TÜRKİYE KIYILARINDAKİ DALGA ENERJİSİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ - KUMKÖY ÖRNEĞİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE KIYILARINDAKİ DALGA ENERJİSİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ - KUMKÖY ÖRNEĞİ"

Transkript

1 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 445 TÜRKİYE KIYILARINDAKİ DALGA ENERJİSİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ - KUMKÖY ÖRNEĞİ Sedat KABDAŞLI Prof. Dr. İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi Hidrolik skabdasli@ins.itu.edu.tr Bihrat ÖNÖZ Prof. Dr. İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi Hidrolik onoz@itu.edu.tr Beyhan YEĞEN Prof. Dr. İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi Hidrolik emineb@itu.edu.tr Ayşe YILMAZ Dr. İ.T.Ü. İnşaat Fakültesi Hidrolik İstanbul Türkiye Gülru BABAÇ Araş. Gör. İ.T.Ü. Enerji Enstitüsü Yenilenebilir Enerji babac@itu.edu.tr Özgür Evren VAROL Çevre Yük. Müh. İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Kıyı Bilimleri ve Mühendisliği varol@itu.edu.tr Aslıhan ALBOSTAN Araş. Gör. İ.T.Ü. Enerji Enstitüsü Yenilenebilir Enerji albostan@itu.edu.tr ÖZET Dalga enerjisi üzerine yapılan araştırmalar 1970 lere kadar uzanmakla birlikte bu araştırmaların hız kazanması ve verimli sonuçların elde edilmesi 1980 lerin sonu ile 1990 ların başına rastlamaktadır. Değişik ölçeklerdeki modeller kullanılarak yapılan çalışmalarda dalgaların sahip oldukları enerji farklı bir forma (elektrik enerjisine) dönüştürülmeye çalışılmıştır. Son yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda yenilenebilir enerji türleri arasında yer alan dalga enerjisinin de önemli bir yer tuttuğu ortaya konulmuş ve gelişmekte olan pek çok ülkenin de dikkatini çekmiş, ilgisini dalga enerjisine yönlendirmiştir. Araştırmalar ile dalga enerjisinden üretilen elektrik enerjisinin maliyetinin göreceli olarak oldukça düşük olduğunu ortaya çıkmasıyla, dalga enerjisi çalışmaları birçok ülkenin yatırım programı kapsamına alınmıştır. Halen Avustralya, Çin, Danimarka, Hindistan, Japonya, Norveç Portekiz, İsveç, İngiltere ve Amerika birleşik devletleri gibi ülkelerde kurulu pilot tesisler çalışmaktadır. İngiltere de ise ticari olarak dalga enerjisinden elektrik enerjisi üretimi yapılmaktadır. ABD genelinde yapılan bir çalışmada tüm kıyıların toplam dalga enerjisi potansiyelinin 2300TWh/yıl olduğu belirtilmiştir. Oldukça uzun bir kıyı şeridine sahip olan ülkemizde ise bu konuda kesin bir veri bulunmamaktadır. Bu çalışma ile ülkemizdeki dalga enerjisi potansiyelinin belirlenmesi ve bu potansiyelin verimli bir biçimde kullanılabilmesi için gerekli ve özgün teknolojilerin geliştirilmesi alanında bir başlangıç yapmak hedeflenmektedir.

2 Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu GİRİŞ Konvansiyonel ve nükleer enerji kaynaklarının ortaya çıkardığı çevresel problemlerin giderek daha belirgin şekilde kendini hissettirmesi ve azalan enerji kaynaklarının yeni kaynaklarla desteklenmesi gereği diğer yenilenebilir ve temiz enerji türleri ile birlikte dalga enerjisinden yararlanma talebini de güçlendirmiştir. Özellikle artan enerji maliyetleri karşısında yeni enerji kaynakları arayışının, dalga enerjisi araştırmalarının maliyetlerini karşılanabilir hale getirmesi sonucunda dalga enerjisinden elektrik üretme santrallerinin geliştirilmesine yönelik araştırmaların hızla artmasına yol açılmış bulunmaktadır. Her ne kadar 1970 lerden itibaren bu konuda çalışmalar bulunmakla birlikte özellikle son 15 yıl içinde ülkelerin dalga enerji potansiyellerinin belirlenmesi ve üretim tesislerinin kurulması yönündeki çalışmalar yoğunlaşmış ve dalga enerjisi çalışmaları birçok ülkenin yatırım programı kapsamına alınmıştır. Halen Avustralya, Çin, Danimarka, Hindistan, Japonya, Norveç Portekiz, İsveç, İngiltere ve Amerika birleşik devletleri gibi ülkelerde kurulu pilot tesisler çalışmaktadır. İngiltere de ise ticari olarak dalga enerjisinden elektrik enerjisi üretimi yapılmaktadır. ABD genelinde yapılan bir çalışmada tüm kıyıların toplam dalga enerjisi potansiyelinin 2300TWh/yıl olduğu belirtilmiştir (Bedard R., vd., 2005). Ülkemizde ise bu konuda kesin bir veri bulunmamaktadır. Diğer taraftan dalga enerjisinden yararlanmak amacıyla kullanılan cihazlar da kullanılacak olan kıyının özelliklerine göre farklılıklar göstermektedir. Bu cihazlar kullanım yerlerine göre kıyı, yakın kıyı ve açık deniz sistemleri olarak ayrılırlar. Çalışma prensiplerine göre de çok genel olarak salınımlı su sütunu enerji çeviricileri(oscillating Water Column, OWC), pompalı enerji çeviricileri ve yüzer tip enerji çeviricileri tanımlanmaktadır. Ülkemizde de Metin Koçan Kaymak tarafından prototip ölçeğinde kurularak araştırma yapılmasına hazır hale getirilmeye gayret edilen bir dalga enerji dönüştürücü tesisi de bulunmaktadır. Bu çalışma ile ülkemizdeki dalga enerjisi potansiyelinin belirlenmesi ve bu potansiyelin verimli bir biçimde kullanılabilmesi için gerekli ve özgün teknolojilerin geliştirilmesi amaçlanmakta ve dalga enerjisi alanında ülkemizdeki az sayıda kaynağa katkıda bulunulması hedeflenmektedir. Bu çalışmalar sonunda ülke literatüründe önemli bir boşluk doldurulacak, yenilenebilir bir enerji türü olan dalga enerjisi potansiyelinden yararlanılarak yerel enerji üretimine katkı sağlanacaktır. Bu bağlamda Kumköy örneği ile söz konusu hedeflere yönelik araştırmaların bir örneği sunulmaktadır. MEVCUT DALGA ENERJİ DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİ Dalga enerji dönüştürücüleri dalgalar ile taşınan mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren sistemlerdir lerden itibaren başlanan dalga enerji dönüştürücüleri çalışmaları sonucunda günümüzde 50den fazla firma ticari olarak dönüştürücüler üzerinde çalışmaktadır. Bunlar arasında halen tasarım aşamasında olanlar olmakla birlikte pilot veya tam ölçekli olarak kurulmuş, ticari olarak elektrik enerjisi üreten sistemler de mevcuttur. Ülkemizde de Metin Koçan Kaymak tarafından prototip ölçeğinde kurularak araştırma yapılmasına hazır hale getirilmeye gayret edilen bir dalga enerji dönüştürücü tesisi de bulunmaktadır. Enerji dönüşüm cihazları çok genel olarak kuruldukları alana göre açık deniz, yakın kıyı ve kıyı tipi tesisler olarak sınıflandırılabilir. Çalışma prensiplerine göre de farklı tipte enerji dönüşüm cihazları bulunmaktadır. Dalga enerjisinden enerji üretmekte kullanılan ilk cihazlar Salınımlı Su Sütunu prensibi ile çalışan enerji dönüştürücüleridir. Bu tür dönüştürücüler kıyıda yada açık denizde inşa edilen, bir ucu denize, diğer ucu atmosfere açık bölmeleri olan

