Global Leishmaniasis. Leishmaniasis. Türkiye de leishmaniasis. Leishmaniasis. Leishmaniasis

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Global Leishmaniasis. Leishmaniasis. Türkiye de leishmaniasis. Leishmaniasis. Leishmaniasis"

Yonca Tandoğan
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Leishmaniasis Leishmaniasis Leishmaniasis Tropik ve subtropik iklimlerde, Akdeniz bölgesi ülkelerde (88 ülke) görülür Her yıl 1,5 milyon yeni olgu eklenmektedir 350 milyon insan risk altında 23 farklı patojenik Leishmania türü var İki farklı morfolojik görünüme sahip Leishmania cinsi protozoonun sebep olduğu bir multisistem enfeksiyonu Global Leishmaniasis 350 milyon insan risk altında 12 milyon insan enfekte Türkiye de leishmaniasis

Leishmania türü var İki farklı morfolojik görünüme sahip Leishmania cinsi protozoonun sebep olduğu bir

2 Leishmania Formları Promastigot (hücre dışı) Vektörde In vitro besiyerinde Hareketli (hücre içi) Memeli konak hücre içinde Hareketsiz Leishmania Bulaşım Döngüsü Dişi Erişkin Phlebotomus (yakarca) Rezervuar konak Vektör İnsan Parazit formu Promastigot Sinekte Hareketli Kültürde Memelide Hareketsiz Hücre içinde Sivrisinek-Phlebotomus Oranı Leishmaniasis de Klinik Şekiller Visseral (VL) Deri (CL) L.infantum L.donovani L.chagasi L.tropica L.aethiopica Mukokütanöz(MCL) L.b.braziliensis L.major

Promastigot Sinekte Hareketli Kültürde Memelide Hareketsiz Hücre içinde Sivrisinek-Phlebotomus Oranı Leishmaniasis de

3 Enfeksiyonun Başlangıcı Bütün türlerde aynı Promastigotların inokulasyonu Reseptör aracılığıyla fagositoz Promastigot Transformasyon Promastigotları alan herkesde enfeksiyon başlamaz Sadece hastalarla bir bölgenin potansiyeli ortaya konamaz Phlebotomus yeterli süre insanı ısıramazsa gerekenden daha az sayıda promastigotu enjekte eder Bunlar da immun sistem tarafından elimine edilebilir Yok edilemezse subklinik olgular ortaya çıkar Kişi spontan iyileşebilir form Promastigot form Özetle Leishmaniasis gelişmiş ülkelerde bile yaygındır İki morfolojik formu olan Leishmania parazitinin farklı türleri farklı organlarda yerleşip farklı kliniklere sebep olur Bulaşma mutlaka vektör Phlebotomus ile olur Leishmaniasis kişinin immun sistemi ile çok yakından ilgili bir protozoon enfeksiyonudur Parazitin Yayılması Makrofajın lizisi ile parazit serbest kalır Lenfatik yayılım Kan ile yayılım Hedef organlar Deri Dalak Kemik İliği Lenf nodları Karaciğer

Yok edilemezse subklinik olgular ortaya çıkar Kişi spontan iyileşebilir form Promastigot form Özetle Leishmaniasis gelişmiş ülkelerde bile yaygındır İki morfolojik formu olan Leishmania parazitinin

4 VISSERAL LEISHMANIASIS (VL, Kala-Azar) Hastanın İlk Kriterleri Etken Vektör Rezervuar : Leishmania infantum : Leishmania donovani : Leishmania chagasi (yeni dünya) : Phlebotomus (dişi) (tatarcık, yakarca) : İnsan : Köpek, Tilki : Kemirgen Deride kirli görünümde solukluk Lökopeni (4000 ) Anemi HSM Geldiği bölge VL - Klinik Semptomlar Inkubasyon : Süresi değişir ( hafta) Hafif ateş Hepato-splenomegali Kemik iliği hiperplazisi Lökopeni & Kaşeksi Hipergammaglobulinemi Laboratuvar Bulguları Anemi Lökopeni Albümin/Globülin oranının ters dönmesi Hipergammaglobülinemi (%60-70) Yüksek eritrosit sedimentasyonu K.C enzimleri ve Bilirübin düzeyi artar Klinik (Kala-Azar) VL Hepatosplenomegali Genelde 0-12 yaş arası çocuklarda nadiren erişkinde Kuluçka Dönemi : 10 gün yıl (3-8 ay) Başlangıç sinsi olabilir Subfebril ateş Akut - Subakut - Kronik- Asemptomatik seyredebilir

Hepato-splenomegali Kemik iliği hiperplazisi Lökopeni & Kaşeksi Hipergammaglobulinemi Laboratuvar Bulguları Anemi Lökopeni Albümin/Globülin oranının ters dönmesi Hipergammaglobülinemi (%60-70) Yüksek

