VARICARD-KARDi Yazılımı

Transkript

1 VARICARD-KARDi Yazılımı Kullanım kılavuzu 1.1 Versiyonu

2 Avrupa daki temsilcisi: JAN MİCHAEL KUBIN C.A.T. ADRES: Gercenova 856/3, Prague, The Republic of Czech, TELEFON: Belge sayısı: Belge yenileme tablosu Revizyon Not 1.0 İlk sayısı 1.1 Dinakont programının betimlemesi yapılmıştır Sürekli yetkinleştirme işlemine göre eşya nitelemesini kötüleştirmeyen ve bu kullanım kılavuzunda öngörülmeyen değişiklikler yapılabilir. Var olan dizgi hataları ve yanlışlıkları kılavuzun sonraki versiyonlarda düzeltilecektir. Eşya kullanım süresinde herhangi bir hata ve yanlış belirlerseniz, lütfen bize bildirin.

3 İçindekiler Kısaltmalar Giriş Sınırlamalar VARICARD-KARDi Yazılım yüklemesi Windows sistemi VARICARD-KARDi Yazılım işlemesi VARICARD-KARDi ana penceresi: KARDiVAR Kayıt defteri Genel bilgiler Kartotekler Veritabanları Hasta kartları Ana pencere menüsü Muayeneye genel bakış ve düzeltme Muayene sonuçlarına genel bakış VARICARD-KARDi Yazılımı. EKG girişi penceresi Genel bilgiler Yeni muayene girişi Önceden kaydedilen muayeneye genel bakış Muayene düzeltmesi RR araliği işlemesi EKG girişi penceresinin ek özellikleri «Sağlık pasaportu» - OutDoc un biçimleme programı Dinakont programı önceden belirlenmiş tarihler içirisinde düzenlenen hız göstergesi çizimlerine genel bakış ve çıktısı KARDiVAR stres değerlendirme sisteminin çalışma algoritması Ek-A : Veritabanının yapısı

4 Kısaltmalar Kısaltma KİG EKG DSAİ KAH İS KB ESV Y Anlamı Kardiyointervalogram Elektrokardiyogram Düzenleyici sisteminin aktivite indisi Kalp atım hızı İşletimsel sistemi Kişisel bilgisayar Evrensel seri veriyolu Yazılım 4

5 1. Giriş VARICARD-KARDi Yazılımı KARDiVAR sistemi ile kullanılmaktadır. KARDiVAR Sistemi stres değerlendirme ve kalp hızı değişkenliğin tahlili için hazırlanan bilgisayar destekli bir sistemdir. KARDiVAR Sistemi KAH, DSAİ ve stres düzeyi noninvasiv gözetimini 6 standart EKG defleksiyonları, yani 4 elektrotları yardımı ile sağlamaktadır. Bu defleksiyonlar hastanın el ve ayak bileklerine giydirilmektedir, bundan dolayı hastalar soyunmak zorunda değillerdir. KARDiVAR Sistemi stres düzeyi değerlendirmesi ve belirlenmesi, kalp hızı değişkenliği değerlendirmesi ve Trafik ışıkları skalası olarak gösterilmesi (stress düzeyi basit renkli skalasının yardımı ile gösterilmektedir) yoluyla sağlamaktadır. Bu sistemi kalp hızı değişkenliği temel parametreleri değerlendirmesini ve görüntülemesini, vasıfsız olarak hüküm ve yorum yapmasını sağlamaktadır. 1.1 Sınırlamalar KARDiVAR Sistemi sadece yetişkin insanların EKG sinyal değerlendirmesi için tahsis edilmiştir. 18 yaşın altındaki hastalar için uygun değildir. Bu sistem yaşlarında olan çocuklara karşı sadece parametre değiştirme dağılımının eğilim belirlemesi için kullanılmaktadır. Çocuklar ve bebekler için sistemin her somut olayında işlenmesini doktor belirlemektedir. KARDiVAR Sistemi tanı koyma için kullanılmamaktadır! Sistemin işlevi kalp hızı değişkenliğin yardımı ile düzenleyici sisteminin aktivite indisini belirlemesidir ve aykırılık hakkında bilgi vermesidir. KARDiVAR Sistemi diğer klinik kalp teşhis yöntemlerin yerine koymamaktadır; bu sistem kalp hızı değişkenliği hakkında ek bilgi vermektedir. Hastanın ilaç alma yöntemi DSAİ belirtme doğruluğunu ve hüküm/yorum yapmasını etkileyebilir. Sistem ilaç alma süresinde kullanılırsa günlük muayene sonuçlarını ve tedavisi başlamadan önce verilen sonuçlar ile kıyaslamak gerekmektedir. Ayrıca bkz. KARDiVAR stres düzeyi değerlendirme sistemi Kullanım kılavuzu. 5

6 2. VARICARD-KARDi Yazılım yüklemesi 2.1 Windows sistemi VARICARD-KARDi yazılım CD sini bilgisayarınızın CD/DVD sürücüsüne yerleştirin. Ekranda otomatik açılan bir pencere görünecektir. (Resim 1) Resim 1. Önce HASP HL elektronik anahtarının sürücüsü yüklenmelidir. Bunun için ekrana otomatik olarak gelen pencerede gereken seçenek seçilmelidir. Başarılı sürücü yüklemesinden sonra elektronik anahtarı USB-portuna bağlanmalıdır. Sonra bilgisayarınıza cardio yoğunlaştırıcı bağlanmalıdır. İşletim sistemi KARDiVAR aletinin sürücüne giden yolu sorar bu aşamada CD den driver klasörü seçilmelidir. Sonra BDE (Borland Database Engine) ni yüklenmelidir. Bunun için otomatik açılan pencereden gereken seçenek seçilmelidir. Bundan sonra VARICARD-KARDi yazılım yüklemesini ve Sağlık Pasaportu OutDoc un çıktı programını başlatabilirsiniz. Yüklemeye başlarken ekranda yeni bir penceresi görünüyor (Resim 2). Gereken noktaları seçmeli ve yazılım talimatlarına uymalısınız. 6

7 Resim 2. 7

8 3. VARICARD-KARDi Yazılım işlemesi 3.1 VARICARD-KARDi ana penceresi: KARDiVAR Kayıt defteri Genel bilgiler KARDiVAR programını başlatma gerekmektedir. (bundan böyle program olarak anılacaktır). Bunun için Windows masaüstünde KARDiVAR kısayoluna iki kere tıklamak gerekmektedir ya da sırayla şu şekilde seçilmelidir: Başlat -> Tüm programlar -> RAMENA -> KARDiVAR -> KARDiVAR. Ekranda KARDiVAR programının ana penceresi görünecek: KARDiVAR Kayıt defteri (Resim 3) (bundan böyle ana penceresi olarak anılacaktır). Resim 3. Bu pencere kartoteklerle, hasta listeleriyle işlemlerine ve kardiyo sinyallere, muayenelere ya da muayene sonuçlarına genel bir bakış sağlamaktadır, bunun dışında yeni muayene giriş penceresinin ekrana getirilmesini yada önceden girilen muayeneye genel bakış sağlamaktadır. Pencere merkezinde olan Hasta kartları listesi hasta listesini içermektedir. Eğer program ilk defa yüklenmişse ve bilgisayarınızda eski veritabanı yoksa, programın ilk işletilmesinde bu liste boş olacaktır. Hasta listeleri daha rahat kullanım için kartoteklerle birleştirilmiştir. Kartotekler, her hasta hakkında olan bilgiler dışında eğer varsa her hasta için kardiyo sinyallerini ve onun muayene sonuçlarını da (sinyallerini ve sonuçlarını) içermektedir. 8

