YTÜ MİMARLIK FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ YAPI FİZİĞİ LİSANSÜSTÜ PROGRAMI SEMİNER DERSİ

Transkript

1 YTÜ MİMARLIK FAKÜLTESİ MİMARLIK BÖLÜMÜ YAPI FİZİĞİ LİSANSÜSTÜ PROGRAMI SEMİNER DERSİ

2 Bilimsel araştırma; yeni bilgi, yöntem veya ürünleri elde etmeye yönelik belirli bir amacı, aşamaları ve yöntemi içeren bilgi üretme ya da derleme çabasıdır. Bilimsel araştırmaların amaç ve yöntemleri belli bir düzenliliği gerektirir. Buna bilimsel araştırma sistemi adı verilir ve her bilim türü kendine ait araştırma gerektirir.

3 Bilimsel araştırmaların amaçları Bir sorunu çözmek: Bilimin her alanında çözüm bekleyen geliştirilmeye ve iyileştirilmeye ihtiyaç duyan sayısız sorun vardır. Bir araştırma, alanıyla ilgili herhangi bir sorunu çözmeyi amaç edinebilir. Yeni bir ürün ortaya koymak: Bir araştırma o ana kadar hiç ele alınmamış bir ürün, bir bilgiyi ortaya çıkarmayı amaç edinebilir. Aynı zamanda var olan bilgi ya da ürünü geliştirmek de bir yeniliktir. Örneğin; telefon mevcut bir üründür. Fakat geliştirilip cep telefonu halini aldığında ortaya çıkan ürün de yenidir.

4 Bilimsel araştırmaların amaçları Yeni bir yöntem geliştirmek: Bir sorunun çözümünde ortaya çıkarılabilecek yeni bir yöntem oluşturmak da bilimsel araştırmanın amaçlarındandır. Örneğin ilaç tedavisi yerine ışın tedavisi geliştirmek bir yeni yöntem oluşturmaktır. Faydalılık: Bilimsel araştırmanın temel amaçlarından birisi de insanlığa faydalı olmaktır.

5 Araştırma türleri Kütüphane Araştırmaları: Mevcut kaynaklardan faydalanılarak yapılan değerlendirme nitelikli araştırmalardır. Laboratuar Araştırmaları: Laboratuar ortamlarında gerçekleştirilebilecek deneye dayalı teknik araştırmalardır. Fen ve teknik bilimlerde kullanılan bir araştırma yöntemidir. Gözleme Dayalı Araştırmalar: Bazen laboratuar verilerini tamamlamak bazen de başlı başına veri toplamak amaçlı yapılan gözleme dayalı araştırma türüdür. Çevre, tarım, gökbilimi, madencilik vb. alanların kullandığı araştırma yöntemlerindendir.

6 Araştırma türleri Anket Araştırmaları: Belirli konularda kişilerin görüşlerini almak amacıyla uygulanan araştırma yöntemidir. Anket araştırmaları alan araştırmaları olarak da adlandırılır. Analitik Araştırmalar: Eldeki verileri kullanarak mevcut durumun veya durumun ileride alacağı boyutun tahmin edildiği araştırma türleridir. Araştırma - Geliştirme Araştırmaları: Ürün ve yöntem geliştirmeye yönelik araştırmalardır.

7 Araştırma konusunun taşıması gereken özellikleri Yeni ve özgün olmalıdır. Anlamlı ve uygulanabilir olmalıdır. Yaygın etkisi olmalıdır. Bir amaç ve hipotez içermelidir. Araştırmacı ve diğer kişiler için ilgi çekici olmalıdır. Araştırmaya ayrılacak zaman içerisinde gerçekleştirilebilecek nitelikte olmalıdır.

8 Araştırma Önerisi ve Hazırlanması Araştırmaya başlarken izlenmesi gereken adımlar; Konu seçme, Konuyu sınırlandırma, Hipotez ortaya koyma, Araştırma yöntemini belirleme, Geçici plan yapma, Literatür taraması, Veri işleme ve konuyu gözden geçirme

9 Araştırma Önerisi ve Hazırlanması Konu ve amaç belirgin olmalıdır. Bir araştırma, belirli bir soruya yanıt bulma amacıyla yapılır. Araştırmaya yol açan soru, araştırmanın amacını da belirlemektedir. Araştırmaya gerek duyulan soruya, araştırma problemi, bu sorunun düz cümle halinde ifade edilmesine de araştırmanın amacı adı verilmektedir. Konu, araştırmaya değecek bir öneme sahip olmalıdır.

