Türkiye de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Türkiye de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı"

Transkript

1 Derleme/Review Article Türkiye de Gıda Güvenliği ve Mevzuatı Hatice Giray, Ahmet Soysal* Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, İzmir. *Ahmet Soysal. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD İnciraltı İzmir. Kor Hek 2007; 6 (6): Özet: Gıda güvenliği sağlıklı gıda üretimini sağlamak amacı ile gıdaların üretim, işleme, saklama, taşıma ve dağıtım aşamalarında gerekli kurallara uyulması, önlemlerin alınması olarak tanımlanmaktadır. Gıda güvenliğine ilişkin olarak temelde rekabet ve rekabetin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacı ile kalite kontrol ve yönetim sistemleri oluşturulmuştur. Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından oluşturulan TS standardı HACCP prensiplerine dayalıdır. HACCP 1971 yılında ABD Tarım ve Gıda Dairesi tarafından oluşturulmuş hammaddeden son ürüne kadar bilimsel kontrollerin yapılması ile gıda risklerinin önlenmesine dayalı bir sistemdir. Ülkemizde 1930 yılından bu yana gıda güvenliği ve denetimi ile ilgili yasalar bulunmaktadır yılında çıkarılan 5179 sayılı yasa ile gıda güvenliği alanındaki tüm sorumluluk; Sağlık Bakanlığından ve belediyelerden alınarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bırakılmıştır. Halen ülkemiz gıda yasaları ve uygulamaları ile Avrupa Birliği (AB) yönergeleri ve uygulamaları arasında uyumsuzluk vardır. Anahtar Kelimeler: Gıda güvenliği, HACCP, gıda kontrolü. Food Safety and Related Laws in Turkey Abstract: Food safety is described as; production, processing, saving and transportation of food safely. According to food safety on the basis of competition quality control and management systems were made. Turkish Standardization Instution prepared TS standardization according to HACCP principles. HACCP depends on FDA of USA that predicts that from row material to the end product scientific control decreases the risks of any kind. Since 1930 we have rules for food safety and control in our country. The new rule of 2004, known as 5179, gives the responsibility of food safety to Agriculture Ministry instead of Health Ministry and Municipilaty. At the time our country has disproportion between the application of the rules in food safety an EU directions and its applications. Key words: Food safety, HACCP, food control. GİRİŞ Dünyada beslenmeye ilişkin iki temel sorun bulunmaktadır. Bu sorunlardan birisi gıda güvencesizliğidir. Gıda güvencesi tüm insanların sağlıklı ve aktif yaşamlarını sürdürebilmeleri için, her zaman yeterli, güvenli, besin değeri yüksek gıdalara ulaşabilmeleri olarak tanımlanmakta ve gıdanın elde edilmesi, gıdaya ulaşma ve gıdanın kullanımı kavramlarını içermektedir (1). Dünyada yeterli gıdaya ulaşamayan 842 milyon kişinin 798 milyonu az gelişmiş ülkelerde bulunmaktadır ve her yıl beş yaş altı 6 milyon çocuğu da içeren milyonlarca kişi açlığa bağlı olarak yaşamını yitirmektedir (2). Gıdaya ilişkin ikinci temel sorun gıda güvenliğinin sağlanamamasıdır. Gıdaya ilişkin riskler gelişen teknolojiye bağlı çevre kirliliği, küreselleşme sürecinde değişen tüketim alışkanlıkları, eğitim ve gelir düzeyinin düşüklüğü, taşeronlaşma, gıda üretim birimlerinde gerekli fiziki yatırımların yapılamaması, yetersiz mevzuat, denetim uygulamalarının eksikliği ve nüfus artışı gibi nedenlerle artmaktadır. Gıda Güvenliği Gıda güvenliği sağlıklı gıda üretimini sağlamak amacıyla gıdaların üretim, işleme, saklama, taşıma ve dağıtım aşamalarında gerekli kurallara uyulması ve önlemlerin alınması olarak tanımlanmakta ve sağlıklı, sağlığa yararlı ve sağlıklı durumu korunmuş gıda kavramlarını içermektedir (Şekil 1) (3,4). Gıdalardan kaynaklanan riskler gıdanın üretimden tüketim aşamasına kadar geçirdiği işleme, taşıma, depolama, satın alma, saklama, hazırlama, pişirme aşamalarında ayrı ayrı değerlendirilmekte ve fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskler olarak gruplandırılmaktadır (Şekil 2) (3) Gıdalara karışan cam kırıkları, plastik, taş, toprak, tahta, metal parçaları, saç, tırnak, sigara külü, sinek, 485

2 böcek, radyoaktivite gıdaya ilişkin fiziksel riskleri oluşturmaktadır (5). Sağlıklı gıda Şekil 1. Güvenli gıdanın özellikleri Sağlığa yararlı gıda Sağlıklı durumu korunmuş gıda Kimyasal riskler gıda kaynaklı hastalıkların önemli nedenlerindendir. Gıdalardaki kimyasal riskler mikotoksinler gibi doğal toksinleri; civa, kurşun, dioksin, kadmiyum gibi çevresel metalleri, patateste bulunan glikoalkaloid gibi bitkilerdeki doğal kimyasalları, pestisid ve veterinerlik ilaçları kalıntılarını ve gıda katkı maddelerini içermektedir (6). Kimyasal risklerden biri olan arsenik kolon, akciğer, karaciğer, mesane kanserine yol açmaktadır. Metil civa etkilenimine bağlı olarak görülen Minimata Hastalığı ve kronik kadmiyum zehirlenmesi sonucu ortaya çıkan Itai Itai Hastalığı kimyasal etkilenime bağlı ortaya çıkan başlıca hastalıklardır. Önemli kimyasal kirleticilerden olan pestisidler dünyada yılda tonlarca kullanılmakta ve vücudun tüm sistemlerini etkileyerek akut, kronik zehirlenme, karsinojenik, teratojenik etkilere yol açmaktadır (7). Biyolojik riskler TÜKETiM Kimyasal riskler Satın alma Fiziksel riskler Saklama Hazırlama İşleme Pişirme ÜRETİM Taşıma Depolama Şekil 2. Gıdalara ilişkin riskler 486

