NETPRO 6.0 UYGULAMA KILAVUZU-I (Yol Uygulaması)

Transkript

1 NETPRO 6.0 UYGULAMA KILAVUZU-I (Yol Uygulaması)

2 (C) Bu eserin tüm telif hakları ULUSAL CAD VE GIS ÇÖZÜMLERĐ MÜHENDĐSLĐK BĐLGĐSAYAR EĞĐTĐM TĐCARET A.Ş.(ULUSAL), Türkiye. Aittir. Telif hakkı kanunları çerçevesinde izin verilen haller ve yazılım lisans ya da sınırlı kullanım sözleşmesinde açıklanan amaçlar dışında, önceden yazılı izin alınmaksızın, elektronik veya mekanik (fotokopi vs.) ortamlarda çoğaltılması, uyarlanması ve tercüme edilmesi yasalara aykırıdır. Netcad, ULUSAL CAD VE GIS ÇÖZÜMLERĐ MÜHENDĐSLĐK BĐLGĐSAYAR EĞĐTĐM TĐCARET A.Ş. tescilli markasıdır. Bu eserde açıklanan yazılımlar lisans ya da sınırlı kullanım sözleşmesine tabidir. Satın almış olduğunuz Ürün lisanslarında tümü olmayabilir veya değişmiş olabilir. Bahsi geçen ürünlerin ve özelliklerinin bir kısmı opsiyonel lisansa bağlıdır. ULUSAL, önceden bir bildirim yapmadan, satılan ürünlerde ve ürünlerin özelliklerinde değişiklik yapma hakkına sahiptir. ULUSAL, bu eserde olabilecek tipografik veya grafik hatalardan ve bu eserde yer alan bilgilerin uygulanmasından kaynaklanabilecek olası sorunlardan sorumlu değildir. Birinci baskı Basıldığı Yer: Ankara Basım Tarihi: Yayın : NETPRO 6.0 Uygulama Kılavuzu-I Yazan: MKG Netcad ve ürünleri hakkında bilgi edinmek için, Netcad projeleri hakkında bilgi edinmek için, Teknik destek almak için, Netcad Eğitimi için, Görüş ve önerileriniz için, bilgi@netcad.com.tr, Ürün satın almak için, satis@netcad.com.tr Uzaktan eğitim için, Dokümanda Bulunan Đlgili Modüllerin Versiyonları : Netcad Anamodül CAD & GIS : 5.1 NETCAD/Netpro : 6.0 NETCAD/Surf : 5.0 NETCAD/3D MERKEZ Adres : Cyberpark B-Blok No:409 Cyberpark, Bilkent / ANKARA Telefon : Fax : ĐSTANBUL BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ Adres : Çınar Mah. Yeşiltepe Sok. No:43 Maltepe / ĐSTANBUL Telefon : Fax :

3 ĐÇĐNDEKĐLER A ARAZĐ VERĐSĐNĐN OLUŞTURULMASI...4 A.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...4 A.2 TOPOĞRAFĐK NOKTALARIN YÜKLENMESĐ...4 A.3 SAYISAL ARAZĐ MODELĐNĐN OLUŞTURULMASI (ÜÇGEN MODEL)...8 B PROJE BĐLGĐLERĐNĐN OLUŞTURULMASI...11 C B.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...11 B.2 SIYIRMA DEĞERLERĐNĐN GĐRĐLMESĐ...13 B.3 TOPRAK SINIFLARININ GĐRĐLMESĐ...13 B.4 ÖZEL ARALIK BĐLGĐSĐNĐN GĐRĐLMESĐ...15 B.5 DEPO-ARĐYET NOKTALARI BĐLGĐSĐNĐN GĐRĐLMESĐ...16 YATAY GÜZERGAH TANIMLAMA...18 C.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...18 C.2 CAD ARAÇLARI ĐLE YATAY GÜZERGAH ELEMANLARININ OLUŞTURULMASI 18 C.3 YATAY GÜZERGAH DOSYASININ OLUŞTURULMASI...20 C.4 GÜZERGAH EDĐTÖRÜ ĐLE YATAY GÜZERGAH ELEMANLARININ OLUŞTURULMASI...23 C.5 AASHTO STANDARTLARINDA DEVER UYGULAMASI...26 C.6 GEOMETRĐK VE STANDART KONTROLLERĐN YAPILMASI...29 C.7 YATAY GÜZERGAH RAPORLARININ, DEVER VE YATAY KROKĐSĐNĐN ALINMASI...30 C.8 SOME VE SPĐRAL BĐLGĐLERĐ RAPOR DEĞĐŞKENLERĐ...32 D TABĐĐ ZEMĐN ENKESĐTLERĐNĐ VE KĐLOMETRE REFERANS LĐSTESĐ DOSYASINI OLUŞTURMAK...35 D.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...35 D.2 TABĐĐ ZEMĐN ENKESĐTLERĐNĐN OLUŞTURULMASI...35 E DÜŞEY GÜZERGAH TANIMLAMA...40 F E.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...40 E.2 BOYKESĐT ÇĐZĐMĐ...40 E.3 DÜŞEY GÜZERGAH GEÇĐRĐLMESĐ (KIRMIZI HAT)...42 E.4 DÜŞEY KURP BOYLARININ HESAPLANMASI...46 E.5 GEOMETRĐK VE STANDART KONTROLLERĐN YAPILMASI...47 E.6 DÜŞEY VE YATAY ĐLĐŞKĐSĐNĐN ĐZLENMESĐ...48 RAKORTMAN TANIMLAMA...50 F.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...50 F.2 KURPLARDA GENĐŞLETME...51 G PLATFORM VE DUVAR TANIMLAMA VE ENKESĐTLERĐNĐ OLUŞTURMA...53 G.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...53 NETCAD/NETPRO 6.0 1

4 G.2 PLATFORM TANIMLAMA...53 G.3 KULLANICI TANIMLI PLATFORM GEOMETRĐSĐNĐN OLUŞTURULMASI...55 G.4 STANDART KÜTÜPHANE ĐLE PLATFORM GEOMETRĐSĐNĐN OLUŞTURULMASI64 G.5 ŞEV UYGULAMASI...66 G.6 KOD KATALOĞU NUN KULLANIMI...70 G.7 TĐP KESĐT EDĐTÖRÜ'NDE YAPILAN KULLANICI TANIMLI DÜZENLEMELER...74 G.8 DAYANMA YAPISI (DUVAR) TANIMLAMA...78 H KESĐT ĐŞLEMLERĐ...81 H.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...81 H.2 SIYIRMA KAZISI...81 H.3 DĐŞ KAZISI...83 H.4 FORMASYON YOL OLUŞTURMA...84 H.5 KAFA VE TOPUK HENDEĞĐ UYGULAMASI VE METRAJI...86 Đ ALAN VE HACĐM HESABI...90 J K Đ.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...90 BRÜKNER DENGELEMESĐ...95 J.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER...95 ŞEVLĐ KOTLU PLAN, ENKESĐT VE BOYKESĐT ÇĐZĐMLERĐ K.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER K.2 ŞEVLĐ KOTLU PLAN K.3 ENKESĐT ÇĐZĐMĐ K.4 PROFĐL (BOYKESĐT) ÇĐZĐMĐ L SANAT YAPILARININ OLUŞTURULMASI M L.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER METRAJ HESAPLARI M.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER M.2 TRAFĐK ĐŞARET LEVHALARI METRAJI M.3 KENAR VE KAMULAŞTIRMA SINIR TAŞI METRAJI M.4 PALYE HENDEĞĐ METRAJI M.5 DUVAR METRAJI M.6 HENDEK KAPLAMA VE YER ALTI DRENAJI METRAJI N PROJE PAFTALARININ OLUSTURULMASI N.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER O PROJENĐN 3 BOYUTLU SUNUMU VE SĐMÜLASYONU P Q O.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER PROJENĐN VERSĐYONLANMASI P.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER VERSĐYONLARIN KARŞILAŞTIRILMASI (METRĐKLER) NETCAD/NETPRO 6.0 2

5 Q.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER R YATAY GÜZERGAH ELEMANLARININ GOOGLE EARTH EKRANINDA GÖSTERĐLMESĐ R.1 BÖLÜMDE ÖĞRENĐLMESĐ AMAÇLANAN HEDEFLER NETCAD/NETPRO 6.0 3

6 NETPRO 6.0 UYGULAMA KILAVUZU-I (YOL UYGULAMASI) Aşağıdaki anlatımda, Netpro 6.0 modülü kullanılarak örnek bir yol uygulaması için gereken işlem adımları anlatılmıştır. Uygulamada kullanılan eğitim verilerini Adresinden indirebilirsiniz. Her bölüm bitiminde eğitim projesinde kullanılması veya oluşturulması gereken dosyalar eğitim senaryosuna göre oluşturulmuştur. Eğitim sırasında bölümlerden herhangi biri yapılamadığı takdirde o bölüm için hazırlanan dosyalar kullanılabilir. A ARAZĐ VERĐSĐNĐN OLUŞTURULMASI A.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Noktasal verileri Netcad ekranına yükleyebilme, MS Excel ortamında oluşturulmuş koordinat verilerini nokta verisi olarak Netcad ekranına yükleyebilme, Sayısal arazi modeli oluşumunda dikkate alınması gereken kırık hatlar, detay krokiler gibi vs. yapıları altlık veriye dahil edebilme, Sayısal arazi modeli oluşturabilme, Arazi verisinin oluşturulması için öncelikle araziden total station ile alınan topoğrafik noktaların yüklenmesi, ardından da bu noktalardan sayısal arazi modelinin (S.A.M - Üçgen Model) oluşturulması gerekir. Total Station :Koordinatlar ile çalışabilen ölçü aletidir. Koordinat hesapları, yön belirleme, çabuk mesafe ölçme, ulaşılamaz yükseklik belirleme, koordinat bulma, konum belirleme gibi konularda yardımcı olur. A.2 Topoğrafik Noktaların Yüklenmesi Sayısal arazi modeli oluşturulmasında kullanılacak noktaları ekrana yüklemek için birkaç farklı yöntem kullanılabilir. Altlık verinin bir bölümü olan noktaları yüklemek için : NETCAD/NETPRO 6.0 4

7 1. Proje \ Aç işlemine giriniz. Proje \ Aç Penceresi 2. Ornek_Proje_Yol klasöründeki TOPOGRAFIK_NOKTALAR1.NCZ dosyasını seçiniz ve aç butonu ile ekrana yükleyiniz. Dosya Yükle Penceresi Verinin diğer bölümünü oluşturan noktasal veriler ise MS Excel dosyası içerisinde koordinat ve kot değerleri girilerek oluşturulmuştur. Bu veriyi aktif projeye yüklemek için : 3. Proje \ Yardımcı Đşlemler \ Oku işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO 6.0 5

8 Oku Menü Yolu 4. Netcad Oku penceresindeki, vektör sekmesinden Excel(*.xls) seçimini yapınız ve sağ alt köşede yer alan Proje Ekle opsiyonunu aktif hale getiriniz. Tamam butonuna tıklayınız. 5. Ornek_Proje_Yol klasöründeki TOPOGRAFIK_NOKTALAR2.XLS dosyası seçiniz ve aç butonuna tıklayınız. 6. Veri başlangıç satırına 2 giriniz ve tamam butonu ile işlemi bitiriniz. 7. Đşlem sonucunda Excel dosyasında yer alan nokta koordinatlarından üretilen noktalar Netcad ekranına yüklenmiştir. NETCAD/NETPRO 6.0 6

9 Excel Satır Bilgisi Girişi 8. Eğer arazi üzerinde üçgenleme yapılması istenmeyen alanlar(maden sahaları, binalar vs.) veya üçgenleme sırasında dikkate alınması istenilen şev altı-üstü, dere, akarsu yatağı gibi detay krokiler var ise, sayısal arazi modeli oluşturulmadan önce projeye eklenmesi gerekir. Yatay geçki üzerinde yer alan bina, şev altı-üstü ve akarsu detaylarının olduğu Ornek_Proje_Yol klasörü altındaki DETAY.NCZ dosyasını aktif projeye ekleyiniz. Arazi üzerinde hali hazırda bir yol var ise ve bu yol üzerinden yatay geçki geçiyorsa, bu yollarında arazide bulunan bir detay olarak çizilmesi gerekebilir. Böylece bu noktalar enkesit üzerinde belirlenebilir ve bu kısımlarda nebati toprak sıyrılması gibi işlemler istenmediği takdirde yapılmaz. Burada dikkat edilmesi gereken husus, yol çizgilerinin tabaka adının enkesit üzerinde kod olarak verilebileceğidir. Netpro da bir noktaya verilecek kod uzunluğu 6 karakterden fazla olamaz. Örnek projeye eklenen Detay.NCZ dosyası içerisinde yer alan yol çizgilerinin solu için EYO (Eski Yol Sol), sağı için ise EYA (Eski Yol Sağ) tabaka adı kullanılmıştır. Arazi üzerinde bulunan detayları oluştururken bu objelerin kotlu halde oluşturulması gerekmektedir. Yani bu objelerin z değeri olmalıdır. Bu sebeple topografik noktalar referans alınarak bu detaylar çizilmelidir. Eğer bu detaylar başka projelerde kotsuz olarak çalışılmış ise, üçgen model oluşturulduktan sonra 3D modülündeki Objeler Kot Ver \ Kotları Araziden Oku işlemiyle bu objelere arazi kotu referans edilerek kotlu hale getirilebilir. NETCAD/NETPRO 6.0 7

10 Yukarıdaki bölümde anlatılan işlemler sonucu üretilmesi gereken dosyayı oluşturamadıysanız, SONUC_DOSYALAR \ 1_ARAZI_VERISININ_OLUSTURULMASI klasörü altında yer alan UCGEN_MODEL_DATA.NCZ dosyasını işlemlerinizde kullanınız. Detay Krokilerin ve Üçgenlenecek Noktaların Bulunduğu Veri Kümesi (Sonuç Ekran Görüntüsü) A.3 Sayısal Arazi Modelinin Oluşturulması (Üçgen Model) Projeye altlık teşkil edecek sayısal arazi modelinin oluşturulması (S.A.M) için Netsurf modülü ile gelen menü kullanılır. Bu işlem için : 1. Netsurf \ Üçgen Oluştur işlemine giriniz. 2. Üçgenlemeye esas obje tipleri olarak Noktalar seçiniz. Üçgenleme sırasında arazi üzerinde dikkate alınması istenilen şev altı-üstü, dere, akarsu yatağı gibi detaylar var ise Kırık Hatları Seç opsiyonunu işaretleyiniz ve tamam ile işleme devam ediniz. NETCAD/NETPRO 6.0 8

11 Üçgen Oluştur Menü Yolu 3. Öncelikle üçgenlenecek noktaların seçimini tümünü seç ile yapınız ve seçim işlemini bitirmek için farenin sağ tuşuna tıklayınız. 4. Akabinde kırık hatların seçilmesi istenir. Seçim işlemi için ise yine tümünü seç işlemi kullanılabilir. Üçgen Modeli Parametreleri penceresinden parametreleri belirleyiniz ve Üçgenle ile işlemi başlatınız. Đşlem sonucunda ekranda otomatik olarak üçgenler oluşturulur. Üçgenleme sonrasında, belirlenen parametreleri uymayan üçgenler program tarafından otomatik olarak BOZUK_UCGEN tabakasına alınmıştır. Đşlemlerde bu üçgenlerin dikkate alınmaması için tabakasını siliniz ve dosyayı UCGEN_MODEL.NCZ olarak kaydediniz. Üçgenleme için obje Seçim Penceresi Sayısal arazi modeli : Yeryüzünün topoğrafyasının her hangi bir bölümüne ilişkin konum ve yükseklik bilgisiyle oluşturulmuş, o bölgeyi tüm arazi detaylarıyla yansıtan 3 boyutlu sayısal bir veridir. NETCAD/NETPRO 6.0 9

12 Üçgen Model Parametreleri Penceresi Yukarıdaki bölümde anlatılan işlemler sonucu üretilmesi gereken dosyayı oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 1_ARAZI_VERISININ_OLUSTURULMASI klasörü altında yer alan UCGEN_MODEL.NCZ dosyasını işlemlerinizde kullanınız. Kırık Hatlar ve Üçgen Model (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

13 B PROJE BĐLGĐLERĐNĐN OLUŞTURULMASI B.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Yeni bir proje dosyası oluşturabilme, Nebati toprak kazısı için sıyırma değerini programa girebilme, Yatay Geçki üzerindeki toprak sınıflarını ve sıkışma-kabarma katsayılarını programa girebilme, Kübaj yapılmayacak köprü, viyadük gibi kısımları programa girebilme, Brükner dengelemesi için kullanılan depo ve ariyet noktalarını programa girebilme, Netpro 6.0 ile yeni bir projeye başlamadan önce mutlaka *.PRJ uzantılı yeni bir proje dosyası oluşturulması gerekir. Bu dosya içerisinde proje bilgileri ve projede kullanılan dosya türlerinin bilgisayardaki konum bilgileri gibi birçok proje bazlı bilgi yer alır. Yeni bir Netpro proje dosyası oluşturmak için : 1. Proje \ Proje Yöneticisi \ Proje \ Yeni proje işlemine giriniz. Yeni Proje Menü Yolu 2. Oluşturulacak projenin bilgisayardaki konumunu ve dosya adını giriniz ve kaydet ile *.PRJ uzantılı dosyayı oluşturunuz. (Ornek_Proje.PRJ) NETCAD/NETPRO

14 Proje Yöneticisi Penceresi 3. Proje dosyası oluşturulduktan sonra Parametreler bölümünden projeye dair örneğin yapan, kontrol eden, dozer ve skrayper vs. bilgileri girilmelidir. Ayrıca parametreler bölümünden, eğer farklı tablolar kullanılacaksa AASHTO tablolarının dizini de seçilmelidir. Yine Netpro 6.0 ile gelen yeni özelliklerden bir olan şevli kotlu plan çizgilerinin spline olarak çizilip, çizilmeyeceği belirlenebilir. Proje Parametreleri Penceresi NETCAD/NETPRO

15 B.2 Sıyırma Değerlerinin Girilmesi Proje hattının geçtiği zemindeki nebati toprağın kazılması için km bazlı sıyırma kalınlık değerlerinin belirlenmesi gerekir. Nebati Toprak : Yarma veya ariyetlerde genel olarak üst kısımlarda bulunan nebati toprak v.s. gibi dolgu yapılmasına elverişli olmayıp kazılıp atılması gereken zemin tabakasıdır. Bu işlem için : 1. Netpro \ Proje \ Sıyırma Değerleri işlemine giriniz. Sıyırma Değerleri Menü Yolu 2. Editörün sol tarafında yer alan Km ve Kalınlık hücrelerine aşağıdaki parametreleri giriniz. Ekle butonu ile aralıkları listeye ekleyiniz. Km Kalınlık m m m m B.3 Toprak Sınıflarının Girilmesi Proje hattının geçtiği zemine ait, arazi ve laboratuar çalışmaları yapılarak hazırlanan jeolojik-jeoteknik araştırma raporu bilgileri *.PRJ dosyası içerisine kaydedilir. Bu işlem için : NETCAD/NETPRO

16 1. Netpro \ Proje \ Toprak Sınıfları işlemine giriniz. Toprak Sınıfları Menü Yolu 2. Editörün herhangi yerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Ekle işlemine tıklayınız. Aşağıdaki toprak sınıfı bilgilerini giriniz. Toprak Sınıfları : Proje hattının geçtiği zemine ait, arazi ve laboratuar çalışmaları yapılarak hazırlanan jeolojik-jeoteknik araştırma raporu bilgileridir. Kabarma değerleri pozitif, sıkışma değeri ise negatif değer olarak 1 sabit sayısına eklenir. Örneğin : % 10 Kabarma olduğunda 1.1 girilmelidir. Burada : % 10 = 0.1 Sabit Sayı = 1 % 10 Kabarma = = 1.1' dir. % 15 Sıkışma olduğunda 0.85 girilmelidir. Burada : % 15 = Sabit Sayı = 1 % 15 Sıkışıma = = 0.85' dir. NETCAD/NETPRO

17 Toprak Sınıfları Cetveli Kilometre Klas % Çok Sert Kaya Sert Kaya Yumuşak Kaya Genel Kazı Küskü Toprak Sıkışma % Kabarma % Dolgu Malzemesi Şev Oranı Yarma Malzemesi Şev Oranı /2 3/ S=K 3/2 3/ /2 3/ /2 1/ /2 1/ S=K 3/2 1/ /2 1/ S=K 3/2 1/2 B.4 Özel Aralık Bilgisinin Girilmesi Yatay geçki üzerinde kübaj yapılması istenmeyen köprü, tünel vb. yapılar var ise bunların özel aralık olarak projede belirlenmesi gerekmektedir. Özel Aralık Bilgisi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

