Aykut Gülalanlar HOŞGELDİNİZ

Transkript

1 Aykut Gülalanlar Proje Lisanslama ve İş Geliştirme ve İş Geliştirme HOŞGELDİNİZ

2 Enerji Seviyesi Bugünün Programı Buluştan Ticarileştirmeye Genel Bakış Buluş ve Fikri Mülkiyet Hakları Patent Süreçleri Patent Araştırması

3 TEKNOLOJİ TRANSFERİ SÜRECİ Sponsor Eşleştirme Lisansör Arayışı BULUŞ BİLDİRİMİ HAK SAHİPLİĞİ Üniversite Fikri Haklar Politikası Buluş Bildirimi Formu Araştırmacı Görüşmeleri (Öncesi Görüşmede Sonrasında) Hak Sahipliğinin Tespiti Ön Patent Araştırması Patentlenebilirlik Kriter Analizi Freedom to Operate (FTO) FMH Stratejisi, Koruma Süreci Fikri Haklar Yol Haritası PATENTLENEBİLİRLİK TİCARİLEŞTİRME Ticarileşme Potansiyeli Kriterleri Öncül Pazar Analizi Ticarileştirmeye Hızlı Bakış Formu Ticarileşme Değerlendirme Formu Teknoloji Sunum Formu TEKNOLOJİ PORTFOYÜ Teknoloji Triage Kriterleri Önceliklendirme Portföy Risk Yönetimi Ticarileştirme Stratejisi KARAR LİSANSLAMA ŞİRKETLEŞME 0-4 Hafta 4-8 Hafta 3

4 TEKNOLOJİ TRANSFERİ SÜRECİ Sponsor Eşleştirme Lisansör Arayışı İLETİŞİM BULUŞ BİLDİRİMİ TEKNİK BİLGİ HAK SAHİPLİĞİ Üniversite Fikri Haklar Politikası Buluş Bildirimi Formu Araştırmacı Görüşmeleri (Öncesi Görüşmede Sonrasında) Hak Sahipliğinin Tespiti Ön Patent Araştırması Patentlenebilirlik Kriter Analizi Freedom to Operate (FTO) FMH Stratejisi, Koruma Süreci Fikri Haklar Yol Haritası PATENT PATENTLENEBİLİRLİK TİCARİLEŞTİRME HUKUK FİNANS & İŞ GELİŞTİRME PAZAR ARAŞTIRMASI Ticarileşme Potansiyeli Kriterleri Öncül Pazar Analizi Ticarileştirmeye Hızlı Bakış Formu Ticarileşme Değerlendirme Formu Teknoloji Sunum Formu PROJE YÖNETİMİ TEKNOLOJİ PORTFOYÜ Teknoloji Triage Kriterleri Önceliklendirme Portföy Risk Yönetimi Ticarileştirme Stratejisi SÖZLEŞME PAZARLAMA KARAR MÜZAKERE İŞ MODELLEME LİSANSLAMA ŞİRKETLEŞME TİCARİ HUKUK 0-4 Hafta 4-8 Hafta 4

5 5

7 Lighthouse Model vs Technology Audit Sürekli farkındalık etkinlikleri ile akademisyenlerin size gelmesini sağlamak Internal Marketing Sistematik olarak akademisyenlere yönelik audit ziyaretleri Katılımın isteğinin azalması Audit zamanlaması/ fikri kaçırma 7

8 Internal Marketing Üniversiteye özelleştirilmiş farkındalık ve yetkinlik arttırmaya yönelik yapılan etkinlikler ve tanıtım, bilgilendirme amaçlı hazırlanan dokümanlardır. Yıllık Rapor Dokümanı Newsletter Case Study Paylaşımları Araştırmacılar için Guideline ( Patent, lisanslama, girişimcilik vb.) Temel Problemler Araştırmacıların güvenini kazanma Farklı bölüm/fakültelere göre farklılaşma Sürekli olma Temel amaç «Doğru Buluş Bildirimleri» 8

