T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ÇELİK YAPI PREFABRİK GÖRÜNÜŞ VE DETAYLARI 582YIM403

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI İNŞAAT TEKNOLOJİSİ ÇELİK YAPI PREFABRİK GÖRÜNÜŞ VE DETAYLARI 582YIM403 Ankara, 2011

2 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olarak öğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel öğrenme materyalidir. Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir. PARA İLE SATILMAZ.

3 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...iii GİRİŞ...1 ÖĞRENME FAALİYETİ ÖN CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Bina Giriş Merdiven Görünüşleri Kapı ve Pencere Görünüşleri Giriş Kapısı Balkon Kapısı Pencere Döşeme ve Kiriş İzleri Döşeme İzleri Kiriş İzleri Çatı Görünüşleri Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüşleri Yağmur Oluğu Yağmur İniş Borusu Yazılar Kotlu Ölçülendirmeler Taramalar...21 UYGULAMA FAALİYETİ...22 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...25 ÖĞRENME FAALİYETİ ARKA CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Balkon Görünüşü Çizimi Arka Bakış Cephe Üzerinde Balkon Görünüşü Arka Bakış Sol Yan ve Sağ Yan Cephe Balkon Görünüşü Kapı ve Pencere Görünüşleri Döşeme ve Kiriş İzleri Çatı Görünüşleri Baca Görünüşleri Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüşleri Yazılar Kotlu Ölçülendirmeler Taramalar...40 UYGULAMA FAALİYETİ...41 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...44 ÖĞRENME FAALİYETİ SAĞ YAN CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Bina Giriş (Dış) Merdiven Görünüşleri Balkon Görünüş Çizimleri Sağ Yan Bakış Görünüş Cephe Üzerinde Balkon Sağ Yan Bakış Görünüş Ön ve Arka Cephe Üzerinde Balkon Kapı ve Pencere Görünüş Çizimler Giriş Kapısı Balkon Kapısı Pencere...56 i

4 Kapı ve Pencere Açılır Kanat İzleri Döşeme ve Kiriş İzleri Döşeme İzleri Kiriş İzleri Çatı Görünüş Çizimleri Baca Görünüş Çizimler Ateş Bacaları Havalandırma Bacaları Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüş Çizimleri Yağmur Oluğu Yağmur İniş Borusu Yazılar Kotlu Ölçülendirmeler Taramalar...67 UYGULAMA FAALİYETİ...68 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...71 ÖĞRENME FAALİYETİ SOL YAN CEPHE GÖRÜNÜŞÜ ÇİZİMİ Balkon Görünüş Çizimleri Kapı ve Pencere Görünüş Çizimleri Döşeme ve Kiriş İzleri Çatı Görünüş Çizimleri Baca Görünüş Çizimleri Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüş Çizimleri Yazılar Kotlu Ölçülendirmeler Taramalar...84 UYGULAMA FAALİYETİ...85 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...88 ÖĞRENME FAALİYETİ KOLON KİRİŞ VE KAFES KİRİŞLİ ÇATI DETAY ÇİZİMLERİ Detay Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar Çelik Kafes Sistemler İçin Genel Çizim Adımları Bağlantı Detay Çizimleri Bulonlu Birleşim Detayları Kaynaklı Birleşim Detayları Perçinli Birleşim Detayları Yazılar Ölçülendirmeler Taramalar UYGULAMA FAALİYETİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARLARI KAYNAKÇA ii

5 AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI SÜRE 582YIM403 İnşaat Teknolojisi Çelik Yapı Teknik Ressamlığı Çelik Yapı Prefabrik Görünüş ve Detayları Çelik prefabrik yapı görünüşlerinin yönetmelik ve şartnamelere uygun olarak çizimi ile ilgili bilgilerin verildiği öğrenme materyalidir. 40/32 (+40/32 uygulama tekrarı yapılmalı) ÖN KOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Çelik prefabrik yapı görünüş ve detayları çizmek Genel Amaç Gerekli ortam sağlandığında cephe görünüşleri ve detay çizimlerini yönetmelik ve şartnamelere uygun olarak yapabilceksiniz. Amaçlar 1. Çelik prefabrik yapı yapım ilkelerini bilecek, detay çizimlerini yapabilecek ve ön cephe görünüşünü çizebileceksiniz. 2. Çelik prefabrik yapı arka cephe görünüşünü çizebileceksiniz. 3. Çelik prefabrik yapı sağ yan cephe görünüşünü çizebileceksiniz. 4. Çelik prefabrik yapı sol yan cephe görünüşünü çizebileceksiniz. 5. Çelik kolon kiriş ve kafes kirişli çatı detaylarını çizebileceksiniz. Ortam: Sınıf, atölye, mimarlık bürosu Donanım: Gönyeler, kalemler, şablonlar, silgi ve kazıma aracı, pergel takımı, çini kalemleri, imar yönetmelikleri, genel ve teknik şartnameler Modül içinde yer alan her öğrenme faaliyetinden sonra verilen ölçme araçları ile kendinizi değerlendireceksiniz. Öğretmen modül sonunda ölçme aracı (çoktan seçmeli test, doğru-yanlış testi, boşluk doldurma, eşleştirme vb.) kullanarak modül uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri ölçerek sizi değerlendirecektir. iii

6 iv

7 GİRİŞ Sevgili Öğrenci, GİRİŞ Toplumun ihtiyacı olan barınma, eğitim, sağlık, eğlence, spor alanları gibi mimarlık mesleğini ilgilendiren yapılar imal edilirken avantajlar ve dezavantajlar göz önünde bulundurulur. Bir yapının en önemli amacı, öncelikle barınma ihtiyacını karşılamaktır. Ancak bu ihtiyacın güvenli bir şekilde karşılanması gerekir. Yapılar; günümüz şartlarında yapıldığı yerin özelliklerine, malzemenin tedarik edilebilirliğine, kullanım amacına göre çeşitli malzemelerle inşa edilebilir. Ülkemiz topraklarının büyük bir bölümünün deprem bölgesi kuşağında olması, gelişen teknolojiye paralel olarak çeşitli alternatif malzemelerin gelişmesine neden olmuştur. Bu alternatif malzemelerden ilk akla gelen, çelik olmuştur. Çelik malzemenin prefabrikle birlikte kullanılması sonucunda ülkemizde çelik prefabrik yapıların inşası oldukça artmıştır. Bu modülde çelik prefabrik yapı görünüşlerinin nasıl çizildiği, kolon-kiriş ve kafes kirişli detayları gibi konular işlem sıralarına göre verilmiştir. 1