3 Mikrobiyolojik kirlenme bakteri, virüs, parazitlerin neden olduğu kirlenmedir. Geçen birkaç on yılda gıdalardaki mikroorganizmaların neden olduğu hastalıkların görülme sıklığı artmıştır (6). Az gelişmiş ülkelerde su ve gıdaların neden olduğu ishalli hastalıklar nedeniyle her yıl, çoğunu çocukların oluşturduğu, 1.8 milyon kişi ölmektedir (8). Mikroorganizmalar gıdalara doğrudan solunum sistemi, öksürme, hapşırma, açık enfekte yaralarla ya da dışkı-el ile bulaşabileceği gibi, dolaylı olarak hasta hayvan etleri, çöpler, kirli sular, kirli araç-gereçler, haşere, kemirgen, evcil hayvanlar ya da toprakla bulaşabilmektedir (9). Biyolojik etmenle hastalık oluşabilmesi için; gıdanın mikroorganizmanın gelişmesine elverişli olması; mikroorganizmanın sayısının yeterli olması; ısı, zaman, nem, ph, oksijen basıncı gibi uygun çevre koşullarının sağlanması; gıda maddesine mikroorganizma ya da toksinleri yok edecek asepsi, filtrasyon, ısı, radyasyon gibi işlemlerin uygulanmamış olması ve gıdanın konakçı tarafından yenmesi gerekmektedir (10). Bazı biyolojik risk etmenleri bazı gıdalarda daha fazla etki göstermektedir. Bu ilişki aşağıda özetlenmiştir (11). Süt ve ürünleri: Staphylococcus, Streptococcus, Salmonella, M. Tuberculosis, Brucella, Poliovirus, Hepatitis A, E. coli, Listeria, Toxoplazma Et ve ürünleri: Salmonella, Staphylococcus, B. anthracis, C. perfringens ve botulinum, E. coli, Toxoplasma, Taneia, Trichinella, Hepatitis A Yumurta: Salmonella, Shigella, Staphylococcus, Streptococcus Sebze/Meyve: Salmonella, E. coli, V. cholerae, Entamoeba, Ascaris, Hepatitis A, ve E Bahçe otları: Ekinokok Hamur işleri: Salmonella, Staphylococcus, Hepatitis A ve E Pilav: B. cereus Kabuklu deniz hayvanları-balık: Salmonella, Hepatitis A ve E, V. Cholerae Kümes hayvanları: Salmonella, C. Perfringens Türkiye de gıda güvenliği Gıda güvenliğine ilişkin olarak temelde rekabet ve rekabetin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla Kalite kontrol ve yönetim sistemleri oluşturulmuştur. Bu sistemlerin başlıcaları Uluslararası Standardizasyon Örgütü tarafından oluşturulan ISO 9000 Kalite Standartları ve 1960 yılında kurulan ve doğrudan Başbakanlık a bağlı olan Türk Standartları Enstitüsü nün (TSE) oluşturduğu Türk Standardı dır. TSE tarafından gıda güvenliğine ilişkin olarak oluşturulan TS Standardı, uluslararası kabul görmüş Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi (HACCP) prensiplerine dayalıdır (12). HACCP ilk olarak 1971 yılında Amerika Birleşik Devletleri Tarım ve Gıda Dairesi tarafından astronotların tüketeceği gıdanın güvenliğine ilişkin olarak oluşturulmuş, hammaddeden son ürüne kadar bilimsel kontrollerinin yapılması ile gıda risklerinin önlenmesine dayalı bir gıda güvenliği sistemidir. HACCP in basamakları; risk değerlendirmesi, kritik kontrol noktalarının, her bir kritik noktaya özgü önlemlerin, önlemlerin uygulama yöntemlerinin saptanması, belirlenen sınırlardan sapmaların kontrolü, doğrulama yöntemlerinin belirlenmesi, belgeleme ve kayıt tutmanın kurulmasıdır (13). Türkiye de Gıda Mevzuatı Gıda mevzuatı temel olarak tüketiciyi korumak için çıkarılan ve genel anlamda gıda maddelerinin üretildiği, depolandığı ve satıldığı yerlerin niteliklerini belirleyen kanun, tüzük ve yönetmeliklerin bütününe verilen addır. Türkiye de gıda güvenliğine ilişkin ilk yasa 1930 yılında çıkarılan 1580 Sayılı Belediye Yasası dır. Bu yasanın 15. maddesi gıda üretim, depolama ve satış yerlerinin denetimini belediye sınırları içinde, belediye görevleri arasında saymıştır. Bu maddenin 2, 3, 28, 58. ve 61. fıkraları bu görevin kapsamını oldukça geniş olarak belirlemiştir. Aynı yasanın 99, 104, 105. maddelerinde ise bu görevin belediye tarafından nasıl yerine getirileceği ve belediye zabıtasının yapısı tanımlanmıştır (14). Bu alanda ilk kapsamlı yasa ise Belediye Yasası ndan kısa bir süre sonra, 1930 yılında çıkarılmış olan 1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Yasası dır. Bu yasanın maddeleri gıdaya ilişkin değerlendirme, denetim ve yasakları içermektedir. Bu yasada gıdaya ilişkin sorumluluk belediye sınırları dışında Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı na, belediye sınırları içinde belediyelere bırakılmıştır. Yasanın 184. maddesi ile tüketenin sağlığını az ya da çok bozacak gıda maddelerinin üretimi, depolanması ve satışı yasaklanmıştır. Yasanın 188. maddesi ise gıda katkı maddeleri ve gıda boyalarının kullanımını Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı nın iznine bırakmıştır. Diğer maddeler ise denetim ve cezalarla ilgilidir (15). Umumi Hıfzısıhha Yasası na dayanılarak önce 1942 yılında Gıda Nizamnamesi, daha sonra önemli bir adım atılarak 1952 yılında Gıda Maddeleri Tüzüğü (GMT) çıkarılmıştır. 716 maddeden oluşan GMT de bütün gıda maddelerinin ve toplum sağlığını ilgilendiren eşyaların hangi özellikte olması gerektiği, hangi durumlarda bozulmuş, taklit edilmiş ya da tağşiş edilmiş sayılacağı ayrıntılı olarak tanımlanmıştır

4 1961 yılında yürürlüğe giren 224 Sayılı Yasa da 15 üyesi bulunan, ülke çapında danışma organı olarak oluşturulan gıda konseyi nin oluşturulması gerekliliği ve sağlık ocağının gıda hijyenine yönelik görevleri bulunmaktadır. Bu yasaya göre sağlık ocağının gıda hijyenine ilişkin görevi gayrisıhhî müesseselerin (GSM) açılmasına izin verme ve işyeri denetimidir. Gıda hijyenine yönelik olarak ayrıca 1980 yılında çıkarılan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Gıda Kontrol Hizmetlerini Yürütme Talimatı ve 1995 yılında çıkarılan GSM Yönetmeliği bulunmaktadır yılında çıkarılan 560 Sayılı Kanun hükmünde kararname (KHK) gıda hizmetlerine dönük temel ve yapısal değişiklikler getirmiştir. Bu kararname ile gıda hizmetlerindeki kargaşa önlenmiş, gıda üretimi yapan GSM lerin ruhsatlandırma yetkisi ve tüm gıda denetim hizmetleri Sağlık Bakanlığı na bırakılmıştır (16). Çerçeve niteliğindeki bu kararnameye dayanılarak Sağlık Bakanlığı nın koordinatörlüğünde Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği; Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmelik; İçilebilir Nitelikli Suların Üretimi, Ambalajlanması, Tüketimi ve Denetlenmesi Hakkında Yönetmelik gibi yönetmelikler çıkarılarak yürürlüğe konmuş ve her sağlık ocağı bölgesinde düzenli denetimlere başlamıştır. Bu denetimler sırasında belediyelerle de gereksinim duyulan alanlarda işbirliği yapılmıştır. Ancak Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 5179 Sayılı Yasa ile gıda alanındaki tüm denetim yetkisi Sağlık Bakanlığı ndan alınarak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı na aktarılmıştır (17) Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası ile de gıda maddeleri üretimi yapan GSM lerin ruhsatlandırma yetkisi belediyelere bırakılmıştır (18). Böylece Sağlık Bakanlığı bu alandan dışlanmıştır. Denetim yetkisinin Sağlık Bakanlığı nda olduğu dönem içinde döneminde yapılan gıda imal yerleri, gıda satış yerleri ve gıda maddelerine ilişkin yıllık kontrol sayıları ve uygun olmayan kontrol yüzdeleri ve gıdalara ilişkin yıllık kimyasal ve bakteriyolojik kontrol sayıları ve uygun olmayan kontrol yüzdeleri Tablo 1 ve 2 de özetlenmiştir (19-23). Tablo 1. Gıda imal yerleri, gıda satış yerleri ve gıda maddelerine ilişkin yıllık kontrol sayıları ve uygun olmayan kontrol yüzdeleri ( ) Gıda İmal Yerleri Gıda Satış Yerleri Gıda maddeleri Yıl Kontrol Uygun Kontrol Uygun Kontrol Uygun sayısı olmayan % Sayısı olmayan % sayısı olmayan % , ,050, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Tablo 2. Gıdalara ilişkin yıllık kimyasal ve bakteriyolojik kontrol sayıları ve uygun olmayan kontrol yüzdeleri ( ) Kimyasal Bakteriyolojik Yıl Kontrol sayısı Uygun olmayan % Kontrol sayısı Uygun olmayan % , , , , , , , , , , , , , ,