10 Buluş Bildirimi Formu Araştırmacıların yaptıkları çalışmalar sonucunda buluş yaptıkları sinyalini aldıkları ilk noktada söz konusu buluşu gizlilik şartlarını dikkate alarak formal bir yapıda TTO ya ilettiği formdur. Form dört temel amacı yerine getirmeyi hedefler; Patentlenebilirlik analizinin yapılması için gerekli bilgilerin alınması, Patent haklarının belirlenmesi ve üniversite hakkının tespit edilmesi, Ticarileşme potansiyelinin tespiti için referans doküman, Koruma kararı alınması durumunda Patent başvurusuna yönelik teknik bilgi için referans dokümanı olarak kullanılması, 10

11 Olmazsa olmaz.. Buluş sahipleri/ Katkı koyanlar Buluş konusu ile ilgili teknik durum Buluşun ne olduğu, teknik detayları, sağladığı fark Potansiyel uygulama alanları, Pazar olanakları, Öncül Pazar bilgisi 11

12 Toplantı Öncesi Yapılacaklar Buluş Bildirimi öncesi yapılacak toplantılarda; uzmanlık alanlarının farklı olması nedeni ile teknik bilgi konusundaki eksikler Araştırmacının web sitesinin incelenmesi, Araştırma konularının belirlenmesi, ilgili teknik personel varsa onun da toplantıya dahil edilmesi, Varsa daha önce ticarileşme deneyiminin incelenmesi. 12

13 Buluş Bildirimi sonrası İlgili dokümanda eksik görülen veya araştırmacının yanlış yaklaşımla doldurduğu alanların tespit edilmesi ve revize istenmesi Ön patent araştırmasının yapılması, yenilenmesi, Eksik, anlaşılmayan konular hakkında soruların bir sonraki toplantı için listelenmesi İnternet üzerinden temel bir araştırma yapılması: rakip ürün/teknolojilerin tespiti Olası Hak sahiplerinin tespiti ve bilgilendirilmesi 13

14 Hak Sahipliği Kime ait? Üniversite FMH Politikası Buluş bildirim formunda hak sahiplerinin tam olarak belirtilmeli buluş sahibi kavramı ve getirdiği haklar Buluşun ortaya çıkması aşamalarında bilgi, destek, malzeme, araç, finansal kaynak vb. katkılarda bulunma olasılığı olan kişi ve kurumların ortaya çıkarılması. Buluş bildirim formunda bildirilen ve/veya toplantılarda tespit edilen hak sahipleri bilgilendirilmeli Buluş hak sahipliğinin durumu konusunda tam bir anlaşmaya sahip olmadan süreç devam etmemeli, Hibe programlardan yararlanan projeler sonucunda elde edilen buluşlarda programa ait hak paylaşım şartları incelenmeli, Sponsorluklu projelerde, proje öncesi yapılan anlaşmalardaki hak paylaşımını ilgilendiren maddeler incelenmeli, 14

15 15

16 16

17 17

19 Toplantı sırasında Yapılacaklar Öncelikle akademisyenin bilgilendirilmesi ve toplantının amacının, istenen çıktısının bildirilmesi, İletişim dilinin ayarlanması için teknik personel toplantıda değilse öncelikle durumun bildirilmesi, Akademisyene yardım için burada olunduğu her an hissettirilmeli ve profesyonel yaklaşımla süreçler ve hakları (üniversite politikası) hakkında bilgilendirilmeli, Basit sorular sormaktan çekinmemeli, anlatılanları kısa kısa yorumlayarak ortak bir iletişimin kurulduğundan emin olunmalı, Mutlaka not tutulmalı ve araştırmak üzere gerekli teknik terimlerde buna dahil edilmeli, Profesyonelliği kaybetmeden sabırla maksimum bilgi alınmalı. 19