9 Pencerenin alt kısmında iki sayfa imlerin Kardiyo sinyallar ve Sonuçlar yardımı ile geçilebilen iki liste vardır. Aynı zamanda sadece bir liste görünmektedir. Kardiyo sinyaller listesi bugünkü hastanın muayene bilgilerini içermektedir: muayene tarihi ve saati ( Tarih ve saati kolonu), muayene süresi ( Süre kolonu), muayenede kanal/sinyal sayısı ( Kanallar kolonu) ve muayene yorumları ( Yorumlar kolonu). Sonuçlar listesi hastanın muayene sonuçlarını içermektedir: sonuç alma tarihi ve saati ( Tarih ve saati kolonu), her kolon değişkenlik rakamlarını içermektedir. Ana pencerede olan bütün listeler her kolona göre ayırabilirler. Bunun için pencerede istediğiniz kolonunu tıklamaktadır. kullanılmaktadır. ve butonları hasta kartlarının işlenmesinde butonu EKG girişi diyalog penceresini açmaktadır. Pencerenin altında bulunan butonu Kardiyo sinyaller listesinin ve hastanın veritabanında kaydedilen muayenelerine ulaşmak için kullanılır. Pencerenin altında bulunan butonu Sonuçlar listesinin ve hastanın veritabanında kaydedilen muayenelerine ulaşmak için kullanılır. Bu buton Sonuçlar diyalog penceresini açmaktadır Kartotekler Eğer program ilk defa yüklenmişse ve bilgisayarınızda eski veritabanları yoksa, ilk çalıştırmada oluşturulan veritabanı boş bir kartotek ile oluşturulacaktır. Oluşturulan kartoteğin adı Kartotek1 olmaktadır. Kartotek listesi penceresinin sol merkez kısmında bulunmaktadır Kartotek listesi olarak adlandırılmıştır. Kartoteğinin adı değiştirilebilir. Bunun için kartotek listesinde istenen kartoteği sağ tuşla tıklamak gerekir. İçerik menüsü ekrana gelir (Resim 4). Yeniden adlandır seçeneğini tıkladıktan sonra diyalog penceresi açılır. Burada seçilen kartoteğin yeni adı yazılır ve OK butonuna tıklanır. Resim 4. 9

10 Kartotek ekle seçeneğinden boş bir kartotek oluşturulabilir. Burada benzer bir pencere açılmaktadır. Burada düzenlenen kartoteğin adı yazılmaktadır ve Giriş butonuna tıklanmalıdır. Bu işlemden sonra kartotek listede gözükecektir ve hasta kartlarını içerecektir. Sil seçeneğinden seçilmiş kartoteği ve onun içeresinde bulunan bütün hasta kartlarını, muayeneleri ve muayene sonuçlarını kurtarılamaz şekilde silmektedir. Dikkat edin! Veritabanları Kartotekler veritabanlarını oluşturmaktadır. Veritabanı Windows un aynı klasörde bulunan dosya takımıdır. Veritabanının adı klasörün adına uygun olmalıdır. Buna göre programın bilgi saklama sistemi şöyledir: veritabanı bir (ya da birkaç) kartoteği içermektedir. Her kartotek hasta kartlarını, muayeneleri ve muayene sonuçlarını içermektedir. Kartotek boş olabilir ve hasta kartlarını içermeyebilir. (Programın ilk çalıştırılmasında ya da yeni kartotek oluşturulduğunda) Program birkaç veritabanı ile çalışabilir. Ama aynı zamanda sadece bir veritabanı işe çalışır. Yukarıda da belirtmiş olduğumuz üzere programın ilk çalıştırılmasında veritabanı oluşmuştur ve bir kartoteği içermektedir - Kartotek1. Bu veritabanı varsayılan olarak C:\Program Files\RAMENA\Database\ klasöründe bulunmaktadır. Açık veritabanı hakkında bilgiler program ana penceresinin aşağı kısmında durum satırında bulunmaktadır. Cari veritabanı değiştirilebilir. Bunun için Kartotek -> Veritabanını düzenle menü seçeneği seçilmelidir. Açılan diyalog penceresinden diğer veritabanını içeren klasör seçilmelidir.. İstediğiniz klasörü seçip OK butonuna tıklanmalıdır. Herhangi bir sorun çıkmaz ise program seçilmiş veritabanını açar ve kartotek listesinde seçilmiş veritabanında bulunan kartotek listesi görüntülenir. Eğer program İstediğiniz veritabanı bulunamamıştır mesajını verirse, seçilmiş klasörde veritabanı olmadığını (veritabanını oluşturan gerekli dosyaların olmadığını), ya da bu veritabanının boyutun farklı olduğunu ve programın desteklemediğini gösterir. Program aynı şekilde veritabanlarını düzenlemektedir. Bunun için Kartotek -> Veritabanını düzenle menü seçeneği seçilmelidir. Yeni diyalog penceresinde yeni veritabanının konumu seçilip ve orada yeni katalogu düzenleyebilirsiniz. Düzenle butonuna tıklandıktan sonra yeni veritabanı seçilmiş katalogda oluşturulmaktadır Hasta kartları Programın ilk çalıştırılmasında hasta kartları listesi boştur. Hasta kartını düzenlemek gerekmektedir. Programının ana penceresinde butonuna ya da Kartotek -> Yeni kart butonuna tıklanmalıdır. Hasta kartı penceresi görünecektir (Resim 5). 10

11 Resim 5. Bu pencerede hasta bilgileri girişi ya da değiştirme işlemleri gerçekleştirilir Pencerenin yukarı kısmında butonu vardır. Bu buton diyalog penceresi alanında bilgi değiştirilmesini kilitlemektedir. Eğer tıklanmış ise, bilgileri değiştirebilirsiniz, tıklanmış halde değilse bilgileri değiştiremezsiz. Kayıtları kilitleyip kilitlememek sizin elinizdedir. Yeni kartı düzenleme işleminden dolayı bu buton basılı halde gelmiştir, yani pencere hasta bilgi girişine hazır bulunuyordur. Sonraki butonu kartın kartoteğe kaydedilmesi için tahsis edilmiştir. Bu pencerede bulunan bilgiler değiştirilmediği sürece bu buton kullanılamaz. butonu hasta kartı ekranını kapatmaktadır. Eğer mevcut kartta herhangi bir değişiklik varsa, program bunun hakkında uyarı verecektir. Kartlarda bulunan hasta bilgileri üç gruba ayrılmıştır: genel bilgiler, hastanın adresi ve çalışma geçmişi. Her grubun kendi 11

12 butonu sayfa imi vardır. Genel bilgiler butonu varsayılan olarak açılmaktadır ve buradan hasta kartına hasta hakkında genel bilgileri ekleyebiliriz: Hastalık raporu sayısı alanı kartoteğinde olan kartın sayısı (otomatik olarak doldurulmaktadır, ama isteğe göre değiştirilebilir); Yazılma tarihi ve saati alanı kart formu doldurma tarihi ve saati (otomatik olarak doldurmaktadır, ama isteğe göre değiştirilebilir); Cinsiyet alanı hastanın cinsiyeti ( butonu yardımı ile seçilebilir); Adı, Soyadı, Baba adı alanı hastanın adı, soyadı ve baba adı; Doğum tarihi alanı hastanın doğum tarihi (sadece doğum günü ya da doğum tarihini belirtebilirsiniz - Boyu (cm.) alanı hastanın boyu (cm.); Kilo (kg.) alanı hastanın kilosu (kg.); butonu yardımı ile seçilebilir); Notlar alanı hastanın üzerinde yapılan yorumlar. bilgilerini kapsamaktadır, örneğin, Resim 6 da doldurulmuş bir hasta kaydı bulunmaktadır, ve Adres sayfa imine geçmektedir (Resim 7). Resim 6. 12

