Başyazı MUÂMELE VE GÜVEN TREATMENT AND TRUST. Sebahaddin ATE

Transkript

1 Başyazı Sebahaddin ATE MUÂMELE VE GÜVEN nsan; bu fânî âleme, bâkî ticaretler yapmak için kıymetli sermayelerle gönderilmi yüksek bir varlıktır. Lâkin kendisine verilen sermaye hep emanettir. Bu fırsatı kaçırmamak için ömür çemberi içinde akıllıca yapaca ı ulvî bekâ ticareti, onu anına lâyık bir saadete kavu turacaktır. Sermayesini uursuzca harcayanın sonu ise iflâstır. nsanın dünyadaki en mühim iki sermayesi canı ve malıdır. mtihanların en büyük fırtınaları bunların ba- ında esti i gibi, en ulvî kazançlar da bu iki eyde tahakkuk eder. Hayat çar ısında her ey var, fakat her eyinde bir imtihan gizildir. mtihanı düzgün vermek isteyen insan, hayat çar ısında her önüne çıkana geli igüzel el uzatamaz. lâhî kanun ve edep dairesinde alı veri yapabilir. Dünya pazarında Allah rızası için yapılan her muâmele kâr getirir. Dünya ticaretini düzgün yapamayan ki inin mal ve cana taallûk eden belâlar kamburuyla birlikte ahirete yüz karısıyla göçmesi, ne acı ve hazindir. Ahirette yüzler, manevî beyazlı ı veya karalı ı bakımından sınıflandırılacak, cennet ve cehenneme sevkiyat bu iki renk içinde cereyan edecektir. Allah (c.c) ın rızâ nuruyla parlayan sîmâlar cennet saadetlerine kavu acaklar. Dinî kurallara uymayanların veya amelsiz ya- ayanların siyahlı ını ta ıyan yüzler de lâyık oldukları cehennem azaplarına karı acaklardır. Bizim her i te önderimiz ve örne imiz olan Peygamber Efendimiz (s.a.v), hayatının hepsini dostları ve ashabı arasında geçirmemi tir. Hayatının peygamberlikten önceki 40 senesini Mekke de alı veri ederek geçirmi tir. Bu esnadaki muâmeleleri ve halkla olan teması ile o Muhammedü l-emin/güvenilir Muhammed olarak mü riklerin bile takdirini kazanmı tır. nsanın muâmelesi, ahlâkının mahiyetini ortaya çıkarır. Bu uzun hayat yolunda engeller ve uçurumlar vardır, insanı ahdi bozma a, haksız olarak mal yeme e sevk edecek haller zuhur edebilir. Bu hayatta öyle insanlar vardır ki, hile, dolandırıcılık, alı veri te aldatma, hak yeme, sözünden dönme gibi yanlı yollara tevessül ederler. slâm ve tasavvuf büyükleri, bu dikenli ve ta lı yollardan tertemiz geçmi böylece yüce mertebelere ula mı lardır. nanan her insan, Peygamberimiz örnek alarak, kendi öz varlı ına kar ı da emaneti gözetmeli, dünya ve ahiretle ilgili olarak kendisine en faydalı ve iyi olanı seçmelidir. Cahilli e sapmadan, ehvet ve öfkesine hâkim olarak zararlı bir yola dü memelidir. Halkın hukukunu gözetmeli, alı veri te aldatmamalı, ötekinin berikinin ayıbını ara tırmamalı ve kimseye zarar vermemeli ki, böylece emanetlere riayet etmi sayılsın. Hakiki Mü mini mal ve evlatları da Allah (c.c) ın zikrinden alıkoymaz. Çünkü mal ve evladı yüzünden Allah ı anmayı bırakanlar çok zarar ederler. Mü min Allah ı zikir için ça ırıldı ı zaman alı veri ini bırakır ibadetine ko ar. Sonra yine nasibini aramak üzere yeryüzüne da ılır. Mü min günlük hayatında, alı veri- inde daima dürüst davranır, düzgün muâmelede bulunur. Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretlerinin u mübarek kelâmı kula ımıza küpe olmalı: Muâmelen ne ise, sen osun TREATMENT AND TRUST As human beings we are sent to the earth with invaluable fortunes to get prepared for the other world. All the fortunes given to the man isn t permanent yet. The two paramount fortunes given to the man are life and property and all the moral tests are based on those. The treatment done just for the sake of Allah returns as benefit to the man and those who behave so, will be awarded with heaven. Before his prophecy, our beloved Prophet Muhammad (pbuh) had worked as a tradesman and due to his trustworthiness and honesty, he was known Muhammad-al Amin even among the polytheists. The treatment of the man reveals his moral sentiment. Every Muslim should see Muhammad the Prophet (pbuh) as a role model for his life and behave accordingly in every situation he has. Let us finish our words by one saying of Es-Seyyid Osman Hulusi Efendi. You are how you treat people.

2 Dergisi Hediyesi... AYLIK L M-KÜLTÜR VE EDEB YAT DERG S Fiyat : 7 TL UBAT 2010 Bir Ocaktan Bir Oca a Kur ân da Ticaret Üç Mektup SOMUNCU BABA / AYLIK L M - KÜLTÜR VE EDEB YAT DERG S Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfı nın Yayın Organıdır Kurucusu A. emsettin ATE Yaygın Süreli - ISSN: YIL: 16 SAYI: 112 ubat 2010 Basım Tarihi: 01 ubat 2010 Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfı Adına mtiyaz Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni Sebahaddin ATE Yazı leri Müdürü Hulûsi YAYLA Yayın Editörü Musa TEKTA Kapak xxxx Yapım ARTWORKS Genel Sanat Yönetmeni lhan SOYLU Sanat Yönetmeni enol GÜRSOY Tashih Ali YILMAZ - Vedat Ali TOK - Yusuf HALICI Ar iv Muharrem AKIN Abone Bekir Sıtkı CANPOLAT Reklam Yusuf YILMAZ Basım-Yayım-Da ıtım-pazarlama V SAN ktisadi letmesi Zaviye Mah. Hacı Hulûsi Efendi Cad. No: Darende / MALATYA Tel: (422) Faks: (422) bilgi@somuncubaba.net Da ıtım Kültür Dergi Da ıtım CTP - Kalıp Çıkı Bizim Repro: (312) Baskı & Üretim Kozan Ofset Büyük Sanayi 1. Cadde Arpacıo lu 2 hanı 95/11 skitler / ANKARA Tel: (312) Tek Sayı : 7 TL - Kurum Abone : 120 TL 1 Yıllık (12 Sayı) Abone : 70 TL Avrupa 1 Yıllık Abone : 72 EURO Avrupa Tek Sayı Fiyat : 6 EURO Avrupa Harici Yurtdı ı Abone : 102 USD Posta Çeki (Darende Postanesi) : Ziraat Bankası (Darende ubesi): IBAN TR Vakıf Bank (Darende ubesi): TR Gönderileri abone adına yatırılması germektedir. AMASYA (533) KAYSERi (542) K. MARAS (535) KONYA (506) SAKAL-I ER F Resul KESENCEL Sakal-ı erifl erin kat kat kıymetli bohçalar içinde saklanması, bir kez nazar için bile mübarek vakit lerin beklenmesi gelene i de ayrı bir inceli in mahsulüdür. Eskiden birçok rical kona ında sakal-ı erif odası bulunurdu. KUR ÂN DA T CARET Ali AKPINAR Kur ân da ticaret kavramı 9 kere geçer. Bunların ço unda bu kavram dünyadaki kar ılıklı rıza ile yapılan alı veri ler ve bu alı veri lerin me rû çerçevede olmasını belirleyen temel esaslar için kullanılmı tır. GÖNLÜMÜZ NC DOLU - Mehmet AKKU (10) EL-EVVEL - Ramazan ALTINTA (12) GECEN N SES YLE YAZILAN R - Ekrem KAFTAN (15) AYNANIN ANLATTIKLARI - Muhsin lyas SUBA I (21) SLÂM DA AHLÂKI - Kadir ÖZKÖSE (22) ÜKÜR YÂ RAB - Bekir O UZBA ARAN (33) ST ÂRE - Mehmet Zeki AYDIN (34) T CARETTE AHLÂK - Abdullah KAHRAMAN (42) SEN NLE! - Ahmet Süreyya DURNA (45) OKUMANIN TEMEL GÜÇLÜKLER - Mustafa ÖZÇEL K (46) HAK KATE SADAKAT - Enbiya YILDIRIM (50) ERDEML ÇOCUK YET T REB LMEK - Halit ÖZDÜZEN (54) SEVG VE MUTLULUK - Mustafa Do an KARACO KUN (58) GEREDE (530) SiVAS (505)