8 2

9 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Çelik prefabrik yapı yapım ilkelerini bilecek, detay çizimlerini yapabilecek ve ön cephe görünüşünü çizebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi olunuz. Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar vardır? Araştırınız. 1. ÖN CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Görünüşler çizilirken kat planlarınlarından faydalanılır. Kat planı paftaları genellikle masanın üst tarafına yapıştırılarak taşıma çizgileri yardımıyla görünüş düşey düzlemde çizilir. Bu öğrenme faaliyetinde belirlediğimiz projenin ön cephe görünüşünü aşama aşama çizeceğiz. Ön görünüş çizimiplan ve kesiti alınmış olan yapıya ilişkin özelliklerin daha iyi algılanabilmesi içinbinanın ön kabul edilen tarafından görüntüsünün çizilmesi gerekmektedir. Görünüşler, net ve anlaşılır bir şekilde çizilmeli ancak fazla ayrıntıya girilmemelidir. Teknik çizimlerde uygulanan ön görünüş resimleri, Bayındırlık ve İmar Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğünce hazırlanan Devlet ve Özel Yapılara Ait ProjelerinÇizilmesi İşleminde Proje Düzenleme Esaslarıdikkate alınmaktadır.bunun yanında 3194 sayılı İmar Yönetmeliği ve 3030 Sayılı (büyükşehirler içinhazırlanmış) İmar Yönetmeliği de projelerin hazırlanmasında yol göstermektedir. Görünüşler bir yapıya ait plandan ve kesitlerden gelen gerçek çizgiyi en doğru veaçık şekilde ortaya koymalıdır. Plan ve kesitlerde alınan kararlarla görünüşler tam ve doğruuyum içinde olmalıdır. Malzemeleri belirleyen çizim simgeleri gereğinde görünüşlerde dekullanılmalıdır. Ön görünüş çizimi yaparken aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir. 3

10 Zemin altında kalan sömeller, bodrum kat duvarı, kuranglez gibi yapı bölümlerinindışçizgileri, denizlik üstü ve altı, kapı ve pencere lento altı ve üstü, saçaklar, balkonlar,döşemeler, oluk, mahya, baca ve çıkıntılar kesik veya noktalı çizgi ile gösterilip düşey olarakkotlandırılmalı, kotlandırma yapılırken ± 0,00 kotu esas alınmalıdır. Doğal zemin ( ± 0,00 ) kesik veya noktalı çizgi, zemin olarak kabul edilen ve işlemgörmüş zemin ( + 10) dolu ( düz) çizgi ile çizilmeli ve kotlandırılmalıdır. Görünüşlerde farklı derinlikteki yüzeyler için cephe hareketlerine uygun olarakçizgi kalınlıkları seçilmelidir. Yağmur ve pis su iniş boruları gerçek boyutlarına uygun olarak ( Ø 100 ) çizilmelive kesitleri yazılmalıdır. Yağmur oluklarına; baca, yangın ve parapet duvarı diplerine ilişkin bilgileryazılmalıdır. Cephe kaplama malzemelerine, renklerine ve cephedeki hareketlerine ilişkin bilgilerverilmelidir. Görünüşler esas girişin bulunduğu görünüşten başlayarak saat yönünde ayrı veya aynı çizim levhasında sıra ile yer almalıdır. Yapı tek bloktan oluşuyorsa dört görünüşü de çizilmelidir. Ancak yapının özelliğidört görünüş ile anlatılamayacaksa bu takdirde ara yönlerdeki görünüşlerde çizilebilir. Kapı ve pencere doğramaları, açılan kanatların menteşe takılan yan başlıklarının dışiki köşesini, kilit takılan diğer yan başlığın dış kenarının orta noktasına birleştiren çizgilerkesik çizgi ile çizilerek açılış yönleri gösterilmelidir. Plan ve kesitlerde gösterilemeyen kısımların gösterilmesi mümkün olduğuncasağlanmalı ve kotlandırılmalıdır. Ön görünüş çizimi yapılırken; İlk önce görünüşü çizilecek olan planın cephelerini belirleyiniz. Aksi belirtilmediğisürece size göre planın üst kısmı arka (kuzey), alt kısmı ise ön (güney) görünüşşeklinde (kabul edilebilir) çizilir. Çizilmiş kat planında çatı tanzimi yok ise çatı tanzimi yapıldıktan sonra görünüşüçizilecek olan cepheyi çizim masasının üst kısmına yapıştırınız. Görünüşte belirtilmesi gereken her noktayı resim kâğıdına izdüşüm ışınları yöntemiile taşıyınız. Dış cephe çizgisi başta olmak üzere tretuvar, çatı saçak çizgisi ve cephe derinliği(blok kayması) gibi tüm özellikleri resim kâğıdına izdüşüm ışınları yöntemi iletaşıyınız. 4

11 ARKA GÖRÜNÜŞ B A / A SOL YAN GÖRÜNÜŞ B C A A 10,18 M ,57 M / /60 60/ WC ODA /220 90/ / X17/ BANYO 5.00 M2 HOL 90/220 ANTRE SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M2 MUTFAK 7,50 M / B SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ C D /220 +0, / / D 135 ±0,00 B ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 ÖN GÖRÜNÜŞ Şekil 1.1: Zemin kat üzerinde cephelerin belirlenmesi 5

12 ARKA GÖRÜNÜŞ SOL YAN GÖRÜNÜŞ A B C D BALKON WC 7,00M BALKON 60/ ANTRE 424 7,57 M2 160/ A 60/60 60/60 B ODA 10,18 M2 16X17/30 100/ /220 SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M / BALKON /220 90/ / MUTFAK 10 7,50 M2 10 A A B SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ C D B NORMAL KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 ÖN GÖRÜNÜŞ Şekil 1.2: Normal kat üzerinde cephelerin belirlenmesi Kat planını ön cephe doğrultusunda yapıştırınız. 6

13 90/220 90/ /130 ÖN GÖRÜNÜS Şekil 1.3: Kat planının ön cephe doğrultusunda yapıştırılması Zemin çizgisi ve su basmanı yüksekliğini çiziniz. Şekil 1.4: Zemin çizgisinin belirtilmesi 7

14 90/220 90/ /130 SUBASMAN SEVIYESI Şekil 1.5: Su basmanı seviyesinin belirtilmesi 1.1. Bina Giriş Merdiven Görünüşleri Dış merdivenler tümüyle dış hava koşullarına açık olan merdivenlerdir. Dış merdivenler daha çok tretuvarla binaların zemin katlarını birbirine bağladığı gibi farklı yükseklikteki yolları, bahçeleri ve parkları da birbirine bağlar. Bina giriş merdiveninin rıht yüksekliklerini işaretleyiniz. +0,85 160/130 ±0,00 Taşıma çizgileri Rıht Yüksekliği +0,85 ±0,00 Şekil 1.6: Bina giriş merdiveninin rıht yüksekliklerinin işaretlenmesi Bina giriş merdiveninin basamaklarını çiziniz. 8

15 +0,85 160/130 ±0,00 Basamak +0,85 ±0,00 Şekil 1.7: Bina giriş merdiveninin basamaklarının çizilmesi Bina giriş merdiveninin korkuluğunu çiziniz. +0,85 160/130 ±0,00 Taşıma çizgileri +0,85 ±0,00 Şekil 1.8: Bina giriş merdiveninin korkuluğunun çizilmesi 9

