Greenline 33 Hybrid gibi bir

Transkript

1 Dünyayı değiştirecek tekne Sahip olduğu yeni teknoloji ve cazip fiyatı Greenline 33 Hybrid i son yılların en önemli teknelerinden biri yapıyor. Peki su üzerindeki performansı nasıl? Greenline 33 Hybrid gibi bir teknenin bir gün ortaya çıkması kaçınılmazdı. Hibrid uygulamalar otomotiv sektöründe hız kazandı, bu sektörde elde edilen birikim 3,5 milyon Euro luk hibrid harikası Mochi Long Range 23 ten (MBY Mart 2009) daha seri bir biçimde üretilecek bir tekne inşa etme isteğiyle buluştu ve ortaya boyutlarının yanı sıra fiyat etiketi de küçük olan Greenline 33 çıktı. Model, 75 veya 165hp lik tek geleneksel dizel makineye bağlı ve zekice bir tasarımla jeneratör olarak da çalışan bir elektrik motorundan ibaret basit bir hibrid sistemle tahrik ediliyor. Greenline 33 ün hibrid teknolojisinin sahip olduğu gösteriş, bir teknenin hangi teknolojiye sahip olursa olsun en basit biçimiyle doğru çalışması gerektiği gerçeğini unutturabilir. Yenilikçi gövde elektrik tahriğiyle 4kt süratte 20 deniz mili menzile ulaşıyor. Kıç ayna menteşeler üzerinde açılarak geniş bir yüzme platformu haline geliyor. Havuzluğun dezavantajı sadece köşelerde oturma yerleri olması. Master kamaradaki hatch ve lombozlar bol ışık ve temiz hava sağlıyor. Teknİk özellikler Tam boy: 9,99 m (32 ft 9 in) Maksimum sürat: 13,3kt (dizel motorla), 5,5kt (elektrikle) Test makinesi: 165hp VW Marine Başlangıç fiyatı: 115 bin Euro (75 hp hibrid) Korunaklı yan güverteler tekne üzerinde hareketi kolaylaştırıyor. SEYİRDE Greenline 33 ün süper-deplasman gövdesi bir yelkenlinin özelliklerini taşıyor, bu nedenle su üzerinde yelkenliyle motoryat arası bir duygu yaşatması sürpriz olmuyor. Stabilizasyonu yapılmamış birçok motoryatta olduğu gibi tamamen sakin su dışında hafif bir yalpa hareketi yapıyor. Yalpa, çenenin kazandırdığı ek dinamik stabiliteyle deplasman süratinin üzerinde bir miktar azalıyor, ancak bu çok belirgin değil. Benzer şekilde 33, dönüşlerde dışa doğru biraz yatıyor. Ancak hafif gövdesi ve dikkat çekici ölçüde ince baş çizgileri nedeniyle geleneksel deplasman formuna oranla daha fazla ama daha yumuşak bir hareketle baş-kıç yapıyor. Bunlar kulağınıza biraz endişe verici gelse de hemen olumsuz düşünmeye başlamayın. Başlangıçta biraz rahatsız edici olduğunu düşünsek de yarım saat sonunda hareketleri tamamen unuttuğumuzun farkına varıyoruz. Yumuşak sallantılar, özellikle geleneksel kayıcı teknelerin sunduğu sert darbelerle kıyaslandığında daha rahatlatıcı hâle geliyor. İskeleden ayrılmak biraz korkutucu olabilir. 48V/240 Ah lityum-polimer akü grubu tam şarjlı olduğu sürece tek dizel makine devreye alınmadan 7kW elektrik motoruyla düşük sürat manevraları yapılabiliyor. Bu nedenle gürültücü baş manevra pervanesini kullanmayı reddettiğiniz sürece tekneye tam bir sessizlik hakim oluyor. Bu tek makineli teknenin kıç manevra pervanesi seçeneği olmadığını hatırlamakta yarar var. Çok düşük su çekimi ve tünelin kombinasyonu montaj için yeterli alan bırakmıyor. Elektrik motoru düşük süratlerde çok 58 HAZİRAN 2010 MBY MBY HAZİRAN