5 VL-Akut Ateş devam eder Pansitopeni çabuk gelişir Kusma-ishal sürer Dalak hızlı, KC yavaş büyür Burun, dişeti, barsak kanaması 2-3 ayda ex VL-Kronik Subakut şekilden daha uzun sürer Belirtiler silik Zayıflık Büyük Dalak ve Karaciğer VL - Subakut En sık görülen şekil Önce günde 2 kez yükselen sonra dalgalı ateş Dalak büyür, yumuşaktır sonra sertleşir K.C. büyüdüğü ancak 1 ay sonra anlaşılır Tedavisiz %10 şifa Dizanteri, pnömoni, tüberküloz (sekonder enf.) Tedavi ile % 95 şifa Kala-Azar TANI Epidemiyolojik Bulgular Klinik bulgular Laboratuvar bulguları Hipergammaglobulinemi (Formol jel testi) Direkt ( etkensel ) Tanı İndirekt ( serolojik ) Tanı Ayrıcı Tanı Sıtma Tifo Bruselloz Tüberküloz Hodgkin Enf. monolükleoz Direkt Tanı (Kala-Azar) Dalak ve KC aspirasyonu Akut dönemde önerilmez Kemik İliği Aspirasyonu (sternum, crista iliaca) Giemsa DNA Esaslı Boyama NNN besiyerine Yöntemler Ekim - PCR 6-21 gün -SB Promastigot

büyüdüğü ancak 1 ay sonra anlaşılır Tedavisiz %10 şifa Dizanteri, pnömoni, tüberküloz (sekonder enf.

6 İndirekt (Serolojik) Tanı IFAT (promastigot veya amastigot) ELISA DAT (Direkt Aglütinasyon Testi) Dipstick Yöntemi (rk39) Western Blot İlaç tedavisine başlamada klinik tanı ne zaman temel olarak alınmalıdır? Laboratuvar olanakları sağlanamadığı zaman kliniğe göre tedaviye başlanabilir Çünkü VL iyi huylu bir hastalık değildir Tedavi edilmezse genellikle öldürücüdür Mutlaka uygun tedavi verilmelidir Formol jel testi (?) Klasik İlaçlar Pentavalent Antimon Pentamidine Amphotericine B TEDAVİ Eski İlaçlara Yeni Şemalar Daha uzun süreli daha çok antimon Amphotericine B düşük doz Diğer İlaçlar Amonosidine Allopurinol 8-aminoquinoline İmidazol bileşikleri Kombine İlaçlar Antimon+Allopurinol Antimon+Aminosidine Antimon+IFN gamma Ayrıca DESTEK TEDAVİSİ çok önemli Tedavi sonrası Hastaları izlemek ve relaps olasılığını ortadan kaldırmak Bu en az tedavi kadar önemli Hasta mutlaka takip edilmeli klinik olarak düzelme olup olmadığı incelenmeli kontrol kemik iliği alınıp amastigotlar aranmalı Çok az sayıda da olsa parazit görülmesi durumunda bir kür daha tedavi tekrarlanmalıdır İnatçı durumlarda veya hastanın enjeksiyonları düzenli olarak yaptırmaması nedeniyle eksik kalan tedavinin uygun dozla yeniden başlanması ve gerekirse antimon bileşiklerine başka bir ilaç daha eklenerek tamamlanması sağlanmalıdır. VL de hangi komplikasyonlar ve sekonder infeksiyonlar meydana gelebilir? Rezervuar köpekte leishmaniasis Hiç bulgu vermeyebilir Pnömoni bronşial inf. Tüberküloz viral inf. Sıtma bakterial deri inf. İshal orta kulak iltihabı Pnömoni Ağızda yaralar Burun kanaması bağırsak kanaması (Trombositopeni) İshal ve malabsorbsiyon Ölüm; sekonder inf. veya kanamalara bağlı Özel Bulgular tırnak uzunluğu göz/burun çevresi yara aşırı tüy dökme ani zayıflama deride yaralar konjunktivit

Laboratuvar olanakları sağlanamadığı zaman kliniğe göre tedaviye başlanabilir Çünkü VL iyi huylu bir hastalık değildir Tedavi edilmezse genellikle öldürücüdür Mutlaka uygun tedavi verilmelidir Formol

7 VL de Korunma Kişisel korunma tedbirleri Cibinlik ve Repellent kullanımı Hastalık dağılımı raporları Risk altındakilerin denetimi Rezervuarların saptanması Phlebotomus larla mücadele Kalıcı veya Aerosol insektisit Olguların teşhisi-tedavisi Sağlık personeli eğitimi İlgili kurumların ve halkın dikkatinin çekilmesi

saptanması Phlebotomus larla mücadele Kalıcı veya Aerosol insektisit Olguların

Benzer belgeler

Vektörlerle Bulaşan Hastalıklar

Vektörlerle Bulaşan Hastalıklar Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD GİRİŞ 1948 de Dünya Sağlık Örgütü nün kuruluşunun yıldönümünü