13 Resim 7. Bu alanlar hastaların ikamet yeri bilgilerini içerebilirler. Bu alanları doldurmak zorunda değilsiniz. Hasta kartının sonraki sayfa imi Çalışma yeri dir (Resim 8). Bu sayfa imi hastanın adresi sayfa imiyle benzerdir. Bu alanları da doldurmak zorunda değilsiniz. Bütün gereken bilgileri hasta kartına doldurup, kartı kartoteğinde kaydetmek için butonuna tıklanmalıdır. Kaydetme işlemesinde herhangi bir yanlışlık olursa (örneğin, bu kartın kayıt numarası halihazırda vardır ya da gereken bir alan henüz doldurmamış ise), program size bilgi verecektir. Bu gibi durumlarda gereken bilgileri değiştirmek (ya da doldurulmak) ve kartı yeniden kartoteğe kaydetmek zorundasınız. Başarılı kaydetmeden sonra kartı Kapat butonunun yardımı ile kapatabilirsiniz. Yeni satır ana penceresinin hasta listesinde görünecektir. Hasta kartını açmak için önce ana pencereden hasta kartları listesinde gereken satırı seçilmelidir butonuna tıklanmalıdır ya da Kartotek -> Kartını aç menüsü kullanılmalıdır. Sonra hasta kartı ile bir pencere 13

14 görünecektir. Bu pencere genel bakış durumunda olacaktır ( butonuna basılmamış halde olacaktır). Eğer siz kartı değiştirmek isterseniz, bu butonuna tıklamak zorundasınız. Hasta kartını açmak isterseniz, ana pencerede hasta kartları listesinde olan satıra iki kez tıklayabilirsiniz. Resim 8. Kartı içerik menüsünün yardımı ile düzenleyebilirsiniz, açabilirsiniz ya da silebilirsiniz. Bunun için hasta kartlari listesine sağa tıklamak gerekir (Resim 9). Resim 9. 14

15 3.1.5 Ana pencere menüsü Kartotek -> Veritabanını aç seçeneği sürmekte olan veritabanını açmaktadır; Kartotek -> Veritabanını düzenle seçeneği yeni veritabanını (yeni katalogunda) düzenlemektedir; Kartotek düzenlemektedir; -> Yeni kartı seçeneği hastalar için yeni kartı Kartotek -> Kartını aç seçeneği hasta kartının değiştirmesini olanaklı kılmaktadır; Kartotek -> Dış veri al seçeneği önceden girilen verilerin yüklemesini ve onun yeni hasta kartına bağlamasını olanaklı kılmaktadır (bu veri Kardiyo sinyaller listesinde görünmektedir); Kartotek -> Çıkış seçeneği programdan çıkış; Düzeltme -> Sil seçeneği yardımı ile kartoteği, kartını, muayeneyi ya da muayene sonuçlarını silebilirsiniz; Biçim -> Yenile seçeneği pencereyi yenilemektedir; Ayarlama -> Alanını ayarla seçeneği Hasta kartları listesi listesinin biçimi ayarlamaktadır; Ayarlama -> Dil seçeneği yardımı ile program arayüz dilini seçebilirsiniz; Yardım -> Program hakkında seçeneği yardımı ile program hakkında bilgileri inceleyebilirsiniz Muayeneye genel bakış ve düzeltme Önceden düzenlenmiş muayeneye EKG girişi diyalog penceresinden bakılmaktadır ve düzenlenmektedir. Bu pencereyi açmak için önce hasta kartları listesinde gereken hasta seçilmelidir. Eğer seçilmiş hastada herhangi bir muayene varsa, Kardiyo sinyallar listesi boş olmayacaktır. Bu listede her satır bir muayeneyi göstermektedir. Gereken muayene seçilip tıklanmalıdır Muayene sonuçlarına genel bakış butonuna Önceden alınmış muayene sonuçlarına Muayene sonuçları diyalog penceresinden bakılmaktadır. Bunun için önce hasta kartları listesinde gereken 15

16 hastası seçilmelidir. Eğer bu hastanın herhangi bir muayene kaydı varsa ve buna göre herhangi bir sonuç oluşmuşsa, bu sonuçlar Sonuçlar listesinde görünecektir. Bu listede her satır bir muayenenin sonuçlarını göstermektedir. Gereken sonuçları (satırını) seçmeli ve butonuna tıklanmalıdır. Bu pencerede birkaç sayfa imi vardır. Her sayfa imi gereken grafiği ya da metin bilgilerini içeren sayfaya geçiş sağlamaktadır. DSAİ sayfa imi Düzenleyici sisteminin aktivite indisi grafiğini göstermektedir (Resim 10). Bariz bir tasviri için Trafik ışıkları sistemi kullanılmaktadır. Bu sistemde YEŞİL, SARI VE KIRMIZI durumlar vardır: hastanın normal durumu, prenozolojik durumu (sağlık-hastalığa geçiş durumu) ve prepatolojik durumu (doktorların dikkatine sunulmaktadır). Gene 10-puanlı durum değerlendirme sistemi kullanılmaktadır. Bu sistem durum merdiveni olarak görünmektedir. Resim 10. Aralar sayfa imi kardiyointervalogramını göstermektedir. Temelinde muayene sonuçları esas alınmıştır. (Resim 11). 16

17 Resim 11. Histogram, Saçılım diyagramı, Oto korelasyon ve Spektrum sayfa imleri uygun olarak histogramın, saçılım diyagramının, oto korelasyonun ve spektrumun grafiklerini göstermektedir. (Resim 12-15). Resim

18 Resim 13. Resim

19 Resim 15. Metin 1, Metin 2 ve Metin 3 sayfa imlerde bütün muayene sonuçlarını içeren çıkış belgeleri vardır. Bu belgelerde üç sayfa vardır. Birinci sayfada ( Metin 1, Resim 16) bilgi grafiği yukarıda sözü geçen grafikler vardır. İkinci sayfada ( Metin 2, Resim 17) kalp hızı değişkenliği hakkında veri metinleri vardır: istatistik, otokorelasyonlu ve spektrum analizi. Üçüncü sayfada ( Metin 3, Resim 18) düzenleyici sistemi durumunun genel değerlendirmesi vardır. 19

20 Resim16. 20

21 Resim

22 Resim 18. Bu diyalog penceresinde bulunan herhangi bir bilgi yazdırılabilir durumdadır. Bunun için bu pencerede Dosya -> Yazdır seçeneği kullanılır ya da butonuna tıklanmalıdır. Yeni açılan Yazdırmaya hazırlama penceresinde işletim sisteminde var olan yazıcılardan birisini seçilir ve yazdırılacak grafiğin boyutunu ve yerleştirme ayarlarını belirtilir. Muayene sonuçları penceresinde olan grafikler işletim sisteminin belleğine grafik nesnesi olarak kopyalanabilir. Bunun için Kopyala -> Görüntü olarak seçeneği ya da Ctrl+C tuş bileşimi kullanılır. Muayene sonuçları diyalog penceresinden çıkmak ve programın ana penceresine dönmek için seçeneği seçilmelidir. butonuna tıklanmalı ya da Dosya -> Çıkış 22

23 3.2 VARICARD-KARDi Yazılımı. EKG girişi penceresi Genel bilgiler Bu diyalog penceresi sinyallerin KARDiVAR sisteminin donanım bileşenine girişini kontrol etmektedir ve veritabanında önceden kaydedilen sinyallere genel bakış ve düzeltmeler için tahsis edilmiştir. EKG girişi penceresi program ana penceresinden butonuna tıklayarak açılır. Programın çalışma şartlarını inceleyelim. Ayarlar -> Senaryoyu seç seçeneği hastanın muayene senaryolarını içeren bir diyalog penceresini açmaktadır. Varsayılan olarak programda iki senaryo vardır: Basit muayene ve Orto analizi. (Resim 19). Resim 19. Basit muayene senaryosu sinyallerin Sinyalin giriş zamanı satırında saptanmış süre içinde (varsayılan olarak 5 dakika) girişini öngörmektedir. Orto analizi senaryosu sinyallerin kademeli girişini öngörmektedir. Her kademenin kendi süresi ve adı vardır. Kademeler sıra ile zincirlenmiştir. Gerekirse ayarlamalarda kademelerin değişmesi zamanında ses sinyalini tespit edebilirsiniz. 23

