TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ FAALİYET RAPORU 2011 ANNUAL REPORT ASSOCIATION OF THE INSURANCE AND REINSURANCE COMPANIES OF TURKEY

Transkript

1 FAALİYET RAPORU 211 ANNUAL REPORT

2

3 Ancak kendilerinden sonrakileri düşünebilenler milletlerini yaşamak ve ilerlemek imkanlarına kavuştururlar.

4

5 İÇİNDEKİLER CONTENTS Sunuş Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRŞB) Giriş Sosyo-Ekonomik Gelişmeler Dünya Sigorta Sektörü Avrupa Birliği Sigorta Sektörü Türk Sigorta Sektörü 1. Genel Bakış 2. Prim Gelirleri 3. Sigorta Branşları 3.1. Kaza Sigortaları 3.2. Hastalık/Sağlık Sigortaları 3.3. Kara Araçları Sigortaları 3.4. Raylı Araçlar Sigortaları 3.5. Hava Araçları Sigortaları 3.6. Su Araçları Sigortaları 3.7. Nakliyat Sigortaları 3.8. Yangın ve Doğal Afet Sigortaları 3.9. Genel Zarar Sigortaları 3.1. Kara Araçları Sorumluluk Sigortaları Hava Araçları Sorumluluk Sigortaları Su Araçları Sorumluluk Sigortaları Genel Sorumluluk Sigortaları Kredi Sigortaları Emniyeti Suistimal Sigortaları Finansal Kayıp Sigortaları Hukuksal Koruma Sigortaları Hayat Sigortaları 4. Sektörün Hasar Değerlendirmesi 5. Türk Reasürans Piyasası 6. Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Yatırımları 7. DASK Poliçeleri Türk Sigorta Sektörünün İstatistiki Tabloları 1. Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Konsolide Bilançoları 2. Hayat Dışı Branşların Konsolide Kar/Zarar Hesabı (Sigorta Şirketleri) 3. Hayat Branşı Konsolide Kar/Zarar Hesabı (Sigorta Şirketleri) 4. Hayat Dışı Branşların Konsolide Kar/Zarar Hesabı (Reasürans Şirketleri) 5. Hayat Branşı Konsolide Kar/Zarar Hesabı (Reasürans Şirketleri) 6. Emeklilik Branşı Konsolide Kar/Zarar Hesabı Preface Association of the Insurance and Reinsurance Companies o f Turkey (TSRŞB) Introduction Socio-Economic Developments Global Insurance Industry European Union Insurance Industry The Turkish Insurance Industry 1. General Overview 2. Premium Income 3. Insurance Branches 3.1. Accident Insurance 3.2. Sickness/Health Insurance 3.3. Land Vehicles Insurance 3.4. Railway Rolling Stock Insurance 3.5. Aircraft Insurance 3.6. Ships Insurance 3.7. Goods on Transit Insurance 3.8. Fire and Natural Forces Insurance 3.9. Other Damage to Property Insurance 3.1. Motor Vehicle Liability Insurance Aircraft Liability Insurance Liability for Ships Insurance General Liability Insurance Credit Insurance Suretyship Insurance Miscellaneous Financial Loss Insurance Legal Expenses Insurance Life Insurance 4. Evaluation of the Losses in the Sector 5. The Turkish Reinsurance Market 6. Investments of the Insurance and Reinsurance Companies 7. TCIP Policies Statistical Tables of the Turkish Insurance Sector 1. Consolidated Balance Sheet of Insurance and Reinsurance Companies 2. Consolidated Profit/Loss Accounts of Insurance Companies Operating in the Non-Life Branches 3. Consolidated Profit/Loss Accounts of Insurance Companies Operating in the Life Branch 4. Consolidated Profit And Loss Account of the Non-Life Branches (Reinsurance Companies) 5. Consolidated Profit and Loss Account of the Life Branch (Reinsurance Companies) 6. Consolidated Profit and Loss Account of the Pension Branch 3

6 İÇİNDEKİLER CONTENTS 7. Branşlara Göre Teknik Karlar ve Artış Oranları 8. Hayat Dışı Branşların Hasar Oranları 9. Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Konsolide Mali Kar/Zarar Tablosu 1. Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin Özkaynakları 11. Sigorta Şirketlerinin Toplam Prim - Genel Gider - Teknik Kar - Bilanço Karı İlişkisi 12. Şirketlere ve Branşlara Göre Prim Gelirleri Yasal Düzenlemeler ve Avrupa Birliği Mevzuatına Uyum Çalışmaları 1. Mevzuata İlişkin Çalışmalar 2. Diğer Mevzuat Gelişmeleri 3. Hazine Müsteşarlığı'na Görüş Bildirilen Başlıca Çalışmalar 4. Diğer Çalışmalar Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler ve Avrupa Birliği Uyum Süreci Çalışmaları 1. Avrupa Birliği ile İlişkiler 2. Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Technical Profit According to the Branches and Annual Changes 8. Loss Ratios of the Non-Life Branches 9. Consolidated Financial Profit/Loss Accounts of Insurance and Reinsurance Companies 1. Insurance and Rein. Comp. Adjusted Shareholders' Funds 11. Relations between Total Premiums - General Expenditures - Technical Profit - Balance Sheet Profit 12. Premium Income per Company and by Branch Legislation and Harmonization with the Acquis Communautaire 1. Activities in the Legislative Field 2. Other Legislative Developments 3. Works Related to the Regulations of the Treasury 4. Other Activities Relations with International Institutions and Harmonization with the European Union 1. Relations with the European Union 2. Relations with International Institutions Mali ve Finansal Konulardaki Gelişmeler ve Faaliyetler 1. Mali Konulardaki Faaliyetler 2. Finansal Konulardaki Faaliyetler Developments and Activities in Fiscal and Financial Matters 1. Activities about Fiscal Matters 2. Activities about Financial Matters Düzenlenen Toplantı ve Seminerler 1. Düzenlenen Toplantı ve Seminerler 18 Meetings and Seminars Organized 1. Meetings and Seminars Organized Ek: Sigorta ve Reasürans Şirketlerinin İsim ve Adresleri 112 Annex: Names and Addresses of the Insurance and Reinsurance Companies 4

