şletmenn cro ya da kar tutarı üzernden peryodk gelr (royalty) talep etme hakkının olması, kayıt dışı ekonomnn azalmasına ve sonuçta devletn verg gelrlernn artmasına öneml katkıda bu!unacaktır. Fakat, bu faydanın elde edleblmes çn, özeııkle ülke dışjilda bulunan l1-anchsng veren şletmenn sunduğu ürün ve hzmetn çeşd ve yurt çnde bulunan şletmeye başlangıçta ve peryodk olarak yükledğ! mal sorumluluklar, son derece y ncelenmeldr. Aks takdrde sstem, ülke ekonomsne beklenen faydayı veremeyecektr. TMS - 8 ve "[HP çerçevesnde ncelenen franchsng sstemnde, franclısng veren şletmenn başlangıçta aldığı Lcret "600 YURTİçİ SATlŞLAR ya da 60 YURTDışı SATIŞLAR" hesabında jzlenmeldr. Peryodk olarak tahsl edlen ücret le reklam gderler katkı payı se, "649 DİGER OLACJAN GELİR VE KARLAR" hesabına kaydedllııe1dr. Çünkü, [ranchse veren şletme bu tür gelrler yapmış olduğu hzmetten dolayı talep etmektedr. Franchse alan şletme açısmdan se, söz konusu mtyaz, gayrmadd br hak olduğu çn, malyet bedel esas alınarak "260 HAKLAR" hesabında muhasebeleştrl mel dr. THP'de olduğu gb TMS - B'de de bu varlıklar hnnet süres çnde tfa edleccktr. Amortsman gderlernn muhasebeleştrlmesnde, 7 A Seçeııeğne göre manıul Dreten şletmelern "730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ" hesabuıı, Jızmet üreten şletmelern "740 HZMET ÜRETİM MALİYETİ" hesabını, kullanmaları gerekr. Çünkü, satın alman hak ya da mtyaz üretm çn katlamlması zorunlu olan br harcamadır. Bu harcamaya lşkn hesaplanan amortsman gderlernn de dğer malyet unsurları (drekt lk madde ve malzeme, drekt şçlk) le brlkte üretmn malyetne eklenmes gerekr. Br malın tcaretn yapmak üzere franchsng anlaşması yapan şletmelern se, hesapladıkları amortsman gderlern "760 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAGITIM GDERLER!" hesabında zlemeler gerekr. Çünkü, söz koııusu şletmeler çn franchsng sstem br "dağıtım ve pazarlama" anlaşmasıdır. Pazarlama fonksyonunuıı gerektrdğ amortsman gderler de bu hesaba kaydedlmeldr. Kaynaklar AKIN, Murat (1995), "Ktlesel Üretm Sonucu Ortaya Çıkan Yen Br Dağıtım ve Pazarlanıa Yöntem: Franchsng", Vermllk Dergs, Sayı: 3.

16 164 Abtter ÖZULUCAN AYANOGLU, Ejder (I 996), "Franchsng ve Türkye'dek Uygulaması'"Verg Dünyası, Sayı: 176, Nsan. CANDAN, Burcu (2000), "Ünverstel Öğrenclern Franchsng Sstemne Göre İşleyen Fast Food Restorantarı Terch Edp Etmeme Sebepler Üzerne Br Saha Araştırması", Pazar/ama Dünyası, Kasım - Aralık. ÇELK, Abdullah - D. Yener ÖZEL (1996), "Franchsng İşlemlernn Vergsel Analz", Verg Dünyası, Sayı: 182, Ekm. FRENCH, Derek (1985), Dctonary of Accountng Terms, London. İş Fkrler, Franchsng, Özel Ek 3/97. GİBSON, Charles H. (1992), Fnancal Statement Analyss: Usng Fnancal Accountng Infonnaton, Ffth Edton, USA. GÜMÜŞLÜOGLU, Aykut (1999), "Franchse Sstem ve Verglenmes", Verg Dünyası, Sayı: 216, Ağustos. KOCHANEK, Rchard F. '- HİLLMAN, A. Douglas (1990), Fnancjat Accountng, USA. MARŞAP, Beyhan (1999), "Franchsng İşlemlernn Muhasebeleştrlmes", Muhasebe Blm Dünyası Dergs, Clt: l, Sayı: 3, EylüL. MEIGS Robert F. - MEIGS Walter B. (1993), Accountng: The Bass for Busİness Decsons, Nnth Edton, USA. MUTLU, Esn (Can) (1999), Uluslararası İşletmeclk, İstanbuL. ÖZULUCAN, Abtter (2001), Genel Muhasebe lkeler ve Uygulamaları, Ankara. PİRTİNİ, Serdar - Hüseyn AKAY (1997), "Br Pazarlama Yöntem Olan Franchsng Sstemnde Verg ve Muhasebe Uygulamalan", Verg Dünyası, Sayı: 189, Mayıs. SEFER, Ferruh (ı 997) "Franchsng İşlemler ve Verglendr Imes ", Verg Sonınıarı Dergs, Sayı: 107, Ağustos. ŞAHNGİRAY, Temel (1993), "Başarısız Olma Rsk Yok Gb", Panorama Dergs, Sayı: 4, Ocak. TOROSLU, M. Vefa (2001), "Franchsng İşlemler", Mükellefn Dergs, Sayı: 98, Şubat. TUNCER, Selahattn (1992), "Br Dağıtım ve Pazarlarna Yöntem Olarak: Fral1chsng", İSO Dergs, Sayı: 311, Ocak. TMUDESK (Türkye Muhasebe ve Denetım Standartları Kurulu) (2000), Türkye Muhasebe Standartları 2000, TÜRMOB Yayın No: 95, TMUDESK Ser No: 2. ~ Ül'\ÜSAN, Çağatay (1993), "Türkye'de Franchsng'n Gelşm ve Ülkemz KalkLlması çn Önem", Pazarlama Dünyası, Sayl:38, Mart INsan. Kurumlar Vergs Kanunu Katma Değer Vergs Kanunu Gelr Vergs Kanunu

MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ

MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ 2011-2012-2013 MALİ yılına İLİşKİN YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ("Şrket") 01012011-31 ı22013

Detaylı

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

ANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2011 30.09.2011 dönemne

Detaylı

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için)

Dersin Yürütülmesi Hakkında. (Örgün / Yüz Yüze Eğitim için) (Harmanlanmış Eğitim için) (Uzaktan Eğitim için) Ders Kodu Teork Uygulama Lab. Uluslararası Muhasebe ve Fnansal Raporlama Standartları Ulusal Kred Öğretm planındak AKTS 344000000000510 3 0 0 3 6 Ön Koşullar : Bu dersn ön koşulu ya da yan koşulu bulunmamaktadır.