3 B R OCAKTAN B R OCA A ÜÇ MEKTUP Musa TEKTA ALLAH IN N METLER NE ÜKRETMEK Mehmet SOYSALDI Mektuplarla; asker oca ından sılaya sevgi, saygı ve i tiyakla gönülden geçenleri yazan kalemler, nice yüksek muhabbetlere tercüman olmu tur. Allahu Teâlâ, verdi i nimetler sebebiyle kullarının kendisine ükretmesini istemektedir. Nimet verene ükür, bir kadir ve kıymet bilme i idir. S VASÎ HÜDAYÎ VEYA HALVETÎ- CELVETÎ MÜNASEBET Fatih ÇINAR ÇOCUKLAR ÜKRED LECEK B R N MET DE L M? M. Emin KARABACAK Birçok tasavvufî olu um nefsi ıslah yöntemine vurgu yapan isimlerle anılmı tır. Çocuklarınızı ya adı ınız ça a göre de il; onların ya ayacakları ça a göre yeti tirin. ALKAME B. MÜCEZZ Z - Bünyamin ERUL (60) KIRK HAD S (61) AYNA - Olcay YAZICI (65) KONYA VEL LER -Yusuf HALICI (66) GELD M - Ali Rıza MALKOÇ (69) KEMÂL- ÂF YET - Mukadder Arif YÜKSEL (70) KATRE- MATEM - Vedat Ali TOK (73) K TAPLIK (75) GAFLET - brahim AKIN (76) KAHRAMAN EH R! - Mehmet SERTPOLAT(81) ÇOCUKLARLA ALI VER - Kevser BAK (82) MÜKEMMEL B R GIDA DEPOSU YUMURTA - Akın D NDAR (84) ZENCEF L - ifalı Bitkiler (86) MAKLUBE - Mesude SARI (87)

4 Mektûbât-ı Hulûsî-i Dârendevî Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi (k.s) Kırkıncı Mektup 4 ubat 2010

5 Erkek Yüzlü Kadın Sözlü Bir Vefâsıza! Allah ın öyle özel, seçkin dostları vardır ki, sizin geçmi inizi (neler yaptıklarınızı, nasıl biri oldu unuzu) bildikleri gibi gelecekte de neler yapabileceklerinizi bilirler. Bunlar, bu Allah dostları duyarlıdırlar, hissederler. Onları aldattık sandı ınız, aslında aldandı ınızdır. Aldanıyorsunuzdur. Me hur sözdür ki, bilmem nesi olanın dini olmaz. Nefsiniz öne çıkarsa, dinî hassasiyetiniz geriye dü er. Bazı kimseler yaratılı ta köpek gibidirler. Neyi bulsalar yerler. Pistir, kötüdür, yaramazdır demezler. Kimi görseler ürürler -havlarlar-, dü mandır, dosttur ayırt etmezler -edemezler-. ehvetleri a ır basarsa, ehevî duyguları co arsa kafaları da, gönülleri de karı ır; güzeldir, çirkindir diye tasa çekmezler. Böyle bir endi e duymazlar. Atın yerine merkeb ba lanmaz. derler amma inanma; Aslanın çana ından köpek yalanmaz. derler amma inanma. Köy hâli, ev hâli aranmaz. A acın girdi i oca a merkebin gübresi de gelir girer. Fakat ocak onu da yakar, yok eder. Külünü dı arı, çöplü e atarlar. Oca a hiç bir ey olmaz; ne küçülür, ne alçalır, yine tertemiz kalır. Göz gördü ü ile olsa da gönül sevdi iyle kalır. Dil sözünden döner (Her yöne döner, kemi i yoktur denir ya.) lâkin Allah ın muradı dönmez. -O nun istedi i de, dedi i de olur.- Takdir yerini alır. Dil sözünden caysa da, Allah isterse, göz dola ır, gönlü bulur. Sa dî diyor ki; Köpe in helâki sonu- geldi inde ya gider bir mescit duvarına yahut bir Allah dostunun türbesine pisler. Bu da onun yok olmasına sebep olur. Bahtı kara hizmetçi (Ayvaz ın) hâli buna en güzel örnektir ki, dünkü gün gördü ünüz yuvanın varlı ı yokluk meydanında birdenbire gözükmez oldu. Kim bilir bununki de ne olacaktır? *Güncelleme; Yrd. Doç. Dr. Cemil GÜLSEREN 5

