IFPI Dijital Müzik Raporu 2008

Transkript

1 IFPI Dijital Müzik Raporu 2008 Devrim Yenilik Sorumluluk

2 sayfa 02 İçindekiler Sayfa: Giriş: İnternet Servis Sağlayıcıların Sorumluluğu 2008 de gerçeğe dönüştürüldü Bölüm 1: Devrim ve Yenilik 2007 de Dijital Piyasa Bölüm 2: Tüketicilere Yeni bir Teklif Bölüm 3: Dağıtım Kanallarında, Formatlarda ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama Bölüm 4: Telif Hakkı Hırsızlığı: Etki ve Tepki Bölüm 5: Hükümet ve İnternet Servis Sağlayıcıların Sorumluluk Alma Zamanı Bölüm 6 Dijital Sektörde Değer Yaratmak Bölüm 7: Yasadışı Dosya İndirmenin Gizli Tehlikeleri Bölüm 8: Müziğin Değerinin Artırılması

3 Giriş: İnternet Servis Sağlayıcıların Sorumluluğu 2008 de gerçeğe dönüştürüldü Giriş: İnternet Servis Sağlayıcıların Sorumluluğu 2008 de gerçeğe dönüştürüldü sayfa de İnternet Servis Sağlayıcıların Sorumluluğu Kabul gören bir ilke olmaya başladı 2008 de ise bunun bir gerçeğe dönüşmesi gerekiyor. John Kennedy, Başkan ve CEO Müzik endüstrisini yerinden oynatan inanılmaz bir devrim söz konusu ve bu raporda plak şirketlerinin işlerini dijital çağ ile birlikte ortaya çıkan büyük değişikliklere ne şekilde uydurmaya çalıştıklarını okuyacaksınız. ABD de ticari müzik indirmenin ilk olarak ortaya çıkışından yalnızca beş yıl sonra arşivde yer alan tüm şarkıların yüzde otuzu internet ya da cep telefonları üzerinden satılmaktaydı. Plak şirketleri geniş çaplı eğlence şirketlerine dönüşürken yeni gelir kaynakları geliştirilmekte. Tüketicinin müzik dinlemedeki seçenekleri, esneklik ve erişilebilirliğe ilişkin olanakları her zamankinden çok daha iyi durumda. İş modelimiz baskın bir formattan yüzlerce kanal ve ürüne dönüştükçe dijital gelirlerimiz büyüyor ve çeşitleniyor de dijital müzik piyasasında yaşanan yenilik, deneysel çalışma ve çeşitlenmelerin arkasında başka bir değişiklik yaşandı ve bu değişiklik işimizin uzun vadeli geleceği için muhtemelen daha fazla önem taşımaktaydı. Geçtiğimiz yıl İnternet Servis Sağlayıcıların telif hakları bulunan içeriğin korunmasında sahip olduğu role ilişkin eski varsayımların değişim rüzgârına sahne olmuştur. İnternet Servis sağlayıcıların sorumluluğu Kabul gören bir fikir olmaya başlamıştır. Bu kritik bir gelişmedir çünkü şu ana kadar İnternet Servis Sağlayıcılar böyle bir role sahip olmamışlardır. İnternet Servis Sağlayıcıların ağlarında telif hakkı hırsızlığına teknolojik gelişme adı altında göz yumulmaktaydı. Bazı tahminlere göre tüm internet trafiğinin en az yüzde 80 i telif hakkı ihlal edilmiş dosyaların P2P (kişilerarası paylaşım) ağlarında paylaşımından oluşmaktadır. İnternet Servis Sağlayıcılar, telif haklarıyla korunan müziğin değer kaybetmesinde büyük ölçüde etkili olmuştur. Bunun karşılığında ve dijital büyümemizin tüm olumlu yanlarına rağmen müzik endüstrisinde, tüm dijital piyasa ve müziğin önemli bir unsur olduğu tüm işler için geniş çapta sonuçları beraberinde getiren, bir krize sebep olmuştur. Ancak bugün büyük bir değişiklik yaşanıyor. Tüm müzik sektörü, hükümet ve hatta bazı İnternet Servis Sağlayıcıların kendileri dahi dijital içerik taşıyıcılarının tüm dijital ticaretin geleceğini tehdit eden sistemli korsanlığın kökünü kazımak amacıyla sorumlu bir rol üstlenmeleri gerektiğini kabul etmeye başlamıştırlar. Tartışma ve fikir alışverişiyle geçen yıllar sonunda, İnternet Servis Sağlayıcıların asıl konunun harekete geçip geçmemesi değil, ne zaman ve nasıl harekete geçecekleri olduğuna ikna oldum yılında endüstrimiz herkesten çok Fransız Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve FNAC Başkanı Denis Olivennes e ruh halimizin değiştirilmesi bakımından teşekkür etmelidir. Kasım ayında duyurulan Sarkozy Anlaşması, internette korsanın kökünün kazınması açısından en önemli kilometre taşıdır. Anlaşma, yaratıcı sektör, İnternet Servis Sağlayıcılar ve hükümet arasında üç taraflı ve çok etkili bir ortaklık oluşturmaktadır. Anlaşmaya göre yeni bölgelere internet aracılığıyla erişilebilir kılınan fikri mülkiyetin korunması kapsamında İnternet Servis Sağlayıcıların telif haklarını büyük çapta ihlal edenlerin bağlantısını otomatik bir sistem aracılığıyla kesmesi ve filtreleme teknolojilerini kullanması gerekmektedir. Fransız planının tüm detayları diğer ülkelere ihraç edilebilir nitelikte değildir ancak planın altında yatan temel ilke İnternet Servis Sağlayıcıların korsanı durdurmadaki temel rolü uluslar arası bağlamda heyecan verici bir örnek teşkil etmektedir. Başkan Sarkozy konuyu şu şekilde özetlemektedir: internetin vahşi batı olmasına izin verilmemelidir; internet kültürümüzü koruduğumuz bir ortam olmalıdır. Başka yerlerde de gelişmeler kaydedilmiştir. Haziran ayında Belçika da Sabam-Tiscali kararı adı altında önemli bir mahkeme kararı alınmıştır. Mahkeme İnternet Servis Sağlayıcıların ağlarında korsanın ortadan kaldırılması yönündeki sorumluluğunu yalnızca teyit etmemiş aynı zamanda lisanssız müziğin dolaşımının engellenmesi için en az altı teknolojik çözüm bulunması gerektiğini belirtmiştir. Dünya nın farklı yerlerinde de benzer hareketler yaşanmıştır: Tayvan ve Kore de İnternet Servis sağlayıcıları içeren yeni mevzuat, İsveç Hükümetinin Renfors Raporundaki sert mesajlar ve diğer ülkelerde gitgide derinleşen sektör içi tartışmalar. İngiltere de, hükümetin işleyen saatine karşı görüşmeler devam ederken - Gowers Review hazırlanmış ve İnternet Servis Sağlayıcılar korsan üzerinde gerçekten etkili olacak eylemler gerçekleştirebileceklerini kanıtlamak durumunda kalmışlardır. ABD de, AT&T ihtiyatlı bir liderlik örneği göstermiş ve müzik ve film endüstrileri ile birlikte filtreleme teknolojileri üzerinde çalışarak İnternet Servis Sağlayıcıların içeriğin korunmasına ilişkin sorumluluğunu kabul etmiştir. Bu büyük değişikliğin temel sebeplerinden bir tanesinin İnternet Servis Sağlayıcıların kendi ticari çıkarları olduğu ortadadır. Lisanssız dosyaların dolaşımı bant genişliklerini her zaman için artırmaktadır ancak İnternet Servis Sağlayıcılar dijital müzik işine daha fazla yatırım yaptıkça bu durum gelecekteki gelirleri açısından büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Seçeneklerde değişiklik yapmak başka somut bir eylem planı geliştirmek ise bambaşkadır. İnternet Servis Sağlayıcıların içeriğin korunması için doğru olan tek bir zaman vardır ve o şu andır. Bu konuya ilişkin tartışmalarda yıllarca verilen kaçamak cevaplar sonrasında Fransız Hükümetinin anın yaşanmasına ilişkin kararı gerçekten ferahlatıcı niteliktedir. Bu karar bugün müziğin korsan sebebiyle büyük ölçüde değer kaybettiği her türlü piyasada ihtiyaç duyulan yaklaşımın aciliyetini göstermektedir Avrupa da Sarkozy Anlaşmasınca yaratılan hızı, sermaye olarak kullanılabilmesi açısından Avrupa Birliği ne güvenmekteyiz. AB mevzuatının oluşturulmasının zamanı da gelmiş bulunmaktadır. İnternet Servis Sağlayıcıların telif haklarını ihlal edenleri, uyarma, askıya alma ve sonuç olarak bağlantılarını kesme ve filtreleme tedbirleri uygulama yükümlülüklerinin kesinleştirilmesi gerekmektedir. Bunun ise gerekli noktalarda mevzuatla desteklenen anlaşmalar aracılığıyla gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda endüstri olarak biz de diyaloglar sonuç vermediğinde İnternet Servis Sağlayıcılara baskı yapılması için hukuki işlemlere başvurmaktan çekinmemeliyiz ancak şu an anlamlı gönüllü hareketin baskıdan daha sevimli bir seçenek olduğunu anlamış olduklarını düşünmek istiyorum zaten biz hep bunu savunduk! Bu rapor müzik sektöründe devrim ve yenilik üzerinde durmaktadır. Müzik dijital yolda diğer içerik işlerine göre çok daha fazla yol kat etmiştir. Altıncı sayfadaki tabloda da belirtildiği gibi son beş yıl içinde alan haritamızı değiştirdik. Umuyorum ki 2008 yılında internet üzerinden abonelik işi, çeşitli sorunlar sebebiyle geri kalmış olmasına rağmen, büyük potansiyel gelir akışını gerçekleştirebilecektir. Ancak, devrim ve yenilik müzik endüstrisinin sağlıklı bir geleceğe sahip olmasını teminat altına almakta yeterli olmayacaktır. Üçgenin üçüncü ayağını sorumluluk oluşturmaktadır de İnternet Servis Sağlayıcıların sorumluluğu Kabul gören bir ilke olmaya başlamıştır de bu bir gerçeğe dönüşmelidir.

