Yönlendirme Metodolojisi ve Tarımsal Üretim Uygulamaları için Geliştirilen Farklı Yönlendirme Sistemleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yönlendirme Metodolojisi ve Tarımsal Üretim Uygulamaları için Geliştirilen Farklı Yönlendirme Sistemleri"

Transkript

1 Yönlendirme Metodolojisi ve Tarımsal Üretim Uygulamaları için Geliştirilen Farklı Yönlendirme Sistemleri İlker ÜNAL 1, Mehmet TOPAKCI 2 1 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Bucak Hikmet Tolunay M.Y.O, Bucak/Burdur 2 Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Antalya ilkerunal@mehmetakif.edu.tr Özet: Tarımsal üretim uygulamalarında, temel kuvvet kaynağı olarak traktör, biçerdöver, ekim makinaları ve ilaçlama makinaları gibi birçok mekanizasyon araçları kullanılmaktadır. Bu alet ve makinalar, tarımsal üretim işlemlerinin daha hızlı ve etkin yapılmasını sağlayarak, verimliliği artırmakta ve üretimin maksimize edilmesi için kullanılmaktadır. Tarım makinaları üretimi yapan firmalar, tarımsal etkinliği arttırabilmek için daha büyük traktörler ve makinalar üretmektedirler. Fakat artan makina büyüklükleri, aynı zamanda yararlı kullanım sınırları için olumsuz etkileri de beraberinde getirmektedir. Bu olumsuzlukların başında, operatörlerin kullanım ve yönlendirme sıkıntıları gelmektedir. Bu sebeple araştırmacılar, tarımsal işlemlerdeki etkinliğin geliştirilebilmesi için yeni yöntemler aramaktadırlar. Bu yöntemlerden bir tanesi de yönlendirme teknolojisidir. Yönlendirme teknolojisi ile otonom olarak hareket eden robot sistemler ve sürücüsüz traktör çalışmaları mümkün olabilmektedir. Bu çalışmada, yönlendirme teknolojisi açıklanarak, tarımsal uygulamalar için geliştirilen robot sistemler ve sürücüsüz traktör çalışmaları hakkında özet bilgiler verilmiştir. Anahtar kelimeler: Yönlendirme, robot sistemler, sürücüsüz traktör Navigation Methodology and the Different Navigation Systems for the Agricultural Applications Abstract: Many mechanization equipments, such as tractors, harvesters, sowing machines and spraying machines, are used as fundamental force sources in agricultural production applications. These equipments and machineries are used to increase productivity and maximize production as well as providing faster and more effective agricultural production operations. Manufacturers of agricultural machinery produce larger agricultural tractors and machines in order to increase efficiency. But increasing sizes of the machine also bring about the negative effects for effective usage limits. Operators usage and routing problems are the primary challenges. For this reason, researchers are looking for new ways to develop efficiency in agricultural operations. One of these methods is navigation technology. Autonomous robot systems and driverless tractor studies are possible by applying navigation technology. In this study, by explaining the navigation technology, robot systems and driverless tractor developed for agricultural applications are summarized briefly. Key words: Navigation, robot systems, driverless tractor Giriş 1900 lü yılların başında içten yanmalı motorların icadından sonraki süreçte tarım makinalarında hızlı bir ilerleme sağlanmıştır. Bu ilerleme süreci, tarımsal üretkenlik ve verimliliğin artırılmasına yönelik fikirlerin hayata geçirilmesi çalışmalarıyla gelişimini devam ettirmiştir. Tarım makinalarının geliştirilmesinde düşünülen fikirlerden bir tanesi de otonom makinaların tasarlanmasıydı. İlk patentlendirilmiş traktör yönlendirme mekanizması Wilrodt (1924) tarafından gerçekleştirilmiştir. 207

2 1950 ve 1960 lı yıllarda otomatik kontrol uygulamaları, endüstride süreç kontrol işlemlerinde yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır (Wilson, 2000). Otomatik kontrol sistemlerinin potansiyeli, tarım teknolojileri de dahil olmak üzere tüm endüstri alanlarında fark edilmiştir yılına kadar olan süreçte otonom olarak hareket eden tarım makinalarının çoğunda mekanik ayarlar kullanılmıştır (Reid ve ark., 2000) yılından itibaren görüntü analizi ve sensör teknolojisi konularındaki gelişmeler, makinaların görmeye dayalı kılavuz sistemleri yardımıyla yönlendirilebilmesini mümkün hale getirmiştir. Bu yöntem, kılavuz sistemler için popüler hale gelmiş ve araştırıcılar görüntü sensörleri ile yönlendirilebilen tarım makinaları ile ilgili çalışmaya başlamışlardır (Reid ve Searcey, 1988). Aynı zamanda, tekerlek konum sensörleri, detektör ve duyargaların kullanımı ile araç yönlendirme uygulamalarında hassasiyet sağlanmaya çalışılmıştır (Wilson, 2000) yılında Carnegie Mellon Üniversitesi tarafından görüntü tabanlı otonom yonca hasat makinası geliştirilmiştir (Ollis ve Stentz, 1997). Geliştirilen hasat makinesi, görüntü işleme yöntemine göre makinanın bir önceki geçişte oluşturduğu çiziyi referans alarak yönlendirilmektedir. Ollis (1997) yaptığı çalışmada, hasat makinasının daha güvenli ve hassas çalışabilmesi için DGPS kullanılması gerektiğini belirtmiş fakat o zamanki teknolojik şartlarda bunun mümkün olmadığını bildirmiştir. Pilarski ve ark. (2002) aynı hasat makinası üzerine GPS sistemindeki hassasiyet iyileştirmelerinin de etkisiyle DGPS modülünü eklemişlerdir yılından günümüze kadar olan süreçte, sensör ve GPS teknolojilerindeki gelişmelerin de etkisiyle, otonom tarım makinalarının geliştirilmesi konusundaki çalışmalar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Yönlendirme Metodolojisi Yönlendirme, bir kişinin veya bir aracın bir noktadan başka bir noktaya olan hareketinin kontrol edilmesi ve izlenmesi sürecidir. Yönlendirme; denizde ve havada rota, karada ise güzergâh belirleme ve yön bulma gibi çok farklı uygulama alanında bir gereklilik olarak kendini göstermektedir. Bu sebeple uygulama alanlarına göre uçak, gemi, araba (araç) yönlendirme ya da kişisel yönlendirme gibi çeşitli isimler almaktadır. Her ne kadar söz konusu yönlendirme yöntemleri, amaç ve uygulama ortamına bağlı olarak ortaya çıkan kısıtlamalar sebebiyle önemli farklılıklar içerse de yol bulma isteği tüm bu yöntemlerin temelini oluşturmaktadır (Doğru ve Uluğtekin, 2005). Yönlendirme sistemleri, hangi uygulama alanında kullanılırsa kullanılsın temel bazı gereksinimleri olan bir işlemdir. Bu gereksinimler; İşlem başlangıç noktasının konumu, Kullanıcının anlık konumu, Varış noktasının konumu, İşlem sırasında kullanılacak yöntem(ler) ve Kullanılacak yönteme göre yapılacak hesaplamalar şeklinde belirlenmiştir (Nissen ve ark., 2003). Araç yönlendirme uygulamalarının yukarıda belirtilen gereksinimler çerçevesinde gerçekleştirilebilmesi için dört temel bileşenden oluşan bir yapının oluşturulması gerekmektedir. Bu bileşenler; Sistemde, kullanım şartlarına bağlı olarak tercih edilecek bir konum belirleme sistemi (GPS), Uygun konum belirleme sistemi ile elde edilen verilerin ilişkilendirileceği ve sistemin doğru bir şekilde çalışmasını sağlayacak nitelikteki geometrik ve geometrik olmayan veri, 208