6 lim ve Hayat Ali AKPINAR* KUR ÂN DA TİCARET 6 ubat 2010

7 Yüce Allah (c.c), eri ilmez kudretinin bir göstergesi olarak evrenin en de erli varlı ı insanı yaratmı ve onu sınav için dünyaya gönderirken ba ıbo bırakmamı tır. Onunla ileti im kurmu, onun dünya ve âhiret mutlulu unu sa layacak yollar göstermi tir. Bunun için ilk insanı ilk peygamber yapmı ve ona ilk kitabını (sayfalar) indirmi tir. Hz. Âdem den son peygamber Hz. Hâtemü l- Enbiyâ ya kadar hep peygamberler göndermi ve kitaplar indirmi tir. Son kitabı Kur ân ile insanlı ın ufkunu bir kez daha aydınlatmı tır. Allah kelamı Kur ân, insana inmi tir, onun hayatını cennete çevirmek için gelmi tir. Bunun için de insanın diliyle, onun anlayabilece i cümlelerle inmi tir. Kur ân daki anlatımlar, tamamen insanın anlayabilece i özellik ve güzelliktedir. Zaten Kur ân, insanlar tarafından anla ılsın diye kolayla tırılmı tır. Önemli olan onu anlamaya niyet etmek ve onu anlamak için de çaba ve gayret göstermektir. Elbette do ru anlayabilmek için onu derinlemesine dü ünmek gerekir. Çünkü Kur ân, her söylem ve eyleminde sayısız hikmetler olan Yüce Allah ın hikmetli kitabıdır. Kur ân daki anlatımlar, insanın do asında var olan e ilimleri de gözetmi tir. Yüce Allah, kullarına emir ve yasaklarını bildirirken, insanlara câzip gelecek, onları buyruklarını tutmaya yönlendirecek bir üslup kullanmı, bunun için benzetmeler yapmı, çarpıcı örnekler vermi tir. Zira Allah ın muradı, kitabının do ru anla ılması ve tamamen insanların hayrına/yararına olan buyruklarının yerine getirilmesidir. Yoksa O nun murâdı, kullarını zora sokmak ve onların cehennemlik olmasına yol açmak de ildir. Kullarına son derece dü kün olan Yüce Yaratıcı, onların cehennemlik olmasını arzu etmez. Ancak tüm uyarılara ra men cehenneme yönelen kimseleri de cehenneminde cezalandırır. Yüce Rabbimiz, emir ve yasaklarını bildirirken onların dünyevî ve uhrevî kazanımlarına da dikkat çeker. Bu, o emir ve yasakların insanlar tarafından tutulmasına yöneliktir. Aslında, Yüce Allah ın bütün emir ve yasakları, sırf O emretti i için tutulmaya de erdir. Allah a teslim olu unu beyan eden Müslüman, O nun bütün emirlerini yerine getirmeye çalı ır. O emirlerdeki hikmetleri anlayıp göremese bile. Ancak Yüce Allah ın bütün buyruklarında sayısız hikmetler vardır. te Kur ân daki bu hikmetlerden biri de, insanın yatkın oldu u ve ona câzip gelen ticarî söylemleri kullanmasıdır. Evet, Kur ân da ticaret kavramı 9 kere geçer. Bunların ço unda bu kavram dünyadaki kar ılıklı rıza ile yapılan alı veri ler ve bu alı veri lerin me rû çerçevede olmasını belirleyen temel esaslar için kullanılmı tır. her insan maddî ticarete, kâr etmeye, kazanmaya meyillidir. Zarar etmeyi, iflâs etmeyi, kaybetmeyi hiç kimse istemez. Kur ân bu kullanımlarında mânevî i leri maddî ticarete, mânevî kazanımları maddî kazanımlara, uhrevî kazanımları dünyadaki kârlara benzetir. Bunun için de dünya i leri için kullandı ımız alım, satım, kâr etme, kazanma, kaybetme, zarar etme, batma/iflâs etme gibi kavramlara yer verir. 7

8 Bu söylediklerimizi gösteren u örnekler üzerinde duralım: Ticaret Kavramı Kur ân da ticaret kavramı 9 kere geçer. Bunların ço unda bu kavram 1 dünyadaki kar ılıklı rıza ile yapılan alı veri ler ve bu alı veri lerin me rû çerçevede olmasını belirleyen temel esaslar için kullanılmı tır. Sözgelimi u âyette dünya ticaretinin hayırlı amellere engel olmaması gere i üzerinde durulmu tur: Onları ne bir ticaret, ne de bir alı veri Allah ı anmaktan, namazı ikâme etmekten alıkoyar.. 2 u âyetlerde ise âhiret kazanımı için mânevî anlamda kullanılmı tır: te onlar, hidâyete kar ılık dalâleti satın alanlardır. Ancak onların bu ticareti kazançlı olmamı ve kendileri de do ru yola girememi lerdir. 3 Allah ın kitabını okuyanlar, namazı kılanlar ve kendilerine verdi imiz rızıktan (Allah için) gizli ve açık sarf edenler, asla zarara u ramayacak bir kazanç umabilirler. 4 Ey inananlar! Sizi, elemli bir azaptan kurtaracak bir ticareti size haber vereyim mi? Allah a ve peygamberine iman edersiniz, Allah yolunda mallarınız ve canlarınızla cihad edersiniz. Bilirseniz, i te bu sizin için çok daha hayırlıdır. 5 Dikkat edilirse âyetlerde dünya hayatında yapılıp edilenler bir ticarete benzetiliyor. Kar- ılı ında cennet yahu cehennem olan bir alım satım... nsanlar, dünyada yapıp ettikleriyle ya cenneti kazanacaklar yahut cehennemlik olacaklardır. Sonu cennet olan ticaret en büyük kazanç, sonu cehennemlik olan ise en korkunç kayıptır. tirâ Kavramı Takas etmek, satın almak anlamına gelen i tirânın kökünden olan kelimeler pek çok âyette 6 geçer. Bunların bir kısmı dünyevî alı veri ler için kullanılmı tır 7, ancak ço unda hidâyet-dalâlet, ma firet-azâb, iman-küfür, âhiret-dünya birbirinin zıddı oln eylerde kazançlı olacakları göstermek; Allah ın âyetlerini dünyalıklarla de i enlerin durumunu anlatmak için kullanılmı tır. Söz konusu âyetlerin birinde öyle buyurulur: Allah, mü minlerden mallarını ve canlarını, cennet kar ılı ında satın almı tır. Çünkü onlar, Allah yolunda sava ırlar, öldürürler ve öldürülürler... 8 Dikkat edilirse âyette büyük bir ticaretten söz ediliyor. Bir alım satım, hem de karlı bir alı veri. Öyle bir alı veri ki, alıcı durumunda olan Yüce Allah, satıcı durumunda olan ise mü minler. Aslında sahip olunanların asıl sahibi, alıcı durumunda olan Yüce Allah ın bizzat kendisi. Ancak O, kullarına bah- etti i nimetleri onlardan satın almak istiyor. O nun bu ticaret ilanına gönülden kulak veren mü minler mallarını ve canlarını satı a çıkarıyorlar. Bunun kazanımı, kar ılı ı ise cennettir, i te gerçek anlamda kazanç budur. Bey Kavramı Satın alma, alı veri anlamına gelen bey kavramı da Kur ân da 8 kere 9 geçmektedir. Bu âyetlerde kavram, hiçbir alı veri in olmadı ı kıyamet günü bahsedilirken kullanıldı ı gibi, dünyevî alı veri ler için de kullanılmı tır. Ey iman edenler! Kendisinde artık hiçbir alı -veri, dostluk ve kayırma bulunmayan gün (kıyamet) gelmeden önce, size verdi imiz rızıktan hayır yolunda harcayın. Gerçekleri inkâr edenler elbette zâlimlerdir. 10 Ticaret ve alı veri le ilgili bu temel kavramların yanında, yine aynı konuyla ilgili kâr, kazanma, zarar etme, kaybetme ile ilgili kavramlar da kullanılmı tır. öyle ki: Kazanma ile lgili Kavramlar Kazanmak anlamına gelen rabiha 11 ve fâze 12 kökü Allah ve Peygamberine itaat ederek cenneti kazananlar anlatılırken kullanılmı tır. Nitekim bir sahâbî ehid olurken aynı kökü kullanarak öyle haykırıyordu: Füztü billâhi (Kazandım vallahi!) Yine bu meyanda Kur ân da, mânevî kazanım için bâra 13 kökü kullanılmı tır. Aynı kökten cennete, kazanım yurdu anlamına Dâru l-bevâr 14 denmi tir. 8 ubat 2010