10 Araştırma Önerisi ve Hazırlanması Seçilen konu hakkında yazılmış kaynaklara ulaşılmalı, konunun kapsamı, sınırları ve önemi hakkında ön bilgi edinilmelidir. Araştırma konusunun sınırlarının çok fazla genişletilmesinin, ulaşılmak istenen sonucu olumsuz etkileyeceği göz önüne alınmalıdır. Konunun daraltılması, incelemenin daha derinlemesine olmasını sağlar.

11 Hipotez Kurma ve Araştırma Metodunun Belirlenmesi Hipotez, doğrulugu sınanmamış bir öneridir. Başlangıçta oluşturulan bu tez, soruna getirilen geçici bir çözümdür. Araştırma geliştikçe tez değiştirilebilir veya sonuca uygun olarak geliştirilebilir. Tez cümlesi ilgi çekici nitelikte ve saglam olmalıdır. Düz ya da soru cümlesi olarak ifade edilebilir. Önerinin basit, anlaşılır ve merak uyandıran nitelikte olması gerekir.

12 Araştırma Yönteminin Belirlenmesi Yapılan çalışmayı geliştirmek ve yargıya varmak için, uygun araştırma yöntemini dikkatle seçmek gerekir. Konunun özelliğine ve araştırmacının ilgisine göre; literatür, anket, gözlem, görüşme, deney benzeri yöntemlerden yararlanılabilir.

13 Geçici (Ön plan) Plan Hazırlama Ön plan, araştırmacının konu ile ilgili olarak okuduğu çalışmalardan yararlanarak, nasıl bir çalışma yapmak istediğini gösteren taslak çalışmadır. Çalışmanın başında ön plan hazırlanması zamanın iyi kullanılmasını sağlar. Araştırmanın ayrıntılarına inildikçe bu planda değişiklik yapılabilir.

14 Literatür taraması Araştırmacı problemle ilgili çalışmaya başlamadan önce belirlediği konudaki diğer makaleleri ve bulguları incelemelidir. Bu inceleme sırasında konu hakkında önceden yapılmış bir çalışma olup olmadığını belirler, Diğer araştırma sonuçlarını inceleyerek bilgisini artırır ve rapor aşamasında diğer araştırmalara atıf yapma imkanı bulur. Bunun yanında çok önceden makale olarak yayınlanmış bir konuyu aynı şekilde uygulaması ve daha öncekilere atıf yapmaması durumunda fikir hırsızlığı ile suçlanabilir. Bu nedenle, literatür taraması araştırmanın geleceği açısından çok önemlidir.

15 İyi bir literatür taramasının özellikleri neler olmalıdır? 1. Geliştirilmekte olan araştırma problemiyle doğrudan ilgili olması, 2. Araştırma problemiyle ilgili bütün ilgili çalışmaları içermesi ve ilgisiz çalışmaları kapsamaması, 3. Kaynakların magazin, dergi, gazete gibi akademik olmayan belgelerden değil, akademik yayınlardan oluşması, 4. Farklı kaynak türlerini içermesi, ancak kullanılan kaynakların büyük çoğunluğunun internet kaynağı olmaması,

16 İyi bir literatür taramasının özellikleri neler olmalıdır? 5.Sadece listeleme ve özetlemeden oluşmaması, literatürdeki görüş ve bulguların güçlü ve zayıf yönlerini göstererek değerlendirebilmesi, 6. Konuyla ilgili bilinen ve bilinmeyen şeylerin neler olduğunu özetleyen bir sentez oluşturabilmesi, 7. İlgili literatürdeki ihtilaflı (üzerinde uzlaşılmayan) alanları gösterebilmesi,

17 İyi bir literatür taramasının özellikleri neler olmalıdır? 8. Okunan metinlerin çok fazla alıntı yapılmadan, araştırmacının kendi kelimeleriyle özetlenmesi ve yorumlanması, 9. Konuyla ilgili daha fazla araştırma gerektiren önemli sorular ortaya koyabilmesi, 10. Yapılacak araştırmanın, araştırma konusuyla ilgili mevcut bilgileri zenginleştireceğini gösterebilmesi gerekir.