5 Gıda mevzuatımız ve Avrupa Birliği Ülkemizde 5179 Sayılı Yasa nın çıkarılmasının nedenleri arasında Avrupa Birliği (AB) ne uyum da gösterilmiştir. AB tarihinde yayımladığı beyaz doküman ile gıda mevzuatı ve güvenliğine ilişkin yeni bir yol çizmiştir. Bu belge ile birlik, merkezi yapıda bir Avrupa Gıda Otoritesi (AGO) benimsemiş ve bu yapının temel görevleri ile yürütülmesi gereken gıda güvenliğinin temel prensiplerini belirlemiştir. Bu doküman ile gıda zincirinin tüm aşamalarında izleme, önerilerde bulunma, risk analizi yapma, anında müdahale, tüketicilerin gıda kontrolü aşamasına katılımı, tarladan sofraya her aşamada gıda güvenliği yaklaşımı, gıda katkı maddeleri kontrolünün geliştirilmesi ve etkin mevzuat hazırlanması hedeflenmiştir. Birlik 178/2002/EC Sayılı Avrupa Gıda Otoritesini kuran ve gıda güvenliği konuları ile ilgili işlemleri belirleyen düzenlemesi ile gıda ile ilgili olarak insan sağlığı ve tüketici haklarının korunmasını sağlayacak örgütsel düzenlemelerini yapmıştır. Bu düzenleme ile halkın sağlığının korunması ve gıda güvenliğinin sağlanması açısından risk değerlendirmesinin yapılabilmesi ve gerekli bilimsel önerilerde bulunulabilmesi, risk değerlendirmesi ile risk yönetiminin birbirinden ayrılabilmesi için AGO bağımsız bir kurul olarak oluşturulmuştur. Ülkemizde ise bağımsız çalışan böyle bir kurul yoktur ve 5179 Sayılı Yasa AB de bu kurulun görev tanımı içinde olan konuları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın yetkisine bırakmıştır. Bakanlık gıda üretiminin her aşamasında hem risk değerlendirmesi yapmakta, hem de risk yönetimini sürdürmektedir. AB de bağımsız bilimsel görüşten yararlanabilmek açısından AGO ya bağlı bağımsız bir bilimsel komite oluşturulmuştur. Ülkemizde böyle bir komite de yoktur. Yine ülkemizde gıda kodeksi bir yönetmelik şeklinde iken, AB ülkelerinde yasa şeklindedir. AB 2006 yılı ilerleme raporunda ülkemizdeki gıda mevzuatının AB mevzuatı ile uyumsuz olduğu açıkça belirtilmiştir. Ayrıca birlik, Sağlık Bakanlığı-Tarım ve Köyişleri Bakanlığı işbirliğinin olmamasını eleştirmiştir. Diğer bir eleştiri ise yerel yönetimlerden destek alınmamasıdır. Böylece 2004 yılında 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun çıkartılması için gösterilen AB uyum gerekçesi bu yasa ile yerine getirilememiştir (24). SONUÇ Sonuç olarak Türkiye de gıdaya ilişkin risklerin oluşmasında başlıca nedenler yönetimsel kararlılığın olmaması, yasal düzenlemelerin, uygulamaların ve denetimlerin yetersizliği, gıda güvenliğine ilişkin uygun standartların konmaması ya da uygulanmaması, risk değerlendirmesi yapılmaması, kişisel hijyen kurallarının uygulanmasına ilişkin eğitimlerin verilmemesidir. Türkiye de gıda güvenliğinin sağlanabilmesinin temel koşulu gıda denetim yetkisinin bu konuda yeterli sayıda ve nitelikte çalışanı olmayan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ndan alınarak, gıda güvenliğini de kapsayan çevre sağlığı hizmetlerinin ulusal sağlık sistemine eklemlenmesi, sağlık ocakları temelli ve sektörler arası işbirliğinin de yapıldığı biçimde sunulmasıdır. KAYNAKLAR 1. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Trade Reforms and Food Security. Rome, 2003, sayfa: Food and Agriculture Organization of the United Nations. The State of Food Insecurity in The World Rome, 2003, sayfa:6. 3. Tayar M. Gıda Güvenliği (Erişim Adresi: K%20SAG.GG.htm, erişim tarihi: Food Safety Education. Erişim adresi: ary.html, erişim tarihi: Food Safety Hazard. Erişim adresi: ds.html, erişim tarihi: WHO Global Strategy For Food Safety. Food Safety Department World Health Organization. Geneva, 2002, sayfa: Çömlekoğlu Ü, Mazmancı B, Arpacı A. Pestisidlerin Kronik etkisine maruz kalan tarım işçilerinde eritrosit süperoksit dismutaz ve katalaz aktiviteleri. Türk Biyokimya Dergisi 2000 (24): Food Safety. Erişim adresi: erişim tarihi: Ciğerim N. Toplu Beslenme Sistemlerinde Hijyen. Kök Yayıncılık. Ankara, 1994, sayfa:

6 10. Güler Ç, Çobanoğlu Z, Besin Kirliliği Sağlık Bakanlığı Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi. Ankara, 1994, sayfa: Aksakoğlu G, Ellidokuz H. Bulaşıcı Hastalıklarla Savaş İlkeleri. Açılım Yayıncılık. İzmir, 1996, sayfa: TS Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) Yönetim Sistemi. Erişim adresi: 1bilgi.asp, erişim tarihi: Merdol TK, Beyhan Y, Ciğerim N ve ark. Toplu beslenme yapılan kurumlarda çalışan personel için sanitasyon ve hijyen eğitimi rehberi. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, 2003, sayfa: Sayılı Belediye Yasası. Resmi Gazete; , sayı:1471. Yayımlandığı düstur: Tertip:3, cilt:11, sayfa: sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu. Resmi Gazete; , sayı:1489. Yayımlandığı düstur: Tertip:3, cilt:11, sayfa: Sayılı Kanun Hakkında Kararname. Resmi Gazete; , Sayı: Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun. Resmi Gazete; , Sayı: Yayımlandığı düstur: Tertip:5, cilt: Sayılı Büyükşehir Belediye Yasası, Resmi Gazete; , Sayı: T. C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı Ankara, 2001, sayfa: T. C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı Ankara, 2001, sayfa:152. T. C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı Ankara, 2003, sayfa: T. C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı Ankara, 2004, sayfa: T. C. Sağlık Bakanlığı. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı Ankara, 2004, sayfa: Commission of the European Communities. Commission Staff Working Document Turkey Brussels, 2006, sayfa:

İki temel sorun. Gıda güvenliğinin yetersizliği Gıda güvencesizliği

İki temel sorun. Gıda güvenliğinin yetersizliği Gıda güvencesizliği İki temel sorun Gıda güvenliğinin yetersizliği Gıda güvencesizliği Tüm insanların sağlıklı ve aktif yaşamlarını sürdürebilmeleri için, her zaman yeterli, güvenli, besin değeri olan gıdalara ulaşabilmeleri

Detaylı

Sami EROL Gıda Mühendisi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi

Sami EROL Gıda Mühendisi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi Sami EROL Gıda Mühendisi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi 1 24 Aralık 2012-22 Mart 2013 Maryland Üniversitesi Amerika Birleşik Devletleri 2 3 Maryland Üniversitesi

Detaylı

ISO 22000 TEHLİKE VE RİSK ANALİZİ TALİMATI

ISO 22000 TEHLİKE VE RİSK ANALİZİ TALİMATI SAYFA NO 1/5 1. AMAÇ Bu talimatta; - ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi içerisinde işletmede muhtemel olan bütün tehlikelerin veya risklerin tespit edilmesi, - Mevcut tehlike ve/veya risklerin tanımlanması,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm. HİJYEN ve SANİTASYON. (Yrd. Doç. Dr. Emre Özgür BULDUK)

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm. HİJYEN ve SANİTASYON. (Yrd. Doç. Dr. Emre Özgür BULDUK) İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON (Yrd. Doç. Dr. Emre Özgür BULDUK) Hijyen ve Sanitasyon... 1 İdeal Bir Dezenfektanın Özellikleri... 5 Dezenfektan Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar...

Detaylı

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ

GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI İZMİR İL MÜDÜRLÜĞÜ ZEKERİYA YAZICI GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRÜ GIDA GÜVENİLİRLİĞİNİN SAĞLANMASI KAPSAMINDA İL MÜDÜRLÜĞÜMÜZCE YAPILAN ÇALIŞMALAR 2 Gıda Güvenilirliği Gıda

Detaylı

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, gıdaların mikrobiyolojik kriterleri ile gıda işletmecilerinin uyması ve uygulaması gereken kuralları kapsar.

