AK PARTĠ GENEL MERKEZ DIġ ĠLĠġKĠLER BAġKANLIĞI TÜRKĠYE GÜNDEMĠ Ġç barıģı erteleyip dıģ maceralara mı girelim? Mehmet Barlas Sabah Gazetesi...

Transkript

1 İçindekiler TÜRKĠYE GÜNDEMĠ... 3 Türkiye'nin Musul Konsolosluğu'na baskın... 3 Çankaya KöĢkü'nde Musul zirvesi yapıldı... 3 NATO: Türk halkıyla birlikteyiz... 4 Ban Ki Moon: YaĢadığım Ģoku anlatamam... 4 Atak Helikopterleri Türk Ordusunda... 5 Ġç barıģı erteleyip dıģ maceralara mı girelim? Mehmet Barlas Sabah Gazetesi... 5 Silah gölgesinde çözüm süreci Hatem Ete AkĢam Gazetesi... 6 ORTADOĞU GÜNDEMĠ... 8 Maliki orduyu uyardı... 8 Kerkük'te IġĠD alarmı... 8 IġĠD, PYD'ye saldırdı: 30 ölü... 8 Irak ve Suriye'de IġĠD... 9 Suriye'de operasyonlar hız kesmiyor Ġsrail Gazze'ye saldırdı Musul un Ģifreleri Bora Bayraktar Euronews Musul: Kriz ve fırsat Emre Aköz Sabah Gazetesi Ortadoğu da sınırlar artık MEġRU DEĞĠLDĠR!.. Ardan Zentürk Sabah Gazetesi ĠġĠD, Musul ve Türkiye Nasuhi Güngör Star Gazetesi Musul'un düģüģü ve 'ciddi' sonuçları Cengiz Çandar Radikal Gazetesi IġĠD'e ĢaĢı bakmak Akif Emre Yeni ġafak Gazetesi Mısır demokrasisinden alınacak dersler(!) Atilla Yayla Yeni ġafak Gazetesi Irak ġam Terör Devleti Ceren Kenar Türkiye Gazetesi Irak imtihanı Taha Özhan Star Gazetesi AFRĠKA GÜNDEMĠ Kongo ile Ruanda askerleri çatıģtı: 5 ölü

2 Cezayir, Libya-Mali sınırında 'insani yardım koridoru' açtı BM Libya'daki görüģmeleri süresiz erteledi AVRUPA GÜNDEMĠ Avrupalı taksiciler grevde Almanya'nın silah ihracatı arttı Utanç raporu Musul'da konsolosluğa IġĠD baskınının ardından NATO'da acil toplantı Yunanistan'dan baskına kınama Biden yine PoroĢenko'yu aradı Ġspanya alkol yasaklarını geniģletiyor Ġtalya, yüzlerce mülteciyi parklara bıraktı Sırbistan-Türkiye Balkan Ülkeleri Tek Bir Ailedir AMERĠKA GÜNDEMĠ ABD: Türk diplomatlar bir an önce serbest bırakılmalı Amerikan Kongresi Bergdahl'ı TartıĢıyor ASYA PASĠFĠK GÜNDEMĠ Çin Ve Türkiye, Ġpek Yolu Ekonomi KuĢağı Pakistan'da ĠHA saldırıları: 16 ölü Çin ordusundan ABD'ye 'askeri rapor' eleģtirisi Güney Kore Devlet BaĢkanı Park, yeni istihbarat Ģefi atadı Avustralya, Japonya'dan denizaltı alıyor

3 TÜRKĠYE GÜNDEMĠ Türkiye'nin Musul Konsolosluğu'na baskın AA DıĢiĢleri Bakanlığı, Irak ġam Ġslam Devleti (IġĠD) terör örgütü mensuplarının Türkiye'nin Musul BaĢkonsolosluğu yerleģkesine bir baskın gerçekleģtirerek, personeli yerleģkeden çıkarttığını ve Ģehrin baģka bir bölgesine naklettiğini belirterek, "Olay sırasında yerleģkemizde BaĢkonsolos dahil 49 personelimiz ve bazı aile fertleri bulunmaktaydı. Söz konusu personelimizin emniyet içerisinde ülkemize dönmeleri için tüm imkanlar seferber edilmiģtir" açıklamasını yaptı. DıĢiĢleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, IġĠD mensuplarının son birkaç gündür Musul a karģı baģlattıkları saldırı sonucunda baģta Batı yakası olmak üzere Musul un önemli bir bölümünü ele geçirdikleri hatırlatıldı. "IġĠD mensupları Musul daki BaĢkonsolosluğumuz yerleģkesine bir baskın gerçekleģtirerek personelimizi Konsolosluk yerleģkesinden çıkarmıģ Ģehrin baģka bir bölgesine nakletmiģlerdir" denilen açıklamada, Ģu ifadeler yer aldı: "Olay sırasında yerleģkemizde BaĢkonsolos dahil 49 personelimiz ve bazı aile fertleri bulunmaktaydı. Söz konusu personelimizin emniyet içerisinde ülkemize dönmeleri için tüm imkanlar seferber edilmiģtir. Bu bağlamda, Irak hükümeti nezdinde de giriģimde bulunulmuģ ve BaĢkonsolosluğumuzun emniyet ve güvenliğinin sağlanmasından sorumlu oldukları hatırlatılmıģtır. Öte yandan, baģta BirleĢmiĢ Milletler ve NATO olmak üzere uluslararası kuruluģlarda da gerekli giriģimler yapılmaktadır. Sayın Bakanımız BM Genel Sekreteri ve ABD DıĢiĢleri Bakanı ile görüģerek durumu ele almıģtır." Çankaya KöĢkü'nde Musul zirvesi yapıldı AA CumhurbaĢkanı Abdullah Gül'ün baģkanlığında Musul'daki geliģmelerin ele alındığı zirve toplantısı saat 21.40'ta sona erdi. Toplantıya BaĢbakan Recep Tayyip Erdoğan, Genelkurmay BaĢkanı Orgeneral Necdet Özel, BaĢbakan Yardımcısı BeĢir Atalay, DıĢiĢleri Bakan Yardımcısı Naci Koru, MĠT MüsteĢarı Hakan Fidan ve DıĢiĢleri Bakanlığı MüsteĢar Yardımcısı Ömer Önhon katıldı. Çankaya KöĢkü'ndeki zirve 2 saat 10 dakika sürdü 'da baģlayan zirveye, ABD BaĢkan Yardımcısı Joe Biden ile telefon görüģmesi yapan BaĢbakan Erdoğan saat 20.00'de katıldı. 3