18 Bu işlem için : 1. Netpro \ Proje \ Özel Aralıklar işlemine giriniz. 2. Editörün sol tarafında yer alan Baş.Km - Bitiş.Km ve Açıklama hücrelerine aşağıdaki parametreleri giriniz. Ekle butonu ile aralıkları listeye ekleyiniz. Baş.Km Bitiş.Km Açıklama (Özel Aralık Türü) Köprü 3. Kübaj Hesabı Yapma opsiyonu aktif hale getirildiğinde, bu aralıkta kübaj hesabı yapılmayacaktır. B.5 Depo-Ariyet Noktaları Bilgisinin Girilmesi Brükner dengelemesinde kullanılacak olan depo ve ariyet ocaklarının yatay geçki üzerinde hangi km, yola mesafesi gibi bilgilerinin girilmesi için Depo Ariyet Noktaları Editörü kullanılır. Brükner Dengelemesi (Kütleler diyagramı) : En ekonomik toprak dağılımını yapmak ve bu dağılımı hangi araç ile ortalama olarak kaç metre taşınacağının diyagramsal olarak hesaplanması ve gösterimidir. Depo, yarmadan çıkan malzemenin dolguyu doldurduktan sonra atıp, yol dışına uygun bir depolanma yeridir.ariyet, yarmadan çıkan malzemenin dolguyu doldurmaması halinde yol dışında belirlenen malzeme alınan yerdir. Depo noktalarını belirlemek için : 1. Netpro \ Proje \ Depo Ariyet Noktaları işlemine giriniz. Depo Ariyet Noktaları Menü Yolu NETCAD/NETPRO

19 2. Editörün herhangi yerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Yeni Depo / Ariyet Ocağı Ekle işlemine giriniz. 3. Depo opsiyonu aktif hale getiriniz ve aşağıdaki depo bilgilerini editöre giriniz. Depo Bilgileri Tablosu KM / DEPO NO SOL SAĞ Mesafe DEPO01 X 50 m DEPO02 X 100 m DEPO03 X 1000 m 4. Ariyet opsiyonunu aktif hale getiriniz ve aşağıdaki ariyet bilgilerini editöre giriniz. Sıkışma ve kabarma değerleri toprak sınıflarında kullanılan aynı metod ile girilmelidir. KM / OCAK ADI ARĐYET OCAKLARI KLAS TABLOSU Klas % Toprak Küskü Yumuşak Kaya Sıkışma % Kabarma % SOL SAĞ MESAFE Yeşildere A.O X 500 M Oruçbaba A.O X 250 M Yenice A.O S=K X 360 M Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde Netpro proje dosyası oluşturamadıysanız, öncelikle Netcad i kapatınız ve ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\2_PROJE_BILGILERININ_OLUSTURUL MASI klasörü altında yer alan Ornek_Proje.PRJ dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve Netpro\Proje Yöneticisi altında yer alan Proje Seç işlemi ile proje dosyası olarak seçiniz. NETCAD/NETPRO

20 C YATAY GÜZERGAH TANIMLAMA C.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Yatay güzergah dosyasını oluşturabilme, Cad araçları ve yatay editörü yardımıyla güzergah geometrisi oluşturabilme, ASSHTO standartlarında dever uygulayabilme, Geometrik ve standart kontrolleri yapabilme, Yatay Güzergah raporlarını ve dever krokisini oluşturabilme, Some ve spiral bilgilerini yazdırabilme, Proje bilgileri belirlendikten sonra öncelikle yatayın daha sonrasında ise düşey güzergahın oluşturulması gerekir. Yolun yatay ve düşey geometrisi tanımlanırken birkaç farklı yöntem kullanılabilir. Yatay veya düşey geçkinin tamamı CAD araçları ile oluşturulabildiği gibi Netpro altında yer alan editörler yardımıyla da klavyeden koordinat ve yarıçap gibi değerler girilerek de oluşturulabilir. Yatay güzergahın ilk bölümünü CAD araçları ile ikinci bölümünü ise Güzergah Editörü yardımıyla oluşturalım. Öncelikle yolun başlangıç, bitiş ve aliyman (doğru) kesişimlerinin olduğu some noktalarını ekrana yükleyiniz. Böylelikle yatay güzergahı ekranda oluşturmak daha pratik olacaktır. C.2 CAD Araçları Đle Yatay Güzergah Elemanlarının Oluşturulması Proje yatay güzergahının bir kısmını cad araçları ile tanımlamak için aşağıdaki uygulama adımlarını yapınız. 1. Ornek_Proje_Yol klasörü içindeki SOME_NOKTALARI.NCZ dosyasını Proje Aç ile açınız. 2. Çiz \ Çizgi Çiz işlemine giriniz. 3. Klavyeden F4 fonksiyon tuşu ile Nokta Yakalama Modunu aktif hale getiriniz. 4. Ekranda S1 some noktasından başlayarak, S6 some noktasına kadar fare ile tıklayarak noktaları birleştiriniz. NETCAD/NETPRO

21 Çizgi Çiz Menü Yolu Yapılan işlemler sonucunda projenin bir bölümü tanımlanmıştır. Ancak aliymanların yani doğruların kesiştiği noktalara yay objelerinin yani kurpların yerleştirilmesi gerekir. Kurp oluşumunda birkaç farklı yöntem kullanılabilir. Örneğin Düzenle \ Yardımcı Đşlemler \ Köşe Yuvarlat işlemi ile doğruların kesişim noktaları istenilen yarıçaplarda yuvarlatılabilir. Böylelikle belirlenen yarıçaplarda kurplar oluşturulmuş olur. S2 some noktasındaki kurbu oluşturmak için : 5. Düzenle \ Yardımcı Đşlemler \ Köşe Yuvarlat işlemine giriniz. 6. Yarıçap değeri olarak 5000 (m) giriniz. 7. Önce S1 ve S2 noktaları arasındaki doğru parçasını, ardından S2 ile S3 noktaları arasındaki doğru parçasını seçiniz ve sağ tuş yaparak işlemi tamamlayınız. Diğer some noktalarındaki kurpları da aynı yöntemi kullanarak aşağıdaki parametrelere göre oluşturunuz. Diğer Some Noktaları Yarıçap Değerleri S3 = 200 S4 = 200 S5 = 200 Aliyman : Yol yapımında yol geçkisinin düz kısımlarına verilen ad. (doğru parçası) Kurp : Aliymanları birleştiren yolun eğri kısımları. Dönüş, viraj. NETCAD/NETPRO

22 Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde güzergah çizimi oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\3_YATAY_GUZERGAH_TANIMLAMA\3_2_CAD_A RACLARI klasörü altında yer alan 3_2_CAD_ARACLARI.NCZ dosyasını açınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Doğru ve Yay Objelerinden Eksen Oluşturma (Sonuç Ekran Görüntüsü) C.3 Yatay Güzergah Dosyasının Oluşturulması Geometrik olarak güzergah elemanları ekranda oluşturulduktan sonra, güzergah dosyası oluşturulabilir. Netpro için yatay ve düşey güzergah dosyası uzantısı (*.KTB) dir. Güzergah dosyası oluşturmak için : 1. Güzergah \Güzergah Tanımla işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO

23 Güzergah Tanımla Menü Yolu 2. Güzergah dosyası oluşturmak için ekrana gelen Güzergah Oluştur penceresinde kullanıcıya iki yöntem sunulmaktadır. Oluşturulmak istenilen güzergah geometrisine göre bu yöntemlerden herhangi biri seçilerek işlem yapılabilir. Netpro 6.0 ile gelen yeni özelliklerden biri de elemanlar yöntemine göre oluşturulmuş güzergahların someler yöntemine çevrilebilmesidir. Böylelikle her iki yöntem ile de oluşturulmuş güzergahların düzenlenmesinde ve birtakım işlemlerin yapılmasında Güzergah Editörü'nün kullanımı sağlanmıştır. Güzergah Oluştur Penceresi NETCAD/NETPRO

24 Someler yönteminin kullanımı sırasında dikkate alınması gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Bunlar : Güzergahın ilk elemanı ve son elemanı aliyman (doğru) ile bitirilmelidir. Güzergah objesi olarak ekranda spiral objeleri gösterilemez. (Ancak editör içerisinde spiral (klotoid) objesi oluşturulabilir.) Güzergah elemanları güzergah başında başlayarak sıra ile gösterilmelidir. 3. Someler yöntemi seçildikten sonra tamam ile işleme devam ediniz. 4. Oluşturulacak güzergah penceresinden Ekle butonuna tıklayınız ve oluşturulacak güzergahın adını ve bilgisayardaki kaydedilecek konumunu belirleyiniz. Tamam ile işleme devam ediniz. (Ornek_Proje.KTB) *.KTB Dosyası Oluşturma Penceresi 5. Güzergah haline getirilmesi istenilen objeler ekrandan baştan başlayarak tek tek fare yardımıyla gösteriniz. Đşlemi bitirmek için farenin sağ tuşu tıklayınız. Đşlem sonucu dosya oluşturulduğunda güzergahın tanımlanan kısımları ekranda sarı renkli olarak belirtilir. Elemanlar yöntemi ise kavşak uygulaması gibi serbest dever tanımlamasının gerekli olduğu durumlarda kullanılır. Bu yöntemin kullanılmasındaki amaç : Güzergah doğru, çoklu doğru, yay ve spiral objesinden oluşabilir. Güzergah haline getirilecek objeler herhangi bir seçim yöntemi ile çoklu olarak seçilebilir. Seçim işlemi yapıldıktan sonra güzergahın başlangıç objesi gösterilir. Güzergah başlangıcı herhangi bir obje olabilir. Genellikle kavşak kolu ve özel güzergah çözümlerinde bu yöntem kullanılır. NETCAD/NETPRO

25 Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde güzergah çizimi oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\3_YATAY_GUZERGAH_TANIM LAMA\3_3_YATAY_GUZERGAH klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.KTB dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Doğru ve Yay Objelerinin Güzergah Haline Getirilmesi (Sonuç Ekran Görüntüsü) C.4 Güzergah Editörü ile Yatay Güzergah Elemanlarının Oluşturulması Güzergah editörü ile projede yeni some noktaları oluşturulabilir veya daha önceden oluşturulan noktalar düzenlenebilir. NETCAD/NETPRO

26 Güzergah Editörü Menü Yolu Güzergah editörüne girmek için : 1. Netpro \ Editör \ Güzergah Editörü işlemine giriniz. 2. Güzergah dosyası olarak Ornek_Proje.KTB dosyası seçiniz. 3. Yeni bir some noktası oluşturmak için ara yüzde yer alan Some Ekle butonuna tıklayınız. 4. Y : X : koordinat değeri giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Some Koordinat Giriş Penceresi Klavyeden koordinat girişi ile some noktaları oluşturulabildiği gibi fare yardımıyla da ekrandan tıklanarak some noktaları oluşturulabilir. NETCAD/NETPRO

27 5. Bu işlem için öncelikle S7 some noktası üzerine tıklayınız ve ardından ara yüzde yer alan ardışıl nokta ekle işlemine giriniz. 6. S8, S9, S10, S11, S12, S13 noktaları ekranda sıra ile tıklayınız. Oluşturulan güzergahın ekrandaki geometrisini görüntülemek için, editörde farenin sağ tuşuna tıklanır ve açılan menüden Plan Çizimini Yenile işlemine girilir. Böylelikle güzergah elemanları ve güzergaha ait bir takım bilgiler (TO - TF km leri, Eleman geçiş noktaları vs.) otomatik olarak ekranda görüntülenir. Yatay Güzergahta Yer Alan Elemanların Geçiş Sembolleri ve Açıklamaları PB, projenin başlangıcıdır. PS, projenin bitişidir. TO (Tanjant Orjin), kurbun başlangıcıdır. TF(Tanjant Final), kurbun bitişidir. CC (Curve to Curve), iki kurbun birleşme noktasıdır. ST(Spiral to Tanjant), spiralden aliymana geçiş noktası. TS(Tanjant to Spiral), aliymanda spirale geçiş noktası. SC(Spiral to Curve), spiralden kurba geçiş noktası. CS(Curve to Spiral), kurbtan spirale geçiş noktası. Oluşturulan some noktalarına yarıçap değerlerini girmek için editörde istenilen some noktası üzerinde çift tıklanır ve açılan Some Bilgileri penceresindeki Yarıçap hücresine istenilen kurp yarıçapı değeri girilir. Bu yöntem ile aşağıdaki yarıçap değerlerini giriniz. Kurp Yarıçap Değerleri S6 = 200 S7 = 305 S8 = 200 S9 = 1000 S10 = 330 S11 = 220 S12 = 600 Tekrar plan çizimini yenile işlemi ile güzergahın son hali ekrana çizdirilebilir. Ayrıca Netpro 6.0 ın yeni özelliklerinde biri olan güzergah elemanlarının some noktalarına bağlı olarak ekranda izlenebilmesi yapılabilir. Editörde fare veya klavyeden yön tuşları ile some noktaları arasında gezinerek somelerin nasıl izlenebildiğini gözlemleyiniz. NETCAD/NETPRO

28 Güzergah Editörü nü Kullanarak Güzergah Oluşturma (Sonuç Ekran Görüntüsü) Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde güzergah çizimi oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 3_YATAY_GUZERGAH_ TANIMLAMA \ 3_4_GUZERGAH_EDITORU klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.KTB dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. C.5 AASHTO Standartlarında Dever Uygulaması Yatay kurplarda yolun güvenliğinin ve konforunun sağlanabilmesi için uygun dever tasarımının yapılması gerekmektedir. Netpro 6.0 ile AASHTO 2001 standartlarında otomatik olarak dever uygulaması yapılabilmektedir. Ayrıca standart dışı durumlarda, örneğin iki kurp arasındaki aliymanın çok kısa olması durumlarını da otomatik olarak çözer. NETCAD/NETPRO

29 AASHTO 2001: American Association of State Highway and Transportation Officials kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuştur. Amerika'da yüksek standartlı yol yapan eyaletlerin kullandığı standartlar bütünüdür. Dever : Yolun enine eğimidir. Proje hızı, kurp yarıçap vb. durumlar için proje boyunca sürekli değişir. Uygulanan coğrafi bölgeye göre maksimum değeri değişiklik gösterir. Dever uygulama işlemi için : 1. Güzergah Editörü \ Đşlemler \ AASHTO \ Otomatik Dever Uygula işlemine giriniz. Otomatik Dever Uygula(AASHTO) Menü Yolu 2. Dever parametrelerini aşağıdaki şekilde belirleyiniz. Proje Hızı: 90 Proje Hızı, proje genelinde araçların güvenli ve konforlu şekilde seyredebileceği düşünülen teorik max.hızdır. Maksimum Dever: % 8 Maksimum Dever, kurp içinde araçların merkez kaç kuvvetine karşı koyabilmeleri için proje genelinde max. olarak uygulanabileceği düşünülen yatay kurba verilen enine eğim değeridir. Bu değer AASHTO standart tablolarında ( 4 / 6 / 8 / 10 / 12 ) olarak belirlenmiştir. Aliymandaki Çatı Eğimi: % 2 Aliymandaki Çatı Eğimi, drenaj amaçlı yolun düz kısımlarında eksenden itibaren yolun sağına ve soluna verilen sabit eğim değeridir. Şerit Genişliği:3.6 NETCAD/NETPRO

30 Şerit Genişliği, araçların bir dizi halinde güvenli ve konforlu şekilde trafikte seyredebilmeleri için yolun taşıtlara ayrılan bölümleridir. Rotasyon Yapılan Şerit Sayısı:1 Eksen kotları sabit dever uygulaması yönteminde, max. pozitif dever uygulanacak şerit sayısıdır. Bu değer AASHTO standart tablosunda (1 / 1,5 / 2 / 2,5 / 3 / 3,5) olarak belirlenmiştir. 3. Spiral Uygulansın opsiyonu ile AASHTO standartlarında otomatik olarak güzergahtaki kurplara klotoid uygulanabilir. Bu opsiyonu da aktif hale getiriniz. 4. Duyarlılık sekmesinde ise dever hesabı sonucunda hesaplanan Lr, Lt ve Max.Dever değerleri için ondalık hane sayısı belirlenir. Kullanıcı burada ondalık hane sayısını max. 4 olarak belirleyebilir. -1 olarak belirlendiğinde ondalık sayısı 4 tür. 5. Some Bilgileri raporunda yer alan genişleme değeri içinde, genişlemeler sekmesinde parametreler belirlenebilir. Tasarım aracı, şerit sayısı vs. bilgileri seçerek projeye uygun genişleme değerlerini some bilgilerine yazdırabilirsiniz. Tasarım Aracı: SU Kaplama Genişliği: 6.0 Şerit Sayısı: 2 Parametreler belirlendikten sonra, tamam ile işleme devam ediniz. Đşlem sonucunda kullanıcıya bilgi ve uyarı amaçlı iletiler raporlanır. Örneğin kurp yarıçapının yetersizliğine bağlı olarak proje hızının bazı kurplarda düşürüldüğü gözlemlenir. AASHTO Parametreleri Penceresi Dever uygulamasından sonra some bilgilerine girildiğinde AASHTO 2001 ile gelen bazı yeni kavramların yer aldığı gözlemlenir. NETCAD/NETPRO

31 Bunlar : Lt: Aliyman çatı eğiminden (%-2), %0 devere kadar olan mesafe değeridir. Lr: %0 deverden max.devere ulaşmak için gerekli olan mesafe değeridir. La: Aliymandaki dever uygulama uzunluğudur. Some bilgileri penceresinde sol alt köşede yer alan Yeniden Hesapla butonu ile Yarıçap, Lr, Spiral Giriş ve Çıkış bilgilerinin tamamı veya birkaçı elle müdahale edilip tekrar Lr, Lt ve La değerleri hesaplatılabilir. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde proje güzergah dosyasını oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR 3_YATAY_GUZERGAH_TANIMLAMA \ 3_5_AASHTO klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.KTB dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Güzergah Editöründe Otomatik AASHTO Dever Uygulama C.6 Geometrik ve Standart Kontrollerin Yapılması Yolun güvenlik ve konforu açısından yatay güzergah için bir takım geometrik ve standart kontroller yapılabilir. NETCAD/NETPRO

32 Kontroller Menü Yolu Bu kontroller : Yatay elemanların çakıştığı km lerin tespiti için, Kontroller sekmesi altında bulunan Yatay Elemanları Çakışma ve Teğetlik Kontrolü işlemi yapılır. Yatay eksendeki kurpları geometrik olarak iç içe geçtiği durumların tespiti Yatay Kurp Kontrolü kullanılır. Güzergaha uygulanan deverin hangi km aralıklarında ve toplamda kaç metre dever uygulandığı bilgisi için Dever kontrolü raporu kullanılır. Min.aliyman Uzunluk Kontrolü işlemiyle iki some noktası arasında AASHTO standartlarına göre olması gereken min.aliyman uzunluğunun bulunması ve uygunsuz durumların raporlanması için kullanılır. Min.kurp Uzunluk Kontrolü işlemiyle AASHTO standartlarına göre proje hızına bağlı olarak kullanılması gereken min.kurp uzunluğu tespit edilebilir ve uygunsuz durumlar raporlanabilmektedir. C.7 Yatay Güzergah Raporlarının, Dever ve Yatay Krokisinin Alınması Yatay güzergah oluşturulduktan sonra, güzergaha ait bir takım raporlar ve krokiler alınabilir. Raporlar ve krokiler alınmadan önce some adlarında istenilen değişiklik yapılabilir. Örneğin some adları başına "S" harfini getirelim. Bu işlem için : 1. Güzergah Editörü \ Đşlemler \ Sıradan Numara Ver işlemine giriniz. 2. Başlangıç no olarak "S1" yazınız ve tamam ile işlemi bitiriniz. NETCAD/NETPRO

33 Sıradan Numara Ver Menü Yolu Öncelikle some noktalarına ait some bilgileri raporunun alınabilmesi için ; 3. Some Bilgisinin ekrana yazdırılması istenilen some noktası üzeri tıklayarak aktif hale getiriniz. Örneğin S3. 4. Güzergah Editörü \ Đşlemler \ Kroki ve Tablolar \ Some Bilgileri (Kullanıcı Tanımlı) işlemine giriniz. Some Bilgileri (Kullanıcı Tanımlı) Menü Yolu 5. Ekrana gelen seçim menüsünden istenilen raporların onay kutularını işaretleyiniz. Sıradan Numara Ver Menü Yolu NETCAD/NETPRO

