HUBUBAT BÜLTENİ 2009/2010 DÖNEMİ TMO MÜDAHALE ALIM FİYATLARI (TL/TON) HAZİRAN- TEMMUZ- AĞUSTOS MÜDAHALE ALIM FİYATI

Transkript

1 HUBUBAT BÜLTENİ 1-) TMO HUBUBAT ALIMLARI VE FİYATLARI HUBUBAT 2009/2010 Hububat Alım Döneminde 01 Haziran 2009 tarihi itibariyle üretici, sanayici ve tüccar ayrımı yapılmaksızın taahhütname karşılığı alım yapılması konusunda işyerlerimize talimat verilmiş, 05 Haziran 2009 tarihinde ise aşağıdaki fiyatlardan üreticilerden peşin ve emanet, tüccar ve sanayicilerden ise emanet alımlar başlamıştır. Ayrıca ürün sahiplerinin kendi depolarında yerinde emanet alım ve bu yıl ilk defa 1 Kasım - 31 Aralık tarihlerinde uygulanacak tüccar ve şirketlerden alım için işyerlerine talimat verilmiştir. 2009/2010 DÖNEMİ TMO MÜDAHALE ALIM FİYATLARI (TL/TON) CİNSİ HAZİRAN- TEMMUZ- AĞUSTOS MÜDAHALE ALIM FİYATI EYLÜL AYI MÜDAHALE ALIM FİYATI EKİM AYI MÜDAHALE ALIM FİYATI KASIM AYI MÜDAHALE ALIM FİYATI MAKARNALIK MAKARNALIK DÜŞÜK VASIFLI LAR MAKARNALIK ANADOLU BEYAZ SERT ANADOLU KIRMIZI SERT EKMEKLİK BEYAZ YARI SERT LAR KIRMIZI YARI SERT DİĞER KIRMIZI ve BEYAZ YEMLİK LAR ARPA ÇAVDAR-TRİTİKALE YULAF ASGARİ ALIM (ARPA, ÇAVDAR, YULAF, TRİTİKALE) Mısır 450 Tablo: 1 ödenecektir. Ayrıca Bakanlığımızca 2009 yılı ürünü buğday için 50, arpa, çavdar, yulaf için de 40 prim tarihi itibariyle ton buğday ve ton arpa, ton çavdar ve ton yulaf olmak üzere toplamda ton ürün peşin olarak alınmış olup, alımlarımız devam etmektedir. MISIR ve ÇELTİK 2008/2009 döneminde 430 fiyat üzerinden tarihinde başlayan mısır alımları kapsamında ton mısır peşin olarak, ton mısır ise emanet olarak alınmıştır. Alım fiyatlarına ilave olarak Bakanlığımızca 36 TL/TON prim ödemesi yapılmıştır. 2008/2009 dönemi çeltik alımları aşağıda Tablo:2 de belirtilen müdahale fiyatları üzerinden tarihinde başlamış, bu kapsamda 501 ton peşin, ton emanet ve ton yerinde emanet alım yapılmıştır. 1

2 2008/2009 DÖNEMİ TMO ÇELTİK MÜDAHALE ALIM FİYATLARI ÇEŞİDİ ALIM FİYATI* (TL/TON) BALDO ÇELTİK 960 OSMANCIK VE DİĞER UZUN TANELİ ÇELTİKLER 870 ORTA TANELİ ÇELTİKLER 790 KISA TANELİ ÇELTİKLER 720 Tablo: 2 * Alım fiyatlarına ilave olarak Bakanlığımızca 90 TL/TON prim ödemesi yapılmıştır. Çeltik üretiminde 2008 yılında rekor üretime rağmen, uygulanan emanet alım politikaları yanında yerinde emanet alım sistemi ile piyasaların oluşumu sağlanmış ve üreticiler ürünlerini TMO ya satmak yerine yüksek fiyattan piyasaya satmayı ya da kredi kullanarak bekletmeyi tercih etmişlerdir. Uygulanan politikalar ile piyasalar üretici lehine gelişmiş ve TMO minimum seviyede ( 501 ton ) alım yapmıştır. Mısır ve çeltik ürünlerinde emanete ürün bırakan tüm kesimlere makbuz senedi karşılığı kredi kullanma imkanı sağlanmış ve kredi faizinin %25 i TMO tarafından karşılanmıştır. Üreticiler ve üreticilerin ortağı olduğu kooperatif ve birlikler ile ÇKS belgesi alan Resmi Kurumların talepleri halinde ise ürün bedellerinin %30 u kadar avans ödemesi yapılmıştır. 