9 Kaybetme ile lgili Kavramlar Pek çok âyette zarar etme, kaybetme anlamına hasira 15 kökü kullanılmı tır. Bu kullanımlarda eytana uyup kaybetme ve âhireti ve Allah ın âyetlerini yalanlayarak kaybetme anlamı öne çıkmı tır. Buna göre inkârcı, fesatçı, eytana uyan sapkın kimseler dünya ve âhirette apaçık bir zarar ziyan içerisindedirler. Allah a bir ucundan ibadet eden kimse, dünyasını da, âhiretini de kaybetmi tir. te bu, apaçık ziyanın ta kendisidir. 16 Böylece onlar da yaptıklarının kar ılı ını tatmı lar ve i lerinin sonu tam bir hüsran olmu tur. 17 Bir âyette de ticarette kaybetme anlamına kesâd kelimesi kullanılmı tır. 18. Türkçemizde kullandı ımız iflâs kökü hadislerde kullanılmı sa da Kur ân da geçmez. Me hur bir hadiste peygamberimiz, gerçek müflisin dünyada borç bata ına batmı olan kimse de il; kul hakları ile Allah ın huzuruna çıkan ve sevapları üzerindeki kul haklarını ödemeye yetmeyen, sonuçta borçlu oldu u kimsenin günahlarını da yüklenip cehenneme dü en kimse 19 oldu unu bildirmi tir. Özetleyecek olursak: Yüce Allah, insanlar do ru ve kolay anlasınlar diye, kullarının diliyle mesajını indirmi tir. Onlara kendi hayatlarının içerisinden çarpıcı örnekler veriyor. Soyut olan eyleri somutla tırarak anlatıyor. Yarattı ı insanı, bütün yönleriyle çok iyi bildi i için, onların e ilim ve zaaflarına göre onlara sesleniyor, böylece konuyu daha câzip ve etkili bir üslupla anlatıyor. Kullara dü en ise, bu mesajları do ru okuyup gereklerini yapmaktır. Davetçiler de Kur ân ın bu üslubundan çokça faydalanmalı, muhataplarına emrettikleri iyi/ güzel eylerin dünya ve âhiret kazanımlarını; sakındırdıkları kötü/çirkin eylerin de dünyaâhiret zararlarını anlatarak davetlerini daha etkin hale getirmelidirler. Dipnot * Prof. Dr. 1 Bkz. 2 /Bakara, 282; 4/ Nisâ, 29; 9 Tevbe 24,; 24/ Nûr, 37; 62/ Cumua, /Nûr, /Bakar,a, /Fâtır, /Saff, Bkz. 2 /Bakara, 16, 41, 79, 86, 90, 102, 174, 175, /Mâide, 106; 12/ Yûsuf, 20, /Tevbe, Bkz. 2 /Bakara, 254, 275; 9/ Tevbe, 11; 14 / brâhîm, 31; 24 /Nûr, 37; 62 /Cumua, /Bakara, /Bakara, Bkz. 3 /Âlu mrân, 185; 4/ Nisâ, 73; 33/ Ahzâb, / Furkân, 18, 35/ Fâtır, 29, 10; 48 /Fetih, / brâhîm, Bkz. 4/ Nisâ, 119; 6/ En âm, 12, 20, 31, 140; 10/ Yûnus, / Hac, /Talâk, /Tevbe, Müslim, Birr, Hadis. No:59. 9

10 Hulûsi Kalb den Mehmet AKKU * GÖNLÜMÜZ İNCİ DOLU Seyyid Nizamo lu bir iirinde: Kur ân-ı Kerîm i ahit göstererek Bu a k bir bahr-ı ummândır / Buna hadd ü kenâr olmaz / Delîlim sırr-ı Kur ân dır / Bunu bilende âr olmaz diyerek ilâhî a kın âdetâ kenarının sınırının bulunmadı ından; böyle bir a ka mübtelâ olmanın ise utanılıp çekinilecek bir hâl olmadı ından söz eder. Hulûsî Efendi (k.s) de a a ıdaki gazelinde Nizamo lu nun sözünü nazîre olarak a kın de il, gönlün bir bahr-ı ummân oldu unu dile getirerek gönül deryâsının ne muazzam bir ummân okyanus oldu unu ifade etmektedir. Hulûsî Efendi bu gazelinde sözlerine devamla, bu uçsuz bucaksız gönül deryâsında envâ-ı çe- it nice inci ve mücevherlerin bulundu unu, ancak bunları bulup ortaya çıkarabilecek mânevî sarrâflara müracaat etmek gerekti ini söylemektedir. Çünkü gönüldeki bu cevherler Cenâb-ı Hakk ın mücevherleridir. Bir kudsî hadiste de ifade edildi i gibi, Cenâb-ı Hak yere gö e sı maz, ancak mü min kulunun gönlüne tecellî eder. Bu tecellînin oldu u gönüllerde ise mânâ cevherlerinin olması tabiidir. 10 ubat 2010