34 Örneğin some bilgisi alınacak kurp spiralli ise : 2 Some Bilgileri (SPIRAL).NCZ Spiral Bilgileri1G.NCZ Spiral Bilgileri1C.NCZ Spiral Bilgileri2G.NCZ Spiral Bilgileri2C.NCZ seçenekleri işaretleyiniz ve tamam ile işlemi başlatınız. Đşlem sonucunda aktif someye otomatik olarak yakınlaşır ve istenilen rapor fare imleci ucuna gelmektedir. Kullanıcı ekrana tıklayarak yerleştirir. Seçilen rapor adedi kadar ekrana rapor gelmektedir. Netpro 6.0 ile some bilgileri raporuna kullanıcı tanımlı olarak müdahale edilebilmesi özelliği kazandırılmıştır. Rapor dosyaları Netcad in kurulu olduğu dizin altında TOOLS \ UTILS \ Netpro6 \ H_TEMPLATES altında yer almaktadır. Netcad dosyası olarak hazırlanan dosyalar üzerinde kullanıcı rapor üzerinde istediği değişikliği yapabilmekte veya kendiside buraya yeni rapor şablonu oluşturabilmektedir. Bu rapor dosyalarının kullandığı değişkenler aşağıda sıralanmıştır. C.8 Some ve Spiral Bilgileri Rapor Değişkenleri Değişken Kodu??SB_SM_NO??SB_YON??SB_V??SB_A??SB_R??SB_T??SB_L??SB_S??SB_Gn??SB_X??SB_Y??SB_S_A??SB_S_X??SB_S_Y Açıklama Some No Kurp Yönü Proje Hızı Kurp Açısı (Delta Açısı) Yarıçapı Teğet Boyu Kurp Uzunluğu Dever Miktarı Yatay kurplarda genişletme değeri Some noktası koordinat bilgisi X Some noktası koordinat bilgisi Y Spiral olmadan önceki kurp açısı Spiral olmadan önceki some koordinatı X Spiral olmadan önceki some koordinatı Y NETCAD/NETPRO

35 Some Bilgileri Değişkenleri Aşağıdaki değişkenler G/C son ekini alırlar, giriş için _G çıkış için _C kodlaması kullanılacaktır. Örneğin Lr değerinin giriş ve çıkış değeri için kodlama şu şekilde yapılacaktır. Örneğin :??SB_Lr_G : Lr Giriş Değeri??SB_Lr_C : Lr Çıkış Değeri Değişken Kodu??SB_Lr??SB_Lt??SB_La??SP_A??SP_Ls??SP_X??SP_Y??SP_SX??SP_SY??SP_NO??SP_Q??SP_Tu Açıklama Lr değeri Lt değeri La değeri Spiral parametresi giriş Spiral uzunluğu giriş Spiral başlangıç koordinat bilgisi X Spiral başlangıç koordinat bilgisi Y Spiral some koordinat bilgisi X Spiral some koordinat bilgisi Y Kurpdaki başlangıç spiral no Spiral ile kurp birleşme noktasındaki teğetin açısı giriş Uzun Teğet Boyu NETCAD/NETPRO

36 ??SP_Tk??SP_Ar??SP_Xm Kısa Teğet Boyu Kurp başlangıç teğet doğrusuna dik ötelemesi Kurp merkezinin spiral başlangıcındaki teğet ve normalden oluşan sistemdeki X koordinatı Spiral (Klotoid) Bilgileri Değişkenleri NETCAD/NETPRO

37 D TABĐĐ ZEMĐN ENKESĐTLERĐNĐ ve KĐLOMETRE REFERANS LĐSTESĐ DOSYASINI OLUŞTURMAK D.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Enkesit dosyası oluşturabilme, Enkesit parametrelerini belirleyebilme, Kilometre referans listesi dosyası oluşturabilme, Netpro 6.0 ile birçok farklı seçenek kullanılarak arazi modelinden, noktalardan veya 3 boyutlu çizgilerden enkesit dosyası oluşturulabilir. Düşey güzergah tanımlanması yapılmadan önce tabii zemin enkesitlerinin oluşturulması ve tabii zemin kesiti kullanılarak boy kesitin ekrana çizdirilmesi gerekmektedir. Bu şekilde yapılan çalışma tasarım açısında pratiklik kazandırdığı gibi, sonuçların eş zamanlı gösterimini sağlayacaktır. Enkesit: Yol güzergahı üzerindeki noktaların enine dikey düzlemdeki izdüşümleridir. Netpro ile tabii zemin veya yol modelinin enkesitlerini oluştururken birçok farklı opsiyon ve kriter dikkate alınabilir. Enkesit alımı yapılmadan önce, yol güzergahı üzerinde bulunan ve dikkate alınması istenilen dere, şev vb. yapılarında aktif projeye eklenmesi gerekmektedir. D.2 Tabii Zemin Enkesitlerinin Oluşturulması Enkesit oluşturmak için : 1. Arazi modeli UCGEN_MODEL.NCZ dosyasının açınız. 2. Enkesit \ Modelden Enkesit Al işlemine giriniz. 3. Enkesit alınacak güzergah dosyası Ornek_Proje.KTB yi seçiniz. 4. Ekle butonu ile yeni bir enkesit dosyası oluşturunuz ve kaydediniz. (TABIIZEMIN.KSE) 5. Oluşturulacak enkesit dosyası için aşağıdaki parametreleri giriniz. NETCAD/NETPRO

38 Modelden Enkesit Al Menü Yolu Enkesit Parametreleri: Kilometre Referansı Sabit Enkesit Aralığı :20 Ekstra Noktalar Yatay Güzergah Eleman Geçişlerinde Rakortman Değişim Kilometrelerinde Kilometre Referansı Sekmesi Enkesit Parametreleri Genişlik Sola / Sağa : 60 m Detayların Kesildiği Noktalar Detay Tabaka Süzgeci :EYO+EYA, NETCAD/NETPRO

39 Enkesit Parametreleri Sekmesi Diğer Parametreler Enkesit Planı Çiz Kurplarda birbirine kesenleri kırp Diğer Parametreleri Sekmesi 6. Enkesit parametreleri penceresinden istenilen opsiyonlar aktif hale getiriniz ve tamam ile enkesit dosyası oluşturunuz. Projede ilk defa enkesit dosyası oluşturuluyorsa veya arazi rolu olan herhangi bir *.NCZ dosyası yok ise, aktif *.NCZ ye arazi modeli rolu NETCAD/NETPRO

40 ataması yapılıp yapılmayacağı sorulur. Eğer projede kullanılması istenilen arazi modeli dosyası aktif dosya ise rol atamasının yapılması gerekir. Ayrıca oluşturulan enkesit dosyası içinde Arazi Enkesitleri Rolü nün atanmasının istenip, istenmediği sorulur. Tabii zemin enkesitlerinin kullanıldığı işlemlerde pratiklik sağlayacağı için bu talebi de onaylayınız. Đşlem sonucunda görsel enkesit izleyicisine otomatik olarak oluşturulan kesit dosyası yüklenecektir. Kesit kilometrelerine bağlı olarak hem görsel enkesit izleyicisinde, hem de ekrandaki plan üzerinde kesitler izlenebilir. Ayrıca görsel enkesit izleyicisinde nokta kodları açılıp başlangıçtaki kesitler incelenirse, bu kesitler üzerinde EYO ve EYA koduna sahip noktaların olduğu gözlemlenir. Kilometre Referans listesi dosyası oluşturarak, oluşturduğunuz listeye göre daha sonra tekrar enkesit alabilir ya da bu listeyi enkesit çiziminde kullanabilirsiniz. Kilometre listesi dosyası oluşturmak için : 7. Enkesit \ Modelden Enkesit Al işlemine giriniz. 8. Enkesit alınacak güzergah dosyası Ornek_Proje.KTB yi seçiniz. 9. Oluşturulacak enkesit dosyası olarak TABIIZEMIN.KSE dosyasını seçebilirsiniz. 10.Liste dosyası oluşturmak için enkesit oluşturma işleminde olduğu gibi parametrelerine belirlenmesi gerekir. 11.Enkesit dosyası oluşumunda kullanılan diğer parametreleri kullanabilirsiniz. 12.Enkesit parametreleri penceresi altında yer alan Kilometre Referans Listesi Oluştur butonuna tıklayınız. Enkesit Parametreleri Sekmesi 13.Oluşturulacak Kilometre Referans Listesi dosyası olarak Ornek_Proje.LIS dosyasını Ekle ile oluşturunuz ve tamam ile işlemleri bitiriniz. Oluşturulan *.LIS dosyasının içeriği Kilometre Liste Editörüne yüklenerek görüntülenebilir. NETCAD/NETPRO

41 Kilometre Liste Editörü Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde enkesit ve kilometre referans listesi dosyalarını oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 4_TABIIZEMIN_ENKESITLERINI_KM_LIS_OLUSTURMAK klasörü altında yer alan TABIIZEMIN.KSE, Ornek_Proje.LIS dosyasını kullanınız. TABIIZEMIN.KSE dosyasına Arazi Enkesiti Rolünü atamak için Proje Yöneticisi\ Proje \ Düzenle işlemine giriniz. Ekle ile enkesit dosyası olarak TABIIZEMIN.KSE dosyasını seçiniz. Dosya üzerinde sağ tuş yapınız ve roller sekmesinde Arazi Enkesiti Rolünü tıklayınız ve tamam ile işlemleri bitiriniz. Arazi Enkesitlerinin Görsel Enkesit Đzleyicisinde Görüntülenmesi(Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

42 E DÜŞEY GÜZERGAH TANIMLAMA E.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Boykesit çizimini yapabilme, Kırmızı hattı otomatik ve manuel geçirebilme, Düşey kurb boylarını hesaplayabilme, Geometrik ve standart kontrolleri yapabilme, Yolun düşey güzergahtaki geçki planın tasarlanması için Düşey Tanım Editörü kullanılır. Düşey güzergah çalışması yapılmadan önce, oluşturulan tabii zemin enkesitleri kullanılarak profil yani boykesit çizimi yapılmalıdır. E.2 Boykesit Çizimi Boykesit oluşturmak için : 1. Netpro \ Profil \ Profil Çizimi işlemine giriniz. Profil Çizimi Menü Yolu 2. Çizim sekmesinin sol tarafında dosya kategorileri kısmındaki beyaz bölümde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Enkesit Dosyası Ekle seçeneğini seçiniz. Oluşturulan TABIIZEMIN.KSE dosyasını tamam ile ekleyiniz ve yine tamam ile ekrana boykesit çizimini yerleştiriniz. NETCAD/NETPRO

43 Profil Çizimi Ekran Görüntüsü Boykesit (Profil) (Sonuç Ekran Görüntüsü) Boykesit (Profil) : Yol güzergahı üzerindeki noktaların dikey düzlemdeki izdüşümleridir. NETCAD/NETPRO

44 Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde boykesit çizimi oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\5_DUSEY_GUZERGAH_TANIML AMA\5_2_BOYKESIT klasörü altında yer alan BOYKESIT.NCZ dosyasını kullanınız. E.3 Düşey Güzergah Geçirilmesi (Kırmızı Hat) Netpro da düşey güzergahı belirlemek için yatay güzergah editörü benzeri bir editör olan Düşey Tanım Editörü kullanılır. Kırmızı hat (kot) çalışması yapmak için; 1. Netpro \ Düşey Tanım Editörü işlemine giriniz. 2. Düşey Tanımlama bilgilerinin girileceği güzergah dosyasını seçiniz. (ORNEK_PROJE.KTB) 3. Netpro 6.0 ile kırmızı hat otomatik veya kullanıcı tanımlı olarak oluşturulabilir. Düşey Tanım Editörü Menü Yolu Kırmızı Kot : Arazi yüzeyi üzerinden geçen yapımı tamamlanmış yolun en üst kotuna kırmızı kot adı verilir. 4. Düşey Güzergahın Otomatik Olarak Geçirilmesi Netpro 6.0 ile kırmızı hat, max.eğim, ortalama kazı değeri gibi kriterlere NETCAD/NETPRO

45 göre otomatik olarak geçirilebilir. Bu işlem için : E Düşey Tanım Editörü \ Đşlemler \ Araçlar \ Otomatik Düşey Güzergah Tanımlama \ Tam Otomatik Kazı+Dolguyu Minimize Ederek işlemine giriniz. Tam Otomatik/Kazı+Dolguyu Minimize Ederek Đşlemi Menü Yolu E Tabiizemin kesit dosyası seçimini yapınız. (TABIIZEMIN.KSE) E Ekrana gelen parametre penceresinden aşağıdaki değerleri giriniz ve işlemi başlatınız. Otomatik Düşey Güzergah Geçirilmesi Đçin Parametreler Max.Düşey Kurp Sayısı : 5 Belirlenen km aralığında kullanılacak max.düşey kurp sayısı değeridir. Max.Eğim : 0.08 Kırmızı hat için uygun görülen max.düşey eğim kriteridir. Min.Eğim : 0.00 Kırmızı hat için uygun görülen min.düşey eğim kriteridir. Max.Eğim Farkı : 0.16 Kırmızı hat çalışması sırasında dikkate alınacak max.eğim farkıdır. Min.Kurp Aralığı : 300 Đki some noktası arasında bırakılacak min.uzunluk değeridir. Birimi NETCAD/NETPRO

46 metredir. Ortalama Sıyırma Kalınlığı : 0.08 Kırmızı hattın, arazi hattı altından ne kadar aşağıda geçirileceği değeridir. Birimi metredir. Başlangıç Kilometresi : km Kırmızı hat çalışması için Boy kesit üzerindeki başlangıç kilometresidir. Bitiş Kilometresi : km Kırmızı hat çalışması için Boy kesit üzerindeki bitiş kilometresidir. Başlangıç Kotu : 0 Boy kesit üzerindeki kırmızı hattın başlangıç kotu değeridir. Bitiş Kotu :0 Boy kesit üzerindeki kırmızı hattın bitiş kotu değeridir. Otomatik Düşey Güzergah Tanımlama Ekranı Đşlem sonucu otomatik olarak hesaplanan düşey some noktalarının profil üzerinde görüntülenmesi için güzergahın çizdirilmesi gerekir. Bu işlem için : E Đşlemler menüsü altında yer alan Güzergah Çizimi işlemine giriniz. Parametreleri belirleyiniz ve tamam ile güzergah çizimini gerçekleştiriniz. NETCAD/NETPRO

47 Kullanıcı tarafında girilen kilometre değeri aralığında ortalama kazı değeri kullanılarak da kırmızı hat geçirilebilir. Bu işlemi için : E Düşey Editör \ Đşlemler \ Araçlar \ Otomatik Düşey Güzergah Tanımlama \ 2 Kilometre Arasında En Uygun Eğimi Hesapla işlemine giriniz. 2 Kilometre Arasında En Uygun Eğimi Hesapla Đşlemi Menü Yolu E Zemin kesit dosyası seçimi yapınız. (TABIIZEMIN.KSE) E Ekrana gelen parametre penceresinden aşağıdaki değerleri giriniz ve tamam ile işlemi başlatınız. 2 Kilometre Arasında En Uygun Eğimi Hesapla Đşlemi Menü Yolu Parametreler Ortalama Sıyırma Kalınlığı : 0.08 Başlangıç Km : km Bitiş Km : km Đşlem sonuçlarının görüntülenmesi için güzergah çizimi yapılabilir. NETCAD/NETPRO

48 5. Kullanıcı Tanımlı Olarak Kırmızı Hattın Geçirilmesi Düşey editördeki araçlar yardımıyla kullanıcı isteği doğrultusunda düşey some noktaları oluşturulabilir. Düşey some noktaları some ekle ile tek tek oluşturulabileceği gibi ardışıl some noktası ekle ile de birden çok some noktasını profil üzerine tıklayarak oluşturulabilir. Yeni bir some noktası eklemek için : E Ardışıl Some Noktası Ekle işlemine giriniz. E Profil üzerinde istenilen yere tıklanabilir. Profil üzerinde fare imleciyle gezildiği sırada Netcad in standart koordinat panelinde fare imlecinin profil üzerinde durduğu yerin km ve kot değeri kullanıcıya gösterilir. E Boykesit üzerindeki km sindeki boykesit çizgisinin ucunu tıklayınız. Aynı şekilde kırmızı hattın son noktası olan km sini de tıklayınız. E Oluşturulan bütün some noktalarının km, kot, kurp boyu gibi değerlerine müdahale edilebilir. Örneğin da bulunan some noktasını çift tıklayarak açınız. Kot değerini olarak değiştiriniz. E.4 Düşey Kurp Boylarının Hesaplanması Düşey tanımlama işlemiyle some noktaları belirlendikten sonra, bu some noktaları için kurp boylarını hesaplanması gerekmektedir. Bu işlem için : 1. Düşey Tanım Editörü \ Đşlemler \ Araçlar \ Katsayılarına Göre Kurp Boylarını Hesapla işlemine giriniz. Katsayılarına Göre Kurp Boylarını Hesapla Đşlemi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

49 Otomatik Kurp Boyu Đşlemi Menü Yolu 2. Netpro 6.0 ile farklı metodlar kullanılarak kurp boyları otomatik veya kullanıcı tanımlı olarak hesaplanabilir. Aşağıdaki parametreleri giriniz ve tamam ile uygulayınız. Parametreler Proje hızı :90 Yöntem : Duruş Görüş Mesafesine Göre Verilen Parametrelere göre : Uygula E.5 Geometrik ve Standart Kontrollerin Yapılması Đşlem sonucunda düşey kurpların geometrik anlamda iç içe girdiği durumların kontrolünü, Đşlemler \ Araçlar \ Kurp Çakışmasını Kontrol Et işlemi ile yapınız. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde proje güzergah dosyasını oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\5_DUSEY_GUZERGAH_TANIMLAMA\5_3_KIRMIZI _HAT klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.KTB dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. NETCAD/NETPRO

50 Kırmızı Hattın Geçirilmesi (Sonuç Ekran Görüntüsü) E.6 Düşey ve Yatay Đlişkisinin Đzlenmesi Düşey ve yatay güzergah çalışmaları yapılırken veya tamamlandıktan sonra iki güzergahta ekrana çizdirilip, uyum kontrolü yapılabilir. Bu işlem için, 1. Yeni bir Netcad çalışma sayfası oluşturunuz. 2. Güzergah Editörüne giriniz ve Ornek_Proje.KTB dosyasını ekrana çizdiriniz ve Plan Çizimini Yenile yi seçiniz. 3. Profil Çizimi işlemine giriniz, sağ tuş ile Enkesit Dosyası Ekleyi seçiniz ve TABIIZEMIN.KSE dosyasını ekleyiniz, tamam ile işlemi sonlandırın, oluşan profili plan çizimine yakın bir yere yerleştiriniz. 4. Netpro 6.0 ın yeni yapısı ile işlem editörleri tek pencere içinde kontrol edilebilmektedir. Önce Düşey Tanım sonra Güzergah Editörüne giriniz. 5. Güzergah editöründe someler üzerinde fare veya klavyedeki yön tuşları ile gezindiğinizde hem planda hem de profilde izleyiciler oluşur. Aynı şekilde Düşey Tanım editörüne geçip, düşey someler üzerinde gezindiğinizde plan üzerindeki izleyiciler ekrandan kaybolmadan düşeydeki NETCAD/NETPRO

51 somelerin izleyicileriyle birlikte ekranda izlenir. Böylelikle hem yatay hem düşey some noktalarının eş zamanlı olarak uyumlu olup olmadıkları kontrol edilebilir. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde proje güzergah dosyasını oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\5_DUSEY_GUZERGAH_TANIMLAMA\5_6_DUSEY_ VE_YATAY_ILISKISI klasörü altında yer alan DUSEY_YATAY.NCZ dosyasını kullanabilirsiniz. Plan-Profil Üzerinde Yatay ve Düşey Đlişkisinin Đzlenmesi (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

52 F RAKORTMAN TANIMLAMA F.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Rakortman tanımlayabilme, Kurplarda genişletme uygulayabilme, Rakortman editörü, tırmanma şeridi, servis cepleri ve genişlemeler gibi platform genişlik değişimlerini tanımlamak için kullanılır. Her rakortman tanım bölümünün bir numarası vardır. 1 den başlayarak 30 a kadar numaralandırılarak rakortman tanım bölümü oluşturulabilir ve bu bölümlere km aralıklarında genişlik tanımlamaları yapılabilir. Örnek projede 3400 ile 3500 km aralığında rakortman tanımı yapalım. Bu işlemi için : 1. Netpro \ Güzergah \ Rakortman Tanımları işlemine giriniz. 2. Rakortman Tanımları \ Dosya \ Yeni Rakortman işlemine giriniz. Rakortman bölüm numarası olarak 1'i kabul ediniz. 3. Aşağıdaki parametre değerlerine sol taraftaki hücrelere giriniz ve Ekle butonu ile tanımı sağ tarafa ekleyiniz. Başlangıç Km : Bitiş Km : Başlangıç Değeri :0.00 m Bitiş Değeri :2.00 m 4. Aynı işlem adımlarını kullanarak tekrar aşağıdaki parametrelere göre 2. rakortman bölümünü oluşturunuz. Rakortman Tanımları Menü Yolu Başlangıç Km : Bitiş Km : Başlangıç Değeri :0.00 m Bitiş Değeri :3.00 m Yeni Rakortman Đşlemi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

53 Rakortman Tanımla Penceresi Đşlemi Menü Yolu F.2 Kurplarda Genişletme Özellikle uzun taşıtların bir yatay kurbu dönerken arka tekerlekleri, ön tekerlekleri ile aynı yörüngeyi takip etmemekte ve daha büyük şerit genişliğine ihtiyaç duymaktadır. Rakortman Tanımları editöründeki işlemler menüsü altında yer alan Genişlemeler ile AASHTO standartlarında kurplara genişletme uygulanabilir. Bu işlem için : 1. Rakortman Tanımları Editöründe Đşlemler \ Genişlemeler işlemini başlatınız ve aşağıdaki parametreleri giriniz. Genişlemeler işlemi Menü Yolu Tasarım Aracı; SU Kaplama Genişliği; 6.0 m Şerit Sayısı; 2 olarak giriniz ve tamam ile işlemi gerçekleştiriniz. 2. Đşlem sonucunda yolun solu için 3 sağı için ise, 4 nolu rakortman bölümleri otomatik olarak oluşur. Bu bölümler tip kesit tanımı oluşturmada kullanılacaktır. Tasarım Aracı isimleri: NETCAD/NETPRO