2009/2010 Mısır Alım Dönemi; 31 Ağustos 2009 tarihi itibariyle üretici, sanayici ve tüccar ayrımı yapılmaksızın taahhütname karşılığı alım, 10 Eylül 2009 tarihinde ise 450 fiyat üzerinden üreticilerden peşin ve emanet, tüccar ve sanayicilerden ise emanet alımlar başlamıştır. Bu kapsamda tarihi itibariyle ton peşin ton emanet alım yapılmıştır yılı üretim miktarı ise 4,25 Milyon ton gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. (2009 TÜİK 2.Tahmini) Bakanlığımızca 2009 yılı mahsulü dane mısır için 40 TL/TON prim ödemesi yapılacaktır. 2009/2010 dönemi 1. ürün mısır hasadı tamamlanmış olup, 2. ürün mısır hasadı ise Akdeniz Bölgesinde tamamlanmış, Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde devam etmektedir. 2009/2010 Dönemi Çeltik; 2009 yılı üretim miktarının 2008 yılına göre %0,4 azalışla ton gerçekleşeceği tahmin edilmektedir. (2009 TÜİK 2.Tahmini) Tahmini ekiliş miktarı ise da dır. Ayrıca Bakanlığımızca 2009 yılı ürünü çeltik için 100 destekleme primi ödemesi yapılacaktır. 2009/2010 hasat dönemi tamamlanmış olup, piyasa fiyatlarının üretici beklentisini karşılaması nedeniyle çeltik müdahale alım fiyatları açıklanmamıştır. 2-) T.M.O. İÇ SATIŞ ŞEKİLLERİ, ESAS VE FİYATLARI İLE BORSA FİYATLARI A-) İÇ SATIŞ ŞEKİL VE ESASLARI - Peşin Bedel Mukabili Satışlarımız: tarihinden itibaren stoklarımızda bulunan tüm buğdaylar ile arpa, çavdar, tritikale ve yulaflar peşin bedel mukabili serbest satışa açılmıştır tarihinden itibaren ise stoklarımızda bulunan tüm yerli mısırlar peşin bedel mukabili serbest satışa açılmıştır. 2

3 Stoklarımızda bulunan Tayland menşeli uzun tane pirinç kişi ve kuruluş ayrımı yapılmaksızın kg.a kadar satılabilmektedir tarihinden geçerli olmak üzere de Mısır menşeli ithal orta tane pirinçler firmalara yönelik olarak kg.a kadar, ithal kırmızı iç mercimekler ise kg.a kadar satılabilecektir. Bu kapsamda yapılan satışlarda, yukarıda belirtilen miktarlar firma bazında bir defaya mahsus satılabilecektir tarihinden itibaren bu kapsamda satışı yapılan kırmızı iç mercimek satış miktar limiti kg.a çıkartılmıştır. Peşin bedel mukabili satışlarımızda; Talep sahiplerince yatırılan emtia bedelleri TMO Alınan Sipariş Avansları hesaplarına alınır. Teslimat süresince TMO fiyat ve ücretlerinde değişme olursa değişiklik teslimatı yapılmamış mala aynen yansıtılır. Alıcı mal almaktan vazgeçerse, bakiye mal bedeli alıcıya iade edilir. Ayrıca teslim anında satışların her hangi bir sebeple TMO tarafından durdurulması halinde teslimatı yapılmamış malın bedeli talepleri halinde alıcıya iade edilir veya satışların yeniden açılmasını müteakip cari fiyat, ücret ve esaslarla teslimata devam edilir. Paranın banka TMO hesabına alınmış olması satış için kabul anlamına gelmemektedir. Ayrıca, işyeri bilgisi dışında banka hesabına para yatırılmış olması durumunda akit ve zımni kabul anlamı doğmamaktadır. - Mamul Madde İhracatı Karşılığında Yapılan Satışlarımız: Mamul Madde imalatçı-ihracatçılarına yapmış oldukları ihracat karşılığında tarihinde ihale ile ton mısır satışı yapılmıştır. Mamul Madde imalatçı-ihracatçılarına yapmış