Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri"

Transkript

1 Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri Levels of Knowledge About Nutrition Among Physical Education Teachers in Sivas City. Oğuzhan ÇONGAR *, Levent ÖZDEMİR ** ÖZET Bu çalışma 2004 yılı Nisan Haziran ayları arasında Sivas il merkezinde görevli beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme konusundaki bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla yapılmış kesitsel bir araştırmadır. Çalışma Sivas il merkezinde görev yapan, basit rasgele örneklem yöntemi kullanılarak seçilmiş 100 beden eğitimi öğretmeni üzerinde yapılmıştır. Çalışmaya alınanlara beslenme ve beslenme alışkanlığı ile ilgili bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla hazırlanmış çoktan seçmeli 40 soru içeren bir test uygulanmıştır. Doğru cevap sayısı 2.5 ile çarpılarak puan verilmiştir. Çalışmaya alınan toplam 100 öğretmenin 76 sı erkek, 24 ü bayandır. Öğretmenlerin 35 i lise 65 i ilköğretim okulunda görev yapmaktadır. Çalışmaya alınan 100 öğretmenin 99 u beslenme dersi aldığını, 96 sı beslenme konusundaki bilgilerini yeterli bulduğunu ve 91 i beslenme konusunda eğitim almak istediğini bildirmiştir. Tüm öğretmenlerin ortalama puanı 37.12±18.50 olarak bulunmuştur. Cinsiyete göre puan ortalamaları karşılaştırıldığında bayan öğretmenlerin puan ortalamasının 35.00±19.62, erkek öğretmenlerin 37.79±18.23 olduğu görülmüştür. Aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0.05). Alınan puanlar incelendiğinde 100 beden eğitimi öğretmeninden 21 tanesinin 50 puan ve üzerinde not aldığı görülmüştür. Yaptığımız çalışmanın sonuçlarına göre beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme bilgisi düzeyleri yetersizdir. Bu bilgilerin ışığında beden eğitimi öğretmelerinin beslenme bilgisi düzeylerini arttırmak için gerekli eğitim şartları oluşturulmalı aynı zamanda ailelere ve öğrencilere de beslenme eğitimi verilmeli ve sürekli hale getirilmelidir. Anahtar kelimeler: beslenme bilgi düzeyi, beden eğitimi öğretmeni SUMMARY This survey is a cross-sectional study conducted in order to determine the knowledge levels of physical education (PE) teachers working in Sivas city center, between April and June The study was conducted among 100 PE teachers working in Sivas city center, by using randomized sampling method. The data was obtained by using a two sectional questionnaire form. A test including 40 questions in order to determine the levels of knowledge about nutrition and nutritional habits was performed to the teachers. The total points were calculated by multiplying the number of the right answers with 2.5. Of the 100 participant teachers 76 were male, and 24 were female. 35 of the teachers were working in high school, and 65 were working in primary school. Of the 100 participant teachers, 99 said that they had been taken lessons about nutrition, 96 said that their knowledge was enough about nutrition, 91 said that they wanted to be educated about nutrition. The mean of total points of all the teachers was found to be 37.12± Compared to total points of female teachers with male teachers; the mean of the total points of female teachers was found to be 35.00±19.62 and the total points of male teachers was found to be 37.79± The difference between them was found to be insignificant. When examined, it has been detected that 21 of the 100 participant teachers took over 50 points totally. According to the results of our survey, the knowledge levels of PE teachers are not enough. In this respect in order to increase the knowledge levels of PE teachers, it must be redesigned the education situations and families and student must also be educated continually about nutrition. Key words: nutrition knowledge level, pysical education teacher C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 26 (3): , 2004 * Yüksek Lisans Öğrencisi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. ** Yrd. Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. 113