16 1.2. Kapı ve Pencere Görünüşleri Bina giriş kapısı ayrıntısını çiziniz Giriş Kapısı Şekil 1.9: Bina giriş kapısı ayrıntısının çizilmesi Balkon kapısı ayrıntısını çiziniz Balkon Kapısı Pencere ayrıntısını çiziniz. Şekil 1.10: Balkon kapısı ayrıntısının çizilmesi 10

17 Pencere Pencere çizimi yapılırken tüm noktalardan ışınlar çizilmeli ve onlardan faydalanarak pencere çizilmelidir. Ayrıca denizlik içinde ışınlar taşınmalı ve denizlik oluşturulmalıdır. Çizim bittikten sonra açılır kanatların açılış yönleri noktalı olarak gösterilmelidir. Şekil 1.11: Pencere ayrıntısının çizilmesi Cephe üzerinde görünen kapı ve pencereleri çiziniz. 11

18 90/220 90/ / Döşeme ve Kiriş İzleri Şekil 1.12: Cephede görünen kapı ve pencerelerin çizilmesi Döşeme izlerini kat yüksekliğine uygun olarak çiziniz. 12

19 Döşeme İzleri +0,85 160/130 70/130 ±0,00 Taşıma çizgileri Kiriş izlerini çiziniz. Şekil 1.13: Döşeme izlerinin gösterilmesi 13

20 Kiriş İzleri +0,85 160/130 70/130 ±0,00 Taşıma çizgileri Çatı görünüşlerini çiziniz. Şekil 1.14: Kiriş izlerinin gösterilmesi 14

21 1.4. Çatı Görünüşleri Şekil 1.15: Çatı görünüşlerinin çizilmesi 15

22 1.5. Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüşleri Çatı yüzeyinde toplanan yağmur sularının çatıya ve binaya zarar vermeden binadan uzaklaştırılmasını sağlamak amacıyla yağmur olukları ve yağmur iniş boruları çizilir. Yağmur oluklarının sabit şekilde kalabilmesi için 50 şer cm ara ile kelepçelerle sabitlenmesi gerekir. Yağmur iniş boruları ise 1 metre ara ile kelepçelenmeli ve bu boruların çapı 10 cm olmalıdır. Yağmur oluğunu çiziniz. Şekil 1.16: Yağmur oluğu ve iniş borusu resmi 16

23 Yağmur Oluğu Yağmur oluğu Şekil 1.17: Yağmur oluğu görünüşlerinin çizilmesi Yağmur iniş borularını çiziniz. 17

24 Yağmur İniş Borusu 90/220 90/ /130 Yağmur iniş boruları Şekil 1.18: Yağmur iniş borusunun görünüşlerinin çizilmesi Pafta yazılarını yazınız. 18

25 1.6. Yazılar ÖNCEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Şekil 1.19: Yazıların yazılması 19

26 1.7. Kotlu Ölçülendirmeler Kot, bir noktanın yerden veya kotu bilinen bir noktadan (0,00) olan düşey uzaklığıdır. Kesit çizimlerinde kotlu ölçülendirme zemin çizgisinden başlanarak çatıya kadar olan tüm düşey uzaklıkların belirtilmesi gereken bir çizim standardıdır. +12,06 +12,06 +11,25 +10,76 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +9,86 +9,55 +9,34 +8,04 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +7,14 +6,83 +6,62 +5,32 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +4,42 +4,11 +3,90 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 ÖNCEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Şekil 1.20: Kotlu ölçülendirmelerin yapılması Standartlarda belirtilen şekilde uygun taramaları yapınız. 20

27 1.8. Taramalar +12,06 +12,06 +11,25 +10,76 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +9,86 +9,55 +9,34 +8,04 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +7,14 +6,83 +6,62 +5,32 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +4,42 +4,11 +3,90 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 ÖNCEPHEGÖRÜNÜŞÜ Şekil 1.21: Taramaların yapılması ÖLÇEK:1/50 21

28 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Kat planı verilen yapının ön görünüşünü çiziniz. ARKA GÖRÜNÜŞ A B C D E 1 Y.ODASI A Y.ODASI 2 BANYO 2 SOL YAN GÖRÜNÜŞ SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ ANTRE 6 6 B 7 SALON A B C D E ÖN GÖRÜNÜŞ Ön görünüşü çizilecek plan 22

29 İşlem Basamakları Çizim araç gereçlerini hazırlayınız. Çizim kâğıdını masaya bağlayınız. Ön görünüşünü çizeceğiniz planı görünüş doğrultusunda masaya bağlayınız. Çizim alanının belirleyiniz. Zemin çizgisini çiziniz. Su basmanını çiziniz. Cephede görünen kapı ve pencereleri çiziniz. Çatı görünüşünü çiziniz. Yağmur oluğunu çiziniz. Yağmur iniş borularını çiziniz. Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Yazıları yazınız. Taramaları yapınız. Öneriler Çizim araç gereçlerini hazırlayınız. Çizim araç gereçlerinizin ve çizim masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli ise temizleyiniz. Çizim esnasında arkadaşlarınızla şakalaşmayınız. Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz. Temiz ve titiz çalışınız. Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup olmadığını kontrol ediniz. Süreyi doğru kullanınız. Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve masanızı temizleyiniz. 23

30 KONTROL LİSTESİ Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler için Evet, kazanamadığınız beceriler için Hayır kutucuğuna (X) işareti koyarak kendinizi değerlendiriniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı? 2. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı? 3. Ön görünüşünü çizeceğiniz planı görünüş doğrultusunda masaya bağladınız mı? 4. Çizim alanını belirlediniz mi? 5. Zemin çizgisini çizdiniz mi? 6. Su basmanını çizdiniz mi? 7. Cephede görünen kapı ve pencereleri çizdiniz mi? 8. Çatı görünüşünü çizdiniz mi? 9. Yağmur oluğunu çizdiniz mi? 10. Yağmur iniş borularını çizdiniz mi? 11. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı? 12. Yazıları yazdınız mı? 13. Taramaları yaptınız mı? DEĞERLENDİRME Değerlendirme sonunda Hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız Evet ise Ölçme ve Değerlendirme ye geçiniz. 24

31 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerin sonunda boş bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş üzerinde bacalar gösterilmez. 2. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş çiziminde kotlu ölçülendirme yapılır. 3. ( ) Çelik prefabrik yapılarda kat yükseklikleri döşeme üstünden döşeme altına alınır. 4. ( ) Çelik prefabrik yapılarda kat yükseklikleri döşeme üstünden döşeme üstüne alınır. 5. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş çiziminde açılır kanat izleri belirtilmez. 6. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş çizilirken çok fazla ayrıntıya girilmelidir. 7. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş çizilirken kotlandırma 0.00 kotuna göre yapılmalıdır. 8. ( ) Çelik prefabrik yapılarda yağmur iniş boruları 3 er metre ara ile kelepçelenmelidir. 9. ( ) Çelik prefabrik yapılarda ön görünüş çizerken döşeme ve kiriş izleri kesik çizgi ile gösterilmelidir. 10. ( ) Çelik prefabrik yapılarda su basmanı seviyesinin kotu zemin çizgisininkine göre daha aşağıdadır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız. Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz. 25