oldukları ihracat karşılığında 15 Eylül 2009 tarihinden itibaren ekmeklik buğday satışı yapılmasına başlanılmıştır. Mamul Madde imalatçı-ihracatçılarına yapmış oldukları ihracat karşılığında 19 Ekim 2009 tarihinden itibaren ise ekmeklik buğdayın yanı sıra makarnalık buğday ve arpanın da satışına başlanılmıştır. Bu kapsamda yapılan satışlar bu dönem tarihinde sona erecek olup, teslimat süresi ise cezalı süreler dahil tarihinde son bulacaktır. - Maniplasyon ücretleri; Açık yığınlarda ve MAYDÜ lerde 5,00, Tüm kapalı depolarda 7,50 Çuvallı hububat satışlarında 7,50 Mamul madde ihracatı karşılığı yapılan satışlarda kapalı depolarda (Ekipler hariç) 2 $/Ton olarak uygulanmaktadır. Ancak, pirinç ve kırmızı iç mercimek satışlarında maniplasyon ücreti alınmamaktadır. - Nakliye ilave ücretleri; Şubeler arası nakliye ile oluşan stokların satışlarında 32,00 nakliye ilave ücreti tahsil edilmektedir. Ancak, Şubeler arası nakliye ile oluşmuş pirinç ve kırmızı iç mercimek stoklarının satışında nakliye ilave ücreti alınmamaktadır. B) İÇ SATIŞ FİYATLARI Ocak 2010 ayında uygulanacak Hububat iç satış fiyatlarımız Tablo:3 te belirtilmektedir. -ARPA-ÇAVDAR-YULAF-TRİTİKALE İÇ SATIŞ FİYATLARI ÜRÜN CİNSİ KOD NO OCAK 2010 SATIŞ FİYATI (TL/TON) Anadolu Durum NO: Anadolu Durum NO: Düşük Vasıflı Durum Buğdayı

4 Anadolu Beyaz Sert Buğday NO: Anadolu Beyaz Sert Buğday NO: Anadolu Beyaz Sert Buğday NO: Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO: Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO: Anadolu Kırmızı Sert Buğday NO: Beyaz Yarı Sert Buğday NO: Beyaz Yarı Sert Buğday NO: Beyaz Yarı Sert Buğday NO: Kırmızı Yarı Sert Buğday NO: Kırmızı Yarı Sert Buğday NO: Kırmızı Yarı Sert Buğday NO: Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO: Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO: Diğer Beyaz - Kırmızı Buğday NO: YEMLİK LAR NO: Standart dışı buğday Arpa NO: Arpa NO: Asgari Alım lı Arpa Standart dışı Arpa Çavdar NO: Çavdar NO: Asgari Alım lı Çavdar Standart dışı Çavdar Tritikale Tritikale NO: Tritikale NO: Asgari Alım lı Tritikale Yulaf NO: Yulaf NO: Asgari Alım lı Yulaf Standart dışı Yulaf İthal Makarnalık Buğday İthal Ekmeklik Buğday (Romen) İthal Ekmeklik Buğday (Macar) İthal Ekmeklik Buğday (Kazak) İthal Ekmeklik Buğday (AB) İthal Ekmeklik Buğday (Rus) İthal Bisküvilik Buğday İthal Arpa NOT: larımıza KDV ve maniplasyon hariç, Şubelerarası Nakliye İlave Ücreti dahildir. Tablo: 3 4

5 Mısır satış fiyatlarımız Tablo:4 te belirtilmektedir. MISIR SATIŞ FİYATLARI ÜRÜN CİNSİ KOD NO SATIŞ FİYATI (TL/TON) Yerli Mısır NOT: Maniplasyon ve Nakliye İlave Ücreti dahil, KDV hariçtir. Tablo: 4 Pirinç satış fiyatlarımız Tablo:5 te belirtilmektedir. CİNSİ PİRİNÇ SATIŞ FİYATLARI KOD NO PAKETLİ 5 KG (TL) PAKETLİ 2 KG (TL) PAKETLİ 1 KG (TL) Diğer Uzun Dane(Osmancık) ,00 4,00 2,00 İthal Orta Tane Pirinç (Mısır) ,00 4,00 2,00 İthal Uzun Tane Pirinç (Tayland) ,50 3,00 1,50 NOT: Paketleme ücreti, Manipülasyon, Nakliye İlave Ücreti ve KDV dahil, diğer masrafları hariçtir. Tablo: 5 Kırmızı iç mercimek satış fiyatlarımız Tablo:6 da belirtilmektedir. KIRMIZI İÇ MERCİMEK SATIŞ FİYATLARI PERAKENDE SATIŞLAR ÇEŞİDİ KODU 1 KG (TL) 2 KG (TL) 5 KG (TL) Diğer İç Mercimekler ,00 4,00 10, NOT - Perakende satışlarda; maniplasyon, paketleme, nakliye ilave ücreti ve KDV dahildir. Tablo: 6 5

