BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ"

Transkript

1 Doğuş Üniversiesi Dergisi, 6 () 25, 5-23 BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ THE EFFECT OF ADVERSE SELECTION AND MORAL HAZARD ON BANK LENDING Şehnaz Baır YİĞİTBAŞ Çanaale Onseiz Mar Üniversiesi, Ayvacı Mesle Yüseoulu, Finans-Banacılı ve Sigoracılı Bölümü sehnazbair@comu.edu.r ÖZET: Sigliz-Weiss modelinde, redi piyasalarında ers seçim ve ahlai ehlie problemlerinin derecesini eileyen en önemli faör olara faiz oranı göserilmeedir. Daha yüse faiz oranının, daha risli redi müşerilerinin sayısını arırara, redilerin geri ödenme ihimalini azalacağı ileri sürülmeedir. Bu maalede, redi faiz oranlarının geri ödenmeyen rediler oranına eisi incelenmeedir. 23:-23:2 dönemi redi faiz oranları ile geri ödenmeyen rediler arasında Granger nedenselli esi uygulanmış, her ii değişen arasında ii yönlü nedenselli ilişisi espi edilmişir. Anahar Kelimeler: Bana Kredileri; Ters Seçim; Ahlai Tehlie; Nedenselli ABSTRACT: The Sigliz-Weiss model suggess ha ineres rae is he mos imporan facor affecing he degree of adverse selecion and moral hazard in credi mares. A higher ineres rae increases he number of more risy cusomers and decreases he possibiliy of repaymen of loans. This paper sudies he effec of credi ineres rae on he raio of non-performing credi. Using daa for he period 23:-23:2, a causaliy es was applied o credi ineres rae and nonperforming credi. The findings indicae ha a bilaeral causal relaionship exiss beween he variables. Keywords: Ban Lending; Adverse Selecion; Moral Hazard; Causaliy JEL Classificaions: E5; G2. Giriş Banaların arşı arşıya olduları emel ris faörlerinden biri redi risidir. Ris, belenen bir sonuçan sapma olasılığı olara anımlanmaadır. Kredi risi ise en basi anlamıyla, redi müşerisinin sözleşme oşullarına uygun biçimde yüümlülülerini arşılayamama olasılığıdır. Kredinin anapara ve faizinin geri ödenmemesi veya geç ödenmesi redi risi olara ifade edilmeedir. Bu durumda redi borçlularının geri ödemediği veya geç ödediği redi uarları eğer öngörülen uarı aşıyorsa, banalar için belenmedi bir redi risi doğmaadır. Kredi risinin banaların aif pasif yöneiminde yaraığı en büyü ei, sorunlu redilerin aifleri dondurmasıdır. Çünü risli işlemeye verilen redi, bananın şüpheli alacalarının armasına neden olmaadır. Sorunlu redilerdei arış, bananın liidie ihiyacını arırara, hem nai aımını hem de redibiliesini olumsuz eilemeedir. Donmuş redilerin ahsil edilememesi, ilave fon maliyei doğuracağı gibi, özaynaların erimesiyle bana zararına yol açabileceir.

2 6 Şehnaz Baır YİĞİTBAŞ Banalarda redi ris yöneiminin en önemli ilelerinden biri, redi müşerileri haında ein bir izleme ve güvenilir bilgi oplamaır. Anca banalar, rediyi alan birey ve işlemelerin yapıları iş ve projeler haında, onlardan daha az bilgi sahibidirler (Sigliz ve Weiss, 98) Kredi arafları arasındai bu bilgi eşisizliği lieraürde asimeri bilgi olara ifade edilmeedir. Finans piyasalarında asimeri bilgi, ers seçim ve ahlai ehlie olma üzere ii emel soruna yol açmaadır. Ters seçim, redi sözleşmesi yapılmadan önce bananın, redi alanların gereli olan üm özellilerini görememesi nedeniyle oraya çıan bir sorundur. Ters seçim sorunu, gizli bilgiden, araflardan birinin diğerine göre daha fazla bilgiye sahip olmasından aynalanmaadır. Banaların iyi nielili işleme projeleri yerine öü nieliei projeleri ercih emesi ers seçim sorunudur (De Meza ve Webb, 987). Kredi alma iseyenler, fon sağlamalarını engelleyeceğini düşündüleri bazı olumsuz özellilerini salayabilir ya da daha farlı yansıabilirler. Ters seçim oramında yüse risli ve düşü risli redi alepleri birbirinden ayır edilemediği için banaların yüse risli redi müşerilerine redi verme olasılığı armaadır. Bu ise, oplam bana redileri içerisinde sorunlu redi miarının arması demeir. Asimeri bilginin banalarda yol açığı diğer sorun ise ahlai ehliedir. Ahlai ehlie, redi borçlusunun redi veren arafın arzu emediği şeilde, redinin geri ödenme ihimalini azalaca her ürlü isenmeyen faaliyelerin içine girmesi nedeniyle oraya çıabilece bir risir (Mishin, 29:4). Kredi verenler, redi borçluları haında redilerin risli alanlarda ullanılıp ullanılmayacağı ile ilgili olara am bilgi sahibi olsalar da redi borçlularının redinin geri ödenmeme risini arıraca her ürlü davranış eğilimi gösermeleri mümündür. Bu davranış eğilimi redi alanın, risi yüse olan projeleri ercih emesi şelinde oraya çımaadır. Bu nedenle, redi borçlusunun redi aldıan sonra gösereceği davranış eğilimi ile banaların redi risi arasında önemli bir bağlanı vardır. Asimeri bilgi eorilerinde (Jaffee ve Russell, 976; Sigliz ve Weiss, 98) redi piyasalarında ers seçim ve ahlai ehlie problemlerinin derecesini eileyen en önemli faör olara faiz oranı göserilmeedir. Banaların, redi alıcılarını rislili düzeylerine göre sınıflandıramamaları nedeniyle redi faiz oranını yüse belirlemeleri, redi porföylerinde ers seçim problemine maruz bıramaa ve redilerin geri ödenme ihimalini azalmaadır. Bunun emel nedenlerinden biri, yüse faiz oramında redi alebinde bulunanların genellile redi değerliliği düşü, risi yüse alıcılardan oluşmasıdır (Mishin, 996). Bu maalede, asimeri bilgi eorilerinden hareele redi faiz oranları ile geri ödenmeyen rediler arasındai nedenselli ilişisi incelenmeedir. Maalenin aip eden 2. ısımda ers seçim, ahlai ehlie ve redi faiz oranı ilişisi incelenmee, 3. ısımda yönem ve ampiri bulgulara yer verilmeedir. 2. Ters Seçim, Ahlai Tehlie ve Kredi Faiz Oranı İlişisi Banaların verdileri redilerin geri ödemeleriyle ile ilgili am bilgiye sahip olmaları halinde, yüse risli ve düşü risli redi alıcılarının hangi olasılılarla redi borcunu ödeyebileceleri bilineceir (Şılar, 27:23). Mevcu faiz oranında düşü risli redi alıcılarına verilen redinin belenen geirisi, yüse risli redi alıcılarından daha fazla olacaır. Bu durumda, bana redi risini sınıflandırabileceği için, redinin geri ödenmeme risini elafi edece şeilde faiz