54 SU : Kamyon WB-12 : Treyler 12 m WB-15 : Treyler 12 m WB-19 : Treyler 19 m WB-20 : Treyler 20 m WB-20D : Treyler 20 m Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde proje güzergah dosyasını oluşturamadıysanız, ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 6_RAKORTMAN_TANIMLAMA klasörü altında yer alan Ornek_Proje.KTB " dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Rakortman Editöründe Hesaplanan Genişletme Değerleri (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

55 G PLATFORM VE DUVAR TANIMLAMA VE ENKESĐTLERĐNĐ OLUŞTURMA G.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Tip kesit dosyası oluşturabilme, Platform geometrisi oluşturabilme, Şev uygulayabilme, Kod Kataloğu nu kullanabilme, Tip kesit ve şev aralıklarını düzenleyebilme, Duvar tanımlayabilme ve uygulayabilme, Netpro 6.0 ile platform tanımları çok daha pratik ve akıllı hale getirilmiştir. Bu bağlamda yeni bir editör olan Tip Kesit Editörü tasarlanmıştır. Bu editör ile : Birden çok tip kesit aralığı ve tip kesit tipi tanımlaması Aynı anda birçok tip kesit üretimi TCK standartlarında şev uygulama işlemleri Duvar tanımlama ve kesitlerinin oluşturulması işlemleri gerçekleştirilebilir. G.2 Platform Tanımlama Yol yüzeyinin oluşturulması aşamasında tip kesit editörü kullanılır. Platformu oluştururken editör içerisindeki hazır kütüphanede yer alan örnek tip kesitler kullanılabildiği gibi, kullanıcı kendi isteği doğrultusunda yeni bir tip kesit veya hali hazırda bulunan tanımları da düzenleyerek kullanabilir.tip Kesit Editörüne ilk girildiğinde kullanıcıdan yeni bir çoklu tip kesit tanım dosyası (*.PLX) oluşturulması istenir. Bu işlem için : 1. Netpro\Tip Kesit Editörü işlemine giriniz. 2. Ekle ile oluşturulacak tip kesit dosyasının adını ve bilgisayardaki konumunu belirleyiniz. (ORNEK_PROJE.PLX) Tip Kesit Editörü Menü Yolu NETCAD/NETPRO

56 3. Ardından km aralıklarının referans edileceği arazi kesit dosyasının gösterilmesi istenecektir, TABIIZEMIN.KSE dosyasını gösteriniz. Arazi modeli üzerinden oluşturulmuş olan kesit dosyası artık kendi güzergah dosyasının hangisi olduğunu bilmekte ve gereken işlemlerde kullanılmaktadır. Ayrıca tekrardan güzergah dosyasının gösterilmesine gerek yoktur. Platform sekmesinde oluşturulacak tip kesit için, tip kesit geometrisinin değiştiği veya aynı geometri üzerinde farklı uygulamaların yapılacağı (koda uzat, uzat takip et vs.) kilometre aralıklarının girilmesi gerekir. 4. Editörün sol alt köşesinde yer alan F3: Ekle butonu ile yeni bir km aralık satırı oluşturunuz. 5. Aşağıdaki parametreler göre, ilk satırdaki kolona başlangıç km, ikinci kolona ise bitiş km değeri giriniz. Başlangıç Km Bitiş Km Platform Sekmesinde Km Aralıkları Tanımla Đlk tanım m ile m aralığında, ikinci tanım ise m ile m aralığındadır. Đkinci tanım den başlamasına rağmen ikinci tanım için yapılan ayarlamalar ve uygulamalar den sonraki ilk kesitte uygulanacaktır. Örnek proje için m de platform tanımı otomatik olarak değişecektir. NETCAD/NETPRO

57 6. Km değerleri belirlendikten sonra bu km değerleri için tip kesit geometrisi tanımlanmalıdır. Bu işlem için her km satırı sağ tarafında yer alan (3 nokta) butonu yardımıyla Platform Tanımları Editörüne giriniz. Platform Tanımları Editörü ne Giriş Bu editör ile : Yeni bir platform tanımı oluşturulabilir. Program içerisinde standart olarak yer alan platform tanımları kütüphanesi kullanılabilir. Platform tanımları kütüphanesi kullanıcı isteği doğrultusunda düzenlenebilir. Oluşturulan tanımlar kaydedilebilir ve kullanıcılar arasında paylaşılabilir. Editöre girdikten sonra tip kesit geometrisini oluşturmak için iki yöntem kullanılır. Kullanıcı dilediği şekilde tip kesit geometrisinin tanımını oluşturulabilir. Bu yöntemler : Kullanıcı tanımlı tip kesit geometrisinin oluşturulması Standart kütüphane ile tip kesit geometrisinin oluşturulması G.3 Kullanıcı Tanımlı Platform Geometrisinin Oluşturulması Platform editörü ile basitten karmaşığa birçok tip kesit tanımlanabilmektedir. Editörün ara yüzünde yer alan araç çubukları yardımıyla birçok farklı uygulamayı yapabilmek mümkün hale getirilmiştir. Yeni bir tip kesit oluşturmak için : NETCAD/NETPRO

58 1. Editörün sol tarafında yer alan YOL \ TEK YOL kategorisi üzerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Yeni Tanım işlemine giriniz. Tip kesit tanımı ismini TEK_YOL olarak giriniz. Yeni Kesit Tanımı Đşlemi Đlk tanım ana tip kesit tanımı olması nedeniyle otomatik olarak başlangıcı eksenin 0,0 noktasından başlamıştır. Kullanıcı istediği takdirde bu kuralı üzerine tıklayarak değiştirebilir. Başlangıç kuralı ilerleyen bölümlerde detaylı şekilde anlatılacaktır. Platform tanımı sol ve sağ için iki bölüme ayrılmıştır. Bu iki kısım aynı anda tanımlanabileceği gibi, farklı da tanımlanabilir. Tanımlamak istenilen çizgisel geometri eğimli bir yüzey ise (yolun şerit kısmı gibi) genellikle Yüzde Eğim işlemi kullanılır. Bu işlemin kullanılmasındaki amaç yola dever uygulamasının otomatik veya kullanıcı tanımlı yapılabilmesidir. Sol Yüzde Eğim işlemine aşağıdaki kısa yollardan herhangi biriyle ulaşılabilir. Platform \ Sol Tanım \ Yeni Detay \ Yüzde Eğim işlemi, Editörde sol tarafta yer alan Yüzde Eğim ikonu Editörün ön izleme kısmında sağ tuş \ Sol Tanım \ Yeni Detay \ Yüzde Eğim işlemi NETCAD/NETPRO

59 Eğim ile Yeni Detay Oluşturma Đşlemi 2. Đşleme giriniz ve aşağıdaki parametre değerlerini uygulayınız. Kod : SO1 Yatay : 3.5 Eğim : D Yüzde Eğim Penceresi 3. Tip kesitin sağı içinde aynı işlem adımlarını tekrarlayınız. Kod : SA1 Yatay : 3.5 Eğim : D NETCAD/NETPRO

60 Tip kesit editöründe her bir çizgi bir kod ile temsil edilmektedir. Bu kodların sağda veya solda olmasının belirtilmesi daha sonra yapılacak bir takım işlemlerde (şevli kotlu plan çizimi, kodlara kural atama vs.) hata yapma olasılığımızı azaltacak ve daha standart bir şekilde çalışma ortamı kendiliğinden oluşacaktır. Bir kodun sağda veya solda olması durumu standart olarak kod kataloğunda sağdakiler için A, soldakiler için O harfi kullanılarak ayırt edilmiştir. Eğer sol tarafta tanımlanan detay sağ taraftakinin simetrisi ise, soldaki tanımlamalar sağ tarafa aktarılabilir veya eş zamanla tanımlanabilir. Bu işlem için : 4. Platform \ Sağ Sol Aynı Đşlemine giriniz ve karşınıza gelen onay mesajını evet ile onaylayınız. Sağ Sol Aynı Menü Yolu 5. Bu işlem sonrasında solda oluşturulan herhangi bir detay sağa tarafa da aktarılacaktır. Tekrar Platform/Sol Tanım/Yeni Detay Yüzde Eğim Đşlemine giriniz ve aşağıdaki parametreleri uygulayınız. Kod : YKO Yatay : 2.5 Eğim : D Tanımlanan platform sonuna şev uygulamak isteniyorsa, bitiş kuralı tanımlamak gerekmektedir. Bitiş kuralı işlemine aşağıdaki kısa yollardan herhangi biriyle ulaşılabilir. Platform \ Sol Tanım \ Bitiş Kuralı \ Şev Uygula işlemi, Editörde sol tarafta yer alan Bitiş Kuralı ikonu, Editörün ön izleme kısmında sağ tuş \ Sol Tanım \ Bitiş Kuralı \ Şev Uygula işlemi. NETCAD/NETPRO

61 Bitiş Kuralı Tanımlama 6. Bitiş kuralı işlemine giriniz ve tamam ile tip kesitin sonuna şev uygulanacağını belirtiniz. Bitiş Kuralı \ Şev Penceresi Bitiş kuralı, sadece tanımlanan ana tip kesit sonuna şev uygulanacağını belirtir. Kullanıcı dilerse bu kuralı tanımayabilir. Program bu kuralın uygulandığı tip kesit tanımına, daha sonrası şev uygular. Ayrıca kullanıcı yarma/dolgu kararı verileceği veya şev uygulanacağı kesit dosyası rolü seçimi yapabilir. Eğer herhangi bir rol verilmezse varsayılan olarak arazi kesiti kullanılır. Şev uygulaması Şevler bölümünde detaylı şekilde anlatılmıştır. NETCAD/NETPRO

62 Bitiş kuralından sonra ana platform geometrisi oluşturulmuştur. Şimdi üst yapı katmanlarını tanımlayalım. Aşınma tabakası tanımlamak için : 7. TEK_YOL üzerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve Yeni Alt Tanım işlemine giriniz. 8. Tabaka ismi olarak ASINMA_TABAKASI giriniz. 9. Aşınma tabakasının üst platformdan belirli bir mesafe değerinden aşağıda olması gerekmektedir. 10.Bu mesafe değeri başlangıç kuralı yardımıyla tanımlanabilir. Yeni Alt Tanım Oluşturma Đşlemi Menü Yolu Başlangıç kuralı tanımlamak için : 11.Başlangıç Kuralı ikonu üzerine tıklayınız. Referans kod olarak bir üst platformun eksen kodu olan EKS yi seçiniz. Başlangıç Kuralı Tanımlama 12.Aşınmayı 5 cm ana tip kesit tanımında aşağıda oluşturmak için, düşey hücresine değerini giriniz. NETCAD/NETPRO

63 Bitiş Kuralı Penceresi Aşınma tabakasının solunu ve sağını tanımlamak için : 13.Öncelikle Ön izleme penceresinde sağ tuş \ Sağ-Sol Aynı işlemine giriniz. 14.ASINMA_TABAKASI üzerine tıklayınız ve Yüzde Eğim işlemine giriniz ve aşağıdaki parametre değerlerini uygulayınız. Kod : YKO Yatay : 1 Eğim : D Aşınma tabakasının ana platforma uzayabilmesi için Uzat bitiş kuralı uygulanmalıdır. Bitiş kuralı uygulamak için : 15.Bitiş Kuralı \ Uzat işlemine giriniz. 16.Kesite Uzat opsiyonunu işaretleyiniz ve tamam ile bitiriniz. Diğer üst yapı katmanlarını da aynı yöntemlerle oluşturunuz. Uzat Kuralı Tanımlama NETCAD/NETPRO

64 Üst Yapı Adı Üst Yapı Kalınlığı Uzunluğu Binder Tabakası 0.12 m 2 m Bitümlü Tabakası 0.24 m 3 m Temel Tabakası 0.44 m 4 m 17.Kullanıcı tanımlı olarak oluşturulan platformu projedeki referans kilometre aralığına uygulamak için, Tamam ile işleme devam ediniz. 18. Değişiklikleri kaydetmek istiyor musunuz? onay mesajı evet ile geçildiğinde kütüphanedeki tanım değişikliği tanımların kaydedildiği *.PDX dosyası içerisine kaydedilmiş olur. Eğer onay mesajı hayır ile geçilirse yapılan değişiklik kütüphaneye dosyasına kaydedilmeyecek, sadece o *.PLX dosyası içerisinde tanım olarak kullanılacaktır. Hayır ile işlemi geçiniz. *.PDX dosyası Netcad in kurulu olduğu dizin altındaki Tools\Utils\Netpro6 klasörü altında yer almaktadır. Bu dosya Tip Kesit Editöründe yer alan tanımların tutulduğu dosyadır. Eğer projedeki kurblarda genişletme, servis cepleri veya yol platform geometrisinin değişimine bağlı olarak genişlemeler için rakortman tanımı yapılmış ise, platform tanımına bu tanımlar uygun kodlama ile girilmelidir. Rakortman tanımlarını tip kesit tanımı içinde kullanmak için : 19.Đlk satırdaki tanımı (0 3500) tekrar düzenlemek için 3 nokta butonuna tekrar tıklayınız. 20.Görünüm menüsünde Metin görünümü işlemine giriniz. Metin Görünümü Menü Yolu 21.Sol taraftaki tanım içeriğini $EKS:0,0,,EKS 3.5+R01+R03%D,SO1 2.5+R02%D,YKO $SEV olarak değiştiriniz. NETCAD/NETPRO

65 Tip Kesit Tanımı Đçerisine Rakortman Tanımı Yapma 22.Sağ taraftaki tanım içeriği 3.5+R01+R04%D,SA1 2.5+R02%D,YKA $SEV olarak değiştiriniz.tanımda kullanılan R01 ve R02 kodları rakortman tanımlarında oluşturulmuş olup, km ile km aralığındaki platform geometrisi değişimi için tanımlanmıştır. Örnek projedeki bölünmemiş yol geometrisinden, orta refüj hendek ile bölünmüş yol geometrisine geçiş bu şekilde sağlanabilmektedir. Solda ve sağda olan kurp genişletmeleri uygulaması için ise, daha önceden rakortman tanımları editöründe Genişlemeler işlemi ile oluşturulan Sol için R03, sağ için R04 rakortman bölüm numaraları kullanılmıştır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasıoluşturamadıysanızornek_proje_yol\sonuc_dosyalar\7_p LATFORM_VE_DUVAR_TANIMLAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA\7 _3_KULLANICI_TANIMLI klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.PLX" dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Tip Kesit Editöründe Kullanıcı Tanımlı Tip Kesit Oluşturma (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

66 G.4 Standart Kütüphane Đle Platform Geometrisinin Oluşturulması Kütüphanede yer alan tanımlar ile platform geometrisi oluşturulabilir. Platform tanımları editöründe ana kategoriler altında yer alan tanımlar fare yardımıyla seçilir. Seçilen tanımın geometrisi ve kod içeriği editörün sağ tarafında kullanıcıya gösterilir. Nesne ve metin görünümü şeklinde iki tür kod gösterim şekli vardır. Görünüm menüsü altında yer alan, metin ve nesne görünüm ile işlem gerçekleştirilir. Nesne görünümde, kodlar daireler içinde sembolik olarak gösterilirler ve kullanıcı herhangi bir detay kodu üzerinde fare ile durduğunda alt kısımda yer alan ön izleme penceresinde kodun geometrisi izlenebilir. Aynı zamanda nesne görünümünde iken istenilen kodun üzerine tıklanarak detayın içeriği görüntülenebilir veya değiştirilebilir. Metin görünüm de ise, kod içeriği metin şeklinde görüntülenir. Ön izleme penceresinde herhangi bir çizgi üzerinde fare ile durulduğunda o çizgiyi oluşturan detay metni üst kısımda kullanıcıya gösterilir. Editördeki tanımların sol tarafındaki + ikonu bu tanımın ana bir tanım olduğunu ve kendisine bağlı olan alt tanımları olduğunu belirtmektedir. Bu ikon tıklanarak tanım içeriği görüntülenebilir. Ana tanım altında yer alan tanımlarda fare ile tıklanarak ön izleme penceresinde gözlemlenebilir. Tanımı aktif hale getirdikten sonra, tamam ile işlem tamamlanır. Đşlem sonucunda belirlenen km aralığında seçili tanım atanmıştır. Bu km aralığında bu tanım geometrisi kullanılarak tip kesit geometrisi oluşturulacaktır. 1. Đkinci kilometre aralığı için ( ) yine 3 nokta butonuna tıklayınız. 2. BOLUNMUS_YOL kategorisi altında yer alan, ANAYOL_TIP_KESITI_06 dosyası seçiniz. Bu tanım içinde de kurp genişletmelerinin kullanılabilmesi için rakortman bölüm kodlarının girilmesi gerekmektedir. 3. Nesne görünümünde iken, YKO kodu bir kez tıklayınız. Ekrana gelen Yüzde Eğim penceresindeki Yatay ( ) hücresine R03 kodu başına + ekleyerek yazınız. NETCAD/NETPRO

67 Tip Kesit Tanımı Đçerisindeki Herhangi Bir Kodun Değiştirilmesi 4. Aynı işlemi YKA kodu içinde yapınız. Yalnız sağ taraftaki genişletmelerin uygulanabilmesi için R04 kodu giriniz ve tamam ile işlem bitiriniz. Tamam ile oluşturulan platform tanımı km aralığına atanır. 5. Üçüncü kilometre aralığı ( ) içinde ANAYOL_TIP_KESITI_04 tanımı seçiniz ve ikinci kilometre aralığında yapılan rakortman tanımlarının aynısını bu tanım içinde gerçekleştiriniz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasıoluşturamadıysanızornek_proje_yol\sonuc_dosyalar\7_p LATFORM_VE_DUVAR_TANIMLAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA\7 _4_STANDART_KUTUPHANE klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.PLX" dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. Tip Kesit Editöründe Standart Tip Kesit Kütüphanesinin Kullanımı (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

68 G.5 Şev Uygulaması Netpro 6.0 ile platforma şev uygulama işlemleri oldukça geliştirilmiş ve TCK standartlarıyla özellikle de 2007/73 nolu genelgesiyle tam uyumlu hale getirilmiştir. TCK-2007/73 nolu genelgesinde, dolgu şev eğiminin tespitinde dolgu boyunca en yüksek dolgu yüksekliği esas alınacak ve bu yüksekliğe göre verilen şev eğimi tüm dolgu boyunca (sağ ve sol dolgu yükseklikleri ayrı ayrı değerlendirilerek) kullanılacaktır. Öncelikle hangi dolgu yüksekliğine kadar hangi şev eğiminin kullanılacağının tespit edilmesi gerekmektedir. Đstenilen yükseklik aralıkları belirlendikten sonra editörün sağ tarafında yer alan 3 nokta butonu ile Şev Tanımları Editörüne girilir. Bu kütüphanede yer alan hazır tanımlar kullanılabilir veya bu tanımlar tekrar düzenlenebilir. Editörün çalışma prensibi platform tanımları editörü ile hemen hemen aynı özellikleri sergilemektedir. 1. Editörü TCK standartlarında varsayılan değerler ile doldurmak için, editörün herhangi bir yerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Varsayılan Değerleri Doldur işlemine giriniz. Şevler Sekmesindeki Varsayılan Değerleri Doldur Đşlemi 2. Đşlem sonucunda otomatik olarak Yarma ve Dolgu hücreleri doldurulur. Ara yüzde yer alan Özel Dolgu/Yarma Şev Aralık Tanımları listeleri sayesinde istenilen km lerde istenilen şev eğimi ister yarma, ister dolgu olsun tanımlanabilir. Bu listelerin kullanımı bir sonraki aşamada anlatılacaktır. NETCAD/NETPRO