4 sayfa 04 Devrim ve Yenilik 2007 de Dijital Müzik Piyasası

5 Devrim ve Yenilik 2007 de Dijital Müzik Piyasası Bölüm 1: Devrim ve Yenilik 2.9 milyar $ 2007 de Dijital Piyasa Dijital müzik sektörü yenilik ve deneyimlerle ilerliyor Plak şirketlerinin dijital satışlardan elde ettikleri tahmini gelir %15 Toplam müzik piyasasında dijitalin tahmini yüzdesi sayfa 05 Tüketicilerin müzik elde etme ve bunun için para ödeme şekillerinde bir devrim yaşanmakta ve müzik sektörü kendini yeni bir çevreye hazırlamaktadır. Birçok devrim gibi bu da sürekli bir süreçtir ve endüstri içerisinde bunun nerede son bulacağına ilişkin çeşitli görüşler bulunmaktadır. Bugün dijital müzik sektörünün başlıca özelliği yenilik, deneyimlerin ve iş modellerinin çeşitliliğidir. Plak şirketleri ileriye dönük olarak kendilerini yeniden keşfetmekte ve kayıt-merkezli modelden uzaklaşarak gelir akışlarını daha geniş bir yelpazeye sahip olan ürün ve platformlar çerçevesinde çeşitlendirmektedirler. Dijital artık plak şirketinin işleyişinde ayrı bir varlık olmaktan çıkmış sunulan ve planlanan tüm ürün ve hizmetlerin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bir sanatçının albümü bugün düzinelerce, bazen yüzlerce farklı üründe hayat buluyor. Tüketiciler sevdikleri sanatçının müziğine ulaşmak ve dinlemek için her zamankinden çok daha fazla seçeneğe sahipler para ödeyerek dosya indirebilirler, CD satın alabilirler, cep telefonları için duvar kâğıdı yapabilirler, çalma melodisi olarak ayarlayabilirler, e-bilet ya da müzik videosu alabilirler, herhangi bir sosyal ağda arkadaş olabilirler ya da bir abonelik hizmetine kaydolabilirler. Genellikle tüketiciler birçok ürün seçer ve bunları birçok farklı platform üzerinden elde ederler. Temel Göstergeler (2007) Genişbantlar Mobil abonelik Taşınabilir müzik Çalar satışları 350 milyon 140 milyon (2006 dan %15 fazla) 3 Teknoloji sayesinde bu değişiklikler yaşanmıştır. Genişbant, cep telefonları ve taşınabilir cihazların kullanımı yüzlerce dijital müzik hizmetinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Bu gelişmeler geleneksel perakende mağazalarının ulaşabileceğinden çok daha geniş müzik arşivlerine erişim sağlamıştır. Taşınabilir dijital müzik çalarlar her zaman herhangi yerde müzik ortamını beraberinde getirmiştir. Hızlı erişim ve taşınabilirlik bir norm halini almıştır. Tüketici dijital dünyada kraldır ve eğlenceye ayrılan zaman konusunda çeşitli ürün ve hizmetler rekabet halindedir. Tüketicilerin zamanı da değerli olduğundan dolayı endüstriler tüketicilerin dikkatini çekmek için sürekli çaba göstermekteler. Müzik, yaratıcı endüstrilerin dijital dünyaya girmesi konusunda başı çekmektedir. İnternet ya da mobil platformlar üzerindeki içerikle ilgili olarak ticari değer yaratılması, gazete yayımcılığından, televizyon ve filme çeşitli yaratıcı içerik endüstrilerini ilgilendirmektedir. Ancak müziğin gelirler itibariyle dijital piyasa payı oyunlar dışındaki diğer tüm eğlence sektörlerinin paylarından yüksektir. Teknolojik gelişmeler büyük değişiklikleri de beraberinde getirmiştir müziğe kolay erişim müziğin tüketiciler tarafından algılanan mali değerine zarar vermiştir. Dijital müzik sektöründe de önemli duraklamalar olmuştur: farklı sağlayıcıların dijital hak yönetim (DRM) standartları sebebiyle servisler ile cihazlar arasında yaşanan birlikte işlerlik sorunları DRM dikkate alınmaksızın belirli markaların cihazlara eklediği marka yazılımları, yeni müzik servislerinin pazarlamasına yatırım yapılmaması özellikle cep telefonu sektöründe tüketiciye sunulan tam olarak gelişmemiş seçenekler, ve korsan. Dijital korsan da daha farklı şekillere girmekte, internetin kapı muhafızları olan İnternet Servis Sağlayıcıların işbirliği ve daha gelişmiş korsanla mücadele uygulama stratejilerine duyulan ihtiyaç gündeme gelmektedir her iki cephede de önemli ilerlemelere tanık olmuştur de dijital müzik piyasası hem endüstride yaşanan ilerleme hem de ticari anlamda başarılı bir müzik sektörü yaratmanın zorluklarını görmüştür. Plak şirketlerinin dijital satışları büyük ölçüde büyüme göstermektedir ancak 2007 de genel anlamda ve keskin bir düşüşü olan CD satışlarını henüz telafi etmemektedir bu da dünya çapında tüm piyasada düşüşle sonuçlanmaktadır. Bazı ülkelerde dijital satışların fiziki düşüşü aştığı bazı istisnalar görülmektedir, bunların başında dünyanın ikinci en büyük müzik piyasasıyla Japonya gelmektedir. Hindistan, Çin, Endonezya ve Güney Kore piyasaları da bu istisnalara dahildir. Dünya da Dijital Gelirler Endüstriye göre (2007) Endüstri Dijital Müzik %15 Gazete Film %7* %3 (2006 dan %23 fazla) 1 itap Kitap %2 2.5 milyar Geniş çaplı telif hakkı hırsızlığı meşru bir dijital müzik sektörü geliştirilmesinin önündeki en büyük engel olmaya (2006 dan %11 fazla) 2 devam etmektedir. İzinsiz, bedeli ödenmeyen müziğin erişilebilirliği CD satışlarında da önemli zararlara sebebiyet vermiştir. Kaynak: IFPI, PWC Global Entertainment and Media Outlook. * sadece ABD İndirilen Yasal parçalar 1.7 milyar (2006 dan %53 fazla) 4 1 Kaynak: Point Topic verilerine dayalı olarak IFPI 2 Kaynak: PriceWaterhouseCoopers 3 Kaynak: Understanding & Solutions 4 Kaynak: IFPI

6 sayfa de Dijital Müzik Satışları Devrim ve Yenilik 2007 dedijital Müzik Piyasası Dijital Piyasa dünya çapında büyümeye devam ediyor İnternet üzerinden yasal olarak müzik indirme piyasası ortaya çıktıktan beş yıl sonra dijital müzik sektörü uluslararası çapta büyümeye devam etmektedir. Plak şirketlerinin dijital satışlardan elde ettiği gelirler 2007 de yaklaşık 2.9 milyar ABD $ olarak tahmin ediliyor 2006 da 2.1 milyar ABD $ olan gelirlerin yaklaşık %40 fazlası olmakla birlikte, 2004 te bu gelirler 380 milyon ABD $ şeklindeydi. Dijital satışlar toplam müzik piyasasının 2004 yılında sadece yüzde 2 si iken 2007 de yaklaşık yüzde 15 ine yükselmiştir. ABD de dijital satışlar müzik piyasasının yaklaşık yüzde 30 unu teşkil etmektedir ve Güney Kore de dijital satışlar piyasanın yüzde 60 ından fazlasını oluşturmaktadır Dünyada dijital piyasa internet ve cep telefonu satışları şeklinde 50:50 olacak şekilde ikiye bölünmektedir. Bu rakamlar, reklam-destek modellerinden elde edilen lisanslama gelirleri ve icracı haklarından elde edilenler gibi dijital ortama ait diğer gelirleri kapsamamaktadır. Bu alanlar plak şirketleri için gitgide büyüyen gelir kaynaklarıdır. Dünyada Top 10 Dijital Single 2007 Sanatçı Şarkı Satış (m) 1 Avril Lavigne Girlfriend Utada Hikaru Flavor of Life Rihanna Umbrella T-Pain Buy U A Drank 5.9 (Shawty Snappin ) Bir Endüstrinin yeniden keşfedilmesi Dijitalin 5 yıl içindeki farkı Yasal servislerin sayısı Lisanslı şarkılar Dijital müzik Satışlarının değeri Genel müzik satışları üzerinden dijitalin oranı Sanatçının her albümü için geçerli format sayısı 1 ABD Tahmini dijital satışlar, IFPI den az 1 milyon Yaklaşık 20 milyon ABD $ %0 10 dan az ve CD ve kaset çoğunlukta den fazla + 6 milyon Yaklaşık 2.9 milyar ABD $ % den fazla Dijital Müzik gelirleri ABD $ (milyar) Geçtiğimiz beş yıl içerisinde yasal bir dijital müzik piyasası oluşturulmuş böylece tüketiciler 500 den fazla yasal servis aracılığıyla alışveriş yapabiliyorlar. Tüketiciler artık yasal servisler aracılığıyla altı milyondan fazla parçaya ulaşabiliyorlar. Plak şirketleri beş yıl içinde yaklaşık 2.9 milyar ABD $ değerinde bir dijital müzik endüstrisi oluşturdular ve bu endüstrinin büyüme oranına birçok endüstri gıpta etmekte. Yasal seçenekler ortaya koyulduktan sadece beş yıl sonra müzik satışlarının yaklaşık altıda biri dijital kanallar aracılığıyla yapılmaya başlandı ve bu rakamlar artacaktır. Bugün sanatçının tek bir albümü video indirme, çalma melodisi, ya da cep telefonu üzerinden tüm şarkıyı dinleme gibi çeşitli formatlara sokulabilmektedir. Justin Timberlake FutureSex/Love Sounds satışları 115 üründen oluşuyor, bunlar toplam 19 milyon birim satmıştır ve bunların yalnızca %20 si CD formatındadır. 5 Akon Don t Matter 5.7 Endüstrinin toplam Soulja Boy Crank That 5.2 Tell Em % si: 7 Shop Boyz Party Like a : %2 Rock Star : %5 2006: %11 8 Sean Kingston Beautiful Girls : % Mims Beyoncé This is Why I m Hot Irreplaceable Tablo şunları içerir: internet üzerinden single parça, cep telefonu melodisi, RBT, tüm şarkıyı cep telefonuna indirme, video melodileri indirme. Süre Ara 2006-Kas Aynı şarkının değişik versiyonlarına ilişkin veriler birleştirilmiştir. Satış rakamları yuvarlanmıştır Kaynak: IFPI Kaynak: IFPI. İnternet ve cep telefonları üzerinden yapılan satışları& plak şirketlerini gelirlerini içerir rakamları tahminidir. Plak sektörü gerçek bir müzik eğlence sektörüne dönüşüyor. Tek bir ürün formatından çeşitli ve birbirini tamamlayan ürünlere geçiyoruz, ve tüm bunlar sanatçının çıkardığı tek bir albüm etrafında toplanıyor. Thomas Hesse, Global Digital Business, SonyBMG Music Entertainment Başkanı