32 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Çelik prefabrik yapı arka cephe görünüşünü çizebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi olunuz. Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar vardır? Araştırınız. Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı görünüşlerinin nasıl çizdiğini araştırınız. 2. ARKA CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Arka görünüş, plan ve kesiti alınmış olan yapıya ilişkin özelliklerin daha iyi anlaşılabilmesi içinyapının dışarıdan, arka taraf kabul edilen yönden bakılarak yapılan çizimine denir. Arka görünüş, ön cephenin zıt tarafı veya ön görünüşün ters tarafıdır. Arka taraftaolduğu için cephe sade olur, cephede detay bulunmaz. Yapıların görünüşlerinin çizilmesinde uygun konum ve yöne göre ifade edilmesi çokönemlidir. Arka görünüş olarak kabul edilen bina dış cephesi ile ilgili tüm bilgilerin buçizimde bulunması gerekir. 26

33 B A / A B C A 15 ARKA GÖRÜNÜŞ A 60/60 60/ ODA 10,18 M2 13X17/ M2 20,86 M2 14,63 M2 WC ANTRE ,57 M / MUTFAK /220 90/ / BANYO HOL 90/220 SALON ODA 7,50 M / B C D /220 +0, / / D 135 ±0,00 B ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 2.1: Zemin kat planı üzerinde arka cephenin belirlenmesi 27

34 ARKA GÖRÜNÜŞ B 10 A B C D BALKON WC 7,00M BALKON 60/ ANTRE 424 7,57 M2 160/ A 60/60 60/60 ODA 10,18 M2 16X17/30 100/ /220 SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M / BALKON /220 90/ / MUTFAK 7,50 M A A B C D B NORMAL KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 2.2: Normal kat planı üzerinde arka cephenin belirlenmesi Gönüş çizimine başlamadan önce planı arka cephe yönünde masanın üst kısmına yapıştırınız. 28

35 HOL ODA 14,63 M2 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 BALKON 60/60 BALKON ARKA GÖRÜNÜS Şekil 2.3: Kat planının arka cephe doğrultusunda yapıştırılması Zemin çizgisini çizerek su basmanı seviyesini belirleyiniz. HOL ODA BANYO 14,63 M M2 ODA 10,18 M2 BALKON 60/60 BALKON Tasima Çizgileri Subasman Seviyesi Zemin Çizgisi Şekil 2.4: Zemin ve su basmanı çizgisinin çizilmesi 29

36 2.1. Balkon Görünüşü Çizimi Arka görünüş üzerinde görünen balkonları taşıma çizgileri yardımıyla çiziniz Arka Bakış Cephe Üzerinde Balkon Görünüşü HOL ODA 14,63 M2 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 BALKON BALKON 60/60 Taşıma çizgileri Şekil 2.5: Arka bakış cephe üzerinde balkon görünüşlerinin çizilmesi 30

37 Arka Bakış Sol Yan ve Sağ Yan Cephe Balkon Görünüşü HOL ODA BANYO ODA 14,63 M M2 10,18 M2 BALKON 60/60 BALKON Şekil 2.6: Arka bakış sol yan ve sağ yan cephe balkon görünüşlerinin çizilmesi Arka cephe üzerinde görünen kapı ve pencereleri çiziniz. 31

38 2.2. Kapı ve Pencere Görünüşleri HOL 14,63 M2 10,18 M2 ODA BANYO ODA 5.00 M2 BALKON 60/60 BALKON Şekil 2.7: Kapı ve pencere görünüşlerinin çizilmesi Döşeme ve kiriş izlerini kesik kesik çiziniz. 32

39 Döşeme ve Kiriş İzleri 1 Döseme izi Kiris izi Şekil 2.8: Döşeme ve kiriş izlerinin ayrıntısı 33

40 HOL ODA BANYO 14,63 M M2 ODA 10,18 M2 BALKON BALKON 60/60 Çatı görünüşünü çiziniz. Şekil 2.9: Döşeme ve kiriş izlerinin çizilmesi 34

41 2.4. Çatı Görünüşleri HOL ODA BANYO 14,63 M M2 ODA 10,18 M2 BALKON BALKON 60/60 Baca görünüşlerini çiziniz. Şekil 2.10: Çatı görünüşlerinin çizilmesi 35

42 2.5. Baca Görünüşleri /130 MUTFAK 7,50 M2 7,57 M2 90/220 ANTRE ODA 14,63 M2 90/220 HOL BANYO 5.00 M2 90/220 90/ /220 ODA 10,18 M2 WC 7,00M2 60/60 BALKON BALKON 60/60 Şekil 2.11: Baca görünüşlerinin çizilmesi Yağmur oluğu ve iniş borularını çiziniz. 36

43 2.6. Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüşleri 90/220 HOL 90/220 ODA 14,63 M2 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 BALKON BALKON 60/60 Şekil 2.12: Yağmur oluğu ve iniş boruları görünüşlerinin çizilmesi Yazıları yazınız. 37

44 2.7. Yazılar ARKA CEPHE GÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK : 1/50 Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Şekil 2.13: Yazıların yazılması 38

45 2.8. Kotlu Ölçülendirmeler +12,06 +12,06 +11,25 +10,76 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +9,86 +9,34 +8,72 +8,04 +9,55 +6,83 +7,14 +6,62 +7,14 +6,62 +6,83 +6,00 +6,00 +5,32 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +4,42 +3,90 +3,28 +2,60 +4,11 +1,70 +1,70 ±0,00 ±0,00 ARKACEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Taramaları yapınız. Şekil 2.14: Kotlu ölçülendirmelerin yapılması 39

46 2.9. Taramalar +12,06 +12,06 +11,25 +10,76 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +1,70 +1,70 ±0,00 ±0,00 ARKACEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Şekil 2.15: Taramaların yapılması 40

47 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Kat planı verilen yapının arka görünüşünü çiziniz. ARKA GÖRÜNÜŞ A B C D E 1 Y.ODASI A Y.ODASI 2 BANYO 2 SOL YAN GÖRÜNÜŞ SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ ANTRE 6 6 B 7 SALON A B C D E ÖN GÖRÜNÜŞ Arka görünüşü çizilecek plan 41