7 SUNUŞ PREFACE 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile birlikte yapılan mevzuat düzenlemeleri, sigortalılık bilincinin artırılmasına yönelik tanıtım faaliyetleri, ürün yelpazesindeki artış, doğal afetler sonrasında sigortalıların güveninin kazanılması, istikrarlı ekonomik konjonktür gibi etkenler ülkemizde sigortaya olan talebi olumlu etkilemiştir. Sigorta sektörünün prim üretimine ilişkin gelişimine bakıldığında kriz yılları hariç reel olarak büyüdüğü görülmektedir. Ancak prim üretimi açısından yaşanan bu olumlu gelişme teknik sonuçlara yansımamaktadır. Sektörümüzde hakim olan fiyat rekabeti, faizlerin düşüşü paralelinde azalan mali gelirler, karşılıklarda yapılan mevzuat düzenlemeleri düşük karlılık oranlarını beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, sektörde fiyat temelinde rekabet etmenin yanı sıra hizmet kalitesi, müşteri memnuniyeti ve bağlılığı, satış etkinliği/verimliliği gibi konulara yönelik inisiyatiflerin öne çıkması gerektiği düşünülmektedir. 211 yılında sektörümüzü ilgilendiren mevzuat düzenlemelerine görüşlerimiz ilgili kurumlarla paylaşılmıştır. Bu kapsamda, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'nun bazı maddelerinde değişiklik yapılmasına ilişkin hazırlanan taslak hakkında görüşlerimiz yanında Birliğimizce değiştirilmesinde yarar görülen bazı maddelere ilişkin görüşlerimiz Hazine Müsteşarlığı'na iletilmiştir. Bu çalışmaların bir sonucu olarak 6327 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Ayrıca, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu Hakkında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı çalışmaları kapsamında İçişleri Bakanlığı nezdinde yürütülen çalışmalara katılan Birliğimiz, Kanunun zorunlu mali mesuliyet sigortasına ilişkin hükümleri ile ilgili olarak Hazine Müsteşarlığı'na görüş bildirmiştir. Diğer taraftan TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu tarafından talep edilen yeni anayasa hazırlık sürecinde hazırlanacak yeni anayasa taslak metnine ilişkin görüşlerimiz de TBMM'ye iletilmiştir. 211 yılında sektörümüzü ilgilendiren en önemli gelişme 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 58, 59, Geçici 1'inci maddelerinin tarihli ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmasıdır. Gerek söz konusu Kanun'un hazırlık çalışmalarında gerekse ikincil mevzuatın hazırlanması aşamasında çekincelerimiz ve görüşlerimiz ilgili kurumlarla paylaşılmıştır. Ancak ne yazık ki bu konudaki görüşlerimiz ilgili kurumlarca değerlendirilmemiş ve gerek sigortacılık tekniği gerekse ülkemizin uluslararası yükümlülükleri ile bağdaşmayan uygulama yürürlüğe girmiştir. Birliğin sektörün ortak menfaatini koruma görevi çerçevesinde, konu yargıya taşınmış olup dava süreci Birliğimizce takip edilmekte ve aylık bültenlerle sektörümüzün değerli yöneticileri bilgilendirilmektedir. The factors including the arrangements in the regulations with the entry into force of the Insurance Law numbered 5684, promotional activities towards increasing awareness of being insured, increase in product range, gaining trust of insured people after natural disasters and steady economic conjuncture have affected the demand for insurance in our country in a positive manner. When the improvement in the insurance sector regarding premium production is analyzed, a real growth except the crisis period is observed except during crisis period. However, this positive improvement in the premium production is not reflected in the technical results. The price competition prevailing our sector, decrease in fiscal income in parallel with the decline in interests and legislative arrangements in reserves have led to low profitability ratios. In this context, besides competing based on price, it is believed that initiatives for issues such as service quality, customer satisfaction and commitment, sales effectiveness/efficiency should be put forward. In 211, our opinions on legislative arrangements concerning our sector have been shared with related institutions. In this context, besides our opinion on the draft regarding the amendment of some of the articles of the Insurance Law numbered 5684 and Private Pension Savings and Investment System Law numbered 4632, the opinions of the Association regarding restructuring of some articles have been presented to the Undersecretariat of Treasury. As a result of these studies, Private Pension Savings and Investment System Law numbered 6327 and Law on Restructuring of Certain Laws and Statutory Decrees have been published in the Official Gazette dated June 29, 212 and numbered Furthermore, our Association, participating in the studies conducted by the Ministry of Internal Affairs, within the context of the studies about the Draft Law on Restructuring of Motorways Traffic Law numbered 2918 has submitted opinion to the Undersecretariat of Treasury regarding the provisions of the Law concerning compulsory liability insurance. On the other hand, our opinion regarding the draft text of the new constitution which will be prepared during the new constitution preparation period demanded by the Turkish Grand National Assembly (TGNA) Constitution Reconciliation Commission has been submitted to the TGNA. In 211, the most significant improvement concerning our sector is the entry into force of the Articles 58, 59, Provisional Article 1 of the Law on Restructuring of Certain Claims and Amendment to the Social Insurances and General Health Insurance Law and Other Certain Laws and Statutory Decrees numbered 6111, following their publication in the Official Gazette dated February 25, 211 and numbered Our concerns and opinions have been submitted to the related institutions during the preparatory process of the secondary legislation and preparatory studies of the aforementioned Law as well. However, our opinion on this subject has not been evaluated by the related institutions and the practice which is incompatible with the insurance techniques and the international obligations of our country has been put into effect. In the framework of the Association's duty to protect the joint interest of the sector, the issue has been submitted to the jurisdiction and the lawsuit process is followed by our Association and worthy managers of our sector are informed by the monthly bulletins. 5