2 TUTTUK Bu kadar farklı bir şey inşa etmek cesaret işi. Yine de Greenline 33 gerçekten etkileyici ve pratik bir tasarım olmuş. Alıcılar hibrid özelliklerine bağlı olmaksızın modelle ciddi olarak ilgileneceklerdir. TUTMADIK Yelkenli teknelere alışık olanları rahatsız etmeyecek olsa da 33 ün yumuşak yalpası ve hafif baş-kıç vurması herkesin hoşuna gitmeyebilir. yüksek tork anlamına gelse de, kontrol kolu üzerinden verilen aynı yol ayarında 7kW motor makinenin 123kW (165hp) gücünün sadece yüzde 6 sını sağlayabiliyor. Bu durum ve sessizliğin yarattığı işitsel boşluk birleşince elektrik tahriğine uyum sağlamak için biraz zamana gerek duyuluyor. Yine de yalnızca elektrik gücüyle 5,5kt süratle ilerlemek gerçekten inanılmaz bir deneyim. Kaliteli dizel makine tahrikli motoryatların da çok sessiz olduğuna hiç şüphe yok ama 33 neredeyse tamamen sessiz. Sadece elektrik konumunda, 33 ün aküleri tam şarjlıyken, 4kt süratle 20 deniz mili menzili olduğu belirtiliyor. Aküleri boşaltacak fazladan beş saatimiz olmadığı için bu iddiayı kanıtlamak mümkün olmuyor. Güneşli bir günde güneş enerjisi panelleri bu menzili önemli ölçüde artırabiliyor. Apaçık, güneşli bir havada panellerden gelen güç tekneyi 3,5kt süratle Solda: Sancak tarafta mutfak ve iskele tarafta büyük derin dondurucu. Motoryatla yelkenli arası bir karışıma benziyor. Stabilizasyonu yapılmamış birçok motoryatta olduğu gibi yumuşak bir yalpa hareketi yapıyor. hareket ettirebiliyor. Opsiyonel 165hp makineyle tahrik edilen çok yüklenmemiş test teknemizde, Greenline ın öne sürdüğü 15kt maksimum sürat ve 7kt süratte saatte 4 litre yakıt tüketimi değerlerini yakalayamıyoruz. Bizim elde ettiğimiz değerler 13,3kt ve 5,5 litre. Ancak akülerimizin tam dolu olmadığını belirtmemiz lazım. Greenline 33, sistemleri otomatik olduğundan 5kW jeneratör devrede kalıyor ve gücün bir bölümünü tüketiyor. Tam dolu akülerle daha iyi sonuçlar alınacağına inanıyoruz. Ancak her şeye rağmen bu, süratte yüzde 13 ve yakıtta yüzde 38 lik bir iyileşme anlamına gelmeyebilir. Makine salonun altında olsa da, seyir halinde havuzluk kapıları kapalıyken iç mekanlar oldukça sessiz. Dümende ölçülen değer 73 db(a). 7kt ve altında havuzlukta da sessizlik var. Ancak bundan yüksek süratlerde gürültü hızla artıyor. Makine ön tarafta olmasına rağmen arka tarafta oluşan gürültü, kıç ayna yakınında çıkış yapan sualtı egzozu ve yüzeye yakın tünelin havaya doğru attığı suyun uğultusunun birleşiminden kaynaklanıyor olabilir. Sudan kaynaklanan seslerin çoğu gibi bu gürültü de ölçümlerde ortaya çıkan sonuç kadar rahatsız edici değil. Kapı ve mutfak penceresi açıkken salon ve havuzluk arasında bütünlük sağlanıyor. ALT VE ÜST GÜVERTE Biraz daha uğraşsalar, yaratıcılıklarını azıcık daha zorlasalar tasarımcılar 33 e iki kamara ve bir tuvalet sığdırabilirmiş. Bunun yerine tek bir geniş master kamara ve salondaki yatağa dönüşen oturma gruplarıyla toplam beş yatak sunmayı tercih etmişler. Sonuçta bu tasarım da gayet başarılı, çok daha ferah bir yerleşim planı tercih edilmiş ve bu plan sayesinde master kamarada geniş bir mekan, yeterli depolama yeri, iki uzun yatak, yüksek tavanlar ve çok geniş bir tuvalet ortaya çıkmış. Ancak bu daha başlangıç. J&J ilk olarak Azimut 68 de gördüğümüz makas hareketli yatak uygulamasını başarıyla kullanmış. Yataklar birleşince ortaya 2 metre boyunda 60 HAZİRAN 2010 MBY