Detaylı

T.C. KEÇiÖREN BELEDİYE BAŞKANLIGI Mali Hizmetler Müdürlüğü BAŞKANLIK MAKAMINA

T.C. KEÇiÖREN BELEDİYE BAŞKANLIGI Mali Hizmetler Müdürlüğü BAŞKANLIK MAKAMINA l!l KEÇÖREN BELEDİYE BAŞKANLIGI KEÇöREN BELeDYES SA YI : M.06.6.KEç.O-31/2009KONU: Yetk Devr bo f.!200fd 6.1. BAŞKANLIK MAKAMINA Blndğ üzere O 1.01.2006 tarhnden tbaren tüm yerel yönetmlerde 31.12.2005

Detaylı

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular

Basel II Geçiş Süreci Sıkça Sorulan Sorular Basel II Geçş Sürec Sıkça Sorulan Sorular Soru No: 71 Cevaplanma Tarh: 06.03.2012 İlgl Hüküm: --- Konu: Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar İçn KR510AS Formunun Doldurulmasına İlşkn Örnek

Detaylı

DENTAŞKAGITSANAViANONiM ŞiRKETi'NiN 06.01.2015 TARiHiNDE VAPILANOLAGANÜSTÜGENELKURUL TOPLANTı TUTANAGI

DENTAŞKAGITSANAViANONiM ŞiRKETi'NiN 06.01.2015 TARiHiNDE VAPILANOLAGANÜSTÜGENELKURUL TOPLANTı TUTANAGI ~ AShna Uygunaur DENTAŞKAGITSANAVANONM ŞRKET'NN 06.01.2015 TARHNDE VAPILANOLAGANÜSTÜGENELKURUL TOPLANTı TUTANAGI N20050 9 O 8 Ocak 2015 Dentaş Kağıt Sanay Anonm Şrket'nn Olağanüstü Genel Kurul toplantısı

Detaylı

EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR.

EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR. EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR. Bu Doküman Hakkında TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama

Detaylı

YÜKSEK LİsANS VE DOKTORA PROGRAMLARI

YÜKSEK LİsANS VE DOKTORA PROGRAMLARI , EK-A YÜKSEK LİsANS VE DOKTORA PROGRAMLARI Değerl Arkadaşlar, --e------ Bldğnz üzere, ş dünyası sthdam edeceğ adaylarda, ünverste mezunyet sonrası kendlerne ne ölçüde katma değer ekledklern de cddyetle

Detaylı

İKİNCİ ÖĞRETİM KAMU TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

İKİNCİ ÖĞRETİM KAMU TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI İKİNCİ ÖĞRETİM KAMU TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Anablm Dalı: Kamu PROGRAMIN TANIMI: Kamu Tezsz Yüksek Lsans Programı, kamu ve özel sektör sstem çersndek problemler ve htyaçları analz edeblecek, yorumlayacak,

Detaylı

01.01.2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi

01.01.2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi 01.01.2015 tarh ve 29223 sayılı Resm Gazetede yayımlanmıştır. Bu Doküman Hakkında TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama Yöntem

Detaylı

01.01.2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. KURUL KARARI. Karar No: 5398-1 Karar Tarihi: 30/12/2014

01.01.2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. KURUL KARARI. Karar No: 5398-1 Karar Tarihi: 30/12/2014 01.01.2015 tarh ve 29223 sayılı Resm Gazetede yayımlanmıştır. Enerj Pyasası Düzenleme Kurumundan : KURUL KARARI Karar No: 5398-1 Karar Tarh: 30/12/2014 Enerj Pyasası Düzenleme Kurulunun 30/12/2014 tarhl

Detaylı

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU

ÇOKLU REGRESYON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-YON KATSAYILARININ YORUMU 6.07.0 ÇOKLU REGRESON MODELİ, ANOVA TABLOSU, MATRİSLERLE REGRESON ÇÖZÜMLEMESİ,REGRES-ON KATSAILARININ ORUMU ÇOKLU REGRESON MODELİ Ekonom ve şletmeclk alanlarında herhang br bağımlı değşken tek br bağımsız

Detaylı

T.C BARTIN il ÖZEL idaresi YAZı işleri MÜDÜRLÜGÜ. TEKliF SAHiBiNiN

T.C BARTIN il ÖZEL idaresi YAZı işleri MÜDÜRLÜGÜ. TEKliF SAHiBiNiN TARH:...05/205 SAYı Adı SoyadılTcaret Ünvanı Teblgat Adres Bağlı Olduğu Verg Dares Verg Numarası T.C.Kmlk Numarası Telefon No Faks No E-Mal T.C BARTIN L ÖZEL DARES YAZı ŞLER MÜDÜRLÜGÜ TEKlF MEKTUBU TEKlF

Detaylı

İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri

İşletmeye Giriş. Ekonomik Fonksiyonlarına na göre; g. Mal Üreten. İşletmeler Hizmet Üreten Pazarlama İşletmeleri İşletme BölümüB Yönetm ve Organzasyon Anablm Dalı İşletmeye Grş Ders Notu - 4 Öğr. Grv.. Dr. M. Volkan TÜRKERT vturker@marmara marmara.edu..edu.tr www.volkanturker volkanturker.com..com.tr İşletmelern

Detaylı

= P 1.Q 1 + P 2.Q P n.q n (Ürün Değeri Yaklaşımı)

= P 1.Q 1 + P 2.Q P n.q n (Ürün Değeri Yaklaşımı) A.1. Mll Gelr Hesaplamaları ve Bazı Temel Kavramlar 1 Gayr Saf Yurtç Hâsıla (GSYİH GDP): Br ekonomde belrl br dönemde yerleşklern o ülkede ekonomk faalyetler sonucunda elde ettkler gelrlern toplamıdır.

Detaylı

İLKOKUL ÖNCESİ YAŞTA ÇOCUĞU OLAN VE HİZMET AKDİNE TABİ ÇALIŞAN EBEVEYNLERE YÖNELİK BİR ESNEK ÇALIŞMA MODELİ VE BAZI TEŞVİK MEKANİZMALARI ÖNERİSİ

İLKOKUL ÖNCESİ YAŞTA ÇOCUĞU OLAN VE HİZMET AKDİNE TABİ ÇALIŞAN EBEVEYNLERE YÖNELİK BİR ESNEK ÇALIŞMA MODELİ VE BAZI TEŞVİK MEKANİZMALARI ÖNERİSİ İLKOKUL ÖNCESİ YAŞTA ÇOCUĞU OLAN VE HİZMET AKDİNE TABİ ÇALIŞAN EBEVEYNLERE YÖNELİK BİR ESNEK ÇALIŞMA MODELİ VE BAZI TEŞVİK MEKANİZMALARI ÖNERİSİ İLKOKUL ÖNCESİ YAŞTA ÇOCUĞU OLAN VE HİZMET AKDİNE TABİ ÇALIŞAN

Detaylı

EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR.

EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR. EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATL RESMİ GAETEDE YAYNLANMŞTR. Bu Doküman Hakkında TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama

Detaylı

KIRIKKALE ILINDE SıNAI YATıRıMLARA SAGLANAN DEVLET YARDıMLARı

KIRIKKALE ILINDE SıNAI YATıRıMLARA SAGLANAN DEVLET YARDıMLARı KIRIKKALE ILINDE SıNAI YATıRıMLARA SAGLANAN DEVLET YARDıMLARı Doç.Dr. Ahmet Burçln YEREL! PEGEM - Hacettepe Ünverstes Pyasa Ekonomsn Grşmclğ Gelştrme Merkez Müdürü ve ÖZET Kırıkkale l, kalkınmada öncelkl

Detaylı

Resmi Gazetenin 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı ile yayınlanmıştır. TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi

Resmi Gazetenin 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı ile yayınlanmıştır. TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama Yöntem Bldrm Resm Gazetenn 29.12.2012 tarh ve 28512 sayılı le yayınlanmıştır. TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket Bu Doküman

Detaylı

TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi. İletim Sistemi Sistem Kullanım ve Sistem İşletim Tarifelerini Hesaplama ve Uygulama Yöntem Bildirimi

TEİAŞ Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi. İletim Sistemi Sistem Kullanım ve Sistem İşletim Tarifelerini Hesaplama ve Uygulama Yöntem Bildirimi İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama Yöntem Bldrm EK-1 TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama

Detaylı

QKUIAN. SAĞLIK BAKANLIĞI_ KAMU HASTANELERİ KURUMU Trabzon Ili Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi

QKUIAN. SAĞLIK BAKANLIĞI_ KAMU HASTANELERİ KURUMU Trabzon Ili Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi V tsttşfaktör T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI KAMU HASTANELERİ KURUMU Trabzon Il Kamu Hastaneler Brlğ Genel Sekreterlğ Kanun Eğtm ve Araştırma Hastanes Sayı ı 23618724/?ı C.. Y** 08/10/2015 Konu : Yaklaşık Malyet

Detaylı

Mal Piyasasının dengesi Toplam Talep tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eşitti.