8 SUNUŞ PREFACE Ekim ayında meydana gelen bir daha yaşanmamasını dilediğimiz Van ve çevresini etkileyen 7.2 şiddetindeki deprem sektörümüzü ilgilendiren bir diğer önemli olaydır. Deprem sonrasında Türk sigorta sektörü geçmişte yaşanan doğal afetlerde olduğu gibi hasar ödeme konusunda başarılı bir sınav vermiştir. Van depremi sonrasında şirketlerimiz bölgedeki sigortalıların mağduriyetlerini en aza indirmek için özel ihbar hattı veya mobil hizmet birimleri kurmuşlar, depremin hemen arkasından eksper ve hasar servisi çalışanları başta olmak üzere yönetim kadrosu ile köy köy gezerek, telefonla tek tek arayarak veya mesaj göndererek sigortalılarına ulaşmaya çalışmışlar, yaraların sarılması hususunda felaketi, sosyal sorumluluk açısından ele alarak, çalışanları ve acenteleri vasıtasıyla yardım kampanyaları düzenlemişlerdir. Van'da yaşanan deprem felaketi ve sigortalılık oranları zorunlu deprem sigortasının önemini bir kez daha ortaya çıkarmış ve zorunlu sigorta sistemine ilişkin düzenlemeleri de içeren kanun tasarısı TBMM'de görüşülerek kabul edilmiş ve 635 Sayılı Afet Sigortaları Kanunu tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. Sektörümüzü doğrudan ilgilendiren bir diğer önemli konu da Tamamlayıcı Sağlık Sigortası konusudur. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun hazırlık çalışmaları çerçevesinde öngörülen modelin kapsamının çok geniş tutulduğu, aktüeryal açıdan sürdürülebilir olmasının zor olduğu ve gelecekte kamu üzerinde ciddi bir maliyet baskısı oluşabileceği yönündeki sektör görüşleri ilgili kamu kurumlarına iletilmiş ve tamamlayıcı sağlık sigortasının sistemin bir sigortası olarak hayata geçirilmesi talep edilmiş, ancak bu 551 Sayılı Kanun'daki hükme rağmen önerilerimiz dikkate alınmamıştır. Bu kapsamda uluslararası uygulamalar da dikkate alınarak tamamlayıcı sağlık sigortasına ilişkin uygulamaların bir an önce hayata geçirilmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu çerçevede Birliğimiz nezdinde Kasım ayında çalışmalar başlamış olup Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı nezdinde çalışmalara aktif katılım sağlanarak süreç takip edilmektedir sayılı Sigortacılık Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile birlikte yapılan mevzuat düzenlemelerine ek olarak önümüzdeki dönemde uygulamaya alınması beklenen Solvency 2 düzenlemeleri sonucunda sigorta sektörünün Avrupa Birliği mevzuatıyla uygun bir yapıya ulaşması beklenmektedir. Bu çerçevede 211 yılında Solvency II'nin şirketlerimize tanıtılması ve Solvency II'ye yönelik farkındalığın artırılmasına yönelik faaliyetler Birliğimizce yürütülmüştür. Bu kapsamda iki uluslararası toplantı düzenlenmiş ve konuyla ilgili yurt dışı uygulamalarla ilgili deneyimler sektörümüzün değerli temsilcileri ile paylaşılmıştır. Kamu kurumları ile sigorta sektörünü ilgilendiren konularda temaslarımız 211 yılında da devam etmiştir. Bu çerçevede Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Emniyet Genel Müdürlüğü, Türkiye The 7.2 magnitude earthquake that took place in October,which we wish never to experience again, and effected Van and surroundings is the other important event related to our sector. The Turkish insurance sector has given a good account of itself in terms of claims payment as it has done in the previous natural disasters. After the Van earthquake, our companies have established a special hot-line or mobile service units for the relief of the insured in the area, tried to reach out to every single insured either by texting or calling and visiting each village with the managing staff including loss adjusters and claim agents right after the earthquake and organized aid campaigns through their agencies and their employees by approaching the disaster in a social responsibility manner for relief. The earthquake disaster that took place in Van and the rate of insured once again pointed out the importance of compulsory earthquake insurance and the draft law including the arrangements regarding compulsory insurance system has been approved following its discussion at the TGNA and the Catastrophe Insurance Law numbered 635 has been published in the Official Gazette dated May 18, 212 numbered Another important issue related directly to our sector is the Complementary Health Insurance. In the framework of the preparatory studies for Social Insurances and General Health Insurance Law, the sector's opinions stating that the scope of the foreseen model is too wide and actuarially unsustainable and may impose a serious cost pressure on public, have been submitted to the related public institutions and the implementation of the complementary health insurance as an insurance of the system has been suggested however, our opinions have not been taken into consideration despite the provision in the Law numbered 551. In this context, it is believed that the prompt implementation of practices regarding complementary health insurance is beneficial taking into account the international practices. In this framework, the studies have started in November within our Association and the process is followed with active participation to the studies of the Presidency of Social Security Institution. In addition to the legislative arrangements made with the entry into force of the Insurance Law numbered 5684, as a result of the Solvency II regulations expected to be effective in the next period, it is expected that the insurance sector will have a compatible structure with the European Union legislation. In this framework, activities regarding the introduction of Solvency II to our companies and raising awareness about Solvency II have been carried out by our Association in 211. In this context, two international conferences have been held and experiences regarding international practices have been shared with dear representatives of our sector. Contacts with public institutions regarding issues concerning insurance sector has continued also in 211. In this framework, meetings with Undersecretariat of Treasury, Ministry of Finance, Ministry of Health, Ministry of Environment and Urban Planning, Ministry of Education, Capital Markets Board, Banking Regulation and Supervision Agency, General Directorate of Security, Turkish 6