7 Devrim ve Yenilik 2007 de dijital müzik piyasası sayfa 07 İnternet ve cep telefonları üzerinden dosya indirmeler gelişmeye devam ediyor Dijital gelirlerin toplamının %30 unu oluşturan internet üzerinden tek parça indirme dünya çapında en popular dijital müzik formatıdır. IFPI nin tahminlerine göre 2007 yılında dünya çapında 1.7 milyar parça internet üzerinden indirilmiştir (dijital albümler dahil) bu rakam 2006 daki rakamların %53 oranında arttığını göstermektedir. Tüketicilerin bütün bir albümdense tek bir parçayı satın alabilmeleri dijital müzik piyasasının belirleyici özelliklerinden birisi olmuş ve bu özellik tek parçalara olan talebi de artırmıştır. Mobil müzik çok büyük bir büyüme potansiyeline sahiptir. En popüler mobil müzik formatı ise mastertone yani özgün bir şarkıdan kısa bölümler alınarak telefonda çalma melodisi olarak kullanılmasıdır ancak 2007 de cep telefonuna bütün şarkının indirilmesi yoluyla yapılan satışlarda belirgin bir artış yaşanmıştır, söz konusu satışların oranı 2007 yılının ilk yarısında tüm dijital satışların %12 sini oluşturmuştur, 2006 yılının ilk yarısında ise bu rakam %6 idi. Bu tüketici taleplerinin cep telefonunun çalma melodisi ve sevilen sanatçıların resimleri aracılığıyla kişiselleştirilmesinden esas müziğin cep telefonları aracılığıyla tüketilmesine doğru değişmekte olduğunu göstermektedir. Ancak, mobil müzik engellerle de karşı karşıya kalmaktadır ve 2007 yılının ilk yarısında uluslararası bağlamda internet üzerinden yapılan indirmelere göre daha yavaş bir büyüme hızında seyretmiştir. Bunun sebepleri arasında 3G ve gelişmiş cihazların çok yaygın olmaması ve bazı piyasalarda mastertone sektöründe yaşanan küçülme ve kısmen, sınırlı pazarlama, yasaklayıcı veri bedelleri ve tüketici dostu fırsatların azlığı gösterilebilir. Mobil sektörün potansiyeli 2007 sonunda ortaya çıkan yeni iş modelleri aracılığıyla gösterilmiştir (bkz sayfa 14). Dijital paketler revaçta Dijital tüketiciler yalnızca tek parça değil, aynı zamanda paket halinde içerik de istemektedirler. Dijital albüm satışları 2007 yılının ilk yarısında dünya çapında %40 tan da fazla bir büyüme göstererek dijital piyasanın toplam değerinin %15 ini oluşturmuştur. ABD de dijital albümler toplam albüm satışının %10 unu oluşturmaktadır, İngiltere de ise bu rakam %5 tir. Kişiye özel olması ve dijital albümlere eklenen bonus materyaller aracılığıyla katma değer yaratılması tüketici talebinin primli ürüne yönelmesine yardımcı olan etkenlerdir. Prim albümler birçok durumda esas versiyondan daha fazla satmaktadır. Ne zaman esas albüm paketi ile birlikte primli indirme paketi çıkarsak, genellikle değeri yüksek olan ürün daha fazla satar, özellikle de ilk birkaç ay içerisinde. Fanların genişletilmiş versiyonu, daha yüksek bir fiyattan almayı seçmesi ek içerik ve bunun sanatçıyla arasında yarattığı daha derin bir bağa ne kadar çok değer verdiğini göstermektedir. Eric Daugan, Digital Business, Warner Music International Başkan Yardımcısı Dijital albüm satışlarına ilgi un Complete My album özelliğinin başlamasıyla da patladı. Böylece tüketiciler bireysel parçalarını albümden aldıkları her bir parçaya tam kredi vererek düşük fiyatlarla eksiksiz bir albüme sahip olma imkânını elde ettiler Ocak ayında, Sony BMG, tüketicilerin tüm albümü indirebilmeleri, genellikle kaliteli MP3 dosyaları şeklinde özel bonus içeriğine de sahip olan dijital albüm kartları şeklindeki Platinum MusicPass uygulamasını başlattı. Tüketiciler kartlarının arkasını kazıyarak PIN numaralarını alıyor ve sonra MusicPass.com u ziyaret ederek müzik dosyalarını ve bonus materyalleri indirilebiliyorlar. Kartlar ABD ve Kanada da perakende satış mağazalarında satışa sunuldu. Alicia Keys üçüncü stüdyo albümü As I Am i 2007 Kasım da yayınladı ve albüm ABD de listelere bir numaradan yerleşti. Albüm Çıkışını takip eden ilk iki hafta içinde bir milyondan fazla sattı ve bir numaralı üçüncü şarkısı No One ortaya çıktı. Bu albüm, 200,000 dijital kopya satarak ABD de en fazla satan dijital bayan sanatçı albümü unvanına sahip oldu. Kasım da The Enemy 2008 baharında yapacağı İngiltere turunu duyurdu. İnternet üzerinden bilet satış noktaları oluşturarak fanlara yenilikçi bir tek duraklı dijital paket önerildi. Ek 79p şeklinde, The Enemy nin son single ı We ll Live and Die in These Towns konser biletlerinin yanında satışa sunuldu. Sunulan paketin satış rakamları listeye girdi ve grubun en sevilen 40 şarkısı arasından üçüncü şarkı son albümden seçildi. Mobil platform müzik sektörü geleceğinin çok büyük bir parçasıdır. Ve ben inanıyorum ki müzik de mobil endüstrinin geleceği açısından hayati önem taşımaktadır. İnsanlar daha eğlenceli bir mobil müzik içeriği istemektedirler. Mobil değer zincirinde yer alan ve tüketiciler için çok iyi bir deneyim sunamayan ve rekabette yer almayı sürdüren oyuncu kendini kandırır. Edgar Bronfman Jr, Warner Music Group Başkanı

8 sayfa 08 Bölgelere göre Dijital Seçeneklere Eğilim Devrim ve Yenilik 2007 de dijital müzik piyasası Cep telefonu ve İnternet üzerinden yapılan satışlar farklı piyasalara dağılmakta Dünyada dijital müziğe geçiş çeşitli şekillerde ve farklı hızlarda gerçekleşmektedir. Satışlar halihazırda, tüm dijital satışların %90 ını teşkil eden top on piyasada yoğunlaşmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri, internet ve cep telefonu üzerinden yapılan satışların piyasanın %30 unu teşkil etmesi itibariyle dünya çapında dijital müzik satışında lider konumundadır. ABD aynı zamanda Napster ve Rhapsody gibi abonelik servisleri açısından da en önemli piyasaya sahiptir. ABD de tek parça indirmeye ilişkin rakam toplamda 844 milyona ulaşması 2006 daki rakamların %45 arttığını göstermektedir (NielsenSoundScan). Dijital albümlerin tek parçalardan daha hızlı büyüyerek %54 ve 50 milyona ulaşmıştır. Cep telefonu üzerinden yapılan satışlar da tek parça indirme bakımından oldukça artmış, böylece cep telefonu üzerinden parça indirme 2006 nın ilk yarısıyla karşılaştırıldığında 2007 nin ilk yarısında dört kat artmıştır. ABD deki mobil operatörler 2007 de farklı müzik stratejileri izlemişler, mevcut fırsatları genişletmişlerdir. AT&T, ve Napster ile ortaklık kurarak tüketicilerine müzik sunarken rakipleri Sprint ve Verizon kendi müzik satış noktalarını oluşturmuşlardır. Mastertone lar hala cep telefonu üzerinden yapılan satışların büyük bölümünü oluştursa da şarkıların tam olarak indirilmesi de hızla büyümekte olan bir alandır. Haziran ayında iphone uygulamasının başlatılmasıyla tüketicilerin mobil cihazları aracılığıyla satış noktasına erişebilmeleri sağlandı, böylece tüketiciler daha geniş bir katalogdan seçim yaparak cep telefonları üzerinden faturalandırılmak suretiyle sorunsuz bir şekilde alım yapabilmektedirler. İnternet üzerinden satışlar alanında, Amazon dijital indirme noktası açmış ve DRM içermeyen parçalar satmaya başlamış, Microsoft internet satış noktasının yanı sıra Zune players hattını başlatmıştır. Sosyal ağ sitelerinde de müzik popülerliğini korumaktadır. İngiltere de, 2007 yılında internet üzerinden 77.6 milyon parça satın alınmıştır ve bu rakam 2006 ya göre %47 artmıştır Noel haftasında satışlar önceki yılın iki katına çıkmıştır. İngiltere deki tüm tek parça satışlarının %90 ından fazlası dijital olarak yapılmaktadır ve her hafta 200,000 den fazla başlık satılmaktadır. İngiltere tek parka piyasasını hala hit parçalar yönlendirmektedir, ancak top 40 şarkı 2007 deki tüm tek parça indirmelerin yalnızca %10 unu teşkil etmektedir. İngiltere Avrupa daki en gelişmiş mobil müzik piyasasına sahiptir, cep telefonunda müzik kullanım oranının en yüksek (mobil abonelerin %43 ü) ve müzik çalmak için cep telefonunu kullanan tüketici oranının en fazla olduğu ülkedir (M:Metrics). BPI tahminlerine göre İngiltere de listedeki tüm satışların %10-12 si mobil kanallar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir nin son üç ayında, İngiltere de sunulan yeni mobil müzik fırsatları Omnifone s MusicStation abonelik hizmeti ve Nokia s Music Service i içermektedir. Nokia nın sunduğu hizmetin 2008 yılında Avrupa nın diğer ülkeleri, Asya ve ABD ye de yayılması beklenmektedir. Söz konusu hizmetler Nokia nın dünya çapındaki markası ve müziğin dahil olduğu bir sektörün gelişimine yapmış olduğu yatırımlardan da faydalanacaktır. Nokia nın müzik indirme piyasasına girişi, güçlü ve tek başına ayakta durabilen bir servis geliştirilmesine ilişkin stratejik hamlenin bir parçasıdır. Richard Sandford, Nokia Music UK & Ireland Bölge Müdürü Alman dijital müzik piyasası tahminlere göre 2007 nin Temmuz-Ağustos-Eylül aylarına göre %38 artmıştır (IFPI Almanya). Almanya piyasasında, tahmini %42 lik piyasa payıyla hala lider olmasına rağmen, Musicload, yaklaşık %32 lik piyasa payıyla dişli bir rakiptir (GfK). Fransa da dijital satışlar 2007 yılında, piyasanın yaklaşık %7 sini oluşturarak düşük bir seyir izlemiştir. İzinsiz dosya paylaşımının fazla olması Piyasanın gelişimini engellemiştir. Kasım ayında, Başkan Sarkozy internet korsanlığının kökünün kazınmasına ilişkin en önemli planı başlatmış İnternet Servis Sağlayıcılara ağlarındaki yasadışı dosya paylaşımcıların bağlantısını kesme yükümlülüğü getiren bir sistem başlatılmıştır. Güney Kore dijital müzik sektörü için büyük bir potansiyel vaat etmektedir, ancak bu piyasa zıtlıklarla doludur. Güney Kore dijitalin fiziksel satışları geçtiği ilk piyasadır. Günümüzde Güney Kore piyasasının %60 ından fazlası dijital satışlardan oluşmaktadır ve bu pay hızla artmaktadır. Bu durum, korsanın CD satışlarında yarattığı yıkıcı etkinin ve kısmen de, başarılı müzik indirme ve streaming servislerine sahip çok geniş bir topluluğun yansımasıdır. Warner Music, Baek Ji Young ın Smile Again adlı albümünü geçen yılın sonunda yayımladığında gelirinin %67 den fazlasını Dijital satışlar aracılığıyla elde etmiştir. Asya nın diğer bölgelerinde, RBT (ring backtone) ler birçok ülke piyasasında egemenliğini sürdürmekte ve yeni bir müzik tüketim şekli ortaya koymaktadır. Endonezya, RBT ler açısından, ABD ve Japonya nın ardından dünyada üçüncü en büyük piyasaya sahiptir. Top 10 Dijital Piyasa, Farklı Kanallara göre Satış İnternet Cep Telefonu 1 ABD %67 %33 2 Japonya %9 %91 3 İngiltere %71 %29 4 Güney Kore %63 %37 5 Almanya %69 %31 6 Fransa %39 %61 7 Kanada %58 %42 8 Avustralya %59 %41 9 Çin %27 %73 10 İtalya %44 %56 Kaynak: 2007 nin ilk yarısında endüstri gelirlerine dayalı olarak, IFPI. Çin mobil müzik alanında oldukça büyük bir büyüme potansiyeline sahiptir ancak ciddi boyuttaki piyasa büyüme oranı tahminlere göre piyasanın %99 undan fazlasında etkili olan internet korsanlığının artmasıyla halihazırda tehlikeye girmiştir. China Mobile ın Apple ile görüştüğü ve iphone u ülkeye getirmeye çalıştığı bildirilmiştir. Ancak, diğer birçok Asya piyasasındaki gibi müzik endüstrisinin dijital sektörü kurabilmesi için mobil operatörlerden karşılık olarak daha iyi miktarlar alabilmesi gerekmektedir. Mobil müzik sektörünün yıllık 700 milyon ABD doları olduğu ifade edilen Çin de (In-Stat), plak şirketlerinin bu gelirlerin %5 inden azını alabildiği tahmin edilmektedir. Avustralya da, dijital gelirler 2006 sonunda piyasanın %5.5 inden 2007 nin ilk yarısının sonunda yaklaşık %10 a çıkarak payını artırmaya devam etmektedir ve yalnızca dijital parçalar haftalık satış listelerinde yerini almaktadır. Latin Amerika 2007 nin birinci yarısında satışların üç katından da fazla artmasıyla güçlü bir mobil müzik büyümesine sahne olmuştur, bu sırada internet üzerinden yapılan satışlar geniş çaplı izinsiz dağıtım sebebiyle gölgede kalmıştır. Brezilya dijital müzik piyasası yıl içinde Ekim ayına kadar %168 büyümüştür. Mobil cihazlara önceden yüklenen içerik satışları her iki piyasada da dijital satışların patlamasına sebep olmuştur. Halihazırdaki engeller, gelişmiş telefonlara sahip olanların sayısının azlığı, 3G nin fazla yayılmamış olması ve artan mobil korsanlığı şeklindedir. Brezilya da mastertone dağıtımı yapan birkaç yasadışı websitesi IFPI ye üye şirketler tarafından 2007 yılı içinde kapattırılmıştır. Dijital teknoloji gücünü tüketicilere aktarmıştır ve müzik pazarlamanın itme den çekme ye doğru gelişmesi gerekmektedir. Odak noktamız bu gücü sarmak ve tam anlamıyla tüketici odaklı olabilmek. Tüketicilerimiz ve sanatçılarımızı dinleyerek ve onlara cevap vererek Dijital ortamda müziğin inanılmaz potansiyelini ortaya çıkarmayı amaçlıyoruz. Mark Hodgkinson, EMI Music Küresel Pazarlamadan sorumlu Başkan Yardımcısı