Mal Piyasasının dengesi Toplam Talep tüketim, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eşitti. B.E.A. Mal Hzmet Pyasaları le Fnans Pyasalarının Ortak Denges Mal Pyasası Denges: (IS-LM) Model Mal Pyasasının denges Toplam Talep tüketm, yatırım ve kamu harcamalarının toplamına eştt. = C(-V)+I+G atırımlar

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Izhan Çetinkaya. Uludağ Üniversitesı iktisadi ve idari Bilimler Faküıtesi

Yrd. Doç. Dr. Izhan Çetinkaya. Uludağ Üniversitesı iktisadi ve idari Bilimler Faküıtesi TÜRKIYE'DEK BELEDIYElERN NÜFUS BÜYÜKlÜGÜNE GÖRE HARCAMA VE GELIR YAPıLARıNıN INCELENMESI VE BU YAPıNıN ETKIN KAYNAK KULLANIMI AÇısıNDAN DEGERlENDIRllMESI Yrd. Doç. Dr. Izhan Çetnkaya Uludağ Ünverstesı

Detaylı

! TÜRKİYE - KÖRFEZ İŞBİRLİĞİ KONSEYİ (KİK) 1. İŞ FORUMU 5-7 ŞUBAT 2012 FOUR SEASONS OTEL, İSTANBUL Taslak Program 05 ŞUBAT 2012, PAZAR

! TÜRKİYE - KÖRFEZ İŞBİRLİĞİ KONSEYİ (KİK) 1. İŞ FORUMU 5-7 ŞUBAT 2012 FOUR SEASONS OTEL, İSTANBUL Taslak Program 05 ŞUBAT 2012, PAZAR ! TÜRKİYE - KÖRFEZ İŞBİRLİĞİ KONSEYİ (KİK) 1. İŞ FORUMU 5-7 ŞUBAT 2012 FOUR SEASONS OTEL, İSTANBUL Taslak Program Delegelern Gelş 05 ŞUBAT 2012, PAZAR 14.00-17.30 Kayıt, Four Seasons Otel (Ground Floor,

Detaylı

İl Özel İdareleri ve Belediyelerde Uygulanan Program Bütçe Sistemi ve Getirdiği Yenilikler

İl Özel İdareleri ve Belediyelerde Uygulanan Program Bütçe Sistemi ve Getirdiği Yenilikler İl Özel İdareler ve Beledyelerde Uygulanan Program Bütçe Sstem ve Getrdğ Yenlkler Hayrettn Güngör Mehmet Deınrtaş İlk 2 Mayıs 1990 gün ve 20506 sayılı, kncs 19 Şubat 1994 gün ve 2 ı 854 sayılı Resm Gazete'de

Detaylı

GENEL DESTEK PROGRAMI. B R NC Amaç, Kapsam, Dayanak ve

GENEL DESTEK PROGRAMI. B R NC Amaç, Kapsam, Dayanak ve LETMELER GEL T RME VE DESTEKLEME DARES BA KANLI I (KOSGEB) GENEL DESTEK PROGRAMI B R NC Amaç, Kapsam, Dayanak ve Amaç MADDE 1 - (1) Bu p kar bçmde gerçekle dares Ba uygulanacak Genel Kapsam MADDE 2 - (1)

Detaylı

T.C. KADİR HAS ÜNİvERSİTESİ REKTÖRLÜ('JÜ

T.C. KADİR HAS ÜNİvERSİTESİ REKTÖRLÜ('JÜ Sayı Konu...12.30 : B.30.2.KHU.0.00.00.00- : Özürlü Öğrencler hk. KADİR HAS ÜNİvERSİTESİ REKTÖRLÜ('JÜ VEDİ L~.10. 20 0 5 Yükseköğretm Kurulu Başkanlığına Ilg: 14.09.2009 tarh 29515 sayılı yazınız. Yükseköğretm

Detaylı

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır.

UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ. 2 -n olup. nin dağılımı χ dir ve sd = (k-1-p) dir. Burada k = sınıf sayısı, p = tahmin edilen parametre sayısıdır. UYUM ĐYĐLĐĞĐ TESTĐ Posson: H o: Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmektedr. H a : Ver Posson dağılıma sahp br ktleden gelmemektedr. Böyle br hpotez test edeblmek çn, önce Posson dağılım parametres

Detaylı

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI

ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN SINANMASI V. Ulusal Üretm Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Tcaret Ünverstes, 5-7 Kasım 5 ENDÜSTRİNİN DEĞİŞİK İŞ KOLLARINDA İHTİYAÇ DUYULAN ELEMANLARIN YÜKSEK TEKNİK EĞİTİM MEZUNLARINDAN SAĞLANMASINDAKİ BEKLENTİLERİN

Detaylı

i 01 Ekim 2008 tarihinde yurürlüğe.giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık

i 01 Ekim 2008 tarihinde yurürlüğe.giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık . '" ıo:."'. >.. ~. T.C. BAŞBAKANLIK Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü Sayı, Konu :B.02.ı.SYD.0.08.300.5990/8237 :tılkemz Vatandaşı Olmayan ve Muhtaç Durumda Bulunan Yabancılara S\'D Vakınarından

Detaylı

T.c. MALİYE BAKANLIGI. KÜTAHYA VALİLİGİNE (Defterdarlık Personel Müdürlüğü)

T.c. MALİYE BAKANLIGI. KÜTAHYA VALİLİGİNE (Defterdarlık Personel Müdürlüğü) Sayı : 7291 1396-903.99-E.1 16043 Konu : Seyahat Kartları T.c. MALİYE BAKANLIGI Gelr İdares Başkanlığı İnsan Kaynakları Dare Başkanlığı SÜREl 04/12/2015 KÜTAHYA VALİLİGİNE (Defterdarlık Personel Müdürlüğü)

Detaylı

DOGRU HUKUK 27.09.2010 HUKUKİ İNCELEME RAPORU. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı'na

DOGRU HUKUK 27.09.2010 HUKUKİ İNCELEME RAPORU. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı'na DOGRU HUKUK 27.09.2010 HUKUKİ İNCELEME RAPORU İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanlığı'na Konu: İsraulıul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Kotasyon Yönetmelğ'nn 13'üncü maddesnn (h) ve (k) bentler ve

Detaylı

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 27,Sayı:4,2013 110 VERİ ZARFLAMA ANALİZİ (VZA) VE MALMQUİST ENDEKSİ İLE TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİK ÖLÇÜMÜ: BİST TE İŞLEM GÖREN MEVDUAT BANKALARI ÜZERİNE