9 SUNUŞ PREFACE İstatistik Kurumu gibi kurumlarla toplantılara katılım sağlanmış ve görüşlerimiz paylaşılmıştır. Bu çerçevede irat sigortaları, Kara Araçları Kasko Sigortası Taslağı ile Poliçe Şablonu taslağı, Sigorta Acenteleri Yönetmelik Taslağı, araç sigortası hasarlarında değer kaybı taleplerinin çözüme kavuşturulmasına ilişkin görüşlerimiz Hazine Müsteşarlığına iletilmiştir. AZMM ile ilgili görüşlerimiz Maliye Bakanlığı ile, ömrünü tamamlamış araçlara ilişkin mevzuat ile ilgili görüşlerimiz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile, Türkiye Otobüsçüler Federasyonu'nun manevi tazminat taleplerinin zorunlu taşımacılık mali sorumluluk sigortası kapsamına eklenmesine ilişkin talepleri ile ilgili görüşlerimiz Hazine Müsteşarlığı ile birlikte Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile paylaşılmış ve ilgili kurumlarla görüşmelerimiz 211 yılı boyunca sürmüş olup bu konu başlıklarına ilişkin çalışmaların 212 yılı içerisinde sonuçlanması beklenmektedir. Diğer taraftan sigorta sektörünün güncel sorunları, uygulamalar, mevzuat düzenlemeleri, diğer gelişmeler ile ilgili olarak görüş alışverişinde bulunmak ve öneri ve değerlendirmeleri paylaşmak amacıyla Genel Müdürlerimizin katılımıyla 11 Kasım 211 tarihinde Birlik merkezinde toplantı düzenlenmiştir tarihinde Hazine Müsteşarı Sayın İbrahim Çanakçı ile, tarihinde Ekonomi Bakanı Sayın Zafer Çağlayan ile, tarihinde Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan ile bir araya gelinmiş ve sigorta sektörüne ve bireysel emeklilik sistemine ilişkin temel bilgiler ile sektörün daha etkin ve sağlıklı işleyerek ülke ekonomisine sağlayacağı katkıyı artırmak amacı ile görüş ve değerlendirmelerimiz aktarılmıştır. Bilindiği üzere Hükümetimiz tarafından Cumhuriyetimizin 1'üncü yılını kutlayacağımız 223 yılına ilişkin birtakım hedefler belirlenmiş ve bu hedefler kamuoyu ile paylaşılmıştır. Bu çerçevede Birliğimizce 223 yılında Türk sigorta sektörünün hedefi ve bu hedefe ulaşmak için yapılması gereken hususların ortaya konacağı bir çalışma yapılmasına karar verilmiş ve McKinsey&Company danışmanlık şirketi ile çalışmalara başlanmıştır. Çalışmanın sonuçları Mayıs 212'de sektörümüz ve kamuoyu ile paylaşılmış olup rapor sonuçlarına göre belirlenen aksiyonlar için çalışmalara başlanmıştır. Ülkemizde sigorta sektörü büyük bir potansiyel oluşturmakla birlikte, henüz beklenen seviyeye ulaşılamadığı bir gerçektir. Ekonomik, sosyolojik ve psikolojik birçok nedenin yanı sıra üzerinde en çok durduğumuz ve algıda değişiklik sağlayabileceğimize inandığımız husus ise toplumumuzda sigortalılık bilincinin artmasını sağlamaktır. Sektörün öncelikli hedefi, sigorta ile tanışmamış kitleye ulaşmak ve sigortanın bir ihtiyaç olduğunu anlatabilmektir. Bu amaçla, 211 yılı içerisinde çeşitli tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilmiş, geniş halk kitlelerine ulaşacak şekilde reklam ve tanıtım çalışmaları yapılmıştır. Statistical Institute have been held and our opinions have been shared. In this framework, our opinions regarding the annuity insurances, Draft on Land Vehicles Physical Damage Insurance and draft of Policy Template, Draft Regulation on Insurance Agencies, resolution of claims of value loss in vehicle insurance damages have been submitted to the Undersecretariat of Treasury. Our opinions has been submitted to Ministry of Finance regarding Actuarial Chain Ladder Method (ACLM) to the Ministry of Environment and Urban Planning related to the regulation regarding vehicles that completed their life span, to Undersecretariat of Treasury and Ministry of Transport, Maritime Affairs and Communications regarding the claims of Coacher Federation of Turkey about the inclusion of moral damages to the Compulsory TPL Insurance for Transportation and our meetings with the related institutions have continued in 211 and conclusion of the studies concerning the main titles are expected in 212. On the other hand, a meeting has been held at the Association headquarter on 11 November 211 with the participation of our General Managers in order to exchange opinions and share suggestions and evaluations regarding the current problems of insurance sector, practices, legislative arrangements and other developments. Meetings have been held with Mr. İbrahim Çanakçı Undersecratary of Treasury on January 24, 212, Mr. Zafer Çağlayan, Minister of Economy on February 9, 212 and Mr. Ali Babacan, Deputy Prime Minister on March 13, 212, and basic information related to insurance sector and private pension system as well as our opinions and assessments have been submitted with the objective of enhancing the sector's contribution to the country economy by operating more efficiently and in a healthy way. As it is known, our Government have set some targets for 223 regarding the 1th year of our Republic and shared these targets with public. In this framework, our Association has decided to make a study to point out the target of the Turkish insurance sector in 223 and necessary issues regarding to reach this target and begun to work with McKinsey & Company consultancy firm. The results of this study have been shared in May 212 both with our sector and public and the works for actions determined according to the results of the report have been initiated. In our country, although the insurance sector has a huge potential, it is the fact that the expected level has not been reached yet. Besides many economic, sociological and psychological reasons, the most important issue, which we point out and believe that change can be made, is to enable the increase in the awareness of being insured. The primary target of the sector is to reach to the public that is not insured and tell them that the insurance is a necessity. For this reason, several promotional activities have been carried out, advertisements and promotions have been organized in 211 in order to reach out to mass public. 7

10 SUNUŞ PREFACE 212 yılında da reklam ve tanıtım faaliyetlerine devam edilmesi yönünde çalışmalar sürmektedir. Bu çerçevede Türk Sigorta Sektörünün gelişimini sağlıklı olarak devam ettirebilmesi için tüm paydaşlarla birlikte çalışmalarımızın devam edeceğini belirtir saygılar sunarım. TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ Studies are conducted for maintaining the advertisements and promotional activities also in 212. In this framework, in order to ensure the healthy development of the Turkish Insurance Sector, the Association will continue its endeavors with all its stakeholders. Respectfully Yours, ASSOCIATION OF THE INSURANCE AND REINSURANCE COMPANIES OF TURKEY Mustafa SU Başkan President 8

11 TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ (TSRŞB) ASSOCIATION OF THE INSURANCE AND REINSURANCE COMPANIES OF TURKEY (TSRŞB) 9