20 20

21 Patentlenebilirlik Değerlendirme Ön Patent Araştırması Patentlenebilirlik Kriter Analizi Yeni (Kamu tarafından ulaşılabilir olmaması, yayınlanmamış olması) Tekniğin bilinen durumunu aşmış olması (Konunun uzmanı tarafından açıkça anlaşılmaması) Endüstriyel uygulamaya uygun olması Freedom to Operate FMH Stratejisi, Koruma Süreci Fikri Haklar Yol Haritası 21

22 Ticarileştirme Değerlendirme Patenlenebilirlik Kamu tarafından ulaşılabilir olmaması, yayınlanmamış olması Yeni Tekniğin bilinen durumunu aşmış olması (Konunun uzmanı tarafından açıkça anlaşılmaması) Endüstriyel uygulamaya uygun olması Teknolojinin Konumu Mevcut teknoloji ile arasındaki seviye farkı Artışsal & radikal inovasyon Geliştirme adımlarına olan ihtiyaç (Süre, finansal kaynak, risk ) Pazar Potansiyeli Pazarın büyüklüğü ve hedef müşteri Pazarın büyüme potansiyeli, ölçeklenebilirlik Bottom-up değerleme Değer önerisi Destek Durumu Buluş sahiplerinin sürdürülebilir katkısı Portföyde tamamlayıcı konum 22

23 Ticarileştirme Karar Dokümanı

24 Ticarileştirme Karar Dokümanı Yönetici Özeti Teknoloji Tanımı Potansiyel Yararlar Geliştirme Durumu Potansiyel Pazar ve Pazarın İlgisi FMH Durumu Risk ve Pazar Bariyerleri Tavsiye ve Karar Ekler

25 Voice Of Market Ürün/Servis Hakkında Müşteriden Değerli mi (Para vermek için yeter mi) Müşterinin görüşlerine direk ulaşım Sonuç Erken ilgi ve uyarı sinyallerini alma Müşteriden tavsiyeler Teknoloji ve Pazar bilgisi Paydaşlarla direk iletişim

26 Challange Pazar Bilgisini almak Ticari fırsatları belirlemek Yaklaşım Pazardan kritik özellik/yarar ve gelişim bilgisi almak Potansiyel pazardaki kişilerle görüşme Müşteri, Son kullanıcı, Onay verici, yatırımcı Görüşmelerden: negatif &pozitif Fırsatlar & Pazara giriş Stratejisi

27 Sonuç «Voice of Market» daha iyi anlama Pazar fırsatının büyüklüğünü anlama Pazara giriş stratejisi için öncül analiz Eğer fırsat iyiyse, pazarda iyi kaynaklarla kontak kurma

29 Büyük Pazar Büyüyen Pazar Olumlu Pazar Geri Bildirimi Pazara Yakın Ürün Freedom to Operate Rekabet Durumu: Yüksek Karlılık Oranı:Yüksek Pazar Giriş İhtiyacı: Yüksek Güçlü Patent Koruma Kapsamı Geniş Koruma Gerekli Alan Dar Rüçhan Durumu: Uzun Enforce: Kuvvetli Kalan Koruma Süresi : Çok İyi Portföy Konumu Proje Devamlılığı Yatırımcı Desteği Var Geliştirme için Finansal Kaynak Araştırmacı Katkı: Yüksek Pazar Patent Destek Küçük Pazar Durgun/Küçülen Pazar Olumsuz Pazar Bildirimi Geliştirme İhtiyacı Landscape Dolu Rekabet Durumu: Düşük Karlılık Oranı:Düşük Pazar Giriş İhtiyacı: Yüksek Güçsüz Patent Koruma Kapsamı Dar Koruma Gerekli Alan Geniş Rüçhan Durumu: Kısa Enforce: Düşük Kalan Koruma Süresi : Az Yetersiz Portföy Konumu Sürdürülebilirlik Yok Yatırımcı Desteği Yok Kaynak Yok Araştırmacı Katkı: Düşük 29