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, gıdaların mikrobiyolojik kriterleri ile gıda işletmecilerinin uyması ve uygulaması gereken kuralları kapsar. TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ Yetki Kanunu: 5996 Yayımlandığı R.Gazete: 29.12.2011-28157 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı;

Detaylı

YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM 29 Aralık 2011 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28157 (3. Mükerrer) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: YÖNETMELİK TÜRK GIDA KODEKSİ MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak

Detaylı

HACCP. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi

HACCP. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi HACCP Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi HACCP HACCP teriminin çıkış noktası Hazard Analysis Critical Control Points Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi HACCP nedir? Gıda güvenliği ve tüketici sağlığı

Detaylı

1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI

1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI 1. GIDA VE BESLENME KONFERANSI Gıda Takviyesi Mevzuatı ve Onay Sistemi Oluşturmada Türkiye nin Başarı Hikayesi Harun TOKAY Şube Müdürü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü

Detaylı

SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ);

SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); SAĞLIK KAVRAMI SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak tam bir iyilik halidir. şeklinde tanımlamıştır. SAĞLIK KAVRAMI

Detaylı

GIDA GÜVENLİĞİNDE NEREDEYİZ? MEVCUT DURUM-ÖNERİLER

GIDA GÜVENLİĞİNDE NEREDEYİZ? MEVCUT DURUM-ÖNERİLER GIDA GÜVENLİĞİNDE NEREDEYİZ? MEVCUT DURUM-ÖNERİLER Gözde SEVİLMİŞ Giriş Dünya nüfusunun hızla artması, gelişen teknolojiye bağlı çevre kirliliği, ekonomik güçsüzlük ve eğitim yetersizliği beslenme sorunlarını

Detaylı

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ

GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENLİĞİ GIDA GÜVENCESİ-GIDA GÜVENLİĞİ Dünyada 800 Milyon İnsan Kronik Yetersiz Beslenme, 1.2 Milyar İnsan Açlık Korkusu Yaşamakta, 2 Milyar İnsan Sağlıklı, Yeterli ve Güvenli Gıda Bulma Konusunda

Detaylı

Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ

Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ Hatice ULU Ziraat Mühendisi İzmir İl Müdürlüğü ÜLKEMİZDE GIDA GÜVENLİĞİ MEVZUATI VE AB YE İHRACAT GEREKLİLİKLERİ 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Demet KOCATEPE Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, Yiyecek İçecek İşletmeciliği Bölümü TURİZİMCİNİN MUTFAĞI

Yrd. Doç. Dr. Demet KOCATEPE Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, Yiyecek İçecek İşletmeciliği Bölümü TURİZİMCİNİN MUTFAĞI Yrd. Doç. Dr. Demet KOCATEPE Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, Yiyecek İçecek İşletmeciliği Bölümü TURİZİMCİNİN MUTFAĞI Tüketirken ne yediğimizi düşünüyoruz? Gerçekte ne yiyoruz! SAĞLIK RİSKİ?

Detaylı

GIDA ÜRETİMLERİNDE KALİTE SİSTEMLERİ. Şebnem Öztürkoğlu Gıda Yüksek Mühendisi

GIDA ÜRETİMLERİNDE KALİTE SİSTEMLERİ. Şebnem Öztürkoğlu Gıda Yüksek Mühendisi GIDA ÜRETİMLERİNDE KALİTE SİSTEMLERİ Şebnem Öztürkoğlu Gıda Yüksek Mühendisi İÇERİK 1.Gıdalara İlişkin Tehlikeler 2.Gıda Güvenliği Kavramı 3.Gıda Güvenliğinde Değişen Yaklaşım 4. Gıda Zinciri Yaklaşımı

Detaylı

HİJYEN VE SANİTASYON

HİJYEN VE SANİTASYON HİJYEN VE SANİTASYON TEMİZLİK+ HİJYEN= SANİTASYON Bulunduğumuz ortamda hastalık yapan mikroorganizmaların hastalık yapamayacak seviyede bulunma durumuna hijyen denir. Sağlıklı (temiz ve hijyenik) bir ortamın

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ. Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ. Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Nural KARAGÖZLÜ Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Mikrobiyal kaynaklı Kimyasal kaynaklı Alerjik Diğerleri Zayıf hijyenik koşullar Gıda üretiminin büyük

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof. Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970 li yıllarda; Tüketicilerin bilinçlenmesi, 1990 lı yıllarda

Detaylı

GIDA KONTROLÜNDE HIFZISSIHHANIN ROLÜ. Mustafa ERTEK

GIDA KONTROLÜNDE HIFZISSIHHANIN ROLÜ. Mustafa ERTEK GIDA KONTROLÜNDE HIFZISSIHHANIN ROLÜ Mustafa ERTEK Gıda Güvenliği İnsanların sağlıklı yaşaması için yeterli miktarda gıda alabilmesi ve bu gıdaların sağlık yönünden güvenli olması gerekmektedir. FAO/WHO

Detaylı

İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON İkinci Bölüm GIDA HİJYENİ, TANIMI ve ÖNEMİ Üçüncü Bölüm PERSONEL HİJYENİ

İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON İkinci Bölüm GIDA HİJYENİ, TANIMI ve ÖNEMİ Üçüncü Bölüm PERSONEL HİJYENİ İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON Hijyenin Tanımı ve Önemi... 1 Sanitasyon Tanımı ve Önemi... 1 Kişisel Hijyen... 2 Toplu Beslenme Sistemlerinde (TBS) Hijyenin Önemi... 3 Toplu Beslenme Sistemlerinde

Detaylı

Gıda Güvenliğinin Gerekliliği ve Sağlanması. Gıda Güvenliğinin Gerekliliği ve Sağlanması

Gıda Güvenliğinin Gerekliliği ve Sağlanması. Gıda Güvenliğinin Gerekliliği ve Sağlanması Murat Özdemir (2.2.2001) İçindekiler Gıda Üretiminin Ahlaki ve Yasal Sorumlulukları... 1 Gıda Güvenliği Yönetimi... 2 Gıda Güvenliğinin Sağlanmasında Kalite Güvencenin Görevleri... 2 Temel Gıda Tehlikeleri...

Detaylı

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme

Detaylı

ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr

ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr ANTALYA ESNAF VE SANATKARLAR ODALARı BiRLiCii THE ANTALYA UNION OF TRADESMEN AND (RAFTSMEN www.aesob.org.tr SAYı : 2012-MlOl-21-145 TARİH: 13/02/2012 KONU : Gıda leri Hk. ODALARA 2012/21 SA YILI GENELGE

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Gıda Kaynaklı Hastalıklar, Kontrol Etme ve Önleme Mekanizmaları

Dünyada ve Türkiye de Gıda Kaynaklı Hastalıklar, Kontrol Etme ve Önleme Mekanizmaları Dünyada ve Türkiye de Gıda Kaynaklı Hastalıklar, Kontrol Etme ve Önleme Mekanizmaları MEHMET YÜKSEL1*, SELAHATTİN SERT2, ARZU KAVAZ YÜKSEL3 1ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ HINIS MESLEK YÜKSEKOKULU GIDA İŞLEME BÖLÜMÜ,

Detaylı

AB GIDA GÜVENLİĞİ POLİTİKASI

AB GIDA GÜVENLİĞİ POLİTİKASI AB GIDA GÜVENLİĞİ POLİTİKASI 28 HAZİRAN 1995 TARİH VE 22327 SAYILI RESMİ GAZETE DE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN 560 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME kapsamında denetimler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve

Detaylı

HACCP in tarihçesi. taslak standart hazırlanmıştır yılında yürürlüğe girmiştir.