4 NATO: Türk halkıyla birlikteyiz AA NATO Kuzey Atlantik Konseyi (NAC), Musul daki geliģmeler üzerine Türkiye nin talebi doğrultusunda acil nitelikli bir toplantı yaptı. Üst düzey bir NATO yetkilisi, Türkiye nin Musul daki geliģmeler ve arasında Türk BaĢkonsolosunun da bulunduğu rehin alma olayıyla ilgili olarak müttefikleri bilgilendirdiğini kaydetti. Aynı yetkili, toplantının danıģma nitelikli 4. madde çerçevesinde yapılmadığını ve sadece bilgilendirme amacı taģıdığını ifade etti. NATO nun temelini oluģturan Kuzey Atlantik AntlaĢması nın 4. maddesinde "Taraflardan herhangi biri, taraflardan birinin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düģündüğü zaman, tüm taraflar birlikte danıģmalarda bulunacaklardır" deniliyor. Yetkili, NATO nun geliģmeleri çok yakından ve büyük endiģeyle izlemeyi sürdürdüğünü belirterek "DüĢüncelerimiz rehin alınanlar ve Türk halkıyla birlikte" dedi. Ban Ki Moon: YaĢadığım Ģoku anlatamam AA BirleĢmiĢ Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Irak'ın Musul kentinde Türk diplomatların Irak ġam Ġslam Devleti (IġĠD) terör örgütü tarafından kaçırılmasını sert bir dille kınayarak, "YaĢadığım Ģoku anlatmama imkan yok. Bu, kesinlikle kabul edilemez" dedi. BM Terörle Mücadele Uygulama Görev Gücü'nün (CTITF) toplantısında konuģan Ban, Musul'daki Türk BaĢkonsolosluğa düzenlenen saldırıya değindi ve BaĢkonsolos ile personelin teröristler tarafından kaçırılması karģısında Ģok olduğunu söyledi. Irak hükümeti, bölge ülkeleri ve uluslararası topluma diplomatların ve aile fertlerinin bir an önce, güvenli biçimde serbest bırakılması, suçluların adalet karģısına çıkarılması için birlikte çalıģarak mümkün olan her Ģeyi yapmaları çağrısında bulunan Ban, "BM Genel Sekreteri olarak, diplomatlara yönelik bu tür terör saldırılarını en sert biçimde kınıyorum. Diplomatları ve sivilleri hedef alan bu saldırılar, hiçbir Ģekilde haklı görülemez. YaĢadığım Ģoku anlatmama imkan yok. Bu, kesinlikle kabul edilemez" dedi. BMGK'dan kınama BirleĢmiĢ Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), IġĠD terör örgütünün saldırıları ve Türkiye'nin Musul BaĢkonsolosluğuna düzenlediği baskınla ilgili basın bildirisi yayımladı. Bildiride, IġĠD'in eylemlerinden duyulan kaygı vurgulanarak, Irak'ta düzenlenen ve bu ülke ve bölgede istikrarsızlığa neden olan terörist saldırılar kınandı. 4