24 Senaryo bileşimine ( Basit muayene senaryosu dışında) Cari senaryoyu düzenle butonuna tıklayarak bakabilirsiniz (Resim 20). Resim 20. Muayene kademe ayarı penceresinde Ekle butonuna tıklayarak senaryo kademe listesine yeni bir kademe ekleyebilirsiniz ( Kademe ekle adında bir diyalog penceresi görünmektedir). Sil butonuna tıklayarak kademe listesinden bir kademeyi silebilirsiniz. Sakla butonu yardımı ile senaryonun tüm yapısını dosyaya kaydedebilirsiniz (bütün kademeler ve ayarlamalar). Sonra kaydedilmiş dosya Yükle butonu yardımı ile yüklenebilir. Not: varsayılan olarak bu iki senaryonun ( Basit muayene ve Orto analizi ) düzenleme sınırlaması vardır, ve silinememektedir. Muayene kademelerini ayarla penceresinde senaryoyu oluşturan bir kademe listesi vardır. Orto analizi senaryonunda, gördüğümüz gibi, üç kademe vardır. Her kademede kendi standart ayarlamaları vardır. Bunları eklemek, sıralarını değiştirmek ve/veya değiştirmek için gereken kademeyi seçmeli ve Ekle veya Değiştir butonlarına tıklanmalıdır (Resim 21). Açılan pencerede kademeler ayarlanabilir: Kademenin adı; Kademenin süresi; 24

25 Kademenin tipi (eğer kademenin tipi Fikse edilmiş solunum olursa, sinyallerin girişi süresince solunum indikatörü penceresi ek olarak görüntülenecektir); Kademenin başlangıçta gösterilmiş mesaj metni (eğer Mesajları göster onay imi işaretlenmiş ise); Kademenin değişmesi halinde sinyallerin girişinin durdurulmasına Devam et butonuna tıklayana kadar izin verilmesine (eğer Girişini kademenin başlangıçta durdur onay imi işaretlenmiş ise). Resim 21. Ayarlar -> Opsiyonlar seçeneği Ayarlar diyalog penceresini göstermektedir. Bu pencere EKG girişi pencere ayarları için tahsis edilmiştir. Bu pencerenin sayfa imlerinin yardımı ile seçilen üç kısmı vardır: Genel (Resim 22), Kardiyogram (Resim 23) ve İntervalogram (Resim 24). Genel sayfa imi cihaz çeşidinin ve bilgisayar portunun yüklenmesi için kullanılmaktadır. ( Sinyal alma portu adında açılan bir listeden seçilir, giriş 25

26 portunun yüklemesi hakkında ayrıca bkz. KARDiVAR stres düzeyi değerlendirme sistemi Kullanım kılavuzu ). Ayrıca burada sinyal girişi süresince çalışan filtrenin ayarlarını düzenleyebilirsiniz ve R-dişlerinin seçilen kanalını (defleksyonunu) seçebilirsiniz. Sonra muayene sonuçları alınmış intervalogramına göre çıkarılacaktır. Resim 22. Resim

27 Resim 24. Kardiyogram sayfa imi kardiyogramın çıkış (oluşturma) alanının EKG girişi penceresinde ayarlanması için kullanılmaktadır. Burada: Kardiyogram penceresinin parametreleri adında bir buton grubu milimetrik kağıdın ve kardiyograma ait diğer oluşturma elemanlarının görüntülenme ayarlaması için tahsis edilmiştir. Ek parametreler buton grubu duyarlığı ve EKG giriş hızının varsayılan değerlerinin ayarlanması için kullanılır. Giriş sürecinde bu özellikler değiştirilebilir. Pencerenin aşağısında bulunann çizmiş cetvel milimetrik kağıdının kalibrasyonu için kullanılır. Bu cetvel EKG girişi penceresinde olan EKG oluşturma alanının fonu olarak çizilmiştir. Monitörün netliğine ve boyutuna göre milimetrik kağıdının boyutu gerçek değerine (1 kare 5 millimetre) uymayabilirdir. Milimetrik kağıdının boyutunu gerçek değerine uydurmak için butonlarını tıklayarak çizgi dereсelerini ayarlayabilirsiniz. İntervalogram sayfa imi intervalogramanın çıkış (oluşturma) alanının EKG girişi penceresinde ayarlaması kullanılır. Burada: İntervalogram penceresinin parametreleri buton grubu intervalogram grafiğinde skalanın oluşturulmasını sağlamaktadır. 27

28 İntervalogram hatvesi, pix seçeneği yardımı ile intervalogramın oluşturma tarzı, yani R-dişleri aralığını simgelenen dikey çizgilerin aralığı piksel olarak düzeltilir. İki sağ giriş satırları yardımı ile intervalogram grafiği diyapazonunu Y- aksına göre düzeltilir; Pencerenin aşağısındaki buton kardiyogram ve intervalogram grafiklerinde kursör bağlanması için kullanılır. Bundan sonra bir kursörün yeri değiştirilirse, ikinci kursörün yeri birinci kursörün arkasından otomatik olarak değiştirilecektir. Giriş butonu Parametre ayarı penceresinde yapılmış değişiklikleri kaydetmektedir Yeni muayene girişi butonunu tıkladıktan sonra EKG girişi penceresi görünecektir. (Resim 25). Program kardiyo yoğunlaştırıcısına olan bağlantısıyı kontrol etmektedir. Eğer herhangi bir problem varsa, program sizi bildirecektir. Eğer herhangi bir problem varsa cihazın doğru bir şekilde bağlandığını ve sürücülerin doğru bir şekilde yüklendiğini kontrol ediniz. (ayrıca bkz. stres değerlendirme sistemi KARDiVAR Kullanım kılavuzu ). Eğer herhangi bir bağlantı sorunu yoksa, kardiyo sinyal toplama işlemine otomatik olarak başlayacaktır ve EKG girişi ana penceresinde EKG sinyaller görüntülenecektir. Resim

29 butonları sinyal girişinin başlatılması, duraklatılması, durdurulması, ve sıfırlanması için kullanılır. Halihazırda sinyal girişi başlamışsa Başlama butonu kullanılamaz, diğer butonlar kullanılabilir halde olacaklardır. Durakla butonu sinyal girişini duraklatır ve EKG girişi penceresi muayeneye genel bakışı ve düzeltilmesine imkan sağlamaktadır (bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. ve Ошибка! Источник ссылки не найден. bendler). Durdur butonu sinyal girişini bir süre için durdurmaktadır. Sıfırlama butonu muayene girişini yeniden başlamak için kullanılır.yani bu butonuna tıklama Durakla ve Başlama butonlarına ard arda tıklamaktan farksızdır. Bu butona tıklandığında önce girilmiş bilgiler kaybedilecektir. Bu buton aşağıdaki durumlarda kullanılmaktadır: Sinyal girişi başladıktan sonra hasta rahat bir pozisyonda olmalıdır, sonra sinyal kalitesine bakılır. Eğer herhangi bir sorun yoksa - Sıfırlama butonuna tıklanmalıdır: «temiz» bir muayene girişi başlamıştır. Bu dört buton gereken Giriş seçeneklerinin aynısını çıkarmaktadır. ve açılan listelerin yardımı ile (sadece EKG toplama rejiminde ya da Ayarlama menüsünün yardımı ile) sinyal girişinin duyarlığını ve açınım hızını değiştirebilirsiniz. Giriş sürecinde program bütün R-dişlerini ayarlamayı saptanmış kanala göre seçmektedir (bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi, Ayarlama -> Opsiyonlar seçeneği, Genel sayfa imi) R-dişlerinin işaretlerini seçilmiş kanalın üzerinde oluşturmaktadır ve kardiyoimtervalogramını pencerenin altında düzenlemektedir. Kardiyointervalogramanda her dikey çizgi iki (cari ve önceki) R- dişlerinin arasında olan süreye uymaktadır. bilgi satırında sinyal girişi süresince cari ara sayısı, girişin geçmiş zamanı, cari RR-aralığı değeri ve kalp atım hızı gösterilmektedir. Statü satırında pencerenin alt kısmında girişin geçmiş zamanı ve sinyal sayma sayısı gösterilmektedir. Ayarlamalarda saptanmış süre dolunca (bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi, Ayarlama -> Giriş saati seçeneği, varsayılan olarak bu süre 5 dakika) muayene bitecektir ve EKG girişi penceresi muayeneye genel bakış ve düzeltme durumuna geçecektir (bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. ve Ошибка! Источник ссылки не найден. bendler). 29