3 Baş kamaradaki, makas hareketli yatak açık konumda zemin alanını genişletiyor. Sancak taraftaki tuvalet. Göz hizasındaki camlar bu kamarayı olağanüstü aydınlık bir mekan yapıyor. Seyirde, makine salonun altında olmasına karşın, havuzluk kapıları kapalıyken bile çok sessiz. 7kt süratte havuzlukta tam bir sessizlik hakim. bir çift kişilik yatak çıkıyor. Parçaları dışa doğru hareket ettirince kamaranın ortasında geniş alan bırakan iki mükemmel tek kişilik yatağa dönüşüyorlar. Romantizmden taviz verilse de ikincisi hareket etmeye daha uygun bir düzenleme. Bu geniş mekan duygusu kamaranın sıra dışı tavan camlarıyla güçlendiriliyor. Günümüz tasarımcıları camlar konusunda tutkularına hakim olamıyor, ancak bu boy bir teknede şimdiye dek bu kadar büyük camlara rastlamamıştık. Alacakaranlıkta bile insanı baştan çıkarmayı beceren camlar iç mekanın ambiyansına renk katıyor. Salonun en belirgin özelliği kıç taraftaki mutfak. Mutfağın yanında yer alan pencere açılıp, havuzluk tavanına sabitlendiğinde; salon, havuzlukla birleşerek kapalı ve samimi bir mekandan açık plan bir alana dönüşüyor. Ancak bazı tavizler de verilmiş. Pencere kapalı durumdayken, geriye kalan kapı açıklığı çok dar. Bu da salonun, fazlasıyla büyük buzdolabının yer aldığı iskele kıç köşesinde görüşü kısıtlıyor. Hareketli kıç platform su sporu sevenler için önemli bir avantaj ve tekneye giriş-çıkışta kolaylık sağlıyor. Ancak 8 bin Euro luk opsiyonel tik güverteyle bile orta bölümde oturma

4 Testte kullanılan prototipten sonra Greenline dümen bölgesinde birçok yenilik yapmış. 165hp VW salonun altında yalıtılmış bir kabinde bulunuyor. Dümen yakınındaki kontroller elektrik ve dizel tahrik arasında geçişi kolaylaştırıyor. Güneş panelleri ve elektrik motoru/jeneratör gibi hibrid özellikleri çıkarıldığında bile geriye iyi bir tekne kalıyor. Havuzluktaki açılır yan kapı tekneye giriş çıkışları kolaylaştırıyor, ancak sadece sancak tarafta. yerlerinin olmayışı havuzluğu biraz çıplak ve kullanışsız yapıyor. İki köşe oturma yeri dışında sabit oturma yeri bulunmuyor. Katlanabilen rejisör koltukları bu eksikliğin çözümü olabilir. Makine ve mekanik aksam başarılı, ancak yerleşim biçimi kullanımı zorlaştırmış. Günlük yağ kontrollerini yapmak için öncelikle büyük salon halısının kaldırılması gerekiyor. Salondaki düşük ses seviyesinin nedeni makineyi içine alan ikinci yalıtımlı kabin olabilir. Her güzelliğin bir bedeli var ve bu ekstra yalıtım nedeniyle makineye erişim biraz daha güçleşiyor. Makinenin ön tarafındaki mekanik sistemlere erişim menteşeli merdiven basamakları kaldırılarak ulaşılan küçük bir açıklıktan sağlanıyor. Bu basamakları havada tutmak için çok basit ve ucuz bir