18 Veri İşleme ve Araştırmayı Gözden Geçirme Bu aşamada araştırmacı, elindeki verileri yorumlamaya başlar. Özgün ve anlamlı bir bütün oluşturmaya çalışır. Araştırması için kullandığı metotların sonuçlarını hipotezine göre kontrol eder. Hipotezin doğruluğu konusunda kesin bir yargıya varılmışsa rapor yazımına geçilebilir.

19 ARASTIRMA ÖNERİSİNİN YAZILMASI Araştırma önerisinde yer alması gereken bilgiler aşağıdaki baslıklar halinde verilir: 1) Araştırmanın Adı : Yapılacak çalışmayı en doğru ve en kısa biçimde yansıtacak bir ad (başlık) seçmek gerekir. 2) Problem : Problemimize bağlı diğer problemlerin yani, alt problemlerin belirtilmesi. 3) Araştırmanın Amacı : Araştırmanın neden yapıldığı sorusuna yanıt vermelidir.

20 ARASTIRMA ÖNERİSİNİN YAZILMASI 4) Araştırmanın Önemi : Etkili bir dille anlatılması gerekir. 5) Varsayımlar: Konu ile ilgili daha önceden varolan bilgilerin (varsa)belirtilmesidir. 6) Sınırlılıklar : Araştırmayı direkt ya da dolaylı yönden sınırlandıran konuların belirtilmesidir. 7) Tanımlar : Araştırmanın okuyuculara daha anlaşılır bir hale gelmesi için belirtilmesi gereken tanımlar yazılır. 8) Yöntem : Araştırmada kullanılan yöntemin belirtilmesidir. (Kaynak taraması, anket formları vb.)

21 ARASTIRMA ÖNERİSİNİN YAZILMASI 9) Süre ve Olanaklar : Araştırmada öngörülen süre ve arastirmaya destek olan kişi ya da kuruluş belirtilir. 10) Geçici Anahatlar 11) Ekler 12) Kaynakça

22 Araştırma Yöntemleri Deneysel Araştırmalar Alan Araştırmaları Tanıtıcı Araştırmalar İstatistik Araştırmaları

23 Deneysel Araştırmalar Tabiatta olmuş, olan ve olması muhtemel olayların laboratuar şartlarında kontrollü olarak ortaya konmasına DENEYSEL araştırma denir.

24 Deneysel Araştırmalar Herhangi bir materyali işleme tabi tutarak veya işleme tabi tutmadan oluşturulmuş bir ortamda değişken ve etkenlerinin denetlenebildiği, sonucun izlendiği araştırma yöntemidir. Deneysel yöntemde amaç, incelenen olaydaki neden sonuç ilişkilerinin ortaya çıkartılmasıdır. Bu ilişkilerin gerçek niteliğini bulabilmek için sonucu etkileyebileceği düşünülen tüm etkenler denenebilir. Deneysel yöntem dendiğinde laboratuarlar akla gelse de mümkün olan tüm çevre ve ortamlarda kullanılabilen bir yöntemdir.

25

26 Deneysel araştırmalarda araştırmacı kendi kurgusunu oluşturur ve oluşturduğu ortam içerisinde sonuçları almaya çalışır. Oysa alan araştırmalarında kişi ile incelenen değerler arasında bir mesafe ve kurgu yoktur. Araştırmacı ortama dahil olur ve mevcut durumu değerlendirmeyi amaçlar. Bu tip araştırmalarda bir kurgu söz konusu olmadığı için olay ve davranışlar daha farklı biçimleri ile gözlemlenebilir. Bu da araştırmacı açısından bir zenginlik oluşturur. Alan Araştırmaları Alan araştırmaları, incelemenin incelenen varlıkların doğal ortamlarında yapılması anlamına gelir. Laboratuar araştırmalarından temel farkı gözlemcinin doğal ortamları kullanmasıdır.