3 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 447 yapılardır. Dalga hareketi ile bölmedeki su seviyesi aşağı yukarı salınım yaparken bölme içerisindeki havayı sürekli olarak dışarı itilip içeri çekilir. Havanın bu dışarı çıkış ve içeri giriş hareketi bir türbini çevirmek için kullanılır ve bu türbin ile elektrik üretilir. Bu tür dönüştürücülerde, havanın hem giriş hem de çıkış hareketi sırasında aynı yöne dönebilen wells türbinleri kullanılmaktadır. Günümüzde açık denizde inşa edilecek ve dalgaları hava odasına odaklayarak yüksekliklerini arttıran parabolik duvarları bulunan sistemler tasarlanmaktadır. (Bedard R., vd., 2005) Bir diğer dönüştürücü tipi de şamandıra tipi dönüştürücülerdir. Bu tip dönüştürücüler dalga hareketi sırasında su yüzeyindeki salınım hareketini şamandıralar ile enerjiye çeviren sistemlerdir. Bazı dönüştürücüler doğrusal jeneratörler kullanarak şamandıranın hareketini doğrudan elektrik enerjisine çevirirken (Innova, I,A, vd., 2005), bazıları da bu hareketi çeşitli tipte pompalar kullanılarak hidrolik basınca çevirip, bu hidrolik güç ile elektrik üretmektedir. (Hagerman G., ve Bedard R., 2004), (Bedard R., vd., 2005) Bu tipteki enerji dönüşüm cihazlarına bir örnek olarak İsrail de bulunan S.D.E. Energy Ltd firmasının dönüştürücüsü verilebilir. Firmanın geliştirdiği dönüştürücüler mevcut dalgakıranlara hidrolik pistonlar ile bağlanabilen mafsallı şamandıralar ve jeneratörden oluşmaktadır. Dalga hareketi ile aşağı yukarı salınım yapan şamandıralar bağlı oldukları pistonlar ile yağ pompalamakta, bu basınçlı yağ ile bir jeneratöre bağlı olan hidrolik motor döndürülmekte ve enerji üretilmektedir. Firma yılın dörtte üçünde %90 kapasite ile enerji üretebileceğini ve enerji üretim maliyetinin 0.02$/kWh olduğunu belirtmektedir. ( DALGA ENERJİSİ Dalga Enerjisi literatürde çeşitli tanımlar altında ifade edilebilmektedir. En basit hali ile enerji akısı fizikteki kavramlar cinsinden aşağıdaki gibi tanımlanabilir, Enerji Akısı= Φ = Güç = Alan Enerji Alan Zaman (1) olup enerji ise E= Kuvvet Yol (2) Küçük genlikli dalga teorisine göre, birim alana gelen sinüzoidal dalgalar tarafından iletilen enerji ise; 1 2 E= ρ g H (3) 8 olup burada H dalga yüksekliği, ρ deniz suyunun yoğunluğu ve g yerçekimi ivmesidir. (Kabdaşlı, S., 1992). Sinüzoidal olmayan dalga durumunda ise dalga enerji spektrumundan bulunan anlamlı dalga yüksekliği kullanılmaktadır. 3 nolu ifadenin C g dalga yayılma hızı ile çarpılması ile de birim boya karşı gelen güç bulunmuş olur. (Uygur,I, vd., 2004) 1 2 P= ρgh Cg (4) 8

4 Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Bilindiği gibi açık deniz koşullarında dalga yayılma hızı ve dalga boyu aşağıdaki şekilde yazılabilmektedir: C C g = (5) 2 L C = (6) T 2 g T L = (7) 2π Buna göre 4 ifadesi yeniden düzenlenir ise; J(W/m) = ρ g H T ve 32π k = 1 32π ρ g 2 İfadesi elde edilir. J(W/m) = k H 2 T (8) Sinüzoidal dalgalar için k katsayısı 976 olarak hesaplanmaktadır. Gerçek deniz koşullarındaki sinüzoidal olmayan dalga halinde, bu katsayı için literatürde farklı değerler verilmekle birlikte, genel olarak 300 ile 500 W/s.m 3 arasında olacağı belirtilmektedir (Innova, I,A, vd., 2005), (Hagerman G., ve Bedard R., 2003). Bu çalışmadaki hesaplamalarda k katsayısı, (Hagerman G., ve Bedard R., 2003), tarafından pek çok durumda doğru olduğu belirtilen 420W/s.m 3 olarak kabul edilmiştir. DALGA VE GÜÇ SÜREKLİLİK EĞRİLERİ Mevcut rüzgar verilerinden yararlanılarak istasyonun yer aldığı kıyının coğrafi konumuna bağlı olarak enerji üretilebileceği düşünülen yönlerde seçilen bir u 0 rüzgar hızının üzerindeki fırtınalara ait hesaplanan ortalama rüzgar hızı kullanılarak bu fırtınaların oluşturacağı dalgaların karakteristikleri (Hs, m;t, s) ve birim boya karşı gelen güç (J, W/m) hesaplanabilmektedir. Her bir fırtına için elde edilen dalga karakteristikleri ve güç değerleri analiz edilerek o kıyı için H s, T, J süreklilik eğrileri elde edilebilir. Örneğin fırtınalar için elde edilen J değerleri (J 1 J 2... J i... J m ) büyükten küçüğe sıraya dizilir ve her değere karşı gelen fırtına süreleri kullanılarak J değerlerinin eşit veya daha büyük olduğu zaman yüzdeleri hesaplanabilir. Bu amaçla zaman yüzdeleri (aşılma olasılıkları, A(J i )) toplam fırtına süresinin i t k k = 1 m t k k = 1 (tt m ) yüzdesi olarak belirlenir. A(J i )=tt i /tt m olup, ifade de tti= ve tt m = dir. t her bir fırtınanın süresi (saat) ve m toplam fırtına sayısıdır. Böylece elde edilen zaman yüzdeleri (aşılma olasılıkları, (A(J i )) yatay eksende ve bu yüzdelere karşı gelen J (W/m) değerleri düşey eksende yer alacak şekilde noktalanarak güç süreklilik eğrisi elde edilir. Benzer şekilde H s ve T için de süreklilik eğrileri elde edilebilir. Bu eğrilerden toplam fırtına süresinin çeşitli yüzdeleri için J, H s ve T nin aldığı değer belirlenebilir. Eğrilerin şekilleri de incelenen büyüklüklerin analizinde o kıyı için önemli bilgi vermektedir. Ayrıca fırtınaların yönleri de ortalama olarak belirlenebilmektedir. Bu husus enerji üretecek santral tipine göre önem