3 Tüm verileri değerlendirecek, yön bulma işlemi için gerekli analiz ve hesaplamaları yapacak ve elde edilen sonuçlar ile yönlendirme yapabilecek bir yazılım, Bu işlemlerin gerçekleştirileceği araç içi donanım olarak sıralanabilir. Araç yönlendirme uygulamaları iki kategoriye ayrılmaktadır. Birincisi, sürücü destekli otomatik yönlendirme uygulaması, ikincisi ise sürücü desteği olmadan hareket edebilen otonom yönlendirme uygulamasıdır. Sürücü destekli otomatik sistemde, bir operatör aracın çalışma performansını izlemektedir ve zor çalışma koşullarında aracın çalışmasını manuel hale getirerek aracı yönlendirmektedir. Bu tür uygulamalar, operatör üzerindeki baskı ve stresi azaltır, verimlilik ve güvenliği artırır, yüksek performansla uzun süreler çalışabilmesini sağlamaktadır (Gerrish ve ark., 1997). Sürücüsüz otonom sistemde ise araç, üzerine yüklenen görev ve koordinat bilgilerine göre, kendi kendine hareket etmektedir. Otomatik yönlendirme sistemleri otonom sistemlere göre maliyet açısından daha ucuz olmasını rağmen etkinlik açısından otonom sistemler çoğu uygulamalarda tercih edilir duruma gelmiştir. Otonom olarak hareket edebilen araçlar içerisinde 3 temel donanım bulunmaktadır. Bunlar; konum sensörleri (GPS, pusula, vb.), araç kontrol sistemleri ve hareketlendiricilerdir. Konum sensörleri, aracın daha önceden belirlenen bir rota üzerinden istenilen noktaya konumlanmasını sağlamaktadır. Araç kontrol sistemleri, aracın ilerlemesi, durması ve dönüşleri için gerekli olan komut kümesini sağlayan elektronik ve yazılımsal yapılardır. Hareketlendiriciler ise aracın çalıştırılmasını sağlayan motorlar ve motorlara bağlı hidrolik/elektronik bileşenlerdir. Otonom olarak çalışan bir aracın yönlendirilmesi işleminde, araç kontrol sistemleri, konum sensörlerinden aldığı konum bilgilerini, uygun bir algoritmayla işleyerek, aracın hareket planını belirler. Bu plan çerçevesinde, hareketlendiricilere gerekli komutları göndererek aracın hareketlendirilmesini ve yönlendirilmesini sağlar. Hassas tarım teknolojisinin ortaya çıkmasıyla birlikte araştırmacılar, tarım makinalarının otomatik olarak yönlendirilebilmesi için farklı sistemler üzerine odaklanmışlardır. Otomatik yönlendirme işlemi, önceden belirlenmiş bir rota üzerinden aracın otomatik olarak ilerletilmesini amaçlamaktadır. Otomatik yönlendirmede kullanılan kılavuz sistemi, aracın duruş yönünü tespit ederek hedefe ulaşmak için gerekli olan yönlendirme komutlarını belirlemektedir. Tarım makinalarında günümüze kadar mekanik, radyo, ultrasonik ve optik tabanlı kılavuz sistemleri kullanılmıştır. Bu kılavuz sistemleri farklı teknolojiler üzerine kurulu olmasına rağmen temelde çoğu, heading (rota) açısı ve bearing (kertiz) açısı ve mesafe gibi aynı kılavuz parametrelerini kullanırlar. Rota açısı, araç merkez hattı ile manyetik kuzey arasındaki açı olarak tanımlanmaktadır. Kertiz açısı, manyetik kuzey ile gidilmesi istenen nokta arasındaki açıdır. Mesafe ise, bulunulan nokta ile hedef nokta arasındaki uzaklık miktarıdır. Açısal parametreler üzerinde gerçekleştirilen matematiksel işlemler yardımıyla araçların sağa ya da sola dönüşleri belirlenebilmektedir. Otonom Makina Çalışmaları Nagasaka ve ark. (2004) 6 sıralı çeltik fide dikim makinası için otomatik yönlendirme sistemi geliştirmişlerdir (Şekil 1). Sistem içerisinde hassas olarak konum belirlemek için RTK GPS alıcısı ve araç yönünün belirlenebilmesi için fiber optik jiroskop (FOG) kullanılmıştır. Araç direksiyonu ile gaz, debriyaj ve fren pedalları için hareketlendiriciler kullanılmıştır. Mutlak değerli döner sensör, aracın dönüş açısını ölçmek, yaklaşım sensörleri de debriyaj ve fren pedallarının pozisyonlarını belirlemek için kullanılmıştır. Elektrikli lineer silindirler ise debriyaj ve fren pedallarının kontrolü için kullanılmıştır. Çalışma sonucunda aracın 2.52 km/h ilerleme hızında istenilen doğrultudan maksimum sapma değeri (RMS) 120 mm ve altında olduğu tespit edilmiştir. 209

4 Şekil 1. Otomatik çeltik fide dikim makinasi (Nagasaka ve ark., 2004) Kanjanaphachoat ve ark.(2011), konum belirlemek için DGPS alıcısı ve multipath hatalarının düzeltilmesi için çift elektrikli pusula ile donatılmış yüksek hassasiyetli tarımsal amaçlı robotik bir araç ve yönlendirme sistemi geliştirmişlerdir (Şekil 2). Aracın hareketi süresince konum koordinatlarının tahminlendirilmesi için yeni bir düzeltme algoritma modeli kullanılmıştır. Kullanılan model, hem DGPS alıcısından hem de iki elektrikli pusuladan gelen verileri senkronize olarak kullanmaktadır. Eğer kullanılan DGPS alıcısının izlediği uydu sayısı 6 dan az ve HDOP değerinin 3 den fazla olduğu problemli şartlarda, pusulalar, sistemin kararlı çalışmasını sağlamaktadır. Sistem, ağaç yoğunluğun fazla olduğu ortamda test edilmiş ve multipath hatasının 20 cm dolayında gerçekleştiği bildirilmiştir. Araştırıcılar, geliştirilen sistemin küçük boyutlu pülverizatörler için uygun olduğunu belirtmişlerdir. Şekil 2. Mini ilaçlama robotu (a) hidrolik kontrol sistemi (b) joystick (c) pusula sensörü ve alıcı kartı (d) DGPS alıcısı (e) DGPS anteni (f) laptop (Kanjanaphachoat ve ark., 2011) Garcia ve ark. (2011) ucuz maliyetli GPS alıcısı yardımıyla traktörlerin otonom yönlendirilmesini sağlayan bir yönlendirme sistemi geliştirmişlerdir (Şekil 3). Sistem, John Deere 6400 traktörü üzerine yerleştirilmiştir. Sistem içerisinde temel GPS alıcısı olarak HI 204III Haicom alıcı ve bu alıcının hassasiyetini kontrol edebilmek için de Garmin 15 ve Garmin 18 alıcıları kullanılmıştır. Traktör dümenlemesinin sağlanabilmesi için direksiyon simidine bir dişli ve bu dişlinin hareketlendirilmesi için RE 30 Maxon DC motor monte 210

