İçindekiler. IkİNci BÖIÜM TURİZM HUKUKUNU OLUŞTURAN DÜZENLEMELER I. TURİZMİ DOĞRUDAN İLGİLENDİREN HUKUKİ DÜZENLEMELER 37

Transkript

1 İçindekiler Önsöz 7 BİRİNCİ BölÜM TURİZM VE HUKUK I. TURİZM 21 A. Turist ve Turizm Kavramı 21 B. Dünyada Turizm 25 C. Ülkemizde Turizm Planlı Dönem Öncesi Planlı Dönem Sonrası 27 II. HUKUK 28 A. Turizm Hukukunun Oluşması 3 0 B. Turizm Hukukunun Kaynakları Anayasa Kanunlar Kanun Hükmünde Kararnameler Tüzükler Yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararları Genelgeler ve Tebliğler Makam Onayları 3 5 IkİNci BÖIÜM TURİZM HUKUKUNU OLUŞTURAN DÜZENLEMELER I. TURİZMİ DOĞRUDAN İLGİLENDİREN HUKUKİ DÜZENLEMELER 37 A. Kültür ve Turizm Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 3 7 B. Turizmi Teşvik Kanunu Turizm Teşvik Kanununu Gerektiren Hususlar Turizm Belgesi Arazilerin Turizm Amaçlı Temin Edilmesi, Korunması ve Kullanılması Teşvikler Deniz Turizmi Tesisleri Yatırım ve İşletmeciliği Denetimler ve Cezalar 47 a. Denetleme Yetkisi 47 b. Cezalar 47

2 10 Turizm Hukuku ba. Uyarma Cezası 48 bb. Para Cezaları 48 bc. Turizm Yatırımı veya Turizm işletmesi Belgesinin iptali 49 bd. Diğer Cezalar 5Q 7. Kanun Uyarınca Uygulamaya Konulan Yönetmelikler 5Q C. Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu - Seyahat Acenteleri Yönetmeliği - Seyahat Acenteleri Birliği Yönetmeliği Seyahat Acenteleri, 54 a. Seyahat Acentelerinin Çalışma Konuları 55 b. Seyahat Acentelerinin Diğer Çalışma Konuları 55 c. Belge İşlemleri gg ca. Şube Açma ^ cb. Personel Nitelikleri ^ cc. Kuruluş Teminatı ^ d. Seyahat Acentelerinin Belgelendirilmesinde Uyulması Gereken Kurallar 60 da. Belge için Başvuru 6Q db. İnceleme, Denetleme, Değerlendirme ve Belgelendirme dc. Seyahat Acentası İşyerinin Nitelikleri g dd. Bilgilendirme 62 de. İtiraz ve Denetim 62 df. Belgelendirme 62 dg. Acenta Unvanı, Ticaret Unvanı, Adres, Grup, Statü, Ortaklık veya Yönetim Kurulu Değişikliği ve Şirket Birleşmesi 62 e. Acentelerin Yükümlülükleri 66 f. Seyahat Acenteliği Hizmet Nitelikleri 72 g. Denetim ve Gözetim 73 ga. Denetim 73 gb. İdarî Para Cezaları 7 4 gc. Belge İptali 75 h. Enformasyon Memurluğu Sınavları Seyahat Acenteleri Birliği 77 a. Birliğin Görevleri 77 b. Birliğin Organları 7 8 c. Birliğin Gelirleri 80 D. Yat Turizmi Yönetmeliği Yatçılıkla İlgili Yasal Düzenleme 82 a. Deniz Turizmi Araçları Yatırım ve İşletmeciliği 8 3 b. Türk Karasuları ve Limanları Arasında Seyir Esasları 83 c. Deniz Turizmi Araçlarının Türkiye'de Kalış Süresi ve Kabotaj Hakları Yönetmelikte Yat Turizmi 84 a. Yat Limanı işletmeciliği 85 b. Yat işletmeciliği 87 E. Turizm Tesislerinin Belgelendirmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik Turizm Belgesi Belgelendirme işlemleri 93 a. Turizm Yatırımı Belgesi Talebi g3 b. Turizm işletmesi Belgesi Talebi g4