5 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 449 kazanmaktadır. Bu şekilde fırtınalar çeşitli yönler için sınıflandırılarak yukarıda anlatılan süreklilik eğrileri yönler için de elde edilebilir. KUMKÖY KIYISINDA DALGA ENERJİ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ Pilot çalışma alanı olarak Kumköy bölgesi seçilmiştir. Bölgede yapılmış uzun süreli dalga ölçümleri olmadığından rüzgar verileri kullanılarak bölgede oluşan dalgalar tahmin edilerek bölgenin uzun dönem dalga iklimi belirlenmiştir. Bu amaçla Kumköy de bulunan numaralı meteoroloji gözlem istasyonunun 1984 yılı başından 1998 yılı sonuna kadar olan 15 yıllık rüzgar verileri kullanılmıştır. Bu rüzgar verileri, bölgenin coğrafi konumuna bağlı olarak, enerji üretilebileceği düşünülen dalgaları oluşturabilecek yönler, hızlar ve esme süreleri dikkate alınarak ayıklanmıştır. Düzenlenen bu fırtına verileri kullanılarak, literatürde verilmiş olan ifadeler ile oluşacak dalgaların karakteristikleri olan H s ve T m değerleri hesaplanmıştır. Bu şekilde elde edilen dalga verileri belirgin dalga yükseklikleri ve periyotlarına göre gruplandırılmış ve her bir grubun toplam esme süreleri belirlenerek Tablo 1 oluşturulmuştur. Açık deniz koşulları nedeniyle dalga enerjisinin yönden bağımsız olarak hesaplanmasının yeterli olacağı düşünülmüştür. Elde edilen dalga karakteristikleri ile birim boya karşı gelen güç ( J, W/m) hesaplanmıştır. Her gruptaki tüm fırtınaların birim boya gelen güçleri hesaplanıp bunlar da fırtınanın süresi ile çarpılarak fırtınaların 15 yıllık toplamda birim boya gelen enerjileri MWh/m olarak belirlenmiş ve sonuçlar aşağıdaki tablo 2 de verilmiştir. Tablo1 Dalga özelliklerine göre gruplandırılmış fırtınaların 15 yıllık toplam esme süreleri (saat) Tm (s) Toplam Hs (m) Genel Toplam 24210

6 Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Tablo2 de görüldüğü üzere bölgede kıyıya gelen dalga enerjisinin 0.80 i 1m ile 4m arasında belirgin dalga yüksekliğine sahip dalgalar tarafından taşınmaktadır. Bu aralıktaki dalgaların ortalama yıllık toplam enerjileri yaklaşık 2000 MWh/m.yıl yapmaktadır. Günümüzdeki teknoloji ile dalga enerji dönüştürücülerinin net verimlerinin 0.50 civarında olduğu kabul edilirse (Hagerman G., ve Bedard R., 2004) bölgede kurulacak 50m genişliğinde bir enerji dönüşüm tesisi ile yılda MWh lik enerji üretilebilecektir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, ülkemizde 2005 yılı için kişi başı enerji tüketimi 1808kWh olarak verilmiştir. Bu tüketim değeri göz önüne alındığında yukarıda bahsi geçen 50m genişliğe sahip dönüştürücü tesis ile yaklaşık kişilik eşdeğer nüfusun enerji ihtiyacı karşılanabilecektir. Bu enerji üretimi Şekil 2. deki grafikte de görüldüğü gibi yıl içerisinde süreklilik gösteremese de baz enerji üretimine katkıda bulunabilecektir. Tablo 2 Dalga özelliklerine göre gruplandırılmış fırtınaların 15 yıllık toplam enerjileri (MWh/m) Tm (s) Hs (m) Toplam Genel Toplam Çalışmada ayrıca Kumköy için H s, T ve J için yukarıda tanımlanan süreklilik eğrileri de elde edilmiştir (Şekil 1, Şekil 2). Şekil 1 incelendiğinde toplam fırtına süresinin 0.80 inde 1m ve 0.40 ında 2 m ve 0.20 sinde 3 m ve üzeri dalga yükseklikleri görülmektedir. Şekil 2 incelendiğinde toplam fırtına süresinin 0.10 unda 60 kw/m, 0.20 sinde 35kW/m ve 0.40 ında 10 kw/m den daha büyük güçte dalgaların geldiği görülmektedir.

7 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 451 Hs (m) 10,5 9,5 8,5 7,5 6,5 5,5 4,5 3,5 2,5 1,5 0, % 16, , , , , , ,5 10 9,5 9 8,5 8 7,5 7 6,5 6 5,5 5 4,5 4 3,5 Tm (s) Hs Şekil 1 Kumköy bölgesinde Hs ve Tm için süreklilik eğrileri Tm J (kw/m) Şekil 2 Kumköy bölgesinde dalga gücü (J) süreklilik eğrisi

8 Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu SONUÇ VE ÖNERİLER Kumköy örneğinde ortaya konulduğu üzere belirli kıyı bölgelerinde kullanılabilir ölçekte dalga enerjisinin üretilebileceği görülmektedir. Bu çalışmada Kumköy bölgesinde dalga enerji potansiyelinin belirlenmesi amacıyla rüzgar verileri kullanılmıştır. Eldeki veriler düzenlenip işlenirken içlerinde pek çok bozuk veri olduğu gözlenmiştir. Bu bozuk verilerin hesaplamalarda kullanılmamaları nedeniyle elde edilen fırtına sayılarının ve bu fırtınaların enerjilerinin gerçekte daha büyük olması beklenmektedir. Ayrıca bu çalışmada sadece çalışma alanındaki rüzgarların oluşturacağı dalgalar tahmin edilmektedir, gerçekte bölge dışındaki rüzgarların oluşturduğu dalgalar da uzak mesafeleri kat ederek bölgeye ulaşabilecektir. Bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda bölgede uzun süreli dalga ölçümleri yapmak bölgenin gerçek dalga enerjisi potansiyelini belirleyebilmek için gereklidir. Bu amaçla İTÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi desteğinde yürütülmekte olan projede Kumköy bölgesinde dalga ölçüm cihazı yerleştirilerek uzun dönem dalga kayıtları alınmaya başlanmıştır. Ayrıca aynı bölgeye bir aneomometre de yerleştirilme aşamasındadır. Böylece projenin ilerleyen aşamalarında eş zamanlı kayıtlar analiz edilecektir. Pilot bölge olarak seçilen Kumköy den sonra Karadeniz, Ege ve Akdeniz kıyılarında benzer çalışmalar yapılıp Türkiye kıyılarının Dalga Enerji Haritasının belirlenmesi hedeflenmektedir. KAYNAKLAR Bedard R., Hagerman G., Presevic M., Siddiqui O., Thresher R, Ram B., Offshore Wave Power Feasibility Demonstration Project Final Summary Report, EPRI Report E2I EPRI Global WP 009 US Rev1, January 14, 2005 Hagerman G., and Bedard R., Guidelines for Preliminary Estimation of Power Production by Offshore Wave Energy Conversion Devices, EPRI Report E2I EPRI WP US 001, December 22, 2003, Hagerman G., and Bedard R., Offshore Wave Energy Conversion Devices, EPRI Report E2I EPRI WP US Rev1, June 16,2004 Ivanova I.A., Bernhoff H., Ågren O., Leijon M., Simulated generator for wave energy extraction in deep water, Ocean Engineering vol.32 April 2005, pp Kabdaşlı, S., Kıyı Mühendisliği, İTÜ İnşaat Fakültesi Matbaası İstanbul 1992 S.D.E. Energy Ltd. ( Uygur,I, Demirci R., Saruhan H., Özkan A., Belenli İ., Batı Karadeniz Bölgesindeki Dalga Enerjisi Potansiyelinin Araştırılması, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12 (1), 2006

Dalga Enerjisi. Prof. Dr. Bihrat Önöz

Dalga Enerjisi. Prof. Dr. Bihrat Önöz Dalga Enerjisi Prof. Dr. Bihrat Önöz Temiz Enerji Günleri 6-7 Mart 2013 Rüzgar Akışkan içerisindeki kütle hareketleri Deniz tabanı hareketleri Güneş ve ayın çekim kuvvetleri İnsan faaliyetleri Farklı özgül

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ TEMİZ & YENİLENEBİLİR ENERJİ POTANSİYEL & STRATEJİLERİ İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 22 Nisan 2010 Dr. Atillâ AKALIN I.GİRİŞ Rüzgar Potansiyeli ve Kullanımları (Dünya, AB, Türkiye) Hidro Potansiyeli ve

Detaylı

RULMANLI VE KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME VE DİNAMİK DAVRANIŞ DENEY FÖYÜ

RULMANLI VE KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME VE DİNAMİK DAVRANIŞ DENEY FÖYÜ T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ RULMANLI VE KAYMALI YATAKLARDA SÜRTÜNME VE DİNAMİK DAVRANIŞ DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Erdem KOÇ Arş.Gör. Mahmut

Detaylı

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ

BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Güneş Günü Sempozyumu 99-28 Kayseri, 2-27 Haziran 1999 BAZI İLLER İÇİN GÜNEŞ IŞINIM ŞİDDETİ, GÜNEŞLENME SÜRESİ VE BERRAKLIK İNDEKSİNİN YENİ ÖLÇÜMLER IŞIĞINDA ANALİZİ Hüsamettin BULUT Çukurova Üni. Müh.