30 3.2.3 Önceden kaydedilen muayeneye genel bakış EKG girişi penceresinin bu rejiminde yeni muayene girişi mümkün değildir ve kullanılamaz. (Resim 26). butonları Resim 26. Bu rejim önceden kaydedilen muayeneye genel bakış sağlamaktadır. Muayene veritabanına kaydedilmiş (bu durumda bu pencereyi ana program penceresinden açmalıdır) ya da yeni bitirilmiş olabilir (program rejimine sinyal girişinden ya da Durakla butonuna tıkladıktan sonra kendi olarak geçilmektedir). Sinyallere bakmak için kaydırma çubuğunu kullanabilirsiniz (bu çubuk sinyal oluşturma alanının altında bulunmaktadır). Gene kursörü her sinyal oluşturma alanına geçirebilirsiniz ve farenin sol tuşuna basılı tutup kursörü sağa ya da sola çekebilirsiniz (bundan sonra kursör kendi halini değiştirecektir). Bu rejimin sinyal oluşturma alanında bir marker-kursörü bulunmaktadır (dikey kırmızı çizgi). Bu kursörü sağa ya da sola sinyallere göre çekebilirsiniz. Kardiyointervalogramında benzer bir marker vardır. Bu marker klavyenin ( Sol ok ve Sağ ok butonlarının) ya da kursörün yardımı ile çekilebilir (oluşturma alanının herhangi bir yerine tıkladığınızda marker yerini değiştirecektir). Statü satırında sinyal girişinden itibaren markerin pozisyonuna kadar saat bilgisi ve cari (markerin cari bulunduğu yeri) ara sayısı ve süresi bilgileri görünecektir. Markeri iki kez tıklayarak çekiyorsanız, markerin bulunduğu alan sarı renge boyanacaktır ve kardiyointervalogramında olan benzer bir marker gereken alanın arasını gösterecektir. Kardiyointervalogramında 30

31 olan marker iki kez tıkladıktan sonra gereken alanın arası sarı renge boyanacaktır. Bu markerler «bağımsız» (karşılıklı yer değiştirme iki kez tıkladıktan sonra olmaktadır) ya da «bağımlı» (karşılıklı yer değiştirme bir kez tıkladıktan sonra olabilir). Bu fonksiyonu Parametre ayarı penceresinde İntervalogram sayfa iminde (bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi) seçebilir yada devre dışı bırakabilirsiniz. Sol ok ve Sağ ok tuşlarının yardımı ile markerin RR-aralığında yer değiştirmesi bir ayrığına (milisaniyeye) olmaktadır. Bu çok kullanışlı değildir, bu yüzden Ctrl + Sol ok ve Ctrl + Sağ ok kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. Markerin yer değiştirmesi birden 500 ayrıklarına (ya da saniyenin yarısına) kadar olacaktır. Kardiyointervalogramında Sol ok ve Sağ ok tuşları markerin yerini bir çizgi yani bir aralık değiştirirler Muayene düzeltmesi Doğru sonuçları elde etmek için doğru kardiyointervalogramını düzenlemek gerekir. Bunun için R-dişlerin doğru seçilmesi gerekir. Program R-dişlerini kendi başına seçer, R-dişlerine ait işaretleri koyar (sinyalin üzerinde olan küçük üçgenler) ve bunlara göre kardiyointervalogramını düzeltir. Ama bazen program bazı RRaralığı elemanlarını yanlış seçebilmektedir. Bu durumda R-dişlerine ait işaretleri yanlış pozisyonlarda koyuyor ya da hiç koymuyor. Bu yüzden programda muayene düzeltme rejimi vardır. Bu rejimde R-dişlerine ait işaretlerin doğru pozisyonlarda olduğu kontrol edilir ve otomatik seçimlerden sonra bulunmuş yanlışlar düzeltilir. Bu rejimi EKG girişi penceresinde hemen yeni muayene girişinden sonra ya da veritabanında önceden kaydedilen muayenenin açılması halinde kullanılır. Doğru seçilmesi halinde R-dişinin işareti doğru R-dişinin tepesini göstermelidir. Her tepede bir işaret olmalıdır. Tipik yanlış seçme örnekleri aşağıdaki gibidir: Resim 27 de birinci defleksiyonda markerin yanında geçirmiş bir R-dişi var. Geçirmiş R-dişi sayısı farklı olabilir. Bu gibi arası normal aralardan uzun olabilir ve kardiyointervalogramında hemen görünür. Burada yüksek bir çizgi olarak görünüyor (diğerlerine göre). Örnek resimde gayet iyi görülebilir. Resim 28 de (birinci defleksiyonda markerin yanında) yanlış seçilmiş bir R- dişi vardır: işaret R-dişinin yerine T-dişini gösteriyor. Bu ara daha uzun olur. Eğer sonraki diş doğru seçilmişse, bu diş (önceki dişe nazaran) daha küçük olur. Kardiyointervalogramındada bu böyle görünecektir: çizgi biraz daha yüksek ve hemen ondan sonra başka bir çizgi daha alçak. Örnek resimde görülebilir. 31

32 Resim 27. Resim 28. Resim 29 de «gereksiz» bir R-dişi vardır (T-dişinin yerine). Bu duruma göre bir «doğru» arası bu dişin yardımı ile ortalanmıştır. Kardiyointervalogramında bunun yerinde bir «çöküntü» vardır. 32

33 Resim 29. Başka bir durumda iki işaret birbirlerine yakın duruyor ve fiilen birleşiyorlar, bu yüzden kardiyo sinyalinde onları görmeyebilirsiniz. Ama kardiyointervalogramında bu durum gayet iyi görünecektir sert «çöküntü» ya da bu aranın sorumlu çizgisinin yokluğunu iyi görünecektir. Tipik yanlış seçme örnekleri aşağıdaki gibidir. R-dişi işaretlerinin yerlerine yanlış koyulması kardiyointervalogramında görünecektir. Bu durumda, doğru seçme kontrolünü sağlamak için kardiyointervalogramına düzenli olarak bakmak ve «problemli» yerleri tespit etmek gerekir. Sonra iki kez farenin sol tuşu tıklanmalıdır ve kardiyointervalogram alanına uygun RR-aralığına bakılmalıdır. RR-aralığı R-dişi işaretlerinin doğru yerlerine koyulmasını kontrol etmek gereklidir ve, gerekirse el ile düzeltilmelidir. Düzeltme «gereksiz» R-dişi işaretlerinin silinmesi ve gereken işaretlerinin eklenmesi demektir. R-dişi işaretini eklemek için, kardiyo sinyal markerini yaklaşık olarak doğru R-dişi işaretinin yerine getirmeli ve Insert tuşuna tıklamalıdır. Program, sinyalin markerin solundaki ve sağındaki en yakın uçdeğerini hesaplacaktır ve orayı işaretleyecektir. İşareti tam marker yerine yerleştirmek için Shift + Insert tuşları tıklamalıdır. R-dişi işaretini silmek için, markeri gereksiz dişin yakınına yerleştirmeli ve Delete tuşuna tıklamalıdır. Program markerin en yakınında olan işareti silecektir. «Problemli» yerlerini bulmak için butonlarını kullanabilirsiniz. Mn butonu en küçük arayı aramaktadır ve kardiyo sinyaline ya 33