3 Bana Kredilerinde Ters Seçim ve Ahlai Tehlie Eisi 7 farlılaşmasına gideceir. Bunu yaparen de düşü risli redi alıcılarına düşü faiz, yüse risli redi alıcılarına ise yüse faiz oranı uygulayacaır. Asimeri bilginin olduğu redi piyasasında ise, redi alıcısı rediyi geri ödeme gücü ve niyei onusunda banadan daha iyi bilgiye sahipir ve bananın redi müşerilerini rislili açısından sınıflandırması mümün olmamaadır. Dolayısıyla, bananın farlı ris grubunda yer alaca redi müşerilerine uygulayacağı faiz oranı, düşü risli redi müşerilerine uygulanaca faiz ile yüse risli redi müşerilerine uygulanaca faizin oralamasını yansıacaır (Aerlof, 97). Faa bu faiz oranı, yüse risli redi alıcılarının bilgi sorununun olmadığı bir piyasada ödeyeceği faiz oranından düşü olduğundan, redi havuzunda risi yüse redi müşerilerinin sayısı aracaır (Mishin, 29). Bu ise banaların sorunlu rediler oranını yüseleceir. Faiz oranındai arışın yol açacağı ers seçim ve ahlai ehlie problemleri Sigliz ve Weiss modelinde (98) şu şeilde açılanmışır. Modelde, redi verenlerin her bir proje grubunu (θ) ve bunların geiri dağılım ihimallerini (R) belirleyebildileri, anca projenin risliliğini belirleyemediği varsayılmaadır. Diğer arafan, projenin büyülüğü arıça risliliği de armaadır. Bu durum, geirilerin dağılımı F (R, θ) ve yoğunlu fonsiyonu f (R, θ) olara yazıldığında, θ > θ 2 için, eğer R f ( R, θ ) dr = R f ( R, θ ) dr ise, o halde y için, y F( R, θ) dr F( R, θ 2) dr olara göserilmeedir. y 2 Kredi borçlusu ya sözleşmede belirilen miarı (B) ya da (R+C) oplamının mümün olan en yüse değerini geri öder. Eğer, bireysel redi alıcısı ř faiz düzeyinde, sabi bir redi miarı (B) ile borçlanmış ise, emina (C) ve geirinin (R) oplamı, redi geri ödeme miarına ulaşamadığında redinin geri ödenmemesi sözonusu olacaır. Bu durum, aşağıdai eşisizli ile göserilebilir. C + R B(+ ř) Kredi alıcılarının ne geirisi, π (R, ř) = max( R ( + ř)b; - C ) Bananın geirisi, ρ( R, ř) = min( R + C; B( + ř) ) olacaır. Bananın bu geiriyi elde emesi için, redi alıcısı ya aahhü eiği miarı ödeme zorundadır ya da geri ödeyeceği miar (R+C) masimum olmalıdır. Bana için ii ihimal vardır. Birincisi, redi alıcısının sözleşmedei redi miarını ödemesi, iincisi ise işlemenin iflas eme ihimalidir. Diğer arafan, redi borçlusunun projeden belediği geiriyi sıfıra eşileyen bir proje (θ*) esas alındığında, veri faiz

4 8 Şehnaz Baır YİĞİTBAŞ oranında (ř) ve veri ris düzeyinde, işlemenin banadan borçlanabilmesi için θ > θ* olmalıdır. Kredi faiz oranlarının ers seçim eileri ile ilgili yapılan bu analiz üç aşamadan oluşmaadır (Jaffee ve Sigliz, 99) i) Daha risli olan redi alıcıları daha yüse âr belenisine sahipir. Dolayısıyla belenen ârlar risle birlie arar. ii) Faiz oranındai (ř) bir arış, üm alıcılar için belenen ârı azalır. Kredi alebinde bulunan işleme sayısı azalır, en güvenilir işlemeler (en düşü θ değerine sahip olanlar) piyasa dışına iilir. iii) Bananın belenen geirisi, daha risli projeler (en yüse θ değerine sahip olanlar) sözonusu olduğunda daha da düşer. Bu nedenle bananın redi geirisi projenin aran risliliği ile birlie azalır. Sigliz ve Weiss modelinde (98) faiz oranı ve ahlai ehlie eisi şu şeilde urulmaadır: Veri faiz oranında (r), bir işleme ii proje (j ve ) arasında ayısız ise, faiz oranındai bir arış, işlemenin iflas eme risi daha yüse olan projeyi ercih emesi ile sonuçlanacaır. Dolayısıyla, bananın redi faiz oranını yüselmesi neicesinde redi borçluları daha fazla ris üsleneceir. Bu durumda proje (i. inci proje) için belenen geiri; π i = E [max (R i (+ ř)b, -C] ise, d π /d ř = -B(-Fi ((+ ř)b-c)) olacaır. Dolayısıyla, ii projenin de geirileri aynı ise (π j = π ), faiz oranındai (ř) arış arşısında, geri ödeme ihimalinin daha yüse olduğu projenin belenen geirisindei azalma, geri ödeme ihimali daha düşü olan projenininden daha fazla olacaır. Çünü düşü risli projelere sahip redi borçlularının aahhü eileri miarı ödeme ihimalleri daha fazladır. Kredi faiz oranı, redi borçlularının davranışını değişirere bananın belenen geirisini de eilemiş olacaır. Kredi veren ile redi alanların yalaşımları aynı değildir. Kredi alıcısı sadece yaırımın geirisi ile ilgileniren bana, firmanın iflas eme ihimali arşısında elde edeceği geiriyi önemsemeedir. Firmanın iflas emesi halinde bananın redi geirisi azalacaır. 3. Veri Sei, Yönem ve Ampiri Bulgular Bu maalede, 23:-23:2 dönemine ai aylı veriler ullanılara redi faiz oranı ve geri ödenmeyen rediler arasındai nedenselli ilişisi araşırılmaadır. Kredi faiz oranları (X), Türiye de banalarca işlemelere TL üzerinden açılan redilere uygulanan ağırlılı oralama faiz oranlarını gösermeedir. Faiz değişeni nominal değerinden reel değerlerine TÜFE 23= endesi ullanılara dönüşürülmüşür. Bana bilançolarında geri ödenmeyen redileri emsil eden alem olara asfiye edilece rediler seçilmiş ve bu değişeni emsilen asfiye edilece redilerin

5 Bana Kredilerinde Ters Seçim ve Ahlai Tehlie Eisi 9 oplam redilere oranı (Y) alınmışır. Tüm veriler Türiye Cumhuriye Banası Eleroni Veri Dağıım Sisemi (T.C.M.B. EVDS) alınmışır. Serilere ai grafiler, Grafi de göserilmeedir. 5 X Y Grafi. Kredi Faiz Oranı (X) ve Tasfiye Edilece Krediler Oranı (Y) Serilerinin Grafileri 3.. Birim Kö Tesi Zaman serisi verileri ullanılara yapılan eonomeri analizlerde, sahe regresyon sorununa yol açmama için bu serilerin durağan olması geremeedir. Diğer arafan, nedenselli analizine geçmeden önce değişenlerin durağanlığının sağlanması geremeedir. Durağanlı avramı, soasi bir değişenin zaman içinde oralaması, varyansı ve ovaryansının sabi olması şelinde ifade edilmeedir: Oralama = E(Y )=μ Varyans = var (Y - μ ) 2 =δ 2 Kovaryans = γ =E[(Y - μ )(Y - - μ)] Serilerin durağanlıları birim ö esleri yapılara belirlenmeedir. Kredi faiz oranı (X) ve asfiye edilece rediler oranı (Y) verilerine ilişin birim öün espi edilmesinde, Genişleilmiş Dicey-Fuller (979) esi uygulanacaır.