Detaylı

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRKİYESİNDE MALİYE BİLİMİNDE YAŞANAN GELİşMELER. Ahmet Burçin YERELi*

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRKİYESİNDE MALİYE BİLİMİNDE YAŞANAN GELİşMELER. Ahmet Burçin YERELi* CUMHURİYT DÖNMİ TÜRKİYİND MALİY BİLİMİND YAŞANAN GLİşMLR Ahmet Burçn YRL* İçnde bulunduğumuz yüzyılın şu son günlernde, gerye dönüp baktığımızda yaşanan sosyal ve teknk gelşmeler tbaryle yrmnc yüzyılın

Detaylı

KİRALIK OTOMOBİL YATIRIMLARINA UYGULANAN DEVLET YARDıMLARı

KİRALIK OTOMOBİL YATIRIMLARINA UYGULANAN DEVLET YARDıMLARı KİRALIK OTOMOBİL YATIRIMLARINA UYGULANAN DEVLET YARDıMLARı Yrd. Doç. Dr. Ahmet Burçr YERELW> 1- GİRİş: B,ı- ~aca~lz s.a~ayi.olara~ kab~ ~dlen turzm ~es.m ülkemzn dövz f"'" gelırlerı uzerınde onemlı bır

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI TÜRKİYE CUMHURİYETİ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI FİRMA ÇEŞİTLENDİRMESİNİN FİRMA DEĞERİ, RİSKİ VE PERFORMANSINA ETKİLERİ: TÜRKİYE UYGULAMASI Emel YÜCEL DOKTORA TEZİ

Detaylı

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının

X, R, p, np, c, u ve diğer kontrol diyagramları istatistiksel kalite kontrol diyagramlarının 1 DİĞER ÖZEL İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL DİYAGRAMLARI X, R, p, np, c, u ve dğer kontrol dyagramları statstksel kalte kontrol dyagramlarının temel teknkler olup en çok kullanılanlarıdır. Bu teknkler ell

Detaylı

KIRMIZI, TAVUK VE BEYAZ ET TALEBİNİN TAM TALEP SİSTEMİ YAKLAŞIMIYLA ANALİZİ

KIRMIZI, TAVUK VE BEYAZ ET TALEBİNİN TAM TALEP SİSTEMİ YAKLAŞIMIYLA ANALİZİ Süleyman Demrel Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Yıl: 2007/2, Sayı: 6 Journal of Suleyman Demrel Unversty Insttue of Socal Scences Year: 2007/2, Number: 6 KIRMIZI, TAVUK VE BEYAZ ET TALEBİNİN TAM

Detaylı

LADİK MALMÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI

LADİK MALMÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI LADİK MALMÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI Sıra No 1 Hzmetn Adı Her Türlü Gelrn Tahsl Edlmes Başvuruda İstenlen Belgeler 2. Konusuna göre a) İlgl İdarenn Yazısı b) Mahkeme Kararı c) İdar Para Cezası Karar

Detaylı

Antalya Đlinde Serada Domates Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi

Antalya Đlinde Serada Domates Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi Tarım Blmler Dergs Tar. Bl. Der. Derg web sayfası: www.agr.ankara.edu.tr/derg Journal of Agrcultural Scences Journal homepage: www.agr.ankara.edu.tr/journal TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF AGRICULTURAL

Detaylı

MESLEKi EGiTiMDE HizMET ici EGiTiM

MESLEKi EGiTiMDE HizMET ici EGiTiM MESLEK EGTMDE HzMET C EGTM Prof. Dr. Suna BAYKA (*) Yıldız GÜGE (**) Sevnç ÜAL (U) Br yükseköğretm programını btrmş ve meslek hayatına atılmış öğretmenlern çağımızdak blm ve teknolojk gelşmeler zlemeler

Detaylı

ANE-AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF

ANE-AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF AEGON EMEKLĐLĐK VE HAYAT A.Ş. DENGELĐ EMEKLĐLĐK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALĐYET RAPORU Bu rapor Aegon Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2009 30.09.2009 dönemne

Detaylı

'-:~_!Gl PEKŞEN. Arabaeıalam Mah., Alaniçi sak. No.: 8. KOZA Evleri A Blok D. 8 54050 SerdivanlSAKARYA. Arabaeıalanı Mah., Alaniçi sak. No.

'-:~_!Gl PEKŞEN. Arabaeıalam Mah., Alaniçi sak. No.: 8. KOZA Evleri A Blok D. 8 54050 SerdivanlSAKARYA. Arabaeıalanı Mah., Alaniçi sak. No. t, t- /' ','I 1-, #,( Mll! Er,:,,' ;' -: - '-:_!Gl SEN --;;rıl'4y ;ı!ı! at], Te!:: ' ' ; j, ; S',,(-: fa Gn' ı,,,: vc _'::::0 1:\30 :',ld L,;çı-;' N0 ENDÜSTRYEL SIZDIRMAZLlK SANAV VE TCARET /:, ELEMANLARı

Detaylı

Erzurum Đlinde Buğday, Arpa ve Çavdarda Girdi Talebi Araştırması

Erzurum Đlinde Buğday, Arpa ve Çavdarda Girdi Talebi Araştırması Tarım Blmler Dergs Tar. Bl. Der. Derg web sayfası: www.agr.ankara.edu.tr/derg Journal of Agrcultural Scences Journal homepage: www.agr.ankara.edu.tr/ournal TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF AGRICULTURAL

Detaylı

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ

FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ M.Ensar YEŞİLYURT (*) Flz YEŞİLYURT (**) Özet: Özellkle uzak verlere sahp ver setlernn analz edlmesnde en küçük kareler tahmnclernn kullanılması sapmalı

Detaylı

Bulanık Mantık ile Hesaplanan Geoid Yüksekliğine Nokta Yüksekliklerinin Etkisi

Bulanık Mantık ile Hesaplanan Geoid Yüksekliğine Nokta Yüksekliklerinin Etkisi Harta Teknolojler Elektronk Dergs Clt: 5, No: 1, 2013 (61-67) Electronc Journal of Map Technologes Vol: 5, No: 1, 2013 (61-67) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojkarastrmalar.com e-issn: 1309-3983 Makale

Detaylı

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ T.C. SÜLEYMAN EMİREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM ALI YÜKSEK LİSANS TEZİ PARANIN ZAMAN EĞERİ VE ÖĞRENME ETKİSİ ALTINAKİ KESİKLİ ZAMAN-EĞİŞKEN TALEPLİ PARTİ BÜYÜKLÜĞÜ MOELLERİ

Detaylı

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON

PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYON HAFTA 4 PARÇALI DOĞRUSAL REGRESYO Gölge değşkenn br başka kullanımını açıklamak çn varsayımsal br şrketn satış temslclerne nasıl ödeme yaptığı ele alınsın. Satış prmleryle satış hacm Arasındak varsayımsal

Detaylı

-e-: AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İLE ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEGİ ARASINDA İŞBİRLİGİ PROTOKOLÜ. AiLE VE. SOSYAL ~OLiTiKALAR BAKANllGI. 2012 Ankara ~.