12 TARİHÇE HISTORY Türkiye'de sigortacılık faaliyetleri ve hizmetleri, 187'lerden itibaren yabancı sigorta şirketleri tarafından başlatılmıştır. Daha sonra sigorta şirketleri, aralarında meslek kuruluşu şeklinde örgütlenme ihtiyacını duymuşlar ve tarihinde Beyoğlu TEUTONIA salonunda 44 yabancı şirket tarafından İstanbul'da Faaliyette Bulunan Yangın Sigorta Şirketleri Sendikası adıyla ilk meslek kuruluşu oluşturulmuştur tarihinde Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Munkasem Şirketler ile Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkındaki Kanun-u Muvakkat kabul edilmiştir. Bu sendika daha sonra 1916 yılında Türkiye'de Çalışan Sigorta Şirketleri Cemiyeti ne dönüştürülmüştür. Bu cemiyetin, o tarihlerde tamamı yabancı olan 81 üyesi bulunmakta idi yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra, 11 Mart 1924 tarihinde bu cemiyet kaldırılarak, yerine "Sigortacılar Kulübü" kurulmuştur. Daha sonra bu Kulüp yerini 1925 yılında kurulan Sigortacılar Daire-i Merkeziyesi ne bırakmıştır. Bu ibare ilk kez 21 Aralık 1926 tarihli Ticaret Bakanlığı yazısında görülmüştür Sayılı Sigorta Şirketlerinin Teftiş Murakabesi Hakkında Kanun tarihinde yürürlüğe girmiştir sayılı Kanun'un bazı maddelerinin değiştirilmesine ve bazı maddelerin ilave edilmesine ilişkin 3392 sayılı kanun kabul edilerek tarihinde yürürlüğe girmiştir. 195 yılında Ankara'da toplanan Sigorta Şurası nda sigorta şirketlerinin denetlenmesi konusunda yeni bir yasa taslağı hazırlanmış ve sigortacılık meslek kuruluşu konusu gündeme gelmiştir. Yasa taslağı Sigortacılar Daire-i Merkeziyesi ne görüş almak üzere gönderilmiştir. Sigortacılar Daire-i Merkeziyesi üyeleri arasında bu taslakla ilgili anlaşmazlıklar çıkmış ve Genel, Güven, Halk, Ankara ve İnan Sigorta üyelikten istifa etmişlerdir. Temmuz 1952'de üyelikten ayrılan bu şirketlere Anadolu Sigorta ve Destek Reasürans şirketlerinin katılımıyla Türkiye Sigorta Şirketleri Birliği adıyla tüzel kişiliğe haiz bir meslek birliği kurmuşlardır tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından Türkiye Sigorta Şirketleri Birliği ana sözleşmesi tasdik edilmiştir. In Turkey the first insurance transactions were started by foreign insurance companies from 187s. Later, the insurance companies wanted to be organized among themselves as a professional organization and the first respective organization was formed on 12 July 19 with the name of Syndicate of Fire Insurance Companies Operating in Istanbul by 44 foreign companies at the TEUTONIA Hall in Beyoglu. The Provisional Law Regarding the Foreign Insurance Companies was approved on 13 December This Syndicate was turned into The Society of Insurance Companies Operating in Turkey in 1916 which had 81 members all of them being foreign companies. Following the establishment of the Turkish Republic in 1923, this Society was abolished and The Club of Insurers was set up on 11 March 1924 which later in year 1925 was replaced by The Central Office of Insurers. This expression was for the first time used in a document of the Ministry of Commerce dated 21st December Law No.1149 regarding the Inspection and Supervision of Inurance Companies was put into force on 31 July Later, Law No.3392 amending some articles of Law No.1149 and the inclusion of new articles was approved and put into force on 28 May In 195, a new draft-law was prepared in respect of the supervision of insurance companies at the meeting of Insurance Council which came together in Ankara and the subject of insurance profession organization was put on the agenda. This draft-law was then sent to the Central Office of Insurers in order to take their views; however regarding this draft-law there occured disagreement among the members of this Office and the insurance companies; Genel, Güven, Halk, Ankara and Inan resigned from the membership. In July 1952 Anadolu Sigorta and Destek Reasürans submitted their resignations and they established the Association of Insurance Companies of Turkey which had a status of a legal entity. On 16 July 1952, the statue of this associatiıon was approved by the Council of Ministers yılları arasında bir tarihte Sigortacılar Daire-i Merkeziyesi nin adı Türkiye Sigortacılar Cemiyeti olarak değiştirilmiştir. Ocak 1954'de Türkiye Sigorta Şirketleri Birliği kapanmış ve Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nizamnamesi yayınlanmıştır tarihinde Türkiye Sigorta Şirketleri Birliği ile Türkiye Sigortacılar Cemiyetinin birleşmesi ile oluşturulan Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği nin ilk umum toplantısı yapılmıştır tarihinde Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Hakkında 7397 Sayılı Kanun" kabul edilmiş ve tarihinde yürürlüğe girmiştir tarihinde Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Ana Tüzüğü yürürlüğe girmiştir tarihinde 7397 sayılı Kanunun bazı maddelerini değiştiren ve kanuna bazı maddeler ekleyen 3379 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu yürürlüğe girmiştir. Bu kanunla, Birliğe "kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu" hüviyeti verilmiştir. Bu kanunla yapılan bir başka Between 1952 and 1954 the name of the Central Office of Insurers was changed to Society of Turkish Insurers. In January 1954 the Association of Insurance Companies of Turkey was closed down and the regulation of Association of Insurance and Reinsurance Companies of Turkey was published. On 22 January 1954 the first General Assembly of the Association of the Insurance and Reinsurance Companies of Turkey which was formed by the unification of the Association of the Insurance Companies of Turkey and the Society of Turkish Insurers was carried out. On 21 December 1959 Law No.7397 Regarding the Supervision of Insurance Companies was accepted and came into force on 3 December The statue of the Association of Insurance and Reinsurance Companies of Turkey came into force on 1 June By the coming into force Law No.3379 regarding the Insurance Supervision on 11 June 1987 amending certain articles of the Law 1

13 TARİHÇE HISTORY değişiklikle de, Birliğin organ seçimlerinin yargı gözetimi altında, yani hakim nezaretinde yapılması esası getirilmiştir tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 24'üncü maddesinde de Birlik'e ilişkin düzenlemeler yer almış ve bu Kanuna dayanılarak çıkartılan Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nin Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. No.7397, the Association became a specialist institution with the characteristics of a unique non-governmental institution established by law. Another amendment was that the elections of the Association's organs should be made under judiciary supervision. Article 24 of the Insurance Law No.5684 which came into force after being published at the Official Journal dated was included certain regulations concerning the Association. Then, the Regulation Relating to the Working Procedures and Principles of the Association of the Insurance and Reinsurance Companies of Turkey which was introduced pursuant to this Law came into force after being published at the Official Journal dated