2 Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri GİRİŞ Spor; bireysel veya kollektif oyunlar şeklinde yapılan, genellikle yarışmaya yol açan, bazı kuralların uygulandığı ve geç dönemde yararlı olması beklenen beden hareketlerinin tümü olarak tanımlanabilir (1). Ülkemizde çeşitli spor dalları ile uğraşan kişilerde yapılan çalışmalarda, grupların bir çoğunda sağlık ve beslenme bozuklukları olduğu ortaya çıkmıştır (2,3). Özellikle büyüme ve gelişme döneminde spor yapan bir kişi, sağlıklı bir fiziksel gelişim için beslenmeye çok dikkat etmelidir (4). Yapılan çalışmalarda; antrenör ve sporcular beslenme konusunda bir yol göstericiye ihtiyaç duyduklarını vurgulamaktadırlar (5). Sağlıklı yaşam için beslenme ve spor çok önemlidir. Düzenli egzersiz kas gücünü, esneklik ve dayanaklığını artırır, kardiyovasküler uyumu sağlar, şişmanlığı ve ileri yaşlarda oluşacak kemik bozukluklarını engeller (6,7). Bu çalışmanın amacı, gelişim çağındaki sporcu ve öğrencilerle sürekli diyalog halinde olan beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme konusunda üzerinde yeterliliklerini ölçmektir. GEREÇ VE YÖNTEM Bu çalışma 2004 yılı nisan haziran ayları arasında Sivas il merkezinde görevli beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme konusundaki bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla yapılmış kesitsel bir araştırmadır. Çalışmaya basit rasgele örnekleme yöntemi kullanılarak 109 kişi seçilmiş ve 100 kişiye ulaşılmıştır (%91.7). İki bölümden oluşan bir anket formu kullanılarak bilgiler elde edilmiştir. Öğretmenlerin yaş, cinsiyet, bitirdiği üniversite, kendilerini beslenme konusunda yeterli bulup bulmadıkları gibi kişisel bilgileri içeren ilk bölüm yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak doldurulmuştur. Bu aşamada çalışma ile ilgili olarak öğretmenlere bilgi verilmiş ve sonra soru formu verilerek katılımcılar tarafından doldurulmuştur. Bu bölümde beslenme ve beslenme alışkanlığı ile ilgili bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla hazırlanmış çoktan seçmeli 40 soru sorulmuştur. Sorular Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı nda görevli Prof. Dr. Gülay Koçoğlu tarafından Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. İstatistiksel değerlendirmede Ki-kare testi ve iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi, Kruskall Wallis testi kullanılmıştır. BULGULAR Çalışmaya alınan Beden eğitimi öğretmenlerinin bazı özelliklerine göre dağılımları Tablo 1 de verilmiştir. Çalışmaya alınan toplam 100 öğretmenin 76 sı erkek, 24 ü bayandır. Öğretmenlerin 35 i lise 65 i ilköğretim okulunda görev yapmaktadır. Çalışmaya alınanların büyük çoğunluğunun Cumhuriyet Üniversitesi mezunu olduğu görülmektedir (%74.0). Öğretmenlerin branş dağılımı incelendiğinde en çok futbol (%30.0), basketbol (%22.0) ve voleybol (%15.0) üzerine branşlaşma olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin %66.0 sının yardımcı branşının olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin 91 i antrenörlük yaptığını, 97 si beslenme konusunda öğrencilere yardım ettiklerini