6 C) BORSA İŞLEM HACİMLERİ VE FİYATLARI Borsalarda işlem gören buğday, arpa, çavdar ve yulaf Kuruluşumuzca Eskişehir, Konya, Polatlı, Çorum, Bandırma ve Edirne borsalarından, mısır ise Adana borsasından günlük olarak takip edilmektedir. Aralık ayına ait ortalama fiyatlar Tablo:7 de gösterilmiştir. ÜRÜN ADI DURUM I ANADOLU KIRMIZI SERT EKM. BORSA FİYATLARININ KARŞILAŞTIRILMASI BORSALAR TMO SATIŞ FİYATI ESKİŞEHİR KONYA POLATLI ÇORUM EDİRNE ADANA BANDIRMA (Ocak) BEYAZ YARI SERT EKM KIRMIZI YARI SERT EKM ARPA ÇAVDAR YULAF MISIR PİRİNÇ* ÇELTİK* MERCİMEK** (KIRMIZI İÇ) * Pirinç ve Çeltik fiyatları Osmancık çeşidine ait olup, serbest piyasa toptan fiyatlarıdır. ** Mercimek fiyatları Kırmızı İç Mercimeğe ait olup Mersin Ticaret borsası fiyatlarıdır. Tablo: ) DÜNYA HUBUBAT PİYASALARI (Uluslararası Tahıl Konseyi-IGC Aralık 2009 raporu yayınlanmamış olup, bilgiler IGC nin tarih 395 nolu aylık raporuna göredir.) ÜRETİM Dünya buğday üretim öngörüsü, geçen ayki öngörüye göre 1 milyon ton artışla 668 milyon ton olarak açıklanmıştır. Bu değer geçen senenin 19 milyon ton aşağısındadır fakat şimdiye kadarki en büyük ikinci hasadı işaret etmektedir. AB ve Kazakistan için öngörüler arttırılmış olup, bu yükseliş, Avustralya ve Brezilya için azalan öngörülerle sadece bir miktar aşağıya çekilebilmiştir. AB üretim tahmini 1,7 milyon ton artışla 138,3 milyon ton (151,2 milyon ton) olarak açıklanmış ve bu miktar içinde ekmeklik buğday 129,2 milyon ton (141,2 milyon ton) olarak yer almıştır. Genel olarak, kalite geçen sene ile benzer olarak bildirilmiş ve ürünün yaklaşık %70 inin ekmeklik buğday olduğunun düşünüldüğü belirtilmiştir. Çek Cumhuriyeti, Polonya, Fransa ve İtalya da olağan miktardan daha fazla buğday yemlik olarak sınıflandırılırken, Baltık Devletlerinde, Finlandiya da, Avusturya da ve İngiltere de kalitenin olağandan iyi olduğu bildirilmiştir. İtalya da, ekmeklik buğday ve makarnalık buğday hasatlarının beklenenden yüksek gerçekleşmesi nedeniyle üretim tahmini 1,0 milyon ton artırılarak 7,3 milyon tona (9,0 milyon ton) çıkarılmıştır. 6

7 Rusya ve Ukrayna için olan tahminler değişmeyerek, sırasıyla 60,0 milyon ton (63,7 milyon ton), 20,0 milyon ton (25,9 milyon ton) olarak kalmıştır, fakat Kazakistan için olan tahmin, beklenenden yüksek gerçekleşen verim nedeniyle 0,5 milyon ton yükseltilerek 15,0 milyon tona (13,0 milyon ton) çıkarılmıştır. Kanada nın batısında Kasım ayında görülen daha sıcak ve daha kuru koşullar hasadın son aşamaları için faydalı olmuştur. Üretim öngörüsü değişmeyerek 24,5 milyon ton (28,6 milyon ton) olarak kalmıştır. ABD de resmi üretim tahmini, 41,4 milyon tonu (50,8 milyon ton) kışlık buğday, 3,0 milyon tonu (2,3 milyon ton) makarnalık