69 Pencerenin sol alt köşesinde yer alan birinci opsiyon olan Araştırma Raporu'nu kullan opsiyonu, yarma tanımlarının ve dolgu yükseklik değerinin şevler sekmesinde girilen en büyük değerden daha büyük olması durumundaki dolgu tanımlarının Araştırma Raporu Şev Tanımları tablosundan alınmasını sağlar. Pencerenin sol alt köşesinde yer alan ikinci opsiyon olan TCK Yönetmeliğine Göre opsiyonu, 2007/73 nolu TCK genelgesinde ön görülen şev uygulaması yapılabilir. Bu opsiyon aktif hale getirildiğinde her bir dolgu aralığındaki en yüksek dolgu yüksekliği bulunacak ve o yüksekliğe denk gelen şev eğimi tüm dolgu boyunca uygulanacaktır. (sağ ve sol için ayrı) Araştırma Raporu'nu Kullan ve TCK Yönetmeliğine Göre opsiyonu aktif halde ise: Program tarafından otomatik olarak tespit edilen dolgu aralıklarında şevler sekmesindeki şev eğimlerine göre araziden dolgu yüksekliği analizi yapılır. Bulunan dolgu aralıklarındaki en yüksek dolgu yüksekliği bulunur ve bu yüksekliğe denk gelen şev eğimi şevler sekmesinden alınır. Tespit edilen dolgu yüksekliği Şevler sekmesinde girilen tüm dolgu yüksekliklerinden daha yüksek ise, örnek proje için bu değer 5m. dir. Dolgu şev eğimi Araştırma Raporu Şev Tanımları tablosundan alınır. Yarma şevi tanımları ise yine Araştırma Raporu Şev Tanımları tablosundan alınır. Şev yüksekliği hesaplamasında ; kullanıcının belirlediği en büyük dolgu yüksekliğine denk gelen şev eğimi başta olmak üzere diğer şev eğimleri de sırasıyla araziye uygulanır. Analiz sonucunda en büyük dolgu yüksekliğinden daha fazla bir yükseklik bulunduğu takdirde Araştırma Raporu ndaki dolgu şev eğimleri uygulanır. Eğer bulunan yükseklik, belirlenen yükseklikler arasında kalıyor ise, bir önceki yüksekliğe denk gelen şev eğimi kullanılarak analiz yapılır ve analiz sonucunda bulunan değere denk gelen şev eğimi kullanılır. TCK yönetmeliğine göre ve Araştırma Raporunu kullan opsiyonlarının kullanımı için, mutlaka Araştırma Raporu Şev Tanımlarının girilmesi gerekmektedir. Araştırma Raporu'nu Kullan seçeneği aktif, TCK Yönetmeliğine Göre opsiyonu pasif halde ise: Dolgu ve yarma şev eğimleri herhangi bir yükseklik analizi yapılmadan, Araştırma Raporu Şev Tanımları tablosundan alınır. Araştırma Raporu'nu Kullan pasif halde, TCK Yönetmeliğine Göre opsiyonu seçeneği aktif ise: NETCAD/NETPRO

70 Program tarafından otomatik olarak tespit edilen dolgu aralıklarında şevler sekmesindeki şev eğimlerine göre araziden dolgu yüksekliği analizi yapılır. Bulunan dolgu aralıklarındaki en yüksek dolgu yüksekliği bulunur ve bu yüksekliğe denk gelen şev eğimi şevler sekmesinden alınır. Yarma şevi tanımları ise Şevler sekmesindeki yarma tanımı hücrelerinden alınır. Araştırma Raporu'nu Kullan ve TCK Yönetmeliğine Göre opsiyonu seçeneği pasif halde ise, Projeye uygulanacak dolgu tanımı, son dolgu şev tanımı olan h>0 ın karşısındaki hücreden alınır. Yarma şevi tanımları ise Şevler sekmesindeki yarma tanımı hücrelerinden alınır. 3. TCK Yönetmeliğine Göre ve " Araştırma Raporu'nu Kullan" opsiyonlarını aktif getiriniz. 4. Araştırma Raporu Şev Tanımları sekmesine geçiniz. F3:Ekle ile yeni bir kilometre aralığı satırı oluşturunuz. Aşağıda verilen bilgilere göre bu aralıkları doldurunuz. Başlangıç Kilometre Bitiş Kilometre Sol Dolgu Sol Yarma Sağ Dolgu Sağ Yarma /2 4/1 1/1 3/2 4/1 1/ /1 4/1 3/2 1/1 4/1 3/ /1 4/1 3/2 2/1 4/1 3/ /1 4/1 2/1 2/1 4/1 2/ /1 4/1 2/1 1/1 4/1 2/ /2 4/1 2/1 3/2 4/1 3/ /1 4/1 2/1 2/1 4/1 2/ /1 4/1 2/1 1/1 4/1 2/1 Tablodaki şev eğimleri yatay/düşey şeklinde verilmiştir. Platforma şev eğimi uygulanmasındaki en kritik iş yarma şevi mi? Yoksa dolgu şevi mi? Uygulanması gerektiği kararıdır. Netpro 6.0 ile bu uygulama yine kendine özgü yöntemlerle otomatik olarak çözülmektedir. Yol kenarından kritik yükseklik ve mesafe değerlerini kendisine referans alarak o kesitteki yarma veya dolgu kararını vermektedir. Kritik yükseklik NETCAD/NETPRO

71 ve mesafe kod kataloğu yardımıyla verilebileceği gibi tip kesit editörünün son sekmesi olan Parametreler sekmesinden de belirlenebilir. Program varsayılan olarak kod kataloğundaki yarma/dolgu kararı verilecek nokta özelliği olan kodun şev tanımlarındaki varlığına bakar. Mesela HDO veya HDA kodları için kural ataması yapılmış olmalı ve bu kodların şev tanımında kullanılmış olması gerekmektedir. Örneğin -1,4,HDO -1,2,KYO tanımında olduğu gibi tanım içerisinde bu kodlar kullanılmalıdır. Program HDO nun önünde yer alan -1 i kritik yükseklik, 4 ü ise kritik mesafe olarak kullanacaktır. Eğer bahsi geçen özellik herhangi bir koda atanmamış veya o kod şev tanımında kullanılmamış ise, parametreler bölümünden sağ ve sol için ayrı ayrı girilen mesafe değerlerini dikkate alır. Genellikle hendek dibi özelliği olan kod için yarma/dolgu kararı verilecek nokta kuralı atanır. Hendek dibine bu özelliğin atanmasının sebebi, yola zarar verecek olası drenaj problemlerinin hendek yapılarak çözüme kavuşturulmasıdır. Yarma dolgu kararının verilmesinde kullanılan şev eğiminin alındığı yer eğer araştırma raporu şev tanımları girilmiş ise, Araştırma Raporu Şev Tanımları bölümüdür. Araştırma raporu girilmemiş ise, Şevler sekmesindeki Yarma Tanımı hücresinden bu bilgi alınır. Enkesitler üretilmeden önce kod kataloğunda tanımlanan kodlar için birtakım kuralların veya özelliklerin atanması veya değiştirilmesi kesitlerin üretiminde kolaylıklar sağlayacağı gibi, uygulamada oluşabilecek komplikasyonlarında önüne geçecektir. Kod kataloğu'nun Kullanımı bölümünde bu konu ayrıntılı bir biçimde ele alınmıştır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasıoluşturamadıysanızornek_proje_yol\sonuc_dosyalar\7_p LAFORM_VE_DUVAR_TANIMLAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA\7_ 5_SEV_UYGULA klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.PLX" dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. NETCAD/NETPRO

72 Araştırma Raporu Şev Tanımlarının Doldurulması G.6 Kod Kataloğu nun Kullanımı Netpro 6.0 ile gelen Kod kataloğu ile : Tip kesit üzerinde tanımlanan her bir kod için, ayrı ayrı öznitelik, kural ve özellik bilgisi atanabilir. Enkesit çiziminde hangi koda ait çizgi üzerine dever, hangisinin üzerine eğim yazılacağı bilgisi girilebilir. Çizgilerin rengi, kalınlığı ve tipi gibi özellikleri Netcad'in tabakası kullanılarak ayarlanabilir. Şevli kotlu plan çiziminde hangi kod sonrasında şev taranacağı, hangi kod şev taranmayacağı, hangi kodun yol kenarı olduğu gibi bilgiler girilebilir. Ayrıca enkesit çiziminde olduğu gibi Netcad'in tabakası yapısı kullanılarak şevli kotlu plandaki tip kesit çizgilerinin rengi, kalınlığı gibi vs. öznitelikleri ayarlanabilir. Enkesit üretimi sırasında hangi koda ait çizginin arazi tarafında kesilmeyeceği veya kesileceği, hangi kodun yarma/dolgu kararı verilecek nokta olacağı gibi bilgiler tanımlanabilir. Program içerisinde standart olarak oluşturulmuş olan katalog bir çok uygulama için yeterlidir. Kullanıcı dilerse, yeni bir katalog oluşturabilir ve oluşturduğu kataloğu projeler ve kullanıcılar arasında paylaşılabilir. Kod Kataloğuna Netpro 6.0'da birkaç şekilde ulaşılabilir. Bunlar: Netpro\Proje Yöneticisi\Proje\Kod Kataloğu ile, Platform Tanımları Editörü'ndeki herhangi bir kod üzerine tıklanıldığında açılan detay penceresindeki kodun sağ tarafında yer alan " " 3 nokta butonu ile, Şev Tanımları Editörü'ndeki herhangi bir kod üzerine tıklanıldığında açılan detay penceresindeki kodun sağ tarafında yer alan " " 3 nokta butonu ile, NETCAD/NETPRO

73 Kod Kataloğuna Giriş Kod Kataloğu nun ara yüzünün sol tarafında kodlar ve parantez içinde açıklamaları, sağ tarafında bu kodların özniteliklerinin özet bilgisi ve katalogda yer alan tüm kodların hangi özellikte olduğu gibi bilgiler yer almaktadır. Buradaki herhangi bir kod incelendiğinde örneğin YKO: Bu kodun açıklamasından da anlaşılabileceği gibi, Yol Kenar Sol olduğunu, Kendisinden önceki araziyi kesmeyeceğini ve yine kendinden önceki koda kadar olan çizgi üzerine dever yazılacağı gibi bir takım bilgiler yer alır. Herhangi bir kod üzerinde değişiklik veya dosya bazlı işlemler yapmak için, pencerenin sol alt tarafından yer alan Değişikliklere Đzin Ver onay kutusu işaretlenmelidir. Kod Kataloğu Penceresi NETCAD/NETPRO

74 1. Bu kataloğa yeni bir kod eklemek için, penceresinin sol tarafındaki kodlar bölümünde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan menüden Yeni Kod işlemine giriniz. 2. Kod adı olarak, RSL giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Tip Kesit Editörü Menü Yolu 3. Sağ taraftaki açıklama kısmına Road Side Left (Yol Kenarı Sol) giriniz. 4. Yeni kodun özniteliklerini sol taraftan tanılayabiliriz. Aşağıdaki parametreleri bu koda uygulayınız. 5. Yönü : Solda Tabaka \ Kesit Tabaka Ayarları için sağ tarafta yer alan Tabaka Ayarları butonuna tıklayınız ve rengini kahverengi, Plan Tabaka Ayarlarını turuncu yapınız. Kurallar bölümünde ise, bu kod yol kenarı ve platformun sol kod olduğu için kendinden öncesini hiçbir şekilde arazinin kesmemesi gerekiyor. Kestiği takdirde platform geometrisi yarım kalacaktır. Bu durumun oluşmaması için "Kendinden Öncekini Arazi Kesmez" kuralı aktif hale getiriniz. Kendinden öncekine eğim ve dever yazılması için iki kuralı da aktif hale getiriniz. Ayrıca Enkesit çizimi sırasında üzerine kot ve aramesafe bilgisi yazılması için diğer opsiyonları da aktif hale getiriniz. Enkesit üzerinde sembol çiz opsiyonunu isteğe bağlı olarak değiştirebilirsiniz. Özellik kısmından eğer bu kodun platformun en son noktası olmasını istiyorsanız, mutlaka yol kenarı özelliğini seçmeniz gerekir. Aksi takdirde bu kodu platformun en uçlarında kullansanız bile, program bu kodların yol kenarı olduğunu anlamayacak ve şevli kotlu plan vs. işlemlerde hatalarla karşılaşacaksınız. Aynı şekilde RSR (Road Side Right-Yol Kenarı Sağ) şeklinde yeni bir kod oluşturunuz. Yukarıdaki işlem adımlarının uygulayınız. Yalnız burada dikkat etmeniz gereken kısım önceki tanımladığımız kod platformun solunda NETCAD/NETPRO

75 kullanılmaktaydı, yeni kod yani RSR ise sağında kullanılacaktır. Netpro 6.0'da kullanıcı kod kataloğuna yeni bir kod eklediği zaman o an için aktif olan, çalışılan proje içerisine kaydedilmektedir. Eğer düzenlenmiş halini varsayılan olarak kaydetmemiş ise, yeni bir proje oluşturduğunda kendisinin eklediği kodlar gelmeyecek, standart kod kataloğundaki kodlar gelecektir. Kullanıcı eğer kendi tanımlamış olduğu kodları farklı projelerde de kullanmak istiyorsa, Kod Kataloğundaki Dosya menüsü altından Varsayılan olarak Kaydet işlemini yapmalıdır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde kod kataloğunu oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\7_PLATFORM_VE_DUVAR_T ANIMLAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA\7_6_KOD_KATALOĞU_ NUN_KULLANIMI klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.CL" dosyasını Kod Kataloğundaki Dosya Aç ile açınız ve Varsayılan olarak kaydediniz. Tanımladığımız yeni kodları Tip Kesit tanımında kullanmak için, editördeki platform sekmesine geçiniz ve ile aralığını tıklayınız. Buradaki tip kesit tanımının sol tarafındaki YKO kodununu üzerini tıklayınız ve YKO yerine RSL yazınız. Aynı şekilde sağ taraf için YKA yerine, RSR kodunu yazınız. Diğer kilometre aralıklarındaki tip kesit tanımları içinde aynı işlem adımlarını uygulayınız. 6. Parametrelerin girişi tamamlandıktan sonra, Đşlemler \ Enkesitleri Üret işlemi ile tanımlanan platform kesitlerinin geometrilerinin bulunduğu kesit dosyası olan *.KSP dosyaları üretilecektir. Kesit dosyalarının üretildiği klasör Ornek_Proje_Yol klasörü altındaki ORNEK_PROJE_Kesitler klasörü içerisinde yer almaktadır. Đşlem tamamlandığında öncelikle kullanıcıya dolgu aralıkları ve bu aralıkların yükseklik değerleri ve arazinin kısa olduğu km aralıkları kullanıcıya raporlanır. Bu rapor çıktısı Dosya\Sakla ile daha sonra kullanılmak üzere saklanabilir. Dolgu yüksekliğinin 4 m yi geçtiği kısımlarda otomatik platform genişliğinin 1 m arttırılması istenildiği takdirde, bu rapordaki aralıklarda rakortman tanımlaması yapılarak, bu uygulama pratik şekilde yapılabilir. NETCAD/NETPRO

76 Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyası oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\7_PLAFORM_VE_DUVAR_TANIMLAMA_VE_ENKE SITLERINI_OLUSTURMA\7_6_KOD_KATALOĞU_NUN_KULLANIMI klasörü altında yer alan ORNEK_PROJE.PLX" dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. G.7 Tip Kesit Editörü'nde Yapılan Kullanıcı Tanımlı Düzenlemeler Tip kesit editöründe yapılan Enkesitleri Üret işlemi sonucunda, üretilen enkesit dosyaları görsel enkesit izleyiciye otomatik olarak yüklenecektir. Görsel enkesit izleyicisinin sol tarafında yer alan Mesajlar bölümünde arazini kısa geldiği durumlar veya max.dolgu yüksekliğinin hesaplanamadığı kilometreler raporlanır. Herhangi bir hata mesajına tıklandığında kesit dosyası içerisinde o kilometreye gidecek ve görsel enkesit izleyicisinde görüntülenecektir. Ayrıca inceleme sonucunda duvar uygulanması gereken, üst yapının arazi kotunda aşağıda olduğu durumlar, şev eğiminin değiştirilmesi gereken km ler tespit edilebilir. Yeni tanımladığımız kodlar olan RSL ve RSR kodlarının da tip kesitler üzerinde yer aldığına dikkat ediniz. Örnek Proje Đçin Yapılması Gereken Düzenlemeler: Sıra Km Başlangıç Km Bitiş Sol Sağ Yapılacak Açıklama No Đş Türü X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Yarma Palye 5:7.5 Eğim / 3 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye X Dolgu Palye 5:7.5 Eğim / 2 Palye NETCAD/NETPRO

77 X Koda Uzat Alt Temel, katmanının sağını platformdaki KDA koduna bağlanması X Đstinat Duvarı Başlangıç ve Bitiş Mesafesi : 8 M Tip kesit tanımlarındaki şev eğimlerin değiştirmek için Tip Kesit Editöründeki Özel Yarma/Dolgu Şev Aralıklar Tablolarını kullanabiliriz. Şevler sekmesinde yer alan bu aralık tabloları kullanıcıya istediği kesit kilometresinde istediği şev eğimini kullanabilmesi olanağını tanımaktadır. Bu listelerdeki aralıkları kullanıcı kendiside doldurabileceği gibi program tarafında otomatik olarak araştırma raporundaki bilgilere göre yarma ve dolgu aralıklarının doldurulmasını isteyebilir. Örnek projede hangi aralıkların yarma, hangi aralıkların dolgu olduğunu ve bu aralıklarda hangi şev eğiminin kullanıldığını tespit etmek için : Tip Kesit Editöründeki Đşlemler butonuna tıklandığında açılan Araştırma Raporuna Göre Özel Şev Aralık Tablolarının Doldur işlemine giriniz. Araştırma Raporuna Göre Şev Aralık Tanımlarının Doldurulması Đşlemden sonra Şevler sekmesindeki herhangi bir özel aralık tablosu butonuna tıklandığında, listelerinde doldurulmuş halleri gelmektedir. Yukarıdaki listede yer alan bilgilerden yararlanarak, belirlenen km aralıklarındaki şev eğimlerini değiştirelim. Bu işlem için : NETCAD/NETPRO

78 1. Şev Tanımları Penceresindeki Sol Özel Yarma Şev Aralık tanımları butonuna tıklayınız ve aralığını düzenlemek için editörün sol alt köşesinde yer alan F4 : Edit tuşuna veya tanım hücresine çift tıklayınız. Özel Yarma Şev Aralık Tanımları Sekmesi 3. Buradaki şev eğimini değiştirmek için, satırın sağ tarafında yer alan butona tıklayınız ve açılan pencereden 3 Palye 5:7.5 tanımını seçiniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Diğer aralıklar içinde aynı işlem adımlarını uygulayalım. Burada dikkat edilirse, 'den, 2+040'e kadar tabloda aynı şev eğimi kullanılmıştır. Her kilometre aralığı için aynı işlemi yapmak yerine, ve kilometre aralığının bitişini olarak değiştirebiliriz. Bu değişim işleminden sonra arada kalan aralıklar herhangi bir işlevi kalmadığı için silinebilir e kadar olan aralıkları siliniz. Silme işlemi sırasında program kendi içerisinde otomatik olarak kontrol yapıp, sayısal aralık kurallarını da kontrol etmekte, uygunsuz durumlar içinde kullanıcıyı uyarmakta ve kullanıcı isterse bu aralıkları düzeltmektedir. Bir kilometre aralığını sildiğinizde program sizi aşağıdaki bildirimde olduğu gibi uyarmaktadır. Evet derseniz aralıkları sayısal olarak otomatik olarak düzenler. Çıkan mesajları Hayır ile geçiniz. 5. 4'den 24'e kadar olan düzeltmeleri de yukarıdaki tabloda yer alan yönergeleri takip ederek yapınız. Bazı durumlarda üst yapı katmanları (Temel, Alt temel vs.), hendek dibi veya dolgu şev dibi noktasından aşağıda kalmaktadır. NETCAD/NETPRO

79 Örnek projede : 5+940'in kilometredeki kesitin sağ tarafında alt temelin platforma uzamadığı gözlenmektedir. Buralardaki düzenleme işlemleri için : 6. Tip Kesit Editörünün platform sekmesindeki ile satırının sağ tarafında yer alan buton ile Platform Tanımları Editörüne giriniz. 7. Anayol Tip Kesit 04 nolu tanımın sağ tarafındaki Alt Temel tabakasının uzat kuralı üzerine tıklayınız. Alt Tanım Bitişindeki Uzat Kuralına Erişim 8. Uzat penceresindeki Uzatılamaz ise bağlanacak KOD hücresine KDA, solundaki uzat kuralı için ise KDO yazınız ve tamam ile işlemleri bitiriniz. Enkesitleri tekrar ürettiğimizde, ve kilometrelerindeki uzama sorunları çözülmüştür. Uzatılamaz ise bağlanacak Kod listesinde platform tanımı üzerindeki kodlar yok ise, kullanıcı tarafından buraya platform üzerinde olmak koşuluyla istenilen kod değeri girilebilir. NETCAD/NETPRO

80 Uzatılamaz ise Bağlanacak KOD un Belirlenmesi ve aralığındaki aralık için istinat duvarı tanımlanması öngörülmüştür. Bu konu duvarlar bölümünde ele alınacaktır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL \SONUC_DOSYALAR \ 7_PLATFORM_VE_DUVAR_TANIMLAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA \7_7_TIP_KESIT_DUZENLEME klasörü altında yer alan Ornek_Proje.PLX dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. G.8 Dayanma Yapısı (Duvar) Tanımlama Netpro 6.0 ile yol dayanma yapısı olarak : Đstinat Duvarı Đksa Duvarı Banket Altı Duvar Dolgulu Tip Kuru Đstinat Sert Akmayan Arazide Kuru Đksa Duvarı yapılabilmektedir. Bu duvarların yanı sıra geometrik olarak hesaplanabilen birçok duvar tanımını da kendine özgü algoritması ile kullanıcı tanımlı olarak oluşturabilmektedir. Projede duvar yapılacak aralıklar belirlendikten sonra yine tip kesit editörü altında yer alan Duvarlar sekmesinden işlemler gerçekleştirilebilir. Duvarlar sekmesi sol/sağ şeklinde iki ana sekmeye ayrılmıştır. F3 :Ekle ile yeni bir duvar tanımlama aralığı eklenir. Öncelikle başlangıç ve bitiş km değerleri girilir. Ardından da duvar tipi seçimi yapılır. Açılır menüden duvar tipi seçildiğinde, seçili olan tipe göre değişen parametre değerlerinin sağ taraftaki ilgili hücrelere girilmesi NETCAD/NETPRO