34 da kardiyointervalogramına ait markerlerini işaretlemektedir. Mx butonu e büyük arayı aramaktadır ve gereken markerleri işaretlemektedir. Her R-dişi işaretinin işaretlenmesi ya da silinmesi hemen kardiyointervalogramında görünecektir. Program kendi muayene düzeltme rejiminde sinyal girişinden sonra R-dişi işaretlerini otomatik olarak seçebilir ( butonu). Bu butonuna tıkladığınızda, program R-dişi işaretlerinin seçilmiş kanalını bulmak istecektir. Eski R-dişi işaretleri kaybedilecektir. Bunların yerine yerine program yeni işaretleri yerleştirecektir. Bütün sinyali ya da, eğer bir belirlenmiş bir parça varsa, bu parçayı işleyebilirsiniz. butonu (ya da Sonuçlar -> Aritmileri ve artefaktları seç seçeneği) aritmilerin, artefaktların ve nomotopsuz aralıkların otomatik aranmasını ve seçilmesini sağlamaktadır. Açılmış diyalog penceresinde (Resim 30) gereken onay imleri işaretlenmelidir ve Giriş butonuna tıklanmalıdır. Not! Aritmilerin ve artefaktların aranmasından once R-dişi işaretleri seçilmelidir. Resim 30. Seçilmiş aritmileri ve artefaktları iptal etmek için Sonuçlar -> Aritmileri ve artefaktları iptal et seçeneğini kullanabilirsiniz RR araliği işlemesi Kardiyointervalogramanın düzenleme kalitesini kontrol etmeden ve gerekiyorsa R-dişi işaretlerini düzelttikten sonra RR aralığı işlemesi izlenmektedir. Bunun için butonuna tıklamalı ya da Sonuçlar -> RR aralığı işlemesi seçeneğini seçmek gerekir. Resim 31 de gösterilmiş diyalog penceresi görünecektir. 34

35 Resim 31. Cari senaryosu adlı açılan listede RR aralığı işleme yöntemini seçmek gerekir: Basit muayene durumunda çıkış verileri olarak bütün sinyaller alınacaktır. Orto analizi durumunda program çıkış sinyalinde kademeleri bulmaya çalışacaktır ve verileri buna göre işleyecektir. RR aralığı kısmında işletilecek parçaları seçmek gerekir: bütün kardiyointervalogramı, sadece belirtilmiş parçası ya da sadece parçası (parçaları). Eğer kardiyointervalogram iyiyse (bütün R-dişlerini doğru seçilmiş ise), bu durumda Herşey kısmı seçilebilir. Sonuçları veritabanına yaz seçeneği işlem sonuçlarının veritabanına yazılması gerektiğini belirtmektedir. Bu seçenek sadece alınmış sonuçlara aittir ve çıkış verilerini (sinyalerini ve kardiyointervalogramını) kapsamamaktadır. Bu işaretini seçerseniz ve Giriş butonuna tıklarsanız, alınmış sonuçlar veritabanına yazılacaktır ve hasta kartına ilişiklendirilecektir, daha sonra ana program penceresindeki Sonuçlar listesine eklenecektir. İşaretleri kaldırırsanız ve Giriş butonuna tıklarsanız, sonuçlar veritabanına kaydedilmeyecektir. Bu sonuçlara sadece ekrandaki Muayene sonuçları isimli açılan listeden ulaşabilirsiniz. Hata işleme kısmı işlemeden önce giriş verilerini (aritmilerini, artefaktlarını ve nomotopsuz aralarını) kontrol eder. Eğer Artefaktlar ya da Nomotopsuz araları seçeneklerini seçerseniz, program hataları bulunca sizden 35

36 sonraki eylemleri soracaktır: işle ya da sil. Aritmiler seçeneğini seçerseniz, program işlemeden once aritmileri tekrar arayacaktır. Sonra Giriş butonuna tıklanmalıdır. Tıklamadan sonra muayene sonuçlarını içeren bir Muayene sonuçları penceresi açılacaktır. Ayrıca bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi. Sonuçlara baktıktan (ve, gerekirse, yazdırdıktan) sonra Muayene sonuçları penceresini kapatmalı ve EKG girişi penceresine geri dönmelidir. Sonra ana program penceresine dönebilirsiniz ( Dosya -> Çıkış seçeneği). Bu durumda program muayene bilgilerini (RR aralığını, diş işaretlerini, kardiyointervalogramını) kaydetmeye çalışacaktır. Ana program penceresinde kaydettikten sonra RR aralığı ve Sonuçlar listelerine yeni satırlar eklenecektir. Şimdi yeni hastayı seçebilir ve yeni muayeneye başlayabilirsiniz EKG girişi penceresinin ek özellikleri Muayeneyi dosyaya kaydetmek EKG girişi penceresi muayeneyi (RR aralığını, kardiyointervalogramını ve R-dişi işaretlerini) dosyaya kaydetmektedir. Eğer EKG girişi penceresinde açık bir muayene varsa, Dosya -> olarak kaydet seçeneğini seçmek gerekir, dosyaya bir ad vermeli (örneğin, isim1 ), yerini belirtmeli ve Kaydet butonuna tıklamak gerekir. Belirtilmiş yerde birkaç dosya açılacaktır. Dosyanın bir adı (sizin tarafından belirtilmiş adı) ve farklı uzantılar olacaktır. Bu dosyalar muayene hakkında bütün gereken bilgileri içermektedir: hasta bilgileri, kardiyo sinyaller, kardiyointervalogram, R-dişi işaretleri. name1.ixf dosyası bu grupta «en önemlidir». Bu dosya içerisinde hasta bilgileri ve muayeneye ait başka dosyalar hakkında bilgiler vardır. Bu dosyaları internet ortamından gönderebilirsiniz ya da flash diske kaydedebilirsiniz. Bu dosya grubunu bozmamak gerekir, çünkü bu dosyalar önemli ve muayene bilgileri içermektedir Muayeneyi dosyadan açılması Önceden kaydedilmiş muayeneyi EKG girişi penceresinde açabilirsiniz. Bunun için Dosya -> Aç seçeneğini seçmelidir. Açılan pencerede Windows klasöründe.ixf uzantılı dosyayı açmak gerekir. Program EKG girişi penceresine bu dosyada (ve grubunun diğer dosyalarında) önceden kaydedilmiş muayene bilgilerini getirecektir (eğer bu gruptan herhangi bir dosya eksik olursa, program muayene dosyasını açmayabilir). Açılmış muayene bilgilerini düzeltebilir, işletebilir veya muayene sonuçlarını alabilirsiniz RR aralığı dışa aktarımı Dosya -> İntervalogramanın dışa aktarımı seçeneğinin yardımı ile açılmış muayenede olan kardiyointervalogramını dosyasıya kaydedebilirsiniz. 36

37 İntervalogramanın dışa aktarımı penceresinde (Resim 32) dışa aktarılacak parçalar belirtmelidir: tam intervalogram, sadece seçilmiş fragman ya da sadece fragman (fragmanlar). Seçimi yaptıktan sonra, Giriş butonuna tıklanmalıdır, yeni dosyanın yerini belirtmek gerekir, dosyaya bir ad verdikten sonra ve Kaydet butonuna tıklanır. Alınmış (.txt uzantılı) metin dosyası açık muayenenin RR aralığını içerir (her aralığı dosyanın ayrı satırında millisaniyelerle tam sayı olarak kaydedilmiştir). Resim Fragmanın kardiyointervalogramında vurgulanması Kardiyointervalogramında RR aralığı fragmanını vurgulabilirsiniz. Bu fragmanı sonra çalıştırabilir ve ona gore muayene sonuçlarını alabilirsiniz ve dosyasına kaydedebilirsiniz. Fragmanını vurgulanmak için kardiyointervalogram markerini aralığa koymak gerekir. Bu aralık fragmanın başlangıcı olacaktır. Sonra sağa tıklanmalıdır. Açılan listede Fragmanın başlangıcı seçeneğini seçmelidir. Sonra markerın aralığını almalıdır. Bu aralık fragmanın sonu olacaktır. Sonra sağa tıklamalıdır. Açılan listede Fragmanın sonu seçeneğini seçmelidir. Kardiyointervalogramanın gereken fragmanı açık sarı renge boyanacaktır. Bu vurgulanmış bir fragmandır (bkz. Resim 33). Kardiyo sinyalinde bu fragmana ait gereken bir alan otomatik olarak vurgulanacaktır. 37