HACCP in tarihçesi. taslak standart hazırlanmıştır yılında yürürlüğe girmiştir. HACCP HACCP in tanımı Ürünü, ürünün bütün bileşenlerini ve üretim aşamalarını ve toplam sitemde neyin yanlış olabileceğini araştıran bir mühendislik sistemi olan (FMECA-Failure-Mode Effect-Criticality,

Detaylı

HİJYEN VE SANİTASYON (LBV104U)

HİJYEN VE SANİTASYON (LBV104U) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. HİJYEN VE SANİTASYON (LBV104U) DERS

Detaylı

MEVZUATLAR KANUNLAR. TEBLİĞ, TALİMAT ve KARARLAR YÖNETMELİKLER KANUNLAR. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu

MEVZUATLAR KANUNLAR. TEBLİĞ, TALİMAT ve KARARLAR YÖNETMELİKLER KANUNLAR. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu T.C. ANTALYA VALİLİĞİ Tarım İl Müdürlüğü MEVZUATLAR KANUNLAR 6968 Sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu. 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin

Detaylı

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü

İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP. Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü İYİ TARIM UYGULAMALARI VE EUREPGAP Prof.Dr. Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü TARIMDA DEĞİŞİM Dünyada 1970li Yıllarda Tüketicilerin Bilinçlenmesi, 1990lı Yıllarda

Detaylı

Türk Gıda Güvenliği Gereklilikleri

Türk Gıda Güvenliği Gereklilikleri Türk Gıda Güvenliği Gereklilikleri Temmuz 2013 İşbu belge ServSafe Gıda Güvenliği Online Kursu nun bölümlerinden organize edilmiştir. Kurs içeriği ve Türkiye deki gıda güvenliği gereklilikleri arasındaki

Detaylı

ISO 22000 UYGULAMA PROSEDÜRÜ

ISO 22000 UYGULAMA PROSEDÜRÜ SAYFA NO 1 / 6 1. AMAÇ Firma tarafından; üretilen ürünlerin güvenliğinin sağlanmasına yönelik hijyenik faaliyetlerin sistemli bir şekilde yürütülmesini ve buna bağlı olarak iso 22000 gıda güvenliği yönetim

Detaylı

ÖZEL İSTEK - ANALİZ RAPORU

ÖZEL İSTEK - ANALİZ RAPORU Rapor No. ST-09309 Tarih 03/06/06 Ankara Doğu Mutfak Bahçe Salata (Öğle) Steril kilitli poşet 00 g 4 C 04/06/06 Saat 00 04/06/06 Saat 5 ST-09309 Clostridium perfringens kob/g ng/g Listeria monocytogenes

Detaylı

GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı

GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı GIDA ve KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Dursun KODAZ Gıda Mühendisi Gıda İşletmeleri ve Kodeks Daire Başkanlığı GENEL MÜDÜRLÜK YAPISI GIDA VE KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ-ORGANİZASYON ŞEMASI GENEL MÜDÜR GENEL MÜDÜR

Detaylı

GLOBALLEŞMENİN ETKİLERİ GLOBALLEŞME. DTÖ nün Etkileri GLOBALLEŞMEYİ HIZLANDIRAN ETKENLER GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT

GLOBALLEŞMENİN ETKİLERİ GLOBALLEŞME. DTÖ nün Etkileri GLOBALLEŞMEYİ HIZLANDIRAN ETKENLER GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT 1 GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEKNİK MEVZUAT Prof.Dr. Fatih M. Botsalı 2 GLOBALLEŞME ülkeler arasında mal, hizmet, sermaye ve teknoloji akışının hızlı bir şekilde artması

Detaylı

ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi

ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi ISO / TS 22003:2013 un Yeniliklerinin Gıda İşletmeleri, Belgelendirme Kuruluşları ve Akreditasyon Faaliyetleri Açısından İrdelenmesi Dr. Füsun Zehra ÖZKAN, Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK), Başkent Üniversitesi

Detaylı

Protoben. Baglama. Pulled. Lerida. pcs/kg Adet/kg. Calibration Boylama Calibration Boylama

Protoben. Baglama. Pulled. Lerida. pcs/kg Adet/kg. Calibration Boylama Calibration Boylama About Us Our company Haktes Tarım Ürünleri is active in dried food industry since 000. Our factory located in AYDIN - Germencik makes production in compliance with TSE (Turkish s Institution) standards.

Detaylı

Yetişkinlerde %1-2, çocuklarda % 5-8 olduğu bilinmektedir. Geri çağırma nedenleri içerisinde önemli bir orana sahiptir.

Yetişkinlerde %1-2, çocuklarda % 5-8 olduğu bilinmektedir. Geri çağırma nedenleri içerisinde önemli bir orana sahiptir. Alerjen ALLERJEN NEDİR? Belirli gıdaların alerjik bünyelerde bağışıklık sistemini ters yönde etkilemesi ve semptomlara neden olan kimyasalların açığa çıkması İşleme ile gıdalardan kaybolmazlar İZLENMELELİ

Detaylı

MİKROBİYAL BULAŞMA KAYNAKLARI

MİKROBİYAL BULAŞMA KAYNAKLARI MİKROBİYAL BULAŞMA KAYNAKLARI Gıdaların mikrobiyal floralarını gıda üzerinde doğal olarak bulunan m.o larla; depolama, taşıma ve işleme faaliyetleri sırasında dışarıdan / çevreden bulaşan m.o lar oluşturur.

Detaylı

Derleme. www.ziraat.selcuk.edu.tr/ojs Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (1): (2010) 92-99 ISSN:1309-0550

Derleme. www.ziraat.selcuk.edu.tr/ojs Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (1): (2010) 92-99 ISSN:1309-0550 2 Sorumlu Yazar: e113033@yahoo.com Derleme www.ziraat.selcuk.edu.tr/ojs Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (1): (2010) 92-99 ISSN:1309-0550 TÜRKİYE VE AVRUPA BİRLİĞİ NDE GIDA

Detaylı

Süt ve Süt Ürünlerinde Hijyen ve Kontroller (27-31 Mayıs 2013, Brescia, İTALYA)

Süt ve Süt Ürünlerinde Hijyen ve Kontroller (27-31 Mayıs 2013, Brescia, İTALYA) Süt ve Süt Ürünlerinde Hijyen ve Kontroller (27-31 Mayıs 2013, Brescia, İTALYA) Dr. İLKNUR GÖNENÇ Gıda Mühendisi 30 EKİM 2013 ANKARA SUNU AKIŞI Eğitim; Amaç Yer Ġçerik Değerlendirme Eğitimle İlgili Bilgiler

Detaylı

1988-1998 YILLARI ARASI EDİRNE BÖLGE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ GIDA GÜVENLİĞİ İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ.

1988-1998 YILLARI ARASI EDİRNE BÖLGE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ GIDA GÜVENLİĞİ İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. ARAŞTIRMA Cilt 59, No 1,2,3, S : 51-56 Türk Hij Den Biyol Derg 2002 1988-1998 YILLARI ARASI EDİRNE BÖLGE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ GIDA GÜVENLİĞİ İNCELEME SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Faruk YORULMAZ 1 ÖZET

Detaylı

GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMA PROSEDÜRÜ

GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ UYGULAMA PROSEDÜRÜ 0.10.011 1.AMAÇ: YAŞMAK HOTELS tarafından; üretilen ürünlerin güvenliğinin sağlanmasına yönelik hijyenik faaliyetlerin sistemli bir şekilde yürütülmesini ve buna bağlı olarak GGYS sisteminin uygulanmasını

Detaylı

RİSK YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ VII- RİSK HESAPLAMA ÖRNEKLERİ

RİSK YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ VII- RİSK HESAPLAMA ÖRNEKLERİ 12 6 74 Slayt 6/6 YÖNETİMİ ve DEĞERLENDİRİLMESİ TEHLİKE ANALİZ METODOLOJİLERİ AMAÇ: (Nicel) Risk analiz yöntemleri HACCP, CCA, WHAT İF Risk analiz yöntemleri ve hesaplama örnekleri Nİ1303096 VII- HESAPLAMA

Detaylı

OPERASYONEL ÖN GEREKSİNİM PROGRAMI

OPERASYONEL ÖN GEREKSİNİM PROGRAMI Alınan mutfak malzemeleri, kuru gıda, sebze, donmus ürünler üzerinde ciddi hasar olması sonucu gıdalarda kontaminasyon oluşması satın SatınAlma Şartnameleri ve SATIN ALINAN MALZEME- HAMMADDE LER Ambalaj

Detaylı

Gıda ve Hijyen. Dr. Ertuğrul GÜÇLÜ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Gıda ve Hijyen. Dr. Ertuğrul GÜÇLÜ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Gıda ve Hijyen Dr. Ertuğrul GÜÇLÜ Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Gıda çeşitleri Kirli gıda nedir Konuşma planı Kirli gıdanın getirdiği riskler Gıda

Detaylı

Tıp ve Eczacılık Alanında Bilgi ve Belge Yöneticisi nin Temel Görevleri

Tıp ve Eczacılık Alanında Bilgi ve Belge Yöneticisi nin Temel Görevleri Tıp ve Eczacılık Alanında Bilgi ve Belge Yöneticisi nin Temel Görevleri Organizasyonun bilgi ihtiyacını analiz etmek ve bu ihtiyacı karşılamak için enformasyon planı geliştirmek, Bilgi ve Belge işlemlerini

Detaylı

Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (20.04.2012 t. 28270 s. R.G.)

Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (20.04.2012 t. 28270 s. R.G.) Tüketici Ürünlerinin Güvenlik Risklerinin Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (20.04.2012 t. 28270 s. R.G.) Gümrük ve Ticaret Bakanlığından: BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE GIDA GÜVENLİĞİ

SU ÜRÜNLERİNDE GIDA GÜVENLİĞİ SU ÜRÜNLERİNDE GIDA GÜVENLİĞİ Sudan Sofraya Balık Güvenliği Ülkeler, insan yaşamı ve sağlığı için yüksek düzeyde bir koruma güvencesi sağlamak zorundadırlar. Bu yaklaşım çerçevesinde güvenli ve sağlıklı

Detaylı

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ

DIŞ KAYNAKLI DOKÜMAN LİSTESİ 15.12.2009 25.04.2013 NO 04 SAYFA NO 1/6 TOTM-DKD-01 Acil Sağlık Hizmetleri 11.05.2000 15.03.2007 TOTM-DKD-02 TOTM-DKD-03 TOTM-DKD-04 TOTM-DKD-05 TOTM-DKD-06 TOTM-DKD-07 TOTM-DKD-08 TOTM-DKD-09 TOTM-DKD-10

Detaylı

GSM 1009 Gastronomiye Giriş

GSM 1009 Gastronomiye Giriş GSM 1009 Gastronomiye Giriş 2. Hafta ASLI ÖZEN http://kisi.deu.edu.tr/asli.ozen/ 1 Gıda Güvenliği ve Sanitasyon Gıda güvenliğinin sağlanması; Tüm yiyecek-içecek işletmelerinin uyması gereken temel bir

Detaylı

Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi

Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi Tarım politikaları ve DTÖ: Cenevre, Ankara, Vaşington un bakış açısı Bilime dayalı ticaret standartlarının önemi Karen Stuck ABD Kodeks Müdürü DTÖ tarafından referans gösterilen uluslar arası standart

Detaylı

En Yakın ve En Güvenilir Gıda Hijyeni Danışmanınız

En Yakın ve En Güvenilir Gıda Hijyeni Danışmanınız En Yakın ve En Güvenilir Gıda Hijyeni Danışmanınız FİRMA PROFİLİ Akademik Hijyen Ltd. Şti., İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özer Ergün ün başkanlığında bir grup akademisyen tarafından, her

Detaylı

GIDA ÜRETİMİNDE TEHLİKELER. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006

GIDA ÜRETİMİNDE TEHLİKELER. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 GIDA ÜRETİMİNDE TEHLİKELER Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 Gıda Güvenliği Tehlikesi Gıdanın kendisi yada gıda da bulunan biyolojik, kimyasal yada fiziksel etmenler vasıtasıyla olumsuz sağlık etkisine yol

Detaylı

PROF. DR. AYLA SOYER İÇERİK. Soyer, A., İşletme Sanitasyonu, gıda güvenliği

PROF. DR. AYLA SOYER İÇERİK. Soyer, A., İşletme Sanitasyonu, gıda güvenliği PROF. DR. AYLA SOYER İÇERİK 1 İçerik Gıda Endüstrisinde hijyen ve sanitasyon kavramları ve önemi, Gıda, gıda kaynaklı hastalıkların tehlikeleri, Gıdalarda kontaminasyon kaynakları ve önlenmesi, Gıda işletmelerinde

Detaylı

BPR NİN ETKİLERİ. Selim ATAK Çevre Mühendisi Environmental Engineer

BPR NİN ETKİLERİ. Selim ATAK Çevre Mühendisi Environmental Engineer BPR NİN ETKİLERİ Impacts of the BPR Selim ATAK Çevre Mühendisi Environmental Engineer 98/8/EC sayılı Biyosidal Ürünlerin Piyasaya Arzına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi, Avrupa Birliği

Detaylı

TEBLİĞ VE STANDARTLARDA MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER

TEBLİĞ VE STANDARTLARDA MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER TEBLİĞ VE STANDARTLARDA MİKROBİYOLOJİK KRİTERLER P R O F. D R. M Ü K E R R E M K AYA A T A T Ü R K Ü N İ V E R S İ T E S İ Z İ R A A T F A K Ü L T E S İ G I D A M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ B Ö L Ü M Ü E R

Detaylı

Biyolojik Risk Etmenleri

Biyolojik Risk Etmenleri Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,

Detaylı

İklim değişikliğinin gıda güvenliği üzerine muhtemel olası sonuçlarına ilişkin çok fazla belirsizlik mevcuttur.

İklim değişikliğinin gıda güvenliği üzerine muhtemel olası sonuçlarına ilişkin çok fazla belirsizlik mevcuttur. İklim değişikliği yalnızca ortalama global sıcaklığın artmasına değil, aynı zamanda daha kuvvetli rüzgar sistemleri, ağır şiddette yaşanan yağış olaylarının sıklığının artması ve uzun süren kuraklık dönemleri,

Detaylı

Gıda zehirlenmeleri neden önemlidir?

Gıda zehirlenmeleri neden önemlidir? GIDA KAYNAKLI İNTOKSİKASYON VE ENFEKSİYONLAR Gıda zehirlenmesi nedir? 1 2 İNTOKSİKASYON TİPİ GIDA ZEHİRLENMESİ Bazı bakteriler gıda üzerinde gelişerek toksin üretirler ve toksin içeren gıdanın tüketilmesi

Detaylı

TÜRKİYE GIDA MEVZUATI TÜRKİYE FOOD REGULATİON

TÜRKİYE GIDA MEVZUATI TÜRKİYE FOOD REGULATİON TÜRKİYE GIDA MEVZUATI TÜRKİYE FOOD REGULATİON Dr. İsmail MERT TGDF CONSULTANT PROF.DR. NEVZAT ARTIK ANKARA UNIVERSITY FACULTY OF ENGINEERING DEPARTMENT OF FOOD ENGINEERING 1 ST INTERNATİONAL CONGRESS ON

Detaylı

OKYANUS GIDA GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİ. IFS-Food, IFS- Logistics, IFS-Cash & Carry

OKYANUS GIDA GÜVENLİĞİ EĞİTİMLERİ. IFS-Food, IFS- Logistics, IFS-Cash & Carry OKYANUS Okyanus Gıda Güvenliği Eğitimleri PAS 220, ISO 22000, FSSC 22000 Catering BRC- Food, BRC-IOP IFS-Food, IFS- Logistics, IFS-Cash & Carry Gıda Güvenliği Tehlike Analizi - HACCP Gıda Savunması - TACCP

Detaylı

MADDE 3 (1) Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan "Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği"ne göre hazırlanmıştır.

MADDE 3 (1) Bu Tebliğ, 16/11/1997 tarihli ve 23172 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine göre hazırlanmıştır. BEBEK VE KÜÇÜK ÇOCUK EK GIDALARI TEBLİĞİ Yetki Kanunu: Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Yayımlandığı R.Gazete: 01.11.2007-26687 Tebliğ No: 2007-50 Bebek ve Küçük Çocuk Ek Gıdaları Tebliğinde Değişiklik Yapılması

Detaylı

25 Ağustos 2014 PAZARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : (Mükerrer) YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:

25 Ağustos 2014 PAZARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : (Mükerrer) YÖNETMELİK. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: 25 Ağustos 2014 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29099 (Mükerrer) YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ PESTİSİTLERİN MAKSİMUM KALINTI LİMİTLERİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

Detaylı

Bize Ulaşın : www.guvennetosgb.com info@guvennetosgb.com ORTAK SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMİ

Bize Ulaşın : www.guvennetosgb.com info@guvennetosgb.com ORTAK SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMİ Bize Ulaşın : www.guvennetosgb.com info@guvennetosgb.com ORTAK SAĞLIK GÜVENLİK BİRİMİ Hakkımızda Güven Net OSGB Güven Net OGSB; İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) alanında firmalara çözüm ortağı olmak üzere

