Trans yağ nedir? Trans Yağ ğ bir yağ ğ asidi türüdür. Birçok gıda maddesinde doğal olarak. Trans yağ asitleri, trans

Transkript

1

2 Trans yağ nedir? Trans Yağ ğ bir yağ ğ asidi türüdür. Birçok gıda maddesinde doğal olarak trans yağ bulunur. Trans yağ asitleri, trans konfigürasyonunda en az bir çift bağ ğ bulunduran doymamış yağ asitleridir

3 TRANS YAĞ ASİTLERİ NASIL OLUŞUR Trans yağ asitleri, çok eski çağlardan beri insan beslenmesinde yer almaktadır. Çünkü inek ve koyun gibi geviş getiren hayvanların sütlerinde ve yağlarında az miktarda bulunurlar. Trans yağ asitlerinin bir başka kaynağı bitkisel yağların kısmi hidrojenasyonudur. Kısmi hidrojenasyon, yağın yapısındaki bir kısım doymamış bağların hidrojen basıncı altında ve yüksek sıcaklıkta doyurulması işlemidir. ş Kısmi hidrojenasyon işlemi, sıvı yağlardaki doymamış yağ asitlerini daha doymuş hale getirirerek sertleşmesine sebep olurlar. Bu sırada bazı çift bağlar, cis formundan trans formuna dönerler.

4 Trans yağların kimyasal oluşumu ISI CİS doymamış ş TRANS doymamış ş yağ asidi zinciri yağ asidi zinciri

5 Oleik asit (C18:1 ω9) ve oleik asidin trans yağ asidi, elaidik asit (C18:1 ω9) ISIL İŞLEM

6 Trans Yağ Asidi Kaynakları Doğal Yollarla (Oto hidrojenasyon) Süt, yoğurt, peynir, tereyağğ gibi süt üü ürünleri Sığırğ ve koyun eti gibi hayvansal ürünler Kısmi Hidrojenasyon ve/veya Hidrojenasyon sonucu Bazı margarinler ve profesyonel kullanım amaçlı yağlar

7 Trans yağ asidi problemi Dünyada 1995 yılında yaşanan bir gelişme, margarin sanayiinde ciddi bir değişikliğe yol açmıştır. ABD de Harvard Üniversitesi nde yapılan araştırmalarda, margarin üretiminde hidrojenasyon neticesinde transyağ asitlerinin teşekkül ettiği, transyağ asitlerinin de belli bir miktardan fazla alındığı takdirde kalbe zararlı olabileceği ortaya konuldu. Son yıllarda zaman zaman gündeme taşınan tartışmalar da temelde buna dayanmaktadır. d Margarinlerin, doymuş yağ asitleri bakımından son derece düşük olmasına rağmen, üretimde ortaya çıkan trans yağ asitleri nedeniyle kalp sağlığı bakımından Tereyağı ndan daha zararlı olduğu iddiası dile getiriliyor. Bu iddiaları kimi zaman bilim adamlarının da seslendirmesi kafaları karıştırmaktadır.

8 Trans Yağ Asitlerinin Sağlık Üzerine Etkileri Kardiyovasküler fonksiyon (LDL kolesterolü arttırır, HDLkolesterolünü azaltır, platelet yapışkanlığını arttırır ve kalp krizi riskini ikiye katlar), İmmün sistem, İnsulin yanıtı ve fonksiyonu (diabet açısından zararlıdır), Karaciğer fonksiyonu (detoksifikasyonu inhibe eder), Üreme sistemi, Gebelik, Düşük doğum ağırlığı, Anne sütü kalitesi, Hücre membranı,

9

10 TARNS YAĞLAR HAKKINDA GÖRÜŞLER Zaman Kolestrol üzerine etkisi Endüstrinin reaksiyonu 1990 öncesi: Trans yağlar tekli doymamış Kısmi hidrojene yağların yağlara benzerdir. kullanımı; yüksek trans içeriği 1990 ortaları: Trans yağlar doymuş yağlara Avrupa Birliği trans eşdeğerdir içermeyen ürün politikasını 1995 te yürürlüğe soktu. Günümüzde: Trans yağlar doymuş yağlardan Avrupa da görüş birliği, daha zararlıdır. A.B.D de süren tartışma

11 . Trans Yağ Asidi Düzeyi Düşürüldü 1995 yılından bu yana çok ciddi gelişmeler oldu ve doymuş yağ asidi düzeyinde bir artış olmadan trans yağ asidi düzeyi 0 noktasına çekildi. ABD de bu gelişmeler Avrupaya göre daha yavaş. Ancak ABD de 2006 Ocak ayından bu yana trans yağ Ancak ABD de 2006 Ocak ayından bu yana trans yağ asitleri etiketlerde yer aldı.

12

13

14

15 TRANS YAĞLAR Ğ ve TÜRKİYE İ

16 AB politikalarına paralel olarak 1995 yılından itibaren TRANS FREE Margarin Üretim çalışmaları başlamıştır. Önce KASE Margarinler; ardından da Kağıt Ambalajlı Paket Margarinler TRANS FREE hale dönüştürülmüştür.

17 2000 yılından beri ; BESLER / ÜLKER GIDASA/SABANCI KÜÇÜKBAY UNILEVER Şirketlerinin margarin ürünleri TRANS FREE TRANS FREE kapsamındadır.

18 Dernek üyesi şirketler, ürünlerinin üzerine Trans Yağ İçermez ibaresinin yazılmasına izin verilmesi için Tarım ve Köyişleri Bakanlığına müracaat etmişlerdir. Müracaatta tüm margarin ürünlerinin Üniversite laboratuarlarında yapılmış analizleri eklenmiştir.