belirtmişlerdir. Konuyla ilgili bilgilerini en çok kitap okuma (%46) ve araştırma yapmakla güncellediklerini bildirmişlerdir (%13.0). Çalışmaya alınan 100 öğretmenin 99 u beslenme dersi aldığını, 96 sı beslenme konusundaki bilgilerini yeterli bulduğunu ve 91 i beslenme konusunda eğitim almak istediğini bildirmiştir. Soruların doğru cevaplanıp cevaplanmaması ile görev yapılan okulun ilköğretim veya lise olması arasında istatistiksel olarak bir farklılık bulunmamıştır. (p>0.05). Sorulara verilen doğru cevap sayısı 2.5 ile çarpılarak öğretmenlerin puanları hesaplanmıştır. Tüm öğretmenlerin ortalama puanı 37.12±18.50 olarak bulunmuştur. Cinsiyete göre puan ortalamaları karşılaştırıldığında bayan öğretmenlerin puan ortalamasının 35.00±19.62, erkek öğretmenlerin 37.79±18.23 olduğu görülmüştür. Aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0.05). Görev yapılan okula göre puanlar karşılaştırıldığında ilköğretim okulunda görevli öğretmenlerin puan ortalaması 35.46±17.14 iken lisede görevli öğretmenlerin puan ortalaması 40.21±20.71 olarak bulunmuştur. Görev yapılan yere göre puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmemiştir. Görev süresi ile alınan puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon tespit edilmiştir (p<0.05). Tablo 2 de görev süresine göre alınan puan ortalamaları verilmiştir. Alınan puanlar incelendiğinde 100 beden eğitimi öğretmeninden 21 tanesinin 50 puan ve üzerinde not aldığı görülmüştür. 114

3 Çongar, Özdemir Tablo 1. Çalışmaya alınan öğretmenlerin çeşitli özelliklerine göre dağılımı. Tablo 2. Çalışmaya alınanların görev sürelerine göre puan ortalamaları n % Cins Erkek Bayan Okul Lise İlköğretim Branş Güreş Voleybol Judo Hentbol Basketbol Atletizm Futbol Badminton Halter Kayak Ritmik jimnastik Antrenör olup olmama Olan Olmayan Öğretmenlerin beslenme konusunda yardımcı olma durumu Olurum Olmam Bilgiyi canlı tutma yolları Kitap okumak Araştırma yapmak Diğer Beslenme dersini aldı mı? Evet Hayır Yeterli bulma düzeyi Evet Hayır Eğitim almak istiyor mu? Evet Hayır Görev süresi (yıl) X±SD ± ± ±25.14 p>0.05 TARTIŞMA Beslenme; sporcunun antrenman, antrenman sonrası toparlanma ve yarışma sonrası performansını direkt olarak etkilemektedir. Miktar ve kalite olarak yeterli beslenme, performansı arttırmaktadır (8). Juzwiak tarafından Brezilya lı sporcuları çalıştıran 55 antrenörün beslenme bilgisi üzerine bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada ana branşları tenis, yüzme ve judo olan antrenörlerin, müsabakalarda kilo kaybı ve güç depolamaya yönelik diyet uyguladıkları görülmüştür. Antrenörlere üç ana bölüme ayrılan anket uygulanmıştır. Ağırlık kaybı ve güç kazanmaya yönelik diyet programlarında antrenörlerin %27.0 ı tavsiye edilen diyet programını kullandığı görülmüştür. Genel beslenme bilgisi ile ilgili uygulamalarda, müsabaka öncesi ve sonrası diyetlerde sırasıyla %93.0 ve %46.0 oranında tavsiye edilen diyet programına uygun hareket edildiği görülmüştür. Soruları %70.0 oranında doğru yanıtlamışlardır. Uygulamalarda genellikle protein ağırlıklı ve aşırı yağlı diyet uyguladıkları görülmüştür (9). Abood ve arkadaşlarının yaptığı başka bir çalışmada, Florida da bir bayan futbol takımı ile bir bayan yüzme takımından rasgele sporcular seçilmiş ve beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüş, sporcuların beslenme bilgileri yetersiz bulunmuştur. Sporcuların beslenme bilgilerinin sadece antrenman amaçlı olduğu ortaya çıkmıştır (10). Cupitis ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışmada yaşları arasında değişen 60 sporcu bayan