Detaylı

Gıda Güvenliğinde Risk Faktörleri ve Hijyenin Önemi (Risk Factors and Hygiene Importance in Food Safety)

Gıda Güvenliğinde Risk Faktörleri ve Hijyenin Önemi (Risk Factors and Hygiene Importance in Food Safety) DOI: 10.21325/jotags.2017.133 Gıda Güvenliğinde Risk Faktörleri ve Hijyenin Önemi (Risk Factors and Hygiene Importance in Food Safety) *Seydi Ahmet ÇETİN a, Bayram ŞAHİN b a Balıkesir University, Graduate

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİR GIDA GÜVENİLİRLİĞİ

SÜRDÜRÜLEBİLİR GIDA GÜVENİLİRLİĞİ SÜRDÜRÜLEBİLİR GIDA GÜVENİLİRLİĞİ Mehmet BEYKAYA Gıda Kontrol ve Laboratuvarlar Dairesi Başkanı L/O/G/O 1 GİRİŞ Beslenme tüm canlıların yaşayabilmeleri için temel gereksinimlerden birisidir. Havasız yasayabilen

Detaylı

HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No:

HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No: EK-5 HACCP Sistem Tetkikine Ait Resmi Form Resmi Kontrol Rapor No: TARİH: İNCELENECEK HUSUSLAR A) GENEL 1. İşyeri teknik ve hijyenik açıdan bu yönetmelikte belirtilen koşullara sahip mi? 2. El kitabı ön

Detaylı

Doktora 6. Yarıyıl DERS KODU DERSLER TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S. Doktora 8. Yarıyıl

Doktora 6. Yarıyıl DERS KODU DERSLER TEO. UYG. KRD. AKTS Z/S. Doktora 8. Yarıyıl AVRASYA ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DOKTORA PROGRAMI DERSLERİ VE DERS İÇERİKLERİ Doktora 1. Yarıyıl ISGD 601 İş Sağlığı ve İş Hijyeni 3 2 3 Z ISGD 603 Meslek Hastalıkları

Detaylı

GMP Nedir? GMP (Good Manufacturing Practices), Türkçesi ise İyi Üretim Uygulamaları, Ürünün dış ve iç kaynaklardan kirlenme ihtimalini engellemek yada

GMP Nedir? GMP (Good Manufacturing Practices), Türkçesi ise İyi Üretim Uygulamaları, Ürünün dış ve iç kaynaklardan kirlenme ihtimalini engellemek yada GMP+ WHİTE PAPER HAKKINDA TEMEL BİLGİLER 1999 dan beri Bilgilendiriyoruz, Belgelendiriyoruz GMP Nedir? GMP (Good Manufacturing Practices), Türkçesi ise İyi Üretim Uygulamaları, Ürünün dış ve iç kaynaklardan

Detaylı

GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ GÜNCEL DOKÜMAN TAKİP LİSTESİ

GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ GÜNCEL DOKÜMAN TAKİP LİSTESİ GIDA GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ GÜNCEL DOKÜMAN TAKİP LİSTESİ DOKÜMAN NO İLK YAYIN TARİHİ REVİZYON TARİHİ REVİZYON NO SAYFA NO SON REVİZYON TARİHİ REVİZYON NO TOTM-LST-025 01.04.2013 DOKÜMAN NO DOKÜMAN ADI

Detaylı

TÜRK GIDA KODEKSİ Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği

TÜRK GIDA KODEKSİ Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği Resmi Gazete; tarih 02. 09. 2001, sayı: 24511 Tarım ve Köyişleri Bakanlığından ve Sağlık Bakanlığından TÜRK GIDA KODEKSİ Mikrobiyolojik Kriterler Tebliği (Tebliğ No : 2001 / 19) Amaç Madde 1- Bu Tebliğin

Detaylı

ZEYTİNYAĞI VE PİRİNA YAĞI TEBLİĞİ

ZEYTİNYAĞI VE PİRİNA YAĞI TEBLİĞİ ZEYTİNYAĞI VE PİRİNA YAĞI TEBLİĞİ Yetki Kanunu: Türk Gıda Kodeksi Yayımlandığı R.Gazete: 07.08.2010-27665 Tebliğ No: 2010/35 Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, zeytinyağları ve pirina yağlarının tekniğine

Detaylı

NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI

NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI 1. Yarıyıl 1. Hafta ( 19.09.2011-23.09.2011 ) Gıda maddelerinin kalite kriterleri Beslenmeyle ilgili genel bilgilerin verilmesi Gıda güvenliği Halk Sağlığı Zoonoz enfeksiyonlarla

Detaylı

TEBLİĞ. b) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 4 ve 38 inci maddeleri,

TEBLİĞ. b) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 4 ve 38 inci maddeleri, 14 Aralık 2011 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 28142 Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ENTEGRE KİRLİLİK ÖNLEME VE KONTROL TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç ve Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar

Detaylı

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir.

BİYOLOG TANIM. Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. TANIM Canlı türlerinin tanımlanması, sınıflandırılması, yaşamı ve evrimini etkileyen koşullar üzerinde araştırma yapan kişidir. A- GÖREVLER Biyologların görevleri araştırmacı ve uygulamacı olmalarına göre

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ YEMEKHANE, KANTİN VE KAFETERYALARIN İŞLETİM ESASLARI VE DENETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ YEMEKHANE, KANTİN VE KAFETERYALARIN İŞLETİM ESASLARI VE DENETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ YEMEKHANE, KANTİN VE KAFETERYALARIN İŞLETİM ESASLARI VE DENETİM YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- (1) Bu yönergenin amacı Yüksek İhtisas

Detaylı

Sayı : Yaz.İşl./2015/351 28/09/2015 Konu : Küçük Miktarlardaki Yumurtanın Doğrudan Arzına Dair Yönetmelik ODALARA 078 NOLU GENELGE

Sayı : Yaz.İşl./2015/351 28/09/2015 Konu : Küçük Miktarlardaki Yumurtanın Doğrudan Arzına Dair Yönetmelik ODALARA 078 NOLU GENELGE Sayı : Yaz.İşl./2015/351 28/09/2015 Konu : Küçük Miktarlardaki Yumurtanın Doğrudan Arzına Dair Yönetmelik ODALARA 078 NOLU GENELGE İLGİ : TESK Genel Başkanlığı nın 21.09.2015 tarih ve 1748 sayılı (69 nolu

Detaylı

YÖNETİM SİSTEMLERİ 1

YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 YÖNETİM SİSTEMLERİ 1 YÖNETİM, en genel anlamıyla, başkaları vasıtasıyla iş yapmak olarak tanımlanır. İktisatçılara göre YÖNETİM, emek, sermaye ve doğal kaynaklar ile beraber üretim faktörlerinden biridir.

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ

İŞ SAĞLIĞI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ İŞ SAĞLIĞI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ YÖNETİM, en genel anlamıyla, başkaları vasıtasıyla iş yapmak olarak tanımlanır. İktisatçılara göre YÖNETİM, emek, sermaye ve doğal kaynaklar ile beraber üretim faktörlerinden

Detaylı

T.C KONYAALTI KAYMAKAMLIĞI. İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

T.C KONYAALTI KAYMAKAMLIĞI. İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü T.C KONYAALTI KAYMAKAMLIĞI İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü GIDA GÜVENLİĞİ Gıdalarda oluşabilecek fiziksel, kimyasal ve biyolojik her türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan tedbirlerin

Detaylı

GGYS TEHLİKE ANALİZİ VE RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ

GGYS TEHLİKE ANALİZİ VE RİSK DEĞERLENDİRME PROSEDÜRÜ 1. AMAÇ V KAPSAM: Gıda Güvenliği Yönetim Sisteminin uygulama alanı içinde oluşması muhtemel bütün olası tehlikelerin, Gıda Güvenliği ile ilgili sonuçlarına ve oluşma olasılıklarına göre tanımlanması ve

Detaylı

Ekmek Fırıncılarına Yönelik Temel Hijyen Eğitimi

Ekmek Fırıncılarına Yönelik Temel Hijyen Eğitimi T.C. Fethiye Ticaret ve Sanayi Odası Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile TOBB Ġşbirliği Ekmek Fırıncılarına Yönelik Temel Hijyen Eğitimi Sunumu Yapan Eğitmen: y Sezgin Gündüz - Fethiye Otelcilik ve