3 içindekiler 21 c. Doğrudan Turizm işletmesi Belgesi Talebi Turizm Belgesi Başvurularının Değerlendirilmesi Belge Devri Talepleri Sınıflandırma Çalışmaları Turizm Tesislerinin Genel Nitelikleri 96 a. Yerleşme Özellikleri ile Mahallerin Düzenlenmesi 96 b. Güzellik ve Estetik Amaçlı Düzenlemeler 97 c. Personelin Nitelikleri 97 d. Tanıtım, Bilgilendirme ve Fiyat Tarifeleri 97 e. Sağlık, Temizlik ve Çevre Korunmasına Yönelik Önlemler Asli Konaklama Tesislerinin Genel Nitelikleri 98 a. Konaklama Tesislerinde Yatak Odaları 98 b. Personel ve Mahalleri 99 c. Bedensel Özürlüler İçin Düzenlemeler 99 d. Asansör Düzenlemesi e. Kış Sporları Yapılan Tesislerde Gerekli Düzenlemeler Özel Hükümler Turizm Yatırımı Belgesinin Süresi ve Yatırımın İzlenmesi Turizm Belgesinin İptali Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmeliğin Uygulanmasına Dair 2005/1 No'lu Tebliğ F. Turizmi Teşvik Kanununun Cezai Hükümlerinin Uygulanması Hakkında Yönetmelik 116 G. Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği Rehber Olma Koşulları Disiplin Suçları ve Cezaları Rehberlerin Sorumlulukları H. Turizm Yatırım İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmelik Denetim Elemanları : 12' a. Denetim Elemanlarının Görev ve Yetkileri I Denetimin Kapsamı I 28 a. Yatırım Dönemi Denetimleri 1 28 b. İşletme Dönemi Denetimleri 129 c. Şikâyet ve Denetim Defterleri d. Raporlar I. Kamu Arazisinin Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik Taşınmaz Malların Bakanlığın Tasarrufuna Alınması 1 3(^ 2. Taşınmazların Tahsis İlanı ve Taleplerin Değerlendirilmesi a. Taleplerin Değerlendirilmesi I Tahsis İşlemleri I 3 ' 4. Denetim ve Hakların Sona Ermesi I 44 J. Belgeli Turizm İşletmelerinde Yabancı Personel ve Sanatkarların Çalıştırılması Hakkında Yönetmelik Yabancı Personel ve Sanatkarların Çalıştırılması I 47

4 12 Turizm Hukuku 2. Yabancı Personel Sayısı Yabancı Sanatkar Çalıştırabilecek İşletmeler 147 a. Başvuru Usulü 147 b. Bakanlıkça Yapılacak İşlemler 148 K. Turizm işletmelerinin Bakanlıkla, Birbirleriyle ve Müşterileriyle İlişkileri Hakkında Yönetmelik Turizm İşletmelerinde Sözleşme Oluşumu 148 a. Borç Kavramı 148 b. Sözleşme ve Sözleşmenin Oluşumu 1 4 g 2. Yönetmeliğin Kapsamı 153 a. Otel Sözleşmeleri ve Türleri b. Otel Sözleşmeleri ile İlgili Kurallar c. Otelci ve Acentenin Karşılıklı Yükümlülükleri d. Otel Sözleşmeleri ile İlgili Özel Kurallar e. Grup Müşterilerle İlgili Otel Sözleşmeleri f. Belirli Bir Sürenin Üzerindeki Rezervasyonlar için Yapılacak Sözleşmeler 1 5 g g. Otel Müşteri İlişkileri 16Q L. Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği II. TURİZMİ DOLAYLI İLGİLENDİREN HUKUKİ DÜZENLEMELER l 6 8 A. Kimlik Bildirme Kanunu 168 B. Milli Parklar Kanunu İ69 C. Çevre Kanunu 17i D. Kıyı Kanunu Kıyı, Kıyı Kenar Çizgisi, Sahil Şeridi, Planlama ve Yapılanma Kıyının Korunması, Yapı Yasağı ve Kıyıda Yapılacak Yapılarla İlgili Düzenlemeler Doldurma ve Kurutma Yoluyla Arazi Kazanma ve Bu Araziler Üzerinde Yapılabilecek Yapılar Sahil Şeridinde Yapılabilecek Yapılar Kıyı Kenar Çizgisinin Tespiti Kıyı ve Sahil Şeridinde Planlar Kıyıda ve Doldurma ve Kurutma Yoluyla Kazanılan Araziler Üzerinde Yapılanmalara İzin Verilmesi Tapuya Şerh Verilmesi 175 E. Orman Kanunu 176 F. İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik işyerlerinde Aranacak Genel Şartlar İşyeri Açılması Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerleri 18g a. İçkili Yer Bölgesi 18Q 4. Umuma Açık İstirahat ve Eğlence Yerlerinin Açılması 181 a. Açılış ve Kapanış Saatleri I82 b. Mesafe Ölçümü 133