81 gerekir. Yol projelerinde sıkça karşılaşılan duvar türlerinden olan iksa ve istinat duvarı yapımı için aşağıdaki uygulamayı yapınız. Đksa Duvar : Yarma şevini desteklemek veya benzer amaçlar için yapılan dayanma yapılarıdır. Đstinat Duvarı : Dolgu şevini desteklemek ve benzer amaçlar için yapılan dayanma yapılarıdır. Đksa duvar yapılacak kilometre aralıklarında şev eğimi değiştirilmek istenebilir. Bu işlem için daha önceden çokça bahsedilen Özel Şev Aralık Tabloları kullanılacaktır. Bu işlem için : 1. Sağda Özel Yarma Şev Aralık tanımları işlemine giriniz. 2. F3:Ekle ile yeni bir kilometre aralığı satırı ekleyiniz. Başlangıç kilometresi olarak , bitiş kilometresi olarak ve şev eğimi olarak -1,4,HDA 1,1,KYA giriniz. Tamam ile işlemleri bitiriniz. Daha sonra Tip kesit editöründeki duvarlar sekmesine aşağıdaki parametreleri giriniz. Yeni bir kilometre aralığı oluşturmak için F3 :Ekle butonunu kullanınız. Duvarlar Sekmesinde Duvar Tanımlama Penceresi Đksa Duvarı Yapılacak Km Aralıkları Duvar Km Aralığı ht Sol Sağ X NETCAD/NETPRO

82 Đstinat Duvarı Yapılacak Km Aralıkları Duvar Km Aralığı Eksene Mesafe Temel Sol Sağ Derinliği X Duvar genişliği (K) hesaplanırken duvar kalınlık tablolarında yararlanılır. Bu tablolar KGM nün çıkartmış olduğu karayolu tasarımı el kitabından mevcuttur. Bu tablolardaki değerlerin bulunması sırasında birkaç farklı yöntem izlenebilir. Netpro içinde de kullanıcıya iki tür opsiyon sunulmuştur. Ara Değeri Hesapla opsiyonu, K değeri hesabı için gerekli olan herhangi bir değerin tabloya ara değer olarak gelmesi durumunda K değerinin lineer enterpolasyon metoduyla bulunmasıdır. Bir üst değeri al opsiyonunda ise, yine K değeri hesabı için gerekli olan herhangi bir değerin tabloya ara değer olarak gelmesi durumunda K değerinin max nearest enterpolasyon yapılarak bulunmasıdır. Yani K değerinin o ara değere en yakın bir üst değer olarak bulunmasıdır. Duvarlar sekmesinin sağ üst köşesinde yer alan " Duvarlar aktif " onay kutusu, duvarın yapılıp yapılmayacağı kontrolünü sağlar. Onay kutusu aktif ise, editöre tanımlanan duvarlar platforma uygulanır ve kesitleri oluşur, aksi takdirde editörde tanımlar olsa bile duvarlar oluşturulmaz normal şev tanımları uygulanır. Đşlemler\ Enkesitleri üret işlemi ile duvarları oluşturunuz. Đşlem sonucunda platform geometrisinin yanı sıra tanımlanan duvar kesitleri de otomatik olarak oluşmaktadır. Görsel enkesit izleyicisi yardımıyla sonuçlar izlenebilmektedir. Đksa duvar aralığı olarak ve olarak tanımlanmasına rağmen 0+440'a kadar duvarlar oluşmuştur. Kalan kilometrelerde duvar oluşmamasının sebebi, hesaplanan HT değerinin Harçlı Đksa Duvar tablosundaki değerlerden daha büyük olması ve dolayısıyla programın duvar kalınlığını tablodan alamamasıdır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\7_PLATFORM_VE_DUVAR_TANIM LAMA_VE_ENKESITLERINI_OLUSTURMA\7_8_DUVAR_TANIMLAMA klasörü altında yer alan Ornek_Proje.PLX dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlere kaldığınız yerden devam ediniz. NETCAD/NETPRO

83 H KESiT ĐŞLEMLERĐ H.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Sıyırma kazısı yapabilme, Diş kazısı yapabilme, Formasyon yol oluşturabilme, Kafa ve Topuk hendeği oluşturabilme ve metrajlarını alabilme, Arazi ve yol kesitleri üzerine yapılan sıyırma ve diş kazısı gibi birtakım işlemler için Kesit Editörü kullanılır. H.2 Sıyırma Kazısı Arazi yüzeyindeki nebati toprak kalınlığının kazılıp, yeni arazi kesit geometrisinin bu şekilde oluşturulması işlemidir. Bu işlemi için : 1. Netpro \ Kesit Editörü işlemine giriniz. 2. Kesit Editörü ne TABIIZEMIN.KSE dosyasını yükleyiniz. 3. Kesit Đşlemleri \ Zemin : Sıyırma işlemine giriniz. 4. Referans Kesit olarak tabiizemin rolü atanmış kesit dosyası otomatik olarak yüklenir. Đstenirse satırın sağ tarafında yer alan dosya ekle ile bu farklı bir referans dosya da gösterilebilir. 5. Sınırlayan kesit olarak Ornek_Proje.KSP dosyasını seçiniz. 6. Kilometre süzgeci *, Yöntem olarak Ara Mesafeler Değişmeden ve Sınır Olarak Yol ile Sınırla yı seçiniz ve Kilometre Süzgecinden, (*) ile, Tüm Kesit opsiyonlarını aktif hale getiriniz. 7. Eğer yatay geçki güzergahı üzerine daha önceden yapılmış bir yol var ise eski yol kodları girilerek buralarda programın sıyırma kazısı yapması önlenebilir. 8. Referans enkesit üzerindeki noktalar Eski Sol Yol Kodu bölümünden seçilebilir. Eski yol kodu için EYO, sağ için ise EYA kodlarını seçiniz. 9. Yarma şevine dik yapılan sıyırmadan dolayı oluşabilecek çentikleri önlemek için Sıyırma, Yarma Şevini Takip Etsin işlemi aktif hale getirilebilir. NETCAD/NETPRO

84 Sıyırma Kazısı Penceresi 10.Parametreler belirlendikten sonra programın verilen değerlere göre nasıl bir sıyırma kesiti oluşturacağını görüntülemek için Önizleme butonu tıklanabilir ya da Tamam ile geçici Sıyırma Kazısı kesit oluşturulur. 11.Đşlem sonucunda sakla işlemi ile projenin bulunduğu dizin altında SIYIRMA_KAZISI.KSE olarak saklanabilir. Sıyırma Kazısı Penceresi Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 8_KESIT_ISLEMLERI\8_1_SIYIRMA_KAZISI klasörü altında yer alan SIYIRMA_KAZISI.KSE " dosyasını kullanınız. NETCAD/NETPRO

85 Sıyırma Kazısı (Sonuç Ekran Görüntüsü) H.3 Diş Kazısı Üzerine dolgu yapılacak yamaç şevinin 5/1 (% 20) eğimden daha dik olduğu yerlerde diş kazısı yapılabilir. Netpro ile diş kazısı yapmak için Kesit Editörü kullanılır. Bu işlem için : 1. Đleri Kesit Đşlemleri \ Diş Kazısı işlemine giriniz. 2. Referans Kesit olarak SIYIRMA_KAZISI.KSE dosyasını, sınırlayan kesit olarak ise Ornek_Proje.KSP dosyasını seçiniz. 3. Kilometre süzgeci, diş genişliği ve yola uzaklık gibi parametrelerin girişini yapabilirsiniz. 4. Eğer yatay geçki güzergahı üzerine daha önceden yapılmış bir yol var ise ve eski yol kodları girilerek buralarda programın diş kazısı yapması önlenebilir. 5. Bu işlem için eski sol yol kodunu EYO, Eski Sağ Yol Kodu EYA olarak giriniz. NETCAD/NETPRO

86 Diş Kazısı Penceresi 6. Yol kesiti olan Ornek_Proje.KSP dosyasını seçiniz ve tamam ile işleme devam ediniz. 7. Đşlem sonucunda sakla işlemi ile projenin bulunduğu dizin altında DIS_KAZISI.KSE olarak saklanabilir. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 8_KESIT_ISLEMLERI\8_2_DIS_KAZISI klasörü altında yer alan DIS_KAZISI.KSE " dosyasını kullanınız. Diş Kazısı (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

87 H.4 Formasyon Yol Oluşturma Özellikle kübaj işlemlerinde kullanılmak üzere formasyon yol oluşturulması gerekir. Formasyon yol (Terasman), üst yapı kotunun başlangıcıdır. Bu işlem için : 1. Kesit Editörüne km arasında formasyon yolu teşkil edecek üst yapının en son tabakası olan Ornek_Proje Kesitler dosyasının içindeki TEMEL_TABAKASI.KSP tabakasını yükleyiniz. 2. TEMEL_TABAKASI.KSP kesitini aktif hale getirdikten sonra, Kesit işlemleri menüsü altında yer alan formasyon yol ile birleştir işlemine giriniz. Formasyon Yolla Birleştir Đşlemi Menü Yolu 3. Yol enkesiti olarak ORNEK_PROJE.KSP dosyasını seçiniz. 4. Đşlem YOL adıyla geçici kesit dosyası oluşturulacaktır. 5. Bu dosyayı saklamak için dosya aktif hale getiriniz. Dosya \ Sakla işlemine giriniz. FORMASYON_TEK_YOL.KSE olarak isim vererek saklayınız. 6. Yukarıdaki aynı işlemleri ALT_TEMEL.KSP ve ORNEK_PROJE.KSP dosyasını kullanarak gerçekleştiriniz. Bu işlem sonucunda oluşacak NETCAD/NETPRO

88 formasyon yol dosyası adına ise FORMASYON_BOLUNMUS_YOL.KSE adını vererek ornek proje klasörü altına kaydediniz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 8_KESIT_ISLEMLERI\8_3_FORMASYON_YOL_OLUSTURMA klasörü altında yer alan FORMASYON_TEK_YOL.KSE, FORMASYON_BOLUNMUS_YOL.KSE " dosyasını kullanınız. Formasyon Yol (Terasman) (Sonuç Ekran Görüntüsü) H.5 Kafa Ve Topuk Hendeği Uygulaması Ve Metrajı Netpro 6.0 ile Kafa ve Topuk hendeği tanımları oluşturulabilir ve kesitleri üretilebilir. Đşlemlere geçmeden önce mutlaka platform enkesit, tabii zemin enkesit ve güzergah dosyasının oluşturulması gerekir. NETCAD/NETPRO

89 Kafa Hendeği : araziden su gelişi olması durumuna göre, yüzey drenajını sağlamak amacıyla karayolunun yarma kesimlerine açılmış su yoludur. Topuk Hendeği : araziden su gelişi olması durumuna göre, yüzey drenajını sağlamak amacıyla karayolunun dolgu kesimlerine açılmış su yoludur. Ayrıca kafa hendeğinin uygulanacağı yarma şevinde itibaren verilen L değeri farklı kilometre aralıkları için farklı verilebilir. Bu işlemi için Rakortman Tanımları Editörü kullanılmalıdır. Rakortman editöründe 5.bölümü oluşturunuz ve aşağıdaki şekilde rakortman tanımlarını giriniz. Başlangıç Bitiş Başlangıç Bitiş Mesafe Km Km Mesafe Kafa hendeği oluşturmak için : 1. Kesit Editörü \ Đleri Kesit Đşlemleri \ Kafa Hendeği işlemine giriniz. Kafa Hendeği Đşlemi Menü Yolu 2. Arazi dosyası'nın ve yol dosyasının kullanıcı tarafından seçilmesi istenir. Ancak daha önceden Arazi rolü atanmış bir kesit dosyası var ise, program otomatik olarak o kesiti yükler. NETCAD/NETPRO

90 Kafa Hendeği Đşlemi Menü Yolu 3. Sağ tarafta yer alan buton ile kesit dosyalarını gösteriniz. Gösterim sonucunda, aralıklar varsayılan değerlere göre otomatik olarak doldurulacaktır. Kullanıcı dilerse bu parametreler değiştirebilir. L hücresini sağ tarafında yer alan liste menüden R5'i seçiniz ve "Su Gelişi Olan Aralıkları Doldur ", işlemine tıklayınız. Tekrar değişen parametrelere göre aralıklar hesaplanacaktır. Ayrıca bulunan aralıklar kullanıcı tarafından silinebilir veya düzenlenebilir. Tamam ile editörden çıkınca kafa hendeği uygulamasında otomatik olarak kafa hendeği metrajı ve proje dosyası adı ile (Örn: Örnek_Proje_Sol_KH.KSE) başlayan, sol ve sağ için ayrı ayrı kesit dosyası oluşturulur. Aynı durum topuk hendeği içinde geçerlidir. 4. Aynı uygulamayı rakortman tanımı kullanmadan topuk hendeği içinde yapınız. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde tip kesit dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 8_KESIT_ISLEMLERI\8_4_KAFA_VE_TOPUK_HENDEGI_UYGULAMASI_VE_ METRAJI klasörü altında yer alan dosyaları ORNEK_PROJE_Kesitleri klasörü altına kopyalayınız ve Düzenle işlemi ile Kafa ve Topuk hendeği rollerini atayınız. NETCAD/NETPRO

91 Kafa Hendeği (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

92 Đ ALAN ve HACĐM HESABI Đ.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Alan hesap sihirbazını alan hesaplarında kullanabilme, Đki kesit arası alan hesabı yapabilme, Hacim hesabını yapabilme, Sıkışma ve kabarma katsayılarının kullanımı, Netpro ile enkesitler arasında alan ve hacim hesabı yapılabilir. Bu tip kübaj işlemleri için Kübaj Editörü kullanılır. Enkesit hacimlerinin hesaplanması için öncelikle alanlarının bulunması gerekmektedir. Alanların bulunması işlemi için birkaç farklı yöntem izlenebilir. Đlk yöntem olarak Alan Hesap Sihirbazı kullanılabilir. Alan hesap sihirbazı, kesitler arasında bir takım kurallar yardımıyla alan hesaplama işlemlerinin gerçekleştiği etkileşimli bir görsel penceredir. Alan hesaplama kuralları saklanabilir ve daha sonra istenildiği takdirde yüklenebilir. Alan Hesap Sihirbazı yardımıyla alan hesabı yapabilmek için : 1. Kübaj Editörü \ Hesap \ Alan Hesap Sihirbazı işlemine giriniz. Alan Hesap Sihirbazı Đşlemi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

93 2. FORMASYON_TEK_YOL.KSE, TABIIZEMIN.KSE dosyalarını dosya sekmesinde sağ tuş ile açılan menüdeki Dosya Ekle işlemiyle sihirbaza ekleyiniz. Alan Hesap Sihirbazı Ekran Görüntüsü Alan hesap sihirbazındaki her bir alan hesaplama işlemi için bir kolonun tespit edilmesi gerekmektedir. 3. Varsayılan olarak A kolonunun aktif olduğuna ve görsel pencerenin sağ tarafında bu kolonlardaki kilometre bazındaki alan miktarlarını yazan bir bölümü olduğuna dikkat ediniz. 4. Sihirbazın görüntüleme kısmında hesaplanması istenilen alanın içine fare ile tıklayınız. 5. Bu işlem sonucunda program bir alan hesabı yapmış olacak ve sağ tarafta yer alan A satırının Yarma kolonuna bu bilgiyi yazacaktır. Ayrıca hesaplanan alan içerisinde belirli bir sırada ve sütunda AY sembolojisi yazılacaktır. Böylece A kolonunda Yarma alanı olduğu anlaşılır. Program sadece geometrik olarak alan hesapları yapabilmekte ve hesaplanan alanın yarma ve dolgu olduğuna karar verememektedir. 6. Eğer hesaplamak istediğiniz alan dolgu ise, tekrar shift tuşuna basılı tutarak alan içine tekrar tıklayınız. Daha önceden Yarma olarak hesaplanan ve alan içerisindeki sembolik AY olarak yazılmış bilgilerin AD olarak değiştiğini gözlemlersiniz. Diğer kilometre aralıkları da gezinildiğinde tanımlanan kuraldan ötürü alanların hesaplandığı gözlemlenir. NETCAD/NETPRO

94 7. Bu alanların içini tıklayarak dolgu ve yarma alanlarını tespit ediniz km kadar olan kısmı tanımladıktan sonra, hacim değerlerini tabloya aktar işlemine giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Đşlem sonucunda km kadar olan kesit değerlerinin alanları hesaplatılmıştır. Đkinci bir yöntem olarak Alan Hesapla kullanılabilir. Bu işlem için : 8. Kübaj Editörü \ Hesap \ Alan hesapla işlemine giriniz. Alan Hesapla Đşlemi Menü Yolu 9. Önceki alım olarak TABIIZEMIN.KSE yi, sonraki alımda ise FORMASYON_BOLUNMUS_YOL.KSE yi gösteriniz. 10.Đşlem sonucunda A kolonunda ile km leri arasındaki kesitlerin alanları da hesaplatılmış olur. Alan hesaplama işlemlerinden sonra hacim hesabı yapılabilir. Ancak hacim hesabına geçmeden önce sıkışma ve kabarma katsayılarının uygulanması gerekmektedir. Bu işlem için : 11.Kübaj Editörü \ Diğer \ S/K Değerlerini Uygula işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO

95 Formasyon Yolla Birleştir Đşlemi Menü Yolu 12.Đşlem sonucunda S/K kolonuna katsayılarının doldurulduğu gözlemlenir. Kübaj editörü ile hacim hesabını yapmak için : 13.Kübaj Editörü \ Hesap \ Hacim hesabı işlemine giriniz. Hacim Hesabı Đşlemi Menü Yolu 14.Hacim hesabı yöntemi olarak (A1+A2)*L/2 opsiyonunu seçiniz ve tamam ile işlemi gerçekleştiriniz. Đşlem sonucunda sağ tarafta yer alan dolgu ve yarma hacim kolonlarının otomatik olarak doldurulduğu gözlemlenir. Alan ve hacim değerlerini içeren rapor dosyası olan, Hacimler Tablosunu alabilmek için : 15.Dosya \ Yaz işlemine giriniz. 16.Hacimler Tablosu (TCK-Özet) seçeneğini seçiniz ve tamam ile geçiniz. 17.Ekrana gelen tüm parametreleri tamam ile geçiniz. 18.Đşlem sonucunda CKS uzantılı rapor dosyası oluşturulacaktır. Bu rapor Dosya \ Sakla işlemi ile daha sonra tekrar kullanmak üzere saklanabilir. NETCAD/NETPRO

96 Kübaj Raporları \ Rapor Seçim Penceresi Yapılan hesapların tamamının saklanması için : 19.Dosya \ Dosya Sakla işlemine giriniz. Dosya adı olarak FORMASYON_TABIIZEMIN.KUB veriniz ve işlem bitiriniz. Hazırlanan *.KUB uzantılı dosya daha sonra brükner dengelemesinde kullanılacaktır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde kübaj dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 9_ALAN_ve_HACIM_HESABI klasörü altında yer alan FORMASYON_TABIIZEMIN.KUB" dosyasını ve diğer dosyaları Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve tekrar kübaj editörüne giriş yapınız. Kübaj Editörü Alan-Hacim Hesabı NETCAD/NETPRO

97 J BRÜKNER DENGELEMESĐ J.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Brükner dengelemesinde ana karşılaştırma çizgisini geçirebilme, Dozer ve yardımcı hatları çizdirebilme, Brükner çizimini ve hafriyat ve paralı taşıma metraj cetvelini oluşturabilme, Netpro ile toprak işlerinin en önemli hesaplamalarından biri olan Brükner Dengelemesi yapılabilir ve bu uygulamanın çıktıları ve çizimleri alınabilir. Brükner dengelemesini yapmadan önce, mutlaka kübaj dosyası oluşturulmalıdır. Brükner dengelemesi için aşağıdaki uygulama adımlarını izleyebilirsiniz. 1. Netpro \ Araçlar \ Brükner Dengelemesi işlemine giriniz. 2. Dosya \ Proje Yükle işlemiyle FORMASYON TABIIZEMIN.KUB dosyasını seçiniz ve Brükner Başlangıcı değerini kabul edip, tamam ile işlemleri bitiriniz. Brükner Dengelemesi Đşlemi Menü Yolu Brükner Değeri Giriş Penceresi NETCAD/NETPRO