Detaylı

AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı

AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı Hazırlayanlar: Kerem Okumuş- Gülün Egeli 25 Kasım 2010, Ankara AB Çevre Müktesebatı Yapısı Avrupa Antlaşmaları

Detaylı

SOFRALARIN İNCİSİ PERAL OF THE TABLES

SOFRALARIN İNCİSİ PERAL OF THE TABLES SOFRALARIN İNCİSİ PERAL OF THE TABLES CONFIDENTLY SINCE 30 YEARS HER TANESİ DOĞANIN İNCİSİ İnci Bulgur 30 yıllık yüksek üretim kapasitesi, gelişmiş teknolojik alt yapısı kaliteli ve sürdürülebilir üretim

Detaylı

TGK-ÇĐĞ KANATLI ETĐ VE HAZIRLANMIŞ KANATLI ETĐ KARIŞIMLARI TEBLĐĞĐ. Tebliğ No: 2006/29. Yayımlandığı R.Gazete: /26221

TGK-ÇĐĞ KANATLI ETĐ VE HAZIRLANMIŞ KANATLI ETĐ KARIŞIMLARI TEBLĐĞĐ. Tebliğ No: 2006/29. Yayımlandığı R.Gazete: /26221 TGK-ÇĐĞ KANATLI ETĐ VE HAZIRLANMIŞ KANATLI ETĐ KARIŞIMLARI TEBLĐĞĐ Tebliğ No: 2006/29 Yayımlandığı R.Gazete:07.07.2006/26221 1-Değişiklik: Yayımlandığı R.Gazete: 01.11.2007-26687 2-Değişiklik: Yayımlandığı

Detaylı

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları

Detaylı

Bu rapor, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu uyarınca yürütülen düzenlilik denetimi sonucu hazırlanmıştır.

Bu rapor, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu uyarınca yürütülen düzenlilik denetimi sonucu hazırlanmıştır. T..C.. SAYIIŞTAY BAŞKANLIIĞII ÇALIIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİİK BAKANLIIĞII 2012 YIILII DENETİİM RAPORU EYLÜL 2013 T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI 06100 Balgat / ANKARA Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 40 94

Detaylı

KIRSAL KALKINMA PROGRAMI YÖNETİM OTORİTESİNİN GÖREVLERİ VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

KIRSAL KALKINMA PROGRAMI YÖNETİM OTORİTESİNİN GÖREVLERİ VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi Gazete Tarihi: 22.06.2012 Resmi Gazete Sayısı: 28331 KIRSAL KALKINMA PROGRAMI YÖNETİM OTORİTESİNİN GÖREVLERİ VE ÇALIŞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Detaylı

Blue. 6738 Aquawell Blue Tezgah Altı RO Su Arıtma Cihazı ARITAN VE KORUYAN TEKNOLOJİLER

Blue. 6738 Aquawell Blue Tezgah Altı RO Su Arıtma Cihazı ARITAN VE KORUYAN TEKNOLOJİLER Blue 6738 Aquawell Blue Tezgah Altı RO Su Arıtma Cihazı ARITAN VE KORUYAN TEKNOLOJİLER 6738 Aquawell Blue Tezgah Altı RO Su Arıtma Cihazı Su insan yaşamı için oksijenden sonra gelen en önemli öğe... Yemek

Detaylı

Gıda Zehirlenmesi ve Önlenmesi

Gıda Zehirlenmesi ve Önlenmesi (16.12.2001) İçindekiler... 1 Gıda Zehirlenmesi Nasıl Oluşur?... 1 Gıdalara Nasıl Bulaşma Olur?... 2 Gıda Zehirlenmesi Nasıl Önlenir?... 3 Bazı Yaygın Gıda Zehirleyen Bakteriler... 3 Salmonella... 3 Bacillus...

Detaylı

Et ve Et Ürünlerinde Kalite Kontrol. Et ve Et Ürünleri Teknolojisi-10. Ders Prof. Dr. Zehra Ayhan

Et ve Et Ürünlerinde Kalite Kontrol. Et ve Et Ürünleri Teknolojisi-10. Ders Prof. Dr. Zehra Ayhan Et ve Et Ürünlerinde Kalite Kontrol Et ve Et Ürünleri Teknolojisi-10. Ders Prof. Dr. Zehra Ayhan I. Kalite Kontrol Sistemleri ve Kayıtlar Et ürünlerinde kalite ürünün fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik

Detaylı

18 Ekim 2014 CUMARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : TEBLİĞ. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından:

18 Ekim 2014 CUMARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : TEBLİĞ. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: 18 Ekim 2014 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29149 TEBLİĞ Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: TÜRK GIDA KODEKSİ HIZLI DONDURULMUŞ GIDALAR TEBLİĞİ (TEBLİĞ NO: 2014/47) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı;

Detaylı

"GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!.

GDO Yönetmeliði tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. "GDO Yönetmeliði" tamam:gdo'suza GDO'suz demek yasak!. GDO Yönetmeliði Resmi Gazete de yayýnlandý. Üreticileri ve tüketicileri büyük tehdit altýna sokacak yönetmenliði yayýnlýyoruz. Tarým ve Köyiþleri

Detaylı

Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Nilay PANCAR Tarımsal Desteklemeler Dai. Bşk. Çözümleyici 24/09/2014 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Sunuş İçeriği Eğitim Detayları Polonya Hakkında Krakow Tarım Üniversitesi Avrupa Birliği Tarım

Detaylı

Konu: ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ TEBLİĞLERİ YAYIMLANMIŞTIR

Konu: ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ TEBLİĞLERİ YAYIMLANMIŞTIR GÜMRÜK SİRKÜLERİ Tarih: 05/01/2015 Sayı: 2015/18 Ref : 6/18 Konu: ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ TEBLİĞLERİ YAYIMLANMIŞTIR A. Genel Bilgi 31/12/2014 tarihli ve 29222 mükerrer sayılı Resmi Gazete de Ürün Güvenliği

Detaylı

Gıdalardaki Pestisit Kalıntıları. Dr. K.Necdet Öngen

Gıdalardaki Pestisit Kalıntıları. Dr. K.Necdet Öngen GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Tükettiğimiz gıdaların güvenilirliği hayati derecede önemlidir Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz gıdalar

Detaylı

GIDANIN RESMİ KONTROLÜ

GIDANIN RESMİ KONTROLÜ GIDANIN RESMİ KONTROLÜ İZMİR İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GIDA VE YEM ŞUBESİ 08.10.2016 EYLEM GÜLPINAR TURGUT GIDA MÜHENDİSİ GIDA TARIM VE HAYVANCLIK BAKANLIĞI GIDA HİZMETLERİ Güvenilir ve yeterli

Detaylı

GIDA GÜVENLİĞİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ VE YEREL YÖNETİMLER. Yrd. Doç. Dr. Kemal DEMİRAĞ

GIDA GÜVENLİĞİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ VE YEREL YÖNETİMLER. Yrd. Doç. Dr. Kemal DEMİRAĞ 647 GIDA GÜVENLİĞİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ VE YEREL YÖNETİMLER Yrd. Doç. Dr. Kemal DEMİRAĞ m.kemal.demirag@ege.edu.tr Hülya YILMAZ Gıda Mühendisi hulyay.yilmaz@gmail.com GİRİŞ Yirminci yüzyılın ikinci yarısından

Detaylı

KALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir?

KALINTILARI. Pestisit nedir? GIDALARDAKİ PESTİSİT KALINTILARI 1. pestisit kalınt kaynağı. güvenilirmidir. ? Güvenilirlik nasıl l belirlenir? Tükettiğimiz imiz gıdalarg daların n güvenilirlig venilirliği i hayati derecede önemlidir KALINTILARI Dr. K.Necdet Öngen Gıdalarımızdaki pestisit kalıntıları konusunda neyi ne kadar biliyoruz? Tükettiğimiz

Detaylı

TC. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü

TC. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü TC. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Sayı : 250.10.10.13/VEE/15597-027676 Konu: Gıda Olarak Değerlendirilen Hayvanların Bulundurulduğu Hayvancılık İşletmelerinde İlaç Kullanımı

Detaylı