ve 59 sedanter bayan seçilmiş ve beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüştür. Her iki grupta da günlük enerji gereksinimi benzerlik göstermektedir ama genel olarak tavsiye edilen miktardan az olduğu görülmüştür. Çalışmanın sonucunda sporcuların beslenme bilgi düzeyinin diğer gruba göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (11). Readink ve arkadaşları sporcularda yaptıkları bir çalışmada beslenme bilgi düzeyini yetersiz olarak tespit etmişlerdir. Beslenme bilgi testleri yetişkin ve gelişme çağındaki bireyler olmak üzere 175 kişiye uygulanmış ve SNAC ın çalışma rehberi kullanılmıştır. Sonuçlara göre 115

4 Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri bilgi düzeyi %45 olarak tespit edilmiştir (12). Smith- Rockwell ve arkadaşları bir çalışmada antrenörlerin beslenme bilgi düzeylerini ölçmüşlerdir. Beslenme bilgi testi 53 antrenöre uygulanmıştır. Soruları doğru yanıtlama yüzdesi 67 dir. Katılımcıların %53.0 ü sporcuların sponsorlar sayesinde daha iyi beslendiklerini ileri sürmüş, %30.0 u diyetisyenlere başvurduğunu ifade etmiştir. Bunun yanında antrenörlerin profesyonel sporcular için sporcu-beslenme ilişkisini önemsedikleri ve diyetisyenlerden yardım aldıkları ortaya çıkmıştır (13). Sossin ve arkadaşlarının 21 yüksek okul güreş antrenörü üzerinde yaptıkları çalışmada antrenörlerin müsabakalarda uyguladıkları diyet ve beslenme bilgileri ölçülmüştür. Antrenörlerin %82.0 i kendilerini branşlarında başarılı bulurken kilo kaybı, beslenme bilgisi ve vitaminler konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. Antrenörlerin çoğu diyet ve besin kaynağı kullanmış ama sadece %36.0 sı bir diyetisyenden yardım talep etmiştir. Kilo kaybı sorularına %64.0 ü beslenme bilgisi sorularına %52.0 ı, karma sorulara %80.0 ı, vücut kompozisyonu sorularına da %59.0 u doğru cevap vermiştir. Antrenörlerin genel olarak, müsabaka sırasında verimi en yüksek seviyeye çıkarmak için gerekli besin kaynakları konusunda kendilerini geliştirdikleri görülmüştür (14). Chapman ve arkadaşlarının yapmış oldukları bir çalışmada Güney California da bulunan gelişme çağındaki bayan sporcuların beslenme bilgi düzeyleri değerlendirilmiş ve çalışma grubu olarak seçilen gruba 24 saatlik bir eğitim programı uygulanmış sonuçta kontrol grubu ile çalışma grubu arasında bilgi düzeyleri açısından anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bunun yanında kısıtlı eğitim nedeniyle yiyecek seçimlerinde iki grup arasında anlamlı fark bulunmamıştır (15). Corley ve arkadaşlarının yapmış olduğu bir çalışmada üniversite antrenörlerinin beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüştür. Beslenme bilgi soruları posta yoluyla antrenörlere gönderilmiş ve takip edilmiştir. Sorulara %70.0 oranında doğru yanıt verilmiştir. Cinsiyetler arasında yapılan beslenme bilgi düzeyleri karşılaştırmalarında hiçbir anlamlı fark görülmemiştir. Genel olarak antrenörler üniversite öğrencilerinin dengesiz besin alımı, diyet ve buna bağlı olarak zayıf olduklarını ileri sürmüşlerdir. Bunun için besleme bilgisi eğitiminin şart olduğunu belirtmişlerdir (16). Barr ın yapmış olduğu bir çalışmada bayan üniversite öğrencilerinin beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüştür. 