5 İçindekiler 13 c. Kolluk Denetimi I 83 d. Canlı Müzik Yayını Geçici Süreyle Faaliyetten Men ve İdarî Para Cezası 184 a. Faaliyetten Men Kararının Uygulanması 184 b. Süresinden Önce Açılma c. işletme İzninin İptali 1 85 d. Kimlik Bildirme e. Korunması Gerekenler ve Yasaklar İşyerlerinde Aranacak Asgarî Ortak Şartlar 86 1 a Lokanta, Ayakta Yemek Yenilen Yerler, Kafeterya, Yemeği Pakette Satan Yerler ve Benzeri İşyerleri ' l o b. Otel ve Pansiyonlar ÜÇÜNCÜ BÖIÜM TURİZM TÜRLERİNE GÖRE YAPILAN DÜZENLEMELER I. TURİZM TESİSLERİNİN BELGELENDİRİLMESİNE VE NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK KAPSAMINDAKİ TÜRLER 1 91 A. Konaklama Tesisleri Oteller a. Bir Yıldızlı Oteller b. İki Yıldızlı Oteller c. Üç Yıldızlı Oteller d. Dört Yıldızlı Oteller e. Beş Yıldızlı Oteller Moteller Tatil Köyleri Pansiyonlar Kampingler ' 6. Apart Oteller Hosteller B. Yeme-İçme ve Eğlence Tesisleri Lokantalar Kafeteryalar Eğlence Yerleri C. Sağlık ve Spor Tesisleri Termal Tesisler a. Termal Konaklama Tesisleri " 2 5 b. Termal Kür Tesisleri Sağlıklı Yaşam Tesisleri Yüzme Havuzları Spor Tesisleri Golf Tesisleri

6 14 Turizm Hukuku D. Kongre ve Sergi Merkezleri 208 E. Rekreasyon Tesisleri Eğlence Merkezleri Temalı Parklar Günübirlik Tesisleri Kış Sporları ve Kayak Merkezleri Mekanik Tesisleri 212 F. Kırsal Turizm Tesisleri Çiftlik Evi-Köy Evi Yayla Evi Dağ Evi 213 G. Özel Tesisler Özel Tesisler Butik Oteller 214 I. Bileşik Tesisler Turizm Kentleri Turizm Kompleksleri Tatil Merkezleri Zincir Tesisler Personel Eğitimi Tesisleri 219 J. Diğer Tesisler Mola Noktaları Yüzer Tesisler 220 a. Kendiliğinden Yüzer Tesisler 220 b. Gemi Niteliğinde Olmayan Yüzer Tesisler Tatil Siteleri ve Villaları 221 II. TURİZM TESİSLERİNİN BELGELENDİRİLMESİN VE NİTELİKLERİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK KAPSAMI DIŞINDAKİ TÜRLER A. Yat Turizmi (Deniz Turizmi Tesisleri Yatırım ve İşletmeciliği) Yat Limanları 224 a. Yat Çekek Yeri 225 b. Yat Yanaşma Yerleri 226 c. Tali Yat Limanları 226 d. Ana Yat Limanı Belgelendirilecek Yatların Nitelikleri Belgelendirme İşlemleri 230 a. Yat İşletmeciliğinin Belgelendirilmesi 230 b. Yat Limanlarının Belgelendirilmesi 233 B. Yüzer Otel, Yüzer Lokanta veya Benzeri Tesislerin İşletilmesi 234 C. Hac Organizasyonu Seyahat Acentelerinin Hac ve Umre Seferi düzenlemelerine Dair Esasları Belirleyen Yönetmelik 236 a. Acentelerin Niteliklerinin Tespiti 236

