KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK
|
|
- Berkant Şakir
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Doç. Dr. Reyhan ERSOY S.B. Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği
2 KRONİK HASTALIK Kişinin çalışma kapasitesi ve fonksiyonlarının engellenmesine neden olan, sürekli bakım ve tedavi gerektiren hastalıklar
3 Kronik Hastalık = Kronik Stres Kronik inflamasyon Kronik ağrı İmmobilizasyon Depresyon, Anksiyete Sosyal nedenler
4
5 STRESE YANIT Santral sinir sistemi Endokrin sistem İmmun sistem
6 Hipotalamus- Mediana Eminens CRH AVP STRES Fiziksel Emosyonel Hipoglisemi Soğuk Ağrı KORTİZOL ACTH Anterior Hipofiz Adrenal Korteks
7 AKUT STRES CEVABI Akut streste HHA aksın aktivasyonu Crit Care Med 2008 Vol. 36, No. 6
8 AKUT STRES CEVABI Sonuçta; Kan basıncı artar Damar düz kaslarının vazopressörlere cevabı korunur NO ilişkili vazodilatasyon baskılanır Angiotensinogen sentezi düzenlenir Mikrovasküler dolaşım korunur Anti- inflamatuar etki ortaya çıkar
9 Bazal kortizol üretimi= 8-25 mg/24 saat Stres durumunda kortizol üretimi 6 kat artar Stres durumunda kortizolün diurnal salınımı bozulur Kortizol yarılanma ömrü = dk. Kortizol dolaşımda CBG, albumin ve, 1-acid glikoproteine bağlı bulunur %10 serbest form biyolojik aktiftir Stres durumunda CBG hızla ve serbest kortizol
10 HHA Aktivasyonu ile ortaya çıkan endotoksinlere maruz kalma sitokin salınımına yol açar Sitokinler ACTH salınımını uyarır, bu etki CRH etkisine sinerjik ve CRH nın tek başına etkisinin üzerindedir JCEM (1997) 82: JCEM (1999) 84:
11 STRES VE SİTOKİNLER Sitokinler yüksek düzeylerde kortizol üretimini stimüle eder ve sürdürür IL-6 bunu sağlayan en önemli sitokindir IL-6 reseptörleri hipofizer kortikotrop hücrelerde ve adrenal kortikal hücrelerde bulunur JCEM (1993) 77: Neuroendocrinology (1997) 66: Clin Endocrinol (Oxf) (2004) 60: 29 35
12 dayanıklılık STRESE YANITIN ÜÇ EVRESİ Alarm Direnç Tükenme zaman
13 AKUT DÖNEM İmmuno- nöro-endokrin fonksiyonlardaki değişiklikler adaptif ve optimal şartları sağlayacak değişikliklerdir. Akut dönem altta yatan hastalığın şiddetine ve kişinin dayanıklılığına göre değişmek üzere birkaç saat veya gün sürebilir. Metabolik değişiklikler İntravasküler volümün ve perfüzyon basıncının optimalize edilmesi Sistemlerin düzenlenmesi Harbuz M, Exp Physiology, 2002 Langouche L, Endocrinol Metab Clin N Am, 2006 Marik PE et al, Crit Care Med, 2008
14 AKUT DÖNEM CRH ve ACTH salınımına ikincil serum kortizol düzeylerinde hızlı yükselme DHEA ve DHEAS düzeylerinde belirgin olarak azalma Mineralokortikoid üretiminde inhibisyon Harbuz M, Exp Physiology, 2002 Langouche L, Endocrinol Metab Clin N Am, 2006 Marik PE et al, Crit Care Med, 2008
15 AKUT DÖNEM Kortizol farmakokinetiğinde değişiklikler Hepatik kortizol ekstraksiyonu azalır Kortizolün plazma yarı ömrü artar Kortizol bağlayıcı globulin düzeyi ve kortizole afinitesi düşer Plazma serbest kortizol düzeyi yükselir Glukokortikoid reseptör kompleksi sayısı ve affinitesinde belirgin artış olur Harbuz M, Exp Physiology, 2002 Langouche L, Endocrinol Metab Clin N Am, 2006 Marik PE et al, Crit Care Med, 2008
16 KRONİK DÖNEM Stres etkeni kronikleştiğinde buna bağlı gelişen Hiperkortizolemi zararlı olabilir (Hiperglisemi, myopati, psikoz, yara iyileşmesinde gecikme, vs) Altta yatan hastalığın şiddetine ve kişinin dayanıklılığına göre değişmek üzere; Katabolizmada artış Diğer hipofizer hormonların pulsatil salınımlarının bozulması Hedef organ cevapsızlığı Harbuz M, Exp Physiology, 2002 Langouche L, Endocrinol Metab Clin N Am, 2006 Marik PE et al, Crit Care Med, 2008
17 KRONİK DÖNEM Plazma ACTH düzeyleri belirgin olarak düşer. Buna karşın serum kortizol konsantrasyonu yüksek seyretmeye devam eder. ACTH dışı stimulanlar: AVP, ANP, Endotelin-1, doku CRH ve ACTH, nöropeptid Y Intra-adrenal regülasyon: Korteks-medulla arasında parakrin ve jukstakrin etkileşimler Doğrudan nöronal uyarı: Splanknik uyarı İmmunolojik faktörler: TNF alfa, IL-1, IL-6 Harbuz M, Exp Physiology, 2002 Langouche L, Endocrinol Metab Clin N Am, 2006 Marik PE et al, Crit Care Med, 2008