9 Devrim ve Yenilik 2007 de Dijital Müzik Piyasası sayfa 09 Japonya Mobil Müzikte Uluslararası Vitrin Dijital büyüme CD satışlarındaki düşüşü dengeledi Dijital müzik gelirlerinin %90 ı mobil müzik Dijital satışların %40 ı cep telefonu üzerinden tam parça indirme Japonya dünyanın diğer yerleri açısından heyecan verici bir örnek teşkil etmektedir. Japonya, cep telefonu üzerinden mastertone lara karşı tam parça indirmenin satış değerinin %40 ından fazlasını teşkil ederek lider dijital format konumunda olduğu ilk piyasadır. Cep telefonu Japonya da eğlence ve müzik bakımından en önemli kanaldır. Japon gençliği cep telefonlarını çeşitli amaçlar için kullanmaktadırlar, her yerde her zaman internete erişim sağlayabilmektedirler. Cep telefonu kullanımı yaygındır, 100 milyonun üzerinde cep telefonu abonesi ve 70 milyon 3G kullanıcısı bulunmaktadır. Japonya nın dijital piyasa başarısının temel sebeplerinden bir tanesi plak şirketlerinin ortak olarak oluşturduğu mobil müzik satış servisidir. Label Mobile 2001 yılında kurulmuş ve şu anda mobil operatörlere içerik sağlamada lider konumundadır. Yerel repertuar sağlamdır de çok satanlar GReeeeN, Utada Hikaru ve RSP yi içermektedir. Tıp öğrencilerinden oluşan bir dörtlü grup olan GReeeeN, Japonya da 2007 yılında en iyi çıkış yapan gruptur, ancak grubun üyeleri anonym olmakla birlikte, Kamu ya da medyada yer almamaktadırlar. Albümlerinin çıkışı ile ilgili olarak yürütülen tüm pazarlama kampanyası geleneksel olmayan tanıtım faaliyetlerine dayanmaktadır. Üçüncü single ları Mayıs 2007 de çıkan Aiuta dört milyondan fazla dijital dosya indirme şeklinde 300,000 de fiziksel birim satışı kaydetmiştir. Cep telefonlarına bir milyondan fazla tam parça indirmesi gerçekleştirilmesiyle birlikte GReeeeN bu format açısından bir dönüm noktası olmuştur. Japon şarkıcı Utada Hikaru Flavor of Life adlı single ıyla çeşitli dijital formatlarda yedi milyon birimden fazla satarak başarılı olmuştur. Şarkı ilk olarak popular TV dizisi Hana Yori Dango 2 ile bağlantılı olarak mastertone şeklinde sunulmuştur. İlerleyen haftalarda video melodisi, çalma melodisi ve mastertone şeklinde sunularak fiziksel olarak yayımlanmasından once single ın iki milyonun üzerinde dijital birim satması sağlanmıştır. Pazarlama kampanyasının bir parçası olarak, tüketicilerin single ın video sunu kendi bloglarına yapıştırmalarını sağlayan blog tag gibi internet üzerinden tanıtım faaliyetleri de yürütülmüştür. Sadece bir ay içerisinde video 600,000 den fazla oynatılmıştır. Kansai bölgesinden RSP adlı grup da 2007 de önemli dijital başarılar elde etmiştir. Real Street Project adlı şarkı yarışması aracılığıyla kurulan RSP Plak anlaşması yapmak için yarışan 5,000 den fazla yarışmacının arasından seçilmiştir. Utada Hikaru GReeeeN Ulaştığımız rakamlar 80lerin sonunda single CD satışlarının altın çağını yansıtmaktadır. Single lar Japonya da hayatta ve iyi durumda. Rob Wells, Universal Music Group International, Dijital Kıdemli Başkan Yardımcısı

10 sayfa 10 Tüketiciler için Yeni bir Teklif Led Zeppelin ve AC/DC nin eski şarkıları 2007 yılında dijitalleştirildi

11 Tüketicilere Yeni bir Teklif Bölüm 2: Tüketicilere Yeni bir Teklif Daha fazla seçenek ve taşınabilir cihazların yaygınlığı müziğe olan talebin her zamankinden daha fazla olmasını sağlıyor 500+ Dünya daki lisanslı, yasal internet müzik sitesi 6 milyon Büyük çevrimiçi servislerde erişilebilir parça sayısı sayfa 11 Dijital satış noktaları tüketicilere en geniş geleneksel tuğla ve sıvadan oluşan mağazalardakinden çok daha geniş sanal raflar sunmaktadır. Bu, özel, eski ya da bulması zor kayıtların fanlara erişilebilir kılındığı daha geniş çaplı repertuarlar anlamına gelmektedir. Plak şirketleri tüketicilere ulaşmak için bu fırsatı kullanarak klasik müzik sektöründe bu imkândan faydalanmaya çalışmışlardır Kasım ayında Deutsche Grammophon 40 ülkede klasik müzik parçalarının indirilebileceği bir klasik müzik indirme servisini hizmete açmıştır, DG Web Shop. Servis 2,500 DRM siz albüm sunmakta ve bunların 600 ü artık CD formatında mevcut değildir. Tüketiciler girilen albümler, toplama albümler, paket satışlar veya bireysel dolaşımlar arasından seçim yapabilmekte, eserleri toplayabilmektedirler ve bireysel olarak bunları bölebilmektedirler. Aynı pazarlama esnekliği meşhur klasik sanatçıların arşivlenen kayıtlarının erişilebilirliğini de canlandırmıştır. Katalogunda 100,000 kadar kayıt bulunan EMI Classics, 2007 Mart ayında a dahil olarak tüketicilere bir ikon olarak Kabul edilen çellist Mstislav Rostropovich in tüm EMI diskografisine erişim imkânı tanımıştır. Sadece dijitalden sürümü yapılan klasik müzik, tüketicilerin yeni klasik müzik albümüne ilk temsilden hemen sonra sahip olma imkânı tanımaktadır Kasım ayında, EMI Classics Sir Simon Rattle ın, Mahler in Dokuzuncu Senfonisi ile Berliner Philharmoniker kaydını yalnızca dijital formatta basmıştır. Tüketiciye sunulan bu fırsatların olumlu karşılandığına ilişkin deliller bulunmaktadır. Universal in Dijital Yeniden Yayımlama Programı, 2006 Ocak ayında başlatıldığından bu yana toplamda üç milyondan fazla indirme yapılmıştır. Şu ana kadar şirket daha önceden silinmiş olan 18,000 parçayı tüketicilere tekrar erişilebilir kılmıştır, Sanatçılar arasında Noir Desir, Robert Miles ve Nana Mouskouri de yer almaktadır. Büyük Rock Efsanesinin Şarkıları Dijital Formatta Basıldı Led Zeppelin in tüm albümlerinde yer alan şarkılar Kasım 2007 de dijital satış noktalarında erişilebilir kılınmıştır. Erişilebilir kılınan albümler arasında, Led Zeppelin (1969), Houses Of The Holy (1973) ve The Song Remains The Same (1976; Yeniden basılmak üzere yeniden Remix ve remaster yapılmıştır) bulunmaktadır. Grubun şarkıları şu an cep telefonlarından da erişilebilir. Verizon Wireless Grubun şarkılarını mastertone, tam parça, RBT ve duvarkağıdı gibi çeşitli formatlarda erişilebilir kılmak için ABD de münhasır bir anlaşma imzalamıştır. Bu duyurunun ardından AC/DC nin 18 albümündeki tüm şarkıları 2007 Ağustos ayında dijital satış noktalarında erişilebilir kılınmıştır. Beatles üyeleri George Harrison ve Ringo Starr da 2007 de solo bazı materyalleri dijital formatta yayımlamıştır. Mothership, Led Zeppelin derleme albüm Universal Music katalogundan silinen parçaların tekrar erişilebilir kılınması 2008 de de devam edecek, sayı yıl sonuna kadar 60,000 e çıkarılacaktır. Müzik endüstrisi içeriğin sağlanması açısından diğer medyanın, yayın şirketleri ve internet üzerinden hizmet veren şirketlerin oldukça önündedir; ancak tuhaftır ki sıra ödeme almaya gelince müzik endüstrisi bunların gerisinde kalmaktadır. Simon Gunning, EMI UK and Ireland, Dijitalden sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı

12 sayfa 12 Tüketicilere Yeni bir Teklif Çalan Müzik Taşınabilir dijital müzik cihazları tüketicilerin müzik dinleme şeklinde bir devrim yaratmıştır. Taşınabilir müzik cihazlarının satışlarındaki patlama 2007 yılında da devam ederken yeni oyuncular da piyasaya dahil olmuşlardır. Bugün ipod lider konumdaki taşınabilir müzik cihazı olsa da, Microsoft Zune'dan Nokia ve Sony Ericsson un müzik çalan telefonlarına birçok marka mevcuttur. Nokia 2007 nin ilk 9 ayında dünyada yaklaşık 220 milyon müzik çalabilen cep telefonu satmıştır bu rakam 2007 nin ilk dokuz ayında satılan toplam ipod sayısının (120 milyon)neredeyse iki katıdır. Cep telefonu ile taşınabilir cihaz gitgide birbirine benzemektedir sonunda başlatılan yeni servisler wi-fi fonksiyonlu internette dolaşmayı ve müzik indirebilmeyi sağlayan ipod Touch, iphone ve yeni Zuneplayer internet ve cep telefonu üzerinden yapılan tüketimin sınırlarını birbirinden ayrılması zor bir hale getirmektedir. Wi-fi teknolojisinin genişlemesi 3G ile birleşerek daha geniş çaplı bir müzik deneyimi sunmaya yardımcı olmaktadır Ekim ayında, Starbucks ve Apple iphone ve ipod touch kullanıcılarının Starbuck mağazalarında çalan şarkıları wi-fi aracılığıyla doğrudan taşınabilir cihazlarına indirmelerine sağlayacak bir ortaklığa imza atmışlardır. Kayıtlı müzik sektöre 130 milyar ABD Dolar destek oluyor Dijital devrimin birkaç yılı göstermektedir ki, yapımcı ve yaratıcıların ödüllendirilmesine ilişkin sıkıntıların yanı sıra tüketilen müziğin miktarı şu an her zamankinden çok daha fazladır. ABD de Nielsen Sound Scan e göre genel anlamda internet üzerinden ve fiziki satışlar 2007 de %15 artarak 1.4 milyar birime ulaşmıştır. Uluslar arası çalışmalar müzik dinlemenin genç ve yetişkinler arasında hala en popular faaliyetlerden biri olduğunu göstermektedir. Müziğe olan talep daha geniş bir tedarik zincirinin desteklenmesine yardımcı olmuştur: müzik edisyon gelirleri 2007 de artmıştır; radyo reklam gelirleri yıl içinde %3 büyümüştür ve taşınabilir dijital cihazlardaki satışlar 2007 de %15 artmıştır. IFPI topyekün sektörün daha geniş olduğunu ve 130 milyar US$ ın üzerinde bir değerde olduğunu tahmin etmektedir. Kayıt endüstrisinin yeni yetenek ve pazarlama yatırımları bu geniş müzik ekonomisini yönlendirmektedir - her ne kadar sağlanan karlar müzik satışlarına uzanmasa da. Müzik aynı zamanda İnternet Servis Sağlayıcı, telekom ve donanım endüstrilerinde de patlamaya sebep olmuştur. Genişbant gelirleri tahminlere göre 2007 yılında 100 milyar ABD dolarına ulaşırken tüketiciler taşınabilir cihazlara 18 milyar ABD doları harcamışlardır (Understanding & Solutions). Nokia tarafından yapılan bir çalışma Hindistan da gençlerin dahil olduğu cep telefonu piyasasının Apple 2008 de 10 milyon iphone satmayı umut etmektedir. geçtiğimiz yıllar içerisinde yılda %300 büyüdüğünü Sony Ericsson beş milyon şarkı sunabilen daha geniş göstermektedir. Müzik, cep telefonu operatörlerinin kapsamlı bir müzik satış noktası oluşturulmasına ilişkin ülkede elde ettikleri gelirin %40 ını teşkil etmektedir. planlarını duyurmuştur, bu hamle İngiltere de (Omniphone tarafından desteklenen) Nokia ve Vodafone un Müzik Satış Noktalarını yakından takip etmektedir. Şu an Hindistan da internet bağlantısı olan 50 milyon hane halkı mevcuttur ve 2010 a kadar bunların %75 inin genişbanta sahip olması beklenmektedir, burada temel sürücü yine müzik olacaktır. Müzik İnsanlar için En Önemli Eğlence Şekli Aşırı/ çok önemli diyen insanların oranları: Müzik dinlemek %51 TV izlemek %27 Sinemaya gitmek %10 Kaynak: Kamuoyu Stratejileri Anketi, ABD, Nisan 2007 iphone Nokia Music Phone Zune Music Player