-e-: AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İLE ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEGİ ARASINDA İŞBİRLİGİ PROTOKOLÜ. AiLE VE. SOSYAL ~OLiTiKALAR BAKANllGI. 2012 Ankara ~. ~, -e-: ALE VE ~. I H. SOSYAL ~OLTKALAR BAKANllGI AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIGI ÇOCUK HİzMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜGÜ İLE ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEGİ ARASINDA İŞBİRLİGİ PROTOKOLÜ 2012 Ankara KAPSAM MADDE

Detaylı

BİRİNCİ KISIM Tanımlar ve Kapsam

BİRİNCİ KISIM Tanımlar ve Kapsam MERKEZİ KARŞI TARAFLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLER İÇİN SERMAYE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN HESAPLANMASI Tanımlar BİRİNCİ KISIM Tanımlar ve Kapsam 1. Müşter veya üye kuruluşun temnatlarının flastan fraz edlmes; Merkez karşı

Detaylı

TÜRKĐYE DE EKONOMĐK BÜYÜMENĐN KAYNAKLARININ ANALĐZĐ

TÜRKĐYE DE EKONOMĐK BÜYÜMENĐN KAYNAKLARININ ANALĐZĐ T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNĐVERSĐTESĐ SOSYAL BĐLĐMLER ENSTĐTÜSÜ ĐKTĐSAT ANABĐLĐM DALI DOKTORA TEZĐ TÜRKĐYE DE EKONOMĐK BÜYÜMENĐN KAYNAKLARININ ANALĐZĐ Başak KARŞIYAKALI Danışman Doç. Dr. Đlkn BARAY 2008 YEMĐN

Detaylı

1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ

1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ DERS NOTU 07 KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ, LM EĞRİSİ VE PARA TALEBİ FAİZ ESNEKLİĞİ Bugünk dersn çerğ: 1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ... 1 1.1 İŞLEMLER (MUAMELELER) TALEBİ... 2 1.2 ÖNLEM (İHTİYAT) TALEBİ...

Detaylı

Güvenlik Stokları. Tedarik Zincirlerinde Belirsizlik Yönetimi: Güvenlik Stokları. Güvenlik Stokları Belirlenirken Sorulması gereken sorular

Güvenlik Stokları. Tedarik Zincirlerinde Belirsizlik Yönetimi: Güvenlik Stokları. Güvenlik Stokları Belirlenirken Sorulması gereken sorular Güvenl Stoları Tedar Zncrlernde Belrszl Yönetm: Güvenl Stoları Güvenl Stoğu: Herhang br dönemde, talebn tahmn edlen mtarın üzernde gerçeleşen mtarını arşılama çn elde bulundurulan sto mtarıdır Q Çevrm

Detaylı

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ-KARE TESTLERİ 1 Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı, F Dağılışı, gb br dağılışa uygun olduğu durumlarda

Detaylı

PROJE SEÇİMİ VE KAYNAK PLANLAMASI İÇİN BİR ALGORİTMA AN ALGORITHM FOR PROJECT SELECTION AND RESOURCE PLANNING

PROJE SEÇİMİ VE KAYNAK PLANLAMASI İÇİN BİR ALGORİTMA AN ALGORITHM FOR PROJECT SELECTION AND RESOURCE PLANNING Dokuz Eylül Ünverstes Sosyal Blmler Ensttüsü Dergs Clt 3, Sayı:2, 2001 PROJE SEÇİMİ VE KAYAK PLALAMASI İÇİ BİR ALGORİTMA lgün MORALI 1 C. Cengz ÇELİKOĞLU 2 ÖZ Kaynak tahss problemler koşullara bağlı olarak

Detaylı

Black Litterman ve Markowitz Ortalama Varyans Modelinin Beta Faktörü, Artık Dalgalanma Dereceleri ve Toplam Riskleri Yönünden Karşılaştırılması

Black Litterman ve Markowitz Ortalama Varyans Modelinin Beta Faktörü, Artık Dalgalanma Dereceleri ve Toplam Riskleri Yönünden Karşılaştırılması Volume 3 Number 4 01 pp. 43-55 ISSN: 1309-448 www.berjournal.com Black Ltterman ve Markowtz Ortalama Varyans Modelnn Beta Faktörü, Artık Dalgalanma Dereceler ve Toplam Rskler Yönünden Karşılaştırılması

Detaylı

Öğr. Elemanı: Dr. Mustafa Cumhur AKBULUT

Öğr. Elemanı: Dr. Mustafa Cumhur AKBULUT Ünte 11: İndeksler Öğr. Elemanı: Dr. Mustafa Cumhur AKBULUT İndeks 2 Üntede Ele Alınan Konular 11. İndeksler 11.1. Bast İndeksler 11.1.1. Fyat İndeks 11.1.2. Mktar İndeks 11.1.3. Mekan İndeks 11.2. Bleşk

Detaylı

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon

Doğrusal Korelasyon ve Regresyon Doğrusal Korelasyon ve Regresyon En az k değşken arasındak lşknn ncelenmesne korelasyon denr. Kşlern boyları le ağırlıkları, gelr le gder, öğrenclern çalıştıkları süre le aldıkları not, tarlaya atılan

Detaylı

Kayseri deki Özel Hastanelerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi

Kayseri deki Özel Hastanelerde Maliyet Etkinliğinin Veri Zarflama Metoduyla Ölçülmesi Uluslararası Alanya İşletme Fakültes Dergs Internatonal Journal of Alanya Faulty of Busness Yıl:2014, C:6, S:2, s. 45-54 Year:2014, Vol:6, No:2, s. 45-54 Kayser dek Özel Hastanelerde Malyet Etknlğnn Ver

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı:, 20 225 FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN ORANLAR VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EKONOMİK KRİZ DÖNEMLERİ İÇİN İMKB İMALAT SANAYİ

Detaylı

Biyomedikal Amaçlı Basınç Ölçüm Cihazı Tasarımı

Biyomedikal Amaçlı Basınç Ölçüm Cihazı Tasarımı Byomedkal Amaçlı Basınç Ölçüm Chazı Tasarımı Barış Çoruh 1 Onur Koçak 2 Arf Koçoğlu 3 İ. Cengz Koçum 4 1 Ayra Medkal Yatırımlar Ltd. Şt, Ankara 2,4 Byomedkal Mühendslğ Bölümü, Başkent Ünverstes, Ankara,

Detaylı

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ

BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ BANKACILIKTA ETKİNLİK VE SERMAYE YAPISININ BANKALARIN ETKİNLİĞİNE ETKİSİ Yrd. Doç. Dr. Murat ATAN - Araş. Gör. Gaye KARPAT ÇATALBAŞ 2 ÖZET Bu çalışma, Türk bankacılık sstem çnde faalyet gösteren tcar bankaların

Detaylı

TÜRKİYE DE YOKSULLUK PROFİLİ VE GELİR GRUPLARINA GÖRE GIDA TALEBİ

TÜRKİYE DE YOKSULLUK PROFİLİ VE GELİR GRUPLARINA GÖRE GIDA TALEBİ TÜRKİYE DE YOKSULLUK PROFİLİ VE GELİR GRUPLARINA GÖRE GIDA TALEBİ Yrd. Doç. Dr. Seda ŞENGÜL Çukurova Ünverstes İktsad Ve İdar Blmler Fakültes Ekonometr Bölümü Mart 2004 ANKARA YAYIN NO: 119 ISBN: 975-407-151-9

Detaylı

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH

TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH TEKNOLOJİ, PİYASA REKABETİ VE REFAH Dr Türkmen Göksel Ankara Ünverstes Syasal Blgler Fakültes Özet Bu makalede teknoloj sevyesnn pyasa rekabet ve refah sevyes üzerndek etkler matematksel br model le ncelenecektr

Detaylı

İŞLETME ve İŞLETME İkinci Öğretim BÖLÜMLERİ 1. SINIF (Güz Dönemi) 2. SINIF (Güz Dönemi) İŞL.103 Genel Muhasebe I 3 5 SRV.211 Statistics I 3 5 İKT.