18 Hiperkortizolemik duruma rağmen adrenal yetersizlik oluşabilir mi?
19
20 Kronik Stres- Hastalık- Kortizol İlişkisi Psikiyatrik hastalıklar: Depresyon ve şizofreni Medikal durumlar: Kanser, Otoimmün hastalıklar, Artrit, Diyabet Yaşam tarzını etkileyen problemler: Obezite, kronik yorgunluk sendromu, fibromyalji
21 Kronik Stres- Hastalık- Kortizol İlişkisi Hipotez: Stres kortizol salımını artırır. Karşı Hipotez: Uzun süreli stres kortizol salımını baskılar
22 Kronik Stres- Hastalık- Kortizol İlişkisi NASIL?? Kortizol çıkışı artıyor mu? Kortizol çıkışı azalıyor mu? Her iki durum birlikte mi gelişiyor? Kortizol cevabında mı problem var?
23 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Kronik stresin glukokortikoidlere doku cevabında değişikliklere neden olması ile Kronik stresin HHA aksını etkilemesi ile Hastalığın adrenal korteksi etkilemesi ile Kronik hastalarda Kritik durum ların ortaya çıkması ile adrenal yetmezlik gelişebilir
24 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Kronik fiziksel ve/ veya emosyonel strese maruz kalan insanlarda ve kemirgenlerde: Plazma, tükrük, 24 saatlik idrardaki serbest kortizol (kortikosteron) düzeyleri: ARTAR AZALIR DEĞİŞMEZ
25 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Yaş Cinsiyet Genetik özellikler Kronik stresin türü, süresi, kontrol edilebilirliği Kişinin psikolojik özellikleri Daha önceki stres deneyimleri
26 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Sağlıklı bir HHA aks varlığı kronik hastalıkların seyri ve tedavisi üzerinde önemli etkilere sahip
27 KRONİK HASTADA ADRENAL YETMEZLİK Kronik stresin glukokortikoidlere doku cevabında değişikliklere neden olması ile Kronik stresin HHA aksını etkilemesi ile Hastalığın adrenal korteksi etkilemesi ile Kronik hastalarda Kritik durum ların ortaya çıkması ile
28 GLUKOKORTİKOİD RESEPTÖR DİRENCİ Ailesel/ sporadik glukokortikoid direnç sendromu Septik Şok ve ARDS Romatoid Artrit Osteoartrit Sistemik Lupus Eritematosus Chron Hastalığı Ülseratif Kolit Bronşiyal Astım Multipl Skleroz
29 GLUKOKORTİKOİD RESEPTÖR DİRENCİ Klinik ve deneysel verilere göre kronik inflamasyon ile seyreden hastalıklarda görülen adrenal yetersizlik tablosu İnflamasyon İlişkili GK Resistansı olarak kabul edilmektedir Bu durum yüksek kortizol düzeylerine rağmen aktive glukokortikoid reseptör (GR) yetmezliğidir ve inflamatuar sitokinlerin transkripsiyonu baskılanmıştır
30 GLUKOKORTİKOİD RESEPTÖR DİRENCİ Bu durum Kritik Hasta lardaki tabloya benzer Post mortem bir çalışmada yeterli sitoplazmik ve serum kortizol düzeylerine rağmen, fatal ARDS si olan hastalarda, GR kompleksinin nükleer translokasyonunda azalma olduğunu gösterilmiştir Deneysel modellerde, endotoksin ve proinflamatuar sitokinlerin GR nükleer translokasyonunda azalmaya yol açtıkları bildirilmiştir.