13 Tüketicilere Yeni bir Teklif Sanatçılara Yatırım Dijital Sanatçı&Repertuar ve pazarlamada yeni imkânlar sunuyor %20 ye kadar sayfa 13 Şirket gelirlerinin Sanatçı ve Repertuara ayrılan kısmı 1,200,000 Myspace te fark edilmeyi bekleyen rock sanatçılarının sayısı Plak şirketleri gelirlerinin yaklaşık %20 sini yeni yetenekler keşfetmeye ve yetiştirmeye harcamaktadırlar. Bu öğreti sanatçı ve repertuar ya da S&R olarak bilinmektedir. Pazarlama ve S&R plak şirketlerinin temel faaliyetlerindendir. Yeni dijital iletişim kanalları ve sosyal ağlar iyi bir S&R ve pazarlamanın önemini hafifletmemiş aksine artırmıştır. Universal Music Group International, Sorumlu Başkan Yardımcısı Max Hole, birçok sanatçının, vizyonu, enerjisi ve heyecanını paylaşan ve bunlara uyan diğer sanatçılarla çalışmanın sağladığı faydalardan yararlanmak istediğini belirtmektedir. Max Hole bu kişiyi Yapımcı, kayıt mühendisi ya da sevdikleri söz yazarına açılan kapı olacak birisi şeklinde ifade etmektedir. Ayrıca, sanatçılar her zaman kariyerlerinin sektör kısmı ile ilgilenecek uzmanlık becerilerine sahip değildirler bu becerileri onlara kayıt şirketleri sunmaktadır. Myspace de fark edilmeyi bekleyen 1.2 milyondan fazla rock ve 1.7 milyondan fazla R&B sanatçısı bulunmaktadır. Yeni grupların ve tüketicilere sunulan müziğin bu akıl almaz sayısı Plak şirketlerinin dijital ortamdaki kilit rollerinin atını çizmektedir. Filtreleme, seçme, pazarlama ve tavsiye ihtiyacı şu an her zamankinden daha da fazladır. Myspace in tek kötü tarafı 100,000 grup olup filtreleme olmaması. Seveceğim grupları bulmaya çalışıyorum ancak genellikle aramaktan sıkılıyorum. 15 yaşında bir öğrenci, IFPI odak grup araştırması, Temmuz 2007 Sanatçılar başka bir yerde herhangi bir etki yaratmaksızın İnternette kendilerini göstereceklerse, çıkışları için bir S&R uzmanının ilgisini çekebilmeleri oldukça uzak bir ihtimal olarak değerlendirilmektedir. Bu, S&R dünyası değişmedi demek değildir. Snow Patrol Columbia Records Yönetim Direktörü Mike Smith, 10 yıl öncesinde potansiyel bir iyi sanatçıyı duyar ve bütün günü telefonda tüm tanıdıklarımla konuşarak geçirirdim. Sonunda birinin bir bant kaydı olduğunu öğrenir ve onu alabilmek için şehrin diğer ucuna bir bisiklet yollardım. Bandı dinler ve menajerlerini bulmaya çalışırdım, menajerin telefonunu bulup grubu canlı dinlemek için bir fırsat yaratırdım. Şimdi birinden potansiyel iyi bir sanatçı duyduğumda grubu YouTube ya da MySpace de dinliyorum. Müziklerini hemen dinleyebiliyor, neye benzediklerini görüyor ve bütün kontak bilgilerine sahip olabiliyorsunuz diyor. Calvin Harris İngiltere de 2007 nin en büyük müzik keşiflerinden bir tanesi ve bir MySpace kuşağı keşfi olarak tanıtılmaktadır. Ancak onun başarısı iyi bir S&R çalışmasına da dayalı diyor Columbia dan Smith: Derinliği olan büyük bir sanatçıyla anlaştığımı bilmek isterim ve bunu sadece internetten inceleyip MySpace te kaç arkadaşları olduğuna bakarak bilemezsiniz. Max Hole a göre asıl önemli olan sanatçıların ne istediğini bilmek, Hole sanatçılar, gruplarını sevecek, onlara fırsat yaratacak ve yarı zamanlı olarak yaptıkları garsonluğu bırakıp müzikle tam zaman uğraşabilmeleri için onlara çek verebilecek birini arıyorlar diyor. Hole aynı zamanda kendi ülkelerinde gelişmekte olan bir üne sahip olan sanatçıların uluslararası bir çıkış yapabilmek için sıklıkla büyük plak şirketlerinin S&R ve pazarlama alanındaki uzmanlığını kullandıklarının altını çizerek İngiliz grup Snow Patrol örneğini vermektedir. Grup İngiltere deki bağımsız bir şirket aracılığıyla sınırlı bir ilerleme kaydederken Universal Music ile yaptığı yeni anlaşma sayesinde hem İngiltere hem de yurtdışında, özellikle de ABD deki dinleyicilere ulaşma imkânına sahip olmuş ve sonuç olarak ABD de Billboard hot 100 listesine ilk beşten giriş yapmış ve albümleri bir milyon satmıştır. Plak şirketi bir grubun kariyeri, yeteneğin keşfedilmesi ve kariyerin finanse edilmesi için her zaman bir yatırım girişimi olmuştur. Bunun gelecekte de değişeceğini sanmıyorum. Ludwig Werner, İsveç Bağımsız plak şirketi Bonnier Amigo Başkanı Sanatçılar gruplarını sevecek, onlara fırsat yaratacak ve yarı zamanlı olarak yaptıkları garsonluğu bırakıp müzikle tam zamanlı uğraşabilmeleri için onlara çek verebilecek birini arıyorlar. Max Hole, Sorumlu Başkan Yardımcısı, UMG International

14 sayfa 14 Kanal, Format ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama Bölüm 3: Dağıtım Kanalları, Formatlar ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama Beş yıl önce müzik dağıtım formatlarının sayısı tek haneli rakamlarla sınırlıyken bugün bu sayı yüzleri bulmuştur Dijital çağda, plak şirketleri birçok platformda, farklı formatlarda birbirinden değişik binlerce ortakla müzik lisanslamaktadırlar. Şirketler sosyal ağlar, doğrudan tüketici siteleri ve marka ortaklıkları ile birlikte çalışmaya başladıkça yeni gelir akışları ortaya çıkmaktadır. A-la-carte indirme servisleri A-la-carte indirme, İtunes un liderliğinde egemen dijital iş modeli olmayı sürdürmektedir. ABD de, 2007 yılında, Amazon ve Target i aşarak üçüncü en büyük müzik satış noktası olmayı başarmıştır (NPD MusicWatch). Diğer büyük markalar da 2007 yılında indirme piyasasına katılmışlardır, bunlardan dikkat çekenler tüm büyük ve birçok bağımsız şirketlerle yaptığı ortaklıklar aracılığıyla çevrimiçi müzik indirme noktasını oluşturan Amazon ve Nokia nın duyurduğu yeni Comes With Music servisidir. Kanala göre Dijital Satışlar Abonelikler %5 Abonelik servisleri Abonelik servisleri özellikle ABD de istikrarlı bir şekilde büyümüştür. Napster ve Rhapsody gibi abonelik servislerinden elde edilen gelirler ABD de 2005 yılının ilk yarısı ile karşılaştırıldığında 2007 nin ilk yarısında %63 artmıştır. Napster ın abone tabanı 750,000 i bulmuştur. Ancak, bu servisler piyasada egemen olan müzik çalar ipod ile birlikte işlerliğin yeterli olmaması ve tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine yeterli yatırım yapılmaması gibi çeşitli etkenler sebebiyle geride kalmış ve diğer piyasalarda aynı başarıyı sağlayamamıştır. Söz konusu problemler ele alınabilirse abonelik modellerinin potansiyeli oldukça büyüktür yılı sonunda yeni girişimler ortaya çıkmıştır. Bu servislerin savunucuları tüketicilerin bunları bir kez denedikten sonra bunların ne kadar vazgeçilmez olduğunun altını çizmektedirler. Çekici bir tüketici fırsatı ile birleşen kitlesel bir piyasa kanalı abonelik piyasasına bakışı değiştirme imkânına sahip olabilecektir. Napster da istediğim tüm müzikler için belirli bir ücret ödeme olayını seviyorum, ancak bunları ipod umda kullanamıyorum. 20 yaşındaki bir İngiliz öğrenci, IFPI Odak grup araştırması, Temmuz 2007 Omnifone, dünyada çok çeşitli mobil cihazlarda kullanılabilecek şekilde tasarlanmış yeni bir mobil abonelik servisi olan MusicStation ı başlatmıştır. Bu servis halihazırda İngiltere, Hong Kong, İsveç ve Güney Afrika da kullanılmaktadır ve 2008 de daha fazla ülkede kullanılması planlar dahilindedir. MusicStation, tüketicilere tüm major şirketlerin ve birçok bağımsız şirketin şarkılarını içeren 1.4 milyon parçalık kütüphaneye ekstra bir veri transfer ücreti almaksızın küçük bir haftalık bedel karşılığında erişim fırsatı sunmaktadır. MusicStation kullanıcı kütüphanesini yedeklemektedir ve böylece tüketicinin cihazını kaybetmesi durumunda müzik koleksiyonuna zarar gelmemektedir. İngiltere de bu hizmet mevcut çeşitli ödeme planlarına dahil olarak sunulmakta ya da Dinledikçe Öde (Pay As You Go) çerçevesinde haftalık 1.99 ödenerek kullanılmaktadır nin sonunda diğer hizmet ya da cihazlarla birlikte paket müzik hazırlama kavramına dayalı yeni bir abonelik modeli ortaya çıkmıştır bu bir İnternet Servis Sağlayıcı aboneliği, bir cep telefonu ya da taşınabilir bir çalma cihazı olabilir. Bu model kapsamında müzik, tüketiciye gerçekte ücretsiz olarak ulaşsa da plak şirketleri ve sanatçılar hizmet ya da cihaz satışı aracılığıyla ücretlerini almaktadırlar. Bu ortaklıklar paket içinde sunulan müzik hizmetlerinin promosyonu ve daha çok pazarlanması için fırsatlar tanımaktadır. Cep telefonu üzerinden %47 İnternet üzerinden %48 Kaynak: IFPI, 2007 nin ilk yarısına ait endüstri gelirleri MusicStation makul fiyatlara çok iyi bir repertuar seçimi yapılabilen, ilk kitlesel ve kullanımı kolay sınırsız mobil müzik indirme servisidir bu koşul abonelik servislerinin işleyişi bakımından kutsal bir üçlüdür. Rob Lewis, Omnifone Baş Yöneticisi