48 İşlem Basamakları Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim kâğıdını masaya bağlayınız. Arka görünüşünü çizeceğiniz planı arka görünüş doğrultusunda masaya bağlayınız. Çizim alanını belirleyiniz. Zemin çizgisini çiziniz. Su basmanını çiziniz. Cephe üzerinde görünen balkonları çiziniz. Cephede görünen kapı ve pencereleri çiziniz. Çatı görünüşünü çiziniz. Yağmur oluğunu çiziniz. Yağmur iniş borularını çiziniz. Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Yazıları yazınız. Taramaları yapınız. Öneriler Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim araç gereçlerinizin ve çizim masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli ise temizleyiniz. Çizim esnasında arkadaşlarınızla şakalaşmayınız. Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz. Temiz ve titiz çalışınız. Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup olmadığını kontrol ediniz. Süreyi doğru kullanınız. Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve masanızı temizleyiniz. 42

49 KONTROL LİSTESİ Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler için Evet, kazanamadığınız beceriler için Hayır kutucuğuna (X) işareti koyarak kendinizi değerlendiriniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı? 2. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı? 3. Arka görünüşünü çizeceğiniz planı arka görünüş doğrultusunda masaya bağladınız mı? 4. Çizim alanını belirlediniz mi? 5. Zemin çizgisini çizdiniz mi? 6. Su basmanını çizdiniz mi? 7. Cephe üzerinde görünen balkonları çizdiniz mi? 8. Cephede görünen kapı ve pencereleri çizdiniz mi? 9. Çatı görünüşünü çizdiniz mi? 10. Yağmur oluğunu çizdiniz mi? 11. Yağmur iniş borularını çizdiniz mi? 12. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı? 13. Yazıları yazdınız mı? 14. Taramaları yaptınız mı? DEĞERLENDİRME Değerlendirme sonunda Hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız Evet ise Ölçme ve Değerlendirme ye geçiniz. 43

50 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerin sonunda boş bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüş üzerinde kapılar gösterilmez. 2. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüş çiziminde kotlu ölçülendirme yapılmaz. 3. ( ) Çelik prefabrik yapılarda kat yükseklikleri döşeme üstünden döşeme üstüne alınır. 4. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüşte detaya fazla girilmez. 5. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüş ön görünüşle aynı görüntüdedir. 6. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüş üzerinde kapı açılış yönleri gösterilmez. 7. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüş üzerinde kotlu ölçülendirmelerde farklı işaret kullanılır. 8. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüşte kotlandırma 0,05 kotuna göre yapılır. 9. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüşte bacalar görünür. 10. ( ) Çelik prefabrik yapılarda arka görünüşte tarama yapılır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız. Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz. 44

51 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 AMAÇ Çelik prefabrik yapı sağ yan cephe görünüşünü çizebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi olunuz. Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar vardır? Araştırınız. Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı görünüşlerini nasıl çizdiğini araştırınız. 3. SAĞ YAN CEPHE GÖRÜNÜŞ ÇİZİMİ Yan görünüşler çizilirken; Mimari ile ilgisi olmayan çizgilere yer verilmez. Doğal zemin nokta nokta, teklif zemin (yapının oturduğu zemin) devamlı çizgi ilegösterilir ve kotlandırılır. Zemin altında kalan yapı kısımlarının dış hatları kesik çizgilerle belirtilir vekotlandırılır. Cepheye arkadan bağlanan bütün duvar ve döşemeler nokta nokta (ifade edecekkadar) işlenir. Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazılır. Cephelerdeki hareketler belirtilir,gerekiyorsa not yazılır. Yağmur olukları, iniş boruları ve varsa paratoner inişleri gösterilir. Kapı ve pencere görünüşleri sistem detaylarına uygun çizilir. Açılan kanatlarişaretlenir. Saçaklar, balkonlar, döşeme, denizlik altı, kalkan duvarları, oluk, mahya, baca veçıkıntılar kotlandırılır. Plan ve kesitlerde gösterilmeyen ölçüler yazılır (saçak kalınlıkları, balkon korkulukyüksekliği, konsollar gibi). Zemin kat planı üzerinde sağ yan cephe belirtilir. 45

52 B A 126 A / A B C A 10,18 M ,57 M / /60 60/ WC ODA /220 90/ / X17/ BANYO 5.00 M2 HOL 90/220 ANTRE SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M2 MUTFAK 7,50 M / B SAG YAN GÖRÜNÜS C D /220 +0, / / D 135 ±0,00 B ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 3.1: Zemin kat planı üzerinde sağ yan cephenin belirlenmesi Normal kat plan üzerinde sağ yan cepheyi belirtiniz. 46

53 A B C D BALKON WC 7,00M BALKON 60/ ANTRE 424 7,57 M2 160/ A 60/60 60/60 B ODA 10,18 M2 16X17/30 100/ /220 90/220 90/220 SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M / BALKON / MUTFAK 7,50 M2 10 A A B SAG YAN GÖRÜNÜS C D B NORMAL KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 3.2: Normal kat planı üzerinde sağ yan cephenin belirlenmesi Planı masanın üzerine sağ yan cephe doğrultusunda yapıştırınız. 47

54 BALKON BALKON 60/130 SAG YAN GÖRÜNÜS Şekil 3.3: Planın sağ yan cephe doğrultusunda yapıştırılması Zemin çizgisi ve su basmanı çizgisini çiziniz. BALKON BALKON 60/130 Tasima Çizgileri Subasman Seviyesi Zemin Çizgisi Şekil 3.4: Zemin çizgisi ve su basmanı çizgisinin belirtilmesi 48

55 3.1. Bina Giriş (Dış) Merdiven Görünüşleri Bina giriş merdiveninin rıht yüksekliklerini işaretleyiniz. WC ±0,00 +0,85 160/ /220 13X17/ /220 90/220 ANTRE 7,57M2 HOL 90/220 ODA 10,18M2 BANYO 5.00M2 60/60 Riht Yüksekligi Şekil 3.5: Bina giriş merdiveninin rıht yüksekliklerinin işaretlenmesi Bina giriş merdiveninin basamaklarını çiziniz. 49

56 WC +0,85 100/220 13X17/ /220 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/220 ODA 10,18 M2 ±0,00 160/130 HOL BANYO 5.00 M2 60/60 Şekil 3.6: Bina giriş merdiveninin basamaklarının çizilmesi Bina giriş merdiveninin korkuluğunu çiziniz. 50

57 WC +0,85 100/220 13X17/ /220 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/220 ODA 10,18 M2 ±0,00 160/130 HOL BANYO 5.00 M2 60/60 Korkuluk Şekil 3.7: Bina giriş merdiveninin korkuluğunun çizilmesi 3.2. Balkon Görünüş Çizimleri Sağ yan bakış görünüş cephe üzerindeki balkonları çiziniz. 51

58 Sağ Yan Bakış Görünüş Cephe Üzerinde Balkon BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.8: Sağ yan bakış görünüş cephe üzerinde balkon görünüşlerinin çizilmesi Sağ yan bakış görünüş ön ve arka cephe üzerindeki balkonları çiziniz. 52