5 Atak Helikopterleri Türk Ordusunda Defence News Ġtalyan-Ġngiliz ve Türk Havacılık ve Uzay Sanayii Aġ (TUSAġ) üretimi olan T-129 ATAK taarruz helikopterlerinin ilk üç serisi, düzenlenen üst düzey bir törenle Türk ordusunun envanterine katıldı. Türkiye CumhurbaĢkanı Abdullah Gül, programa katılanlara teģekkür ederek, Bu, özellikle de helikopter üretiminde, Türkiye nin yerel sanayiinin eriģtiği teknolojik seviyeyi ortaya koyuyor. dedi. Törene, Türkiye BaĢbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve Meclis BaĢkanı Cemil Çiçek de katıldı. AgustaWestland ve TUSAġ, program dâhilinde dokuz adet T-129 ATAK taaruz helikopteri üretti. 59 adet helikopter serisi için 2007 yılında 3,3 milyar dolarlık bir sözleģme imzalanmıģtı. Ortaklık, Ģimdi 5 helikopter daha üretiyor. Yakın hava desteği ve çoklu görev özellikleriyle tasarlanmıģ T-129 ATAK, ağır toplarla yüksek irtifa görevlerinin altından kalkabiliyor. Erdoğan salı günü Mecliste yaptığı konuģmasında, T-129 ATAK ın Türkiye nin en önemli ihracat ürünlerinden biri olmasını umut ettiğini kaydederek Ģöyle konuģtu: Bu program, Türkiye nin artık helikopter satın alan ülke konumundan helikopter üreticiliğine ilerlediğinin bir göstergesidir. Ġç barıģı erteleyip dıģ maceralara mı girelim? Mehmet Barlas Sabah Gazetesi Ġçerikleri de, hangi aģamalardan geçtikleri de tam bilinmeyen metinleri kutsallaģtırıp, onlara dayalı hamasi konuģmalar yapmak, bizim siyasetçilerimizin alıģkanlıklarındandır... Bugünlerde Irak'ta ve özellikle Musul'da yer alan geliģmelerin bazı söylemlerde"misak-ı Milli bize müdahale hakkı verir" cümlesine bağlanması bu duruma bir örnektir. Bu kutsallaģtırılmıģ metinlerden olan "Misak-ı Milli" altı maddelik bildiri ya da belgedir... Osmanlı'nın son Meclis-i Mebusan'ı tarafından 28 Ocak 1920 günü 121 milletvekilinin oy birliği ile kabul edilen Misak-ı Milli, Mondros Mütarekesi (30 Ekim 1918) ertesinde iģgal edilen toprakların geleceğine dönük izlenmesi gereken politikayı belirlemekteydi. Meclis-i Mebusan Ġngiliz iģgal kuvvetleri tarafından basılması (18 Mart 1920) ertesinde PadiĢah fermanı ile kapatılınca (11 Nisan 1920), Misak-ı Milli'nin kaderi Ankara'da 23 Nisan 1920 günü açılan TBMM'ye devredildi... Gizli zabıtlar Özetlersek Misak-ı Milli ile Türk Milleti'nin kabul edebileceği asgari koģullar belirlenmiģ ve bunlar KurtuluĢ SavaĢımızın temel hedeflerini de oluģturmuģtur. Ancak savaģın sonunda barıģı ve Cumhuriyet'in kuruluģunu getiren Lozan AntlaĢması'nda, örneğin Musul gibi, Misak-ı Milli içinde kalan toprakların Türk olması kabul ettirilememiģtir. 5

6 Tarihimizden bir yaprağı 1985'te ĠĢ Bankası tarafından yayınlanan TBMM'nin yılı "Gizli Celse Zabıtları"ndan bugüne aktarayım: 27 ġubat 1923'teki oturumda Mustafa Kemal PaĢa, Lozan'ı ve Musul meselesini anlatırken, kendisinden önceki konuģmacı Ġzmit Mebusu Sırrı Bey'i eleģtirip, kendilerini Heyeti Vekile olarak Misak-ı Milli'yi feda etmekle suçlayanlara cevap veriyor. Sırrı Bey'in Misak-ı Milli'yi anlamadığını söylüyor... Sırrı Bey oturduğu yerden, "PaĢa Hazretleri.. Anlamadığımı söylediğiniz Misak-ı Milli'nin bendeniz mingayri haddin muharrirlerindenim" diye cevap veriyor. "KeĢke yazmasaydınız" Sırrı Bey gerçekten Misak-ı Milli'yi kabul eden Meclis-i Mebusan basılıp kapatılınca, Ankara'ya gelen ve TBMM'ye katılan milletvekillerindendir. Metnin altında onun da imzası vardır. Mustafa Kemal PaĢa da bunun üzerine, Misak-ı Milli için Ģöyle diyor: - KeĢke yazmaya idiniz... BaĢımıza çok bela koydunuz. Yani bugün katiyeti ihlal eder sözlerden baģka Ģey yapmadınız (Gizli Celse Zabıtları, Cilt 3, sayfa 1319, ĠĢ Bankası Yayınları). Atatürk'ün bugünün siyasetçilerinin örnek almaları gereken en önemli niteliklerinden bir tanesinin "Gerçekçilik"olduğunu göstermiyor mu "Katiyeti ihlal eder sözlerden baģka Ģey yapmadınız" cümlesi? Neticede Lozan'ın zaaflarından olan Hatay ve Boğazlar Rejimi'ndeki düzeltmeler için 1938'e kadar beklenilmemiģ midir? Ya da Musul'un kaderi Türkiye'nin üye olmadığı Cemiyet-i Akvam'a teslim edilmemiģ midir? Ġç barıģa destek verelim Bugüne gelirsek... Irak'ın Amerika tarafından iģgali sırasında Misak-ı Milli'yi hatırlatıp, "Gerekirse Musul için Amerika ile savaģırız" demedi nedense kimse... Ya da neden hepimiz "Enerjimizi Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde Kürt realitesine barıģçı, kalıcı ve demokratik bir çözüm üretmeye harcayalım" demiyoruz. Bunun yerine Türkiye'yi karıģtırmayı amaçlayan eylemlere ve komplolara açık ve kapalı destek veriyor ve yetmezmiģ gibi Irak'taki katastrofik duruma Misak-ı Milli'yi kullanarak bulaģmaya hevesleniyoruz. Silah gölgesinde çözüm süreci Hatem Ete AkĢam Gazetesi Lice de baģlayan gerilimin çatıģmaya dönüģmesi ve KCK nın ölçüsüz-sert açıklamaları, çözüm sürecini destekleyen kesimlerde haklı bir tedirginliğe yol açtı. Ancak, Öcalan ın gerilime karģı duran kararlı açıklaması, toplumda infial uyandıran bayrak provokasyonu ve ĠġĠD in Musul u ele geçirmesiyle siyasi odağın kayması, Lice merkezli huzursuzluğu paranteze aldı. Öte taraftan, Ģimdilik, gerilim kontrol altına alınmıģ görünse de, bu vesileyle, PKK nın çözüm sürecindeki performansını değerlendirmekte yarar var. Çözüm süreci, en basit Ģekliyle, siyasetin silah, diyaloğun çatıģma yerine geçmesini ifade ediyor. Siyaset ve diyaloğun, 30 yıldır en etkili enstrüman iģlevi gören silah ve çatıģma 6