15 Kanal, Format ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama sayfa Aralık ayında, Nokia Universal Music ile ortak olarak, milyonlarca şarkıyı Nokia telefon kullanıcılarına sunmayı amaçlayan yeni bir abonelik girişimini duyurmuştur. Comes with Music programı 2008 in ikinci yarısında başlatılacak ve seçilen Nokia telefonları alan tüketiciler için Universal in tüm müzik arşivine 12 aylık erişim sunacaktır. İndirilen parçalara sahip olma süresi 12 ay ile sınırlı tutulmayacak böylece kullanıcılar indirdiklerini sürekli olarak saklayabileceklerdir. Nokia sunacağı müzik arşivini genişletmek için diğer şirketlerle de görüşmeler yapmaktadır nin sonunda Universal, Fransız ISP Neuf Cegetel ile ortaklık kurmuştur, buna göre İnternet Servis Sağlayıcı aylık ücret karşılığında yüksek hız internet, sabit telefon hattı, HD TV servisi ve Universal in arşivinden sınırsız müzik indirme hizmeti sunacaktır. Benzer bir anlaşma çerçevesinde 2007 Aralık ayında EMI, Telecom Italia nın sahibi olduğu Alice ile ortaklık kurmuştur. Tüketicilere daha fazla, DRM siz indirme hizmeti sunulmuştur Servisler ve cihazlar arasında birlikte işlerliğin yeterli olmaması dijital müzik sektörün gelişimine karşı önemli bir engel teşkil etmiştir. Birlikte işlerlik uzun süredir, DRM lerin birlikte işlerliğinin tam anlamıyla sağlayan teknolojik çözümler geliştirilmesi için endüstri ortaklarıyla çalışmalar yürüten plak endüstrisinin temel amaçlarından biri olmuştur. Maalesef, söz konusu çözümlerin potansiyeline rağmen bazı büyük teknoloji sağlayıcılar bu süreçte yer almak konusunda istekli olmamışlardır. İlerleme yetersizliği sebebiyle, tüm major plak şirketleri sürekli ya da deneme süresinin bir parçası olarak sundukları mevcut fırsatları desteklemek için DRM siz indirme hizmetleri sunmaya başlamışlardır. Kayıtlarını DRM siz satabilmek için bağımsız plak şirketlerinin genişleyen online mağazalarına dahil olmuşlardır. DRM siz model birlikte işlerlik sorununu çözebilmek için kullanılabilecek yollardan bir tanesidir. Bu yol, tüketicilerin istedikleri herhangi bir satış noktasından müzik almalarını, parçalarını istedikleri yerden elde etmelerini ve istedikleri yerde çalmalarını sağlamaktadır. DRM siz modelin kullanılması Amazon gibi yeni servislerin halihazırda var olan dijital müzik piyasasına girmesine sebep olmuştur. Amazon un yeni servisi müziği ipod dahil birçok taşınabilir cihazla uyumlu bir formatta satışa sunmaktadır. Bu servis 2 milyondan fazla şarkı barındıran kataloğunu şarkı başına ABD $ ve albümler için ABD $ a sunmaktadır. Günümüzde DRM, DRM korumalı ve DRMsiz müzik indirme fırsatlarının bir arada bulunduğu dijital sektörün anahtar bir unsurudur.. Birçok iş modeli, özellikle de aboneliğe (kullanıcıların müziğe sınırsız erişim için aylık bir ücret ödedikleri), süper-dağıtıma (fanların arkadaşlarıyla müzik paylaşmalarını sağlayan) ve zaman-sınırlı indirmelere (reklam destekli servisler tarafından sunulanlar gibi) dayalı olanlar, DRM siz var olamazlar ve plak şirketleri bu alternatiflere bağlı kalmaktadırlar. İlk olarak İndie müzikte uzmanlaşan servisler DRM siz indirme fırsatları sunmuşlardır. ABD ve Avrupa da faaliyet gösteren, tüketicilerin, abonelikleri bitse dahi, indirme yetkileri bulunan müziklere sahip olmalarını sağlayan bir abonelik servisi sunmaktadır. MP3 parçalar ipod dahil çok çeşitli cihazlarda çalınabilmektedir. Servis 25 yaşının üzerinde ve çok fazla müzik satın alanları hedeflemekte ve iki milyondan fazla şarkı içeren karışık bir arşive sahiptir. Bugüne kadar, dünya çapında 400,000 den fazla abonenin ilgisini çekmeyi başarmıştır. EMI Mayıs 2007 de alternatif olarak sunduğu store ile DRM siz yüksek kalitede indirme fırsatlarını başlatarak DRM siz strateji benimseyen ilk büyük plak şirketi olmuştur. Universal de 2007 yılı içerisinde DRM siz indirme denemelerini duyurmuş, bunlar Ocak 2008 de gözden geçirilecektir. Warner Music 2007 yılının sonunda DRM siz fırsatlar sunarken, Sony BMG DRM siz Platinum Music Pass dijital albüm kartları serisini Ocak 2008 de başlatmıştır. Şu anda tüm büyük ve bazı bağımsız şirketlerin sunduğu DRM siz servisler bulunmaktadır, Wal-Mart ve Amazon da bunlara dahildir. Reklam destekli servisler Reklam destekli müzik servisleri plak şirketleri için küçük ancak potansiyel açısından önemli bir gelir kaynağıdır çünkü bazı plak şirketleri bunları özgür müzik kültürü ile yetişmiş daha genç bir jenerasyonun ilgisini çekmek açısından mantıklı bir strateji olarak değerlendirmektedir. Jupiter Research e göre dosya paylaşımı halihazırda genç tüketiciler arasında müzik edinme konusunda egemen olan bir faaliyettir yılında yaş arası internet kullanıcılarının üçte birinden fazlası (yüzde 34) yasadışı olarak müzik dosyası paylaşmıştır. Bu oran, aynı yaş grubunda yasal servislerin kullanım oranının üç katı anlamına gelmektedir. Reklam destekli servisler tüketicilere stream edilen ya da indirilen müziğe serbest erişim fırsatı sunarken sanatçılara ve plak şirketlerine reklamlardan elde edilen gelirlerden belirli bir bedel ödenmektedir. Buna en iyi örnek bazı plak şirketleri ile MySpace, Bebo, YouTube, LastFM ve Imeem gibi sosyal ağlar arasında yapılan anlaşmalardır. Bu anlaşmalar genellikle müzik streaming ve müzik videolarına dayalı olarak reklam gelirlerinin paylaşılmasını öngören lisans anlaşmalarıdır. Ancak reklam destekli modellerin potansiyeline ilişkin sorular varlığını korumaktadır çünkü bazı kişiler ücretsiz servislere reklamların eklenmesinin tüketicilerin başka yerlere yönelmesine sebep olacağını düşünmekte ve telif hakkı ihlalleri ile ilgili olarak da endişeler dile getirilmektedir. Modelin en iyi işlediği alan, gelişmekte olan vide-on-demand iş modelidir de müziği YouTube gibi sitelerde kullanılan ve servislerle anlaşma imzalamak için görüşmeler yapmak isteyen bağımsız plak şirketleri için merkezi bir lisanslama servisi olarak faaliyet gösterecek dünya çapında geçerli bir haklar kuruluşunun oluşturulması ile ilgili olarak ilerlemeler kaydedilmiştir. Söz konusu kuruluş Merlin olarak bilinmekte ve dünya çapındaki bağımsız plak şirketleri kurumu WIN in kardeş kuruluşu olarak faaliyet göstermektedir.

16 sayfa 16 Kanal, Format ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama Müzik ve Sosyal Ağlar Sosyal ağlar müzik endüstrisinin önemli ortakları haline gelmiştir tahminlerine göre 230 milyon sosyal ağ kullanıcısıyla (Datamonitor), sosyal ağ siteleri müzik dünyasındaki keşifler açısından büyüyen bir kaynak oluşturmaktadır. Plak şirketleri burada tanıtım ve sosyal ağlardaki içeriği paraya dönüştürmek için olanakları geliştirmektedirler. Sosyal ağlar yeni pazarlama cihazları ortaya çıkarmıştır. Plak şirketleri 2007 yılında çeşitli cihazlar kullanarak ağ kullanıcılarının kendi siteleri, profilleri ya da web sayfaları üzerinden sevdikleri sanatçının müziğini streaming aracılığıyla paylaşma imkânı sunmuşlardır. Kasım ayında EMI MySpace ile Lenny Kravitz in 10 tane MySpaceile arkadaşı ve onların davet edeceği misafirlerin Kravitz in çıkacağı Get on the bus with the Love Revolution Tour adlı turnesine katılarak ful sahne arkası giriş ayrıcalıklarına sahip olacakları özel bir yarışma düzenlemek üzere bir anlaşma imzalamıştır. Ünlü sanatçı Kylie Minogue ile çalışan, EMI sanatçının kendi sosyal ağ sitesini oluşturarak KylieKonnect i başlatmıştır. Böylece fanlar kendi profillerini oluşturabilmekte, resim ve blog yükleyebilmekte ve aynı zamanda cep telefonu ya da web browser kullanarak dünya çapında diğer Kylie fanları ile temasa geçebilmektedirler. Ekim ayında, Atlantic Records UK in imzaladığı en son anlaşmada yer alan, The Days, Bebo nun sevilen realiteye dayalı internet draması, Kate Modern de yer alan ve oynayan ilk grup olmuştur. The Days in ilk EP sinin çıkışı grubun senaryoda yer alacak olması Kate Modern fan sitesinde ve daha geniş çaplı Bebo topluluğunda üç ay boyunca duyurulmuştur. Grup şovun takipçileriyle internet üzerinden de temasa geçmiş ve grubun şovda yer alması hem Kate Modern hem de grup fanları tarafından sevinçle karşılanmıştır. Plak şirketleri doğrudan fanlara ulaşıyor Plak şirketleri doğrudan müşteriye girişimleri başlatarak tüketicilerin sanatçılarla ilgili çeşitli ürünlere web siteleri aracılığıyla doğrudan erişimlerini sağlamaktadırlar. Bu yeni sanatçı siteleri akımı fanlara sanatçıyla bağlantı kurma, içerik satın alma ve diğer fanlarla iletişime geçme fırsatı sunmaktadır. Universal Music Avustralya da, parça, diğer ürünler ya da konser bileti almak isteyenler için getmusic.com.au yu oluşturmuştur. Burada aynı zamanda haberler, yarışmalar ve müzik fanları için forumlar oluşturularak fanların dile getirdiği konulara yer verilmektedir yılında Noel e yaklaşırken, Universal get Fergie ve get Fall Out Boy gibi sanatçı merkezli kampanyalar kullanarak sitenin tanınırlığını sağlamayı amaçlamıştır. Butik siteler de U2 ve Girls Aloud gibi çeşitli sanatçılar açısından başarılı olmuştur. U2.com özel parçalar, sahne arkası röportajları, fan görüşleri, sınırlı sayıda ticari mallar ve U2 nun aktif olarak yer aldığı kampanyalara katılma imkânı sunmaktadır. EMI da birçok sanatçının web sitesini desteklemektedir bunların arasında Lily Allen, Gorillaz, ve The Kooks da yer almaktadır. Sanatçılar gitgide şirketlerden bu şekilde özel destek servisleri beklemeye başlamışlardır. Warner Music ve özel bir dijital servis sağlayıcı olan Premium TV, tüketiciler için özel bir dijital merkez olan RhinoTV yi başlatmıştır. Bu site müziğe enteraktif ve serbest erişim sağlamakta böylece ziyaretçiler içerik satın alabilmekte ve sevdikleri parçaları yönetip paylaşabilmektedirler. Arşivde arama yapabilen kullanıcılar bu şekilde binlerce saat uzunluğundaki müzik bağlantılı videoları arayabilmekteler. Deneysel, yeni fiyatlandırma modelleri de 2007 yılında şekillenmiştir, ancak etkileri henüz piyasada kanıtlanamamıştır. Böyle bir sistem Ekim ayında Test edilmiş, İngiliz grup Radiohead yeni albümü In Rainbows tan yapılacak indirmeleri doğrudan websiteleri üzerinden honesty box sistemi kapsamında sunarak bir ilki gerçekleştirmiştir. Fanlara seçtikleri fiyat üzerinden (en az 0.45) albüm indirme için öntalepte bulunma ya da iki CD, iki vinil plak artı kitapçık ve çizimleri içeren prim setine 40 ödeyerek sahip olma seçenekleri sunulmuştur. Dünya çapında dijital teknolojiye ulaşan bir gencin sahip olduklarının ortalaması; 94 Cep telefonundaki tel. no. sayısı Hızlı mesajlaşma listesindeki 78 kişilerin sayısı Sosyal ağ topluluğundaki 86 kişilerinin sayısı Kaynak: Circuits of Cool/Digital Playground, Temmuz 2007 Üst ve Yanda: Avustralya nın Get Music websitesi Altta: Girls Aloud