11 Gönül âlemindeki incilerin ortaya çıkarılmasına mâni olan ise nefistir. Cenâb-ı Hakk ın tecellî etti i gönül hânesini, gönül evini mânevî kirlerden arındırmanın lüzûmunu; bunun da ancak nefis terbiyesiyle olaca ını unutmamak lazımdır. Çünkü mânen selâmete ermek için insana her türlü kötülükleri emr eden nefsi terbiye etmek, onu öldürmek gerekir. Bunun için de en keskin kılıç kelime-i tevhîddir. Lâ-mevcûde illa llâh Allah tan ba ka hiçbir varlı ın bâkî olmadı ı fikrini iyice benimseyip, gönülde ba ka sevdâlara yer vermemek. Bu insanın dünya ve âhiret mutlulu u için en sa lıklı yoldur. Sultan I. Ahmed in, Dil hânesi pür-nûr olur /Envâr-ı zikru llâh ile diye ifâde etti i gibi gönlümüzü tevhîd zikriyle nurlandırmalıyız. 4. beyitte Hulûsî Efendi bunu bir ba ka ekilde ifade ederek, kalbin mânevî ismi olan gönül evini pâk eyleyerek cemâlu llâh orada tecellî etmesi ve insânın mânevî tarafı geli mesi gerekti ini ifade etmi tir. Tertemiz, ak-pak olmayan gönüle Hakk ın tecellî etmeyece i bir ba ka gerçektir. Son beyitte ise airimiz, kendisine hitâb ederek, bülbülün, gülün güzelli ine hayrân olup onun için âh u figân etmesi gibi, Ey Hulûsî sen de cemâlu llâh arzusuyla yanıp tutu maktasın. Zira Allah ın cemâli öyle bir güldür ki onun asla hazânı olmaz. O cemâl, hiçbir zaman sararıp solmayacak, Onun nûrunun nihâyeti olmayacaktır. demektedir. ncinin, mücevherin tâliplisi o kadar çoktur, ama onları denizden çıkarıp, de erini anlayıp kıymetini idrâk etmek herkesin i i de ildir. Bunun için, Kadr-i zer, zerdâr inâsed, kadr-i gevher gevherî. denilmi tir. Yani altının de erini altıncı, mücevherin de erini de mücevherden anlayan bilir. Herkesin gönlü var, ammâ o gönüllerdeki inci ve cevheri çıkaracak er ki ilerle olmak, onların meclis ve sohbetlerinde gönüllerimizi ferahlandırmak bize dü mektedir. Yoksa kararan gönüllerimiz, kin ve hased dolu kalblerimizle ne kendimiz, ne âilemiz, ne de cemiyetimiz huzur bulur. GAZEL N METN 1. Gönül bir bahr-ı ummândır ona hadd ü payân olmaz Derûnu dürr ü cevherdir ki pinhândır ayân olmaz 2. O dürr ü cevheri bilip hemân sarrâfına tap ır Bu cevher cevher-i Hak dır gayırlara beyân olmaz 3. Bu nefsi katl edip ey cân selâmet ber-kenârâ çık Anın katline tevhîd gibi bir keskin sinân olmaz 4. Bu kalbin hânesin pâk et misâfir gele dost sana Musaffâ olmayan gönül ol dildâra mekân olmaz 5. Hulûsî dost cemâline kılıpsın andelîb-ve zâr Cemâli öyle güldür kim ana hergiz hazân olmaz GAZEL N SADELE T R LMES 1. nsanın gönlü ucu buca ı olmayan bir okyanus gibidir. Bu okyanusun içinde nice inci ve mücevherler gizlidir, ammâ bunlar açıktan görünmez. 2. Gönüldeki inci ve mücevherleri bil de hemen bunları bir gönül sarrâfına arz et. Aslında bu mücevherler cenâb-ı Hakk ın mücevherleridir; bunlar onun de erini bilmeyecek ve ona yabancı olanlara açıklanmaz. 3. Ey dost! Gel sendeki kötülükleri emr eden nefs-i emmâreyi öldür de selâmet sâhillerine ula. Bu nefsi ödürmek için ise tevhîd gibi keskin bir kılıç bulunmaz. 4. Bu gönül hânesini, evini temiz pâk eyle ki dostun sana misâfir gelsin. Çünkü ter-temiz olmayan mekân, gönülleri feth edip açan dostun mekânı olamaz. 5. Ey Hulûsî! Dostun cemâline bakıp da bülbül gibi a layıp inlemektesin. Çünkü dostun cemâli öyle bir güle benzer ki ona hiçbir zaman hazân gelmez, solup yok olmaz. 11

12 Güzel simler Ramazan ALTINTA * HERŞEYDEN ÖNCE VAR OLAN: EL-EVVEL Hayırlı hizmetlere özgünlük anlamında ilk defa imza atmak, O nun el-evvel isminin bir tecellîsidir, yansımasıdır. 12 ubat 2010

13 Her türlü hayrın, iyilik ve güzelli in anahtarı, ilk defa O nun adıyla ba lamaktır. E er O, herhangi bir dinî ve dünyevî konuda açıkça bir hüküm ortaya koymu sa, neden böyle ve niçin böyle demeden ba ım-gözüm üstüne deyip O nu öne geçirmek imanın bir göstergesidir. el-evvel, varlı ının bir ba langıcı olmayan, her eyden önce var olan Yüce Allah tır. O, her eyden önce, öncelerin de öncesi, ba langıçların yaratıcısı el-evvel dir. te Yüce Allah ın en güzel isimleri arasında yer alan el-evvel ismi, varlıkta hiçbir ey onu geçmemi tir, aksine O, her eyden önce vardır. anlamına gelir. O, bir ba kasına muhtaç de- ildir, O, kendi kendine yeterdir, her ey O na muhtaçtır. 1 O, ilktir, sondur; zâhirdir, bâtındır, hem O her eyi bilendir. 2 O nun el-evvel olu u, her türlü zaman ve mekân kayıtlarının dı ındadır. O nun evveli, imdisidir. Allah evveldir, O ndan evvel hiçbir ey yoktur. 3 Allah her eyden önce mevcuttur. O, her eyin hâlikıdır ve her eyden sonra da mevcûdiyeti devam edecektir. 4 Allah varlıklara nisbetle evveldir. Çünkü bütün bir varlık, varlı ını O ndan almı tır. Allah bizâtihî vardır. Varlı ı kendisinden olup bir ba kasına muhtaç de ildir. Sonradan yaratılan her bir varlı ın bir evveli vardır. Çünkü Allah ın dı ındaki varlıklar sonradandır. O ise, her eyden evveldir. O nun el-evvel ismi, kıdem sıfatına nisbetledir. Allah ın ezelî ve ebedî oldu unu ifade eder. Allah, yaratmada ve var etmede evveldir. O nun yaratması ve var kılması kesintisizdir. Allah, kalplerde olanı bilmede, öncedir. Allah zamandan önce zamandan münezzeh olarak vardı, beraberinde hiçbir ey yoktu. Yüce Allah mekândan önce vardı, mekânı, varlı ını kullarına göstermek için var kıldı. Çünkü varlık, her eyi sapasa lam yaratan Allah ın müstesna sanatıdır. Kendi muhte- em sanatını izhar etmek için dünyayı, lâhî Zât ını göstermek için âlemi yaratmı tır. Ol Emri le Varlı ı ilk yaratan O oldu u gibi, sonra yaratmaya devam eden de O dur; ikinci defa yaratacak olan da O dur. Kâinat ilk defa O nun ol emriyle var oldu. Yine O nun ilk defa yarattı ı gibi son defa da yok olmasında ilk söz O na ait olacaktır. Yaratıkların bir ba langıcı vardır. O ise ba langıçsız bir evveldir. O nun el-evvel olu u biriciktir, ba langıcı olmayan Bir dir. Biz nasıl ki ilk defa O ndan gelmi sek, yine O ilk Olan a dönece iz. O, ilktir. E i, benzeri ve dengi yoktur. Hayır yolunda ko mada, 13