14 TSRŞB HAKKINDA ABOUT TSRŞB Türkiye'de faaliyette bulunan yerli ve yabancı tüm sigorta ve reasürans şirketleri ile yabancı şirketlerin Türkiye'deki şubelerinin Hazine Müsteşarlığı'ndan ruhsat aldıktan sonra bir ay içinde Birliğe üye olmaları zorunlu olup; 211 yılı sonu itibari ile 64'ü sigorta şirketi ve 2'si de reasürans şirketi olmak üzere, toplam 66 üyesi bulunmaktadır. Üyelerimizin isim ve adres bilgileri Ek-1'de yer almaktadır. Birlik merkezi İstanbul'da olup, gerekli görülen yerlerde temsilcilik açabilme yetkisine sahiptir. Kanunda belirtildiği üzere Birliğin amaçları şunlardır: Sigortacılık mesleğinin gelişmesini sağlamak, Şirketler arasında dayanışma sağlamak, Haksız rekabeti önlemek üzere gerekli kararları almak ve uygulamaktır. VİZYON Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nin vizyonu güvenilir ve tarafsız bir otorite olarak, sigortacılık konusunda araştırmalar yapmak, eğitim ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmak, sektördeki tüm paydaşların çalışmalarını koordine etmek ve sigorta alanında referans bir kurum haline gelmektir. MİSYON - Sigortacılık mesleğinin ve sigortacılık hizmetlerinin gelişmesi ve yaygınlaşması, - Yurt içinde ve dışında sigortacılığa ait gelişmelerin izlenmesi ve sigortacılık alanında araştırmalar yapılması - Sigortacılığı ilgilendiren konularda Kamu İdaresine görüş bildirilmesi - Yurt içinde ve dışında sigortacılıkla ilgili diğer meslek kuruluşları ile ilişkiler kurulması - Sigorta şirketleri arasındaki ilişkilerde mesleki dayanışmanın güçlendirilmesi - Sigortacılık alanında etik kuralların saptanması - Üyeler arasında haksız rekabetin ortadan kaldırılması - Sigortacılık mesleğinin geliştirilmesi amacına yönelik kuruluşlar kurulması, eğitim faaliyetlerinde bulunulması All of the insurance and reinsurance companies, local or foreign, operating in Turkey and branch offices of foreign companies in Turkey are obliged to be members of the Association within one months following their being licensed by the Undersecretariat for the Treasury. At the end of 21 the Association had 64 members, 62 being insurance and 2 reinsurance companies. The names and addresses of our members are attached in Annex 1. The head office of the Association is in Istanbul and it has the power to open representative offices anywhere if it deems it necessary. As it is stated in the Law, the goals of the Association are as follows: To ensure the development of the insurance profession, To secure solidarity among insurance companies To adopt and implement all the necessary measures in order to control unfair competition. VISION As a neutral and reliable authority, the vision of the Association of the Insurance and Reinsurance Companies of Turkey is to become the reference institution in the field of insurance through conducting research, activities of publicity and education, organising and coordinating the activities of all stakeholders in the sector. MISSION - Developing the insurance sector and promoting insurance services - Monitoring national and international developments and conducting research on insurance - Providing advice to public authorities - Establishing relations with similar national and international institutions - Empowering solidarity between insurance companies - Producing code of ethics and ensuring unity in practices - Eliminating unfair competition among members - Establishing institutions for the development of the insurance profession and providing educational activities 12

15 YÖNETİM KURULU VE DİĞER ORGANLAR İTİBARİYLE THE BOARD AND OTHER BODIES AS OF BİRLİK BAŞKANI Mustafa SU PRESIDENT OF THE ASSOCIATION YÖNETİM KURULU Başkan Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Mustafa SU Hasan Hulki YALÇIN Mete UĞURLU Recep KOÇAK Mine AYHAN Ertan FIRAT Erhan ADALI M. Kemal OLGAÇ Muhittin YURT ( tarihine kadar) (Until ) Okan UTKUERİ İ. Ragıp YERGİN Meral EREDENK ( tarihinden itibaren) (From ) THE BOARD President Member Member Member Member Member Member Member Member Member Member Member DENETİM KURULU Üye Üye Üye DİSİPLİN KURULU Üye Üye Üye GENEL SEKRETERLİK Genel Sekreter Genel Sekreter Yardımcısı Genel Sekreter Yardımcısı Genel Sekreter Yardımcısı Ramazan ÜLGER Kemal GÜL Ahmet TURUL Sema BULUTLU Giray VELİOĞLU Deniz YURTSEVEN Erhan TUNÇAY Mehmet KALKAVAN A. Murat DİŞÇİ ( tarihine kadar) (Until ) M. Atilla OKSAY ( tarihinden itibaren) (From ) BOARD OF AUDITORS Member Member Member BOARD OF DISCIPLINE Member Member Member GENERAL SECRETARIAT Secretary General Deputy Secretary General Deputy Secretary General Deputy Secretary General Yönetim Kurulu Müşaviri Zihni METEZADE Adviser to the Board 13

16 ORGANİZASYON YAPISI ORGANIZATIONAL STRUCTURE Yönetim Kurulu Müşaviri Genel Sekreter Genel Sekreterlik Asistanı Reklam Tanıtım Genel Sekreter Yardımcısı Genel Sekreter Yardımcısı Yangın Sigortaları AB ve Uluslararası İlişkiler Mali ve İdari İşler - İnsan Kaynakları Nakliyat Sigortaları Kaza Sigortaları Muhasebe ve Vergi Mevzuatı Mühendislik Sigortaları Bilgi İşlem Sekreterya ve Santral Tarım Sigortaları Hayat Dışı Hasar MASAK Sorumluluk Sigortaları Mali Tablolar Şöför ve Hizmetli Sağlık Sigortaları İstatistik Aktüerya Risk Mühendisliği Hayat Sigortaları Adviser to the Board Secretary General Assistant Media Advertisement and PR Deputy Secretary General Deputy Secretary General Fire Insurance EU and International Affairs Financial and Administrative Affairs Human Resources Goods on Transit Insurance Accident Insurance Accounting and Tax Legislation Engineering Insurance Information Technology Secretaria and Santral Agricultural Insurance Non-life Claims FCIB Liability Insurance Financial Tables Drivers and Workers Health Insurance Statistics Actuary Risk Engineering Life Insurance 14