59 Sağ Yan Bakış Görünüş Ön ve Arka Cephe Üzerinde Balkon 60/60 60/60 BALKON 16X17/ /220 WC 7,00M2 ODA 10,18 M2 BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.9: Sağ yan bakış görünüş ön ve arka cephe üzerinde balkon görünüşlerinin çizilmesi Sağ yan cephe üzerinde görünen kapı ve pencere görünüşlerini çiziniz. 53

60 3.3. Kapı ve Pencere Görünüş Çizimler Giriş kapısının görünüşünü çiziniz Giriş Kapısı +0,85 160/130 ±0,00 Taşıma çizgileri +0,85 ±0,00 Şekil 3.10: Giriş kapısı görünüşünün çizilmesi Balkon kapılarının görünüşlerini çiziniz. 54

61 Balkon Kapısı BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.11: Balkon kapısı görünüşünün çizilmesi Pencerelerin görünüşlerini çiziniz. 55

62 Pencere BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.12: Pencere görünüşlerinin çizilmesi Kapı ve pencere açılır kanat izlerini çiziniz. 56

63 Kapı ve Pencere Açılır Kanat İzleri Açılır kanat izleri Şekil 3.13: Kapı ve pencere açılır kanat ayrıntıları Şekil 3.14: Kapı ve pencere açılır kanat izlerinin çizilmesi 57

64 3.4. Döşeme ve Kiriş İzleri Döşeme izlerini çiziniz Döşeme İzleri Döşeme izleri Şekil 3.15: Döşeme izleri ayrıntı Şekil 3.16: Döşeme izlerinin çizilmesi 58

65 Kiriş İzleri Kiriş izlerini çiziniz. Kiriş izleri Şekil 3.17: Kiriş izleri ayrıntı BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.18: Kiriş izlerinin çizilmesi 59

66 3.5. Çatı Görünüş Çizimleri Çatı görünüşünü çiziniz. BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.19: Çatı görünüşünün çizilmesi 60

67 3.6. Baca Görünüş Çizimler Ateş bacalarının görünüşlerini çiziniz Ateş Bacaları 90/220 90/ /130 A N TRE 7,57 M2 B A N Y O 5.00 M2 60/60 SA L O N 20,86 M2 90/220 90/220 M U TFA K 7,50 M2 O D A 14,63 M2 BALKON BALKON 60/130 Şekil 3.20: Ateş bacaları görünüşlerinin çizilmesi Havalandırma bacalarının görünüşlerini çiziniz. 61

68 Havalandırma Bacaları Havalandırma bacası Ateş Bacaları Taşıma çizgileri WC H.B 60/60 H.B 100/220 Şekil 3.21: Havalandırma bacaları görünüşlerinin çizilmesi 62

69 3.7. Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüş Çizimleri Yağmur oluğu görünüşlerini çiziniz Yağmur Oluğu 90/220 90/220 SALON 20,86 M2 MUTFAK 7,50 M2 ODA 14,63 M2 BALKON 60/130 BALKON Şekil 3.22: Yağmur oluğu görünüşlerinin çizilmesi Yağmur iniş boruları görünüşlerini çiziniz. 63

70 Yağmur İniş Borusu 90/220 90/220 SALON 20,86 M2 MUTFAK 7,50 M2 ODA 14,63 M2 BALKON BALKON 60/130 Yazıları yazınız. Şekil 3.23: Yağmur iniş borusu görünüşlerinin çizilmesi 64

71 3.8. Yazılar SAĞYANCEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Şekil 3.24: Yazıların yazılması 65

72 3.9. Kotlu Ölçülendirmeler +12,06 +11,25 +10,76 +12,06 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +9,86 +9,55 +9,34 +8,04 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +7,14 +6,83 +6,62 +5,32 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +4,42 +4,11 +3,90 +2,60 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 +1,70 +0,85 ±0,00 SAĞYANCEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK:1/50 Şekil 3.25: Kotlu ölçülendirmelerin yapılması Taramaları yapınız. 66

73 3.10. Taramalar +12,06 +11,25 +10,76 +12,06 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +9,86 +9,34 +9,55 +8,04 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +7,14 +6,83 +6,62 +5,32 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +4,42 +4,11 +3,90 +2,60 +2,60 +1,70 +0,85 ±0,00 +1,70 +0,85 ±0,00 SAĞYANCEPHEGÖRÜNÜŞÜ Şekil 3.26: Taramaların yapılması ÖLÇEK:1/50 67

74 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Kat planı verilen yapının sağ yan görünüşünü çiziniz ARKA GÖRÜNÜŞ A B C D E 1 Y.ODASI A Y.ODASI 2 BANYO 2 SOL YAN GÖRÜNÜŞ SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ ANTRE 6 6 B 7 SALON A B C D E ÖN GÖRÜNÜŞ Sağ yan görünüşü çizilecek plan 68

75 İşlem Basamakları Öneriler Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim kâğıdını masaya bağlayınız. Sağ yan görünüşünü çizeceğiniz planı sağ yan görünüş doğrultusunda masaya bağlayınız. Çizim alanını belirleyiniz. Zemin çizgisini çiziniz. Su basmanını çiziniz. Sağ yan cephe üzerinde görünen balkonları çiziniz. Sağ yan cephede görünen kapı ve pencereleri çiziniz. Çatı görünüşünü çiziniz. Yağmur oluğunu çiziniz. Yağmur iniş borularını çiziniz. Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Yazıları yazınız. Taramaları yapınız. Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim araç gereçlerinizin ve çizim masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli ise temizleyiniz. Çizim esnasında arkadaşlarınızla şakalaşmayınız. Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz. Temiz ve titiz çalışınız. Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup olmadığını kontrol ediniz. Süreyi doğru kullanınız. Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve masanızı temizleyiniz. 69

76 KONTROL LİSTESİ Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler için Evet, kazanamadığınız beceriler için Hayır kutucuğuna (X) işareti koyarak kendinizi değerlendiriniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı? 2. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı? 3. Sağ yan görünüşünü çizeceğiniz planı sağ yan görünüş doğrultusunda masaya bağladınız mı? 4. Çizim alanını belirlediniz mi? 5. Zemin çizgisini çizdiniz mi? 6. Su basmanını çizdiniz mi? 7. Sağ yan cephe üzerinde görünen balkonları çizdiniz mi? 8. Sağ yan cephede görünen kapı ve pencereleri çizdiniz mi? 9. Çatı görünüşünü çizdiniz mi? 10. Yağmur oluğunu çizdiniz mi? 11. Yağmur iniş borularını çizdiniz mi? 12. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı? 13. Yazıları yazdınız mı? 14. Taramaları yaptınız mı? DEĞERLENDİRME Değerlendirme sonunda Hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız Evet ise Ölçme ve Değerlendirme ye geçiniz. 70