27 Alan Araştırmaları Alan araştırmalarının bir niteliği de bir araştırmacının kurduğu hipotezi doğrulamaktan çok hipotez oluşturmaya yönelik olmalarıdır.

28 Tanıtıcı Araştırmalar Belirli bir bilgi kümesinin ilgi duyulan bazı özelliklerini ortaya koymayı amaçlayan araştırma türleridir. Tanıtıcı araştırmaların amacı genelde neden sonuç ilişkilerini gözlemlemek değil durum ya da olayların genel niteliklerini belirleyebilmektir. Bu tür araştırmalarda amaçlanan özelliklerin doğru olarak ölçümlenebilmesi ve gerçek niteliklerin belirlenebilmesidir.

29 Tanıtıcı Araştırmalar Tanıtıcı araştırmaların en bilinenleri; monografiler ve tarihsel araştırmalardır.

30 Tanıtıcı Araştırmalar Monografiler: Olay ve olguları olduğu gibi tanıtmayı amaçlayan çalışmalardır. Örnek olay ve değişim monografileri olmak üzere iki türü vardır. Örnek olay monografileri: Temsil niteliğine sahip tek bir kişi, kurum veya olayın ele alınarak ayrıntılı bir biçimde tanıtılmasına yönelik çalışmalardır. Değişim monografileri: Mevcut durumun tanıtılması yanında olayların zaman içindeki değişimlerinin de izlenmesi amacına yönelik çalışmalardır.

31 Tanıtıcı Araştırmalar Tarihsel araştırmalar: Toplumsal olayların geçmişteki durumunu incelemeye yönelik araştırmalardır. Bu tür araştırmaların verileri oldukça fazladır. Geçmişe ait olan her bilgi bu araştırmalar için bir veri oluşturabilir. Fosillerden antlaşmalara, silahlardan mektuplara kadar sayısız veri söz konusudur.

32 İstatistik Araştırmaları İstatistik biliminin tekniklerinin kullanılabileceği araştırmalardır. Bu nedenle hem fen bilimlerinde hem de sosyal bilimlerde kullanılabilecek bir araştırma türüdür. İstatistik araştırmaları, araştırma verilerinin sayısal nitelikte ifadesi ve istatistik yöntemlerinin yardımıyla yorumlanması ve değerlendirilmesini içerir.

33 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Araştırmacının problemini çözmek amacıyla kullanabileceği her türlü bilgiye veri denir. Bilgi alanlarının çokluğu ve çeşitliliğine bağlı olarak sayısız veriden söz edilebilir. İnsanlar, aileler, kuruluşlar, yayınlanmış veya yayınlanmamış belge, bulgu, dokümanlar ve doğanın kendisi araştırmacı için veri kaynağı olabilir.

34 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Her bilim dalı için veriler farklı olduğundan veri toplama yöntemleri de bilim dallarına göre değişiklik gösterir. Fen bilimleri için veri toplama yöntemi; araştırmanın niteliğine bağlı olarak yapılan literatür taraması, deney ve gözlemler sonucunda elde edilen bilgilerdir.

35 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Sosyal bilimlerde beş ayrı veri toplama yöntemi vardır. Bu yöntemler fen bilimlerinde yapılan kimi araştırmalarda da kullanılabileceği gibi sosyal bilimlerde de bu yöntemlerin bir kaçı bir arada kullanılabilir. Görüşme: Bilgi alınacak kişilerle karşılıklı konuşma yoluyla veri toplama yöntemidir. Bu yöntemle veri toplamanın faydası bilgilerin birinci kaynaktan elde edilmesi ve araştırmacıya daha geniş bilgi edinme olanağı sunmasıdır.

36 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Görüşme yolu ile veri toplamada görüşmecinin ve görüşülen kişilerin tutum ve tavırlarının bilgiyi etkileme olasılığının yüksekliği dikkate alınmalıdır. Çünkü kişilerin bazen olayların ve durumların etkisi altında kalabilir ve yorumları sonucu doğruluktan uzaklaştırabilir. Bu yöntemle veri toplanırken araştırmacının konuya yönelik yeteri kadar bilgi birikimine sahip olması ve mutlaka bir hazırlık yapması gereklidir.