İŞLETME ve İŞLETME İkinci Öğretim BÖLÜMLERİ 1. SINIF (Güz Dönemi) 2. SINIF (Güz Dönemi) İŞL.103 Genel Muhasebe I 3 5 SRV.211 Statistics I 3 5 İKT. İŞLETME ve İŞLETME İknc Öğretm BÖLÜMLERİ n n İŞL.101 Davranış Blmler I İŞL.201 Genel İşletme İŞL.203 Introducton to Busness İŞL.103 Genel Muhasebe I SRV.211 Statstcs I İktsada Grş I İŞL.207 İŞL.209 Pazarlama

Detaylı

SAGLIK HİzMETLERİNDEALGILANAN KALİTE DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ -Erzurum'da Bir Uygulama-

SAGLIK HİzMETLERİNDEALGILANAN KALİTE DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ -Erzurum'da Bir Uygulama- SAGLIK HİzMETLERİNDEALGILANAN KALİTE DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ -Erzurum'da Br Uygulama- Kerem KARABULUT(O) Şükrü YAPRAKLIC") Özet: Erzurunı Atatürk Ünverstes öğrencılernn şehr merkeznde sunulan sağlık hzmetlernn

Detaylı

ÇİFTÇİLERİN TARIMSAL DESTEKLEME POLİTİKALARINDAN FAYDALANMA İSTEKLİLİĞİNDE ETKİLİ FAKTÖRLERİN ANALİZİ: ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ

ÇİFTÇİLERİN TARIMSAL DESTEKLEME POLİTİKALARINDAN FAYDALANMA İSTEKLİLİĞİNDE ETKİLİ FAKTÖRLERİN ANALİZİ: ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2008, 21(2), 205 212 ÇİFTÇİLERİN TARIMSAL DESTEKLEME POLİTİKALARINDAN FAYDALANMA İSTEKLİLİĞİNDE ETKİLİ FAKTÖRLERİN ANALİZİ: ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ Yavuz TOPCU

Detaylı

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ. χ 2 Kİ- KARE TESTLERİ. Doç.Dr. Ali Kemal ŞEHİRLİOĞLU Araş.Gör. Efe SARIBAY

PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ. χ 2 Kİ- KARE TESTLERİ. Doç.Dr. Ali Kemal ŞEHİRLİOĞLU Araş.Gör. Efe SARIBAY PARAMETRİK OLMAYAN HİPOTEZ TESTLERİ Kİ- KARE TESTLERİ Doç.Dr. Al Kemal ŞEHİRLİOĞLU Araş.Gör. Efe SARIAY Populasyonun nceledğmz br özellğnn dağılışı blenen dağılışlardan brsne, Normal Dağılış, t Dağılışı,

Detaylı

ELEKTRİK ELEKTRONİK SEKTÖRÜNÜN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİNDEKİ ÖNEMİNİN GİRDİ ÇIKTI ANALİZİYLE İNCELENMESİ

ELEKTRİK ELEKTRONİK SEKTÖRÜNÜN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİNDEKİ ÖNEMİNİN GİRDİ ÇIKTI ANALİZİYLE İNCELENMESİ Sosyal Blmler Dergs Sayı: 21 2009 ELEKTRİK ELEKTRONİK SEKTÖRÜNÜN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİNDEKİ ÖNEMİNİN GİRDİ ÇIKTI ANALİZİYLE İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Tuncer ÖZDİL Kırgızstan Türkye Manas Ünverstes, İ.İ.B.F.,

Detaylı

AİLEM VE ŞİRKETİM. Piyasalardan Haberler (Sayfa 9) Aile Şirketlerinde Kavganın Faturası 300 Milyar Dolar. Türkiye'ye En Çok Yatırım Yapan Ülkeler

AİLEM VE ŞİRKETİM. Piyasalardan Haberler (Sayfa 9) Aile Şirketlerinde Kavganın Faturası 300 Milyar Dolar. Türkiye'ye En Çok Yatırım Yapan Ülkeler Sayı 72 Eylül Ekm 2015 AİLEM VE ŞİRKETİM Türkye de İnovasyon (Sayfa 2-3) Teknoloj Üreten Türkye Çalıştayı (4-5) - H. Erkan Uncu - CGS Center Fnansal Yönetm Hzmetler Kıdeml Uzman Dünya da İnovasyon (6-7-8)

Detaylı

GIDA SEKTÖRÜNDE İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL GRAFİKLERİNİN BİR UYGULAMASI

GIDA SEKTÖRÜNDE İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL GRAFİKLERİNİN BİR UYGULAMASI GIDA SEKTÖRÜNDE İSTATİSTİKSEL KALİTE KONTROL GRAFİKLERİNİN BİR UYGULAMASI Aytaç PEKMEZCİ * Özet Kalte kontrol grafkler üreç kontrolü ve yleştrlmende öneml br yere ahptr. İşletmelerdek ürünlern kalte düzeylernn

Detaylı

DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME. Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cinemre

DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME. Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cinemre 1 DOĞRUSAL HEDEF PROGRAMLAMA İLE BÜTÇELEME Hazırlayan: Ozan Kocadağlı Danışman: Prof. Dr. Nalan Cnemre 2 BİRİNCİ BÖLÜM HEDEF PROGRAMLAMA 1.1 Grş Karar problemler amaç sayısına göre tek amaçlı ve çok amaçlı

Detaylı

2015-2016 METALURJİK KOK KÖMÜRÜ SATINALMA ŞARTNAME VE SÖZLEŞMESİ

2015-2016 METALURJİK KOK KÖMÜRÜ SATINALMA ŞARTNAME VE SÖZLEŞMESİ -.!'!uyseri ŞEKER FABRİKAsı A.Ş. ~ BOGAZLIY AN ŞEKER ve MAMÜLLERİ ENTEGRE TESİsİ 1. İşİN KONUSU: 2015-2016 METALURJİK KOK KÖMÜRÜ SATINALMA ŞARTNAME VE SÖZLEŞMESİ Şrketmz Fabrkalarında kullanılacak Metalurjk

Detaylı

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA

YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Cilt:13 Sayı:1 Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. MANİSA YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2006 Clt:3 Sayı: Celal Bayar Ünverstes İ.İ.B.F. MANİSA Bulanık Araç Rotalama Problemlerne Br Model Öners ve Br Uygulama Doç. Dr. İbrahm GÜNGÖR Süleyman Demrel Ünverstes, İ.İ.B.F.,

Detaylı

PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA DEBİ HESABI İÇİN ENTROPY YÖNTEMİNİN KULLANILMASI

PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA DEBİ HESABI İÇİN ENTROPY YÖNTEMİNİN KULLANILMASI PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA DEBİ HESABI İÇİN ENTROPY YÖNTEMİNİN KULLANILMASI Mehmet ARDIÇLIOĞLU *, Galp Seçkn ** ve Özgür Öztürk * * Ercyes Ünverstes, Mühendslk Fakültes, İnşaat Mühendslğ Bölümü Kayser