79 u sporcu ve 129 u sedanter olmak üzere toplam 208 Üniversite öğrencisinde yapılan çalışmada sporcu grubun besinsel kaynakları daha bilinçli kullandığı ve beslenme bilgi düzeylerinin diğer gruba göre yüksek olduğu tespit edilmiştir (17). Perron un yapmış olduğu başka bir çalışmada gelişme çağındaki bayan sporcuların beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüştür. İlk değerlendirmeler sonunda seçilen grubun diğer bölgelerdeki genç kızlarla beslenme bilgi düzeylerinin benzer olduğu görüldü. Sonraki aşamada seçilen gruba 24 saatlik beslenme eğitimi verildi ve 48 saatlik bir sürede ise besin alışkanlıkları kontrol edildi. Eğitim verilen grupta beslenme bilgi düzeyinin arttığı tespit edilmiş fakat alışkanlıkta değişimin belirli olmadığı bildirilmiştir (18). Dauglas tarafından yapılan bir çalışmada, yüksek okul sporcularının beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüş ve analiz edilmiştir. Ankete toplam 943 sporcu katılmıştır. Bayan sporcuların erkek sporculara göre daha başarılı oldukları tespit edilmiştir. Sporcuların daha çok lezzetli besin öğelerini tercih ettikleri görülmüştür. Soruları doğru cevaplama yüzdesi % 26.4 olarak bulunmuştur. Bu sonuca göre beslenme bilgi düzeyinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir (19). Bizim çalışmamızda genellikle gelişme çağındaki sporcu ve öğrencilerle çalışan beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyleri ölçülmüştür. Genel olarak sonuçlara bakıldığında beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyi 100 puan üzerinden 37.12±18.50 dir. Erkek öğretmenlerinin başarı puanı 100 puan üzerinden 37.79±18.23 bayan öğretmenlerin ise 35.00±19.62 olarak bulunmuştur. Cinsiyet ve görev yapılan yere göre ortalamalar açısından farklılık tespit edilmemiştir. Katılımcılar içerisinde %79.0 u 50 puanın altında, %21.0 i ise 50 puanın üzerindedir. Çalışmamızda alınan sonuçlar değerlendirildiğinde beden eğitimi öğretmenlerinin bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Çalışmaların çoğunluğunda yukarıda bahsedildiği gibi bizim çalışmamızla uyumlu olarak incelenen gruplarda beslenme bilgisi yetersiz olarak tespit edilmiş, yapılan eğitimlerle bilgi düzeyinin arttığı görülmüştür. Corley ve arkadaşlarının üniversite antrenörlerinde yapmış olduğu çalışmada ise posta yoluyla gönderilen anketteki sorulara %70.0 oranında doğru yanıt verilmiştir (16). Aynı şekilde Smith-Rockwell ve arkadaşlarının antrenörlerde yaptıkları bir çalışmada da beslenme bilgi düzeylerini ölçen soruların doğru cevaplanma oranı %67.0 olarak bulunmuştur (13). Bizim çalışmamızla bu iki araştırmanın sonuçları örtüşmemektedir. Fakat Corley in araştırmasında uygulanan tekniğin bu sonuçta etkili olabileceği görüşündeyiz. 116

5 Çongar, Özdemir Öğretmenlerin %99.0 u bitirdikleri üniversitelerde beslenme dersi almışlardır. Katılımcıların %97.0 si öğrencilere beslenme eğitimi konusunda yardımcı olurken, %3.0 ü yardımcı olmamaktadır. Öğretmenlerin çoğunluğu beslenme konusunda kendilerini kitap okumak, araştırma yapmak, makale ve dergileri takip etmek gibi faaliyetlerle taze tutmaya çalışmaktadır. Cinsiyet ile beslenme bilgi düzeyleri karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunmamıştır. Katılımcıların %96.0 sı kendini beslenme konusunda yeterli bulurken, %4.0 ü yeterli bulmamaktadır. Katılımcıların %91.0 i beslenme eğitimi almak isterken, %9.0 u beslenme eğitimi almak istememektedir. Yaptığımız çalışmanın sonuçlarına göre beden eğitimi öğretmenlerinin beslenme bilgisi düzeyleri yetersizdir. Bununla beraber öğretmenler beslenme konusunda bilgilerinin yeterli olduğunu ifade etmişlerdir. Buradan öğretmenlerin bu konudaki yetersizliklerinin farkında olmadıkları anlaşılmaktadır. Gelişme çağındaki öğrenciler için ayrı öneme sahip olan beslenme konusunda öğrencilere öncelikle öğretmenleri yardımcı olmalıdır. Bu nedenle öğretmenlerin bu konudaki