31 Zorluklar Teknik bilginin ve Pazar bilgisinin yetersizliği Teknolojinin Değerlemesi Endüstrinin hazır olması Endüstriye Hazır olma Deneyimli personel 31

32 Fikirden Ürüne Teknoloji Transfer Süreci

33 Fikirden Ürüne Araştırma Fikir Konsept Üretim Pazara sürme Buluş Patent Başvurusu Ürün Geliştirme Lisanslama Prototip Geliştirme Test İşbirliği 33

34 Fikir? Mustafa Çakır - EBİLTEM 34

35 Fikir? Düşünme sonucu varılan, düşünmenin ürünü olan görüş Müşteri sayısını arttıracak yeni bir yöntem? Kolay açılan telefon kapağı fikri? Göz kırparak kanal değiştirme, sesini yükseltme? Kaymayan halı?

36 Fikir Koruması? Fikirler değil, fikir ürünleri korunmaktadır. Bir biçim kazandırılmamış, ifade edilmemiş, bir ürün şeklinde biçimlenmemiş fikirler için herhangi bir koruma söz konusu değildir. fikirlerinizin korunmasını istiyorsanız kimseye söylemeyin Kaynak: Kaan Dericioğlu, Fikir ürünlerinin tanımı ve örnekleri 36

37 sorunları yaratan bakış açısı ve düşünme biçimiyle, o sorunları çözemezsiniz; onun için yeni bakış açılarına ihtiyacınız vardır 37

38 Technology scouting fikir avcılığı! Buluş dediğimiz şey herkesle aynı yere bakıp farklı bir şeyler düşünebilmektir. Albert Szent-Györgyi

39 Buluş Nedir? 39 Mustafa Çakır - EBİLTEM

40 Buluş; "teknik bir sorunu ortaya koyan ve teknik bir çözüm yolu gösteren" bir fikir ürünüdür. teknik sorunun nasıl çözüldüğü bilgisi 40

41 Diğer bir deyişle Bilinen bilgilerden yola çıkarak daha önce bilinmeyen yeni bir bulguya ulaşma ya da yöntem geliştirme 41 Mustafa Çakır - EBİLTEM

42 Mustafa Çakır - EBİLTEM 42

43 43

45 45

46 Yeni nesil ulaşım? Mustafa Çakır - EBİLTEM 46

47 Komşu kabile taklit edebilir mi acaba? 47

48 48

49 GİZLİ TUTMAK 2 Seçenek var! YASAL KORUMA 49

50 Patent vs Ticari Sır 50

51 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları 51

52 52

53 IP Yasal Hak Ne için? Nasıl? Patent Buluşlar Başvuru ve İnceleme Telif Hakkı (Copyright) Orijinal yaratıcı/artistik Otomatik Marka(Trade marks) Ürün ve Servisler için ayırtedici kimlik Kullanım ve/veya tescil Endüstriyel Tasarım Dış görünüm Tescil Ticari Sır Kamu tarafından bilinmeyen değerli bilgi Gizli tutmak için özel prosedürler

54 54

55 55

56 Patent Faydalı Model Endüstriyel Tasarım Telif Hakları Ticari Sır Entegre Devre Topografyaları Marka 56

57 PATENT nedir? Buluş sahibinin izni olmadan başkalarının buluşu üretmesini, kullanmasını veya satmasını belirli bir süre boyunca engelleme hakkıdır. Mustafa Çakır - EBİLTEM 57

58 Patent Nedir? Bu hakla birlikte buluş sahibi, buluşunu topluma açıklamakla yükümlüdür. Koruma; Belirli bir zaman periyodu ile Belirli ülkelerde geçerlidir.