destek parçası dahi kullanılmamış olması çok şaşırtıcı. KENDİ TEKNENİZİ YAPIN Diğer üreticiler size makine opsiyonları sunarken Greenline size üç farklı tekne inşa etme şansı veriyor. Teknemizde üç önemli alternatifi de görebiliyoruz: Standart 75hp yerine opsiyonel 165hp makine seçimi, hibrid tahrik için gerekli elektrik motoru/jeneratör (27 bin 300 Euro) ve çevreci özelliklerini güçlendiren güneş panelleri (9 bin Euro). Ancak teknenin Hybrid-Ready versiyonunu küçük makineyle ve güneş panelleri olmaksızın alırsanız fiyat 90 bin Euro ya kadar düşüyor. Bu 33ft bir tekne için inanılmaz bir fiyat. Bu formda bizim kaydettiğimiz 13,3kt sürat temel alınarak 75hp 33, 9-10 kt sürate ulaşabilir, ve bu 10 metrelik bir tekne için çok iyi bir sürat. 64 HAZİRAN 2010 MBY

5 Greenline 33 Hybrid KARAR Bu sıra dışı teknede iki önemli hükme varmak gerekiyor: Biri çevreci özellikleri, diğeri geleneksel bir tekne olarak yetenekleri konusunda. Her şeyden önce, bu tekne çevrecileri mutlu edecek. Greenline ın iddia ettiği sürat ve yakıt tüketim değerlerine ulaşamamış olsak da şu bir gerçek ki geleneksel dizel seçiminde sizi bir yerden bir yere bu kadar ucuza götürecek benzer boyda bir deplasman teknesine henüz rastlamadık. Teorik deplasman sürati olan 7,6kt ın üzerine çıktığında Paragon, Windy ve Botnia Targa gibi çok verimli kayıcı tekneler Greenline la rekabet edebilir hatta MPG değerlerinin daha iyisini sağlayabilir. Ancak bu çok da adil bir kıyaslama değil. Greenline geniş hacimli bir gezi teknesi ve daha ziyade onun sahip olduğu fazladan sürate ulaşamayan benzer büyüklükte deplasman tekneleriyle kıyaslanmalı. Ancak, 33 ün dizel tahrikte sahip olduğu verim sadece büyük potansiyelinin ipuçlarını veriyor. Seyirlerinin çoğu elektrik tahriğiyle düşük süratte yapılsaydı işletme giderleri ve emisyonlar çok düşebilirdi. Elektrik tahriğinin emisyon yaratmadığını düşünerek kendimizi kandırmayalım. Sonuçta bu enerji bir yerden sağlanmak zorunda ve kirliliğe yol açan bir kaynaktan elde ediliyor olabilir. Ancak gerekli enerji bir rüzgar santralinde veya güneş panelleri sayesinde bizzat teknede üretiliyor da olabilir. Güneş panellerini bir kenara koyarsak, bu enerji için ne kadar ödeyeceğiniz enerjiyi nereden sağladığınıza bağlı. Eğer çevreci özellikleriyle ilgilenmiyorsanız, size iyi bir haberimiz var: Güneş panelleri ve elektrik motoru/jeneratör gibi hibrid sistemlerinden arındırıldığında bile geriye harika bir tekne kalıyor. Hibrid olmayan Greenline 33 uygun fiyat, geniş mekan, kullanışlı salon/kamara, katlanır kıçayna ve güvenli yan güverteler gibi alışılmadık özelliklere sahip bir tekne. Sadece bu bile yeni bir marka için önemli bir başarı. Hibrid özelliklerini de hesaba katınca inanıyoruz ki Greenline 33 sadece bu yılın sürprizi değil son 10 yılın en dikkat çekici yeni teknesi olmaya aday. MBY Beğenilenler, beğenilmeyenler Beğendİk Paranızın tam karşılığı Çoklu hibrit, solar ve makine opsiyonları Neredeyse tamamen sessiz elektrik tahriği Kıç tarafta mutfak düzenlemesinin avantajları Makas hareketli yatak