7 içindekiler 15 b. Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu 236 c. Diyanet İşleri Başkanlığı 237 d. Hac ve Umre Komisyonu 238 e. Acentelerin Görevleri 238 f. Denetim 240 g. Ücret İadesi 240 D. Av Turizmi 240 E. Devre Mülk ve Devre Tatil Devre Tatil Sistemi 246 a. Devre Tatil Sözleşmeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Devre Mülk 250 DöndÜNcü BÖLÜM TURİZM SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN KURULUŞLAR I. ULUSLARARASI KURULUŞLAR 253 A. Dünya Turizm Örgütü (WT0) Uluslararası Turizm Pazarı Doğal ve Kültürel Mirasın Turizm Vasıtasıyla Korunması Turizm ve Enformasyon Teknolojisi 258 B. Uluslararası Turizm Birliği (AİT) 260 C. Uluslararası Skal Klüpleri (SCAL) 260 D. Uluslararası Havayolu Taşımacılığı Örgütü (IATA) 260 E. Seyahat Acenteleri Birlikleri Evrensel Federasyonu (UFTAA) 263 F. Dünya Seyahat Acenteleri Birliği (WATA) 264 G. Uluslararası Otel ve Restoran Örgütü (IH-RA) 264 H. Ekonomik İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) 264 I. Uluslararası Kongreler ve Toplantılar Birliği (ICCA) 265 II. ULUSAL KURULUŞLAR 265 A. Kültür ve Turizm Bakanlığı 265 B. Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) 269 C. Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) 271 D. TUREB Profesyonel Turist Rehberleri Birliği 273 E. Kalkınma Bankası 274 F. Hazine Müsteşarlığı 275 BEŞINCI BÖIÜM TÜKETİCİ HAKLARI I. ULUSLARARASI KURALLAR 280

8 16 Turizm Hukuku A. Uluslararası Otel ve Restoran Birliği ve Seyahat Acenteleri Birlikleri Evrensel Federasyonu Tüzüğü (Ihra/Uftaa) 280 EKLER 290 Ek 1: Tanımlar 290 Ek 2: Bireysel Müşteriler ve Gruplara İlişkin İptal Tablosu Grup- Seyahat Acentası Tarafından İptal: Madde 17b 292 Ek 3: Bireysel ve Grup Müşterilerle İlgili Sözleşmeler İçin Check-List 293 Ek 4: İhra-Uftaa Tahkim Kuralları 294 Ek 5: Bireysel Müşteriler İçin Otel Sözleşmesi (Bk. Md. 15) 298 B. Uluslararası Otelcilik Kuralları 306 C. Avrupa Birliği Kararları 3 U 7 1. Avrupa Birliği Paket Seyahat, Paket Tatil ve Paket Tur Yönetmeliği 30g 2. Avrupa Birliğinin Yangın Güvenliğine İlişkin Tavsiye Kararı II. ULUSAL KURALLAR A. Turizmi Teşvik Kanununda Tüketicinin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler 3 l 7 B. Seyahat Acenteleri ve Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu ile Seyahat Acentaları Yönetmeliğinde Tüketicinin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler 3^ C. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun Yasaklanan Karar, Eylemler ve Muafiyetler Rekabetin Bozulma Şartları Tazminat Hakkı Zararın Tazmini İspat Yükü 326 D. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Ayıplı Mal ve Hizmet 327 a. Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik 32g 2. Satıştan Kaçınma Taksitli Satışlar Devre tatil Sözleşmeleri 332 a. Devre Tatil Sözleşmeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Paket Tur 33 2 a. Paket Tur Sözleşmeleri Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kampanyalı Satışlar 336 a. Kampanyalı Satışlara ilişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Kapıdan Satışlar Mesafeli Sözleşmeler 340 a. Mesafeli Sözleşmeler Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Tüketici Kredisi Kredi Kartları Süreli Yayınlar 346