17 Kanal, Format ve İş Modellerinde Yaşanan Patlama sayfa Derece Modelinin Keşfi Plak şirketleri ile icracıların plak satışından ticari malların satışı, yayım, marka sponsorlukları ve turnelere kadar gelirleri çok daha kapsamlı bir şekilde paylaştıkları 360 derece anlaşmalara olan ilgi artmaktadır. Dijital teknoloji plak şirketlerinin söz konusu ek hakları göz önünde bulundurabilecekleri yeni platformlar oluşturmalarını sağlamaktadır. EMI, 2002 de yapılan ve iyi bir şekilde tanıtılan Robbie Williams anlaşmasıyla bu olaya öncülük etmiş ve bunu diğer birçok anlaşma takip etmiştir. Universal Music daha çeşitli kaynaklardan gelir elde etmek üzere 2007 de sanatçı menajerlik grubu Sanctuary i başlatmıştır. Sony BMG nin son dönemlerdeki 360 derece anlaşmaları Sandi Thom, Li l Chris ve Red Light Company gibi diğer bir dizi grubu içermektedir. Warner Music ile kapsamı genişletilmiş haklar ve servisler hususunda anlaşma yapan sanatçılar ABD li grup Paramore ve İngiliz gruplar Hadouken! ve The Rifles ı içermektedir. Fransa da Warner şarkıcı- söz yazarı Christophe Maé ile dijital ve çevrimdışı ortamlarda kariyerinin birçok boyutuyla ilgili olarak anlaşmalar imzalamıştır. Bu yıl, şirket merkezi Tokyo da bulunan sanatçı menajerlik şirketi Taisuke in hisselerini ile büyük ölçüde aldığını, İngiliz şirketi B-Unique ile birlikte bir menajerlik şirketi kurduğunu ve müzik, ticari mallar, müzik yayımcılığı ve turneler alanında faaliyet gösteren bir Fin şirketi olan HMC yi (HelsinkiMusic Company) tamamen aldığını duyurmuştur. ABD de, Warner ülkenin en büyük menajerlik şirketi olup Christina Aguilera, Aerosmith gibi çeşitli sanatçıları temsil eden Front Line Management tan hisse aldığını açıklamıştır. Marka ortaklıkları Geleneksel olarak, TV ve radyoya verilen reklamlarda düşüş yaşanması üzerine müzik, uluslararası markaların İnternet üzerinden tüketicilere ulaşması için çok büyük bir fırsat sağlamıştır. Müziğe duyulan geniş çaplı ilgi markaların piyasalara girebilmesini ve belirli alanlarda güvenirlik sağlamasına yardımcı olabilir. Plak şirketleri dijital platformlar aracılığıyla uzman marka ortaklık imkânları sağlamak için ekipler oluşturmaktadır. Sony BMG 2006 yılında Musicbox video ağını başlatmıştır. Musicbox Sony-BMG nin yaklaşık 600 sanatçı ve şirket websitesinden oluşan ağına yerleştirilmiş çevrimiçi video oynatıcılardan oluşmakta ve reklamlarla desteklenmektedir. Fanlar arkadaşlarına link gönderebilmekte ya da oynatıcıyı kendi blog larına, Myspace sayfalarına, Facebook ya da diğer topluluk sitelerine yerleştirebilmektedirler. Böylelikle, Sony BMG sanatçılarının görünürlüğünün arttığı yardımcı bir ağ oluşturulmakta ve AT&T, Honda, Chase, Puma, Starwood, MSN, ve L Oreal gibi marka ortaklarına da katma değer kazandırmaktadır Temmuz ayında EMI Burger King ile birlikte dijital prim kampanyası başlattığını açıklamıştır. Tüketiciler restoranda yaptıkları alışverişle alacakları kodu girerek özel olarak oluşturulan bir mikrositede şarkı arayabilecek, numune alabilecek ve ücretsiz olarak indirebileceklerdir. Rihanna ve Covergirl arasında yapılan çok yıllı, çok platformlu anlaşma sonrasında Rihanna CoverGirl ün yeni dudak parlatıcısının tanıtım mankeni olmuştur. Markalarla yapılan ortaklıklar şarkı satışlarında da etkili olmaktadır. Cadbury s Dairy Milk çikolata için hazırlanan ve Phil Collins in 1981 de yayımladığı single ı In The Air Tonight ı içeren kampanya Single ın Eylül 2007 de İngiltere de top 15 listesine yerleşmesini sağlamıştır. Reklamlar YouTUbe da yüz binlerce hit oluşmasına da neden olmuştur. Hadouken! Plak endüstrisi yalnızca plaklara odaklanmaktaydı, geri kalanların hepsi tanıtım materyalleriydi. Şu an, plak, TV şovları, ticari mallar, turne gelirleri ve benzerlerinin olduğu daha dengeli bir iş modeli ile karşı karşıyayız.jean-bernard Lévy, Vivendi Baş Yöneticisi CoverGirl kampanyası ve Rihanna

18 sayfa 18 Bölüm 4: Telif Hakkı Hırsızlığı Etki ve Tepki Telif Hakkı Hırsızlığı Etki ve Tepki Lisanssız müzik ve bunun meşru servisler üzerinde oluşturduğu haksız rekabet bugün müzik sektörünün yaşadığı en büyük sıkıntıdır Dijital müziğin paraya çevrilmesinde en büyük sorun müziğe lisanssız ve ücret ödemeksizin ulaşılabilmesinin kolay olmasıdır. On milyarlarca yasadışı müzik dosyası tahminlere göre dünya çapında yılda satılan her bir parça başına 20 yasadışı indirme şeklindeydi. Bu durum yasal servislerin gelişimini etkilemiş tüm dijital sektörde ise büyümeyi yavaşlatmıştır. Politika Yenileme Enstitüsü nün yaptığı ses kayıtları korsanlığının ABD ekonomisine gerçek maliyeti adlı çalışmada dünya çapında gerçekleşen yasadışı dosya indirmenin ABD plak şirketlerinde sebep olduğu kaybın 3.7 milyar ABD $ olduğu öngörülmüştür (Ağustos 2007). Diğer araştırma yasadışı indirmenin satın alma davranışı üzerindeki etkisi üzerinde durmuştur. İtalya daki Luigi Einaudi Vakfı 2007 de P2P kullanıcılarının %30 unun daha az CD ve DVD aldığını ve yalnızca %6 sının daha fazla CD aldığını belirttiğini tespit etmiştir. Avustralya da ARIA adına yaptırılan araştırma (Şubat 2007) P2P indirme yapanların %57 sinin indirdikleri müziği nadiren aldıklarını ya da hiç almadıklarını göstermektedir bu durumda meşru satışların yerini yasadışı indirme almaktadır. Farklı piyasalarda yapılan sayısız çalışma yasadışı indirmenin CD satın almaya etkisinin büyük ölçüde olumsuz olduğunu göstermektedir. Latin Amerika da dijital korsanlık hızlı bir biçimde yayılmıştır. Meksika da yılda 2.6 milyar yasadışı müzik dosyası indirildiği ve Brezilya da ise yılda 1.8 milyar yasadışı müzik dosyası indirildiği tespit edilmiştir (Ipsos research). İnternet üzerinden yapılan korsanlık bölgede müzik alan çekirdek topluluğu etkilemiştir Meksika da yapılan araştırma müzik indirmenin %64 ünün daha zengin ABC ekonomik kategorisinde yer alan tüketiciler tarafından gerçekleştirildiğini göstermiştir ve Brezilya daki durumda bununla benzerlik göstermektedir yılında Meksika piyasası tahminlere göre %25, Brezilya Piyasası ise 2007 nin ilk yarısında %50 düşüş yaşayarak alarm vermeye başlamıştır. Japonya Mobil Korsanlıkla Yüzleşiyor Japon mobil müzik sektörünün başarısının başka bir yönü de bulunmaktadır. Japon Kayıt Endüstrisi Derneği (RIAJ) tarafından 2007 de yürütülen araştırmaya göre mobil korsanlık çok önemli bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Araştırma aşağıdaki bulguların altını çizmektedir: Mobil internet kullanıcılarının üçte birinden fazlası (%37) cep telefonları aracılığıyla sıkça yasadışı müzik indirmektedirler. Bu rakam genç nüfus arasında yüzde 65 lere çıkmaktadır. Yılda yaklaşık 400 milyon yasadışı müzik dosyası indirilmektedir. Yasadışı müzik dosyası indiren kullanıcıların yaklaşık yüzde 80 i bu işlemi herhangi bir suçluluk duymadan yapaktadır. Avrupa da İspanya ve Hollanda meşru piyasa sektörü performansının büyük ölçüde gerilemesine sebep olan büyük bir internet üzerinden korsanlık sorunu ile karşı karşıyadır. Jupiter Research e göre günümüzde tüm internet kullanıcılarının İspanya da üçte birinden fazlası (%35) düzenli olarak ihlal edilmiş müzik dosyalarını paylaşırken Hollanda da bu oran %28 dir. İspanya Kültür Bakanlığı tarafından yapılan yeni bir çalışma (Ekim 2007) beş milyon İspanyol, ya da nüfusun %13 ünün geçtiğimiz yıl içinde yasadışı müzik indirdiğini göstermektedir. Genişbant kullanıcıları neredeyse ABD dekiler kadar olup, etkili uygulama konusunda sıkıntıları bulunan Çin dünyadaki en büyük yasadışı indirme kaynaklarından bir tanesidir. Yalnızca 74 milyon ABD $ değerinde olan meşru piyasa bu dünya çapındaki satışların yüzde birinden azı anlamına gelmektedir %99 un üzerindeki Dijital korsanlık oranı ile sarsılmaktadır. Endüstri bu tehlikeye çabuk yanıt vermiştir yılında RIAJ yasadışı dosya yükleyenlerin izlenmesine imkân sağlayan özel bir teknoloji geliştirmiştir. Servi sağlayıcılara ihlale neden olan içeriklere ilişkin ihtarnameler gönderilmektedir. Şimdiden dört tane cezai kovuşturma yasadışı dosya yükleyenlere karşı sonuçlanmıştır. RIAJ, hükümetin, mobil operatörlerin ve müzik hak sahibi kuruluşların da desteğini alarak Mart 2008 de bugüne kadarki en büyük eğitim kampanyasını başlatacaktır. Ülke izinsiz şarkı dosyalarıyla derinden bağlantısı bulunan ve böylece reklam gelirleri elde eden büyük çaplı lisanssız müzik sağlama servislerine ev sahipliği yapmaktadır. Söz konusu servisler ülkede internet üzerinden yapılan müzik korsanlığının büyük ölçüde sorumlusudurlar. Baidu ve Yahoo China gibi büyük ve kayıtlı şirketler dünya çapında erişilebilir nitelikte olup özellikle Asya da çok rağbet gören bu gibi izinsiz servisleri sunmaktadırlar. Çin de internet korsanlığına karşı yeterli uygulamaların getirilmesi Plak endüstrisinin birincil öncelikleri arasındadır Aralık ayında, Pekin de bir mahkeme Yahoo China nın kitlesel telif hakkı ihlalini teşvik etmesi sebebiyle yasadışı eylemde bulunduğunu teyit etmiştir. Söz konusu mahkeme kararı ülke çapındaki diğer yasadışı servisler için bir örnek teşkil etmektedir. Fikri mülkiyetini korumayan bir ticaret kültürü bugünün ihlalcisi yarının ise kurbanıdır. Fikri mülkiyet hırsızlığını büyütmede uzun vadeli kazanan bulunmamaktadır. Peter Mandelson, AB Ticaret Komiseri