6 2 Şehnaz Baır YİĞİTBAŞ Dicey-Fuller in oraya oyduğu üç denlem ürü bulunmaadır: Y = γ Y - +ε (Sabisiz rendsiz) () Y = α + γy - +ε (Sabili rendsiz) (2) Y = α + α + γy - +ε (Sabili Trendli) (3) Üç regresyonun birbirinden farı α ve (rend) gibi deerminisi elemanlar içermesidir. Eğer, ε ardışı bağımlı ise Genişleilmiş Dicey-Fuller (ADF) ullanılmaadır. ADF esi, DF denlemine bağımlı değişenin gecimeli değerlerinin elenmesi ile yapılmaadır. Böylelile modelde ooorelasyonun oradan aldırılması mümün hale gelmeedir. ADF birim ö esi için regresyonlar aşağıdai gibidir: ΔY ΔY ΔY = = Y + βδy i + ε + γy + βδy i + ε + α + γy + βδy i + ε = γ (4) α (5) α (6) Yuarıdai denlemlerde Y, durağanlığı belirlenme isenen değişeni, Δ far parameresini, γ, α ve β asayıları, rend değişeni,γ gecime uzunluğunu ε rassal haa erimini ifade emeedir. Yuarıdai modellere DF sınaması uygulanırsa, buna Genişleilmiş Dicey-Fuller (ADF) sınaması adı verilmeedir. Bu durumda es edilece emel hipoez; H :γ = Temel hipoez serinin durağan olmadığını ve birim öe sahip olduğunu, alernaif hipoez ise serinin durağan olduğunu gösermeedir. γ ahmini sıfırdan farlı değilse birim ö emel hipoezi reddedilemez. ADF esinde τ (au) isaisiği ullanılmaadır. τ isaisilerinin değerlendirilmesinde bilinen esi yapılamaz. Çünü hesaplanan değeri büyü örnelerde bile dağılımına uymayacaır. Bu nedenle τ isaisiği MacKinnon rii değerleri ile arşılaşırılır. Eğer τ isaisiği mula değer olara ( τ ) MacKinnon rii değerinden üçü ise, emel hipoez abul edilir ve serinin durağan olmadığı sonucuna varılır. Eğer τ isaisiği mula değer olara ( τ ) MacKinnon rii değerinden büyü ise, emel hipoez reddedilir ve serinin durağan olduğu sonucuna varılır. Birim öü olmayan ve dolayısıyla durağan olan zaman serileri I() olara ifade edilmeedir. Birim öe sahip olan değişenler ise, birinci farlarının alınması ile durağan hale geirilebilir. Kredi faiz oranı (X) ve asfiye edilece rediler oranı (Y) değişenlerinin verilerine uygulanan ADF es sonuçları Tablo de verilmişir. Değişenlere ai uygun gecime uzunluları belirleniren Schwarz bilgi rierinden (SCI) yararlanılmışır.

7 Bana Kredilerinde Ters Seçim ve Ahlai Tehlie Eisi 2 Tablo. ADF Birim Kö Tesi Değişenler Tes İsaisileri Krii Değerler I() % %5 % X (8) -4,27-3,56-3,2 Y -9.2() -4,2-3,53-3,9 *X ve Y serilerinin birim ö esleri sabi ve rend içermeedir. ADF esi için Mac Kinnon (996) rii değerleri ullanılmışır. *Paranez içindei sayılar Schwarz bilgi rierine göre elde edilmiş opimal gecime uzunluğunu gösermeedir. Masimum gecime uzunluğu olara alınmışır. Tablo dei ADF es sonuçları % anlamlılı düzeyinde Mac Kinnon rii değeri ile arşılaşırıldığında, her ii değişen için emel hipoez reddedilmeedir. Kredi faiz oranı (X), asfiye edilece rediler oranı (Y) değişenleri düzey değerleri ile durağandır Granger Nedenselli Tesi Değişenler arasında ilişinin yönünü belirleme amacıyla sandar Granger nedenselli esi uygulanacaır. Granger esi (Granger, 969) aşağıdai çif regresyon ahminini içermeedir: X = iy + β j X + ε (7) Y = λ iy + ρ j X + ε 2 (8) Burada, β, λ ve ρ gecime asayılarını, büün değişenler için ora gecime derecesini ve ε ise modeldei haa erimlerini gösermeedir. Regresyonda yer alan haa erimleri arasında bir ilişinin olmadığı varsayılır. Granger nedenselli esinde dör durum vardır (Gujurai, 24: ); i) Eğer numaralı denlemdei gecimeli Y nin ahmin asayıları isaisisel olara sıfırdan farlıysa, yani i ise ve 2 numaralı denlemdei gecimeli X nin ahmin asayıları isaisisel olara sıfırdan farlı değilse, diğer bir ifadeyle ρ = ise Y den X e doğru e yönlü bir nedenselli vardır (Y X). i ii) Eğer numaralı denlemdei gecimeli Y nin ahmin asayıları isaisisel olara sıfırdan farlı değilse, yani i = ve 2 numaralı denlemdei gecimeli X in ahmin asayıları isaisisel olara sıfırdan farlı ise, yani ρi ise X den Y ye doğru e yönlü nedenselli vardır (X Y). iii) X ve Y nin asayıları isaisisel olara sıfırdan farlıysa ve asayılar anlamlı ise çif yönlü nedenselli ilişisi vardır. (X Y)