38 Resim 33. Fragman vurgusunu kaldırmak için markeri seçilmiş fragmanın içine götürüp sağ tuşa tıklamalıdır ve açılan listeden Vurguyu kaldır seçeneğini seçmelidir. Kardiyointervalogramında sadece bir vurgulanmış fragman olabilir Kardiyointervalogramında işletecek fragmanların vurgulanması Fragmanların başka bir vurgulanma yöntemi vardır işletmek için vurgulanması. Bu gibi fragmanların sayısı farklı olabilir. Fragman mutat yöntemiyle vurgulanmalıdır. Markeri fragmanın içine getirmeli sağ tuşa tıklamalı ve açılan listeden Fragmanı işlenmesi için işaretle seçeneğini seçmelidir. Vurgulanmış fragman açık yeşil rengine boyanacaktır. Bu fragmanın mutat vurgulanması otomatik olarak kaldırılacaktır. Sonra, gerekirse, diğer fragman vurgulanmalıdır ve işlenmesi için işaretlenmelidir. (Resim 34). Resim

39 Bunlar gibi (bütün) vurgulanmış fragmanları sonra işleyebilirsiniz ve bunlara göre muayene sonuçlarını alabilir ve dosyaya kaydedebilirsiniz. Bu yöntem kardiyo sinyalinin yanlış seçilmesi halinde kullanmalıdır. Kardiyointervalogramında «problemli» yerler bulunmalıdır. Kardiyointervalogramının «iyi» alanlarını seçebilir, vurgulabilir, seçilmesi için işaretlebilir ve işleyebilirsiniz. Bir fragmanın vurgunu kaldırmak için vurgulanmış fragmanın markerini işaretlemeli, sağ tuşa tıklamalı ve açılan listeden İşlenmesi için işaretlenmiş fragmanın vurgusunu iptal et seçeneğini seçmelidir. İşlenmesi için işaretlenmiş bütün fragmanların vurgularını iptal et seçeneğini seçerseniz bütün fragmanların vurgularını iptal edebilirsiniz Olay işaretleri Kardiyointervalogramında olay işaretlerini (özel adlar verilmiş mavi dikey çizgileri) ekleyebilirsiniz. Bu adlarla herhangi bir olayı işaretleyebilirsiniz. Olay işaretini eklemek için kardiyointervalogram markerini gereken aralığına getirmeli, sağ tuşa tıklamalı ve açılan listeden İşaret ekle seçeneği seçilmelidir. Sonra yeni işaret adını vermeli ve Giriş butonuna tıklanmalıdır. Kardiyointervalogramında gereken adı içeren mavi bir çizgi görünecektir (Resim 35). Olay işaretinin adını değiştirebilirsiniz bunun için kardiyointervalogram markerini gereken işaretinin yanına getirmeli, sağ tuşa tıklamalı ve açılan listeden İşareti değiştir seçeneği seçilmelidir, adını değiştirmeli ve Giriş butonuna tıklanmalıdır. Olay işaretini silmek için kardiyointervalogram markerini gereken işaretinin yanına getirdikten sonra sağ tuşa tıklanmalı ve açılan listede İşaret sil seçeneğini seçilmelidir. Resim

40 OutDoc programının açılması Muayene sonuçlarına Muayene sonuçları penceresi yardımı ile bakabilirsiniz. Bunun dışında başka yöntemlerde vardır. (3.1.7 bendi). Sonuca bakmak ve yazdırmak için OutDoc programı kullanılabilir. Bu programı açmak için butonuna tıklanmalıdır. Bu butona muayene yapıldıktan sonra ulaşılabilir. Bu butona tıkladıktan sonra bir pencere açılacaktır. Burada uygulama dosyasının - out_doc.exe yolu gösterilmelidir (Resim 36). Arama için butonuna tıklanır. Resim 36. Giriş butonuna tıkladıktan sonra OutDoc programı açılacaktır. 40

41 3.3 «Sağlık pasaportu» - OutDoc un biçimleme programı OutDoc programı çıkış belgesinin («Sağlık pasaportunun») hastanın muayene sonuçlarına göre düzenlenmesi için kullanılan bir yazılımdır. OutDoc programının ana penceresinin görünümü Resim 37 de gösterilmiştir. Resim 37. Program KARDiVAR programından (ana program penceresinden ya da EKG girişi penceresinden) ya da Out_Doc.exe uygulama dosyasının (varsayılan olarak bu dosya C:\Program Files\RAMENA\OutDoc katalogunda bulunuyor). çalıştırılması yoluyla açılabilir. Bundan sonra OutDoc programı otomatik olarak (düzenleme saatine göre) muayene sonuçlarını içeren son dosyasını C:\Program Files\RAMENA\DAT 1 katalogunda tutmaktadır. 1 Bu katalog, muayene sonuçlarını içeren dosyaların (*.dat-dosyaların) OutDoc programında kaydedilmesi için tahsis oluşturulmuştur. Yani OutDoc programı muayene sonuçlarını içeren dosyaları açmak için bu katalog içersinde arıyor. Varsayılan olarak bu katalog C:\Program Files\RAMENA\DAT da bulunmaktadır. Bu katalogun değiştirmek için Yüklemeler -> Katalog butonuna tıklanmalıdır. KARDiVAR programında bulunan *.dat-dosyalarını kaydetme katalogu, OutDoc programında olan aynı dosyalarla eşleştirmek için aynı katalog yolu KARDiVAR programında belirlenmelidir. 41

42 Eğer OutDoc programı KARDiVAR programından açılmışsa, cari muayene sonuçlarını içeren bir dosya açılacaktır. OutDoc programında aynı zamanda muayene sonuçlarını içeren birkaç dosya açılabilir. KARDiVAR programından diğer muayene sonuçlarını açarsanız, bu sonuçlar OutDoc programının açılmış versiyonunda açılacaklardır. Bunun dışında muayene sonuçlarını içeren ayrı.dat-dosyalarını açabilirsiniz. Bunun için butonuna tıklanmalıdır ya da Dosya -> Aç seçeneğini seçilmelidir. Görüntülenen pencerede (Resim 38) gereken satırı (ya da birkaç satırı 2 ) seçmeli ve Aç. butonuna tıklanmalıdır. Seçilmiş dosyalar açılacaklardır. OutDoc programında açılmış dosyaların listesine bakmak için ya da herhangi birini seçmek için Hasta seçeneğini seçebilirsiniz. Cari dosyası noktasıyla işaretlenmiştir. Açılmış dosya listesinden bir dosyayı kapatmak için Dosya -> Kapat seçeneği seçilmelidir. Dosya -> Hepsini kapat seçeneği bütün açılmış dosyalarını kapatmaktadır. Resim 38. butonu OutDoc programının pencere içindekilerini Windows panosuna resim olarak kopyalanması için kullanılır. açılır listesi resmin ölçek ayarlamasını için kullanılmaktadır. Sonuç metni varsayılan dil ayarındaki dil ile ekrana gelir. ( Yüklemeler -> Dil ayarı seçeneği seçildikten sonra görüntüleme penceresinde olan Sonuçlarını düzelt butonuna tıklamalıdır). Her DSAİ değeri için benzersizdir. Böylece sonuç 2 Bunun için klavyede Ctrl butonuna tıklayıp listede gereken satırları farenin sol tuşuyla seçmek gerekir. Satırı kaldırmak için ikinci kez tıklanmalıdır ya da Ctrl butonunu bırakıp herhangi bir satıra tıklanmalıdır. 42