5 edilmiştir. Motor dönüş hızının direksiyon dönüş hızına adapte edilebilmesi için GP 32 Maxon düşürücü dişli kullanılmıştır. Teker dönüş açısının belirlenmesi için MA3 US dijital manyetik enkoder kullanılmıştır. GPS alıcısı ve diğer sensörlerden gelen verilerin değerlendirilmesi, motorun gerekli miktarda çalıştırılarak direksiyonun sağa ya da sola dönüşlerinin sağlanabilmesi ve gerekli olan verilerin hesaplanabilmesi için taşınabilir bilgisayar kullanılmıştır. Araştırmacılar, traktörün yönlendirilmesi için kullanılan temel verinin, aracın doğrultu açısı olduğunu bildirmişlerdir. Traktörün, 9 km/h ilerleme hızlarında istenilen doğrultudan sapma miktarının 1 m ve altında olduğu, diğer hızlarda bu miktarın arttığı rapor edilmiştir. Şekil 3. Traktör yönlendirme sistemi (Garcia ve ark., 2011) Burcham ve Lee (1999) tarımsal alanlardaki zararlıları bulmak ve ortadan kaldırmak için otonom bir robot geliştirmişlerdir (Şekil 4). Otonom yönlendirme işlemi için üzerine yönlendirme sensörleri ve DGPS alıcısı yerleştirilmiş olan ATRV-Jr (irobot, MA, USA) robot kullanılmıştır. Otonom olarak hareket edebilen robot, coğrafi olarak tanımlanmış bir çerçeve içerisinde tanımlı olan noktalara yönlenebilme yeteneğine sahiptir. Robot için gerekli olan oryantasyon verilerinin elde edilmesi için manyetometre ve eğimölçer kullanılmıştır. Sistem içerisinde iki adet bilgisayar bulunmaktadır. Birinci bilgisayar, aracın hareket edeceği coğrafi çerçevenin tanımlanması, ilerleyeceği noktaların oluşturulması (yönlendirme dosyası) ve robot üzerindeki bilgisayara yüklenmesi için kullanılmıştır. İkinci bilgisayar, robot üzerindedir ve içerisinde yönlendirme yazılımı ve dosyası yüklüdür. Yönlendirme yazılımı, araştırmacılar tarafından C ++ yazılımı kullanılarak oluşturulmuştur. Yazılım, DGPS ve manyetometre ünitelerinden gelen verilere göre robotun hareketlendirilmesi ve yönlendirme dosyasındaki noktalara yönlendirilmesini sağlamaktadır. Geliştirilen robot, ateş karıncaları zararlısını tespit etmek ve ilaçlamak için kullanılmıştır. Zararlının tespit edilebilmesi için, termal kızılötesi sensörden yararlanılmıştır. Ateş karıncasının ısı değeri, toprak yüzeyinin ısı değerinden yüksek olması nedeniyle zararlının rahatlıkla tespit edilebildiği bildirilmiştir. Zaralı tespit edildiği anda robot üzerine yerleştirilen püskürtme çubukları yardımıyla ilaçlanabilmektedir. 211

6 Şekil 4. Tarımsal alanlardaki zararlıları bulan ve ortadan kaldıran otonom robot (Burcham ve Lee, 1999) Nistala (2006), tarım araçlarında, toprak özelliklerinin belirlenmesinde kullanılmak üzere düşük maliyetli bir kılavuz sistemi geliştirmiştir (Şekil 5). Geliştirilen araçta, Fortuna Xtrack DGPS alıcısı kullanılmıştır. DGPS alıcısı, WAAS düzeltme sinyali yardımıyla yaklaşık 8-40 cm arasında bir hassasiyete sahiptir. Taşınabilir bilgisayar olarak, Dell AximX50-v PDA kullanılmıştır. PDA nın işlemci hızı 624 MHz dir. Elektronik olarak kontrol edilen hareketlendiricilerin çalıştırılabilmesi için A Basic Stamp 2p mikroişlemci kullanılmıştır. Test aracı olarak, elektriksel olarak yönlendirilebilen, tek silindirli, benzinli ve 4 zamanlı motora sahip bir ATV kullanılmıştır. Otonom kılavuz sistemi, önceden belirlenmiş örnekleme noktaları için test edilmiştir. Sistemin ortalama ofset hatası yaklaşık cm arasında belirlenmiştir. Sistemin örnekleme noktalarına göre standart sapması yaklaşık 6-9 cm arasında olduğu tespit edilmiştir. Sistemin toplam maksimum hatasının yaklaşık 48 cm olduğu bildirilmiştir. Ayrıca araştırmacı, otonom araçlar için kullanılan cm arasında hassasiyete sahip GPS alıcılarının, toprak testi ve örnekleme işlemlerinde rahatlıkla kullanılabileceğini belirtmiştir. Subramanian ve ark. (2006), narenciye bahçelerinde kullanım için makina görmesi ve lazer radar tabanlı otonom yönlendirme sistemi geliştirmişlerdir (Şekil 6). Çalışmada, narenciye bahçelerine uygun olması ve yaygın şekilde ilaçlama uygulamalarında kullanılması nedeniyle John Deere 6410 traktör kullanılmıştır. Elektronik dümenlemenin sağlanabilmesi için direksiyona Sauer Danfoss PVG 32 oransal servo valf yerleştirilmiştir. Traktör teker açısını belirlemek için Stegmann artımlı döner enkoder, anlık olarak servo valf ve enkoder verilerini işlemek için Tern 586 engine mikrodenetleyici, makina görmesi için Sony FCB-EX780S kamera, lazer radar için SICKLMS200 radar, konum bilgisi için John Deere Starfire DGPS ve tüm cihazları kontrol edebilmek için Windows 2000 işletim sistemi yüklü 2.4 GHz P4 bilgisayar kullanılmıştır. Sistem içerisinde iki farklı yönlendirme algoritması kullanılmıştır. Birincisi, kamera yardımıyla belirlenen ağaç yoğunluğuna göre yönlendirme, ikincisi ise lazer radar yardımıyla traktörün ağaçlara olan mesafesine göre yönlendirme algoritmasıdır. Araştırmacılar, çalışma sonucunda 3.1 ms -1 ilerleme hızında, makina görmesi yönlendirme algoritması için 2.8 cm, lazer radar algoritması için 2.5 cm ortalama hatanın oluştuğunu bildirmişlerdir. 212

7 Şekil 5. Yönlendirme sistemi (Nistala, 2006) Şekil 6. Narenciye bahçeleri için geliştirilen makina görmesi ve lazer radar tabanlı yönlendirme sistemi (Subramanian ve ark., 2006) Gomez ve ark. (2011), tarım traktörlerinin yönlendirilmesi için elektromyografi (EMG) tabanlı ve insan makina ara yüzüne (HMI) sahip bir sistem geliştirmişlerdir (Şekil 7). Sistem, insan kafa derisine yerleştirilen bir sensör grubu yardımı ile elde edilen EMG ve elektrokardiyografik (EKG) sinyallerinin işlenerek traktörün yönlendirilmesi prensibine dayanmaktadır. Sistem içerisinde, EMG ve EKG sinyallerini toplayan 14 tuz sensörüne sahip bir başlık, başlıktan gelen sinyalleri işleyen bir yazılım, traktör direksiyonunu yönlendiren bir DC motor, teker dönüş açısını belirleyen bir enkoder, anlık konum bilgisini toplamak için bir GPS, DC motorları kontrol eden bir elektronik kontrol ünitesi ve tüm sistemi yöneten bir laptop bulunmaktadır. Geliştirilen sistem, hem manuel yönlendirme hem de otonom GPS yönlendirme sistemleri ile karşılaştırılarak test edilmiştir. Çalışma sonucunda HMI sisteminin hassasiyetinin manuel ve GPS yönlendirme sistemlerinden 7 cm farklılıkla çok az düşük çıktığı belirlenmiştir. Araştırmacılar, 7 cm farkın tarımsal yönlendirme işlemlerinde kayda değer bir öneminin olmadığını ve geliştirilen sistemin tarımsal uygulamalarda kullanılabilir olduğunu bildirmişlerdir. 213