7 karģısında rüģtünü ispatlaması için, siyaset üzerindeki silah tehdidinin ortadan kaldırılması gerekiyordu. Tam da bu nedenle, üç aģamalı olduğu deklare edilen çözüm sürecinin ilk aģaması silahlı unsurların sınır dıģına çekilmesiydi. Nitekim Öcalan, süreci benimsediğini ilan ettiği 2013 Nevroz mesajında, siyasetin silahın yerini alması gerektiğini söyledikten sonra, Artık silahlı unsurlarımızın sınır dıģına çekilmesinin zamanı gelmiģtir demiģti. Silahlı unsurların sınır dıģına çekilmesinin ardından devreye girecek ikinci aģama demokratikleģme, üçüncü aģama da silahsızlanma olacaktı. Hatırlanacağı üzere, PKK, Gezi eylemlerinden hemen sonra, Öcalan la yürütülen görüģmelerin nitelik değiģtirmesi talebinin karģılanmamasını gerekçe göstererek, çekilme sürecini durdurmuģtu. Lice merkezli gerilim, çatıģma ve provokasyon, diğer aģamalara geçilebilmesi için ilk aģamanın ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösterdi. Lice üzerinden gündem bulan bütün geliģmeler, eninde sonunda gelip, silahlı unsurların Türkiye deki mevcudiyetine dayanıyor. Silahlı unsurların varlığı, bir yandan devletin kalekol yapımına ve güvenlik tedbirlerini arttırmasına gerekçe olurken, öte yandan da PKK nın yol kesme, araç yakma, rakip siyasi oluģumları taciz etme, dağ kadrosunu geniģletme gibi çözüm sürecinin siyaseti ve diyaloğu önceleyen perspektifine uymayan birçok hamlesine kaynaklık ediyor. PKK nın silahlı unsurlarını çekmeyi durdurması, kalekol yapımına itirazları meģruiyet açığıyla karģı karģıya bırakırken; Kürt hareketini de, çözüm sürecinin ritminden duyduğu rahatsızlığı çözüm perspektifine uygun enstrümanlarla ortaya koyma kabiliyetinden yoksun bırakıyor. PKK, silahlı unsurlarını ülke içinde bulundurdukça, namlunun ucunu göstermek, çözüm sürecinin gidiģatına yönelik rahatsızlığı dıģa vurmanın tek yolu haline geliyor. 3 milyona yakın oy alan, Kürtlerin yoğun olarak yaģadığı coğrafyada belediyelerin çoğunu yöneten HDP, çözüm sürecinin ruhuna uygun sivil-siyasi eylemlerle rahatsızlığını göstermek yerine, kenara çekilerek PKK nın en iyi bildiği Ģeyi yapmasına yol veriyor. Çözüm sürecinin yol aldığı bir buçuk yılı aģkın sürede, Kürt hareketi, defalarca çözüm sürecinin gidiģatından duyduğu rahatsızlığı dıģa vurdu. Ancak her seferinde, bu rahatsızlığın dıģa vurumu, çözüm sürecini sırtlanan bir siyasi partiye-harekete yakıģacak kitlesel sivil eylemler yerine, KCK ve PKK nın bilindik asayiģ sorunu üretme tehdidine bırakıldı. Oysa asayiģ sorunu üretme tehdidi, çözüm sürecini hızlandırmadığı gibi sürecin zeminini aģındırmaya, silahın siyaset üzerindeki gölgesinin büyümesine yol açıyor. Lice de baģlayan gerilimin kontrol dıģına çıkarak can kaybına ve bayrak provokasyonuna varabilmesi, bunun en önemli kanıtını oluģturuyor. Silah ve çatıģma çözüm sürecine müdahil oldukça, siyaset ve diyalogun zemini zayıflıyor. PKK, silahı bir tehdit unsuru olarak kullandıkça, çözüm sürecinde yol almak zorlaģıyor, hatta imkânsızlaģıyor. Lice vesilesiyle, Kandil in silahlı unsurlarını Türkiye de tutma kararını ve Kürt hareketinin çözüm sürecinin gidiģatından duyduğu rahatsızlığı gösterme tarzını yeniden ele almakta ve sorgulamakta yarar var. 7