31 GLUKOKORTİKOİD RESEPTÖR DİRENCİ Doku kortikosteroid resistansı; KOAH, şiddetli astım, SLE, ÜK,CH ve RA gibi kronik inflamatuar hastalıklarda gösterilmiştir Glukokortikoid Reseptör direnci; Azalmış GR sayısı, GR nin ligandına karşı affinitesinde azalma, Değişmiş nükleer reseptör koaktivatörleri, Azalmış histon asetilasyonu, Artmış P- glikoprotein membran transport pompa aktivitesi,
32 RA VE HHA AKSI RA hastalarında aks normal bireylerdekinden çok da farklı değildir Bununla birlikte aksın inflamasyon gelişimine yanıt vermedeki ve immün aktivasyonu baskılamadaki yetersizliği bir anormalliğin kanıtı olabilir
33 RA VE HHA AKSI Hastalığın premenapozal dönemde başladığı kadınlarda HHA aksta henüz tam aydınlatılamamış değişiklikler mevcuttur Bu hastalarda özellikle DHEA düzeylerindeki azalma dikkat çekicidir Sadece RA de değil diğer otoimmün hastalıklarda diürnal kortizol profilinde farklıklar mevcuttur Bu değişiklikler glukokortikoid reseptör direnci ile ilişkili olabilir
34 HHA AKSININ ETKİLENMESİ Fonksiyonel Somatik Hastalık (FSH) Fibromiyalji Sendromu (FMS) Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS) İrritabl Barsak Sendromu (IBS)?? Kanser
35 FSH VE HHA AKSI Çalışma sonuçları tartışmalı olmakla birlikte, HHA aks işlevinde düzensizlik olduğunu, Serumda azalmış kortizol ve DHEA düzeyleri 24 saatlik idrarda azalmış kortizol atılımı Diurnal ritmin bozulduğu gösterilmiş
36
37
38
39
40 KYS lu hastalar ve FMS lu kadınlarda sağlıklı kontrollere göre HHA aksında supresyon izlenmektedir IBS da sağlıklı kontrollere göre kortizol düzeylerinde anlamlı farklılık bulunmamaktadır
41 KANSER VE HHA AKSI Kanser hastalarındaki kronik yorgunluğun bir nedeni HHA Aks değişiklikleridir Kanser tedavisinde kullanılan medikasyonların ve sitokinlerin aksı direk baskılayıcı etkisi ile adrenal yetersizlik gelişebilir Kortizol salınımının diurnal ritmi bozulmuştur
42 ÖZET Kronik hastalıklarda direk veya dolaylı olarak HHA aks etkilenebilmektedir Bu etki hastalığın fizyopatolojisi ile ilişkili olarak HHA aksında artmış, azalmış veya bozulmuş aktivite ile kendini gösterir HHA aksında azalmış aktivite kronik inflamasyonda artan proinflamatuar sitokin düzeyleri ve periferik glukokortikoid direnci ile ilişkilidir
43 CEVAP ARAYAN SORULAR HHA Aksı tüm kronik hastalarda değerlendirelim mi? Hangi hastalarda değerlendirelim? Hangi testleri kullanalım? Yetersizlik saptanan/ düşünülen hastaları tedavi edelim mi? Nasıl tedavi edelim?
44
45 Kritik Hasta Sistemik İnflamatuar Cevap Sendromu Yüksek ateş veya hipotermi (< 35.5), Lökositoz veya lökopeni (>12.000, < 4000), Hemodinamik instabilite Multiorgan/ sistem yetersizliği
46 Kritik Hasta Kritik hastada pek çok endokrin sistem olumsuz etkilenmektedir
47 Kritik Hastalarda Adrenal Yetersizliğe Zemin Hazırlayan Faktörler Uzamış hastalığa ikincil olarak adrenokortikal rezervin tükenmesi Dolaşımdaki inflamatuar mediatörler tarafından kortizol veya ACTH üretiminin supresyonu Mevcut ya da tanı konmamış adrenokortikal hastalık Otoimmün adrenalit Metastaz Granülomatöz hastalıklar Mevcut ya da tanı konmamış hipotalamik-hipofizer hastalık Kritik durumlar Hemoraji (DIC, trombositopeni) Cerrahi (Suprarenal vasküler cerrahi) Dissemine bakterial, viral veya fungal enfeksiyonlar İlaçlar Önceden glukokortikoid kullanımı Kortizol sentezinin inhibisyonu (ketokonazol, etomidat) Kortizol metabolizmasının hızlanması (rifampisin, fenitoin, fenobarbital)
48 Kritik Hastalıklarda Adrenal Yetersizliğin Belirti ve Bulguları Genel Ateş (Belirgin bir nedeni olmayan ve antibiyotik tedavisine yanıt vermeyen ateş) Mental Güçsüzlük, halsizlik, letarji, ajitasyon, apati, depresyon, delirium, koma Gastrointestinal Anoreksi, bulantı, kusma,ishal, abdominal ağrı Hemodinamik Açıklanamayan kan basıncı dalgalanmaları Hipovolemik şok (azalmış pre-load, miyokard kontraktilitesi düşük, sistemik vasküler direnç artmış) Hiperdinamik şok (kardiyak output artmış, sistemik vasküler direnç düşük) Laboratuvar Hipoglisemi, hiponatremi, hiperkalemi, hiperkalsemi, nötropeni, eozinofili
49 Kritik Hastada Adrenal Yetmezlik Tanısı Klinik şüphe Hiponatremi, hiperkalemi Hipoglisemiye eğilim Hemodinamik instabilite Pharmacotherapy 27: , 2007
50 KRİTİK HASTADA HHA AKSINI HANGİ TESTLE DEĞERLENDİRELİM? Sabah kortizolü Herhangi bir andaki kortizol ACTH uyarı testi
51 GÖRÜŞLER Pek çok hasta diurnal ritmi kaybettiğinden sabah kortizol düzeyi kontrolünün tanıda önemi yoktur Stres altındaki hastada HPA aks maksimum uyarılmış durumdadır ve adrenal yetmezlik için ACTH testine gerek yoktur Marik PE et al. Chest 122: , 2002
52 GÖRÜŞLER Tek bir kortizol ölçümü fikir vermez. Çünkü kortizol düzeyi dalgalanmalar göstermektedir Kritik hastalarda yetersiz kabul edilen kortizol değeri ile ilgili konsensus sağlanmış bir değer yoktur
53 GÖRÜŞLER Ancak yüksek (> 34 mg/dl) ve düşük (< 15 mg/dl) kortizol değerleri yüksek mortalite ile ilişkilidir
54 BAZAL VE UYARILMIŞ KORTİZOL DÜZEYLERİNE GÖRE PROGNOZ Bazal kortizol (mg/dl) ACTH sonrası artış (Δ Kortizol) Mortalite > 34 9 Yüksek >34 >9 Orta 34 >9 Düşük JAMA 283: , 2000
55 Kritik hasta (Adrenal yetersizlik bulguları varsa) Rastgele kortizol ölçümü < 15 mg/dl mg/dl > 34 mg/dl ACTH ya kortizol artışı < 9 mg/dl 9 mg/dl Adrenal yetmezlik İhtimali var Adrenal yetmezlik İhtimali yok Steroid tedavisi + Steroid tedavisi - NEJM 2003
56 HİPOALBUMİNEMİK DURUMDA.. Hipoalbuminemik kritik vakaların %40 ında ACTH ile stimule edilmiş pik kortizol cevapları < 18 mg/dl, Normoalbuminemik olgularda ise > 20 mg/dl bulunmuş. Her iki grubun da serbest kortizol düzeyleri normal tespit edilmiş Bu durum serum albumin düzeyinin kortizol sonuçlarını yorumlamadaki önemini vurgulamakta N Engl J Med 350: , 2004