17 GİRİŞ INTRODUCTION 15

18 SOSYO-EKONOMİK GELİŞMELER SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENTS Bir önceki yıl sabit fiyatlarla %8,9 artan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), 211 yılında da %8,5 artış göstererek 1.3 trilyon TL olarak gerçekleşmiştir. Buna göre, 21 yılında kişi başına GSYH değeri cari fiyatlarla TL olarak hesaplanmıştır. ABD doları cinsinden açıklanan rakamlara bakıldığında, GSYH 771 milyar dolara yükselmiştir. 29 yılında 8.59 dolar olan kişi başına GSYH, 21 yılında 1.79 dolar ve 211 yılsonu itibarıyla dolar olarak hesaplanmıştır. 211 yılında tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) %1,45 ve üretici fiyatları endeksi (ÜFE) %13,33 artmıştır. TÜFE'de en yüksek artış 21 yılında olduğu gibi alkollü içecekler ve tütün ürün grubunda gerçeklemiştir. ÜFE ise, tarım sektöründe %1,54 ve sanayi sektöründe %13,92 artış göstermiştir. 29 yılında küresel finansal krizin etkisiyle 243 milyar dolara gerileyen dış ticaret hacmi, 21 yılında 299 milyar dolara, 211 yılında da 376 milyar dolara yükselmiştir. İhracat (FOB) %18,5 artışla 135 milyar dolar, ithalat (CİF) ise %29,8 artışla 24 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylece, dış ticaret açığı rekor düzeyde artarak 71 milyar dolardan 16 milyar dolara çıkmıştır. 21 yılında %57,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 211 yılında %6,6'a çıkmıştır. İhracatın %46'sı ithalatın ise %38'i AB ülkeleriyle yapılmaktadır. 21 yılında ülkemizi ziyaret eden yabancı turist sayısı 28,5 milyon iken bu sayı yaklaşık %1'luk artışla 211 yılında 31,5 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu alandaki turizm geliri ise %14 oranındaki artışla 15,6 milyar dolardan 17,8 milyar dolara çıkmıştır. 211 yılı yerli ve yabancı toplam turizm geliri 23 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın harcamalarından oluşan turizm gideri, 21 yılına göre %3 artarak yaklaşık 5 milyar dolar olmuştur. 211 yılında 15,7 milyar dolar doğrudan yatırım girişi gerçekleşmiştir. Bu tutarın 2. milyar dolarını gayrimenkul yatırımları oluşturmaktadır. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışındaki yatırımları ise 2.5 milyar dolar olmuştur. Böylece 21 yılı ödemeler dengesinde net doğrudan yatırımlar kalemi 13.2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Özellikle dış ticaret açığının rekor düzeye ulaşması sonucunda, bir önceki yıl 48,5 milyar dolar açık veren cari işlemler dengesi, 211 yılında 77,9 milyar dolar açık vermiştir. Cari işlemler dengesi açığı GSYH'nın %1,1'idir. Bütçe performansında 29 yılında rekor düzeye ulaşan bozulma 21 yılında düzelmiş, 21 yılında merkezi yönetim bütçe gelirleri 254 milyar TL, bütçe giderleri ise 294 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Buna göre 21 yılında bütçe açığı 4 milyar TL olmuştur. 211 yılında ise merkezi yönetim bütçe gelirleri 296 milyar TL, bütçe giderleri ise 313 milyar TL olarak gerçekleşmiş ve 211 yılı bütçe açığı 17 milyar TL'ye düşmüştür. Bütçe açığının GSYH'ya oranı 29 yılındaki %5,5 düzeyinden 21 yılında %3,6'ya gerilemiş, 211 yılında ise %1,3 olmuştur. Gross Domestic Product (GDP), which increased by 8.9 % at fixed prices in the previous year, displayed an increase by 8.5 % reaching 1.3 trillion TL in 211, as well. Accordingly, GDP value per capita was calculated as 17,329 TL at current prices in 21. Considering the figures declared in USD, GDP reached 771 billion USD. GDP, being 8,59 USD in 29 and 1,79 USD in 21 per capita, was calculated as 1,363 USD as end of 211. In 211, consumer goods prices index (CPI) increased by 1.45% and producer prices index (PPI) increased by 13.33%. The highest increase in CPI occurred in the groups of alcoholic beverages and tobacco product group as in 21. PPI, however, increased by 1.54% in the agricultural sector and by 13.92% in the industrial sector. Foreign trade volume, which decreased to 243 billion USD by the effect of the global financial crisis in 29, increased to 299 billion USD in 21 and 376 billion USD in 211. Export (FOB) reached 135 billion USD with an increase by 18.5% and import (CIF) reached 24 billion USD increasing by 29.4 %. Thus, foreign trade deficit increased to record high reaching to 16 billion USD from 71 billion USD. Export coverage ratio, which was 57.5% in 21 increased to 6.6% in % of export and 38% of import are made with the EU countries. While the number of foreign tourists visiting our country was 28.5 million in 21, it increased to 31.5 million people with an increase of 1% in 211. Tourism revenues increased to 17.8 billion USD from 15.6 billion USD with an increase of 14%. In 211 total of domestic and foreign tourism revenue occurred as 23 billion USD. Tourism expenses of our citizens traveling abroad have increased to 5 billion USD by 3% when compared to 21. Direct investment entries were 15.7 billion USD in billion USD of this amount was represented by real property investments. Investments of persons residing in the country at foreign countries were reported as 2.5 billion USD. Thus, direct investments item was realized as net 13.2 billion USD in payments balance in 21. With a deficit at 48.5 billion USD in the previous year, especially as a result of foreign deficit reaching record high, current account balance had a deficit at 77.9 USD in 211. Current accounts balance deficit is 1.1% of GDP. It was seen that disruption in budget performance which reached record high in 29 recovered in 21, central management budget revenues realized as 254 billion TL and budget expenses realized as 294 billion TL. Accordingly, budget deficit was reported as 4 billion TL in 21. In 211, central management budget revenues decreased to 296 billion TL, budget expenses realized as 313 billion TL and budget deficit decreased to 17 billion TL. Ratio of budget deficit to GDP decreased from 5.5% in 29 to 3.6% in 21 and to 1.3% in