8 ORTADOĞU GÜNDEMĠ Maliki orduyu uyardı AA Irak BaĢbakanı Nuri el-maliki, Irakiyye televizyonunda yayımlanan açıklamasında, Ninova ilinin merkezi Musul'da yaģanan olaylara değindi. Musul'da yaģananları "komplo ve aldatma" olarak niteleyen Maliki, orduda yapılandırmaya gittiklerini, terörle mücadele etmek için "irade sahibi" gönüllülerden oluģan birlikler kurulacağını ve kaybedilen bölgelerin geri alınacağını söyledi. IġĠD karģısında geri çekilen ordu mensuplarının hesap vereceğini vurgulayan Maliki, Ģunları kaydetti: "Terörle mücadele etmeyerek geri çekilen tüm sorumlular hesap verecek. Irak ordusunda görevli komutanlar ve askerler kendinize gelin, hesaba çekilmeden önce kendinizi hesaba çekin." Maliki, Suriye'de savaģı kaybeden grupların Irak'a yöneldiği görüģünü savunarak, "Suriye'de aradığını bulamayan, kayıplar veren silahlı gruplar Irak'a yöneldi "dedi. Kerkük'te IġĠD alarmı Dünya Bülteni IġĠD in Musul'da kontrolü ele geçirmesinin ardından diğer kentlerde olduğu gibi Kerkük te de güvenlik güçleri teyakkuza geçti. Bu kapsamda Kerkük te Acil Müdahele Ekipleri bazı semtlerde operasyon düzenledi. Ağır silahlarla donanmıģ acil müdahale ekipleri daha sonra Kerkük sokaklarında tur attı. Kerkük Acil Müdahale Ekipleri müdürü Hattap Ömer de operasyonlarda yer aldı. Bilindiği üzere Irak ġam Ġslam Devleti Örgütü IġĠD in Musul da kontrolü ele geçirmesinin ardıdan BaĢbakan Nuri El Maliki yurt genelinde olağanüstü hal ilan edilmesi çağrısında bulunmuģtu. IġĠD, PYD'ye saldırdı: 30 ölü Dünya Bülteni Suriye'nin Haseki kentinin Rasulayn Ġlçesinde, Irak ġam Ġslam Devleti (IġĠD) mensupları tarafından bomba yüklü araçla saldırı düzenlendi. PYD güçlerinin yoğun olarak bulunduğu bölgede düzenlenen ve 30 kiģinin öldüğü ileri sürülen saldırı, Ceylanpınar da da tedirginliğe yol açtı. Rasulayn'da sıralarında patlama meydana geldi. Türkiye tarafından da duyulan ve tedirginliğe yol açan patlamanın ardından 8

9 Suriye tarafından yükselen dumanlar, Ceylanpınar dan da görüldü. Kısa süre sonra güvenlik güçlerini sınır hattında alarm durumuna geçiren patlamanın, IġĠD güçlerince PYD mensuplarının yoğun olarak bulunduğu Türkiye sınırına birkaç kilometre uzaklıktaki bölgede meydana geldiği ve bomba yüklü bir aracın infilak ettirildiği öğrenildi. Türkiye tarafında kısa süreli tedirginliğe yol açan patlamada 30 a yakın kiģinin öldüğü öne sürülürken, yaralananların ise ilçede bulunan sağlık merkezlerinde tedavi edildiği kaydedildi. Irak ve Suriye'de IġĠD Al Jazeera IġĠD, 2004 yılında Tevhid ve Cihat adıyla Ebu Musa Zerkavi tarafından Irak ta kuruldu. Sonrasında Usame Bin Ladin liderliğindeki El Kaide ye katıldı. El Kaide ye katıldıktan sonra adını Mezopotamya da El Kaide olarak değiģtirdi. IġĠD in Suriye deki askeri gücünün 6-7 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. SavaĢçılarının çoğunluğu yabancılar. Irak taki silahlı üyelerinin sayısının ise 10 binin üstünde olduğu tahmin ediliyor. IġĠD, Suriye de Mumbuc, petrol zengini Rakka ve Irak sınırına yakın Deyr Ez-Zor kentlerini elinde tutuyor. Irak ta ise Anbar eyaletindeki Felluce ve Ramadi de etkili. Son olarak Musul kentini de ele geçirdi. Güneye doğru ilerliyor. IġĠD'in Irak içindeki hareketleri harita üzerinde daha net anlaģılıyor. 9

10 Suriye'de operasyonlar hız kesmiyor Dünya Bülteni Suriye'de Esad'a bağlı ordu birliklerinin çeģitli kentlerde muhaliflerin denetiminde olan bölgelere düzenlediği saldırılarda 68 kiģi hayatını kaybetti. Suriye Ġnsan Hakları Örgütü (SNHR), BeĢĢar Esad'a bağlı ordu birliklerinin çeģitli kentlerde muhaliflerin denetiminde olan bölgelere düzenlediği saldırılarda 8'i çocuk, 3'ü kadın 68 kiģinin öldüğünü açıkladı. SNHR tarafından yapılan açıklamada, Esad güçlerinin yönetim karģıtlarının kontrolünde olan bölgelere hava ve karadan ağır silahlarla saldırması sonucunda Humus kentinde 23, Halep'te 12, Ġdlib'te 10, baģkent ġam'ın banliyölerinde 9, Dera, Lazkiye ve Hama'da 4'er, Kuneytra ve Deyru'z Zor'da birer olmak üzere 68 kiģinin öldüğü belirtildi. Bu arada Suriye Yerel Koordinasyon Komitesi'nden yapılan açıklamada, Özgür Suriye Ordusuna (ÖSO) bağlı birliklerin Ġdlib ve çevresinde rejim güçlerine yönelik büyük zayiatlar verdirdiği aktarıldı. ÖSO ile Ġslami Cephe'ye bağlı birliklerin Halep, Hama ve Humus yakınlarında da rejim güçlerine büyük kayıplar verdirttiği ifade edilen açıklamada, orduya ait savaģ uçaklarının Halep, Humus, Hama, Dera ve baģkent ġam'ın banliyölerinde muhaliflerin denetiminde olan bölgeleri sık aralıklarla bombaladığı bildirildi. Öte yandan Suriye resmi ajansı SANA'nın haberinde, ordunun Halep, Dera, Ġdlib ve Hama'da gerçekleģtirdiği operasyonlarda çok sayıda silahlı grubu etkisiz hale getirdiği ve araçlarını imha ettiği duyuruldu. Ġsrail Gazze'ye saldırdı Dünya Bülteni Ġsrail savaģ uçağının, Gazze'ye düzenlediği hava saldırısında bir Filistinlinin hayatını kaybettiği, 2 kiģinin yaralandığı bildirildi. Görgü tanıklarından alınan bilgiye göre, savaģ uçağı, Gazze'nin Sudaniyye bölgesinde bir motosikleti hedef aldı. Saldırıda bir Filistinli öldü, 2 kiģi yaralandı. Gazze'deki Filistin hükümeti Sağlık Bakanlığı sözcüsü EĢref el-kudra, saldırıda 24 yaģındaki bir gencin hayatını kaybettiğini, biri ağır 2 kiģinin yaralandığını belirtti. Öte yandan Ġsrail iģgal güçleri sözcüsü Ovijaa Adraei, sosyal paylaģım sitesi Facebook'taki hesabından yaptığı açıklamada, "Savunma Kuvvetleri ve emniyet birimi, Gazze'nin kuzeyinde, Ġsrail'e yönelik saldırılar planlayan teröristlere akģam saatlerinde operasyon düzenledi" ifadesini kullandı. Ġsrail sözcülerinden Peter Lerner, bugün yaptığı açıklamada, Gazze'den atıldığını ileri sürdüğü bir roketin Ġsrail'in güney bölgesine düģtüğünü, olayda ölen ya da yaralanan olmadığını bildirmiģti. 10