98 3. Öncelikle dengeleme sırasında işleri daha pratik yapabilmemizi sağlayacak bir takım diyagrama ve pencereye ait bilgileri görünür hale getiriniz. 4. Đşlem sonucunda program kübaj dosyasındaki bilgilerden yararlanarak, brükner çizimini görsel pencere içerisinde gerçekleştirmiştir. Brükner Penceresi Ekran Görüntüsü 5. Brükner penceresindeki Grid onay kutusunu aktif hale getiriniz. 6. Düşey Ölçek olarak , Grid olarak ise 'e ayarlayınız. 7. Göster menüsü altındaki Toprak Sınıfları, Hat uçları, Brükner noktaları işlemlerini aktif hale getiriniz. NETCAD/NETPRO

99 8. Brükner diyagramında öncelikle ana karşılaştırma çizgisinin geçirilmesi gerekmektedir. 9. Ana karşılaştırma çizgisinin veya yardımcı hatların geçirilmesinde birkaç farklı yöntem kullanılabilmektedir. Şimdi bu yöntemleri örnek uygulamalar ile inceleyelim. Öncelikle Km değerine göre karşılaştırma çizgisi geçirmek için : 10. Đşlem \ Km'den Geçen Ana Hattı Bul işlemine giriniz. 11. Km değeri olarak değerini giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Đşlem sonucunda ekranda o km den hattın geçirildiği gözlemlenir. 12. Aynı yöntemi kullanarak değerinden de hattı geçiriniz. Đkinci bir yöntem olarak Brükner değerine göre karşılaştırma çizgi geçirmek için: 13. Đşlem \ Brükner Değerinden Geçen Ana Hattı Bul işlemine giriniz. Km den Geçen Ana Hattı Bul Đşlemi Menü Yolu 14. Brükner değeri olarak değerini giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Đşlem sonucunda ekranda o brükner değerinden hattın geçirildiği gözlemlenir. 15. Aynı yöntemi kullanarak değerinden de hattı geçiriniz. Son olarak ekrandaki araç çubukları yardımıyla karşılaştırma çizgisini geçirmek için : 16. Ekrandaki Ana Hat ekle butonuna tıklayınız ve grafik çizimindeki 3060 km'si Brükner değerinden Geçen Ana Hattı Bul Đşlemi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

100 (Br: ) noktasını tıklayınız. Đşlem sonucunda tıklanan brükner noktasından kesişim noktasına kadar olan kısma kadar hat geçirilmiştir. Ekrandaki herhangi bir hattın veya brükner noktasının bilgisini sorgulamak ekrandaki araç çubuklarından "Hat Sorgula" ve "Nokta Sorgula" işlemlerini yapabilirsiniz. Daha sonrasında yardımcı hatları geçirmek için : 17. Đşlem \ Tüm Yardımcı Hatları Bul Đşlemine giriniz. 18. "Yardımcı Hatlar Toprak Sınıflarında geçsin mi?" iletisini Evet ile onaylayınız. 19. Đşlem sonucunda yardımcı hatlar geçirilmiştir. Akabinde otomatik olarak Dozer Hatlarını bulmak için : 20. Đşlem \ Tüm Dozer Hatlarını Bul Đşlemine giriniz. Đşlem sonucunda dozer hatları geçirilmiştir. Đstenilen hatlar silinebilir veya yeri tekrar değiştirilebilir. 21.Örneğin arasındaki hattı silmek için, hat sil işlemine giriniz. Đşleme girdikten sonra o km'deki kırmızı renkli hattı siliniz. Dengeleme işlemi sırasında hangi kilometrede, hangi depo veya ariyet noktası kullanılacağını öğrenmek ve istenilen noktaları değiştirmek veya yenisini eklemek için : 22. Đşlem \ Depo Ariyet Noktası Bul işlemine giriniz. 23.Program otomatik olarak hangi depo veya ariyet noktasına taşıma yapacağı bilgisini sağ tarafta gösterecektir. Kullanıcı dilerse, Sol tarafta yer alan Depo/Ariyet noktası Depo ve Ariyet Aralıkları Seçim Penceresi NETCAD/NETPRO

101 menüsünden farklı depo ve ya ariyet noktalarını seçebilir ve o depo veya ariyet noktasının kullanılmasını sağlayabilir. Dengelenen ve açıkta kalan min/max. noktaları veya alanları tespit etmek için, otomatik olarak alanların kapalı olup olmadığı tespit edilebilir. Bu işlem için : 24. Đşlem \ Tüm Alanları Bul işlemine giriniz. 25. Brükner uygulamasıyla ilgili işlemleri tamamladıktan sonra projedeki açıkta min/max noktalarını tespit etmek veya birbirini çok yakın hatların bulunması gibi işlemler için Projeyi Kontrol et işlemine giriniz. 26. Uzaklık kriteri olarak 2 giriniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Projeyi Kontrol Et Đşlemi Parametre Giriş Penceresi Kontrol sonuçları ekrandaki pencereden kullanıcıya bildirilir. Dengeleme işlemi çıktıları olan brükner çizimini, hafriyet ve paralı taşıma metraj cetvelini almak için : 27. Dosya \ Sonuçlar \ Brükner Çizimi işlemine giriniz. Brükner Çizimi Đşlemi Menü Yolu 28. Standart parametreleri kabul ediniz. Buradaki dikkate edilmesi gereken bir hususta, Netpro 6.0 ile gelen yeni özelliklerden biri olan Ortalama Taşıma Mesafesi Hesap Yönteminin seçilebildiğidir. Kullanıcı NETCAD/NETPRO

102 dilerse, Orta Nokta yöntemine göre, dilerse Ağırlık Merkezine göre yöntemini kullanabilmektedir. 29. Orta Nokta yöntemini seçiniz ve tamam ile çizim başlatınız. 30. Đşlem sonucunda yeni bir Netcad dosyası oluşturulacaktır. Km den Geçen Ana Hattı Bul Đşlemi Menü Yolu Metraj Cetveli Đçin ise : 31. Dosya \ Sonuçlar \ Hafriyat ve Paralı Taşıma Metraj Cetveli işlemine giriniz. 32. Standart parametreleri kabul edilebilir ve cetvelde olması gereken bir takım Yolun Adı, Hazırlayan v.s bilgiler girebilirsiniz. Tamam ile işlemi başlatınız. 33. Đşlem sonucunda yeni bir Netcad dosyası oluşturulacaktır. Đşlemler sonucunda oluşturulan dosyalar *.NCZ olarak saklanmalıdır. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde kübaj dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 10_BRUKNER_DENGELEMESI klasörü altında yer alan FORMASYON_SIYIRMA.KUB ve FORMASYON_SIYIRMA.BRU " dosyasını Ornek_Proje_Yol klasörü altına kopyalayınız ve işlemlerinizde kullanınız. NETCAD/NETPRO

103 Brükner Dengelemesi (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

104 K ŞEVLĐ KOTLU PLAN, ENKESĐT VE BOYKESĐT ÇĐZĐMLERĐ K.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Şevli kotlu plan çizimini oluşturabilme, Enkesit çizimini oluşturabilme, Boykesit çizimini oluşturabilme, K.2 Şevli Kotlu Plan Şevli Kotlu plan çizimi için önceden platform kesitlerinin oluşturulmuş olması gerekmektedir. Ayrıca bir diğer önemli husus ise, Kod Kataloğunda hangi detayların şev taranacağının, çizgi tipleri ve kalınlıkları, renkleri veya hangilerinin yol kenarı sağ ve sol olacağı tespit edilmelidir. Aksi takdirde plan çizimi olması gerektiği şekilde olmayacaktır. Şevli kotlu plan çizimi içinde bulunan birkaç kuralı örneklemeler ile inceleyim. 1. Proje Yöneticisi \ Proje sekmesi altında yer alan Kod Kataloğu işlemine giriniz. Proje Yöneticisi Menüsü nden Kod Kataloğuna Ulaşım Đşlemi Kod kataloğundaki şevli kotlu plan çiziminde mutlaka olması gereken kod özelliği sol ve sağ için Yol Kenarı ve proje yatay ekseni için seçilen Eksen'dir. NETCAD/NETPRO

105 Şev taranması gereken kodların başında dolgu şevi kodları olan KDO ve KDA gelmektedir. Bu kodlar incelendiğinde kural olarak kendinden öncekine şev tara seçildiği gözlemlenir. Böylece KDO kodu ile temsil edilen dolgu şev çizgisi bir öncekine, örneğin YKO'ya kadar şev taranacaktır. Bazı durumlarda ise o kodun temsil ettiği çizgi üzerine şev taranması istenmeyebilir. Örneğin palyelerin yolları üzerinde şev taranmayabilir. Bu işlem için YPA2 ve YPO2 kodları örnek olarak verilebilir. Şevli Kotlu plan çizimi için : 2. Netpro \ Güzergah Şevli Kotlu Plan işlemine giriniz. 3. Dosyalar bölümüne öncelikle Yatay güzergah dosyası olarak Ornek_Proje.KTB dosyasını ve yol dosyası olarak Ornek_Proje.KSP dosyasını seçiniz. 4. Ölçek, yazı boyu vs. parametrelerde yine bu pencereden ayarlanabilmektedir. Ayrıca Diğer Kesitler bölümüne kafa ve topuk hendeği gibi yol elemanları kesitleri de eklenebilir ve bu yapılarında şevli kotlu planda çıkması sağlanabilir. Şevli Kotlu Plan Đşlemi Menü Yolu Diğer sekmesine tıklayınız ve Kesit dosyaları bölümünde sağ tuş yapınız ve dosya ekle işlemine giriniz. 5. Kafa ve topuk hendek dosyalarının tamamını seçiniz ve tamam ile işlemi bitiriniz. Şevli Kotlu Plan \ Çizim Ayarları Sekmesi Penceresi NETCAD/NETPRO

106 Şevli Kotlu Plan \ Diğer Kesitler Sekmesi Penceresi 6. Bu kesit dosyalarının üzerine tıklandığında sağ alt taraftaki Mevcut Kodlar bölümünde kesit içerisindeki kodlar görüntülenir. Kullanıcı burada çizilmesini istediği kodları seçer. Sonu 1 ve 4 olan tüm kodları seçiniz. 7. Şevli kotlu plan parametrelerini belirledikten sonra tamam ile işlemi başlatınız. 8. Şevli kotlu plan üzerindeki RSL koduna ait çizginin renginin turuncu olduğunu ve bu özelliğinde kod kataloğundan geldiğine dikkat ediniz. 9. Proje \ Kaydet ile oluşturduğunuz şevli kotlu plan çizimini kaydediniz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde şevli kotlu plan dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR \11_SEVLI_KOTLU_PLAN_ENKESIT_VE_BOYKESIT_CIZIMLERI klasörü altında yer alan SEVLI_KOTLU_PLAN.NCZ " dosyasını kullanınız. NETCAD/NETPRO

107 Şevli Kotlu Plan (Sonuç Ekran Görüntüsü) K.3 Enkesit Çizimi Netpro 6.0 ile yenilenen enkesit çizisi ile : Đnteraktif ön izleme penceresi yardımıyla, kesitler çizdirilmeden görüntülenebilmektedir. Kesit üzerindeki bilgilerin görüntülenmesinin kontrolü yine ön izleme penceresi vasıtasıyla yapılabilmektedir. Đstenilen Km aralığında ve Kilometre liste dosyası kullanılarak kesitler çizdirilebilmektedir. Kod kataloğu ile entegre çalışmakta, yapılan ayarlamalar standartlaştırılabilmektedir. Bu özellikler gibi pek çok özellik yenilenen enkesit çizimi içerisinde mevcuttur. Oluşturulan arazi ve platform kesiti ve diğer yol elemanlarının çizimi için : 1. Netpro \ Enkesit \ Enkesit Çizimi işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO

108 Enkesit Çizimi Đşlemi Menü Yolu 2. Dosya bölümünün sol tarafında farenin sağ tuşuna basınız ve açılan menüden "Dosya Ekle", işlemine giriniz. Öncelikle TABIIZEMIN.KSE dosyasını tıklayınız ve Ctrl tuşuna basılı tutarak Ornek_Proje.KSP, duvar ve kafa topuk hendeklerini de tıklayınız. Tamam ile işlemleri onaylayınız. Enkesit Çizicisi Penceresine \ Dosya Ekleme Đşlemi 3. Daha sonra hangi enkesit uzunluğuna göre kesitlerin kırpılacağının belirlenmesi için, Ornek_Proje.KSP dosyası üzerinde sağ tuş yapınız ve Referans Yap işlemine giriniz veya kesit dosyasını tıklayıp " Bu kesit çizimi sınırlasın" opsiyonunu da aktif hale getirebilirsiniz. Taşma miktarını " 40 " olarak giriniz. Bu işlem ile örnek kesit referans kabul edilerek, 40 m sağındaki ve 40 solundaki enkesitler ekranda görüntülenecektir. NETCAD/NETPRO

109 Enkesit Çizicisi Penceresinde Referans Dosya Yapma ve Kesit Taşma Miktarı Belirleme 4. Aktif enkesit olan Ornek_Proje.KSP dosyasının renk, çizgi tipi ve kalınlık gibi değerlerini belirleyebilmek için "Tabaka" sekmesine tıklayınız. Renk kutusuna tıklayarak, renk paletinden istediğiniz rengi belirleyebilirsiniz. Enkesit Çizicisi \ Tabaka Sekmesi 5. Ornek_Proje.KSP üzerine tıklayınız ve kot ve aramesafe değerlerinin nasıl yazılacağının belirleyebilmek için " Değerler " sekmesini açınız. 6. Bu sekmedeki "Kutuya Yazılsın" opsiyonunu aktif hale getiriniz. Ön izleme penceresinde ara mesafe ve kot değerlerinin bir kutu içerisinde enkesit altına yazıldığı gözlemlenir. 7. Aynı şekilde TABIIZEMIN.KSE dosyasının da üzerini tıklayınız ve " Kutuya Yazılsın" opsiyonunu aktif hale getiriniz. 8. Kutuya yazılsın opsiyonun sağ tarafında yer alan Sıra liste menüsünden bilgilerinin kutuya yazılmasını istediğimiz kesitlerin enkesit altına yazılma sırası belirlenir. Bu bilgiye göre seçilen ilk kesitten aşağıya kutuya doğru referans çizgiler oluşacaktır. TABIIZEMIN için sıra olarak 2'yi seçiniz. NETCAD/NETPRO

110 Enkesit Çizicisi \ Değerler Sekmesi 9. Duvar ve diğer hendek kesitleri için Değerler sekmesindeki "Kesit Üzerine Yazılsın" opsiyonunu aktif hale getiriniz. 10. Kod Kataloğunda enkesit üzerindeki kod için belirlenen "Enkesit üzerine Kot Bilgisini Yaz, Enkesit üzerine AraMesafe Bilgisini Yaz" gibi kurallar pasif durumda ise, herhangi bir bilgi yazılmayacaktır. Đstenilen bilgilerin yazılması için ya tekrar kod kataloğundaki kurallar aktif duruma getirilmelidir. Ya da Değerler sekmesindeki " Kesit üzerine yazılsın, Kıyas hattı üzerine yazılsın yada Kutuya Yazılsın" opsiyonlarından herhangi birinin aktif hale getirilmesi ile kullanılabilir duruma gelen Kot, Aramesafe sekmelerinden bilgilerinin yazılması istenilen kodlar pasif hale getirilmelidir. 11. Ayrıca Kot ve Aramesafe sekmelerindeki Kutu Başlığı hücrelerine her kesit dosyası için farklı bilgiler girilebilir. 12. Örneğin Ornek_Proje.KSP dosyasını üzerini tıklayarak aktif hale getiriniz. 13. Aramesafe ve Kot sekmelerindeki Kutu Başlığı hücrelerine " Platform Kot ve Platform Ara mesafe" bilgilerini giriniz. Enkesit Çizicisi \ Tabaka Sekmesi 14. Çizim Ayarları sekmesinden Kağıt Yerleşimi, Ölçek, Değerhane Sayıları gibi bilgilerin kontrolünü sağlayabilirsiniz. NETCAD/NETPRO

111 15. Kilometre süzgeci verebilir veya kullanıcı tarafından istenilen katlardaki kesitlerin çizdirilmesini sağlayabilirsiniz. Örneğin kesitlerinizi 10 m bir oluşturduysanız, çizimlerin 20 m'nin katları veya 40 m'nin katları şeklinde alabilirsiniz. 16. Netpro 6.0 ile gelen yenilerden biri olarak kilometre süzgecinde kilometre referans listesi dosyasını kullanabilirsiniz. 17. Kilometre referans dosyasını kullanmak için süzgecin sağ tarafında yer alan " " 3 nokta butonuna tıklayınız. Açılan menüden Kilometre Listesi işlemine giriniz. Daha önceden hazırlanan Ornek_Proje.LIS dosyasını seçiniz ve tamam ile işlemleri bitiriniz. Đşlem sonucunda süzgece liste dosyasındaki kilometre bilgileri gelecektir. Enkesit Çizicisi \ Çizim Ayarları Sekmesinde Km Süzgeci Verilmesi 18. Kağıt yerleşimini ve çizilen kesitler arasındaki yatay ve düşey boşluk bilgileri kesitleri ekrana çizdirmeden belirleyebilirsiz. Bu işlem için kağıt yerleşimi sekmesini tıklayınız. 19. Yatay ve düşey yerleşimi için, Kutular Arasındaki Yatay ve Düşey aralık bilgisi olarak 50 giriniz. 20. Önizleme butonuna tıkladığımızda yaptığımız ayarlamaları kesitleri çizdirmeden görebiliriz. 21. Çizim ayarları sekmesinde ölçek ayarlarını değiştirebilirsiniz ve bu değişim eş zamanlı olarak ön izleme penceresinde görüntülenir. 22. Son olarak Değer Hane Sayıları sekmesinde Kot ve Aramesafe değerlerini 2 olarak belirleyiniz. 23. Yapılan değişiklikler Kesitler bölümündeki kilometrelerde gezilerek izlenebilir. 24. Tamam ile enkesitlerin ekran yerleştirilecek konumu belirleyiniz. NETCAD/NETPRO

112 Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde enkesit çizimi ve kilometre referans dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\11_SEVLI_KOTLU_PLAN_ENKESIT _VE_BOYKESIT_CIZIMLERI klasörü altında yer alan ENKESITLER.NCZ ve Ornek_Proje.LIS " dosyasını kullanınız. Enkesit Çizimi (Sonuç Ekran Görüntüsü) K.4 Profil (Boykesit) Çizimi Plan ve profil paftalama işlemi için boykesit yani profil çiziminin yapılması için istenilen kesit dosyalarının, istenilen profil bilgilerinin daha önceden oluşturulması gerekmektedir. Örnek proje için profil çizimini yapmak için : 1. Netpro \ Profil \ Profil Çizimi işlemine giriniz. 2. Çizilen profil plan-profil paftalama işleminde kullanılacaksa, belirli bir kırım yüksekliğinde profil çizimini gerçekleştirmeniz gereklidir. Bu yükseklik plan_profil_şablonunda profil için ayırdığınız, yüksekliğe Profil Çizimi Đşlemi Menü Yolu NETCAD/NETPRO

113 denk gelmektedir. Örnek projedeki profil için ayrılan bölümünde yüksekliği 220 dir. Bu yüksekliğe göre profil kırımını gerçekleştirmek için, Profil Çizimi penceresindeki Opsiyonlar sekmesinde yükseklik hücresine 220 yazınız ve sağ tarafta yer alan Profili Kır opsiyonunu aktif hale getiriniz. 3. Ardından profil çiziminde kullanılacak dosyaları ekleyiniz. Bu işlem için sol tarafta ayrılan bölümde farenin sağ tuşuna tıklayınız. Eklenecek dosya türlerini seçiniz ve aşağıdaki sırayla ekleyiniz. TABIIZEMIN.KSE Ornek_Proje.KSP Ornek_Proje.KTB Formasyon_Sıyırma.KUB Pencerenin sağ tarafında profilde çizilecek bilgiler yer almaktadır. Bu bilgilerden istenilen kullanıcı tarafından silinebilir veya üzerinde bir takım değişiklik yapılabilir. 4. Profil Alt Satırlar bölümündeki Ornek_Proje.KSP(Eksen) - Z, TABIIZEMIN.KSP(Eksen) - ARAMESAFE, TABIIZEMIN.KSE(Eksen) - Z dosyaları üzerinde farenin sağ tuşuna tıklayınız ve Alt Satır Sil ile siliniz. Profil Çizimi Penceresi 5. FORMASYON_TABIIZEMIN.KUB dosyası üzerine çift tıklayınız ve Yazı Boyu hücresine 4.28 yazınız. 6. Sol tarafta KTB bölümünde yer alan DEVERPLT bilgisinin farenin sol tuşu ile basılı tutarak sürekle-bırak yöntemi ile Profil Alt Satırlar bölümüne ekleyiniz ve üzerinde çift tıklayıp yükseklik hücresine 35, yazı boyunu ise 2 giriniz. NETCAD/NETPRO