14 meydan yerinde kim var denilince, sa ına ve soluna bakmadan ilk in ben varım demek, O nun el-evvel ismini hayata yansıtmak demektir. Hayırlı hizmetlere özgünlük anlamında ilk defa imza atmak, O nun el- Evvel isminin bir tecellîsidir, yansımasıdır. O nun Adıyla Her türlü hayrın, iyilik ve güzelli in anahtarı, ilk defa O nun adıyla ba lamaktır. E er O, herhangi bir dinî ve dünyevî konuda açıkça bir hüküm ortaya koymu sa, neden böyle ve niçin böyle demeden ba ım-gözüm üstüne deyip O nu öne geçirmek imanın bir göstergesidir. O, bütün bir varlık düzenini yaratmada ilktir. O, yönetmede ilktir. O, hayat vermede ilktir. O, ilim sahibi olmada ilktir. O, i itme ve görmede ilktir. O, rızkı vermede, ya mur ya dırmada, besleyip büyütmede, hüküm koymada, e itip terbiye etmede, mülkünde diledi i biçimde tasarrufta bulunmada ilktir. O, yeryüzünde insanlar için ilk defa Beytullah ı Mekke de bir bereket ve âlemler için hidâyet vesîlesi kılandır. Bütün bir dünyada tüm camiler ve mescitler lk olanın yeryüzündeki ubeleridir. Bundan dolayı, onların içinde sadece ilk ve tek olan Allah ın adı anılmalıdır. Her hayırlı i in ilk anahtarı, besmeledir. Her i e ba langıç, O nun adıyla yapılmalıdır. Helâlinden yeme ve içmeye O nun adıyla ba lanmalıdır. Çocuk dünyaya geldi i zaman ilk defa kula ına O nun en büyük olu u okunmalıdır. Dinî ve dünyevî konularda, kendi re y ve hevâmıza ba vurmadan önce, O nun hükmüne ba vurulmalıdır. Yeme ve içmede, giyim ve ku amda, söz ve davranı ta O nun onayına ba vurmadan ba lanmamalıdır. Evvelâ, Her eyi ben bilirim. demek yerine, Her eyi O, benden daha iyi bilir. demek edebine sahip olunmalıdır. Netice olarak el- Evvel olan Allah a güvenip dayanan bir Müslüman için hayat ve ölüm, tam bir güven atmosferi olu turur. Çünkü el-evvel olanın sonsuz ilminde hiçbir ey gizli kapaklı de ildir. el-evvel olanın bize olan ilâhî mesajı her eyin önünde ve üstünde tutulmalıdır. O nu her eyin önünde tutanlar, yeryüzünün en aziz ve en de erli varlıklarıdır. O nu i te ve davranı ta en önde tutmak, yeryüzünde en önde olmanın bir mukaddimesidir. O halde, O nun katından bize uzatılan ilâhî mesajı anlama, ya ama ve anlatma seferberli inde öncülük ve önderlik edenler, el- Evvel olanın öncülü ünü ya atmı olurlar. Söz ve eylemleriyle yüce de erlere sonsuz saygı duyanlar, bütün bir varlıktan da kendilerine saygı görürler. Bu dünyada Yüce Allah, kendisini her eyde el-evvel tanıyanları, âhirette de ilk yarı çılardan sayacaktır. Ne mutlu hayatının tüm alanlarında el-evvel olana tabi olanlara!.. Dipnot * Prof. Dr. 1 el- sfehânî, el-müfredat, s /Hadîd, 3. 3 Metin Yurdagür, Allah ın Sıfatları, stanbul, 1984, s Buhârî, Sahîh, Tevhîd, VIII, ubat 2010

15 GECEN N SES YLE YAZILAN R Dalga dalga yükselen ummanlarda gezdim de Görmedim sonsuzlu un sonu nedir, neredir Ötelere varmaya nice da lar ezdim de Anladım ki, her yolun gidi i mah eredir Kalpleri mekân tutan uzatırmı zamanı Her gönül bir bahçedir girilip çıkılmayan Sevmeyi bilen kullar unuturmu hicranı Son nefesi verse de topra a yıkılmayan Geceler gafi l için uykudur ve rüyadır  ıkların derdini gizlemekten kararır  ık ki, nazarında hakikat de hülyadır Sabaha ula madan gönlüyle Hakk a varır Kim okur karanlıkta nice bin beyaz Elif Kim okur yıldızlardan Hakk ın bir oldu unu Olur, â ık dilinde sonsuz bir niyaz Elif Ve yalnız Allah bilir, Allah ı buldu unu Ya murun lisanından hangi dil anlar ey yâr Nasıl bilir cümlesi dü ece i topra ı Depre ir her damlada çöller de diyar diyar Ye erir gözya ıyla kupkuru gönül ba ı Su uyur, toprak uyur, bulut uyur belki de Gam çekerek seyreder â ık cümle âlemi Böyledir â ıkların sonu da ve ilki de Bu yüzden hiç kurumaz, gözü gibi kalemi Özler misin ey gece görmedi in gündüzü O ki senden kaçıyor sen ona ko uyorsun Bahar da kovalıyor görmek için her güzü Gün gelip susuyorsun, gün gelip co uyorsun Ekrem KAFTAN 15