buğday ve 15,9 milyon tonu (14,9 milyon ton) diğer baharlık buğdaylar olmak üzere 60,3 milyon ton (68 milyon ton) olarak açıklanmıştır. Asya da, Çin ve Hindistan için üretim tahminleri, değişmeyerek, sırasıyla 114,0 milyon ton (112,5 milyon ton) ve 80,6 milyon ton (78,6 milyon ton) olarak açıklanmıştır. MISIR ABD, AB ve Brezilya da ürün beklentilerindeki çok az düşüş nedeniyle dünya mısır üretimi geçen aydan 2 milyon ton daha 787 milyon ton (790 milyon ton) olarak öngörülmüştür. ABD de ana üretim bölgelerinde Kasım ayının ilk yarısındaki ortalamanın üzerinde sıcaklıklar ve çoğunlukla kuru hava koşulları hasadı hızlandırmıştır. Buna rağmen, ilerlemenin son 35 yılın en düşük seviyede gerçekleştiği ve 22 Kasım tarihi itibariyle hasadın üçte ikisinden biraz fazlasının tamamlandığı bildirilmiştir. Olağanüstü bir nem ortalaması sebebiyle kapsamlı bir kurumaya ihtiyaç duyulacağı belirtilmiştir. Bunun yanlıca maliyetleri yükseltmekle kalmayıp ayrıca daha yüksek bir oranda ayrık taneye neden olacağı bildirilmiştir. Erken gelen raporlar düşük hektolitre oranına ve yüksek toksin oranına işaret etmektedir. Ortalama verim daha öncekinden çok az daha düşük olsa bile 10,2 ton/hektarla (9,7 ton/hektar) hala rekor seviyede olduğu belirtilmiştir. Üretim tahmini 2,0 milyon ton azaltılarak 328,0 milyon tona (307,4 milyon ton) düşürülmüştür. AB de hasadın ana üretim bölgelerinde bitime yaklaştığı bildirilmiştir. Çoğunlukla Fransa ve Romanya daki beklenenden düşük çıkan verimler nedeniyle, üretim tahmini 1,2 milyon ton azaltılarak 56,6 milyon tona (63,1 milyon ton) düşürülmüştür. Doğu Kanada da Kasım ayının başlarındaki donların bazı zararlar vermiş olabileceği ancak daha kuru hava koşullarının geri kalan hasadı hızlandırdığı bildirilmiştir. Üretim tahmini 9,7 milyon tonla (10,6 milyon ton) değişmemiştir. Rusya ve Ukrayna için yapılan ürün tahminleri de değişmeyerek sırasıyla 4,8 milyon ton (6,6 milyon ton) ve 8,5 milyon tonda (11,4 milyon ton) kalmıştır. Çin de hasat tamamlanmaya yaklaşmış, üretim tahmini 154,0 milyon tonla (165,9 milyon ton) bir önceki aydan değişmeden kalmıştır. 2009/10 dönemi mısır ekilişleri Arjantin de çiftçilerin soya fasulyesine öncelik vermesi nedeniyle yavaş ilerlemiştir. Bazı kuzey bölgelerinin daha fazla yağışa ihtiyaç duyduğu bildirilmiştir. Ekiliş alanlarında beklenen % 27 oranındaki düşmeye rağmen artan verimler nedeniyle üretim öngörüsünün % 6 oranında artarak 14,0 milyon tona çıkacağı belirtilmiştir. ARPA Dünya arpa üretim tahmini Avustralya ve Ukrayna'da arpa üretiminde görülen azalmalar sebebiyle 0,6 milyon ton azaltılarak 146,8 milyon tona (153,9 milyon ton) düşürülmüştür. AB'de arpa üretim tahmini az bir oranda azaltılarak geçen senenin rekor seviyesinin %5 oranında altında kalmaya devam etmiş ve 61,7 milyon ton olmuştur. Ürün kalitesinin 2008 yılına göre daha iyi olduğu bildirilmekte olup bu kalitede daha fazla miktarın maltlık arpa bulunduğu belirtilmiştir. AB'nin en büyük arpa üreticisi olan Fransa'da uygun büyüme koşulları üretimi 