8 22 Şehnaz Baır YİĞİTBAŞ iv) X ve Y asayıları isaisisel olara anlamlı değilse ii değişen arasında nedenselli ilişisi your (X ve Y birbirinden bağımsızdır). X ve Y arasında Granger nedenselli analizi şöyle yapılmaadır: H : i = dır ve H : i hipoezleri ile ρ j = dır ve ρ olma üzere her ii regresyon için ii hipoez urulmaadır. j H hipoezi emel hipoezdir. Bu hipoezin sınaması için F isaisiği ullanılmaadır. ( RSSR RSSUR) / m F = RSS /( n ) UR Hesaplanan F değeri, belirli anlamlılı düzeylerinde eşi F değerini aşıyorsa H hipoezi reddedilir ve H ı hipoezi abul edilir. Kredi faiz oranı (X) ve geri ödenmeyen rediler oranı (Y) değişenleri ullanılara, Geri ödenmeyen rediler, redi faiz oranının Granger nedeni değildir (H : i = ) ve Kredi faiz oranı geri ödenmeyen redilerin Granger nedeni değildir (H : ρ i = ) emel hipoezlerinin doğruluğu F esi ullanılara sınanacaır. Bu çalışmada, Granger nedenselli esi VAR(3) modeli üzerinden yapılmışır. VAR(3) modelinde ooorelasyon ve değişen varyans sorunlarına raslanmamaadır. Lagrange-Muliplier (LM) isaisiği 5.94(.2), değişen varyans için Ki-are değeri 3.8(.9) dir. Tablo 2 de Granger es sonuçları yer almaadır. Tes sonuçları incelendiğinde, seçilen gecime uzunluğunda Kredi faiz oranı geri ödenmeyen redilerin Granger nedeni değildir emel hipoezi % anlamlılı düzeyinde abul edilmemiş, diğer bir ifadeyle geri ödenmeyen redi miarındai değişililerin redi faizlerinde meydana gelen değişmelerden aynaladığı sonucuna ulaşılmışır. Geri ödenmeyen rediler, redi faiz oranının Granger nedeni değildir emel hipoezi ise % 5 anlamlılı düzeyinde abul edilmemiş, başa bir ifadeyle redi faiz oranındai değişililerin geri ödenmeyen redilerden eilendiği sonucu oraya çımışır. Buna göre, redi faiz oranı ile geri ödenmeyen rediler arasında ii yönlü bir nedenselli ilişisi vardır (X Y). Tablo 2. Granger Nedenselli Tes Sonuçları İlişinin Yönü Gecime Uzunluğu F-İsaisiği p-değeri Karar X Y * H red Y X ** H red * %, **%5 haa payı ile anlamlıdır. Granger esi için gecime seviyesi, VAR modeli için belirlenen gecime seviyesinde olduğu gibi 3 olara ele alınmışır.

9 Bana Kredilerinde Ters Seçim ve Ahlai Tehlie Eisi Sonuç Bu araşırmada, Sigliz-Weiss modelinde ileri sürülen redi faiz oranlarındai arışın asimeri bilgi problemlerini arırara redilerin geri dönüşünü olumsuz eileyeceği varsayımı eonomeri olara analiz edilmişir. Kredi faiz oranları ile sorunlu rediler oranı arasındai ilişi Granger nedenselli analizi ile araşırılmışır. Nedenselli analizinin il aşamasında, değişenlere ai zaman serisi özellileri belirlenmişir. Değişenlere ADF birim ö esi uygulanmış ve değişenlerin düzey değerlerinde durağan olduları espi edilmişir. Ooorelasyon ve değişen varyans sorunun olmadığı VAR(3) modeli urulmuşur. Durağan serilere uygulanan sandar Granger nedenselli es sonuçlarına göre redi faiz oranı ile sorunlu redileri emsilen ullanılan asfiye edilece rediler oranı arasında ii yönlü nedenselli ilişisi vardır. Diğer bir ifade ile, faiz oranlarından geri ödenmeyen redilere, geri ödenmeyen redilerden faiz oranlarına doğru Granger nedenselli ilişisi bulunmaadır. Bu bulgular banaların belirledileri redi faiz oranlarının ers seçim ve ahlai ehlie problemlerinin derecesini eilediği, dolayısıyla faiz oranları ile redi risi arasında bir ilişinin olduğu, diğer arafan sorunlu rediler oranının banaların redi fiyalama poliialarını eilediği şelinde yorumlanabilir. Bu durumda, redi borçlusunun davranışının bana arafından izlenmesi am anlamıyla mümün olmadığı ve maliyesiz de olmadığı için banalar, redi faiz oranlarının redi borçlularının davranışı üzerindei eisini diae alma durumundadırlar. Uygulamada, banalar ris primini belirleren, redi alebinde bulunan işlemelerin finansal durumlarının yanı sıra işlemenin redi geçmişini diae almaadırlar. Bunun yanısıra banalar redi risinin arığı bir oramda redi sandar ve oşullarını sıılaşırma durumundadırlar. Buna yöneli olara uygun bir fiyalama poliiasının gelişirilmesi, emina yapısının güçlendirilmesi, redi puanlamasında uygulanaca eşi değerlerin yüselilmesi gibi önlemler alınabilir. 5. Referanslar AKERLOF, G.A. (97). The mare for lemons : qualiy uncerainy and he mare mechanism. The Quarerly Journal of Economics, 84(3), pp DE MEZA, D., WEBB, D. (987). Too much invesmen: a problem of asymmeric informaion. The Quarerly Journal of Economics, 2(2), pp DICKEY, D.A., FULLER, W.A. (979). Disribuion of he esimaors of auoregressive ime series wih a uni roo. Journal of he American Saisical Associaion, 74(366), pp GRANGER, C.W.J. (969). Invesigaing causal relaions by economeric models and crossspecral mehods. Economerica, 37 (3), pp GUJARATI, D.N. (24). Basic Economerics, Fourh Ediion, New Yor: McGraw-Hill. JAFFEE, D.M., STIGLITZ, J.W. (99). Credi raioning. B.M. FRIEDMAN and F.H. HAHN (eds.), Handboo of Moneary Economics içinde, Elsevier, Ediion, 2 (2), pp JAFFEE, D.M., RUSSELL, T. (976). Imperfec informaion, uncerainy, and credi raioning. The Quarerly Journals of Economics, 9 (4), pp MISHKIN, F.S. (996). The channels of moneary policy ransmission: lessons for moneary policy. NBER Woring Paper, no MISHKIN, F.S. (29). The econonomics of money, baning and financial mares, 9h Ediion. STIGLITZ, J., WEISS, A. (98). Credi raioning in mares wih imperfec informaion. The American Economic Review, 7(3), pp ŞIKLAR, İ. (27). Finansal eonomi. Esişehir, Anadolu Üniversiesi Yayınları.

BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ

BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ BANKA KREDİLERİNDE TERS SEÇİM VE AHLAKİ TEHLİKE ETKİSİ THE EFFECT OF ADVERSE SELECTION AND MORAL HAZARD ON BANK LENDING ÖZET: Sigliz-Weiss modelinde redi piyasalarında ers seçim ve ahlai ehlie problemlerinin

Detaylı

Reel Döviz Kurunun Türkiye nin Turizm Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Ampirik Analizi 1

Reel Döviz Kurunun Türkiye nin Turizm Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Ampirik Analizi 1 Şen, A., Şi, M. / Journal of Yasar Universiy, 2015, 10/40, 6752-6762 Reel Döviz Kurunun Türiye nin Turizm Gelirleri Üzerindei Eisinin Amiri Analizi 1 The Emirical Analysis of Real Exchange Rae Imac on

Detaylı

White ın Heteroskedisite Tutarlı Kovaryans Matrisi Tahmini Yoluyla Heteroskedasite Altında Model Tahmini

White ın Heteroskedisite Tutarlı Kovaryans Matrisi Tahmini Yoluyla Heteroskedasite Altında Model Tahmini Ekonomeri ve İsaisik Sayı:4 006-1-8 İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ EKONOMETRİ VE İSTATİSTİK DERGİSİ Whie ın Heeroskedisie Tuarlı Kovaryans Marisi Tahmini Yoluyla Heeroskedasie Alında Model Tahmini

Detaylı

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, InroducoryEconomericsA Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama

Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2009 Cil:16 Sayı:2 Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracaa Ekisi: Türkiye İçin Bir Uygulama Prof. Dr. Recep TARI Kocaeli Üniversiesi, İ.İ.B.F.,