8 Şekil 7. EMG tabanlı traktör yönlendirme sistemi (Gomez ve ark., 2011) Sonuçlar ve Öneriler Hassas tarımın gelecekteki uygulamaları arasında; teknolojik gelişmelerin kullanım kolaylığını sağlayacak olan, kullanıcı ara yüzlerinin iyileştirilmesi, kritik çalışma koşullarının, makinaların ve toprağın durumu hakkında elde edilen verilerin uzak noktalara iletilmesini sağlayacak telemetri sistemlerinin tasarlanması, uzaktan kontrol edilebilen ve konum kontrollü otonom araçların geliştirilmesi olarak gösterilmektedir. Bununla beraber, son zamanlarda operatörlerin hatalarını ortadan kaldırabilmek için sürücüsüz traktör konusunda çalışmalar da yapılmaktadır. Günümüzde, otomatik dümenleme ve otonom olarak GPS verilerine göre hareket edebilen tarım makinaları üzerine yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Yapılan araştırmaların tamamı mekanik, elektronik ve yazılım teknolojisini içerisinde barındıran çok disiplinli çalışmalardır. Bu çalışmada otonom olarak hareket eden makinaların yönlendirilmesi ve sürücüsüz traktör çalışmalarına yön veren yönlendirme teknolojisi hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca konu ile ilgili yapılan farklı çalışmalardan örnekler sunulmuştur. Literatür Listesi Burcham, N.T. and Lee, P., Autonomous Robot for Locating and Eradicating Pests in Agricultural Systems. Erişim: Mayıs Doğru, A.Ö. ve Uluğtekin, N., CBS Uygulaması Olarak Araç Yönlendirme Sistemleri. Ege Üniversitesi CBS Sempozyumu, İzmir, ss. Garcia, S.A, Gil, J.G. and Arribas, J.I., Evaluation of the use of low-cost GPS receivers in the autonomous guidance of agricultural tractors, Spanish Journal of Agricultural Research.9(2): Gerrish, J.B., Fehr, G.R., Van, G.R., and Welch, D.P., Self-steering tractor guided by computer vision. Applied Engineering in Agriculture. Vol. 13 Gil, J.G., Gonzalez, I.S.J., Alonso, L.F.N., and Garcia, S.A., Steering a Tractor by Means of an EMG-Based Human-Machine Interface. Sensors 2011, 11, Kanjanaphachoat, C., Hsieh, K.J., Cheng, C.T., Shi, H.M., Combining a differential global positioning system and double electric compass to improve multi-path error correction for a highprecision agricultural robotic vehicle. Maejo Int. J. Sci. Technol. 5 (02): Nagasaka, Y., Umeda, N., Kanetai, Y., Taniwaki, K. and Sasaki, Y., Autonomous guidance for rice transplanting using global positioning and gyroscopes. Computer and Electronics in Agriculture. 43 (3),

9 Nissen, F., Hvas, A., Swendsen, J. and Brodersen, L Small-Display Cartography, GiMoDig Scientific Report. Nistala, G. J., Development of an Inexpensive Guidance System for Agricultural Purposes, M. Sc. Thesis, Louisiana State University Ollis, M., Perception Algorithms for a Harvesting Robot. Ph.D. thesis, Carnegie-Mellon University. Ollis, M., Stentz, A Vision-based perception for an automated harvester. IEEE International Conference on Intelligent Robots and Systems. 3: Pilarski, T., Happold, M., Pangels, H., Ollis, M., Fitzpatrick, K. and Stentz, A., The demeter system for automated harvesting. Autonom. Rob. 13: Reid J.F., Zhang, Q., Nogguchi, N., Dickson, M., Agricultural automatic guidance research in North America. Comput Electron Agric. 25(1-2): Reid, J.F. and Searcy, S.W., An Algorithm for Separating Guidance Information from Row Crop Images. Transactions of the ASAE. 31 (6) : Subramanian, V., Burks, T.F., Arroyo, A.A., Development of machine vision and laser radar based autonomous vehicle guidance systems for citrus grove navigation. Computers and Electronics in Agriculture 53 (2006) Willrodt, F.L., Steering attachment for tractors. US. Wilson, J.N., Guidance of agricultural vehicles a historical perspective. Comput Electron Agric. 25(1-2):

II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI

II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI 1 Güç Kaynağı AC Motor DC Motor Diesel Motor Otto Motor GÜÇ AKIŞI M i, ω i Güç transmisyon sistemi M 0, ω 0 F 0, v 0 Makina (doğrusal veya dairesel hareket) Mekanik

Detaylı

Mikrodenetleyici Tabanlı, Otomatik Kontrollü Çöp Kamyonu Tasarımı

Mikrodenetleyici Tabanlı, Otomatik Kontrollü Çöp Kamyonu Tasarımı Mikrodenetleyici Tabanlı, Otomatik Kontrollü Çöp Kamyonu Tasarımı Elif Tunç*, Suat Demir, Serap Altay Arpali elif.tunc@hotmail.com suat_demir@hotmail.com saltay@cankaya.edu.tr Çankaya Üniversitesi, Elektronik

Detaylı

Murat Yükse1 l, Serhat İkizoğlu 2

Murat Yükse1 l, Serhat İkizoğlu 2 BİR MOBİL ROBOTUN HEDEF NOKTAYA ERİŞİMİ VE TOPLANAN VERİLERİN RF İLE TRANSFERİ Murat Yükse1 l, Serhat İkizoğlu 2 1 Kontrol Mühendisliği Bölümü İstanbul Teknik Üniversitesi yukselm@itu.edu.tr 2 Kontrol

Detaylı

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com

SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını

Detaylı

ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN KALİBRASYONU VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN KALİBRASYONU VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 447 ÖLÇÜ TRANSFORMATÖRLERİNİN KALİBRASYONU VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Hüseyin ÇAYCI Özlem YILMAZ ÖZET Yasal metroloji kapsamında bulunan ölçü aletlerinin, metrolojik ölçümleri dikkate alınmadan

Detaylı

BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1

BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 1 BÖLÜM 7 BİLGİSAYAR UYGULAMALARI - 1 Belli bir özelliğe yönelik yapılandırılmış gözlemlerle elde edilen ölçme sonuçları üzerinde bir çok istatistiksel işlem yapılabilmektedir. Bu işlemlerin bir kısmı

Detaylı

Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme

Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme Yersel Lazer Tarayıcılar ile 3 Boyutlu Modelleme Gelişen yersel lazer tarayıcı teknolojisi tarihi ve kültürel yapıların belgelenmesi ve üç boyutlu modellenmesinde oldukça popüler bir yöntem haline gelmiştir.

Detaylı

PLATFORM VE KÖPRÜ UGULAMALARINDA KULLANILAN AKIŞ BÖLÜCÜLER

PLATFORM VE KÖPRÜ UGULAMALARINDA KULLANILAN AKIŞ BÖLÜCÜLER 279 PLATFORM VE KÖPRÜ UGULAMALARINDA KULLANILAN AKIŞ BÖLÜCÜLER Ahmet DİNÇER ÖZET Akışı bölmek, hidrolik uygulamalarda karşılaşılan en büyük problemlerden birisidir. Hidrolik enerji en kolay hareket ettirebildiği

Detaylı

Mekatroniğe Giriş Dersi

Mekatroniğe Giriş Dersi Mekatroniğe Giriş Dersi 1. ve 2. Hafta Temel Kavramlar Mekatronik Nedir? Mekanik Sistemler Elektrik-Elektronik Sistemler Bilgi Sistemleri Bilgisayar Sistemleri Bu Haftanın Konu Başlıkları SAÜ - Sakarya

Detaylı

WCDMA HABERLEŞMESİNDE PASİF DAĞITILMIŞ ANTEN SİSTEMLERİ KULLANILARAK BİNA İÇİ HÜCRE PLANLAMA. Ferhat Yumuşak 1, Aktül Kavas 1, Betül Altınok 2

WCDMA HABERLEŞMESİNDE PASİF DAĞITILMIŞ ANTEN SİSTEMLERİ KULLANILARAK BİNA İÇİ HÜCRE PLANLAMA. Ferhat Yumuşak 1, Aktül Kavas 1, Betül Altınok 2 Fırat Üniversitesi-Elazığ WCDMA HABERLEŞMESİNDE PASİF DAĞITILMIŞ ANTEN SİSTEMLERİ KULLANILARAK BİNA İÇİ HÜCRE PLANLAMA Ferhat Yumuşak 1, Aktül Kavas 1, Betül Altınok 2 1 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği

Detaylı

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1. BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1. BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI 1 BASINÇ, AKIŞ ve SEVİYE KONTROL DENEYLERİ DENEY SORUMLUSU Arş.Gör. Şaban ULUS Haziran 2012 KAYSERİ

Detaylı

BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal

BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal BİT ini Kullanarak Bilgiye Ulaşma ve Biçimlendirme (web tarayıcıları, eklentiler, arama motorları, ansiklopediler, çevrimiçi kütüphaneler ve sanal müzeler vb.) Bilgi ve iletişim teknolojileri, bilgiye