19 SOSYO-EKONOMİK GELİŞMELER SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENTS Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 31 Aralık 211 itibarıyla Türkiye nüfusu kişidir. 211 yılında Türkiye'nin yıllık nüfus artış hızı %1,4 olarak gerçekleşmiştir. Kilometrekareye 97 kişi düşmektedir. Ülke nüfusunun % 76,8'i il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Nüfusun yarısı 29,7 yaşından küçüktür yaş grubunda bulunan çalışma çağındaki nüfus ise, toplam nüfusun % 67,4'ünü oluşturmaktadır. 211 yılında kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus bir önceki yıla göre 1 milyon 193bin kişilik artış ile 54 milyon 122 bin kişiye ulaşmıştır. Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, bir önceki yıla göre,1 puanlık artışla % 48,5 olarak gerçekleşmiştir. 211 yılında istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 13 bin kişi artarak 23 milyon 678 bin kişiye yükselmiştir. İstihdam edilenlerin % 23,6'sı tarım, % 19,8'i sanayi, % 6,4'ü inşaat, % 5,1'i ise hizmetler sektöründedir. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında inşaat sektörünün istihdam edilenler içindeki payının herhangi bir değişim göstermediği, hizmetler sektörünün payının 1,6 puan arttığı, buna karşılık tarım sektörünün payının 1 puan, sanayi sektörünün payının ise,7 puan azaldığı görülmektedir.211 yılında işsizlik oranı %,9,8 seviyesinde gerçekleşmiş olup, tarım dışı işsizlik oranı %12'dir. Kentsel yerlerde işsizlik oranı %11,5, kırsal yerlerde ise %6,5 olmuştur. İşsiz sayısı ise ciddi bir artışla 3 milyon 46 bin kişiye gerilemiştir. Çalışanların % 39,2'si yaptığı işten dolayı sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı değildir. Ülkemizde nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı, öğretim yılında okullaşma oranı ile sağlık ve istihdam yapısına ilişkin veriler aşağıda yer almaktadır. a) Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı: -14 yaş grubu : %25, yaş grubu : %67,4 65+ yaş grubu : %7,3 b) öğretim yılında net okullaşma oranı: Okul öncesi eğitim : %39 İlköğretimde : %98 Orta öğretimde : %66 Yüksek öğretimde : %33 c) Sağlık (21 yılsonu) 1. kişiye düşen yatak sayısı : kişiye düşen hekim sayısı : kişiye düşen hemşire sayısı: 16 According to the Address-Based Population Registration System (ABPRS) results, population of Turkey is 74,724,269 persons as of December 31, 211. In 211, annual population increase rate of Turkey realized as 1.4%. Number of persons per kilometer-square is % of the country's population live in city and district centers. Half of the population is younger than age of The population in working period being in the age group of represents 67.4% of total population. In 211, population at working age reached 54 million 122 thousand persons by an increase of 1 million 193 thousand persons compared to the previous year. Labor participation rate throughout Turkey realized as 48.5% with an increase by.1 points compared to the previous year. In 211 number of employees reached 23 million 678 thousand persons by an increase of 1 million 13 thousand compared to the same period of the previous year. 23.6% of the employees are in the agricultural sector, 19.8% in the industrial sector, and 6.4% in the constructional sector, 5.1% are in the services sector. Compare to the same period of the previous year, the share of employees on the constructional sector remained the same, while the share of services increased by 1.6 points but the share of agricultural sector decreased by 1 points while industrial sector decreased by.7 points. Unemployment rate was 9.8% in 211 and non-agricultural unemployment rate was 12%. Unemployment rate in urban areas was 11.5% and 6.5% in rural areas. Number of unemployed decreased to 3 million 46 thousand persons by a considerable decrease. 39.2% of the employees are not registered to the social security institution due to their work. Breakdown of population by age groups, school enrollments in academic year and data concerning health and employment structure are indicated below. a) Breakdown of population by age group: -14 years : 25,3 % years : 67,4 % Over 65 years: 7,3 % b) School enrollments in academic year: Preschool education : 39 % Elementary school education: 98 % Secondary school education : 66 % University education : 33 % c) Health (end of 21) Number of beds per 1. persons : 25 Number of doctors per 1. persons : 17 Number of nurses per 1. persons : 16 17

20 SOSYO-EKONOMİK GELİŞMELER SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENTS d) İstihdam İşgücü: İşgücüne katılma oranı: %48,5 İstihdam: İşsiz: İşsizlik: %9,8 Tarım dışı işsizlik: %12 Toplam istihdam içinde; Tarım sektörünün payı : %23,6 Sanayi sektörünün payı : %19,8 İnşaat : %6,4 Hizmetler sektörünün payı : %5,1 21 yılı itibarıyla sosyal sigorta programları tarafından kapsanan nüfusun oranı %83'tür. Toplam aktif sigortalı sayısı ise 14.4 milyon kişidir. Aktif-pasif sigortalı oranı 1,67'dir. Sosyal sigorta sisteminin gelirleri giderlerini karşılayamamakta olup, sistemde yaşanan finansman sorununun en önemli nedenleri; geçmişte uygulanan erken emekliliğin olumsuz etkileri, sağlık harcamalarının giderek artması ve sistemin bilgi teknolojisi altyapısındaki eksikliklerdir. Finansman açığını kapatmak için sisteme bütçeden yapılan transfer tutarının GSYH'ye oranı 29 yılında %3,7 iken 21 yılında % 2,45 olmuştur. d) Employment Workforce: Labor Participation Rate: 48,5 % Employment: Unemployed: Unemployment Rate: 9,8 % Non-agricultural unemployment: 12 % Sectoral shares of employment; Agriculture: 23,6 % Industry: 19,8 % Construction: 6,4 % Services: 5,1 % Percentage of the population covered by social security schemes was 83 % as of the end of 21. Number of total active insured was 14.4 million persons. Active-passive insured ratio was 1,61. The most significant problem of the social security system is that the income of the system is not able to cover the expenses. Accordingly, the ratio of transfers from the budget to social security institutions to GDP was 2,45 %. 18