11 Musul un Ģifreleri Bora Bayraktar Euronews Musul un ani bir Ģekilde Irak ġam Ġslam Devleti(IġĠD) adlı yapının eline geçmesi gerek Irak gerekse bölgenin geneli için çok önemli Ģifreler sunuyor. Bölgede farklı katmanlarda güç mücadeleleri var. Küresel düzlemde ABD-Rusya; bölgesel düzlemde Ġran-Türkiye-Suudi Arabistan ve diğerleri; yerel düzlemde ise devletler ve ayrılıkçı gruplar. ĠĢgalle baģlayan kriz Bütün bu yaģanan kaos büyük ölçüde ABD nin Irak ı iģgali ile baģladı. OluĢan güç boģluğunu yerel, ulusal ve uluslararası boyutta doldurmak için pek çok aktör öne çıktı. Irak içinde farklı ġii gruplar, farklı Kürt gruplar ve silinmek istenen Baas kalıntıları ile kökten dinci yapılar birbirleriyle çatıģmaya girdi. Saddam Hüseyin i devirerek yerel aktör konumuna da gelen ABD bu gruplar arasında gücü dağıtan ana unsur, muhaliflerinin temel hedefiydi. Yıpratıcı savaģtan kendini sıyırmak için Irak tan çekilen Obama yönetimi yerine Maliki nin sıkıntılı biçimde hükmettiği bir iktidar ile Ġran ve kuzeyde Kürt yönetimini bıraktı. Sünniler ise kaderlerine terk edildi. Yıllarca Irak ı yöneten bu gruplar kökten dinci bir akımın da etkisiyle oluģan bu düzene itaat etmeyeceklerini gösterdi, gösteriyor. Irak ġam Ġslam Devleti Suriye deki krizi ve çöküntüyü de fırsat bilerek etki alanını yayarak bir Ġslam devleti kurma iddiasındaki IġĠD yeni bir bölgesel aktör olarak konumunu güçlendiriyor. Suriye nin kuzeyi ve Irak ın orta ve kuzey batısındaki sarsıcı geliģmelerin temelinde büyük ölçüde bu memnuniyetsizlik ile iki tarafta devlet otoritesinin çökmüģ olmasının etkisi var. Musul un düģmesi ne anlama geliyor Peki bu ortamda Musul un IġĠD in eline geçmesi bize hangi gerçekleri anlatıyor? Birincisi Musul da pozisyonlarını terk eden askerler, aģağı yukarı bilinen Irak taki merkezi yönetiminin güvenlik zafiyetinin boyutlarının sanılandan fazla olduğunu göstermiģ oldu. Büyük paralar harcanan, Amerikan ordusunun silahlarıyla donatılan ġii ağırlıklı Irak ordusunun askeri ciddiyet ve kararlılıktan uzak olduğu, bu güce dayanarak herhangi bir adım atılamayacağı net bir Ģekilde anlaģıldı. Bu durum bize Mukteda El Sadr ın Mehdi Ordusu nun, El Hakim in Bedir Tugayları nın, peģmergenin önemli aktörler olarak kaldığını ve kalacağını, Irak siyasetinin parçalanmıģ yapısının devam edeceğini ve bir hukuk devleti ile karģı karģıya olmadığımızı gösterdi. 11