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama

Detaylı

16. Yoğun Madde Fiziği Ankara Toplantısı, Gazi Üniversitesi, 6 Kasım 2009 ÇAĞRILI KONUŞMALAR

16. Yoğun Madde Fiziği Ankara Toplantısı, Gazi Üniversitesi, 6 Kasım 2009 ÇAĞRILI KONUŞMALAR ÇAĞRILI KONUŞMALAR Ç1 Manyetik Soğutma ve Devasa Manyetokalorik Etki Yalçın Elerman Fizik Mühendisliği Bölümü, Mühendislik Fakültesi, Ankara Üniversitesi, Beşevler, Ankara Modern toplumların temel bağımlılıklarından

Detaylı

Elektrik Makinaları I. Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi

Elektrik Makinaları I. Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi Elektrik Makinaları I Senkron Makinalar Stator Sargılarının oluşturduğu Alternatif Alan ve Döner Alan, Sargıda Endüklenen Hareket Gerilimi Bir fazlı, iki kutuplu bir stator sargısının hava aralığında oluşturduğu

Detaylı

TURBOCHARGER REZONATÖRÜ TASARIMINDA SES İLETİM KAYBININ NÜMERİK VE DENEYSEL İNCELENMESİ

TURBOCHARGER REZONATÖRÜ TASARIMINDA SES İLETİM KAYBININ NÜMERİK VE DENEYSEL İNCELENMESİ 7. OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ KONGRESİ, 26 27 MAYIS BURSA TURBOCHARGER REZONATÖRÜ TASARIMINDA SES İLETİM KAYBININ NÜMERİK VE DENEYSEL İNCELENMESİ Özgür Palaz, Eksen Mühendislik opalaz@ex-en.com.tr Burak Erdal,

Detaylı

TS7200 PLATFORMU ÜZERİNDE SERİ PORT-ETHERNET DÖNÜŞTÜRÜCÜ UYGULAMASI

TS7200 PLATFORMU ÜZERİNDE SERİ PORT-ETHERNET DÖNÜŞTÜRÜCÜ UYGULAMASI TS7200 PLATFORMU ÜZERİNDE SERİ PORT-ETHERNET DÖNÜŞTÜRÜCÜ UYGULAMASI 22 Eylül 10 Ekim (3 Hafta) : TS-7200 gömülü sisteminin incelenmesi, çevrebirimlerin fonksiyonlarının araştırılması ve yazılım geliştirme

Detaylı

Konveyörler NP, NI Serisi

Konveyörler NP, NI Serisi NP, NI Serisi NP Serisi T-Max konveyörleri, üretim şartlarınıza uygun olarak, Avrupa da, optimum verimde çalışacak şekilde imal edilmiştir. Alüminyum konstrüksiyon kasası, yüksek sıcaklığa dayanıklı bant

Detaylı

Sıva altı montaj için Symaro sensörleri yenilikçi ve enerji verimli

Sıva altı montaj için Symaro sensörleri yenilikçi ve enerji verimli Sıva altı montaj için Symaro sensörleri yenilikçi ve enerji verimli Sıva altı montaj için enerji tasarruflu Symaro sensörleri DELTA anahtarları serisi ile kullanım için uygun Answers for infrastructure

Detaylı

Genel bilgiler Windows gezgini Kes Kopyala Yapıştır komutları. 4 Bilinen Dosya Uzantıları

Genel bilgiler Windows gezgini Kes Kopyala Yapıştır komutları. 4 Bilinen Dosya Uzantıları İÇERİK 2 Dosya ve Klasör İşlemleri 3 Giriş BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE UYGULAMALARI Windows 7 - Devam ÖĞR. GÖR. HASAN ALİ AKYÜREK http://www.hasanakyurek.com Sürümler Sürüm Karşılaştırmaları Masaüstü Görev

Detaylı

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA

MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA MAKİNE VE MOTOR DERS NOTLARI 9.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2016 SUPAP SİSTEMLERİ 1. KÜLBÜTOR MEKANİZMASI Eksantrik milinden aldığı hareketle silindirlerde emme ve egzoz zamanlarının

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

Şekil 5.12 Eski beton yüzeydeki kırıntıların su jetiyle uzaklaştırılması

Şekil 5.12 Eski beton yüzeydeki kırıntıların su jetiyle uzaklaştırılması Şekil 5.12 Eski beton yüzeydeki kırıntıların su jetiyle uzaklaştırılması 5.6.4 Yapıştırılmamış Aşınma Tabakası (Yüzen Şap) Döşeme ile aşınma tabakası arasında aderans yoktur, aksine aderansı önlemek için

Detaylı

Analiz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır.

Analiz aşaması sıralayıcı olurusa proje yapımında daha kolay ilerlemek mümkün olacaktır. Analiz Raporu Kısa Özet Her geçen gün eczanecilik sektörü kendi içerisinde daha da yarışır hale geliyor. Teknolojinin getirdiği kolaylık ile eczane otomasyonu artık elinizin altında. Çoğu eczacılar hastalarına

Detaylı

Duyucular (sensörler)

Duyucular (sensörler) Duyucular (sensörler) Duyucular, sistem dışından gelen uyarılara tepki veren, bunları algılayan, ve önceden belirlenmiş bazı değişkenleri ölçebilen algılayıcı cihazlardır. Çağdaş mekatronik teknoloji kapsamında

Detaylı

ÖĞRENME FAALĠYETĠ 7. 7. GELĠġMĠġ ÖZELLĠKLER

ÖĞRENME FAALĠYETĠ 7. 7. GELĠġMĠġ ÖZELLĠKLER ÖĞRENME FAALĠYETĠ 7 AMAÇ ÖĞRENME FAALĠYETĠ 7 Bu faaliyette verilen bilgiler ile hazırlamıģ olduğunuz belgeye uygun baģvuruları (Ġçindekiler Tablosu, Dipnot/sonnot, Ģekil tablosu, resim yazısı vb.) hatasız

Detaylı

BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİR DİL PROGRAMI -Türkçe Konuşma - Tanıma Sistemi-

BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİR DİL PROGRAMI -Türkçe Konuşma - Tanıma Sistemi- BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİR DİL PROGRAMI -Türkçe Konuşma - Tanıma Sistemi- Prof. Dr. Fatih KİRİŞÇİOĞLU Bilgisayarlı Dil Uzmanı Erkan KARABACAK Proje Sorumlusu Çetin ÇETİNTÜRK Tanımlar : Konuşma Tanıma : Dil

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim

Detaylı

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI

KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI PVD Kaplama Kaplama yöntemleri kaplama malzemesinin bulunduğu fiziksel durum göz önüne alındığında; katı halden yapılan kaplamalar, çözeltiden yapılan kaplamalar, sıvı ya

Detaylı

Ölçme Bilgisi Ders Notları

Ölçme Bilgisi Ders Notları 1. ÖLÇÜ BİRİMLERİ Ölçme Bilgisi: Sınırlı büyüklükteki yeryüzü parçalarının ölçülmesi, haritasının yapılması ve projelerdeki bilgilerin araziye uygulanması yöntemleri ile bu amaçlarla kullanılacak araç

Detaylı

SÜRE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜNİTE 1: : BİLGİ VE TEKNOLOJİ DERS SAATİ: 7

SÜRE BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜNİTE 1: : BİLGİ VE TEKNOLOJİ DERS SAATİ: 7 7. 30Ekim - 2Kasım 202 6. AFTA 22-23Ekim 202 5. 5-9 Ekim 202 4. 8-2 Ekim 202 3. -5 Ekim 202 EYLÜL 2. 24-28 Eylül 202 EYLÜL. 7-2 Eylül 202 202 203 ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜNİTE : : BİLGİ VE TEKNOLOJİ

Detaylı

2016 yılı TÜBİTAK 2209 a ve 2209 b Öğrenci projeleri (Kabul edilen Projeler)

2016 yılı TÜBİTAK 2209 a ve 2209 b Öğrenci projeleri (Kabul edilen Projeler) 2016 yılı TÜBİTAK 2209 a ve 2209 b Öğrenci projeleri (Kabul edilen Projeler) Proje 1 2209 a Projesi Proje Adı : Sakarya Üniversitesi Kampüs Güvenliğinin Kontrolü Amaçlı Otonom Uçuş Yapabilen Çok Rotorlu