9 İçindekiler 1? 12. Abonelik Sözleşmeleri Fiyat Etiketi Garanti Belgesi Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Satış Sonrası Hizmetler Ticari Reklamlar ve İlanlar Reklam Kurulu Zararlı ve Tehlikeli Mal ve Hizmetler Kalite Denetimi Tüketicinin Eğitilmesi Tüketici Konseyi Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Tüketici Mahkemeleri Üretimin, Satışın Durdurulması ve Malın Toplatılması Olduklarından Farklı Görünen Mallar 360 E. Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte Tüketicinin Korunmasına İlişkin Önlemler 361 F. Yat Turizmi Yönetmeliğinde Tüketicinin Korunmasına Yönelik Düzenlemeler 362 G. Turizm İşletmelerinin Bakanlıkla Birbirleriyle ve Müşterileriyle İlişkileri Hakkında Yönetmelikte Tüketicinin Korunmasına İlişkin Düzenlemeler 363 H. TÜRSAB Uygulamaları Tüketici İlişkileri Departmanı Tahkim Kurulu a. Tahkim b. TÜRSAB'da Tahkim ba. Tahkim Kurulu Yönetmeliği Turist Sigorta Poliçesi ALTINCI BÖIÜM TURİZMDE TEŞVİK DÜZENLEMELERİ I. TURİZMİ TEŞVİK KANUNU A. Kamu Arazisi Tahsisi B. Teşvik ve Koordinasyon Esasları C. Turizm Kredileri D. Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi E. Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri F. Haberleşme Kolaylıkları G. Personel Çalıştırılması H. Alkollü İçki Satışı ve Talih Oyunları I. Resmi Tatil, Hafta Sonu ve Öğle Tatilleri

10 18 Turizm Hukuku J. Devir Halinde Teşvik Hükümleri 409 K. Turizm Faaliyetlerinin Sona Ermesinde Teşvik Hükümlerinin Durumu 410 II. DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM KANUNU III SAYILI YATIRIMLARIN VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ HAKKINDA KANUN 412 A Sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki Hakkında Kanun Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Sigorta Primi İşveren Paylarında Teşvik Bedelsiz Yatırım Yeri Tahsisi Enerji Desteği Oranı ve Süresi 4^3 5. Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler Sağlanan Teşvik Tutarının Belirlenmesi Enerji Desteği 4^ B. Enerji Desteğinin Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (2008/1) Yararlanma Şartları 4^ 2. Enerji Desteğinden Yararlanacak Tesisler Fiilen ve Sürekli Olarak Çalışan İşçi Sayısı Enerji Desteği Oranı Enerji Desteği Uygulama Süresi Desteğe Esas Harcamalar Enerji Desteğinden Yararlanamayacak İşletmeler Müeyyide 418 IV. TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş A. Banka Kredileri Döviz Kredileri YTL Cinsi Krediler 42o B. Başvuru ve Ön Değerlendirme Kredi Tahsis Edilecek Yatırımlarda Aranan Koşullar Kredi Taleplerinin Değerlendirilmesi İstihbarat Süreci İstihbarat Çalışmasında Amaç Proje Değerlendirme Süreci Teknik Değerlendirme Proje Yatırım Tutarının Hesaplanması Ekonomik Değerlendirme Mali Değerlendirme 423 V. HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI TEŞVİKLERİ A. Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar Teşvik Belgesi Gümrük Vergisi Muafiyeti 425

11 içindekiler Katma Değer Vergisi İstinası Faiz Desteği Turizm Yatırımları Bütçeden Yapılacak Ödemeler Devir, Satış, İhraç, Kiralama Yatırımın Nakli Yatırımın Süresi ve Tamamlama Vizesi Belge Zayii Karar'a İlişkin Uygulama Daha Önceki Kararlara İlişkin Uygulama VI. TÜRKİYE HALK BANKASI 431 VII. TÜRKİYE İHRACAT KREDİ BANKASI A.Ş. (TÜRK EXİMBANK) KREDİLERİ 432 A. Turizm Pazarlama Kredisi B. Krediden Yararlanma Şartları Kaynakça Kavramlar Dizini 4 3 9