37 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket: Araştırmacı tarafından oluşturulan, bilgi alınacak kişilere doğrudan doğruya cevaplandıracakları soruların hazırlanması ile yapılan bilgi edinme, veri toplama yöntemidir.

38 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket Formlarının Hazırlanması Herhangi bir konuda kişilerin görüşlerini almak amacıyla hazırlanmış soruların ve muhtemel cevapların bulunduğu soru kağıdına anket denir.

39 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket yöntemiyle veri toplamanın yararları; Bilgi edinme süresini kısaltır. Maliyeti düşüktür. Bilgiye doğrudan ulaşılır. Ulaşılabilecek veri kaynağını sayısal olarak artırmak çok kolaydır. Planlanması ve uygulanması kolaydır.

40 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket yönteminin olumsuz yönleri; Uygulanan kişilerin tutum ve tavırları sonuçları etkiler. Uygulamada bir zorunluluk içermediği için soruların cevapsız kalma olasılığı vardır. Anketörlerin kişisel özellikleri, uygulayıcının olumlu veya olumsuz tavır almasına neden olabilir. Uzun süreç gerektiren anketlerde değişimleri takip etmek güçtür.

41 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Bir anket formunda genel olarak bulunması gereken kısımlar; Anketi yapan kişi ya da kurumun adı. Anketin konusu. Anketin tarihi. Anketörün adı soyadı. Anketi cevaplayana ait kişisel bilgiler. Anket soruları. Anketi yapan kişi ya da kurumun haberleşme adresi.

42 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket formu hazırlanırken; Form kolayca okunabilmeli ve yanıtlanması kısa sürmeli, Soru tipi belirlenmeli, Soru sayısı belirlenmeli, Soruların sıralamasına özen gösterilmeli, Sorular amaca uygun seçilmeli, Soruların açık ve net olmasına özen gösterilmeli, Bilinmeyen kelimeler kullanılmamalı.

43 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket soruları oluşturulurken araştırmacı, tutum, davranış ya da bilgi ölçmeyi isteyebilir. Bu amaçla oluşturulacak soru tipleri şunlar olabilir; Kapalı uçlu sorular; soruya verilecek cevabın anketör tarafından belirlendiği sorulardır. Örnek; gazete okur musunuz? Evet Hayır Açık uçlu sorular; cevabı önceden belirlenmemiş ve anketi cevaplayan kişinin açıklamasını gerektiren sorulardır. Örnek; eviniz kaç odalıdır?

44 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Çoktan seçmeli sorular, cevaplayıcının birini tercih edebileceği ikiden çok alternatifin sunulduğu sorulardır. Örnek; En çok sevdiğiniz ders aşağıdakilerden hangisidir? Matematik Tarih Türkçe Fizik Birden çok seçenekli sorular; cevaplayanın birkaçını tercih etmesine olanak tanıyan çok şıklı sorulardır. Örnek; aşağıdaki derslerden hangilerine ilgi duyuyorsunuz? Matematik Türkçe Fizik Kimya Tarih Resim

45 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Anket hazırlanırken dikkat edilmesi gereken noktalar; Sorular cevaplanabilir nitelikte olmalıdır. Ankete cevap veren kişiye sorumluluk yüklenmemelidir. Sorularda hata olmamalıdır. İhtiyaç duyulan bilgiler sorulmalıdır. Soruların cevaplanması kolay olmalıdır. Anket uygulanmadan önce sorular cevaplanarak denenmelidir.

46 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Örnekleme: Anket ya da görüşme yönteminin uygulanmasında kullanılan bir yöntemdir. Örnekleme bir bütünün içerisinden seçilmiş bir parçasıyla temsil edilmesidir. İncelenen ana grubun sayısının tek tek ele alınmasının güç olduğu durumlarda örnekleme yöntemi kullanılır. Bir araştırmanın kapsamına milyonlarca unsur girebilir. Örneğin, Türkiye de herhangi bir konuda halkın gösterdiği tepki ölçülmek istendiğinde tam sonuç ancak tüm Türklerin tek tek ele alınmasıyla mümkün olur. Bu da araştırmayı olanaksız kılar.