Detaylı

ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu

ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu ULAKBİM Danışma Hizmetlerinde Yeni Uygulamalar: Makale İstek Sistemi ve WOS Atıf İndeksleri Yayın Sayıları Tarama Robotu Serpil YETGİN * Öz Günümüzde daha fazla bilginin elektronik olarak elde edilmesi,

Detaylı

PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI. Sefer BÜTÜN. EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET:

PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI. Sefer BÜTÜN. EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET: PORTFÖY ÜRETİM ŞİRKETLERİNİN OLUŞTURULMASI VE ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YENİDEN YAPILANDIRILMASI Sefer BÜTÜN EÜAŞ Genel Müdürü ÖZET: Mülkiyeti kamuya ait işletme hakları özel sektöre devredilmemiş

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis*

BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis* BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis* Mustafa Özgür KESKİN Maden Mühendisliği Anabilim Dalı Ahmet M. KILIÇ Maden Mühendisliği Anabilim Dalı

Detaylı

Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi. Artık ArcGIS ile entegre

Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi. Artık ArcGIS ile entegre ENVI EX CBS kullanıcıları için görüntü işleme yazılımı Yıllarca bu konuda çalışan görüntü işleme uzmanlarının önerisi Artık ArcGIS ile entegre Uydu veya hava sensörlerine ait görüntülerin artalan verisi

Detaylı

ÖZEL GÜVEN TIP MERKEZİ

ÖZEL GÜVEN TIP MERKEZİ ÖZEL GÜVEN TIP MERKEZİ Hanife Meltem YILDIZ, Elif Simay ENGİN, Fatma ÖZDEMİR, Zeynep ERDOĞAN, Mervenur AYDEMİR Geliştirme raporu BBY 352 İçerik Yönetimi Dersi 10/04/2016 Öz BBY 352 İçerik Yönetimi dersi

Detaylı

BĐSĐKLET FREN SĐSTEMĐNDE KABLO BAĞLANTI AÇISININ MEKANĐK VERĐME ETKĐSĐNĐN ĐNCELENMESĐ

BĐSĐKLET FREN SĐSTEMĐNDE KABLO BAĞLANTI AÇISININ MEKANĐK VERĐME ETKĐSĐNĐN ĐNCELENMESĐ tasarım BĐSĐKLET FREN SĐSTEMĐNDE KABLO BAĞLANTI AÇISININ MEKANĐK VERĐME ETKĐSĐNĐN ĐNCELENMESĐ Nihat GEMALMAYAN Y. Doç. Dr., Gazi Üniversitesi, Makina Mühendisliği Bölümü Hüseyin ĐNCEÇAM Gazi Üniversitesi,

Detaylı

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER

ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER ANALOG LABORATUARI İÇİN BAZI GEREKLİ BİLGİLER Şekil-1: BREADBOARD Yukarıda, deneylerde kullandığımız breadboard un şekli görünmektedir. Bu board üzerinde harflerle isimlendirilen satırlar ve numaralarla

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

Anonim Verilerin Lenovo ile Paylaşılması. İçindekiler. Harmony

Anonim Verilerin Lenovo ile Paylaşılması. İçindekiler. Harmony Anonim Verilerin Lenovo ile Paylaşılması İçindekiler Anonim Verilerin Lenovo ile Paylaşılması... 1 Harmony... 1 Lenovo Companion 3.0... 2 Lenovo Customer Engagement Service... 3 Lenovo Experience Improvement

Detaylı

JET MOTORLARININ YARI-DĐNAMĐK BENZETĐŞĐMĐ ve UÇUŞ ŞARTLARINA UYGULANMASI

JET MOTORLARININ YARI-DĐNAMĐK BENZETĐŞĐMĐ ve UÇUŞ ŞARTLARINA UYGULANMASI makale JET MOTORLARININ YARI-DĐNAMĐK BENZETĐŞĐMĐ ve UÇUŞ ŞARTLARINA UYGULANMASI Bekir NARĐN *, Yalçın A. GÖĞÜŞ ** * Y.Müh., TÜBĐTAK-SAGE ** Prof. Dr., Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Havacılık ve Uzay Mühendisliği

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 719-726 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Akıllı Servo Sürücü ile Makina Otomasyonu Mesut ŞİRİNCAN *, Tarık ERFİDAN

Detaylı

Daha fazla seçenek için daha iyi motorlar

Daha fazla seçenek için daha iyi motorlar Daha fazla seçenek için daha iyi motorlar Kollmorgen, Universal Robots'un daha hafif ve daha güçlü olmasını sağlıyor Altı eksenli robotlar; örneğin, işleme ve üretim tesislerinde kullanılmaktadır. Bu robotlar,

Detaylı

IŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ LIGHT FOLLOWĐNG ROBOT PROJECT. Hasan ALTAŞ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP

IŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ LIGHT FOLLOWĐNG ROBOT PROJECT. Hasan ALTAŞ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP IŞIK ĐZLEYEN ROBOT PROJESĐ LIGHT FOLLOWĐNG ROBOT PROJECT Proje Yürütücüleri Hasan ALTAŞ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü, SĐNOP Tayfun KOÇ, Sinop Ünv. Meslek Yüksekokulu Mekatronik Bölümü,

Detaylı

FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ

FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ FOTOGRAMETRİ II FOTOGRAMETRİK DEĞERLENDİRME - ÇİFT FOT. DEĞ. Analog ve Analitik Stereodeğerlendirme BEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JDF336 FOTOGRAMETRİ II DERSi NOTLARI http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 634-639 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Fotovoltaik Paneller İçin Güneş Takip Edebilen Basit Ve Ekonomik Bir Sistem

Detaylı

İÇİNDEKİLER SAYFA Önsöz 4 Stratejik Planlama ve Bütçe Yol Haritası 5 Örnek İşletme Hakkında 6 Gider Yükleme Sistemi 8 Satış Bütçesi Oluşturma 9 Faaliyet Gider Bütçesi Oluşturma 12 Bütçe Sistem Otomasyonu

Detaylı

MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının

MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki

Detaylı

Entelektüel sermaye; Organizasyonun. faaliyetini sürdürebilmesini sağlayan maddi olmayan varlıkların tümüdür. (Brooking, 1996). ( Edvinsson, 1996).

Entelektüel sermaye; Organizasyonun. faaliyetini sürdürebilmesini sağlayan maddi olmayan varlıkların tümüdür. (Brooking, 1996). ( Edvinsson, 1996). Prof. Dr. Gökhan ÖZER Azmi TUNÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Tarafından 5-7 Mayıs 2011'de İzmir'de düzenlenen 10. Ulusal İşletmecilik Kongresinde Sunulmuştur. Entelektüel sermaye; zenginlik yaratmak üzere

Detaylı

DD25B. VOLVO ÇİFT TAMBURLU SİLİNDİRLER 2.6 t 18.5 kw

DD25B. VOLVO ÇİFT TAMBURLU SİLİNDİRLER 2.6 t 18.5 kw DD25B VOLVO ÇİFT TAMBURLU SİLİNDİRLER 2.6 t 18.5 kw 360 görüş alanı En uygun şekilde yerleştirilmiş kızaklı koltuk, açılı silindir yatakları ve eğimli motor kaputu tasarımına sahip DD25B sektörde öncü,

Detaylı

F İ R M a. Herşey Bir Kaynaktan. Düz profillerin ve baraların işlenmesinde uzman

F İ R M a. Herşey Bir Kaynaktan. Düz profillerin ve baraların işlenmesinde uzman F İ R M a Düz profillerin ve baraların işlenmesinde uzman EHRT ürün yelpazesi, busbarların komple işlemlerini (kesme, zımbalama ve büküm) içerir. Çalıştığımız firmalar genellikle elektrik endüstrisine

Detaylı

T.C. BİLECİK İL GENEL MECLİSİ Araştırma ve Geliştirme Komisyonu

T.C. BİLECİK İL GENEL MECLİSİ Araştırma ve Geliştirme Komisyonu Rapor No:01 Rapor Tarihi: 10.03.2011 muz İl Genel Meclisimizin 01.03.2011 tarih ve 2011/33 sayılı kararı doğrultusunda 08-09-10 Mart 2011 tarihlerinde toplanmıştır. İdaremiz araç parkında bulunan makine

Detaylı

Yenilikçi Teknolojiler www.ermaksan.com.tr Lazer Serisi. Yeni Nesil Fiber Lazer Kesim Makinesi

Yenilikçi Teknolojiler www.ermaksan.com.tr Lazer Serisi. Yeni Nesil Fiber Lazer Kesim Makinesi Yenilikçi Teknolojiler www.ermaksan.com.tr Lazer Serisi Yeni Nesil Fiber Lazer Kesim Makinesi R YENİ Fiber Laser Kesim Makinesi Koruyucu Cam Lazer ışınlarının verebileceği zararları engellemek ve sac kesimini

Detaylı

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi

Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 30 Temmuz 2012 ĐÇĐNDEKĐLER Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların Anlamı.........