bilgilerini yeterli düzeyde yenilemesi ve canlı tutması gerekmektedir. Görev süresi arttıkça alınan puanlarda düşüş gözlenmiştir. Zamanla bilgilerin unutulması doğaldır fakat öğretmenlerin konuyla ilgili tekrar yapmadıkları ortaya çıkmaktadır. Diğer taraftan öğretmenlerin bu konuda eğitim alma istekleri olumlu olarak değerlendirilmiştir. Aynı zamanda öğrenci ve sporcu ailelerinin de beslenme konusunda yeterli bilgi düzeyine sahip olmadıkları çalışmaya alınan öğretmenler tarafından ifade edilmiştir. Düşük sosyoekonomik düzeye sahip ailelerin temel besin maddelerine ulaşımındaki güçlüklere ek olarak beslenme konusundaki bilgi düzeyi yetersizliği bu öğrencilerde daha fazla olumsuzluk yaratacaktır. Aynı zamanda katılımcıların çoğu üniversitelerdeki beslenme bilgisi eğitimine gerekli olan ilgiyi göstermediklerini, sadece ders geçmek amacıyla çalıştıklarını ifade etmişlerdir. Bu bilgilerin ışığında beden eğitimi öğretmelerinin beslenme bilgisi düzeylerini arttırmak için gerekli eğitim şartları oluşturulmalı aynı zamanda ailelere ve öğrencilere de beslenme eğitimi verilmeli ve sürekli hale getirilmelidir. KAYNAKLAR 1. Dündar U. Antrenman teorisi, Onlar Ajans, S.86-88, İzmir Akgün N. Egzersiz ve Spor Fizyolojisi, Ege Üniversitesi Basım Evi, 5. Baskı, 1. Cilt, S , İzmir Günay M. Egzersiz Fizyolojisi Bağırgan yayın evi. S: , Ankara Koçoğlu G. Sağlıklı Yaşam İçin Yeterli ve Dengeli Beslenme. S: 24-26, Sivas Prokople Spor Hekimliğine Giriş. 3. Baskı. Bayer Türk Kimya Sanayi Ltd. Şti. S: , İstanbul Baysal A. Beslenme, Hatipoğlu yayınevi, Yenilenmiş dokuzuncu baskı, Ankara Güneş Z. Spor ve Beslenme Antrenör ve sporcu el kitabı, Bağırgan Yayın Evi. Ankara Ersoy G; Sporcularda sağlık ve beslenme alışkanlığının önemi. Spor ve tıp 1991; 12: Juzwiak CR, Ancona-Lopez F. Evaluation of nutrition knowledge and dietary recommendations by coaches of adolescent Brazilian athletes. Int J Sport Nutr Exerc Metab 2004; 14: Abood DA, Black DR, Birnbaum RD. Nutrition education intervention for college female athletes J Nutr Educ Behav 2004; 36: Cupisti A, D'Alessandro C, Castrogiovanni S, Barale A, Morelli E., Nutrition knowledge and dietary composition in Italian adolescent female athletes and non-athletes Int J Sport Nutr Exerc Metab 2002; 12: Reading KJ, McCargar LJ, Marriage BJ. Adolescent and Young Adult Male Hockey Players: Nutrition Knowledge and Education. Can J Diet Pract Res 1999; 60: Smith-Rockwell M, Nickols-Richardson SM, Thye FW Nutrition knowledge, opinions, and practices of coaches and athletic trainers at a division 1 university. Int J Sport Nutr Exerc Metab 2001; 11: Sossin K, Gizis F, Marquart LF, Sobal J. Nutrition beliefs, attitudes, and resource use of high school wrestling coaches. Int J Sport Nutr 1997; 7: Chapman P, Toma RB, Tuveson RV, Jacob M. Nutrition knowledge among adolescent high school female athletes. Adolescence 1997; 32: Corley G, Demarest-Litchford M, Bazzarre TL. Nutrition knowledge and dietary practices of college coaches. J Am Diet Assoc 1990; 90:

6 Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri 17. Barr SI. Nutrition knowledge of female varsity athletes and university students. J Am Diet Assoc 1987; 87: Perron M, Endres J. Knowledge, attitudes, and dietary practices of female athletes. J Am Diet Assoc 1985; 85: Douglas PD, Douglas JG. Nutrition knowledge and food practices of high school athletes. J Am Diet Assoc 1984; 84: Yazışma adresi : Yrd. Doç. Dr. Levent Özdemir Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD. Sivas lozdemir@cumhuriyet.edu.r Tel: /