59 Patent Size Ne Kazandırır? Aykut Gülalanlar Proje ve İş Geliştirme HOŞGELDİNİZ

60 İlgili teknolojide pazar hakimiyeti sağlar Mustafa Çakır - EBİLTEM 60

61 24Patent 293Patent 61

62 Patent 12.5 milyar 62

63 Teknoloji kapasitenizin göstergesi Mustafa Çakır - EBİLTEM 63

64 14 patentli buluş = tek bir ürün 64

65 Hareket Mekanizması ve Isıtma Grubu; Pişirme Haznesi ve Hazne Desteği; Su Pompası Hava Önleme Sistemi; İndüksiyonlu Tipte Isıtıcı; Ölçek Kabı Fincan Adedi Seçme Düğmesi; Hangi Tipte İçeceğin Hazırlandığını Hatırlatan Bir veya Birden Fazla Sayıda Hatırlatıcı; Taşma Odası; Isıtıcı Grubu (Taşıyıcı Tabla; Isıtıcı Tabla); Su Deposu; Cezvedeki Sıvı Seviyesinin Algılanması; Kontrol Birimi ve Isı Aktaran Isıtıcı; Daralan Formda Pişirme Haznesi; Pişirme Kabı Dökme Ağzı Tasarımı; Pişirme Kabında Başlangıç Referans Değerinin Ölçülmesi (Kontrol Ünitesi); Pişirme Kabında Başlangıç Referans Değerine Göre Karışım Miktarının Tayin Edilmesi 65

66 Prestij kazandırır Mustafa Çakır - EBİLTEM 66

68 Lisans verme imkanı Mustafa Çakır - EBİLTEM 68

69 Buluşunuzdan para kazandırır Mustafa Çakır - EBİLTEM 69

70 Elektrik lambasının Patentini ilk kim aldı? Mustafa Çakır - EBİLTEM 70

72 Henry Woodward Matthew Evans 1876 Mustafa Çakır - EBİLTEM 72

73 Henry Woodward Mustafa Çakır - EBİLTEM 73

74 5000 Mustafa Çakır - EBİLTEM 74

75 Thomas Edison Mustafa Çakır - EBİLTEM 75

76 76

77 Wi-fi bağlantılı lamba 77

78 ETĠYOPYA KAHVESĠ DEĞER ZĠNCĠRĠ $2.7/kg $70/kg 78

79 43 Patent $3/bardak 79

80 Buluşlara Patent Verilmeseydi Ne Olurdu? Mustafa Çakır - EBİLTEM 80

81 Buluşların içeriklerini göremezdik Mustafa Çakır - EBİLTEM 81

82 Aykut Gülalanlar Proje ve İş Geliştirme HOŞGELDİNİZ Teknoloji yavaş ilerlerdi

83 Yıllarca aynı ürünleri kullanıyor olabilirdik Mustafa Çakır - EBİLTEM 83

84 Rekabet ortamı daha az olurdu Mustafa Çakır - EBİLTEM 84

85 Her buluģa patent alabilir miyim? Patentlenebilirlik Kriterleri? Mustafa Çakır - EBİLTEM 85

86 YENĠLĠK başvurudan önce yayınlanmamış veya kamuya açıklanmamış olmak Mustafa Çakır - EBİLTEM 86

87 Buluşunuzun yeni olduğuna emin misiniz? Mustafa Çakır - EBİLTEM 87

88 Buluşunuzun yeni olup olmadığını nasıl test ediyorsunuz? Mustafa Çakır - EBİLTEM 88

89 Bizim ustaya sordum! Mustafa Çakır - EBİLTEM 89

90 Bilimsel makale araştırdım! Mustafa Çakır - EBİLTEM 90

91 Patent Araştırması

92 Patent Bilgisi Ne Avantaj Sağlar? Patentler açık inovasyon kaynağıdır! Mevcut teknik bilginin %80 i patent dokümanlarında yer almaktadır. Patentlerin dışında kalan akademik çalışmalar, bilimsel yayınlar, kitaplar teknik bilginin sadece %20 sine karşılık geliyor. Yeni teknoloji trendlerini takip edebilmenizi sağlar Aykut Gülalanlar Diğer buluşlardan ilham almanızı sağlar Proje ve İş Geliştirme İnovasyonu tetikler Araştırma-geliştirme tekrarlarını önler HOŞGELDİNİZ Buluşçu: Bu teknoloji bulunmuş, farklı olarak ne geliştirebilirim?