Detaylı

USB KVM Switch. Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch. Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch

USB KVM Switch. Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch. Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch USB KVM Switch Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch Kullanma Kılavuzu DS-11403 (2 Portlu) DS-12402 (4 Portlu) 1 NOT Bu cihaz FCC kurallarının 15. Bölümü uyarınca,

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi

Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi FOTOGRAMETRİ I Fotogrametrik Temeller Yrd. Doç. Dr. Saygın ABDİKAN Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ JDF329 Fotogrametri I Ders Notu 2015-2016 Öğretim Yılı Güz Dönemi Tanımlar Metrik Kameralar Mercek Kusurları

Detaylı

Destekli Proje İşletme Prosedürü

Destekli Proje İşletme Prosedürü Destekli Proje İşletme Prosedürü Teknoloji Transfer Ofisi 2015 Yazan(lar) : Tarih : İlker KÖSE TTO Direktörü Onaylayan(lar) : Tarih : Prof. Dr. Ömer Ceran Genel Sekreter V. Prof. Dr. Sabahattin Aydın Rektör

Detaylı

Basın Bülteni. Marmaray Projesinde Rota Teknik İmzası BD235 23.06.2014

Basın Bülteni. Marmaray Projesinde Rota Teknik İmzası BD235 23.06.2014 Marmaray Projesinde Rota Teknik İmzası Bosch Rexroth ana bayisi Rota Teknik A.Ş. ile Japon TAISEI ve ANEL firmasının ortak olarak geliştirdiği Marmaray Tünel Havalandırma Elektropnömatik Kontrol Sistemi

Detaylı

SEYAHAT PERFORMANSI MENZİL

SEYAHAT PERFORMANSI MENZİL SEYAHAT PERFORMANSI MENZİL Uçakların ne kadar paralı yükü, hangi mesafeye taşıyabildikleri ve bu esnada ne kadar yakıt harcadıkları en önemli performans göstergelerinden biridir. Bir uçağın kalkış noktasından,

Detaylı

Saplama ark kaynağı (Stud welding) yöntemi 1920'li yıllardan beri bilinmesine rağmen, özellikle son yıllarda yaygın olarak kullanılmaktadır.

Saplama ark kaynağı (Stud welding) yöntemi 1920'li yıllardan beri bilinmesine rağmen, özellikle son yıllarda yaygın olarak kullanılmaktadır. SAPLAMA KAYNAĞI Saplama ark kaynağı (Stud welding) yöntemi 1920'li yıllardan beri bilinmesine rağmen, özellikle son yıllarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Arkın metalleri ergitme özelliğinden yararlanarak

Detaylı

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Siirt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama

Detaylı

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.

SİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır. SAYI: 2013/03 KONU: ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUM ANKARA,01.02.2013 SİRKÜLER Gelişen ve büyüyen ekonomilerde şirketler arasındaki ilişkiler de çok boyutlu hale gelmektedir. Bir işin yapılması

Detaylı

Parametrik Yapı Modelleme: BIM in Temeli

Parametrik Yapı Modelleme: BIM in Temeli REVIT YAPI BİLGİ SİSTEMİ Parametrik Yapı Modelleme: BIM in Temeli Bu dokümanda parametrik yapı modellemesi hakkında kısa bir bilgi verilecek, BIM (yapı bilgi sistemi) çözümünün gerçek bir parametrik yapı

Detaylı

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2009 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI

ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI Ali ÖZKURT Orman Yüksek Mühendis Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü PK.18 33401 TARSUS 1.GİRİŞ Türkiye'de orman varlığının

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

En İyi Uygulamalar ve Kullanım Kılavuzu

En İyi Uygulamalar ve Kullanım Kılavuzu En İyi Uygulamalar ve Kullanım Kılavuzu Bu kılavuz, GBT En İyi Uygulamaları ve Kullanım Kılavuzu na bir tamamlayıcı kılavuz oluşturmak için tasarlanmıştır. Green Break Patlamasız Güvenlik Güç Kartuşlarının

Detaylı

Sound Bar. Başlangıç Kılavuzu HT-CT370

Sound Bar. Başlangıç Kılavuzu HT-CT370 Sound Bar Başlangıç Kılavuzu HT-CT370 İçindekiler Ayar 1 Kutunun içindekiler 4 2 Kurulum 5 3 Bağlantı 6 4 Sistemin açılması 8 5 Sesin dinlenmesi 9 Temel İşlemler Ses efektlerinin keyfini çıkarma 10 Sesin

Detaylı

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları

Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne

Detaylı

Fizik ve Ölçme. Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır

Fizik ve Ölçme. Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır Fizik ve Ölçme Fizik deneysel gözlemler ve nicel ölçümlere dayanır Fizik kanunları temel büyüklükler(nicelikler) cinsinden ifade edilir. Mekanikte üç temel büyüklük vardır; bunlar uzunluk(l), zaman(t)

Detaylı

SİRKÜLASYON POMPALARINDA HİDROLİK VE ELEKTRİKSEL TASARIMIN ENTEGRASYONU. Cem AYBAR ARAŞTIRMA / İNCELEME ISITMA HAVA KOŞULLANDIRMA HAVALANDIRMA

SİRKÜLASYON POMPALARINDA HİDROLİK VE ELEKTRİKSEL TASARIMIN ENTEGRASYONU. Cem AYBAR ARAŞTIRMA / İNCELEME ISITMA HAVA KOŞULLANDIRMA HAVALANDIRMA ARAŞTIRMA / İNCELEME ISITMA HAVA KOŞULLANDIRMA HAVALANDIRMA SU ŞARTLANDIRMA SU ARITIMI ENERJİ OTOMATİK KONTROL BİNA OTOMASYON Cem AYBAR İŞ YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON MALİYE / FİNANS MÜHENDİSLİK GELİŞTİRME

Detaylı

Dört Rotorlu Döner Kanat İnsansız Hava Aracı Test Düzeneği Geliştirilmesi

Dört Rotorlu Döner Kanat İnsansız Hava Aracı Test Düzeneği Geliştirilmesi Dört Rotorlu Döner Kanat İnsansız Hava Aracı Test Düzeneği Geliştirilmesi Hakan Üçgün 1, İrfan Ökten 1, Uğur Yüzgeç 1, Metin Kesler 1 1 Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar

Detaylı

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ

KİTAP İNCELEMESİ. Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri. Tamer KUTLUCA 1. Editörler. Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice AKKOÇ Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2012) 287-291 287 KİTAP İNCELEMESİ Matematiksel Kavram Yanılgıları ve Çözüm Önerileri Editörler Mehmet Fatih ÖZMANTAR Erhan BİNGÖLBALİ Hatice

Detaylı

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 574-580 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Bulanık Mantık İle Akıllı Fırının Modellenmesi Ebru GÜNDOĞDU a,*, Köksal

Detaylı

Proje Tasarım Esasları Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler TÜBİTAK Üniversite Öğrenci Projesi Hazırlama