Detaylı

TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME TMMOB 1. ENERJI SEMPOZYUMU1214 KASIM 1996 ANKARA TÜRKİYE'DE HİDROELEKTRİK POTANSİYELİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME İSMAİL KÜÇÜK* Ülkelerin ekonomilerindeki en önemli girdilerden birini enerji oluşturmaktadır.

Detaylı

Küçük Rüzgar Türbini ve PV Güç Sistemi Modellemesi

Küçük Rüzgar Türbini ve PV Güç Sistemi Modellemesi Küçük Rüzgar Türbini ve PV Güç Sistemi Modellemesi CENGİZ Kadir 1 ER Enver 2 SUDA Cemil 3 METİN Bengül 4 TOPÇUOĞLU Kıvanç 5 BAŞDAĞ Hüseyin 6 1,2 Muğla Sıtkı Koçman Ün., Muğla M.Y.O., Elektronik ve Otomasyon

Detaylı

RÜZGAR ENERJİSİ VE SİVAS ŞARTLARINDA RÜZGAR SANTRALİ TASARIMI

RÜZGAR ENERJİSİ VE SİVAS ŞARTLARINDA RÜZGAR SANTRALİ TASARIMI RÜZGAR ENERJİSİ VE SİVAS ŞARTLARINDA RÜZGAR SANTRALİ TASARIMI Cumhuriyet Üniversitesi Elektrik - Elektronik Mühendisliği Bölümü Sunan Yrd.Doç. Dr. Mustafa HOŞTUT Nisan-2007 1/53 RÜZGAR ENERJİSİ VE SİVAS

Detaylı

ENERJĐ ELDESĐNDE ORTALAMA RÜZGAR HIZI ÖLÇÜM ARALIĞI ve HELLMANN KATSAYISININ ÖNEMĐ: SÖKE ÖRNEĞĐ

ENERJĐ ELDESĐNDE ORTALAMA RÜZGAR HIZI ÖLÇÜM ARALIĞI ve HELLMANN KATSAYISININ ÖNEMĐ: SÖKE ÖRNEĞĐ ENERJĐ ELDESĐNDE ORTALAMA RÜZGAR HIZI ÖLÇÜM ARALIĞI ve HELLMANN KATSAYISININ ÖNEMĐ: SÖKE ÖRNEĞĐ Mete ÇUBUKÇU1 mecubuk@hotmail.com Doç. Dr. Aydoğan ÖZDAMAR2 aozdamar@bornova.ege.edu.tr ÖZET 1 Ege Üniversitesi

Detaylı

Enerji ve İklim Haritası

Enerji ve İklim Haritası 2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.

Detaylı

AKDENİZ BÖLGESİ İÇİN ISITMA VE SOĞUTMA DERECE- SAAT DEĞERLERİNİN ANALİZİ

AKDENİZ BÖLGESİ İÇİN ISITMA VE SOĞUTMA DERECE- SAAT DEĞERLERİNİN ANALİZİ AKDENİZ BÖLGESİ İÇİN ISITMA VE SOĞUTMA DERECE- SAAT DEĞERLERİNİN ANALİZİ Hüsamettin BULUT Orhan BÜYÜKALACA Tuncay YILMAZ ÖZET Binalarda ısıtma ve soğutma için enerji ihtiyacını tahmin etmek amacıyla kullanılan

Detaylı

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU

ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM-TÜKETİM DURUMU ANKARA İLİ ELEKTRİK ÜRETİM- DURUMU Yusuf BAYRAK TEİAŞ APK Dairesi Başkanlığı Türkiye elektrik sistemi tümleşik bir sistemdir. Bölgelerin veya illerin coğrafi sınırları ile elektrik sistemi işletme bölgelerinin

Detaylı

VANTİLATÖR DENEYİ. Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi

VANTİLATÖR DENEYİ. Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi VANTİLATÖR DENEYİ Deneyin amacı Pitot tüpü ile hız ve debi ölçümü; Vantilatör karakteristiklerinin devir sayısına göre değişimlerinin belirlenmesi Deneyde vantilatör çalışma prensibi, vantilatör karakteristiklerinin

Detaylı

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi

Detaylı

ORTALAMA RÜZGAR VERİLERİ ÜZERİNDEN RÜZGAR ENERJİSİ SANTRALLERİ İÇİN ÖN FİZİBİLİTE YAPILMASI: GEDİZ ÜNİVERSİTESİ 100 kw RES UYGULAMASI

ORTALAMA RÜZGAR VERİLERİ ÜZERİNDEN RÜZGAR ENERJİSİ SANTRALLERİ İÇİN ÖN FİZİBİLİTE YAPILMASI: GEDİZ ÜNİVERSİTESİ 100 kw RES UYGULAMASI ORTALAMA RÜZGAR VERİLERİ ÜZERİNDEN RÜZGAR ENERJİSİ SANTRALLERİ İÇİN ÖN FİZİBİLİTE YAPILMASI: GEDİZ ÜNİVERSİTESİ 100 kw RES UYGULAMASI Doç. Dr. Selim SOLMAZ Gediz Üniversitesi Makine Müh. Bölümü selim.solmaz@gediz.edu.tr

Detaylı

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI

ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI ATMOSFERDEKİ YAĞIŞA GEÇERİLİR SURUHARI MİKTARININ HESAPLANMASI SEMA TOPÇU* 1. GİRİŞ Dünya üzerindeki büyük su kütlelerinden meydana gelen buharlaşma ve canlıların terleme olayı atmosferdeki subuharının

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM

GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM GÜNEŞ ENERJİSİ II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY GÜNEŞ AÇILARI GİRİŞ Güneş ışınları ile dünya üzerindeki yüzeyler arasında belirli açılar vardır. Bu açılar hakkında bilgi edinilerek güneş enerjisinden en

Detaylı

GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN

GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN GÜNEŞ ENERJĐSĐYLE HĐDROJEN ÜRETĐMĐ Kim. Müh. Serdar ŞAHĐN / Serkan KESKĐN 1. GĐRĐŞ Güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretilmesi işlemi, çeşitli alanlarda uygulanmıştır. Fakat güneş enerjisinin depolanması

Detaylı

SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014

SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014 SOMA DAN SONRA: TÜRKİYE DE ENERJİ KAYNAKLARI, ÜRETİM VE TÜKETİMİ, ALTERNATİF ENERJİLER, ENERJİ POLİTİKALARI 18 HAZİRAN 2014 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 1 TÜRKİYE DE HİDROELEKTRİK ENERJİ Prof. Dr. Bihrat

Detaylı

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI Hydrau-Tech Inc. 33 W. Drake Road, Suite 40 Fort Collins, CO, 80526 tarafından hazırlanmıştır

Detaylı

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M

SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA DENGELENMESİ. üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M DEÜ HASTANESİ KLİMA SANTRALLERİ SICAK SULU ISITMA SİSTEMLERİNİN N ISIL VE HİDROLİK DENGELENMESİ Burak Kurşun un / Doç.Dr.Serhan KüçüK üçüka Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Müh. M BölümüB GİRİŞ Değişen