Detaylı

EXPORT-FOREIGN DIRECT INVESTMENT RELATIONSHIP IN TURKISH ECONOMY:A TIME SERIES ANALYSIS. Abstract. Özet

EXPORT-FOREIGN DIRECT INVESTMENT RELATIONSHIP IN TURKISH ECONOMY:A TIME SERIES ANALYSIS. Abstract. Özet Eonomi ve Sosyal Araşırmalar Dergisi, Bahar 6, Cil:3, Yıl:, Sayı:1, 3:117-16 TÜRK EKONOMİSİNDE İHRACAT VE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM İLİŞKİSİ: BİR ZAMAN SERİSİ ANALİZİ Mura KARAGÖZ İnönü Üniversiesi, İİBF,

Detaylı

1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ

1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ 1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ Yapısal kırılmanın araştırılması için CUSUM, CUSUMSquare ve CHOW testleri bize gerekli bilgileri sağlayabilmektedir. 1.1. CUSUM Testi (Cumulative Sum of the recursive residuals

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

Faiz Oranı, Getiri Farkı ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Örneği (1990-2006)

Faiz Oranı, Getiri Farkı ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Örneği (1990-2006) Doz Eylül Üniversiesi İisadi ve İdari Bilimler Faülesi Dergisi, Cil:4, Sayı:1, Yıl:009, ss.43-58. Faiz Oranı, Geiri Farı ve Eonomi Büyüme: Türiye Örneği (1990-006) Rahmi YAMAK 1 Ban TANRIÖVER Alınma Tarihi:

Detaylı

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri 3/24/2016. Bir stokastik sürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

1980-2013 Dönemi Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişki

1980-2013 Dönemi Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişki Yönetim Bilimleri Dergisi / Journal of Administrative Sciences Cilt / Volume: 14, Sayı / N: 27, ss. / pp.: 473-490, 2016 1980-2013 Dönemi Türkiye Ekonomisinde Enflasyon ve Faiz Oranı Arasındaki İlişki

Detaylı

RİSK ANALİZİ VE. İşletme Doktorası

RİSK ANALİZİ VE. İşletme Doktorası RİSK ANALİZİ VE MODELLEME İşletme Doktorası Programı Bölüm - 1 Portföy Teorisi Bağlamında Risk Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar 1 F23 F1 Risk Kavramı ve Riskin Ölçülmesi Risk istenmeyen bir olayın olma

Detaylı

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man

Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man 214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215

Detaylı

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları. Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA

EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları. Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA Dersin Amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin; Öğretmenlik mesleği ile tanışmalarını, Öğretmenliğin özellikleri

Detaylı

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1

RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 1950-1995 1 RASYONEL BEKLENTLER DOAL ORAN HPOTEZ Türkiye çin Zaman Serisi Bulguları 950-995 Rahmi YAMAK * Yakup KÜÇÜKKALE ** ÖZET Bu çalımada, Rasyonel Bekleniler Doal Oran Hipoezinin, Çıkı (ya da isizliin) alep (ya

Detaylı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne

Detaylı

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 6. Hafta Oda Akustiği

MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 6. Hafta Oda Akustiği MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 6. Hafta Oda Akustiği Sesin Oda İçerisinde Yayınımı Akustik olarak sesin odada yayınımı için, sesin dalga boyunun hacmin boyutlarına göre oldukça küçük olması gerekmektedir.

Detaylı

IKTI 102 24 Şubat, 2011 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK

IKTI 102 24 Şubat, 2011 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK DERS NOTU 01 MAKROEKONOMİYE GİRİŞ NOMİNAL VE REEL ÇIKTI İSTİHDAM VE İŞSİZLİK Bugünki dersin içeriği: I. MAKROEKONOMİK ANALİZE GENEL BİR BAKIŞ... 1 1. GİRİŞ... 1 2. MAKROEKONOMİNİN KÖKLERİ... 2 3. MAKROEKONOMİNİN

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015 ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015 3 Kasım 2015 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; RSI indikatörü genel olarak dip/tepe fiyatlamalarında başarılı sonuçlar vermektedir. Günlük bazda

Detaylı

REEL DÖVİZ KURU VE ÇIKTI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990-2006)

REEL DÖVİZ KURU VE ÇIKTI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990-2006) REEL DÖVİZ KURU VE ÇIKTI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1990-2006) Ahme AY * Şerife ŞAYLAN ** İsmail KOÇAK *** Öze Bu çalışma, reel döviz kuru ile çıkı düzeyi arasındaki nedensellik ilişkisini

Detaylı

2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU

2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU 2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına

Detaylı

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde

Birim Kök Testleri. Random Walk. Bir stokastiksürecin birim kök içerip içermediğini nasıl anlarız? Hatırlarsak aşağıdaki AR(1) sürecinde Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 02, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 19 Ocak 2016 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; Kısa dönemde 144 günlük ortalama $1110.82 trend değişimi için referans takip seviyesi olabilir.

Detaylı

Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013)

Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013) YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:2015 Cil:22 Sayı:2 Celal Bayar Üniversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Enflasyon ve Nominal Faiz Oranı İlişkisi: Türkiye Örneği (2004-2013) Musa ATGÜR * N. Oğuzhan ALTAY ** ÖZ Bu çalışmada,

Detaylı

HAYALi ihracatln BOYUTLARI

HAYALi ihracatln BOYUTLARI HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında

Detaylı

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri

24.05.2010. Birim Kök Testleri. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök Testleri, Eşbütünleşme, Hata Düzeltme Modelleri Yıldız Teknik Üniversiesi İkisa Bölümü Ekonomeri II Ders Noları Ders Kiabı: J.M. Wooldridge, Inroducory Economerics A Modern Approach, 2nd. ed., 2002, Thomson Learning. Zaman Serisi Modelleri: Birim Kök

Detaylı

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ *

İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferhat TOPBAŞ * İşsizlik ve İnihar İlişkisi: 1975 2005 Var Analizi 161 İŞSİZLİK VE İNTİHAR İLİŞKİSİ: 1975 2005 VAR ANALİZİ Ferha TOPBAŞ * ÖZET İşsizlik, birey üzerinde olumsuz birçok soruna neden olan karmaşık bir olgudur.