77 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerin sonunda boş bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş üzerinde balkonlar taranmaz. 2. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde kotlu ölçülendirme yapılır. 3. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde su basmanı yüksekliği gösterilmez. 4. ( ) Çelik prefabrik yapılarda binanın sağ yan görünüşü ile sol yan görünüşü aynıdır. 5. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde kapı ve pencereler belirtilmez. 6. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde görünmeyen kısımlar kesik çizgiyle ifade edilir. 7. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde kotlandırma 0.70 kotuna göre yapılır. 8. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde kiriş izleri düz çizgi ile gösterilir. 9. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sağ yan görünüş çiziminde kat planı sağ yan görünüş bize bakacak şekilde yapıştırılır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız. Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz. 71

78 ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ÖĞRENME FAALİYETİ 4 AMAÇ Çelik prefabrik yapı sol yan cephe görünüşünü çizebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi olunuz. Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar vardır? Araştırınız. Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı görünüşlerini nasıl çizdiklerini araştırınız. 4. SOL YAN CEPHE GÖRÜNÜŞÜ ÇİZİMİ Yan görünüşler çizilirken; Mimari ile ilgisi olmayan çizgilere yer verilmez. Doğal zemin nokta nokta, teklif zemin (yapının oturduğu zemin) devamlı çizgi ilegösterilir ve kotlandırılır. Zemin altında kalan yapı kısımlarının dış hatları kesik çizgilerle belirtilir vekotlandırılır. Cepheye arkadan bağlanan bütün duvar ve döşemeler nokta nokta (ifade edecekkadar) işlenir. Cephe kaplama malzemesi ve renkler yazılır. Cephelerdeki hareketler belirtilir,gerekiyorsa not yazılır. Yağmur olukları, iniş boruları ve varsa paratoner inişleri gösterilir. Kapı ve pencere görünüşleri sistem detaylarına uygun çizilir. Açılan kanatlarişaretlenir. Saçaklar, balkonlar, döşeme, denizlik altı, kalkan duvarları, oluk, mahya, baca veçıkıntılar kotlandırılır. Plan ve kesitlerde gösterilmeyen ölçüler yazılır (saçak kalınlıkları, balkon korkulukyüksekliği, konsollar gibi). Zemin kat planı üzerinde sol yan cephe belirtilir. 72

79 B A / A SOL YAN GÖRÜNÜS B C A A 60/60 60/ ODA 10,18 M2 13X17/ M2 20,86 M2 14,63 M2 WC ANTRE ,57 M / MUTFAK /220 90/ / BANYO HOL 90/220 SALON ODA 7,50 M / B C D /220 +0, / / D 135 ±0,00 B ZEMİN KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 4.1: Zemin kat planı üzerinde sol yan cephenin belirlenmesi Normal kat planı üzerinde sol yan cepheyi belirtiniz. 73

80 SOL YAN GÖRÜNÜS A B C D BALKON WC 7,00M BALKON 60/ ANTRE 424 7,57 M2 160/ A 60/60 60/60 B ODA 10,18 M2 16X17/30 100/ /220 90/220 90/220 SALON 20,86 M2 ODA 14,63 M / BALKON / MUTFAK 7,50 M2 10 A A B C D B NORMAL KAT PLANI ÖLÇEK : 1/50 Şekil 4.2: Normal kat planı üzerinde sol yan cephenin belirlenmesi Planı masanın üzerine sol yan cephe doğrultusunda yapıştırınız. 74

81 60/60 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/ /220 SALON 20,86 M /130 WC 7,00M2 BALKON 60/60 60/60 SOL YAN GÖRÜNÜS Şekil 4.3: Planın sol yan cephe doğrultusunda masaya yapıştırılması Su basmanı ve zemin çizgisini belirleyiniz. 60/60 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/ /220 SALON 20,86 M /130 WC 7,00M2 BALKON 60/60 60/60 Tasima Çizgileri Subasman Çizgisi Zemin Çizgisi Şekil 4.4: Su basmanı ve zemin çizgisinin çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki balkon görünüşlerini çiziniz. 75

82 4.1. Balkon Görünüş Çizimleri BANYO 5.00 M2 ANTRE 7,57 M2 SALON 20,86 M2 ODA 10,18 M WC 7,00M2 60/60 60/60 BALKON 60/60 160/130 90/220 90/ /220 Şekil 4.5: Balkon görünüşlerinin çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki kapı ve pencere görünüşlerini çiziniz. 76

83 Kapı ve Pencere Görünüş Çizimleri 60/60 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/ /220 SALON 20,86 M /130 WC 7,00M2 BALKON 60/60 60/60 Şekil 4.6: Kapı ve pencere görünüşlerinin çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki döşeme ve kiriş izlerini çiziniz. 77

84 Döşeme ve Kiriş İzleri 60/60 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/ /220 SALON 20,86 M /130 WC 7,00M2 BALKON 60/60 60/60 Şekil 4.7: Döşeme ve kiriş izlerinin çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki çatı görünüşlerini çiziniz. 78

85 4.4. Çatı Görünüş Çizimleri Şekil 4.8: Çatı görünüşünün çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki baca görünüşlerini çiziniz. 79

86 4.5. Baca Görünüş Çizimleri 60/60 BANYO 5.00 M2 ODA 10,18 M2 90/220 ANTRE 7,57 M2 90/ /220 SALON 20,86 M /130 WC 7,00M2 60/60 60/60 BALKON Şekil 4.9: Baca görünüşünün çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki yağmur oluğu ve iniş borularının görünüşlerini çiziniz. 80

87 Yağmur Oluğu ve İniş Boruları Görünüş Çizimleri 60/60 BANYO 5.00 M2 ANTRE 7,57 M2 SALON 20,86 M2 160/130 90/220 90/ ODA 10,18 M2 100/ WC 7,00M2 60/60 60/60 BALKON Şekil 4.10: Yağmur oluğu ve iniş borularının görünüşünün çizilmesi Sol yan cephe üzerindeki yazıları yazınız. 81

88 4.7. Yazılar SOLYANCEPHEGÖRÜNÜŞÜ ÖLÇEK: 1/50 Şekil 4.11: Yazıların yazılması Sol yan cephe üzerindeki kotlu ölçülendirmeleri yapınız. 82

89 4.8. Kotlu Ölçülendirmeler +12,06 +11,25 +10,76 +12,06 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +1,70 +1,70 ±0,00 ±0,00 SOLYANCEPHEGÖRÜNÜSÜ ÖLÇEK: 1/50 Şekil 4.12: Kotlu ölçülendirmelerin yapılması Sol yan cephe üzerindeki taramaları yapınız. 83

90 4.9. Taramalar +12,06 +11,25 +10,76 +12,06 +11,25 +10,76 +9,86 +9,55 +9,34 +8,72 +8,04 +9,86 +9,34 +9,55 +8,72 +8,04 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +7,14 +6,83 +6,62 +6,00 +5,32 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +4,42 +4,11 +3,90 +3,28 +2,60 +1,70 +1,70 ±0,00 ±0,00 SOLYANCEPHEGÖRÜNÜSÜ ÖLÇEK: 1/ 50 Şekil 4.13: Taramaların yapılması 84