12,9 milyon tona (12,3 milyon ton) yükseltmiştir. Rusya'da arpa üretimi tahmini geçen aya göre değişmeyerek 18 milyon ton (23,1 milyon ton) olurken Ukrayna'da beklenenden az gerçekleşen verim sebebiyle arpa üretim tahmini 0,3 milyon ton azaltılarak 11,2 milyon tona (12,6 milyon ton) düşürülmüştür. Kanada'nın Batı bölgesinde Kasım ayı boyunca görülen ılık ve kuru hava koşulları kalan hasadın hızlanmasına yardım etmiştir. Azalan ekilişler ve verim sebebiyle üretim beklentisi geçen aya göre değişmeyerek 2,7 milyon ton azalışla 9,1 milyon ton olmuştur. ABD'de arpa üretim tahmini 5 milyon ton (5,2 milyon ton) olmuştur. Afrika'nın kuzeyinde 2009 yılında arpa üretim tahmini neredeyse üçte bir oranında artmış ve Cezayir'de arpa üretimi rekor bir seviye olan 2 milyon tona (0,4 milyon ton) ulaşmıştır. 7

8 TÜKETİM 2009/10 dönemi dünya buğday tüketiminin, geçen ayki öngörüye göre değişmeyerek, 643 milyon tona (639 milyon ton) yükselmesi öngörülmektedir. Yemlik kullanım öngörüsü, önceki öngörüye göre hafif bir düşüşle, 103 milyon ton (106 milyon ton) olarak açıklanmıştır. AB yemlik kullanım öngörüsü, rekabetçi olarak fiyatlandırılan arpanın daha fazla kullanımı ve artan bio-yakıt üretiminin ortaya çıkardığı yan ürünler olan kolza küspesi ve kurutulmuş damıtılmış hububat taneleri nedeniyle düşmüştür. Fakat beklenenden yüksek olarak gerçekleşen ithalat, İsrail, Güney Kore ve Filipinlerin de aralarında olduğu bir takım diğer ülkelerde yemlik kullanım öngörülerini arttırmıştır. Buğday için küresel yemlik kullanım öngörüsü geçen aya göre hafif bir artışla 452 milyon ton olarak açıklanmış olup, bu miktar geçen seneye göre %1,3 lük bir artışı ifade etmektedir. Dünya endüstriyel buğday kullanımının 18,2 milyon tona (15,9 milyon ton) yükselmesi öngörülmektedir. MISIR 2009/10 dönemi dünya mısır tüketimi öngörüsü Ekim ayına göre değişmeyerek rekor bir düzey olan 800 milyon ton (778 milyon ton) olmuştur. Yemlik mısır kullanımı öngörüsü toplam mısır kullanımının %60'ına eşit olan 476 milyon tona (471 milyon ton) yükselmiş olup Çin, ABD ve Brezilya'da görülen güçlü talebin AB yemlik mısır talebindeki azalmayı dengelemesi beklenilmektedir. Diğer birçok ülkede ekonomideki gerilemenin et tüketimini etkilemesinden dolayı canlı hayvan yemlik talebinin aynı düzeyde kalmaya devam etmesi öngörülmektedir. IGC'nin küresel endüstriyel mısır kullanımı öngörüsü geçen aya göre değişmeyerek 202 milyon ton (187 milyon ton) olmuştur, bu miktar içinde etanol üretimine yönelik mısır kullanımı öngörüsü 124 milyon tondur (110 milyon ton). ABD'de etanol üretimine yönelik mısır kullanımı öngörüsü 2008/09 dönemine göre önemli ama son beş yılın en düşük büyüme oranı olan %14 oranında artmıştır. Taşıt yakıtlarında %10 luk etanol karışımı kullanımının teorik olarak maksimum düzeyine yaklaşması sebebiyle orta vadede etanol üretiminin genişleme eğiliminin daha da yavaşlaması öngörülmektedir. Söz konusu oranın arttırılıp arttırılmayacağına dair karar 1 Aralık tarihinde açıklanacaktır. Gıda amaçlı mısır