16 Edebiyat Musa TEKTA BİR OCAKTAN BİR OCAĞA ÜÇ MEKTUP 16 ubat 2010

17 Mektuplar; sevginin, hasretin, nezâketin ifade vesilesi olan mektuplar Satırlara dökülen sevgiler, gurbet duyguları, dostluklarla ölümsüzlük kazanmı mektuplar... Büyüklerin kaleminden çıkan güzel ö üt ve ibret verici kelimelerden olu an samimi satırlar Evladın babaya, babanın evlada, o ulun anaya, ananın o ula; hasılı sevenin sevdi ine yazdı ı, gönüllerde bahar edasıyla beliren duygu yüklü kâ ıtlar Asker oca ından sılaya sevgi, saygı ve i tiyakla gönülden geçenleri yazan kalemler, nice yüksek muhabbetlere, hasretlere tercüman olmu tur. Ve o beyaz sayfalar ki, kim bilir kaç gözya ı damlasıyla ıslanmı tır. Bu yazımızda Mektûbat yayınlandıktan sonra ar ivden yeni rastladı ımız, üç mektup okuyaca ız. Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretlerinin askerlik döneminde babası Es-Seyyid Hasan Feyzi Efendi ye yazdı ı iki mektup ve babasının o mümtaz evlâdına hitâben kaleme aldı ı bir muhabbetnâmesi Her mektubu okuduktan sonra üç ayrı hususa dikkat çekece iz. Önce birinci mektubu okuylaım: Baba Oca ına , Mara Sebeb-i Hayâtım Pederim Efendim! Uzun müddetten beri hasret-i i tiyâkınızla mâlîde olan yüzlerimi kemâl-i hürmetle hâk-i pâyinize sürer, ellerinizden öperim. Duânız ve himmet-i âliyeleriyle râhatım. Her hafta Mara lı bir çok arkada larla görü üyorum. Hâsseten cümlesi ellerinizden öperler. Ba ı belâlı Bilâl hâlen tezkire alamadı, ellerinizden öpüyor. Mektuplarla; asker oca ından sılaya sevgi, saygı ve i tiyakla gönülden geçenleri yazan kalemler, nice yüksek muhabbetlere tercüman olmu tur. Ve o beyaz sayfalar ki, kim bilir kaç gözya ı damlasıyla ıslanmı tır. Ol derd ile serâpâ meblûs olan vâlide-i mü fikemin iki ellerinden hasretle öperim. Her sabah ba de s-salât dersini çekti i zamanlarda bu pürelem o luna da duâ ile, ol yüce huzûra duâlarını beklerim. Yalnız unu da ricâ ediyorum ki: Sizin müsâadenizle, bir helva pi irip, pınarın ba ında arkada lara yedirsin ki, beni yoran helvaya olan arzum gide. Kom u ve akrabâların cümlesine arz-ı hürmet ve selâm-ı tahiyyâtlar ederim. delidereli Muhammed den, yani Maho dan mektup aldım, ellerinden öpüyorlar. Hâmil-i mektup Feyzi Efendi vekâleten ellerinizden öpecektir. Sekîne ye selâm, mini mini yavrucakların gözlerinden öperim. Mecitözü nden arkada lar eker pancarı tohumu getirmi lerdi. Bana da zorla verdiler, ben de size gönderiyorum. Onların hatırı için ekersiniz. Yalınız her pancarın arası birer ayak olacakmı. Di er pancar gibi kök tuttu u zaman eker kestirmesi gibi mükemmel pekmez olur diyorlar. Gelininiz gelirken para vermi ve küpe istemi ti. Arkada larımdan birisi Halep küpesini bozdurarak bu küpeleri yaptırdı. Ben de muvâfık bir fiyatla aldım. Büyüklere yara maz fakat, Hatice nin kula ına belki olur. Teslim aldı ınızı bildirin. Bâkî selam. Ellerinizden öper, mektubunuzun intizârını çekerim. Mahdûmunuz Hulûsi Birinci mektupta geçen üç hususu dikkatlerinize arz edelim: Bir: Selam ve saygı ifadelerinden sonra, hayır dua hususuna dikkat çekiliyor. Birincisi anne ve babanın duası, ikincisi mür idi hramcızâde Hazretlerinin mânevî himmet ve dualarıyla huzurunun yerinde oldu unu belirtiyor. Ayrıca vâlidesi Fatıma Hanımın bir Nak ibendî mensubu olarak her gün yaptı ı zikirden sonra evladı için yaptı- ı duanın makbûliyetine i aret buyuruyor. Annesinin evde pi irip arkada larına ikram edece i helvayı sanki kendi yemi gibi kabul ederek, payla manın mânevî birliktelik oldu una dikkat çekiyor 17

18 ki: Müte ebbis bir ruh hali Henüz Darende nin eker pancarı ekimiyle tanı ma ı, 1941 yılında memleket için bir alternatif tarım hamlesi Mecitözü nden arkada lar eker pancarı tohumunu babasına göndererek, bir yeni tarım ürününün tanınmasına, üretim alanının olu masına öncülük edi i. Ayrıca kıtlık yıllarında tasavvufî sohbetlerde çekilen çay ekeri ihtiyacını kar ılama namına önemli bir hamle Yıllar sonra bakıldı ında imdi, topraklarının büyük bir kısmında pancar ütarimi yapılan bir Darende ye i aret Üç: Aile içinde gelenek ve görenekler sebebiyle o zaman hanımından bahsedemeyen, e ine aldı ı bir hediyeyi babası vasıtasıyla gönderirken, âdâba riayet eden bir edep timsâli Hatta belki büyüklere yara maz, küçük kız çocu uma olabilir diyerek nezâket kurallarıyla ince bir mesaj Bu satıları bizler okurken ça ımız insanının, büyüklerin edep ve utanma duygusundan ne kadar uzakla tı ını, büyüklere ve aile fertlerine saygıda ne kadar kusurlu davrandı ımızı bize hatırlatmı oluyor Hazret Asker Oca ına Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretlerinin mektubuna cevap olarak babası da bir mektup kaleme alır. Önce mektubu okuyup, sonra o mektuptan da üç ders çıkaralım: Ci erpârem Hulûsi ye Hasret ile gözlerinden tekrar tekrar öperim. 7 Kânûn-ı evvel 941 de yazdı ın ve 17 Kânûn-ı evvel 941 de ve 7 Kânûn-ı sânî tarihli hasretnâmenizi aldım. Sürûrla maa-âile ne edece imizi bilemedik. Es-Seyyid Hasan Feyzi Efendi nin mektubu 7 Kânûn-ı sânî tarihli mektubun varmadı ının esbâbı nedir. Ona cevap vermiyorsunuz. Canım sa oldu u takdirde her hafta mektup yazaca ıma emîn ol. n allah sıhhatte ve me kûlan, melbûsan ve mefrû an memnunsunuz. Bayram ertesi yani yevm-i Pazar günü. kuzuyu Vâaliden kurban ederekten can sevgili olan akrabâlarla beraber rûzen saat dokuzdan gecenin onuna kadar muhabbet nihâyelerce de a kınız devam etmi tir. Vâliden gözlerinden öpüyor ve hatırını suâl ediyor. Hem îren ve Sırrı ve hâne halkımız sâlimen sıhhat üzere (olmanızı diliyor). Sizin hasretinizden mâadâ bir fikrimiz yoktur. Yol arkada larının umûmu, Müftü Efendi ve smail Efendiler, Abdurrahman Bey hayır duâ ediyorlar. Bâkî sıhhatda ebedî olmanızı Hüdâ dan niyâzımla hitâm ediyorum o lum. 17 kânûn-ı sânî 1941 Pederin Hasan Feyzi Bir: Hasan Feyzi Efendi evladına canım sa oldukça her hafta mektup yazaca ını belirtiyor. Bu, günümüzde bizler için de bir örnek olmalıdır; evladıyla ilglenmeyenler veya anne-babasıyla irtibatı kesenler bundan ibret almalıdır. ki: Akrabalarına, misafirlerine evindeki bir kuzuyu kesip ikram eden bir cömertlik numunesi O sohbette asker evladını anan anneler, babalar, akrabalar Ne büyük bereket; bazı evlere aylarca, yıllarca misafir aya ı de mez. Bir de insanlar, bed bereket çekildi diye hayıflanırlar. Bereketsizli in sebebi i te bu: nsanlar ellerindekini ba kalarıyla payla mıyor, payla mayı bilmiyor Hulûsi Efendi Hazretleri ailesinin payla ma duy- 18 ubat 2010