Detaylı

İçindekiler Şekiller Listesi

İçindekiler Şekiller Listesi 1 İçindekiler 1.GĠRĠġ 3 2. Mekânsal Sentez ve Analiz ÇalıĢmaları... 4 3. Konsept....5 4. Stratejiler.....6 5.1/1000 Koruma Amaçlı Ġmar Planı.....7 6.1/500 Vaziyet Planı Sokak Tasarımı....7 7.1/200 Özel

Detaylı

AvivaSA Emeklilik ve Hayat. Fiyat Tespit Raporu Görüşü. Şirket Hakkında Özet Bilgi: Halka Arz Hakkında Özet Bilgi:

AvivaSA Emeklilik ve Hayat. Fiyat Tespit Raporu Görüşü. Şirket Hakkında Özet Bilgi: Halka Arz Hakkında Özet Bilgi: arastirma@burganyatirim.com.tr +90 212 317 27 27 3 Kasım 2014 Fiyat Tespit Raporu Görüşü Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmış olan bu rapor, A.Ş. için hazırlanmış olup 31 Ekim 2014

Detaylı

DOĞAL GAZ DEPOLAMA ġġrketlerġ ĠÇĠN TARĠFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI. BĠRĠNCĠ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Ġstenecek Veriler

DOĞAL GAZ DEPOLAMA ġġrketlerġ ĠÇĠN TARĠFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI. BĠRĠNCĠ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Ġstenecek Veriler DOĞAL GAZ DEPOLAMA ġġrketlerġ ĠÇĠN TARĠFE HESAPLAMA USUL VE ESASLARI BĠRĠNCĠ KISIM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Ġsenecek Veriler BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam Madde

Detaylı

Ara Dönem Faaliyet Raporu MART 2014

Ara Dönem Faaliyet Raporu MART 2014 MART 2014 Raporun Ait Olduğu Dönem : 01.01.2014 31.03.2014 Bankanın Ticaret Ünvanı : TAIB YatırımBank A.Ş. Genel Müdürlük Adresi : Yüzbaşı Kaya Aldoğan Sokak Aksoy İş Merkezi No. 7 Kat 3 Zincirlikuyu,

Detaylı

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası

Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası 2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde

Detaylı

Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2) 2006, 162-171

Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (2) 2006, 162-171 Doğuş Üniversiesi Dergisi, 7 (2) 2006, 62-7 TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİNİN EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİNİN TESTİ : YAPISAL KIRILMA VE NEDENSELLİK ANALİZİ TEST FOR THE EFFECT OF TOURISM RECEIPTS ON ECONOMIC

Detaylı

GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU

GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU GRUP ŞİRKETLERİNE KULLANDIRILAN KREDİLERİN VERGİSEL DURUMU I-GİRİŞ Grup şirketleri arasında gerçekleşen fiyatlandırma sistemi ekonominin kuralları doğrultusunda gerçekleşmektedir. Özellikle gelişmekte

Detaylı

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ

TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 3, Sayı 6, 2007, ss. 8 88. TÜRKİYE DE EKONOMİK BÜYÜME VE DÖVİZ KURU CARİ AÇIK ÜZERİNDE ETKİLİ MİDİR? BİR NEDENSELLİK ANALİZİ Arş.Gör. Erman ERBAYKAL Balıkesir Üniversiesi

Detaylı

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015

Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA İLİŞKİN GENELGE (2015/50) Bu Genelge, 25.05.2015

Detaylı

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi

Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Konu 4 Tüketici Davranışları Teorisi Hadi Yektaş Zirve Üniversitesi İşletme Yüksek Lisans Programı Güz 2012 1 / 93 Hadi Yektaş Tüketici Davranışları Teorisi İçerik 1 2 Kayıtsızlık Eğrisi Analizi Tüketici

Detaylı

BÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM

BÖLÜM 3 : SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BÖLÜM İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 178 BÖLÜM 1 : Kararların Sınıflandırılması... 179 1.1. Alınan Kararlar... 179 1.2. Kararların İhale Türlerine Göre Sınıflandırılması....180 BÖLÜM 2 : Sonuç Kararlarının Sınıflandırılması...

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7 İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer

Detaylı

ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI

ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI ÜNİTE 5 KESİKLİ RASSAL DEĞİŞKENLER VE OLASILIK DAĞILIMLARI 1 Rassal Değişken Bir deney ya da gözlemin şansa bağlı sonucu bir değişkenin aldığı değer olarak düşünülürse, olasılık ve istatistikte böyle bir

Detaylı

ÜCRET GARANTĠ FONU YÖNETMELĠĞĠ. BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ÜCRET GARANTĠ FONU YÖNETMELĠĞĠ. BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Haziran 2009 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 27272 Türkiye ĠĢ Kurumundan: ÜCRET GARANTĠ FONU YÖNETMELĠĞĠ Amaç BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı, iģverenin ödeme

Detaylı

Monopol. (Tekel) Piyasası

Monopol. (Tekel) Piyasası Monopol (Tekel) Piyasası Sonsuz sayıda alıcı karşısında tek satıcının olduğu piyasa yapısına tekel diyoruz. Tekelci firmanın sattığı malın ikamesi yoktur ya da tanım gereği piyasaya giriş engellenmiştir.

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi

DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun

Detaylı

6.5 Basit Doğrusal Regresyonda Hipotez Testleri. 6.5.1 İçin Hipotez Testi: 1. Hipotez kurulur. 2. Test istatistiği hesaplanır.

6.5 Basit Doğrusal Regresyonda Hipotez Testleri. 6.5.1 İçin Hipotez Testi: 1. Hipotez kurulur. 2. Test istatistiği hesaplanır. 6.5 Basit Doğrusal Regresyonda Hipotez Testleri 6.5.1 İçin Hipotez Testi: 1. Hipotez kurulur. 2. Test istatistiği hesaplanır. olduğu biliniyor buna göre; hipotezinin doğruluğu altında test istatistiği

Detaylı

DENEY Kum Kalıba Döküm ve Besleyici Hesabı 4 Doç.Dr. Ahmet ÖZEL, Yrd.Doç.Dr. Mustafa AKÇİL, Yrd.Doç.Dr. Serdar ASLAN DENEYE HESAP MAKİNASI İLE GELİNİZ

DENEY Kum Kalıba Döküm ve Besleyici Hesabı 4 Doç.Dr. Ahmet ÖZEL, Yrd.Doç.Dr. Mustafa AKÇİL, Yrd.Doç.Dr. Serdar ASLAN DENEYE HESAP MAKİNASI İLE GELİNİZ DENEY NO Kum Kalıba Döküm ve Besleyici Hesabı 4 Doç.Dr. Ahme ÖZEL, Yrd.Doç.Dr. Musafa AKÇİL, Yrd.Doç.Dr. Serdar ASLAN DENEYE HESAP MAKİNASI İLE GELİNİZ Deney aşamaları Tahmini süre (dak) 1) Ön bilgi kısa

Detaylı

2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi

2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi 2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi Sözleşmenin tarafları Madde 1) İşbu Sözleşme, İsmet İnönü Bulvarı No:36, 06510 Emek / Ankara adresinde mukim Hazine Müsteşarlığı (bundan sonra kısaca Müsteşarlık

Detaylı

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE

İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE Doğuş Üniversiesi Dergisi, 12 (2) 2011, 256-264 İMKB DE YABANCI İŞLEMLERİ VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN FOREIGN INVESTMENTS AND STOCK RETURNS ON ISE H. Aydın OKUYAN (1),

Detaylı

VAKIF MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. )

VAKIF MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. ) (ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. ) 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN

Detaylı

23.02.2012. b TT :Taşıyıcı teker genişliği Kaymalı yataklı tekerler daha küçük yükler için kullanılırlar

23.02.2012. b TT :Taşıyıcı teker genişliği Kaymalı yataklı tekerler daha küçük yükler için kullanılırlar .0.0 Teerler ve Raylar Vinç Köprüleri Kren Köprüleri TEKERLER VE RAYLAR TEKERLER Araba ve gezer öprü teerleleri bilyalı ve aymalı yatalı yapılabilir. Teerler arabaların veya öprülerin raylar üzerinde yuvarlanma