12 Ġkincisi Kürt bölgesindeki göreli istikrarın çok da sağlam olmadığını, kırılganlığı ortaya çıktı. Aslında Musul Kürt Özerk Yönetimi nin sınırları dıģında. Ama Erbil in yanı baģında ve Kürt yönetimi burada bir terör yapısını oluģmasına ya göz yumdu ya da karģı çıkamadı. Her iki durumda da Musul un düģmesi Kürt yönetiminin güvenlik konusunda inisiyatif almaktan kaçındığını gösterdi. Barzani belki IġĠD le karģı karģıya gelmeden, Maliki nin zafiyetini ortaya çıkarmayı önceledi. Ama bunun stratejik bir hata olduğunu yakında anlayacak. Üçüncüsü aralarında Musul un düģmesiyle bölge ülkelerinin mevcut durumu okuma ve analiz etme ya da ön alma konusundaki eksikleri bir kez daha görülmüģ oldu. Suriye deki rejim zaten kendi geleceği ile ilgili yaģamsal bir savaģ halinde olduğundan çok fazla bir direnç göstermesi beklenmiyor. Üstelik dönemsel, taktik ittifaklar kuran Esad rejimi için IġĠD in ilerleyiģi dolaylı olarak kendisini bir alternatif olarak öne çıkarıyor. Irak hükümeti Felluce ve Ramadi de zaten savaģ halinde ve sonuç alamıyor. Kürt yönetimi bağımsızlık hesapları yaparken, bölgenin gerçeklerini göz ardı ediyor. Ġran Suriye ye odaklanmıģ, Maliki hükümeti üzerinden oynuyor. Türkiye ise hem merkezi hükümeti hem Erbil i idare etme peģinde. Suriye nin kuzeyinde geliģen El Kaide terörü tehdidini yeni yeni fark etmiģ görünüyor. Peki IġĠD in Musul u ele geçirmesi Türkiye nin güneyinde Akdeniz e kadar uzanan radikal dinci bir devletin doğuģu anlamına geliyor mu? Bu yapı kalıcı olabilir, varlığını sürdürebilir mi? Belki de en önemli sorulardan biri bu El Kaide nin ve benzeri yapıların bugüne kadar bir devlet geçmiģi ve tecrübesi olmadığını biliyoruz. El Kaide denince Afganistan da Taliban ın kanatları altında geliģen, eylemciler üzerine, sansasyonel eylemler yapan militanların oluģturduğu bir yapıyı anlıyoruz. Bu örgütlenme biçimi ilk alan hakimiyetini Suriye de gerçekleģtirdi ve burada kurduğu düzen daha çok yerel nüfusun Ģiddetle sindirilmesi üzerine, kaba güce dayanan bir yapı. Fırsatını bulan IġĠD in hakimiyet bölgesinden kaçıyor. Oysa ki bir devlet her Ģeyden önce belli bir bölgede belli bir nüfusun desteğine, toplumsal sözleģmeye dayanıyor. IġĠD in yaptığı korku ve sindirme ile kalıcı bir devlet kurma ihtimali yok. IġĠD, sadece belli bir düzeni bozan, çatıģmadan beslenen, radikal bir örgüt. Bu nedenle böyle bir devlet anlayıģının ne Irak ta ne de Suriye de yaģaması mümkün değil. Ama IġĠD elinde tuttuğu alanı, çevresini yutan bir kara delik, terör eylemleri için bir üs, bir eğitim ve yaģama alanı olarak kullanacaktır. Musul un gelecekle ilgili en önemli mesajı budur. Bölge her ülke için artık daha tehlikelidir. Bölünme eğilimi, iç çatıģma eğilimi giderek tırmanmaktadır. Bu da gerek Irak gerek Suriye gerekse Ġran ve Türkiye için ciddi bir tehdittir. Musul: Kriz ve fırsat Emre Aköz Sabah Gazetesi Irak ġam Ġslam Devleti (IġĠD) isimli cihatçı örgütün, Irak'ın Musul kentinde hakimiyeti ele geçirdikten sonra, Türk Konsolosluğu'nu basarak rehineler alması... Bölgedeki dengeleri değiģtirecektir. Tabii bu iģte bir tuhaflık var: Son aylarda ne kadar güçlenirse güçlensin, neticede bir gerilla hareketi olan IġĠD... Koskoca bir orduya sahip olan Türkiye'yi niye kıģkırtsın? Gayet anlamsız bir hareket... Belli ki bunu "birileri" IġĠD'e yaptırıyor. "Birileri" Türkiye'nin 12

13 Musul ve havalisini iģgal etmesini istiyor. IġĠD'e "yaptırılan" saldırı öyle bir hamle ki... Türkiye bunu görmezden gelemez. "Rehinelerimi kurtarayım ama olayın geri kalan kısmına karıģmayayım" demesi çok zor. Çünkü Musul ve havalisi, Türkiye için herhangi bir bölge değil. Önemiyle ilgili birkaç noktayı sayalım: Mustafa Kemal mecburdu 1) Azınlıkta olsalar da Türklerin yaģadığı bir bölge. 2) Musul, Misak-ı Milli'ye dahildir. Bu açıdan Türkiye'nin yüzyıllık rüyasıdır.türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasına izin vermek için öne sürülen Ģartlar kabaca Ģunlardı: a) Komünizme katılmayacaksın, b) Halifeliği terk edeceksin, c) Musul'da hak iddia etmeyeceksin. Mustafa Kemal Ģartları kabul etmek zorunda kalmıģtı. Çünkü gücü o kadardı. 3) Türkiye artık "büyük" olmak istiyor ama kendi enerji kaynağı yok. Enerjiyi (petrolü, doğalgazı) dıģarıdan aldığı sürece "oyun kurucu" olamaz. Musul ise muazzam bir petrol bölgesi... Üstelik bu petrolün üstünde Türkiye ile iliģkileri iyi olan Kürtler (Barzani) oturuyor. ĠĢte Ģimdi o Musul, hani derler ya, "altın tepside" Türkiye'nin önüne konulmuģ durumda. "O bölgeyi işgal etmek için al sana mükemmel bir gerekçe" denmekte. Not: DıĢiĢleri Bakanlığı'ndaki (dinlenen) toplantıyı hatırlayın. IġĠD, Türkiye'ninSüleyman ġah Türbesi'ni terk etmesini istemiģti. Ankara da böyle bir durumda icabında oraları iģgal etme ihtimalini tartıģmaya baģlamıģtı. Gelin gerekçelendirme açısından iki olayı kıyaslayın: Suriye'deki "tarihi türbe" mi önemli, Irak'taki "petrol bölgesi" Musul mu? Öcalan söylemiģti Bu olay bana, Abdullah Öcalan'ın 2013 Nevruz'unda Diyarbakır'da okunan mesajını hatırlattı. Çoğu kiģi o mesajın "şiddeti bırakıp siyaset yapma" bölümüyle ilgilenmiģti. Mesajdaki baģka bir noktayı çok önemsediğim için değerlendirme yazısına, "Mesajdaki Osmanlı Vizyonu" baģlığını koymuģtum. Çünkü mesajında Misak-ı Milli terimini anan Öcalan, Türkler ile Kürtlerin ortaklaģa kuracağı bir siyasi oluģumdan (federasyon, konfederasyon?) söz ediyordu. Soracaksınız: "Yani Türkiye, Kuzey Irak'ı iģgal mi etmeli?" Buna evet cevabını veremem. Çünkü yukarıda belirttiği gibi IġĠD'e bu eylemi "birileri" yaptırdı. Demek ki Türkiye'nin Musul ve havalisini iģgal etmesi "o birilerinin" iģine geliyor. Bu durumda Ankara, Musul yoğurdunu üfleyerek yiyecektir. Yalçın Küçük'ün yedi-sekiz yıl önce sık sık tekrarladığı sözü hatırlamanın tam zamanı: "Türkiye, Musul'u almazsa, Diyarbakır'ı verir..." 13