91 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ Kat planı verilen yapının sol yan görünüşünü çiziniz. ARKA GÖRÜNÜŞ A B C D E 1 Y.ODASI A Y.ODASI 2 BANYO 2 SOL YAN GÖRÜNÜŞ SAĞ YAN GÖRÜNÜŞ ANTRE 6 6 B 7 SALON A B C D E ÖN GÖRÜNÜŞ Sol yan görünüşü çizilecek plan 85

92 İşlem Basamakları Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim kâğıdını masaya bağlayınız. Sol yan görünüşünü çizeceğiniz planı sol yan görünüş doğrultusunda masaya bağlayınız. Çizim alanını belirleyiniz. Zemin çizgisini çiziniz. Su basmanını çiziniz. Sol yan cephe üzerinde görünen balkonları çiziniz. Sol yan cephede görünen pencereleri çiziniz. Sol yan cephede görünen kapıları çiziniz. Döşeme ve kiriş izlerini çiziniz. Çatı görünüşünü çiziniz. Bacaları çiziniz. Yağmur oluğunu çiziniz. Yağmur iniş borularını çiziniz. Kotlu ölçülendirmeleri yapınız. Yazıları yazınız. Taramaları yapınız. Öneriler Çizim araç gereçlerinizi hazırlayınız. Çizim araç gereçlerinizin ve çizim masanızın temizliğini kontrol ediniz. Kirli ise temizleyiniz. Çizim esnasında arkadaşlarınızla şakalaşmayınız. Çizim esnasında dik pozisyonda oturunuz. Temiz ve titiz çalışınız. Plan çizimlerinin ölçeğe uygun olup olmadığını kontrol ediniz. Süreyi doğru kullanınız. Çizim bittikten sonra araç gereçlerinizi ve masanızı temizleyiniz. 86

93 KONTROL LİSTESİ Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler için Evet, kazanamadığınız beceriler için Hayır kutucuğuna (X) işareti koyarak kendinizi değerlendiriniz. Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır 1. Çizim araç gereçlerinizi hazırladınız mı? 2. Çizim kâğıdını masaya bağladınız mı? 3. Sol yan görünüşünü çizeceğiniz planı sol yan görünüş doğrultusunda masaya bağladınız mı? 4. Çizim alanını belirlediniz mi? 5. Zemin çizgisini çizdiniz mi? 6. Su basmanını çizdiniz mi? 7. Sol yan cephe üzerinde görünen balkonları çizdiniz mi? 8. Sol yan cephede görünen pencereleri çizdiniz mi? 9. Sol yan cephede görünen kapıları çizdiniz mi? 10. Döşeme ve kiriş izlerini çizdiniz mi? 11. Çatı görünüşünü çizdiniz mi? 12. Bacaları çizdiniz mi? 13. Yağmur oluğunu çizdiniz mi? 14. Yağmur iniş borularını çizdiniz mi? 15. Kotlu ölçülendirmeleri yaptınız mı? 16. Yazıları yazdınız mı? 17. Taramaları yaptınız mı? DEĞERLENDİRME Değerlendirme sonunda Hayır şeklindeki cevaplarınızı bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız Evet ise Ölçme ve Değerlendirme ye geçiniz. 87

94 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerin sonunda boş bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen bilgiler doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. ( ) Çelik prefabrik yapılarda binanın sol yan görünüşü üzerinde döşeme izleri gösterilir. 2. ( ) Çelik prefabrik yapılarda binanın sol yan görünüşü çiziminde kotlu ölçülendirme yapılmaz. 3. ( ) Çelik prefabrik yapılarda binanın sol yan görünüşü çiziminde balkon yüksekliği gösterilmez. 4. ( ) Çelik prefabrik yapılarda binanın sol yan görünüşü ile sağ yan görünüşü aynıdır. 5. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sol yan görünüşü çiziminde kapı ve pencereler belirtilmez. 6. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sol yan görünüşü çiziminde görünmeyen kısımlar kesik çizgiyle ifade edilir. 7. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sol yan görünüşü çiziminde kotlandırma, su basmanı kotuna göre yapılır. 8. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sol yan görünüşü çiziminde kiriş izleri düz çizgi ile gösterilir. 9. ( ) Çelik prefabrik yapılarda sol yan görünüşü çiziminde kat planı sol yan görünüşü bize bakacak şekilde yapıştırılır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız. Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz. 88

95 ÖĞRENME FAALİYETİ 5 ÖĞRENME FAALİYETİ 5 AMAÇ Kolon kiriş ve kafes kirişli çatı detaylarını çizebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevrenizdeki yapıları inceleyerek taşıyıcı sistemleri hakkında bilgi sahibi olunuz. Çelik konstrüksiyonlu yapılar ile betonarme yapılar arasında ne gibi farklılıklar vardır? Araştırınız. Mimarlık bürolarına giderek çelik prefabrik yapı görünüşlerini nasıl çizdiklerini araştırınız. 5. KOLON KİRİŞ VE KAFES KİRİŞLİ ÇATI DETAY ÇİZİMLERİ 5.1. Detay Çiziminde Dikkat Edilecek Hususlar Çelik prefabrik yapı projelerinde detay çizilirken aşağıdaki hususlara dikkat edilir. Detayı çizilecek kısım mutlaka belirtilmelidir ( Örneğin; A DETAYI, B DETAYI vs. ). Detay çizimlerinde kullanılan ölçek, detayı net bir biçimde gösterecek büyüklükte olmalıdır. Kullanılan elemanların cinsleri mutlaka belirtilmelidir. Kullanılan elemanların ölçüleri anlaşılır şekilde belirtilmelidir. Kullanılan birleştirme araçlarına ait çizimler anlaşılır şekilde belirtilmelidir. Taramalar doğru ve eksiksiz yapılmalıdır. Detay ismi ve ölçeği mutlaka belirtilmelidir. 89

96 Şekil 5.1: Makas kesit görünüşü 90

97 Çelik Kafes Sistemler İçin Genel Çizim Adımları Aks sistemi çizilir. Aks sistemi çizilirken mimari planlar göz önünde bulundurulur. Makas sistemi aksları oluşturulur. Kafes sistemi elemanları akslara yerleştirilir. Elemanları birleştiren levhalar, düğüm noktalarına çizilir. Makas detayındaki kaynak kalınlıkları ve levha ölçüleri çizime işlenir. Elemanlar tek tek boyları ile gösterilir. Levha kalınlıkları ve kaynak kalınlıkları çizim altına not olarak düşülür. Makas mesnet detayı istenirse makas detayına eklenebilir. Dere detayı da makas ile birlikte gösterilebilir. Şekil 5.2: Makas düğüm noktası detayları 91