Detaylı

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu

Türkiye de Kırmızı Et Üretiminin Box-Jenkins Yöntemiyle Modellenmesi ve Üretim Projeksiyonu Hayvansal Üreim 53(): 3-39, 01 Araşırma Türkiye de Kırmızı E Üreiminin Box-Jenkins Yönemiyle Modellenmesi ve Üreim Projeksiyonu Şenol Çelik Ankara Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Zooekni Anabilim Dalı

Detaylı

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1. BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1. BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ DENEY SORUMLUSU Arş.Gör. Şaban ULUS Haziran 2012 KAYSERİ

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu

Detaylı

Ticaret Unvanı: YAYLA ENERJİ ÜRETİM TURİZM VE İNŞAAT TİCARET A.Ş. Merkez Adresi : Turan Güneş Bulvarı İlkbahar Mah.606.Sok. No : 12 Çankaya / ANKARA

Ticaret Unvanı: YAYLA ENERJİ ÜRETİM TURİZM VE İNŞAAT TİCARET A.Ş. Merkez Adresi : Turan Güneş Bulvarı İlkbahar Mah.606.Sok. No : 12 Çankaya / ANKARA YAYLA ENERJİ ÜRETİM TURİZM VE İNŞAAT TİCARETANONİM ŞİRKETİ 01.01.2015 31.12.2015 DÖNEMİ YILLIK FALİYET RAPORU 1- GENEL BİLGİLER Raporun Ait Olduğu Dönem: 01.01.2015 31.12.2015 Ticaret Unvanı: YAYLA ENERJİ

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI

MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI MİKRO İKTİSAT ÇALIŞMA SORULARI-10 TAM REKABET PİYASASI 1. Firma karını maksimize eden üretim düzeyini seçmiştir. Bu üretim düzeyinde ürünün fiyatı 20YTL ve ortalama toplam maliyet 25YTL dir. Firma: A)

Detaylı

tepav Nisan2013 N201319 POLİTİKANOTU Türkiye için Finansal Baskı Endeksi Oluşturulması 1 Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

tepav Nisan2013 N201319 POLİTİKANOTU Türkiye için Finansal Baskı Endeksi Oluşturulması 1 Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı POLİTİKANOTU Nisan2013 N201319 tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Dr. Harun Öztürkler, Öğretim Üyesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dr. Türkmen Göksel,

Detaylı

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU

CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU A. TANITICI BİLGİLER CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU PORTFÖYE BAKIŞ Halka Arz Tarihi : 02/05/2013 YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER 31/12/2015

Detaylı

MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının

MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki

Detaylı

SORU 6: Su yapılarının tasarımında katı madde hareketinin (aşınma, oyulma, yığılma vb. olayları) incelenmesi neden önemlidir, açıklayınız (4 puan).

SORU 6: Su yapılarının tasarımında katı madde hareketinin (aşınma, oyulma, yığılma vb. olayları) incelenmesi neden önemlidir, açıklayınız (4 puan). KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 014-015 GÜZ YARIYILI SU KAYNAKLARI MÜHENDİSLİĞİ I ARASINAV SORULARI Tarih: 16 Kasım 014 SORULAR VE CEVAPLAR Adı Soyadı: No: İmza:

Detaylı

MODEL KURMA HATALARI ve VERİ SORUNLARI

MODEL KURMA HATALARI ve VERİ SORUNLARI MODEL KURMA HATALARI ve VERİ SORUNLARI Hüseyin Taştan 1 1 Yıldız Teknik Üniversitesi İktisat Bölümü Ders Kitabı: Introductory Econometrics: A Modern Approach (2nd ed.) J. Wooldridge 14 Ekim 2012 Ekonometri

Detaylı

Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması

Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması 23 Aralık 2008 Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması Son günlerde akaryakıt fiyatları ile ilgili olarak kamuoyunda bir bilgi kirliliği gözlemlenmekte olup, bu durum Sektörü ve Şirketimizi itham altında

Detaylı

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR

Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Helisel Dişli Çarklar-Flipped Classroom DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Helisel dişli geometrisi Kavrama oranı Helisel dişli boyutları Helisel dişlilerin mukavemet

Detaylı

Olasılık ve İstatistik Dersinin Öğretiminde Deney ve Simülasyon

Olasılık ve İstatistik Dersinin Öğretiminde Deney ve Simülasyon Olasılık ve İstatistik Dersinin Öğretiminde Deney ve Simülasyon Levent ÖZBEK Fikri ÖZTÜRK Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü Sistem Modelleme ve Simülasyon Laboratuvarı 61 Tandoğan/Ankara

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

Doğal Gaz ve Petrol Fiyatları ile BIST Sanayi Sektörü Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 1

Doğal Gaz ve Petrol Fiyatları ile BIST Sanayi Sektörü Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 1 Doğal Gaz ve Perol Fiyaları ile BIST Sanayi Sekörü Endeksleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 1 Examining he Relaionship among he Naural Gas, Oil Prices and Sub- Indexes of BIST-Indusrial Kemal Eyüboğlu,

Detaylı

3- Kayan Filament Teorisi

3- Kayan Filament Teorisi 3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve

Detaylı

SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ

SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ Belirli amaçları gerçekleştirmek üzere gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ve belirlenen hedefe ulaşmak için, ortak ya da yöneticilerin dikkat ve özen

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (YAŞLANDIRMA) DENEYİ 1. DENEYİN AMACI Çökelme sertleştirmesi işleminin, malzemenin mekanik özellikleri (sertlik, mukavemet vb) üzerindeki etkisinin incelenmesi ve çökelme sertleşmesinin

Detaylı

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ

KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın

Detaylı

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını

Detaylı

ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ

ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Hukuk ve Danışmanlık ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Türkiye de serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren,

Detaylı

İEİS Tüzük Değişikliği Önerisi

İEİS Tüzük Değişikliği Önerisi İEİS Tüzük Değişikliği Önerisi Mevcut Öneri Gerekçe Sendikanın Adı Merkezi ve Adresi Sendikanın Adı Merkezi ve Adresi Sendikanın kullanılmayan uzun adının, Tüzük Madde 1 Sendikanın adı: İlaç ve Kimya,

Detaylı

HİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ

HİSSE SENEDİ FİYATLARI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ The Journal of Academic Social Science Sudies Inernaional Journal of Social Science Doi number:hp://dx.doi.org/10.9761/jasss2963 Number: 37, p. 399-408, Auumn I 2015 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi Yayınlanma

Detaylı

İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KONUT FİYAT ENDEKSİ Ocak 2016 İSTATİSTİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ REEL SEKTÖR VERİLERİ MÜDÜRLÜĞÜ 28 Mart 2016 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türkiye konut piyasasındaki fiyat değişimlerini takip etmek amacıyla,

Detaylı

: Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr.

: Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN, Doç. Dr. Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2014-1-132 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 15-12/159-72 Karar Tarihi : 18.03.2015 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr.