Proje Tasarım Esasları Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler TÜBİTAK Üniversite Öğrenci Projesi Hazırlama Proje Tasarım Esasları Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler TÜBİTAK Üniversite Öğrenci Projesi Hazırlama İçerik Giriş Proje amacı Yöntem ve metotlar Örnek 2 Giriş 3 Alt Sorunlar Odaklama ve sorun analizi

Detaylı

5. ÜNİTE KUMANDA DEVRE ŞEMALARI ÇİZİMİ

5. ÜNİTE KUMANDA DEVRE ŞEMALARI ÇİZİMİ 5. ÜNİTE KUMANDA DEVRE ŞEMALARI ÇİZİMİ KONULAR 1. Kumanda Devreleri 2. Doğru Akım Motorları Kumanda Devreleri 3. Alternatif Akım Motorları Kumanda Devreleri GİRİŞ Otomatik kumanda devrelerinde motorun

Detaylı

BÖLÜM 9. Sayıcılar, S7 200 CPU 212...226 serilerinde C ile gösterilir. Sayıcılar, S7 200 CPU 212...226 serilerinde: Yukarı sayıcı (Counter up CTU ),

BÖLÜM 9. Sayıcılar, S7 200 CPU 212...226 serilerinde C ile gösterilir. Sayıcılar, S7 200 CPU 212...226 serilerinde: Yukarı sayıcı (Counter up CTU ), BÖLÜM 9 SAYICILA ( Counters) ( C ) Sayıcılar, girişine verilen ve 0 sinyalinin belirli sayısından sonra çıkışını yapan elemanlardır Sayma işlemi yukarı olabildiği gibi aşağı da olabilir Sayıcılar, batarya

Detaylı

Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü Pazarlama Programı Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN

Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü Pazarlama Programı Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü Pazarlama Programı Öğr. Gör. Cansu AYVAZ GÜVEN Elektronik Pazarlama İnternet E-Pazarlama İnternet Nedir? İnternet, dünya üzerinde milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan

Detaylı

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET DOI= 10.17556/jef.54455 Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 Genişletilmiş Özet Giriş Son yıllarda

Detaylı

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18

Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü 07.03.2012 06:18 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/201203... 1 of 5 6 Mart 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28225 Atatürk Üniversitesinden: YÖNETMELİK ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ ASTROFİZİK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Detaylı

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu

Detaylı

RTX6_LRN Kod öğrenmeli Uzaktan kumanda

RTX6_LRN Kod öğrenmeli Uzaktan kumanda RTX6_LRN Kod öğrenmeli Uzaktan kumanda delab Deniz Elektronik Laboratuvarı Tel:026-348 65 2 Genel amaçlı, 6 Röle çıkışlı toggle (buton tip) geçici hafızalı (momentary) ve latch olarak çalışabilen alıcı,verici

Detaylı

MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI

MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI TC. TEKĠRDAĞ VALĠLĠĞĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI 12 OCAK 2011 MALKARA/TEKĠRDAĞ SU KĠRLĠLĠĞĠ: Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı

Detaylı

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba 1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama

Detaylı

Koru1000. Koru1000. beklentilerinizin ötesinde!

Koru1000. Koru1000. beklentilerinizin ötesinde! Koru1000 Koru1000 beklentilerinizin ötesinde! 2016 5 10 15 bar 16 Koru1000 Ölçemezsen, Yönetemezsin! 2 Koru1000 bir ENVEST ürünüdür. envest ba k y y! Envest, enerji ve su verimliliğini ön planda tutan,

Detaylı

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin

Detaylı

HAYALi ihracatln BOYUTLARI

HAYALi ihracatln BOYUTLARI HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında

Detaylı

GAZİANTEP İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARLARI PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ TOPLANTISI

GAZİANTEP İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARLARI PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ TOPLANTISI GAZİANTEP İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARLARI PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ TOPLANTISI TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARI NEDİR? Yarışma ortamı olmadığı için öğrencilerimizin üzerindeki baskı kaldırılarak

Detaylı

OTOMATİK TRANSMİSYONLAR

OTOMATİK TRANSMİSYONLAR OTOMATİK TRANSMİSYONLAR Taşıtın hızına, gaz kelebeği pozisyonuna yük ve yol şartlarına bağlı olarak viteslerin otomatik olarak değişmelerine imkan veren bir sistemdir. Otomatik transmisyonla,mekanik ve

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

GERÇEK ZAMANLI GÜÇ KALİTESİ İZLEME SİSTEMLERİ İLE ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMLERİNDEKİ GÜÇ KALİTESİNİN İNCELENMESİ. Hüseyin ERİŞTİ 1, Yakup DEMİR 2

GERÇEK ZAMANLI GÜÇ KALİTESİ İZLEME SİSTEMLERİ İLE ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMLERİNDEKİ GÜÇ KALİTESİNİN İNCELENMESİ. Hüseyin ERİŞTİ 1, Yakup DEMİR 2 Fırat Üniversitesi-Elazığ GERÇEK ZAMANLI GÜÇ KALİTESİ İZLEME SİSTEMLERİ İLE ELEKTRİK DAĞITIM SİSTEMLERİNDEKİ GÜÇ KALİTESİNİN İNCELENMESİ Hüseyin ERİŞTİ 1, Yakup DEMİR 2 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

EMBEDDED SYSTEMS CONTROLLED VEHICLE

EMBEDDED SYSTEMS CONTROLLED VEHICLE EMBEDDED SYSTEMS CONTROLLED VEHICLE İbrahim TEMEL Danışman : Y. Doç. Dr. Rıfat EDİZKAN Elektrik Elektronik Mühendisliği Günümüzde kullanılan birçok gömülü sistemin uygulamaları çevremizde mevcuttur. Bu

Detaylı

MEVCUT OTOMATĐK KONTROL SĐSTEMLERĐNĐN BĐNA OTOMASYON SĐSTEMĐ ĐLE REVĐZYONU VE ENERJĐ TASARRUFU

MEVCUT OTOMATĐK KONTROL SĐSTEMLERĐNĐN BĐNA OTOMASYON SĐSTEMĐ ĐLE REVĐZYONU VE ENERJĐ TASARRUFU MEVCUT OTOMATĐK KONTROL SĐSTEMLERĐNĐN BĐNA OTOMASYON SĐSTEMĐ ĐLE REVĐZYONU VE ENERJĐ TASARRUFU Erdinç S AYIN 1968 yılında Đstanbul'da doğdu. 1989 yılında Đstanbul Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7 İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer

Detaylı

İstemci Yönetimi ve Mobile Printing (Mobil Baskı) Çözümleri

İstemci Yönetimi ve Mobile Printing (Mobil Baskı) Çözümleri İstemci Yönetimi ve Mobile Printing (Mobil Baskı) Çözümleri Kullanıcı Kılavuzu Telif Hakkı 2006 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Microsoft ve Windows, Microsoft Corporation kuruluşunun ABD'de

Detaylı

YATAY SARIM MAKİNASI SB-YSM-500

YATAY SARIM MAKİNASI SB-YSM-500 YATAY SARIM MAKİNASI SB-YSM-500 Ana Parçaları ve çalışma şekli Nu. PARÇA AÇIKLAMA 1 Ana kontrol paneli 2 Sarıcı gövdesi 3 Baglantı aynası Dokunmatik ekran ile donatılmış, Operatör makine ve bileşenlerini

Detaylı

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ

KORELASYON VE REGRESYON ANALİZİ KORELASON VE REGRESON ANALİZİ rd. Doç. Dr. S. Kenan KÖSE İki ya da daha çok değişken arasında ilişki olup olmadığını, ilişki varsa yönünü ve gücünü inceleyen korelasyon analizi ile değişkenlerden birisi

Detaylı

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu

Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Fizik I (Fizik ve Ölçme) - Ders sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Hilmi Ku çu Bu bölümde; Fizik ve Fizi in Yöntemleri, Fiziksel Nicelikler, Standartlar ve Birimler, Uluslararas Birim Sistemi (SI), Uzunluk, Kütle ve

Detaylı