Açılır kıçayna/yüzme platformu Yüksek tavanlar ve uzun yataklar Yakıt ekonomisi hakkındaki gerçek Derin ve güvenli yan güverteler Tam deplasmanlı teknelere göre yüksek sürat Kamaraları ışıkla dolduran geniş camlar Beğenmedİk Sadece tek kamaralı oluşu Mekanik sistemlere kısıtlı erişim Arka cam sağlam görünmüyor Greenline ın süper-deplasman gövdesi için bazı cesur iddialar var. Özellikle deniz mili başına yakıt tüketimi muadil bir deplasman teknesinin yarısı kadar ve Greenline 33 kıyaslanabilir kayıcı gövdelere göre deniz mili başına dört kata kadar az yakıt tüketir savları. Bu iddialar gerçekten haklı mı? Normal deplasman gövdeleriyle yapılan kıyaslamaların sonuçları iddia edilenden çok uzak değil. Örneğin çevik J&J tasarımı 7kt süratte 5,8 MPG ye ulaşırken Linssen in daha küçük çelik teknesi 299 Grand Sturdy 3,4 MPG de kalıyor. Ancak 299 çok daha ağır (4,8 e karşı 8 ton) bu yüzden kıyaslama çok adil değil. Aslında 33 kadar hafif bir tam deplasman teknesi bulmak neredeyse olanaksız. Asıl şaşırtıcı olan ise ikinci iddianın çok daha sorgulanabilir olması. Örneğin Windy nin 37 Grand Mistral i 7,2 ton ağırlığında olmasına rağmen 27kt süratte 2,36 MPG gibi inanılmaz bir başarı sağlıyor. Greenline ise 11,4kt üzerinde herhangi bir süratte bundan daha fazla yakıt tüketiyor. Dört kat daha az tüketme iddiasının kanıtlanması için 5kt altında süratlerde seyretmesi gerekiyor. İşin aslı, neredeyse tüm tekneleri yeterince yavaş hareket ettirirseniz çok az yakıt tüketeceklerdir. Bu yüzden bize göre kayıcı tekneyle kıyaslamak akılcı değil. Kayıcı tekne sahipleri mutlu olmaya devam edebilirler. Özellİkler Tam Boy 9,99m (32ft 9in) Maksimum En 3,49m (11ft 5in) Deplasman 4,8 ton (boş), 5,5 ton (yüklü) Su çekimi 0,70m (2ft 4in) Su hattından yükseklik Yaklaşık 2,7m (9ft) (MBY tahmini) Yakıt kapasitesi 430 litre Su kapasitesi 300 litre Test Makineleri Tek 165hp VW dizel, ve opsiyonel hibrid elektrik motoru DEVİR 1,500 1,800 2,100 2,400 2,700 3,000 3,300 3,600 SÜRAT TRIM GPH MPG MENZİL Sürat birimi knot, GPH ve MPG değerleri hesabı İngiliz galonu üzerinden. Menzil deniz mili ve %20 rezerv saklı( güneş panellerinin sağladığı ek menzil hariç). Hesaplanan değerler teknenin göstergelerinden alınmıştır, sizin değerleriniz önemli farklar gösterebilir. %25 yakıt, az miktarda su, 3 mürettebat, boş ambarlar, 13 C hava sıcaklığı, 1020mb hava basıncı, hafif dalgalı, sürat denemelerinde 2 kuvvet rüzgar. Elektrik tahriğiyle 4kt süratte menzil 20 mil ( Seaway tahmini) Maksimum sürat (elektrikle) 5,5kt Gezi sürati (dizel) 7kt, 431 mil, 1800rpm Gezi sürati (dizel) 10kt, 209 mil, 2915rpm Tam Yol (dizel) 13.3kt,, 155 mil, 3,600rpm Ses seviyeleri db(a) Salon Dümen Havuzluk Maksimum hız 5,5 kt (elektrik) kt gezi hızı (dizel) kt gezi hızı (dizel) Maksimum hız 13,3 kt (dizel) Başlangıç Fiyatı 115 bin Euro + KDV(tek 75hp) Test modelinin fiyatı 124 bin 500 Euro + KDV (tek 165 hp) Tasarım J&J design, 2009 RCD kategorisi B (8 kişi) İletişim Greenline ın sert hava koşullarında yapılan testinden bir kare. 66 HAZİRAN 2010 MBY