Detaylı

YÖNETMELİK RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

YÖNETMELİK RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 9 Kasım 2008 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 27049 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından: YÖNETMELİK RÜZGÂR ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI

GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI GÜNEŞ PİLLERİNİN ÇATI DİZAYNINDA KULLANILMASI Canan Perdahçı Kocaeli Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü Vezirçiftliği, İzmit Perdahci@kou.edu.tr Özet: Ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasının

Detaylı

DALGA ENERJİSİ SANTRALLERİ

DALGA ENERJİSİ SANTRALLERİ DALGA ENERJİSİ SANTRALLERİ Güneş ışınları Dünyanın temel enerji kaynağıdır. Karaların ve denizlerin oranına bakıldığında, güneş enerjisinin büyük bir kısmı (%70) denizler tarafından tutulur. Bu devasa

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANIMINDA OPTİMUM TİLT AÇISININ ÖNEMİ

GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANIMINDA OPTİMUM TİLT AÇISININ ÖNEMİ GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANIMINDA OPTİMUM TİLT AÇISININ ÖNEMİ Afşin GÜNGÖR, Abdulkadir KOÇER, Engin DEMİRCİ Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Güneş Enerjisinden Elektrik Üreten

Detaylı

ENERJİ ÜRETİM TAHMİNLERİ

ENERJİ ÜRETİM TAHMİNLERİ ENERJİ ÜRETİM TAHMİNLERİ Emre Uraz Verk Enerji Teknolojileri 4. İzmir Rüzgâr Sempozyumu ve Sergisi 30.09.2017 Sunum İçeriği Verk Enerji Teknolojileri Enercast GmbH Türkiye deki faaliyetler Sunulan hizmetler

Detaylı

IGEPP 10 MW ENERJİ YATIRIMI TANITIM DOSYASI. Kurulacak olan 10 MW Gücündeki ALTOHES Santral Yılda m3 karbon salınımını engelleyecektir.

IGEPP 10 MW ENERJİ YATIRIMI TANITIM DOSYASI. Kurulacak olan 10 MW Gücündeki ALTOHES Santral Yılda m3 karbon salınımını engelleyecektir. IGEPP INTERNATIONAL GREEN ENERGY Productıon PARTNERSHİP & ULUSLARARASI YEŞİL ENERJİ ÜRETİM ORTAKLIĞI 10 MW ENERJİ YATIRIMI TANITIM DOSYASI Sizi önemli ve güncel olan, Temiz enerji yatırımına ortak olmaya

Detaylı

ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ENERJİSİNİN BUGÜNÜ VE YARINI

ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ENERJİSİNİN BUGÜNÜ VE YARINI TMMOB TÜRKİYE VI. ENERJİ SEMPOZYUMU - KÜRESEL ENERJİ POLİTİKALARI VE TÜRKİYE GERÇEĞİ ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ENERJİSİNİN BUGÜNÜ VE YARINI Hacer Şekerci Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik ve Elektronik

Detaylı

İTKİLİ MOTORLU UÇAĞIN YATAY UÇUŞ HIZI

İTKİLİ MOTORLU UÇAĞIN YATAY UÇUŞ HIZI İTKİLİ MOTORLU UÇAĞIN YATAY UÇUŞ HIZI Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi 26470 Eskişehir Yatay uçuş sabit uçuş irtifaında yeryüzüne paralel olarak yapılan uçuştur.

Detaylı

RETScreen International ve ALWIN Yazılımları Kullanılarak Rüzgar Enerji Santrali Proje Analizi

RETScreen International ve ALWIN Yazılımları Kullanılarak Rüzgar Enerji Santrali Proje Analizi RETScreen International ve ALWIN Yazılımları Kullanılarak Rüzgar Enerji Santrali Proje Analizi Egemen SULUKAN, Tanay Sıdkı UYAR Marmara Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Ana Bilim Dalı Göztepe,

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 1 Haziran 2013 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 28664 YÖNETMELİK Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından: GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç MADDE

Detaylı

ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ

ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ ILISU (HASANKEYF) BARAJINA ALTERNATİF OLARAK GÜNEŞ ENERJİSİ Ülkemiz, coğrafi konumu nedeniyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli açısından birçok ülkeye göre şanslı durumdadır. Devlet Meteoroloji

Detaylı

İZMİR VE RÜZGAR ENERJİSİ

İZMİR VE RÜZGAR ENERJİSİ TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / 28-30 Kasım 2013 393 İZMİR VE RÜZGAR ENERJİSİ Alper KALAYCI Makina Mühendisleri Odas alper@alperkalayci.com Dr. Cenk SEVİM cenk.sevim@aerowind.com ÖZET Yenilenebilir enerji

Detaylı

TEBLİĞ. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından: KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN

TEBLİĞ. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından: KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN 18 Eylül 2014 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29123 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından: TEBLİĞ KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I TAŞINIM VE IŞINIMLA BİRLEŞİK ISI TRANSFERİ DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Farklı

Detaylı

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü

Selçuk Üniversitesi. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi. Kimya Mühendisliği Bölümü. Kimya Mühendisliği Laboratuvarı. Venturimetre Deney Föyü Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Kimya Mühendisliği Laboratuvarı Venturimetre Deney Föyü Hazırlayan Arş.Gör. Orhan BAYTAR 1.GİRİŞ Genellikle herhangi bir akış

Detaylı

Rüzgar Enerjisi. Dr. Öğr. Üyesi Engin HÜNER,

Rüzgar Enerjisi. Dr. Öğr. Üyesi Engin HÜNER, Rüzgar Enerjisi Dr. Öğr. Üyesi Engin HÜNER, engin.hüner@klu.edu.tr TARİHÇE Tarihte ilk olarak rüzgar yel değirmenlerinde tahıl öğütmek için ve yelkenli gemilerde kullanılmıştır. Eski yunanlılar ve romalılar

Detaylı

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır:

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır: 2.2.2. Vantilatörler Vantilatörlerin görevi, belirli bir basınç farkı yaratarak istenilen debide havayı iletmektir. Vantilatörlerde işletme karakteristiklerini; toplam basınç (Pt), debi (Q) ve güç gereksinimi

Detaylı

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI h 1 h f h 2 1 5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI (Ref. e_makaleleri) Sıvılar Bernoulli teoremine göre, bir akışkanın bir borudan akabilmesi için, aşağıdaki şekilde şematik olarak gösterildiği gibi, 1 noktasındaki

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ. O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ. O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE DALGA ENERJİSİ O.Okan YEŞİLYURT Gökhan IŞIK NEDİR BU ENERJİ? İş Yapabilme Yeteneğidir. Canlı Tüm Organizmalar Enerjiye İhtiyaç Duyar. İnsanlık Enerjiye Bağımlıdır. Yaşam

Detaylı

Dalga Enerjisi ve Türkiye nin Dalga Enerjisi Teknik Potansiyeli

Dalga Enerjisi ve Türkiye nin Dalga Enerjisi Teknik Potansiyeli Dalga Enerjisi ve Türkiye nin Dalga Enerjisi Teknik Potansiyeli Mustafa SAĞLAM, Tanay Sıdkı UYAR Marmara Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Ana Bilim Dalı Göztepe, İstanbul saglamm@hrf.tu.nato.int,