57 Kritik hastada adrenal bezi değerlendirmede ACTH uyarısı 250 mg 1 mg??
58 Kritik hastada adrenal bezi değerlendirmede ACTH uyarısı Stres durumlarında ölçülen serum ACTH düzeyleri pg/ml 250 mikrogram ile uyarı yapıldığında ACTH pg/ml düzeylerine ulaşılabiliyor Ann Pharmacother 39: , 2005
59 Kritik hastada adrenal bezi değerlendirmede ACTH uyarısı Strese yanıtı körelmiş bir hasta standart doz ACTH testine normal kortizol cevabı verebilir Düşük doz ACTH testi ile daha çok sayıda adrenal yetmezlik tanısı konuyor Bazı hastalarda gereksiz steroid tedavisi veriliyor mu?
60 Düşük doz (1 mg) ve standart doz (250 mg) ACTH testlerine karşılaştıran ilk çalışma Teste cevap 18 mcg/dl alındığında; düşük dozda %22, standart dozda %8 olguda adrenal yetmezlik saptanmıştır Bazal kortizol < 25 mcg/dl adrenal yetmezlik kabul edilmiş ve düşük doz testin sensitivitesi %64 yüksek doz testin sensitivitesi %24 bulunmuş. Crit Care Med 31: , 2003
61 Kritik hastada adrenal bezi değerlendirmede Δ Kortizol Hiperkortizolemisi olan bir hastada 6 mikrogramlık artış adrenal yetmezlik midir??
62 Kritik Hastada Adrenal Yetersizlik Durumunda Tedavi Relatif adrenal yetmezliği olan vakalarda 7 günlük düşük doz hidrokortizon ve fludrokortizon tedavisi plaseboya göre anlamlı olarak ölüm riskini azaltmış.. JAMA 288: , 2002
63
64 KRİTİK HASTALIK Hastalığın ciddiyetine göre yetersiz hücresel kortikosteroid aktivitedir Glukokortikoid/ glukokortikoid reseptör kompleksinin proinflamatuar transkripsiyon faktörlerini yetersiz baskılaması sonucu yüksek proinflamatuar mediatörlerin bulunmasıdır. Adrenal steroid üretiminde yetersizlik veya glukokortikoid direnci olarak çıkar
65 TANI Rastgele kortizol <10 µg/dl veya Δ kortizol < 9 µg/dl Serbest kortizol ölçümü önerilmiyor Tedavi öncesi ACTH testi önerilmiyor
66 KİMİ TEDAVİ EDELİM? Volüm replasmanına rağmen devam eden hipotansiyon Düşük santral venöz basınç ve hiperdinamik dolaşım Ampirik tedaviye cevap vermeyen inflamasyon
67 TEDAVİ mg/gün hidrokortizon (4 dozda) 7 günden sonra doz azaltılmalı Klinik tablo bozulmadıkça 2-3 günde bir doz azaltılmalı