19 Telif Hakkı Hırsızlığı Etki ve Tepki Telif Hakkı Hırsızlığına Tepki sayfa 19 Endüstrinin çabaları korsan ağları ortadan kaldırıyor Teknoloji anlık mesajlaşma, Blog, yerel ağ ve Bluetooth aracılığıyla cep telefonu üzerinden ve e-posta aracılığıyla paylaşmak gibi birçok yeni şekli beraberinde getirdiğinden dijital müzik korsanlığı da yeni şekillere girebilmektedir. Ayrıca, kullanıcılar cep telefonu kullanıcılarına yönelik olarak hazırlanan yasadışı internet sitelerinden doğrudan indirme yapabilmektedirler. Bu siteler özellikle sabit ücretli 3G nin mevcut olduğu Japonya gibi ülkelerde bulunmaktadır. Çeşitli şekillere rağmen P2P paylaşımı dijital korsanlığın büyük bölümünde etkili olmaktadır ve blog ve cyberlocker gibi diğer korsanlık motorlarının sayısı ve bunların oluşturulmasındaki etkisi düşünüldüğünde, P2P paylaşımı hala endüstrinin korsanla mücadele yönelik faaliyetlerde öncelikli hedeftir. Üçüncü taraflarca yapılan anketler tüm İnternet Servis Sağlayıcı genişbant kapasitesinin %80 ini P2P dosya paylaşımının kapladığını göstermektedir. IFPI çeşitli yollarla P2P korsanlığını hedefliyor: Gnutella gibi ağları kullanarak büyük çaplı dosya yükleyenler Directconnect veya edonkey gibi servislere milyonlarca dosya paylaşımcıyı bağlayan araç ya da sunucular. İsveç merkezli Pirate Bay gibi BitTorrent tracker lar. Resmi sürüm tarihinden haftalar öncesinde kaçakların oluşturduğu sürüm öncesi korsanlığı kaydın en önemli aşamasında sanatçı ve yapımcıların gelirlerini engellemektedir. Sorunun boyutlarına rağmen uygulama korsanın devam etmesine yardımcı olmaktadır. Jupiter Research ten alınan veriler büyük Avrupa piyasalarındaki düzenli dosya paylaşımcıların 2003 ile 2007 arasında %35 artarken, genişbant aboneliklerinin bu piyasalarda aynı dönemde dört katından fazla artmış olduğunu göstermektedir. Toplamda, Avrupa daki internet kullanıcılarının %17.6 sı 2007 de düzenli olarak dosya paylaşmışlardır ve bu rakam 2003 teki rakamların neredeyse aynısıdır. ABD de 2007 de P2P dosya paylaşım servisleri Kullananların sayısı 2007 de büyük ölçüde sabit kalmıştır ancak çok daha fazla sayıda yasadışı müzik dosyası indirilmiştir. Bloglarda ve diğer websitelerinde izinsiz müziğe verilen hiperlinkler de bir problem olarak ortaya çıkmaya başlamıştır. Kolay bulunma mitinin yanlışlığı ortaya çıkıyor: Fanlar Yasal Sitelerde Daha iyi Olanaklara Sahipler Genel algılamanın tersine Gibi yasal müzik servisleri Limewire gibi P2P ağlardan çok daha geniş müzik seçenekleri sunmaktadır. Araştırmaların %95 inde istenen sanatçıların P2P paylaşım servisindense da bulunabilir çok daha fazla şarkısı olduğunu göstermiştir. Aramalar P2P ağlarda birbirinin aynı ve yanıltıcı birçok dosya adı ve indirilemeyen dosyalar bulunduğunu IFPI, 2007 de İngiltere de Odak grup katılımcıları (yaşları arasında değişmektedir) gözler önüne sermiştir. tarafından belirtilen 70 sanatçıyla ilgili araştırma yapmıştır. Bu sanatçılar underground gruplar ile bilinen sanatçıları kapsamakta ve Cherry Ghost ve Jack Peñate gibi isimleri de içermektedir. Araştırma bu sanatçıların şarkılarının adlı yasal site ile telif haklarını ihlal eden Limewire adlı sitedeki bulunabilme durumlarını incelemiştir. Cherry Ghost IFPI nin eylemleri 2007 yılında yoğunlaşmıştır. Ekim ayında Almanya da alınan mahkeme tedbir kararını takiben edonkey de yedi büyük sunucunun kapatılması dahil olmak üzere P2P ağlara karşı bir dizi dava açılmıştır. Hollanda ve Fransa da da IFPI nin açtığı davalar sonucu benzer edonkey sunucu kapatmaları da yaşanmıştır. Bu faaliyetler, sistematik bir uyar ve kaldır programı ile birleştirilmiştir ve en önemli üç yasadışı dosya paylaşım ağlarından bir tanesinin kapatılması ile sonuçlanmıştır. edonkey merkezi ağında bulunan yasadışı dosyalar %40 azaltılarak Ocak 2007 ile Aralık 2007 arasında ancak 400 milyon üzeri dosyaya indirilebilmiştir. Kaldırma uyarıları ABD de de büyük ölçüde artış göstermiştir. Üniversite öğrencileri yasadışı dosya paylaşanların büyük bir bölümünü oluşturmakta ve bu nedenle mahkeme dışı yollarla uzlaşmayı reddeden kişiler aleyhine açılan davaların hedefi olmaktadırlar. Üniversiteler kampus içinde P2P kullanıma karşı önleyici tedbirler alma konusunda teşvik edilmekte ve bu konuda bazı okullarda alınan önlemlerle önemli gelişmeler kaydedilmektedir. Bu etki araştırmalarla da doğrulanmıştır. Kasım 2007 de NPD P2P kullanıcıların üçte birinden fazlasının (%39) P2P ağlarda istedikleri şarkıyı bulamadıklarını söylediğini tespit etmiştir. İkinci en olumsuz P2P deneyimi ise arama sonuçlarından dosya indirememe durumudur (%32). Telif Hakkı Kanunu tüm telif hakkı, küçük, büyük tüm telif hakkı sahiplerini korumaktadır. Kanun modern ve medeni bir toplumun dönüm noktası niteliğindedir. İnsanlar bu kanuna saldırmaktan vazgeçmelidir- kanun yazar, yapımcı, müzisyen, senaryo yazarı gibi büyük, küçük hepimizi korumayı amaçlamaktadır. Anthony Hall, Pure Mint Recordings, Bağımsız Plak Şirketi İngiltere

20 sayfa 20 Telif Hakkı Hırsızlığı Etki ve Tepki Sürüm öncesi Korsanlığı ile Baş etmek 578,000+ IFPI tarafından 007 de gönderilen uyarılar sonucu kaldırılan ihlalci linklerin sayısı 3 hafta Kaçaklar sıklıkla albümün resmi olarak sürümünden 3 hafta önce ortaya çıkar Albümlerin resmi olarak piyasaya sürülmesi öncesinde yaşanan kaçaklar büyümeye devam eden bir tehlike Sürüm öncesi korsanlığı plak endüstrisinin Bloglar sürüm öncesi korsanlığında sıklıkla kullanılan korsanla mücadele çalışmalarının büyümekte olan diğer bir yoldur. Telif haklarını genellikle ihlal eden bir bölümünü içermektedir. Plak şirketleri albümün dosyalar içeren yüz binlerce müzik blog bulunmaktadır. resmi olarak piyasaya sürümünden kritik bir süre öncesinde Bu parçaların çoğu, göndericilerin, yanlış bir kanıyla, korsan kopyaların tespit edilmesi ile ilgili olarak isimlerini sakladığını düşündükleri cyberlocker lar IFPI küresel dedektif ekibine güvenmektedir. içerisinde saklanmaktadır. Yeni albümler gelirlerinin büyük bölümünü ilk Sürüm öncesi kaçaklar kesme grubu (ripping group) birkaç haftaları içerisinde kazandığından, tehlike adı verilen grupların kararlılığını göstermektedir, bunlar büyüktür. Kaçaklar genellikle sürüm tarihinden teknik uzmanlığı olan ve bir hiti sürümden önce üç hafta ya da beş gün önce gerçekleşir. Sürüm öncesi bulup yaymayı bir onur meselesi olarak değerlendiren kopyalar genellikle BitTorrent sitelerine sızar ve sonra çok iyi organize olmuş ve gizli internet kullanıcılarını içerir P2P ağlar, bloglar, forumlar ve websitesi linklerine yayılır de 350,000 den fazla uyarı yaklaşık 550,000 ihlal gerçekleştiren URL ye gönderilmiştir. Bu uyarılar ve IFPI nin korsanla mücadele birimi yeni çıkan albümlerin diğer davalar sayesinde kaldırılan yasadışı P2P İnternet üzerinden dağıtımını takip ederek sistematik olmayan paylaşım dosyalarının sayısının 120 milyonu olarak binlerce yasadışı kopyayı her gün internetten bulduğu tahmin edilmektedir. kaldırır ve ihlalcileri hedef alarak yasal eylem ve kovuşturmaların önünü açmaktadır. Ekipler günün Ekim ayında IFPI ve İngiltere de IFPI ye bağlı herhangi bir saatinde yüzlerce albümü izlemektedirler. çalışan BPI ın dedektifleri İngiliz ve Hollanda polisinin birimin başarı hikayeleri arasında meşru tedarik zincirinde yasadışı sürüm öncesinde dünyanın en büyük kaynağı olan yer alan bireyler tarafından internete sızdırılan hane halkı OİNK adlı websitesini, İngiltere ve Hollanda isimlerini içeren dosyalar da yer almaktadır. tarafından gerçekleştirilen İnterpol destekli Bu bireyler arasında gazeteciler, ticari amaçlı DJ lik bir operasyonla kapatmalarını sağlamışlardır. yapanlar ve fan kulüplerde yer alan isimler bulunmaktadır. OiNK genellikle resmi sürüm tarihinden haftalar önce internete sızan albümlerin yayılması konusunda Geniş çaplı bir sürüm öncesi sızma albümün top ona girmesi ya da sıradan kabul edilmesi olasılığını etkiler. Bugün yapımcılar sürümleri korumak için doğru zamanda doğru adımları atmazlarsa internetin yeni çıkan albümün yasadışı kopyalarıyla kelimenin tam anlamıyla dolup taşacağını bilmektedirler. Jeremy Banks, IFPI Korsanla Mücadele Birimi Başkanı uzmanlaşmıştır de 60 tan fazla büyük albüm çıkışından önce OİNK e sızmış, böylece site dünya çapında yasadışı sürüm öncesi müzik korsanlığının birincil kaynağı haline gelmiştir. Tahminlere göre 180, 000 üyesi olan site birçok dosya paylaşımcı tarafından sanatçıların ve yapımcıların haklarını telif hakkıyla korunan kayıtları elde etmek ve internette erişilebilir kılmak suretiyle ihlal etmektedir. IFPI kılavuzları şirket ve akademik kurumlara korsanla mücadele konusunda yardımcı olmaktadır.