Detaylı

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

GALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka

Detaylı

KATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş ALTERNATİF İKİNCİ ESNEK (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU

KATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş ALTERNATİF İKİNCİ ESNEK (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU KATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş ALTERNATİF İKİNCİ ESNEK (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU ÖNEMLİ BİLGİ BU TANITIM FORMUNDA YER ALAN BİLGİLER, SERMAYE PİYASASI KURULU TARAFINDAN 23.12.2015 TARİH

Detaylı

4. Numaralandırdığımız her boru parçasının üzerine taşıdıkları ısı yükleri yazılır.

4. Numaralandırdığımız her boru parçasının üzerine taşıdıkları ısı yükleri yazılır. 4. KOLON ŞEMASI VE BORU ÇAPI HESABI Tesisatı oluşturan kazan, kollektörler, borular,,vanalar, ısıtıcılar,genleşme deposu ile diğer donanım ve armatürlerin tümünün düşey görünüşünü iki boyutlu olarak gösteren

Detaylı

ING Portföy Yönetimi Anonim Şirketi. 1 Ocak- 30 Eylül 2009 ara hesap dönemine ait özet finansal tablolar

ING Portföy Yönetimi Anonim Şirketi. 1 Ocak- 30 Eylül 2009 ara hesap dönemine ait özet finansal tablolar ING Portföy Yönetimi Anonim Şirketi 1 Ocak- 2009 ara hesap dönemine ait özet finansal tablolar İçindekiler Sayfa Özet bilanço 1 Özet kapsamlı gelir tablosu 2 Özkaynak değişim tablosu 3 Nakit akım tablosu

Detaylı

Konsolide Gelir Tablosu (denetlenmemiş)

Konsolide Gelir Tablosu (denetlenmemiş) Konsolide Gelir Tablosu(denetlenmemiş) Konsolide Gelir Tablosu (denetlenmemiş) Sona eren 3 aylık dönem Sona eren 6 aylık dönem m. 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 30 Haziran 2014 30 Haziran 2013 Faiz ve

Detaylı

TMS 33 HİSSE BAŞINA KAZANÇ. GÜNCELLEMELER ve YÜRÜRLÜK TARİHLERİ

TMS 33 HİSSE BAŞINA KAZANÇ. GÜNCELLEMELER ve YÜRÜRLÜK TARİHLERİ TMS 33 HİSSE BAŞINA KAZANÇ GÜNCELLEMELER ve YÜRÜRLÜK TARİHLERİ TMS 33 Hisse Başına Kazanç Standardı 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için uygulanmak üzere ilk olarak 28/03/2006 tarih

Detaylı

T.C. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK) RET KARARI. : Ankara Büyükşehir Belediyesi

T.C. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK) RET KARARI. : Ankara Büyükşehir Belediyesi T.C. KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK) ŞİKAYET NO : 2015/5175 KARAR TARİHİ : 31/03/2016 tarih ŞİKAYETÇİ : RET KARARI ŞİKAYETÇİ VEKİLİ : ŞİKAYET EDİLEN İDARE ŞİKAYETİN KONUSU ŞİKAYET BAŞVURU TARİHİ

Detaylı

TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ

TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın BDDK Başkanım, İktisadi Araştırmalar Vakfı, Borsamız

Detaylı

MUHASEBE GRUBU ÖĞRETMENİ

MUHASEBE GRUBU ÖĞRETMENİ TANIM Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilere ya da yetişkinlere, muhasebe ile ilgili eğitim veren kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN Muhasebe ile ilgili hangi bilgi,

Detaylı

Dışsallık ve Nedensellik Kavramları Üzerine Kısa Bir Bakış

Dışsallık ve Nedensellik Kavramları Üzerine Kısa Bir Bakış Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi International Journal of Alanya Faculty of Business Yıl:2012, C:4, S:3, s. 29-34 Year:2012, Vol:4, No:3, s. 29-34 Dışsallık ve Nedensellik Kavramları Üzerine

Detaylı

GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU

GROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 ARALIK 2012 DÖNEMİNE AİT VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN RAPOR KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM

Detaylı

Yrd. Doç.Dr. Neşet Demirci, Balıkesir Üniversitesi, NEF, Fizik Eğitimi. Hipotez Testine Giriş

Yrd. Doç.Dr. Neşet Demirci, Balıkesir Üniversitesi, NEF, Fizik Eğitimi. Hipotez Testine Giriş Yrd. Doç.Dr. Neşet Demirci, Balıkesir Üniversitesi, NEF, Fizik Eğitimi 5. ders Hipotez Testine Giriş Yrd. Doç.Dr. Neşet Demirci, Balıkesir Üniversitesi, NEF, Fizik Eğitimi Hipotez Yazma Popülasyon hakkındaki

Detaylı

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR

OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR OYAK EMEKLİLİK A.Ş. GELİR AMAÇLI DÖVİZ CİNSİNDEN YATIRIM ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Oyak Emeklilik A.Ş. Gelir Amaçlı Döviz Cinsinden Yatırım Araçları Emeklilik Yatırım Fonu

Detaylı

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ

ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 15 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL

Detaylı

Analiz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır.

Analiz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır. Analiz Raporu Kısa Özet Her geçen gün eczanecilik sektörü kendi içerisinde daha da yarışır hale geliyor. Teknolojinin getirdiği kolaylık ile eczane otomasyonu artık elinizin altında. Çoğu eczacılar hastalarına

Detaylı

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular

Detaylı

DENEY 2. Şekil 1. Çalışma bölümünün şematik olarak görünümü

DENEY 2. Şekil 1. Çalışma bölümünün şematik olarak görünümü Deney-2 /5 DENEY 2 SĐLĐNDĐR ÜZERĐNE ETKĐ EDEN SÜRÜKLEME KUVVETĐNĐN BELĐRLENMESĐ AMAÇ Bu deneyin amacı, silindir üzerindeki statik basınç dağılımını, akışkan tarafından silindir üzerine uygulanan kuvveti

Detaylı

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI Anket Kasım 2014-Ocak 2015 tarihleri arasında 26 ilde, kadınların çalıştığı işkolları dikkate alınarak 10 işkolunda,

Detaylı

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL

SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya

Detaylı

KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ:

KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ: KOOPERATİFLER HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ: Soru: Bir yapı kooperatifi kaç kişi ile kurulur? Cevap: Bir yapı kooperatifi en az 7 gerçek ve/veya 1163 sayılı Kooperatifler kanununda belirtilen tüzel kişilerce

Detaylı

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Konular Geçmi ten önemli trendler Esneklik ve esnek güvence Bireyselcilik ve azalan dayan ma Silikle en toplum 2 Toplumsal: Daha az evlilik Daha fazla

Detaylı

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ KORELASON VE REGRESON ANALİZİ rd. Doç. Dr. S. Kenan KÖSE İki ya da daha çok değişken arasında ilişki olup olmadığını, ilişki varsa yönünü ve gücünü inceleyen korelasyon analizi ile değişkenlerden birisi

Detaylı

YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU?

YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU? YÜKSEK ENFLASYON ENFLASYON BELİRSİZLİĞİNİ ARTIRIYOR MU? Doç. Dr. Harun TERZİ Karadeniz Teknik Üniversiesi İİBF İkisa Bölümü Öğreim Üyesi 618 Trabzon Tel : (462) 3773311 Fax : (462) 3257281 e-mail : herzi@ku.edu.r

Detaylı