68 TEŞEKKÜRLER..
Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD
Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D. Sunu Planı Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi ve fizyolojisi Etiyoloji Klinik Tanı Tedavi Tanım ve Epidemiyoloji
DetaylıAdrenal Yetmezlik. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Adrenal Yetmezlik Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Adrenal bez Etiyoloji Adrenal yetmezlik Primer adrenal yetmezlik Sekonder adrenal yetmezlik Fizyo-patoloji
DetaylıAdrenal Yetmezlik. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Adrenal Yetmezlik İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Dersin Amacı Adrenal yetmezliğe neden olan hastalıkların öğrenilmesi Adrenal yetmezliğin klinik ve biyokimyasal
Detaylıİntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK. ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013
İntern Dr. Özkan ERARSLAN ADRENAL YETERSİZLİK ADDİSON HASTALIĞI, BÖBREKÜSTÜ BEZ YETERSİZLİĞİ, SÜRRENAL YETMEZLİK Ekim 2013 İlk kez 1855 te Thomas Addison tarafından tanımlanmıştır Sıklığı milyonda 60-120
DetaylıKronik Zeminde Akut Karaciğer Yetmezliği
Kronik Zeminde Akut Karaciğer Yetmezliği Prof. Dr. Birol ÖZER Başkent Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı 1. Türkiye-Azerbaycan Ortak Hepatoloji Kursu, İstanbul, 2015 Tanım Kronik karaciğer hastalığı
DetaylıSürrenal Yetmezlik. Dr. Mustafa Burak SAYHAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilimdalı
Sürrenal Yetmezlik Dr. Mustafa Burak SAYHAN Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilimdalı Sürrenal Yetmezlik Adrenokortikal Yetmezlik & Adrenal Yetmezlik (AY) Adrenal Yetmezlik Hipotalamus, Hipofiz,Adrenal
DetaylıDEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ
DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus
DetaylıADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER. Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı
ADRENAL KORTEKS HORMONLARI GLİKOKORTİKOİDLER Doç. Dr. Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Bu derste amaçlanan öğrencilerle; Glikokortikoid hormonların (GKH) sentez ve salgılanmasını, organizmadaki hücre,
DetaylıMİKSÖDEM. Yrd. Doç. Dr. Mücahit GÜNAYDIN Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
MİKSÖDEM Yrd. Doç. Dr. Mücahit GÜNAYDIN Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Miksödem Koma(Miksödem Kriz) Tedavi edilmemiş ciddi hipotirodizmden kaynaklanan, çoklu organ ve metabolik
DetaylıERKEN MOBİLİZASYON 27/04/16 YATAK İSTİRAHATİ/HAREKETSİZLİK EPİDEMİYOLOJİ
ERKEN MOBİLİZASYON Prof.Dr. Necati GÖKMEN DOKUZ EYLÜL ÜÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD YOĞUN BAKIM BİLİM DALI İZMİR Dinlenme Doğal tedavi mekanizması Yatak istirahati Uyku ile
DetaylıResüsitasyonda HİPEROKSEMİ
Resüsitasyonda HİPEROKSEMİ Prof.Dr.Oktay Demirkıran İ.Ü.Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı Acil Yoğun Bakım Ünitesi Avrupa da yaklaşık 700,000/yıl
DetaylıDEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ
DEKSAMETAZON SÜPRESYON TESTİ Kortizol süpresyon testi; ACTH süpresyon testi; Deksametazon süpresyon testi Hipotalamus ve hipofiz bezinin kortizole cevabını ölçen laboratuar testidir. Kortizol Hipotalamus
DetaylıAKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ
AKUT ADRENAL YETMEZLĐK TEDAVĐ PROTOKOLÜ GĐRĐŞ Aşağıdaki hastalarda adrenal kriz olabileceği düşünülmelidir. Bilinen primer adrenal yetmezliği olanlar Hipopituitarizm (herhangi bir hipofizer hormon eksikliği)
DetaylıYoğun Bakım Literatüründen Seçmeler. Kritik Hastalığı Olanlarda Serum Serbest Kortizol Düzeyleri
Yoğun Bakım Literatüründen Seçmeler Kritik Hastalığı Olanlarda Serum Serbest Kortizol Düzeyleri Measurements of Serum Free Cortisol in Critically Ill Patients. Hamrahian AH, Oseni TS, Arafah BM. N Engl
Detaylı27/04/16. Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI. Patofizyoloji. Patofizyoloji. Yanık tipleri Patofizyoloji Volüm Replasmanı
Sunu Planı YANIKLI NON-SEPTİK HASTADA VOLÜM REPLASMANI Selim TURHANOĞLU Mustafa Kemal Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Yanık tipleri Volüm Replasmanı Hesaplanması Uygulanması Takibi
DetaylıKardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi
Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin
DetaylıMalnutrisyon ve İnflamasyonun. Hasta Ötiroid Sendromu Gelişimine imine Etkisi
Sürekli Ayaktan Periton Diyalizi Hastalarında Malnutrisyon ve İnflamasyonun Hasta Ötiroid Sendromu Gelişimine imine Etkisi Ebru Karcı, Erkan Dervişoğlu lu, Necmi Eren, Betül Kalender Kocaeli Üniversitesi,
DetaylıADDİSON HASTALIĞI ve AKUT ADRENAL YETMEZLİK. İnt. Dr. Utku TURAN Mart 2014
ADDİSON HASTALIĞI ve AKUT ADRENAL YETMEZLİK İnt. Dr. Utku TURAN Mart 2014 Thomas Addison 1855 yılında yorgunluk, hiperpigmentasyon ve ölümle sonuçlanan bir durum tespit etmiş ve bu durumun adrenal bezin
DetaylıGÖRSEL VAKA TANITIMLARI: Adrenal Yetmezlik / Cushing -Sendromu. İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi
GÖRSEL VAKA TANITIMLARI: Adrenal Yetmezlik / Cushing -Sendromu Prof. Dr. Feyza DARENDELİLER Prof. Dr. Firdevs BAŞ Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Çocuk Endokrinolojisi İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adrenal
DetaylıKARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI
KARDİYOJENİK ŞOK ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KARDİYOLOJİ ANABİLİM DALI KARDİYOJENİK ŞOK-TANIM Ø Kardiyojenik şok (KŞ), kardiyak yetersizliğe bağlı uç-organ hipoperfüzyonudur. Ø KŞ taki hemodinamik
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 0-05 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 0 Nisan 05 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP A TEORİK DERS PROGRAMI
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 0-05 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP A TEORİK DERS PROGRAMI Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 7 Kasım 0 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 0-05 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 09 Şubat 05 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
Detaylıİnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri
İnfeksiyonlu Hastada Antidiyabetik Tedavi İlkeleri Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH, İç Hastalıkları Kliniği Sunum akışı Kılavuzlar ışığında; Glisemik tanımlamalar ve
DetaylıProf.Dr.Kemal NAS Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD, Romatoloji BD
Prof.Dr.Kemal NAS Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD, Romatoloji BD Kronik enflamatuar hastalıklar, konak doku ve immun hücreleri arasındaki karmaşık etkileşimlerinden
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 0-05 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 08 Eylül 0 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıKonjenital adrenal hiperplazi. Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Dersin Amacı KAH patogenezinin öğrenilmesi KAH lı hastaların klinik ve laboratuar bulgularının
DetaylıHastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir.