19 gusunu ve ikram âdetini yıllarca devem ettirmi ve evlatlarını da o ekilde yeti tirmi tir. Bizler insana de er vermeyi, ikram etmeyi, payla mayı Hulûsi Efendi hazretlerinden ve H. Hamidettin Ate Efendi den ö rendik. Üç: Hasan Feyzi Efendi nin Yol arkada ların diye tarif etti i kimseler, tasavvuf yolunun arkada larıdır. Yani ihvan karde leridir. Dua ediyorlar diyor. Hepimiz biliyoruz ki Allah Rasûlü (s.a.v), Mü minin mümin karde i için gıyabında yaptı ı dua geri çevrilmez. buyuruyor Bir Askerin Muhabbetnâmesi Her cânibden arkada lar kendileri arz edip, mektuplarında yeminen e er ihtiyaç olursa harçlık göndereceklerini temîn edip Cenâb-ı brâhim (a.s) in, Habîbimin benim hâlimi bilmesi bana kâfîdir; gayrıdan bir eyi iltimâsım yoktur. diye buyurdu u hâlinde gönülde nisbeti zuhûra gelmekle ankalık tarîkini iltizâm edip bir kimseye sâyeleri ve duânız bereketiyle arz-ı ihtiyâc etmedim. Fakat kendinden gayra ihtiyâç göstermeyenleri gayra muhtâç etmem diyen her bir ihtiyâcımı gören gayra muhtâç etmemektedir. Gerçi askerlik hayatı Nemrûd un ate ine misâl ise de dirli imiz sâye-i himmetleriyle gülzâr-ı brâhim (a.s) in aynıdır. Es-Seyyid Hasan Feyzi Efendi nin mektubundan sonra Hulûsi Efendi Hazretleri asker oca ından u cevabı yazar: Sebeb-i Hayatım! Son mektubunuzda canım sa olursa haftada bir mektup yazarım diye va d buyurmu idiniz. Be haftadan ziyâde bir müddet geçti i halde bir mektubunuzu alamadı ım için hicr ü firâkınız çeken gönüle bir gûnâ haber anlatmak mümkün olmayıp zâr u tesîrlere gark etmi hicrânlarla hark olup vâdî-i intizârda sergerdanlıkla vaktini geçirmektedir. Gönlün inkisârı ve canın i tiyâkıyla yandıkta bu hasret ol yar-ı kâmkâra aks edip lutf u mürüvvetle can-ı bî-karârımı nevâzi lerle ok ayıp mükedder olmamaklı ım husûsunda tesellîler vermektedir. Harçlık arzu edersem gönderece- inizi yazmı sınız, okudu umda memnûniyetle gayr-i ihtiyârî a ladım. Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Hazretlerinin mektubuna cevap olarak babası da bir mektup kaleme alır. Önce mektubu okuyup, sonra o mektuptan da üç ders çıkaralım. htiyar vâlidemin hâtırı-ı mahzûnunu âd ve ma sûmların ten-i ühedâ gibi pâre pâre libâslar arasından zâhir olan cisimlerini el-fakru fahrî sırrından âgâh olmayanlara göstermemekle gönderecek oldu un harçlı ı onların eksiklerine sarf edip, yalnız hayır duâlarını niyâz etmekle her iki ellerinizden hürmetle öperim. Yârân u ehibbâdan gelen mektupların sayısı ikiyüze bâli olup cümlesi hâssetsen ellerinizden öpüp, duâlarınız niyaz etmektedirler. âmil, Ziya, Sabri, ahin ve di er arkada ların cümlesi ellerinizden öper hürmet ederler. Karda ların, kom u ve akrabâların cümlesin arz-ı hürmet eyler, büyüklerin ellerinden, küçüklerin gözlerinden öperim. Fâtıma Ablaya, Sekîne ye selâm (eder) ve ci erpâre Sırrı nın gözlerinden öperim. 15 Mart 941 O lunuz Hulûsi 19

20 Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi nin mektubu Bir: Hulûsi Efendi hazretleri askerlik öncesinde çok sevilen bir insan oldu u için, askerlik döneminde gelen mektupların sayısının ikiyüzü geçti ini belirtiyor. Herkes etrafına öyle bir baksın Kaç tane samimi dostu var? ki: Mektup yazan arkada larının harçlık gönderelim teklifine, Habîbimin benim hâlimi bilmesi bana kâfidir. Gayrıdan bir eyi iltimâsım yoktur. diye buyurdu unu okurken Kur an merkezli bir ruh halinin teslimiyetine ahit oluyoruz. Biraz açacak olursak o olay öyle geçmi tir: brahim (a.s.), Nemrûd u Allahü Teâlâ ya îmân etmeye dâvet etti. Nemrûd, bunu reddetti- i gibi, brahim (a.s.) ın kendisine secde etmesini istedi. Secde etmeyince, hapsettirdi ve ate te yakılmasını emretti. Günlerce yı ılan odunlar ate lendi. iddetinden yanına yakla amadıkları ate e Hz. brahim (a.s) i mancınıkla attılar. Ate e atılırken; Hasbiya llah ve ni mel vekîl, yâni Bana Allah ım yeti ir. O ne iyi vekildir, yardımcıdır. dedi. Ate e dü erken Cebrâil (a.s.) gelip; Bir dile in var mı? diye sorunca; Var, fakat sana de- il, Rabbim beni görüyor, biliyor. dedi. Onun bu hâli Kur ân-ı kerîm de övülüyor ve; Sözünün eri olan brahim. buyruluyor. Allahü Teâlâ, Kur ân-ı Kerîm de meâlen ate e; Ey ate! brahim e kar ı serin ve selâmette ol! (Enbiyâ, 69) diye emretti. Ate in içi yemye il bir bahçe kesildi. Cebrâil (a.s.) da kendisine arkada oldu. Üç: Babasının harçlık teklifine binâen, çok duygulandı ını, askerlik öncesinde babasının i lerine çok yardımcı olamadı ın bildiriyor. Ayrıca harçlık gönderece ine, o parayı annesinin, karde lerinin yakın akrabalarının eksiklerine sarf etmesini söyleyerek, ba kalarını kendine tercih ediyor. Ve bize çok önemli bir mesaj veriyor. Ne buyuyor Peygamberimiz (s.a.v): Sizden biriniz kendisi için istedi ini Müslüman karde i için de istemedikçe (kâmil mânâda) iman etmi olamaz. (Buhârî, mân 7; Müslim, mân, 71, 72.) Mektupları okurken, daha ba ka hisseler de almak mümkün. Herkes nasîbince anlar ve anlatır. Bizim nasîbimize de, bu mektupları okumak ve bu incelikleri az da olsa anlamak, açıklamak, hayata uygulayabilmek dü tü Rabbimize hümd ü ükrola Büyüklerimizin himmetleri âlî ola 20 ubat 2010