Detaylı

RÜZGAR ENERJİSİ VE RÜZGAR TÜRBİNLERİ. Mustafa Ersin KELSOY Melih A5lla SOYSAL

RÜZGAR ENERJİSİ VE RÜZGAR TÜRBİNLERİ. Mustafa Ersin KELSOY Melih A5lla SOYSAL RÜZGAR ENERJİSİ VE RÜZGAR TÜRBİNLERİ Mustafa Ersin KELSOY Melih A5lla SOYSAL Yenilenebilir Enerji Kaynağı RÜZGAR ENERJİSİ NEDİR? Rüzgar enerjisi; doğal, yenilenebilir, temiz ve sonsuz bir güç olup kaynağı

Detaylı

Kırıkkale Üniversitesi ne Kurulacak Olan Rüzgar Türbini İçin Enerji ve Maliyet Analizinin Yapılması

Kırıkkale Üniversitesi ne Kurulacak Olan Rüzgar Türbini İçin Enerji ve Maliyet Analizinin Yapılması 1 Kırıkkale Üniversitesi ne Kurulacak Olan Rüzgar Türbini İçin Enerji ve Maliyet Analizinin Yapılması Özge Pınar ARSLAN, Yağmur ARIKAN, Mustafa Y. ERTEN, Ertuğrul ÇAM Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNĐVERSĐTESĐ YERLEŞKESĐ RÜZGAR ENERJĐSĐ POTANSĐYELĐNĐN DÖNEMSEL DEĞERLENDĐRĐLMESĐ

ONDOKUZ MAYIS ÜNĐVERSĐTESĐ YERLEŞKESĐ RÜZGAR ENERJĐSĐ POTANSĐYELĐNĐN DÖNEMSEL DEĞERLENDĐRĐLMESĐ ONDOKUZ MAYIS ÜNĐVERSĐTESĐ YERLEŞKESĐ RÜZGAR ENERJĐSĐ POTANSĐYELĐNĐN DÖNEMSEL DEĞERLENDĐRĐLMESĐ Erkan DEMĐRCĐ 1 Đrfan ŞENLĐK 2 1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun MYO Elektrik Programı, 55139, Samsun

Detaylı

ASANSÖR SİSTEMLERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜMÜ VE VERİMLİLİĞİN ETİKETLENMESİ

ASANSÖR SİSTEMLERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜMÜ VE VERİMLİLİĞİN ETİKETLENMESİ ASANSÖR SİSTEMLERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN ÖLÇÜMÜ VE VERİMLİLİĞİN ETİKETLENMESİ ÖZET H.Tarık DURU Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fak. Elektrik Böl. Bu çalışmada, asansör sistemlerinde enerji tüketimlerinin

Detaylı

Araştırma ve Geliştirme Dünyasında Klinik Araştırmalar ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri

Araştırma ve Geliştirme Dünyasında Klinik Araştırmalar ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Araştırma ve Geliştirme Dünyasında Klinik Araştırmalar ve Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kore Şehitleri Cad. 17 Zincirlikuyu 34394 İstanbul, Turkey T: +90 (212) 354 00 00 F: +90 (212) 274 20 95 E: gun@gun.av.tr

Detaylı

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr.

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr. Taşınım Olayları II MEMM009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi 07-08 bahar yy. borularda sürtünmeli akış Prof. Dr. Gökhan Orhan istanbul üniversitesi / metalurji ve malzeme mühendisliği bölümü Laminer

Detaylı

RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAĞI VE BELİRSİZLİK

RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAĞI VE BELİRSİZLİK 4. İzmir Rüzgâr Sempozyumu // 28-30 Eylül 2017 // İzmir RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAĞI VE BELİRSİZLİK Prof. Dr. Barış Özerdem İzmir Ekonomi Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği Bölümü baris.ozerdem@ieu.edu.tr

Detaylı

YUNUS ACI 2011282001

YUNUS ACI 2011282001 YUNUS ACI 2011282001 Güneş enerjisi,güneşten yayılan ısı ve ışık enerjsine verilen gelen isimdir.güneş ışınları rüzgar ve dalga enerjisi,biyokütle ve hidroelektrik ile birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarının

Detaylı

Türk suları için Dalga Enerjisi Örnek Proje Fizibilite Çalışması

Türk suları için Dalga Enerjisi Örnek Proje Fizibilite Çalışması Türk suları için Dalga Enerjisi Örnek Proje Fizibilite Çalışması Mustafa SAĞLAM, Tanay Sıdkı UYAR Marmara Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Ana Bilim Dalı Göztepe, İstanbul saglamm@hrf.tu.nato.int,

Detaylı

GÜRMAT GERMENCİK JEOTERMAL ENERJİ SANTRAL PROJELERİ

GÜRMAT GERMENCİK JEOTERMAL ENERJİ SANTRAL PROJELERİ GÜRMAT GERMENCİK JEOTERMAL ENERJİ SANTRAL PROJELERİ ŞİRKET PROFİLİ GÜRİŞ İNŞAAT VE MÜHENDİSLİK A.Ş. 1958 yılında kurulmuş ve kurulduğu tarihten bu yana yurtiçi ve yurtdışında birçok alanda hizmet vermektedir.

Detaylı

HİDROELEKTRİK SANTRAL PLANLAMA VE İŞLETMESİNDE YÜKSEK AKIMLARIN MEVSİMSELLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HİDROELEKTRİK SANTRAL PLANLAMA VE İŞLETMESİNDE YÜKSEK AKIMLARIN MEVSİMSELLİĞİNİN BELİRLENMESİ HİDROELEKTRİK SANTRAL PLANLAMA VE İŞLETMESİNDE YÜKSEK AKIMLARIN MEVSİMSELLİĞİNİN BELİRLENMESİ Prof. Dr. Bihrat Önöz İstanbul Teknik Üniversitesi Enerji Enstitüsü Araş. Gör. Aslıhan Albostan İstanbul Teknik

Detaylı

Akustik Temizleyici Seçimi. Tipik bir yaklaşım.

Akustik Temizleyici Seçimi. Tipik bir yaklaşım. Akustik Temizleyici Seçimi 00 0 00 0 0 0 00 0 0 00 0 Tipik bir yaklaşım. Önce tamamlanmış bir anket ve DWG çizimi alırsınız. 00 000 00 0 000 000 0 Ses basınç varyasyonlarının kökeni Dalga boyu( ) ve Sesin

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI SERİ-PARALEL BAĞLI POMPA DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN

Detaylı

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar

İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler. Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar 1/36 İklim ve İklim değişikliğinin belirtileri, Dünya da ve Türkiye de gözlemler IPCC Senaryoları ve değerlendirmeler Bölgesel İklim Modeli ve Projeksiyonlar Uluslararası Kuruluşlar, Aktiviteler için Sektörler

Detaylı

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Akım Ölçümleri GİRİŞ Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi

Detaylı

ENERJİ AMAÇLI RÜZGAR ÖLÇÜMÜNDE İZLENECEK YOL

ENERJİ AMAÇLI RÜZGAR ÖLÇÜMÜNDE İZLENECEK YOL ENERJİ AMAÇLI RÜZGAR ÖLÇÜMÜNDE İZLENECEK YOL 1.Optimum ölçüm yerinin tespit edilmesi 2.Ölçüm yüksekliğinin belirlenmesi 3.Direk tipi ve kalitesinin seçilmesi 4.Ölçülecek parametrelerin ve cihaz sayılarının

Detaylı

Kıyı Sistemi. Hava Deniz Kara

Kıyı Sistemi. Hava Deniz Kara Kıyı Mühendisliği Kıyı Sistemi Hava Deniz Kara Kıyı Alanı DÜNYA %29 Kara %71 Su DALGALAR RUZGAR GELGIT YOGUNLUK FARKLILAŞMASI TÜRKİYE 10 960 km ülke sınır uzunluğu 8 333 km kıyı şeridi uzunluğu Ülke nüfusunun

Detaylı

KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ TASLAĞI (SIRA NO: 2014 /...

KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ TASLAĞI (SIRA NO: 2014 /... KOJENERASYON VE MİKROKOJENERASYON TESİSLERİNİN VERİMLİLİĞİNİN HESAPLANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ TASLAĞI (SIRA NO: 2014 /... ) Amaç MADDE 1- (1) Bu Tebliğ, ısı ve elektrik ve/veya mekanik

Detaylı

Tablo 1 - Sektördeki Gelişmeler / Son 7 Yıl. Türkiye Geneli Şirket Sayısı 53 113 166 1998 Tesis Sayısı 206 135 341

Tablo 1 - Sektördeki Gelişmeler / Son 7 Yıl. Türkiye Geneli Şirket Sayısı 53 113 166 1998 Tesis Sayısı 206 135 341 2004 YILI SEKTÖREL VERİLER 1998 yılından 2004 yılına kadar sektörümüzde üretim hacmi, şirket ve tesis sayısıyla ilgili yaşanan gelişmeler ve değişimler aşağıdaki tabloda görülmektedir. Tablo 1 - Sektördeki

Detaylı

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV)

BÖLÜM 2. FOTOVOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (PV) BÖLÜM 2. FOTOOLTAİK GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ (P) Fotovoltaik Etki: Fotovoltaik etki birbirinden farklı iki malzemenin ortak temas bölgesinin (common junction) foton radyasyonu ile aydınlatılması durumunda

Detaylı

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Katı Bir Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi

Fizik 101-Fizik I 2013-2014. Katı Bir Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi -Fizik I 2013-2014 Katı Bir Cismin Sabit Bir Eksen Etrafında Dönmesi Nurdan Demirci Sankır Ofis: 325, Tel: 2924332 İçerik Açısal Yerdeğiştirme, Hız ve İvme Dönme Kinematiği Açısal ve Doğrusal Nicelikler

Detaylı

Çeşitli Eğimlerdeki Yüzeylere Gelen Güneş Işınımı Şiddetinin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki Bazı Đller Đçin Analizi

Çeşitli Eğimlerdeki Yüzeylere Gelen Güneş Işınımı Şiddetinin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki Bazı Đller Đçin Analizi Tesisat Mühendisliği Dergisi Sayı: 92, s. 33-39, 2006 Çeşitli Eğimlerdeki Yüzeylere Gelen Güneş Işınımı Şiddetinin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki Bazı Đller Đçin Analizi Meral ÖZEL * Gökhan KAHRAMAN

Detaylı

INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ

INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ Dr. Ece ÇELİK 1. Kompaksiyon 2 Kompaksiyon (sıkıştırma) Kompaksiyon mekanik olarak zeminin yoğunluğunu artırma yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Yapı işlerinde kompaksiyon, inşaat

Detaylı

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI Tuğçehan Fikret GİRAYHAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 17.11.2015- ANTALYA İÇERİK Taşkın Kavramı ve Türkiye

Detaylı

AŞMA TİPİ BİR DALGA ENERJİ DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜNÜN PERFORMANS PARAMETRELERİNİN İRDELENMESİ

AŞMA TİPİ BİR DALGA ENERJİ DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜNÜN PERFORMANS PARAMETRELERİNİN İRDELENMESİ AŞMA TİPİ BİR DALGA ENERJİ DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜNÜN PERFORMANS PARAMETRELERİNİN İRDELENMESİ Özgür Evren VAROL a, varol@cecmarine.com Tel.0212 3511045 V.Ş. Özgür KIRCA b, kircave@itu.edu.tr Tel.0211 2857006 Giray

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık KORELASYON ve REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. İrfan KAYMAZ Tanım Bir değişkenin değerinin diğer değişkendeki veya değişkenlerdeki değişimlere bağlı olarak nasıl etkilendiğinin istatistiksel

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM)

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) 1 ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI 03.02.2013 YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) E.Emel Dilaver, 22 Ocak 2013 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü 2 03.02.2013 TÜRKİYENİN ENERJİ KONUSUNDAKİ

Detaylı

Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Bazı İllerin Hava Şartları ve Rüzgar Gücünün Modellenmesi

Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Bazı İllerin Hava Şartları ve Rüzgar Gücünün Modellenmesi Tesisat Mühendisliği Dergisi Sayı: 89, s. 58-64, 2005 Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Bazı İllerin Hava Şartları ve Rüzgar Gücünün Modellenmesi Ebru KAVAK AKPINAR* Yaşar BİÇER BeytuIIah ERDOĞAN Özet Bu çalışmada,

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Tuba SEYYAH Uzman Ortaklık Programının Amacı Gelişmekte olan ülkeler ile yükselen ekonomilerin piyasa mekanizmalarından etkin olarak yararlanmalarını

Detaylı

Rüzgâr Enerji Santrallerinin İnsan Kaynakları ve İstihdam Açısından Önemi

Rüzgâr Enerji Santrallerinin İnsan Kaynakları ve İstihdam Açısından Önemi ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Rüzgâr Enerji Santrallerinin İnsan Kaynakları ve İstihdam Açısından Önemi Prof. Dr. Okan ÖZGÖNENEL okanoz@omu.edu.tr 1

Detaylı

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-2

AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-2 EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Şubat 2015 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-2 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler

Detaylı

Abs tract: Key Words: Meral ÖZEL Nesrin İLGİN

Abs tract: Key Words: Meral ÖZEL Nesrin İLGİN Nesrin ilgin:sablon 02.01.2013 14:49 Page 27 Periyodik Sınır Şartlarına Maruz Kalan Çok Katmanlı Duvarlarda Sıcaklık Dağılımının ANSYS'de Analizi Meral ÖZEL Nesrin İLGİN Abs tract: ÖZET Bu çalışmada, çok

Detaylı

LÜLEBURGAZDAKİ BİNA DIŞ DUVARLARI İÇİN OPTİMUM YALITIM KALINLIĞININ BELİRLENMESİ VE MALİYET ANALİZİ

LÜLEBURGAZDAKİ BİNA DIŞ DUVARLARI İÇİN OPTİMUM YALITIM KALINLIĞININ BELİRLENMESİ VE MALİYET ANALİZİ LÜLEBURGAZDAKİ BİNA DIŞ DUVARLARI İÇİN OPTİMUM YALITIM KALINLIĞININ BELİRLENMESİ VE MALİYET ANALİZİ Mak. Yük. Müh. Emre DERELİ Makina Mühendisleri Odası Edirne Şube Teknik Görevlisi 1. GİRİŞ Ülkelerin

Detaylı

Eşdeğer Deprem Yüklerinin Dağılım Biçimleri

Eşdeğer Deprem Yüklerinin Dağılım Biçimleri Eşdeğer Deprem Yüklerinin Dağılım Biçimleri Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Deprem etkisi altında bulunan ülkelerin deprem yönetmelikleri çeşitli

Detaylı

İSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası

İSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN İSTİHDAMA KATKISI Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası Enerji Verimliliği Danışmanı Türkiye de İstihdam Türkiye nin çalışma çağındaki nüfusu önümüzdeki

Detaylı

Abs tract: Key Words: Onur ERDEM Barbaros BATUR Z. Düriye BİLGE Galip TEMİR

Abs tract: Key Words: Onur ERDEM Barbaros BATUR Z. Düriye BİLGE Galip TEMİR 3galip temir:sablon 20.08.2015 11:11 Page 22 Onur ERDEM Barbaros BATUR Z. Düriye BİLGE Galip TEMİR Bozcaada da Kurulacak Olan Bir Rüzgâr Enerjisi Santralinin Ekonomik Analizi Abs tract: In this study the

Detaylı

GELİR VE YAŞAM KOŞULLARI ARAŞTIRMASI. Son Güncelleme

GELİR VE YAŞAM KOŞULLARI ARAŞTIRMASI. Son Güncelleme TÜRKİYE ŞEKER SANAYİİ İŞÇİLERİ SENDİKASI GENEL MERKEZİ GELİR VE YAŞAM KOŞULLARI ARAŞTIRMASI 2008 Son Güncelleme 29/07/2010 Şeker-İş Sendikası Genel Merkezi AR-GE(Araştırma Geliştirme) Birimi Karanfil Sokak,

Detaylı

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır.