Hastalarda insulin direncini ölçmek klinik pratiğimizde tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek açısından yararlı ve önemlidir. Dr. Sibel Güldiken Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 05-06 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 07 Eylül 05 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıAldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır.
ALDOSTERON Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına bakılır. Aldosteron testi ne için yapılır: Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma
DetaylıDoç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri
Doç.Dr.Berrin Karadağ Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ve Geriatri Hastalıkların tedavisinde kat edilen yol, bulaşıcı hastalıklarla başarılı mücadele, yaşam koşullarında düzelme gibi
DetaylıBeslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması
Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Halil Yazıcı 1, Abdullah Özkök 1, Yaşar Çalışkan 1, Ayşegül Telci 2, Alaattin Yıldız 1 ¹İstanbul
DetaylıUYGUNSUZ ADH SENDROMU
UYGUNSUZ ADH SENDROMU Dr Sevin Başer Pamukkale Üniversitesi Göğüs G Hastalıklar kları Anabilim Dalı PAMUKKALE TARİHÇE 1957 yılında y Schwartz ve arkadaşlar ları Schwartz WB. Am J Med 1957; 23: 529-42 Bartter
DetaylıYatan hastalarda güncel diyabet tedavisi
Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü
DetaylıDehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi;
DHEA-s Dehidroepiandrosteron- sülfat; DHEA-sülfat testi; DHEA sülfat böbrek üstü bezi tarafından üretilen zayıf bir erkeklik hormonudur ( androjen ). DHEA- sülfat hem kadın hem erkeklerde üretilir. Kadınlarda
DetaylıANEMİYE YAKLAŞIM. Dr Sim Kutlay
ANEMİYE YAKLAŞIM Dr Sim Kutlay KBH da Demir Eksikliği Nedenleri Gıda ile yetersiz demir alımı Üremiye bağlı anoreksi,düşük proteinli (özellikle hayvansal) diyetler Artmış demir kullanımı Eritropoez stimule
DetaylıKORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR
KORTİZOL, METABOLİK SENDROM VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof.Dr. ARZU SEVEN İ.Ü.CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI DİSMETABOLİK SENDROM DİYABESİTİ SENDROM X İNSÜLİN DİRENCİ SENDROMU METABOLİK
DetaylıGİZLİ TEHLİKE HİPOTİROİDİ
GİZLİ TEHLİKE HİPOTROİDİ GİZLİ TEHLİKE HİPOTİROİDİ DR. İSMAİL KATI GAZI ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD Sunu Planı Tiroid anatomisi Tiroid anatomisi HipoMroidi tanımı Tiroid
DetaylıFOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI
FOSFOR DENGESİ ve HİPERFOSFATEMİNİN KLİNİK SONUÇLARI Dr. Dilek TORUN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı 13-17 Kasım 2013 30. Ulusal Nefroloji Hipertansiyon Diyaliz ve Transplantasyon
DetaylıOLGULARLA HİPOKORTİZOLEMİ. Doç Dr. Gonca Tamer Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi
OLGULARLA HİPOKORTİZOLEMİ Doç Dr. Gonca Tamer Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adrenal yetmezlikli hastaya genellikle adrenal kriz nedeni araştırılırken çok geç tanı konulmaktadır.
Detaylı4.SINIF İÇ HASTALIKLARI STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Mehmet BAŞTEMİR, Doç. Dr. Selman ÜNVERDİ, Yrd. Doç. Dr.
4.SINIF İÇ HASTALIKLARI STAJ PROGRAMI Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Mehmet BAŞTEMİR,, GRUP 1 Stajyer Öğrenciler için Haftalık Çalışma Programı* 1. Hafta (16-20 Ekim 2017) Saat 16 Ekim 2017 Pazartesi 17 Ekim
DetaylıD Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
DetaylıHİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI
HİPOGLİSEMİNİN KOMPLİKASYONLARI Prof. Dr. Reyhan ERSOY Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı HİPOGLİSEMİ VE DİYABETES MELLİTUS Hipoglisemi Diyabetes
DetaylıTarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON
1 Tarifname Teknik Alan BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON Buluş, böbreküstü bezi yetmezliğinin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen
DetaylıENDOKRİN SİSTEM HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
ENDOKRİN SİSTEM HASTALIKLARI Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Hipertiroidi ya da hipertiroidizm, tiroid bezinin fazla çalışmasıyla ortaya çıkan hastalık tablosudur. Hipertoridizme sebep olan birçok mekanizma
DetaylıKonjenital adrenal hiperplazi
. Konjenital adrenal hiperplazi Dr. Đhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Adrenal bez Adrenal korteks fonksiyonları: Mineralokortikoidler sodyum geri alımı ve potasyum atılımını
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI.