93 Yenilik Kaynak: TPE, Fatih Karahan 93

94 BULUġ BASAMAĞI ĠÇERMESĠ tekniğin bilinen durumunu aşmak (buluşun ait olduğu teknik alanda uzman bir kişinin bilgisi dahilinde olmaması) Mustafa Çakır - EBİLTEM 94

95 Yenilik Kaynak: TPE, Fatih Karahan 95

96 SANAYĠYE UYGULANABĠLĠR OLMASI Birden çok üretilebilir veya tekrar edilebilir olmak

97 Tekniğin Bilinen Durumu BuluĢ Ġddiası Yenilik Buluş basamağı Sanayiye Uygulanabilirlik 97

98 Faydalı Model Verilebilirlik ġartları? Yenilik Sanayiye Uygulanabilir Olması

99 Faydalı Model Nedir? ( Küçük Patent ) Maliyeti Düşük Koruma Süresi Hızlı İnceleme Yok Araştırma ve inceleme raporları düzenlenmez. Mustafa Çakır - EBİLTEM 99

100 Patent Faydalı Model 100

101 Patent Faydalı Model 101

102 Kaynak: Kaan Dericioğlu, Fikir ürünlerinin Mustafa tanımı ve örnekleri Çakır - EBİLTEM 102

103 Patent Verilemeyecek Konular? Mustafa Çakır - EBİLTEM 104

104 Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları; 105

105 Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar; 106

106 Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları; 107

107 Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller; İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri. Mustafa Çakır - EBİLTEM 108

108 Konusu kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar. Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki veya hayvan yetiştirilmesi usulleri. 109

109 Faydalı Model Verilemeyecek Konular? Kimyasal Maddeler Usuller Mustafa Çakır - EBİLTEM 110

110 Patent Hakkını Sona Erdiren Durumlar Mustafa Çakır - EBİLTEM 111

111 Patent sahibinin haklarından vazgeçmesi Mustafa Çakır - EBİLTEM 112

112 Patent süresinin dolması Mustafa Çakır - EBİLTEM 113

113 Yıllık ücretlerin ödenmemesi Mustafa Çakır - EBİLTEM 114

114 Eğer buluģunuzdan Fayda Sağlayamayacaksanız Patent/Faydalı Model BaĢvurusu Yapmayın! Mustafa Çakır - EBİLTEM 115

115 Patent Başvurusu Farklı rotalar; Ulusal Başvuru Sadece o ülkede geçerli Diğer ülke vatandaşları da başvurabilir Uluslararası başvurular için 12 aylık süre European Patent Office (EPO) Tescilli ulusal patentle aynı Başvuru sırasında koruma istenecek ülkeler seçilir Maliyet seçilen ülkelere göre değişir Patent Cooperation Treaty (PCT) Tek başvuru ile 141 ülkeye giriş hakkı Uluslararası fazdan sonra ulusal fazlara giriş Karar 30 aya kadar uzatılabilir Bir patent başvuru prosedürü Ulusal patent ofisinden, EPO ve WIPO üzerinden başvurulabilir. 117/31

116 Başvuru öncesi dikkat edilmesi gerekenler Yayın yok e.g. Makale,basın bülteni, konferans, poster, blog, sunum Satış yok Mutlaka uzman desteği alınmalı! First to File: Diğerlerinden önce başvur