Detaylı

TEKLİF MEKTUBU SAĞLIK BAKANLIĞI_. '.. m

TEKLİF MEKTUBU SAĞLIK BAKANLIĞI_. '.. m SAĞLIK BAKANLIĞI TC Kayıt No: 133709 TURKIYE KAMU HASTANELERI KURUMU ı TRABZON ILI KAMU HASTANELERI BIRLIGI GENEL SEKRETERLIGI Kanun Eğtm Araştırma Hastanes TEKLİF MEKTUBU Sayı : 23618724 12.10.2015 Konu

Detaylı

Deney No: 2. Sıvı Seviye Kontrol Deneyi. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Dijital Kontrol Laboratuvar Deney Föyü Deneyin Amacı

Deney No: 2. Sıvı Seviye Kontrol Deneyi. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Dijital Kontrol Laboratuvar Deney Föyü Deneyin Amacı SRY ÜNİVERSİESİ Djtal ontrol Laboratuvar Deney Föyü Deney No: 2 Sıvı Sevye ontrol Deney 2.. Deneyn macı Bu deneyn amacı, doğrusal olmayan sıvı sevye sstemnn belrlenen br çalışma noktası cvarında doğrusallaştırılmış

Detaylı

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 2012 195

C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 2012 195 C.Ü. İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt 13, Sayı 1, 2012 195 TÜRKİYE DE TİCARİ BANKACILIK SEKTÖRÜNDE REKABET DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ (2002-2009) Abdulvahap ÖZCAN * Özet Türkye nn yaşadığı 2000 ve 2001 krzler

Detaylı

DENEY 4: SERİ VE PARALEL DEVRELER,VOLTAJ VE AKIM BÖLÜCÜ KURALLARI, KIRCHOFF KANUNLARI

DENEY 4: SERİ VE PARALEL DEVRELER,VOLTAJ VE AKIM BÖLÜCÜ KURALLARI, KIRCHOFF KANUNLARI A. DNYİN AMACI : Bast ser ve bast paralel drenç devrelern analz edp kavramak. Voltaj ve akım bölücü kurallarını kavramak. Krchoff kanunlarını deneysel olarak uygulamak. B. KULLANILACAK AAÇ V MALZML : 1.

Detaylı

DERSİN ADI PAZARTESİ YİYECEK İÇECEK SERVİSİ I 09: SALI YABANCI DİL I 15: ÇARŞAMBA TÜRK DİLİ I 13:00 204

DERSİN ADI PAZARTESİ YİYECEK İÇECEK SERVİSİ I 09: SALI YABANCI DİL I 15: ÇARŞAMBA TÜRK DİLİ I 13:00 204 TURZM E OTEL ŞLETMECLĞ PROĞRAMI I.SINIF(N.Ö) 2018/2019 ÖĞRETM YILI GÜZ DÖNEM ZE TARHLER 12.11,2018 PAZARTES YYECEK ÇECEK SERS I 09:30 SALI YABANCI DL I 15:00 TÜRK DL I 13:00 ATATÜRK LKELER E NKILAP I 13:00

Detaylı

Asimetri ve Basıklık Ölçüleri Ortalamalara dayanan (Pearson) Kartillere dayanan (Bowley) Momentlere dayanan asimetri ve basıklık ölçüleri

Asimetri ve Basıklık Ölçüleri Ortalamalara dayanan (Pearson) Kartillere dayanan (Bowley) Momentlere dayanan asimetri ve basıklık ölçüleri Asmetr ve Basıklık Ölçüler Ortalamalara dayanan (Pearson) Kartllere dayanan (Bowley) omentlere dayanan asmetr ve basıklık ölçüler Yrd. Doç. Dr. Tjen ÖVER ÖZÇELİK tover@sakarya.edu.tr III. Asmetr ve Basıklık

Detaylı

İki-Kademeli Basınçlı Santrifüj Soğutucu

İki-Kademeli Basınçlı Santrifüj Soğutucu İk-Kademel Basınçlı Santrfüj Soğutucu Model RTGC Serler CR413EA Katalogdak Model fades model kodumuzu belrtmektedr. Genel Özellkler 1) Yüksek verml, yarı-hermetk tp kompresör, yüksek performans ve uzun

Detaylı

T.C. MİLLİ EGİTİM BAKANLIGI Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı 10. 03.2010 00747. ... VALİLİGİNE (İl Milli Eğitim Müdürlüğü)

T.C. MİLLİ EGİTİM BAKANLIGI Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı 10. 03.2010 00747. ... VALİLİGİNE (İl Milli Eğitim Müdürlüğü) T.C. MİLLİ EGİTİM BAKANLIGI Sağlık İşler Dares Başkanlığı SA YI : B.08.0.SDB.0.ll.00.00/ KONU: Beslenme Dostu Okullar Projes 10. 03.2010 00747... VALİLİGİNE (İl Mll Eğtm Müdürlüğü) İlg: a)bakanlığımız

Detaylı

BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2. Öğretim planındaki AKTS 581058202101319 2 1 0 3 5

BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2. Öğretim planındaki AKTS 581058202101319 2 1 0 3 5 BEYKENT ÜNİVERSİTESİ - DERS İZLENCESİ - Sürüm 2 Ders Kodu Teork Uygulama Lab. YAPI ARAŞTIRMASI VE DOKÜMANTASYON Ulusal Kred Öğretm planındak AKTS 581058202101319 2 1 0 3 5 Ön Koşullar : Önerlen Dersler

Detaylı

TÜRKİYE HAYAT SİGORTASI SEKTÖRÜNDE ETKİNLİĞİN İNCELENMESİ *

TÜRKİYE HAYAT SİGORTASI SEKTÖRÜNDE ETKİNLİĞİN İNCELENMESİ * D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergs Clt:19 Sayı:1, Yıl:2004, ss:1-14 TÜRKİYE HAYAT SİGORTASI SEKTÖRÜNDE ETKİNLİĞİN İNCELENMESİ Serdar KILIÇKAPLAN Gaye KARPAT ÖZET Sgorta sektörü tamamıyla güven sstemne dayalı br oluşumdur.

Detaylı

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU

AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş. Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2012-30.09.2012 dönemne

Detaylı

i i 2005 Yılı Vergi Politikası çerçevesinde Arz Yönlü iktisat Yaklaşırru GiRiş

i i 2005 Yılı Vergi Politikası çerçevesinde Arz Yönlü iktisat Yaklaşırru GiRiş ~L_,_ ~_",_ _,_ ~"""_"'M_~ "',,,,,,,,,~_ -,~,,,,~ ~,,"' ~, ~ ------ ~~ "'"_ -, L L! 2005 Yılı Verg Poltkası çerçevesnde Arz Yönlü ktsat Yaklaşırru t, GRş 005 yılında zlenecek malye poltkasının temel hedeflernden

Detaylı

Bitkisel Ürün Sigortası Yaptırma İsteğinin Belirlenmesi: Tokat İli Örneği

Bitkisel Ürün Sigortası Yaptırma İsteğinin Belirlenmesi: Tokat İli Örneği Atatürk Ünv. Zraat Fak. Derg., 42 (2): 153-157, 2011 J. of Agrcultural Faculty of Atatürk Unv., 42 (2): 153-157, 2011 ISSN : 1300-9036 Araştırma Makales/Research Artcle Btksel Ürün Sgortası Yaptırma İsteğnn