43 metnini belirli DSAİ değerine göre ayarlabilirsiniz. Yapılmış değişiklikler kaydedileceklerdir. Ayrıca, cari hastanın sonucunu düzeltebilirsiniz. Bunun için butonuna tıklamalı ya da Yüklemeler -> Cari sonucunu düzelt seçeneği seçilmelidir. Cari dosyasını ya da OutDoc programını kapattıktan sonra yapacağınız değişiklikler cari sonucunda kaybedileceklerdir. Belgeyi yazdırmak için butonuna tıklanmalıdır ya da Dosya -> Yazdır seçeneği seçilmelidir. Açılan pencerede (Resim 39), işletim sistemine yüklenmiş yazıcı listesinden herhangi bir yazıcıyı seçmek gerekir.( Yazıcı ayarı butonu). Sonra renk oluşturma rejimini: renkli ya da siyah beyaz, ve bilgi yazma rejimini seçmelidir: Belge (programında görüntülenmiş haline göre tam sağlık pasaportu yazılacaktır), Formu (hastaların hakkında sadece genel bilgiler yazılacaklardır) ve Formunda (belirli hastanın hakkında benzersiz bilgiler yazılacaklardır). Formu ve Formunda rejimleri birbirlerini tamamlayan bilgileri yazmaktadır. Listesi programında açılmış sonuçlara sahip olan hastaların soyadlarını içermektedir. Yazdırılacak sağlık pasaportlarına sahip hastaların soyadları seçilmelidir. Resim

44 3.4 Dinakont programı önceden belirlenmiş tarihler içirisinde düzenlenen hız göstergesi çizimlerine genel bakış ve çıktısı Dinakont programı, cari hastanın bütün sonuçlarına göre düzenlenmiş hız göstergesi çizimlerine genel bakışını ve bu çizimlerin yazılmasını olanaklı kılmaktadır. Sonuçlar listesi (Resim 40) diyalog penceresinde görüntülenen sonuçlar listesi bu programının çıkış verilerini göstermektedir. Programı açmak için KARDiVAR: KARDiVAR Kayıt defteri ana program penceresinde butonuna tıklanmalıdır. Resim 40. Bu liste ve ana penceredeki Sonuçlar listesi aynıdır. Gereken sonuçları Dinakont programına «göndermek» için Sonuçlar listesi penceresinde istenen satırlar (onay imlerin «işaretlenmesi» ve «işaretlerinin kaldırılması» yoluyla) seçilmelidir. Bu işlemle seçimler geçici bir dosyaya.din uzantısıyla kaydedilecektir. Bu dosya Dinakont programında otomatik olarak açılacaktır. Dinakont programının ekran görüntüsü Resim 41 de gösterilmiştir. 44

45 Resim 41. Sonuçlar (parametre takımı) tablolar ve grafikler halinde gösterilmiştir. Tablolarda ve grafiklerde maksimum 10 gösterge gösterilir. Bu göstergeleri Dinakont programının gereken pencerelerinde düzeltebilirsiniz. Bunun için Yüklemeler -> Tablo parametre listesi ve Yüklemeler -> Grafik parametre listesi seçenekleri kullanılır. Bu pencerenin örneği Resim 42 de gösterilmiştir. 45

46 Resim 42. Tablo (ya da grafik) kolonlarda gösterilmesi için «işaretlenmiş» ya da «işareti kaldırılmış» göstergeler sağ listede gösterilmiştir. Tablo satırlarında gösterilmesi için «işaretlenmiş» ya da «işareti kaldırılmış» göstergeleri sol taraftaki listede gösterilmiştir.(grafiklerde ayrı noktalar-uniteler olarak gösterilmiştir). Dinakont programının butonu her grafiği belleğine kopyalamaktadır. Kopyalanacak grafiği açılan menüden seçebilirsiniz. Parametrelerini içeren tabloyu metin dosyasına aktarabilirsiniz ya da belleğe metin olarak kopyalabilirsiniz. Bunun için Dosya -> Dışa aktar seçeneği seçilmelidir. Dinakont programında aynı zamanda birkaç hastanın muayene sonuçlarını içeren birkaç dosya açılmış olabilir. Eğer önceden kaydedilen ve muayene sonuçlarını içeren.din -dosyasını açmak isterseniz, butonuna tıklamalı ya da Dosya -> Aç seçeneğini seçmelisiniz. Açılan pencere OutDoc programının dosya açma penceresiyle benzerdir. Dinakont programının çalıştırılması birçok bakımdan OutDoc programının çalıştırılmasına benzemektedir. (bkz. 3.3 bendi). 46

47 4. KARDiVAR stres değerlendirme sisteminin çalışma algoritması 1 Adımı: Hazırlama Önce elektronik anahtarının USB-portuna bağlanması gereklidir. Sonra bilgisayarınıza cardio yoğunlaştırıcı bağlanmalıdır (Ayrıca bkz. KARDiVAR stres düzeyi değerlendirme sistemi Kullanım kılavuzu ). KARDiVAR programını başlatmak gerekmektedir. Gerekirse, veritabanını açın (Bunun için Kartotek -> Veritabanını aç seçeneğini, sonra gereken klasör seçilmelidir ve Giriş butonuna tıklanmalıdır) ya da Kartotek -> Veritabanını düzenle seçeneğinin yardımı ile yeni veritabanını düzenleyin. Hasta listesinde hasta kartı seçilmelidir (ya da, gerekirse, yeni hasta kartı düzenlenmelidir) (ayrıca bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. ve Ошибка! Источник ссылки не найден. bentler). 2 Adımı: Hastanın hazırlanması Hastanın vücuduna elektrotları aşağıdaki şemaya göre bağlanmalıdır (önceden jel sürülmelidir): kırmızı elektrot (R) sağ ele, sarı elektrot (L) sol ele, yeşil elektrot (F) sol bacağın ayak bileğine ve siyah elektrot (N) sağ bacağın ayak bileğine bağlanmalıdır. Eğer jel kullanımı istenilmezse, elektrot kontaklarını normal su ile ıslatabilirsiniz. Elektrotlar renklere göre düzgün bir biçimde bağlanmalıdır. Sinyalin düşük olması halinde, elektrotlarının yağı (1:1 oranında olan) ispirtolu ve eterli çözeltinin yardımı ile temizleyebilirsiniz. N elektrodunun bağlanmasına özel olarak dikkat edilmelidir, çünkü sinyal kalitesi bütün defleksiyonlarda ona bağlıdır. Elektrotların bağlantı şeması 47

48 3 Adımı: EKG sinyal toplaması Muayeneye başlamak ve EKG girişi penceresini açmak için ana program penceresinde butonuna tıklanmalıdır. Eğer EKG yoğunlaştırıcı düzgün bir biçimde bağlanmış ise, ekranınızda gereken EKG sinyaller görüneceklerdir. Eğer toplama parametrelerini değiştirmek gerekirse, Stop butonuna tıklanmalıdır ve EKG sinyal girişinin gereken parametrelerini Ayarlama butonuna tıklayıp ayarlama penceresinin açılması yoluyla değiştirilmelidir. (ayrıca bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi). Sonra sinyal toplanması için Start butonuna tıklanmalıdır. Giriş süresinde hastanın durumuna ve giriş sinyallerinin kalitesine dikkat edilmelidir. 4 Adımı: İşleme hazırlama Sinyallerin girişini tamamladıktan sonra bütün R-dişleri seçilmesinin doğru olduğuna kanaat getirmelidir. Eğer bir seçme hatası olursa elle düzeltilmelidir ya da dişlerini otomatik olarak tekrar seçmek için Gerekirse, işlem parçalarını seçebilirsiniz. 5 Adımı: İşleme butonuna tıklanmalıdır. Eğer kardiyointervalogram doğru olursa, butonuna tıklayarak işlenmesine başlayabilirsiniz.(ayrıca bkz. Ошибка! Источник ссылки не найден. bendi). İşlemenin doğru olduğuna kanaat getirilmez ise 4. ve 5. adımlar tekrarlanmalıdır. Gerekirse, sonuçları yazdırın. Sinyalleri ve sonuçlarını veritabanına yazın. 48