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 08-09 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP B TEORİK DERS PROGRAMI. Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 03 Eylül 08 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ. Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
ANKSİYETE BOZUKLUKLARININ KARDİYOVASKÜLER SİSTEM ÜZERİNE ETKİLERİ Doç.Dr.Aylin Ertekin Yazıcı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Lilly Konuşmacı: Lundbeck Sunum
DetaylıSEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci
SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci Sepsis enfeksiyona bağlı oluşan günümüzde sık karşılaşılan ve ciddi mortalitesi olan bir durum. -Yaşlı nüfus sayısında artma -İmmünbaskılı
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI.
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 08-09 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP D TEORİK DERS PROGRAMI. Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 0 Şubat 09 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıÖzel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
DetaylıSDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI.
SDÜ TIP FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI 08-09 EĞİTİM YILI DÖNEM IV GRUP C TEORİK DERS PROGRAMI. Hft Tarih Saat Konu Süre Öğretim Üyesi 5 Nisan 09 09.00 İç Hastalıkları ve Anamnez () Toraks muayenesi
DetaylıSepsiste Nöroendokrin Değişiklikler Dr. Tuğhan Utku
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Güncel Bilgiler Işığında Sepsis Sempozyum Dizisi No: 51 Mayıs 2006; s. 83-87 Sepsiste Nöroendokrin Değişiklikler Dr. Tuğhan Utku Ciddi enfeksiyonlarda
DetaylıTürkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği En İyi Genç Araştırıcı Ödülü-2011 Dr. Serhat IŞIK 13.10.2011 TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD PARATİROİD TİROİD
DetaylıMetabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler
Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı Dr Miraç Vural Keskinler Önce sentez DM ve MS Akılcı İlaç Kullanımı Oral antidiyabetik ajanlar İnsülin Glp-1 analogları Antihipertansif ilaçlar Hipolipidemik
DetaylıÇalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)
Sevgili Arkadaşlarım, CANTAB için en önemli çalışmamız CHARM Çalışmasıdır.. Eğitimlerde söylediğim gibi adınız-soyadınız gibi çalışmayı bilmeniz ve doğru yorumlayarak kullanmanız son derece önemlidir.
DetaylıKonjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Konjenital adrenal hiperplazi (KAH) Dr. İhsan ESEN Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı Dersin Amacı KAH patogenezinin öğrenilmesi KAH lı hastaların klinik ve laboratuar bulgularının
Detaylıher hakki saklidir onderyaman.com
Andropoz: Yaşlanan Erkek: Tarihsel yaklaşım Yaşlanma ile beraber gonadal (testis) fonksiyonlarda azalma ve bu durumun kişi üzerine etkileri antik çağlardan beri bilinmekte ve araştırılmaktadır. Örneğin
DetaylıAdrenal Korteks Hormonları
Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik
DetaylıMustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER***
Mustafa Kemal YILDIRIM*, Tülay TUNÇER PEKER*, Dilek KARAASLAN*, Betül MERMİ CEYHAN**, Oktay PEKER*** Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji AD*, Biyokimya AD**, Kalp Damar Cerrahi
DetaylıHemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki
Hemodiyaliz Hastalarında Serum Visfatin Düzeyi İle Kardiyovasküler Hastalık Ve Serum Biyokimyasal Parametreleri Arasındaki İlişki Nimet Aktaş*, Mustafa Güllülü, Abdülmecit Yıldız, Ayşegül Oruç, Cuma Bülent
Detaylıİnsomni. Dr. Selda KORKMAZ
İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen
DetaylıCUSHİNG SENDROMLU GEBEYE YAKLAŞIM. Dr HULUSİ ATMACA Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim DalıSAMSUN
CUSHİNG SENDROMLU GEBEYE YAKLAŞIM Dr HULUSİ ATMACA Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim DalıSAMSUN Gebelerde Cushing Sendromu Klinik Etyoloji Tanı Ayırıcıtanıve görüntüleme Tedavi
DetaylıACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ
ACTH (Synacten) STİMÜLASYON TESTİ Adrenal rezerv testi; Synacten stimülasyon testi; ACTH stimülasyon testi adrenal yetmezlik teşhisinde kullanılır. ACTH stimülasyon testi neyi ölçer? ACTH beyinde hipofiz
DetaylıInternational Guidelines for Management of Severe Sepsis and Septic Shock: Dr. Merve Gü eş Öza dı
International Guidelines for Management of Severe Sepsis and Septic Shock: 2012 Dr. Merve Gü eş Öza dı 03.11.2015 Ta ı Sepsis; keli e olarak Yu a lıları kulla dığı putrid kokuş a de türetil iştir. The
DetaylıNİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ
NİKOTİN BAĞIMLILIĞI VE DİĞER BAĞIMLILIKLARLA İLİŞKİSİ Doç. Dr. Okan Çalıyurt Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD, Edirne Temel Kavramlar Madde kötüye kullanımı Madde bağımlılığı Yoksunluk Tolerans
DetaylıİNTRAOPERATİF GELİŞEN HİPOTANSİYONDA VOLÜM TEDAVİSİ veya VAZOPRESSOR. Doç. Dr. Necati GÖKMEN DEÜTF Anesteziyoloji AD, İZMİR
İNTRAOPERATİF GELİŞEN HİPOTANSİYONDA VOLÜM TEDAVİSİ veya VAZOPRESSOR Doç. Dr. Necati GÖKMEN DEÜTF Anesteziyoloji AD, İZMİR İNTRAOPERATİF HİPOTANSİYON Klinikde hipotansiyon ve şok terimleri birbirleri yerine
DetaylıROMATİZMAL HASTALIKLARDA SİTOKİN HEDEFLİ TEDAVİLER
ROMATİZMAL HASTALIKLARDA SİTOKİN HEDEFLİ TEDAVİLER H. Direskeneli Marmara Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı İnflamasyon Doku Yanıtı (McInnes, Nature Clin Prac Rheumatol 2005; 31) RA da Sitokin Ağı (Firestein,
DetaylıEGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER
EGZERSİZ VE TERMAL STRES Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER TERMAL DENGE ısı üretimi BMH Kas etkinliği Hormonlar Besinlerin termik etkisi Postur Çevre ısısı Vücut ısısı (37 o C±1) ısı kaybı konveksiyon, radyasyon,
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıMENOPOZ. Menopoz nedir?