114 7. Ayrıca hendek kaplama aralıklarının da profil üzerine çizilmesi için yine KTB bölümünde yer alan Hendek Kaplama bilgisini farenin sol tuşu ile basılı tutarak sürekle-bırak yöntemi ile Profil Çizim bölümüne ekleyiniz. 8. Proje \ Kaydet ile oluşturduğunuz profil çizimini PROFIL_CIZIMI.NCZ olarak kaydediniz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde şevli kotlu plan dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL \ SONUC_DOSYALAR \ 11 _ SEVLI_KOTLU_PLAN_ENKESIT_VE_BOYKESIT_CIZIMLERI klasörü altında yer alan PROFIL_CIZIMI.NCZ" dosyasını kullanınız. Profil Çizimi (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

115 L SANAT YAPILARININ OLUŞTURULMASI L.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Sanat yapısının plan üzerindeki yerini belirleyebilme, Sanat yapısını enkesit üzerine yerleştirebilme, Sanat yapısının metrajını oluşturabilme, Sanat Yapıları Editörü ile hidrolik sanat yapılarının plan üzerindeki kilometresi, genişliği, açısı ve daha birçok projelendirme parametresi girilebilir, metrajları alınabilir. Hidrolik Sanat Yapısı : Sürekli olarak akan veya yağış sonucu oluşan yüzey sularının yol gövdesinin bir tarafından diğer tarafına geçirmekte kullanılan sanat yapılarıdır. 1. Netpro \ Sanat Yapıları Editörü ile işleme girildiğinde kullanıcıdan projeye ait *.KTB dosyasını seçmesi istenir. Akabinde Sanat Yapıları Editörü açılır. Editöre bilgi girişi yapılmadan önce Dosya menüsü hariç diğer menülerdeki işlemlerin tamamı pasif gelmektedir. NETCAD/NETPRO

116 F3:Ekle ile yeni bir satır ekleyiniz ve aşağıdaki bilgileri giriniz. Km Açı Sol Sağ Cins Boyut Genişlik Genişlik Kutu Menfez 1.0 m x 1.0 m Kutu Menfez 1.5 m x 1.0 m Kutu Menfez 1.0 m x 1.0 m Sanat Yapıları Editörü Yeni Aralık Oluşturma Đşlemi Kesit Listesi Oluştur butonu ile editöre girilen bilgilerden kilometre listesi dosyası oluşturunuz. (Sanat_Yapisi.LIS) Sanat Yapıları Editörü Kesit Listesi Oluştur Đşlemi Oluşturulan Sanat_Yapisi.LIS dosyasını kullanarak arazi ve yol enkesitlerinin oluşturulması gerekmektedir. 2. Öncelikle arazi modelinin kesitlerini oluşturmak için UCGEN_MODEL.NCZ dosyasını tekrar açınız. NETCAD/NETPRO

117 3. Modelden enkesit al işlemine giriniz ve güzergah dosyasını seçiniz. 4. Arazi enkesit dosyası ismini Sanat_Arazi.KSE giriniz ve Kilometre Referansı penceresindeki Listeden sekmesine Sanat_Yapisi.LIS dosyasını yükleyiniz ve tamam ile enkesitleri oluşturunuz. Oluşturulan enkesit dosyasına arazi modeli rolünü atamayınız. 5. Yol enkesitlerini oluşturmak için UCGEN_MODEL.NCZ dosyası üzerinde şevli kotlu plan çizimini yapınız. 6. Daha sonra Modelden enkesit al işlemine giriniz ve güzergah dosyasını seçiniz. Yol enkesit dosyası ismini Sanat_Yol.KSE olarak giriniz. 7. Kilometre Referansı penceresindeki Listeden sekmesine Sanat_Yapisi.LIS dosyasını yükleyiniz. 8. Enkesit Parametreleri sekmesinden detayların kesildiği noktalar opsiyonunu aktif hale getiriniz ve süzgeç penceresine tıklayınız. Süzgeç penceresinde ekrandaki şevli kotlu planı oluşturan çizgilerin tabakasını seçmemiz gerekmektedir. Bu işlem için tüm tabakaların seçimini ile iptal ediniz. Aynı pencerede farenin sağ tuşuna tıklayınız ve açılan pencereden tümünü işaretle süzgeci işlemine giriniz. Şevli kotlu planı oluşturan çizgilerin tabaka adı başları K ile başladığı için, K* süzgecini veriniz ve tamam ile süzgeci uygulayınız. Enkesit parametreleri penceresindeki Üçgen Modelin Kesildiği Noktalar opsiyonunu pasif hale getiriniz ve tamam ile enkesitleri oluşturunuz. 9. Đki enkesit dosyasını ekrana çizdiriniz ve Sanat Yapıları Editörüne giriniz. 10. Belirlenen menfez bloğunu enkesit üzerine yerleştirmek için, herhangi bir km üzerinde sağ tuş yapınız ve Sanat Yapısını Plana Çiz işlemine giriniz.(ör= ) Sanat Yapısı Yerleştir Đşlemi 11.Đşlem sonrasında eğer kesit çizimleri ekranda ise o kesite otomatik olarak program yaklaşır ve fare imlecinin ucuna gelen kutu menfez bloğu NETCAD/NETPRO

118 kesitin solundaki ve sağındaki istenilen noktalara tıklanarak yerleştirilir. Menfezin boyunu, FL değeri vb. değerlerinin hesaplandığı aradaki çizgilerin otomatik olarak uzadığı gözlemlenir. 12. Đşlemin yapıldığı km satırındaki Sol\Sağ L, FL, Eğim değerlerinin çizimden otomatik olarak hesaplandığı gözlemlenir. 13. Diğer satırlar içinde aynı işlem adımlarını yapınız. 14. Eğer kuyulu menfez yapmak isteniyorsa, kuyu boyu kullanıcı tarafından belirlenir. 15. Ör= için kuyu boyunu 20 metre giriniz. Diğer menfezler içinde boyu kolonunu doldurunuz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde şevli kotlu plan dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\ 12_SANAT_YAPILARININ_OLUSTURULMASI klasörü altında yer alan dosyaları kullanınız. Kesit Üzerine Yerleştirilmiş Sanat Yapısı (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

119 M METRAJ HESAPLARI M.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Trafik Đşaret Levhaları, Kenar ve Kamulaştırma Sınır Taşı, Palye Hendeği, Duvar Metrajı, Hendek Kaplama ve Yer Altı Drenajı Metrajlarını alabilme, Metraj menüsü altından birçok metraj işlemine ulaşılabilir. Bu menü altından üretilen metraj dosyaları Proje yöneticisi altında yer alan Düzenle işlemindeki Metraj Dosyaları kategorisinden MS Excel formatında açılabilir. M.2 Trafik Đşaret Levhaları Metrajı Trafik Đşaret Levhaları metrajı için : Öncelikle trafik işaret levhalarının projeye yerleştirilmesi gerekmektedir. 1. Bu işlem için sembol kütüphanesine KGM_Sembol.NCB dosyasını ekleyiniz ve sembol yerleştir ile trafik işaret levhası sembollerini yerleştiriniz. KGM_Sembol.NCB dosyası oluşturulurken karayolları standartlarına uygun şekilde kod ve isimde oluşturulmuştur. 2. Daha önceden hazırlanan Ornek_Proje_Yol klasörü altında yer alan TRAFIK_PROJESI.NCZ dosyasını açınız. 3. Metraj\ Trafik Đşaretleri Metrajı işlemine giriniz ve akabinde projenin güzergah dosyasını gösteriniz. Metraj Đşlemleri Menü Yolu NETCAD/NETPRO

120 4. Kilometre Bazlı ve Kümülatif olmak üzere iki tür metraj işlemi bulunmaktadır. 5. Kilometre ile hangi levha, kaçıncı kilometrede, kodu, adı ne gibi bilgilerin bulunduğu metraj rapororunu, kümülatif ile ise, bir levhadan projede kaç adet kullanıldığını, kodu, adı gibi bilgileri elde edebilirsiniz. 6. Ayrıca km süzgeci verebilir ve sadece soldakiler veya sağdakilerin metrajını alabilirsiniz. 7. Kilometre Bazlı ve Kümülatif metrajlarını alınız. M.3 Kenar ve Kamulaştırma Sınır Taşı Metrajı Kenar ve kamulaştırma metrajı için : 1. Metraj\ Sınır Taşları Metrajına giriniz ve projenin güzergah dosyasını gösteriniz. 2. Đşlem sonucunda some bazında kenar ve kamulaştırma taş adetlerinin ve toplamlarının yer aldığı metraj raporu üretilecektir. M.4 Palye Hendeği Metrajı Đşlem başlatıldığında, kullanıcı karşısına gelen pencerede arazi ve yol enkesitlerinin gösterilmesi istenilir. Program otomatik olarak hangi aralıklarda palye hendeği yapılacağını varsayılan parametrelere göre bulur ve aralıkları yarma-dolgu ve sol-sağ şeklinde doldur. Kullanıcı dilerse parametreleri değiştirebilir ve aralıklara müdahale edebilir. 1. Metraj \ Palye Hendeği Metrajı işlemine giriniz. 2. Tabii zemin ve yol dosyası kesitlerinin gösterilmesi istenir. Tabiizemin kesiti dosyasına arazi rolü atanmış ise otomatik olarak seçili gelecektir. Ornek_Proje.KSP dosyasını yükleyiniz. 3. Pencerede parametrelere göre otomatik olarak metraj aralıkları sol ve sağ listelerini doldurulacaktır. Kullanıcı dilerse bu aralıkları düzenleyebilir. Tamam ile metraj raporu poz numaraları ile birlikte üretilir. Program tarafından palyeler hesaplanırken, palyeler üzerindeki kodların, kod kataloğundan palye hendek dibi özelliği seçilmiş olup olmadığını bakılır. Eğer palye hendek dibi özelliği atanmış ise o kod üzerine palye hendeği yapılacaktır. NETCAD/NETPRO

121 M.5 Duvar Metrajı Dayanma yapısı olarak tanımlanan istinat, iksa, banket altı duvar gibi sanat yapılarının metrajlarının alındığı işlemdir. Arazi enkesit, sol-sağ duvar kesitleri ve duvar tipi belirlenir. 1. Eğer arazi modeli rolü atanmış enkesit dosyası var ise, otomatik olarak arazi enkesiti kısmı doldurulacaktır. IKSA_SAG enkesitini yükleyiniz ve duvar tipi olarak iksa duvarı seçiniz ve tamam ile işlemi başlatınız. Aynı işlem adımlarını ISTINAT_SAG enkesitini seçip, duvar tipi olarak istinat duvarı seçip uygulayınız. Đşlem sonucunda poz numaralarını göre sol ve sağda olmak üzere ayrı Excel çalışma bölümlerinde metrajlar üretilecektir. M.6 Hendek Kaplama ve Yer Altı Drenajı Metrajı Yol platformunun bir elemanı olan hendekler için arazinin toprak klası durumuna ve eğimine bakılarak, uygun ortam şartlarında hendek kaplama, sandık yarmada ise Hendek Kaplama ve Yer Altı Drenajı uygulanması öngörülür. Netpro 6.0 ile, hendek kaplama ve yer altı drenajı aralıkları otomatik olarak listelerine doldurulmakta ve bu listeler yardımıyla MS excel formatında metrajı alınabilmektedir. Hendek kaplama işlemi için: 1. Netpro \ Güzergah \ Std.Drenaj + Hendek Kaplama işlemine giriniz. 2. Kullanıcı tanımlı aralıklar belirlenebileceği gibi Otomatik Hazırla işlemiyle listeler program tarafından doldurulabilir. 3. Otomatik Hazırla Đşlemine giriniz. 4. Toprak Yüzdesi olarak 70,Minimum Eğim olarak %0.5, Maximum Eğim olarak ise % 4 giriniz ve tamam ile işlemi başlatınız. 5. Yol platform kesiti olarak Ornek_Proje.KSP dosyasını seçiniz ve tamam ile işlemleri uygulayınız. 6. Đşlem sonucunda sağda ve soldaki aralık listeleri otomatik olarak doldurulacaktır. 7. Bu aralıkların içerisine girilip, yeni bir aralık eklenebilir, bulunan aralıklar düzenlenebilir veya silinebilir. NETCAD/NETPRO

122 8. Metraj almak için, metraj raporu işlemine giriniz. Đşlem sonucunda otomatik olarak poz numaralarına göre metrajlar üretilecektir. 9. Đşlemleri bitirmek için tamam ile pencereyi kapatabilirsiniz. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde şevli kotlu plan dosyasını oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\ SONUC_DOSYALAR\ 3_METRAJ_HESAPLARI klasörü altında yer alan dosyaları kullanınız. Excel Formatındaki Metraj Çıktısı (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO

123 N PROJE PAFTALARININ OLUSTURULMASI N.1 Bölümde Öğrenilmesi Amaçlanan Hedefler Plan ve profil üzerindeki plan-profil paftalarının tasarlanması, Plan-Profil paftalarının oluşturulması Kullanıcı tarafından seçilen pafta şablonu ile proje paftaları oluşturulabilir. Netcad in kurulum dizini altında Modul\Netpro\Secme klasörü altında yer alan bu şablon paftaları kullanıcı düzenleyebilir ve kendisi de kendi pafta bloklarını oluşturabilir. Plan-Profil şablonundaki profile eklenen bilgiye göre bir takım düzenlemeler yapılabilir. Örneğin profilin veya planın altına dever krokisi veya brükner değerlerinin eklemek istiyorsanız. Profil çizim sınırlarını değiştirmeniz gerekir. Plan-Profil Şablonunda Çizpen Çizgisinin Düzenlenmesi Bu işlem için : 1. Proje\Aç ile C:\NETCAD\MODUL\NETPRO\Secme dosyasının içindeki PPRO_A1.NCZ dosyasını açınız. NETCAD/NETPRO

124 2. Tabakalar penceresindeki CIZPEN tabakası kapalı ise açınız. Aşağıda profil çizim kısmında yer alan bir köşeden diğer köşeye çapraz geçiş yapan çizgi profil çizim sınırlarını belirlemektedir. Bu çizginin sol alt ucunu edit ile yakalayınız ve şablonun en altındaki sütün çizgisine sündürünüz. 3. CIZPEN tabakasını tekrar kapatınız ve PPRO_A1.NCZ dosyasını farklı kaydet ile Ornek_Proje klasörü altına kopyalayınız. Plan-Profil paftalarını oluşturmak için projenin plandaki ve profildeki çizimlerine ihtiyaç vardır. Plan çizimi (genelde şevli kotlu plan) ve profil çizimi yapılır. Her ikisi de aynı projede olabileceği gibi ayrı ayrı projeler halinde de saklanabilir. Örnek projede plan ve profil ayrı dosyalardır. Bu dosyaların paftalarının ayrı ayrı tasarlanması gerekmektedir. 4. Öncelikle SEVLI_KOTLU_PLAN.NCZ dosyasını açınız. 5. Plan ve profilin tasarlanması işlemini gerçekleştirmek için, Profil menüsü altında yer alan Plan Profil Tasarımı işlemine giriniz. Plan-Profil Tasarımı Đşlemi Menü Yolu 6. Plan profil şablonu olarak Ornek_Proje klasörü altındaki PPRO_A1.NCZ dosyasını seçiniz. Yatay güzergah dosyası olarak ise ORNEK_PROJE.KTB dosyasının seçiniz. 7. Pafta bindirme belirleyebilir veya ekranda pafta indekslerini oluşturduktan sonra kendinizde cad araçları yardımıyla pafta yerlerini ayarlayabilir veya istenmeyen paftaların indekslerini sil ile silebilirsiniz. Bindirme olarak 0 giriniz ve tamam ile işlemi başlatınız. NETCAD/NETPRO

125 Plan Profil Otomatik Pafta Đndeksi Üret Penceresi Đşlem sonucunda indeksler oluşturulmuştur. Bu indeksler cad araçları yardımıyla (kaydır, döndür vs.) taşınabilir veya tekrar konumlandırılabilir. Netpro 6.0 ile gelen yeni özelliklerden biri de raster verilerin plan-profil paftalanması sırasında otomatik olarak paftalanabilmesidir. Öncelikle raster verinin projeye gerekir. Referans Yöneticisinden eklenmesi Bu işlem için : 8. Araçlar \ Referans Yöneticisi işlemine giriniz. 9. Yeni bir kategori oluşturunuz ve yeni bir dosya ekle işlemine giriniz. 10. Yeni referans ekle penceresinde Raster Dosyaları seçiniz ve tamam ile işleme devam ediniz. 11. Ornek_Proje_Yol klasörü altındaki ORNEK_PROJE.DRE dosyasını açınız. Đşlemin sonucunda raster veri projeye eklenmiştir. 12. Daha sonra hazırlanan bu dosyayı SEVLI_KOTLU_PLAN_2.NCZ olarak saklayınız. Profil çizimi için ise : 13. PROFIL_CIZIMI.NCZ dosyasını açınız ve Profil menüsü altında yer alan Plan Profil Tasarımı işlemini uygulayınız. Tekrar PROFIL_CIZIMI.NCZ olarak kaydediniz. 14. Paftaları oluşturmak için Profil \ Plan-Profil Dinamik Paftala işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO

126 Plan Profil Dinamik Paftala Đşlemi Menü yolu 15. Plan dosyası olarak SEVLI_KOTLU_PLAN_2.NCZ dosyasını seçiniz. Plan Profil Dinamik Paftala Penceresi 16. Profil dosyası olarak PROFIL_CIZIMI.NCZ dosyasını, Plan profil şablonu olarak ise PPRO_A1.NCZ dosyasını seçiniz. 17. Program tarafından kaç adet paftalama yapılacağı pencerede hesaplanır. Kullanıcı tarafından satır, sütun sayısı ve yatay, düşey genişlik değerleri ayarlanır. Tamam ile işlem başlatılır. Đşlem sonucunda proje plan dosyasının yanında otomatik olarak plan dosyası adıyla başlayan Plan- Profil.NCZ ve Sablon.NCZ dosyaları oluşturulur. (SEVLI_KOTLU_PLAN _2_PLANPROFĐL.NCZ ve SEVLI_KOTLU_PLAN_2_SABLON.NCZ) NETCAD/NETPRO

127 Yenilenen plan-profil paftalama işleminin en önemli özelliği tamamen etkileşimli olmasıdır. Yani şevli kotlu plan ve profil üzerinde yaptığınız yer hangi bir düzenleme veya ek bilgi otomatik olarak paftalara da yansıtılacaktır. Bu yeniliği örneklemek için eş yükseklik eğrilerinin şevli kotlu plan çizimine ekleyelim. Öncelikle eş yükseklik eğrilerini elde etmek için UCGEN_MODEL.NCZ dosyasını Proje\ Aç ile açınız. Eğriler geçirmek için : 18. Netsurf \ Eğri Đşlemleri \ Eğri geçir işlemine giriniz. Eğri Geçir Đşlemi Menü Yolu 19. Eğri geçirilecek üçgenleri tümünü seç ile tamamını seçiniz ve sağ tuş ile seçimi bitiriniz. 20. Eğri parametreleri penceresinden Zartışı :5 ve Eğri Basitleştir :1 m olarak giriniz. 25 metreleri ayır, Kota Göre Renklendir opsiyonlarını da aktif hale getiriniz. Eğrilere Kot vermek için : 21. Netsurf \ Eğri Đşlemleri \ Eğrilere Kot Yaz işlemine giriniz. NETCAD/NETPRO

128 Eğrilere Kotyaz Đşlemi Menü Yolu 22. Standart Parametreleri kabul ediniz ve tamam ile uygulayınız. 23. Eğrileri geçirdiğiniz dosya üzerine SEVLI_KOTLU_PLAN.NCZ dosyasını ekleyiniz ve platform üzerinde geçen eğrileri Netsurf \ Eğri Đşlemleri \ Eğrileri Temizle (2 Doğru) işlemini kullanarak temizleyeniz. Bu temizleme işlemi sırasında platformu oluşturan dış çizgileri kullanabilirsiniz. 24. Yapılan işlemlerden sonra eğrilerin tabakaları hariç diğer objelerin tabakalarını siliniz ve eğri dosyasını Netcad dosyası olarak kaydediniz. (EGRILER(MUNHANI).NCZ) 25. SEVLI_KOTLU_PLAN_2.NCZ dosyasını açınız ve EGRILER(MUNHANI).NCZ dosyasını proje ekle ile ekleyiniz ve dosyayı kaydediniz. 26. Plan-Profil paftalarının yer aldığı SEVLI_KOTLU_PLAN_2 _PLANPROFIL.NCZ dosyası açıldığında eş yükseklik eğrilerinin paftalara otomatik olarak eklendiği gözlemlenir. Yukarıda yapılan işlem adımlarıyla istenilen niteliklerde plan profil paftalamak için istenilen dosyaları oluşturamadıysanız ORNEK_PROJE_YOL\SONUC_DOSYALAR\ 14_SEVLI_KOTLU_PLAN_ENKESIT_VE_BOYKESIT_CIZIMLERI klasörü altında yer alan SEVLI_KOTLU_PLAN_2.NCZ, PPRO_A1.NCZ, PROFIL_CIZIMI.NCZ, EGRILER(MUNHANI).NCZ, ORNEK_PROJE.DRE, ORNEK_PROJE.TIF " dosyalarını kullanınız. NETCAD/NETPRO

129 Dinamik Plan-Profil Paftaları (Sonuç Ekran Görüntüsü) NETCAD/NETPRO