47 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Bu gibi durumlarda incelenecek unsurların bir bölümü ele alınır ve elde edilen sonuçlardan genellemeye gidilir. Örnekleme için örneğin temsil yeteneğine sahip olması ve belirlenen örnek hacminin genellemeye varabilmek için yeteri düzeyde seçilmesi şarttır.

48 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri İki tür örnekleme yöntemi vardır. Tesadüfi örnekleme: Örnek grubu oluşturan tekil unsurların tesadüfen belirlenmesi ile yapılan örnekleme türüdür. Tesadüfî örneklemede kıstas rastgelelik değil, deneklerden herhangi birinin seçilme şansının eşitliğidir. Koşullu örnekleme: Araştırmanın amacına göre deneklerin seçiminin yapıldığı, örneklemelerdir. Bu tür örneklemelerde denek kitlesi büyük tutulduğunda bile deneklerde aranan özellikler önceden belirlenir ve buna uygun denekler seçilir.

49 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Gözlem: Araştırılacak unsurların doğal ortamlarındaki yapılarının incelenmesi sonucu veri elde etme yöntemidir. Gözlemin araştırmanın amacına hizmet edecek şekilde ve sonuçlarının değerlendirilebilecek nitelikte yapılması gerekir.

50 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Literatür araştırması/ Belgesel kaynak derlemesi: Araştırmacının konusuyla ilgili mevcut kaynakların değerlendirilmesi yoluyla veri elde etme yöntemidir. Kaynaklar denince akla yazılı eserler gelmelidir. Bunlar; kitap, makale, gazete, belge, tutanak, anı, biyografi vb.dir.

51 Araştırmalarda Veri Çeşitleri ve Veri Toplama Yöntemleri Araştırmacı problemle ilgili çalışmaya başlamadan önce belirlediği konudaki diğer yazılı kaynakları incelemelidir. Bu inceleme sırasında konu hakkında önceden yapılmış bir çalışma olup olmadığını belirler, Diğer araştırma sonuçlarını inceleyerek bilgisini artırır ve rapor aşamasında diğer araştırmalara atıf yapma imkanı bulur. Bunun yanında çok önceden makale olarak yayınlanmış bir konuyu aynı şekilde uygulaması ve daha öncekilere atıf yapmaması durumunda fikir hırsızlığı ile suçlanabilir veya itibar kaybeder. Bu sebeple Literatür taraması araştırmanın geleceği açısından çok önemlidir.

52 BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ETİK Etiğe aykırı davranışlar: UYDURMA: Yalan veri, tablo, şekil ve sonuçlar içeren araştırma üretip yayınlamak ÇARPITMA: Bilerek verilerde ve sonuçlarda değişiklik yapıp gerçekleri çarpıtmak. AŞIRMA: Başkalarının fikirlerini, verilerini, sonuçlarını, yazılarını, şekillerini sahiplerine atıf yapmadan kullanmak.

53 BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ETİK TEKRARLAMA: Aynı araştırma sonuçlarını birden fazla kez yayınlamak. DİLİMLEME: Araştırma sonuçlarını farklı araştırmalarmış gibi parçalayarak birden çok yayın yapmak. ARAŞTIRMACIYI YAYINDAN ÇIKARMAK: Araştırma plan/protokolunda yer bir araştırmacıya yayında yer vermemek. YALANCI YAZAR EKLEMEK: Gerçekte araştırmada emeği olmayan kişilerin isimlerine yayınlarda yer vermek.

54 BİLİMSEL ARAŞTIRMALARDA ETİK Aşağıdaki durumlarda alıntı belirtmek gerekmez: Herkesçe bilinen, herkesçe tekrarlanan terimler. Üzerinde çok konuşulmuş ve yazılmış bulgular. Sözlük, ansiklopedi, el kitabı bilgilerindeki anonim yazılar. Orijinalliği olmayan gözlem ve fikirler. Telif hakkı koruması bitmiş eserler. Kamuoyuna açık, genel bilgiler. Atasözleri, deyişler.

55 Kaynaklar igelisim/moduller/arastirma_teknikleri.pdf Karasar, N., Araştırmalarda Rapor Hazırlama, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2004 Ocak, G., Araştırma Önerisi Hazırlama ve Araştırma Etiği, 2002.