kullanımı öngörüsü önceki döneme göre değişmeyerek 90 milyon ton (89 milyon ton) olmuştur. ARPA Dünya arpa tüketiminin 2008/09 dönemi seviyesinin 2 milyon ton üzerinde 146 milyon ton olması öngörülmektedir. Toplam yemlik arpa kullanımının geçen aya göre 0,2 milyon ton azalışla 99,3 milyon ton (98,5 milyon ton) olarak öngörülmektedir. AB'de yemlik arpa kullanımı öngörüsü 0,5 milyon ton artarak 42,4 milyon ton (41,6 milyon ton) olurken Ukrayna'da azalan üretim tahmininden dolayı yemlik kullanımı 0,2 milyon ton azaltılarak 4,4 milyon ton (4,3 milyon ton) olmuştur. Avustralya'da yemlik arpa talebi önceki aya göre 0,3 milyon ton azalarak 2,4 milyon ton (2,2 milyon ton ) olmuştur. Genel olarak maltlık arpa kullanımında azalma görülmesi sebebiyle dünya endüstriyel arpa kullanımı öngörüsü 0,1 milyon ton azaltılarak 28,3 milyon ton (28,1 milyon ton) olmuştur. STOK ABD ve AB için yapılan artırımlardan sonra beş büyük ihracatçı ülkenin 2009/10 dönemi sonu toplam stokları geçen aydan 1,7 milyon ton daha fazla, 51,1 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Bu miktar ABD deki büyük bir artış sebebiyle geçen seneden 5,9 milyon ton daha fazla olduğu belirtilmiştir. 2008/09 döneminden devreden bol miktarda stok bu yılın düşük ABD hasadını karşılamış, düşen yurtiçi kullanım ve ihracat nedeniyle 2009/10 dönem sonu stoklarının son on yılın en yüksek seviyesi olan 24,1 milyon ton olarak beklendiği bildirilmiştir. AB stokları beklenenden yüksek üretim ve düşük yemlik kullanım nedeniyle son aylık rapordakinden 1,5 milyon ton yükselerek 16,8 milyon tona (17,2 milyon ton) çıkmıştır. Arjantin deki stok miktarı stokların göreceli olarak düşük seyretmesine rağmen, daha iyi ürün beklentisi nedeniyle 0,7 milyon tonla (0,2 milyon ton) öncekinden çok az daha yüksek olarak gerçekleşmiştir. Avustralya daki devir stokları öngörüsü öncekinden 0,7 milyon ton azalarak 3,5 milyon tona (3,3 milyon ton) düşmüştür. Dünya buğday stoklarının 2009/10 dönemi sonu son sekiz yılın en yüksek seviyesi olan 191 milyon tona (165 milyon ton) yükselmesinin öngörüldüğü belirtilmiştir. Bu miktar çoğunlukla büyük ihracatçıların stoklarındaki artış nedeniyle geçen ayki beklentiden 3 milyon ton daha fazladır. Buna rağmen küresel stoklardaki bu yılki artışın önemli bir bölümü Çin ve Hindistan a bağlanabilir. 8

9 MISIR Son iki dönemde görülen artışların ardından küresel kapanış stoklarının 2009/10 dönemi pazarlama yılı sonu itibariyle 134 milyon tona (148 milyon ton) düşmesi öngörülmektedir. Dünya mısır arzının %1 oranında genişlemesinin beklenilmesine rağmen, bu durumun talepte beklenen artışla dengeleneceği belirtilmektedir. ABD, AB ve Brezilya'da üretim öngörülerinin azalması sebebiyle mısır stokları öngörüsü Ekim ayına göre 3 milyon ton düşürülmüştür. ABD de devreden stok tahmini 1,3 milyon ton azalarak 41,2 milyon ton (42,5 milyon ton) olurken AB'de kapanış stokları önceki döneme göre 1 milyon ton azalarak 4,7 milyon ton (6,2 milyon ton) olmuştur. Çin'de de kapanış stoklarının düşük üretim