Detaylı

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ'NİN YÜRÜTÜLMESİNDE ÖNEMLİ BİR ARAÇ: KALİTE ÇEMBERLERİ

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ'NİN YÜRÜTÜLMESİNDE ÖNEMLİ BİR ARAÇ: KALİTE ÇEMBERLERİ TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ'NİN YÜRÜTÜLMESİNDE ÖNEMLİ BİR ARAÇ: KALİTE ÇEMBERLERİ Özden BAY AZIT* Ulusal ve uluslaraqısı pazarlarda rekabetn olabldğnce yoğunlaştığı günümüzde,. hızlı değşm her alanda etksn

Detaylı

DAĞITIM STRATEJİLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK MODEL OLUŞTURMA: BİR TÜRK FİRMASI ÜZERİNE ÖRNEK UYGULAMA

DAĞITIM STRATEJİLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK MODEL OLUŞTURMA: BİR TÜRK FİRMASI ÜZERİNE ÖRNEK UYGULAMA ZKÜ Sosyal Blmler Dergs, Clt 2, Sayı 4, 2006, ss. 123 145. DAĞITIM STRATEJİLERİNİN OLUŞTURULMASINA YÖNELİK MODEL OLUŞTURMA BİR TÜRK FİRMASI ÜZERİNE ÖRNEK UYGULAMA Yrd. Doç. Dr. Ahmet ERGÜLEN Nğde Ünverstes

Detaylı

KOBİ LERİN YENİ PİYASALARA AÇILAMAMA NEDENLERİ VE BUNLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

KOBİ LERİN YENİ PİYASALARA AÇILAMAMA NEDENLERİ VE BUNLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER T.C. GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KOBİ LERİN YENİ PİYASALARA AÇILAMAMA NEDENLERİ VE BUNLARI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Hazırlayan İsmal ŞENTÜRK İktsat Ana Blm Dalı Yüksek Lsans Tez Danışman

Detaylı

04.10.2012 SU İHTİYAÇLARININ BELİRLENMESİ. Suİhtiyacı. Proje Süresi. Birim Su Sarfiyatı. Proje Süresi Sonundaki Nüfus

04.10.2012 SU İHTİYAÇLARININ BELİRLENMESİ. Suİhtiyacı. Proje Süresi. Birim Su Sarfiyatı. Proje Süresi Sonundaki Nüfus SU İHTİYAÇLARII BELİRLEMESİ Suİhtyacı Proje Süres Brm Su Sarfyatı Proje Süres Sonundak üfus Su ayrım çzs İsale Hattı Su Tasfye Tess Terf Merkez, Pompa İstasyonu Baraj Gölü (Hazne) Kaptaj Su Alma Yapısı

Detaylı

. ÖZEL DAR ARTNAME. Bu bölüm, elektrik özel artnamesinde bulunan tüm alt bölümlere uygulanacak temel prensipleri belirler.

. ÖZEL DAR ARTNAME. Bu bölüm, elektrik özel artnamesinde bulunan tüm alt bölümlere uygulanacak temel prensipleri belirler. ! " # $ % % & & ' . ÖZEL DAR ARTNAME A. N TANIMI,...projelernde gösterlen elektrk lernn özel teknk artnamesnde anlatıldıı eklde, verlen standartlara uygun olarak, kusursuz, eksksz, fen ve sanat kurallarına

Detaylı

Kısa Vadeli Sermaye Girişi Modellemesi: Türkiye Örneği

Kısa Vadeli Sermaye Girişi Modellemesi: Türkiye Örneği Dokuz Eylül Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Fakültes Dergs, Clt:24, Sayı:1, Yıl:2009, ss.105-122. Kısa Vadel Sermaye Grş Modellemes: Türkye Örneğ Mehmet AKSARAYLI 1 Özhan TUNCAY 2 Alınma Tarh: 04-2008,

Detaylı

i Transferler '

i Transferler ' [Kurum Kodu: 39.6 Adı: ANKARA SOSYAL BILIMLER ONlvERSITESI TABLO 1.1 BOTÇE UYGULAMA SONUÇLARI TABLOSU Yılı 2015 Ay: Lo ] BOTÇE GIDERININ TORO Car yıı (N) Ekonomık BOTÇE GELIRININ TORO Car Yıl (N) 830 GIDERLER

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, 2010 47

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, 2010 47 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, 2010 47 KRİZ ÖNCESİ VE KRİZ DÖNEMLERİNDE İŞLETMELERDE ÇALIŞMA SERMAYESİ GEREKSİNİMİNİN BELİRLEYİCİLERİ: İMKB İMALAT SANAYİ ŞİRKETLERİ ÜZERİNE

Detaylı

TRANSPORT PROBLEMI için GELIsTIRILMIs VAM YÖNTEMI

TRANSPORT PROBLEMI için GELIsTIRILMIs VAM YÖNTEMI Yönetm, Yl 9, Say 28, Ekm - 1997,5.20-25 TRANSPORT PROBLEMI ÇIN GELIsTIRILMIs VAM YÖNTEMI Dr. Erhan ÖZDEMIR I.Ü. Teknk Blmler M.Y.O. L.GIRIs V AM transport problemlerne en düsük malyetl baslangç çözüm

Detaylı

BIST da Demir, Çelik Metal Ana Sanayii Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Analizi: VZA Süper Etkinlik ve TOPSIS Uygulaması

BIST da Demir, Çelik Metal Ana Sanayii Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performans Analizi: VZA Süper Etkinlik ve TOPSIS Uygulaması EGE AKADEMİK BAKIŞ / EGE ACADEMIC REVIEW Clt: 4 Sayı: Ocak 04 ss. 9-9 BIST da Demr, Çelk Metal Ana Sanay Sektöründe Faalyet Gösteren İşletmelern Fnansal Performans Analz: VZA Süper Etknlk ve TOPSIS Uygulaması

Detaylı

ASLI GiBiOiR işbu fotokopi, Odamızda mevcut. T.O.B.B.'nce onaylı aslından çeldlmtştıı KAPASITE RAPORU. MAYIS?JltO

ASLI GiBiOiR işbu fotokopi, Odamızda mevcut. T.O.B.B.'nce onaylı aslından çeldlmtştıı KAPASITE RAPORU. MAYIS?JltO - LLUJ ISTANBUL ASLI GBOR şbu fotokop, Odamızda mevcut TOBB'nce onaylı aslından çeldlmtştıı SANAY OASı KAPASITE RAPORU 4 Mayıs 007 Rapor No 007-057 679 685 Frma Unvanı ESER TEKSTIL ITHALAT HRACAT IŞ TIc

Detaylı

Üç Boyutlu Yapı-Zemin Etkileşimi Problemlerinin Kuadratik Sonlu Elemanlar ve Sonsuz Elemanlar Kullanılarak Çözümü

Üç Boyutlu Yapı-Zemin Etkileşimi Problemlerinin Kuadratik Sonlu Elemanlar ve Sonsuz Elemanlar Kullanılarak Çözümü ECAS Uluslararası Yapı ve Deprem Mühendslğ Sempozyumu, Ekm, Orta Doğu Teknk Ünverstes, Ankara, Türkye Üç Boyutlu Yapı-Zemn Etkleşm Problemlernn Kuadratk Sonlu Elemanlar ve Sonsuz Elemanlar Kullanılarak

Detaylı