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. HİDROLİK SİSTEMLER Hidroliğin Tanımı Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. Enerji Türleri ve Karşılaştırılmaları Temel Fizik Kanunları

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması, Sanayileşmenin

Detaylı

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 20142012 YILI ALANSAL YILI YAĞIŞ YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ MAYIS 2015-ANKARA T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2014

Detaylı

BÖLÜM 12 STUDENT T DAĞILIMI

BÖLÜM 12 STUDENT T DAĞILIMI 1 BÖLÜM 12 STUDENT T DAĞILIMI 'Student t dağılımı' ya da kısaca 't dağılımı'; normal dağılım ve Z dağılımının da içerisinde bulunduğu 'sürekli olasılık dağılımları' ailesinde yer alan dağılımlardan bir

Detaylı

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ

Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 1. ENERJİ KONGRESİ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ İÇİN DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ RÜZGAR ENERJİ POTANSİYELİNİN ANALİZİ M.Arif ÖZGÜR Osmangazi Üniversitesi Müh.

Detaylı

Entegre Su Havzaları Yönetimi

Entegre Su Havzaları Yönetimi 2018 Entegre Su Havzaları Yönetimi RAPOR NO: 13 Yazan 1 Hydropolitics Academy 19.5.2018 H. Yaşar Kutoğlu Meteoroloji Y. Müh. Mühendislik Hidrolojisi M.Sc., DIC SPD Hidropolitik Akademi Merkezi Bu yayının

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ

Detaylı

Şekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ] 10.600 10.600 5.400 4.800 4.600 3.000 3.000.

Şekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ] 10.600 10.600 5.400 4.800 4.600 3.000 3.000. DÜNYA DA RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAK POTANSİYELİ [ Derleyen - Dr.Atillâ AKALIN ] 1. Dünya da Rüzgar Potansiyeli Bu çalışma içinde yer almamasına rağmen, Rüzgar potansiyeli tespitinde, teknolojik - tarihsel

Detaylı

BİNALARDA AYDINLATMA ENERJİSİ PERFORMANSININ BELİRLENMESİNDE YÖREYE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİN ROLÜ

BİNALARDA AYDINLATMA ENERJİSİ PERFORMANSININ BELİRLENMESİNDE YÖREYE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİN ROLÜ BİNALARDA AYDINLATMA ENERJİSİ PERFORMANSININ BELİRLENMESİNDE YÖREYE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİN ROLÜ Feride ŞENER 1, Sezen YILDIRIM ÜNNÜ 2, Alpin KÖKNEL YENER 1 1 İTÜ Mimarlık Fakültesi Taşkışla, Taksim, İstanbul,

Detaylı

TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili

TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ. Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili TÜRKİYE RÜZGAR VE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ Mustafa ÇALIŞKAN EİE - Yenilenebilir Enerji Kaynakları Şubesi Müdür Vekili Dünya nüfusunun, kentleşmenin ve sosyal hayattaki refah düzeyinin hızla artması,

Detaylı

TÜRKİYE DENİZLERİ DALGA İKLİM MODELİ VE UZUN DÖNEM DALGA İKLİM ANALİZİ

TÜRKİYE DENİZLERİ DALGA İKLİM MODELİ VE UZUN DÖNEM DALGA İKLİM ANALİZİ 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu - 411 - TÜRKİYE DENİZLERİ DALGA İKLİM MODELİ VE UZUN DÖNEM DALGA İKLİM ANALİZİ Yalçın Yüksel, Esin Çevik, Burak Aydoğan, Anıl Arı, K. Emre Saraçoğlu, Remziye Alpli, Burak

Detaylı

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017)

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017) TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ APK DAİRESİ BAŞKANLIĞI TÜRKİYE ELEKTRİK ENERJİSİ 10 YILLIK ÜRETİM KAPASİTE PROJEKSİYONU (2008 2017) TEMMUZ 2008 İÇİNDEKİLER I GİRİŞ... 2 II TALEP GELİŞİMİ...

Detaylı

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Türkiye deki Potansiyel

Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Türkiye deki Potansiyel Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Türkiye deki Potansiyel Doç. Dr. İsmail H. ALTAŞ Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 618 Trabzon E-MAIL : altas@eedec.ktu.edu.tr FAX

Detaylı

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 7 İç Kuvvetler Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C. Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 7. İç Kuvvetler Bu bölümde, bir

Detaylı

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini

Detaylı

Türkiye, Avrupa ve dünyada rüzgâr enerjisi kullanımı, potansiyeli ve 2013 sonrası hedefler

Türkiye, Avrupa ve dünyada rüzgâr enerjisi kullanımı, potansiyeli ve 2013 sonrası hedefler Araştırma Makalesi Mühendislik Bilimleri Dergisi (2014) 1 (1) 23-30 Türkiye, Avrupa ve dünyada rüzgâr enerjisi kullanımı, potansiyeli ve 2013 sonrası hedefler Hacı SOĞUKPINAR 1 * ve İsmail BOZKURT 2 1

Detaylı

Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik ve Hab. Müh. Mikrodalga Lab.

Yıldız Teknik Üniversitesi Elektronik ve Hab. Müh. Mikrodalga Lab. Deney No:2 Horn Antenin Işıma Özelliklerinin Elde Edilmesi Deneyin Amacı: Bu deneyde, Horn antenin çalışma prensibi ve karakteristikleri. Hüzme genişliği, radyasyon paterni ve kazanç kavramları. Horn antenin

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

DÜNYADA ve TÜRKİYE DE RÜZGAR ENERJİSİ

DÜNYADA ve TÜRKİYE DE RÜZGAR ENERJİSİ DÜNYADA ve TÜRKİYE DE RÜZGAR ENERJİSİ Yrd. Doç. Dr. Önder GÜLER İstanbul Teknik Üniversitesi, Enerji Enstitüsü ÖZET Elektrik enerjisi üretiminde kullanılan fosil yakıtların gelecekte tükenecek olmaları

Detaylı

Grafik 16. Türkiye de elektrik üretiminin kaynaklara dağılımı

Grafik 16. Türkiye de elektrik üretiminin kaynaklara dağılımı Grafik 16. Türkiye de elektrik üretiminin kaynaklara dağılımı 1 2 1. DÜNYADA VE TÜRKİYE DE ENERJİ DURUMU 1.1. DÜNYADA ENERJİ DURUMU 1970 lerin başında yaşanan petrol krizi ve sonrasında gelen petrol ambargoları

Detaylı

Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama

Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü İçindekiler I- Yöntemsel Açıklama... 3 2 I- Yöntemsel Açıklama 1 Nominal efektif döviz

Detaylı

7. Krank Mili 8. Biyel Kolu 9. Pistonlar 10. Segmanlar 11. Kam Mili 12. Subaplar

7. Krank Mili 8. Biyel Kolu 9. Pistonlar 10. Segmanlar 11. Kam Mili 12. Subaplar Deney-1 1/6 DENEY 1 TEK SĐLĐNDĐRLĐ DĐZEL MOTORUNUN PERFORMANS PARAMETRELERĐNĐN BELĐRLENMESĐ Amaç :Motor parçaları ve motor yapısının incelenmesi. Tek Silindirli bir dizel motorunun performans parametrelerinin

Detaylı