nedeniyle azalmasının beklenildiği ve stok öngörüsünün 53,4 milyon ton (59,7 milyon ton) olmuştur. ARPA Dünya arpa stokları 2009/10 dönemi sonu itibariyle bir önceki aya 0,1 milyon ton artarak 34,1 milyon ton (32,7 milyon ton) olmuştur. AB'de devreden stok öngörüsü Ekim ayına göre değişmeyerek 13,3 milyon ton (11,4 milyon ton) olurken ABD'de 2009/10 dönemi devreden stoklar önceki döneme göre 0,2 milyon ton artarak 2,5 milyon ton (1,9 milyon ton) olmuştur. 05/01/2010 TARİHLİ DÜNYA HUBUBAT FİYATLARI ÜRÜN KODU FİYAT ABD$/Ton ABD 2HRW 228,10 FRANSIZ EKM. BUĞ. 187,90 ARJANTİN EK 241,50 ABD 2SRW 221,90 KANADA DURUM 2WAD 223,30 A.B.D HARD AMBER NO1 FRANSIZ ARPA 154,20 RUS ARPA 130,90 ABD MISIR (3YC) 196,00 ABD UZUN DANE PİRİNÇ 556,00 (*) 05/01/2010 Tarihli Merkez Bankası $ Satış Kuru: 1,488 (**)KAYNAK: REUTERS (***)ABD Uzun TANE Pirinç fiyatı tarihli IGC Raporuna göredir. Tablo: 8 DÜNYA ÜRETİM, TİCARET, TÜKETİM VE STOK MİKTARLARI (MİLYON TON) 2007/ / / / / / /07 TAHMİN 2009/2010 ÖNGÖRÜ ÜRETİM TİCARET TÜKETİM STOK *KAYNAK: IGC KASIM 2009 Tablo: 9 DÜNYA MISIR ÜRETİM, TİCARET, TÜKETİM VE STOK MİKTARLARI (MİLYON TON) 2007/ /09 MISIR 2002 / / / / /07 TAHMİN 2009/2010 ÖNGÖRÜ ÜRETİM TİCARET TÜKETİM STOK *KAYNAK: IGC KASIM 2009 Tablo: 10 9

10 DÜNYA HUBUBAT ÜRETİMİ (2009 ÖNGÖRÜ MİLYON TON) ÜLKE ADI ARPA MISIR AVRUPA (27 ÜLKE) 138,3 61,7 56,6 ÇİN 114,0 3,0 154,0 HİNDİSTAN 80,6 1,5 18,0 A.B.D. 60,3 5,0 328,0 RUSYA 60,0 18,0 - KANADA 24,5 9,1 9,7 AVUSTRALYA 22,0 7,5 0,3 TÜRKİYE 18,0 6,0 3,8 UKRAYNA 20,0 11,2 8,5 ARJANTİN 8,0 1,6 14,0 KAZAKİSTAN 15,0 1,8 - DÜNYA TOPLAMI 668,3 146,8 788,9 *KAYNAK: IGC KASIM 2009 Tablo: 11 DÜNYADA ÜRETEN ÜLKELERİN ÜRETİM DURUMLARI (MİLYON TON) ÜRETEN ÜLKELER 2004 ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2005 ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2006 ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2007 ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2008 TAHMİNİ ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2009( ) ÖNGÖRÜ ÜRETİMİ (MİLYON TON) 2009 ÖNGÖRÜ ÜRETİM RAKAMLARINA GÖRE DÜNYA ÜRETİMİNDEKİ PAYI % UZAK DOĞU ,4 207,2 216,3 220,6 226,2 33,8 ÇİN 92 97,5 108,5 109,3 112,5 114,0 17,1 HİNDİSTAN ,6 69,4 75,8 78,6 80,6 12,1 AVRUPA ,1 129,5 124,2 156,2 143,0 21,4 AB ,1 122,7 125,1 119,7 151,2 138,3 20,7 FRANSA ,4 32,8 39,5 38,5 5,8 ALMANYA 25,4 23,7 22,4 20,8 26,0 25,1 3,8 İNGİLTERE 15,5 14,9 14,7 13,1 17,3 14,2 2,1 ROMANYA 7,8 7,6 5,0 2,9 7,8 4,4 0,7 MACARİSTAN 6,0 5,1 4,4 4,0 5,7 4,4 0,7 BAĞ.DEVL.TOPL. 84,9 92,2 85,4 93,8 117,3 109,5 16,4 RUSYA 45,4 47,7 45,0 49,4 63,7 60,0 9,0 UKRAYNA 16,5 18,7 13,8 13,9 25,9 20,0 3,0 KAZAKİSTAN 9, ,5 16,6 13,0 15,0 2,2 ABD 58,7 57,2 49,2 55, ,3 9,0 KANADA 25,9 26,8 25,3 20,1 28,6 24,5 3,7 AVUSTRALYA 22,6 25,4 10,8 13,0 21,4 22,0 3,3 PAKİSTAN 19,5 21,7 21,7 23,3 21,5 24,0 3,6 TÜRKİYE 18, ,5 15,5 17,0 18,0 2,7 ARJANTİN 16 12,6 14,5 16,3 8,3 8,0 1,2 SURİYE 4,5 4,7 4,9 4,1 2,1 4,0 0,6 DÜNYA 628,3 620,9 597,5 608,8 686,8 668,3 100,0 *KAYNAK: IGC KASIM 2009 Tablo: 12 10