117 Aykut Gülalanlar Proje ve İş Geliştirme HOŞGELDİNİZ Teşekkürler

118

119

120 An invention kit for everyone Video Makey Makey

121

122

123 Teknoloji Transferinde Patent in önemi nedir? Patent, teknolojinin ticarileştirilmesinde ticari ortakların ilgisini çekmesi ve ortağa sağlayacağı yasal hakların avantajı nedeni ile çok önemlidir. Araştırma sonuçlarımı Patent Başvurum öncesi açıklayabilir miyim? Türkiye de araştırma sonuçlarının bir yıl öncesine kadar buluş sahibi tarafından açıklanmış olması patentlenebilirlik kriterlerini kaybetmesine neden olmamaktadır. Ancak bu durum patent alma sürecini zorlaştırmaktadır. Benzer uygulama Amerika için de geçerlidir. Ancak EP (Avrupa Patent ) kapsamında patentlenebilirlik kriterleri bozulmaktadır. 125

124 Patent Hakları Sahibine veya Lisans sahibine ne sağlar? Patent sahibi, patent korumasının geçerli olduğu bölgelerde üçüncü partilerin kullanımını, üretimini ve satışını engelleme haklarına sahiptir. Lisans sahibi, lisans anlaşması içerisinde belirtilen bölge, uygulama alanı ve belirlenen süre vb. şartlar kapsamında patentin sağladığı yasal haklara sahiptir. Materyal Transfer Anlaşması (MTA) nedir? Bu anlaşma sizin işbirlikçilerinizle ve proje ortaklarınızla gerçekleştirdiğiniz Ar-Ge çalışmalarında onlara göndermekte olduğunuz veya onlardan almakta olduğunuz materyallerin içeriğine ve kullanım haklarına ait bilgilerin bulunduğu anlaşmadır. Ar-Ge sonuçlarının patente konu olması durumda hak iddia edebilmeniz için son derece önemli bir dokümandır. Gizlilik anlaşması ile de desteklenmelidir. 126

125 Sponsorlu Projelerde Hak Paylaşımı Nasıl Oluyor? Sponsorlarınız ile proje kapsamının net olarak belirlendiği bir hak paylaşım sözleşmesi yapmanız gerekmektedir. Sözleşme kapsamında patent haklarının paylaşımı, lisanslama durumunda hak paylaşımı konuları da anlaşmaya dahil edilmelidir. Sponsorun buluş haklarına sahip olduğu durumlarda, araştırma kapsamının tam olarak belirlenmesi, proje kapsamı dışında araştırmacıya ait buluşa konu olabilecek buluş haklarının korunması için önem taşımaktadır. Uluslararası Patent diye bir şey var mı? Patent bölgesel koruma sağlamaktadır. Genel olarak Dünya Patenti diye bir şey yoktur. Ancak PCT (Uluslararası Patent) ve EP (Avrupa Patenti) kapsamında yapılan anlaşmaya üye ülkeler için tek noktadan başvuru yapılabilmektedir. Türk Patent Enstitüsüne yapılan bir başvuru sonrasında 12 ay içerisinde rüçhan hakları kullanılarak EP, PCT ve üye ülkelerde ulusal girişler gerçekleştirilebilir. 127

126 Patent Sahibi ve Buluş Sahibi arasındaki fark nedir? Patent sahibi, buluş hakları kapsamında patent başvurusu yaparak Başvuru dokümanın da Başvuran olarak yazılan kişi veya hak devri ile haklara sahip olan kişidir. Patentten doğan yasal hakları kullanma hakkına sahiptir. Buluş sahibi, başvuru dokümanında Buluş Sahibi olarak belirtilen ve buluşun gerçekleştirilmesi sırasında katkı koyan kişidir. Patent haklarından yararlanamamaktadır. Buluş sahibi ve patent sahibi aynı kişi olabildiği gibi birden fazla kişi de olabilmektedir. Bir sonraki yazıda daha fazlası ile aşağıdakileri de cevaplayacağız. Sizin de sorunlarınız varsa bizlerle paylaşabilirseniz onları da ekleyebiliriz. Öğrenci olarak patent sahibi/buluş sahibi olabilir miyim? PCT üzerinden patent başvuru yapmak size ne kazandırır? 128