14 Ortadoğu da sınırlar artık MEġRU DEĞĠLDĠR!.. Ardan Zentürk Sabah Gazetesi Irak ta 11, Suriye de 3 yıldır yaģanılan savaģ, bir gerçeği net olarak ortaya çıkardı: Ortadoğu da, Ġngiliz-Fransız anlaģmasıyla (Sykes-Picot) Ģekillenen sınırlar meģruiyetini kaybetmiģtir! Bu yıl, Birinci Dünya SavaĢı nın 100 üncü yıldönümündeyiz ve artık, bölgede kalıcı barıģı ve istikrarı temin amacıyla fiilen ortadan kalkmıģ sınırların yeniden yapılandırılması yolunda kolları sıvamamız gerekiyor. 1. Fiili durum: Suriye ve Irak merkezi yönetimleri, sömürgeciler tarafından kendilerine verilmiģ siyasi sınırları artık koruyabilecek durumda değildirler. 2. Ġki ülkedeki merkezi otorite boģluğu, söz konusu topraklarda, bu boģluktan yararlanan grupların hareketlenmesine, küçük bölgeler halinde siyasi yapılanmaların oluģmasına neden olmaktadır. 3. Irak, Amerikan iģgali sonrasında anayasal olarak 3 e bölünmüģtür, bu adım bile, tek baģına, Ortadoğu daki paradigmanın değiģtiğini göstermektedir. 4. Bağdat ta Ģekillendirilen ve giderek Tahran güdümüne giren ġii zeminli yönetim, ülkenin Sünni ve Kürt yaģam alanlarında varlığını göstermek bir yana, bu iki bölgeye dönük düģmanca stratejileri ile dikkat çekmektedir. Bugün Musul da yaģadığımız olayda, belki IġĠD in adı öne çıkmaktadır ama, sorun, esas olarak, 11 yıldır aģağılanan Sünni nüfusun ayaklanması olarak değerlendirilmelidir. 5. Fiilen üçe bölünmüģ, merkezi otoritesi Musul-Kerkük gibi dünya enerji dengeleri açısından son derece önemli bölgelerini kontrol edemeyen Irak, artık, Birinci Dünya SavaĢı nda Ġngiliz sömürge yönetimi tarafından kurulan, Soğuk SavaĢ Yılları nda Sovyetler Birliği tarafından kollanan bir ülke değildir. 6. Benzer durum, Suriye için de geçerlidir. Ülkeyi BirleĢmiĢ Milletler de temsil eden yönetim, topraklarının yüzde 30 una hakimdir! Kürt bölgesinde yeni bir siyasi otorite ĢekillenmiĢ, ülkenin kuzeyi de tıpkı Irak ın Anbar bölgesinde olduğu gibi aģiretlerin kontrolüne geçmiģtir. KarĢımızda, Suriye adı verilen bir ülke kağıt üzerinde bulunmakta, fakat, fiilen yok olmaktadır. Stratejik hata yapamayız Suriye-Irak hattında durum budur ve bölgeye dönük politikalarda, hala, sanki bu tür iki ülke varmıģ gibi davranmak, merkezi otoritelerle siyasi temaslar yoluyla sorunları çözmeye çalıģmak, bu konuda küresel güçlerin dengelerini kollayarak politika üretmek hatalıdır. Dünya güçleri, 1916 tarihli Sykes-Picot AnlaĢması nın çöktüğünü, devamında sınırları çizilen Ortadoğu haritasının sonunun geldiğini bilmekte, tüm güçleriyle bölgede kendi etki alanlarını yaratmanın gayretini sergilemektedir. Bölge ülkesi Ġran, Irak-Suriye-Lübnan ın güney kesimlerine hakimdir, Sykes- Picot AnlaĢması nda adı bile geçmiyor!.. Diğer bölge ülkesi Suudi Arabistan, Irak ın Sünni 14