MENOPOZ Hayatınızı kabusa çeviren, unutkanlık, uykusuzluk, depresyon, sinirlilik, halsizlik şikayetlerinin en büyük sebeplerinden biri menopozdur. İleri dönemde idrar kaçırma, kemik erimesi, hipertansiyona
DetaylıCinsel Kimlik Bozuklukları
Endokrinolog Gözü ile Cinsel Kimlik Bozuklukları Dr. Kürşad Ünlühızarcı Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Cinsel Kimlik Bozukluğu (Transseksüalite) Bir kişinin normal seksuel
DetaylıDr. Murat Sungur Erciyes Universitesi Tıp Fakultesi İç Hastalıkları ABD. Yogun Bakım Bilim Dalı msungur@erciyes.edu.tr
Dr. Murat Sungur Erciyes Universitesi Tıp Fakultesi İç Hastalıkları ABD. Yogun Bakım Bilim Dalı msungur@erciyes.edu.tr Tanım Şok, akut olarak sirkülatuar fonksiyonun bozulması, doku perfüzyonunda yetmezlik
DetaylıBugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
DetaylıMETABOLİK SENDROMDA STEROİD HORMON DEĞİŞİMİ VE YANSIMALARI. Dr. Gökhan ÜÇKAYA GATA End. Ve Met. Hast. BD. TEMHK 13 Ekim 2011 Antalya
METABOLİK SENDROMDA STEROİD HORMON DEĞİŞİMİ VE YANSIMALARI Dr. Gökhan ÜÇKAYA GATA End. Ve Met. Hast. BD. TEMHK 13 Ekim 2011 Antalya CUSHİNG SENDROMU METABOLİK SENDROM OBEZİTE OBEZİTE HİPERTANSİYON HİPERTANSİYON
DetaylıNöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği. Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı
Nöroloji Yoğun Bakım Hastasında Nutrisyon Desteği Doç.Dr.Ethem Murat Arsava Hacettepe Üniversitesi Nöroloji Anabilim Dalı Nörolojik Yoğun Bakımda Nutrisyon Nörolojik hasta grubuna ait çalışma sayısı sınırlı
DetaylıCUSHİNG SENDROMU VE CUSHİNG HASTALIĞI SORULARINIZ VE CEVAPLARI
CUSHİNG SENDROMU VE CUSHİNG HASTALIĞI SORULARINIZ VE CEVAPLARI Cushing sendromu ve Cushing hastalığı nedir? Cushing sendromu vücutta gereğinden fazla kortizol hormonun bulunduğu seyrek görülen bir durumdur.
Detaylı06 Şubat Nisan SAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a
TARİH 06.02.2017 07.02.2017 08.02.2017 09.02.2017 10.02.2017 09: 15 GEÇEN DERS UNUN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YENİ DERS UNUN TANITIMI Ders Kurul Başkanı Prof.Dr.Aysen AKALIN GÖRH Pre-Operatif Hastaların Genel
DetaylıRegülatör T hücreleri ve İnsan Hastalıkları
Regülatör T hücreleri ve İnsan Hastalıkları Haner Direskeneli Marmara Tıp Fakültesi İmmün-tolerans Adaptif immün yanıt etkili anti-bakteryal immünite ile antiself yanıtın dengede tutulmasına bağlıdır.
DetaylıYüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi. Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı
Yüksekte Çalışması İçin Onay Verilecek Çalışanın İç Hastalıkları Açısından Değerlendirilmesi Dr.Emel Bayrak İç Hastalıkları Uzmanı Çalışan açısından, yüksekte güvenle çalışabilirliği belirleyen etkenler:
DetaylıU.Topuz, T.Akbulak, T.Altunok, G.Uçar, K.Erkanlı, İ.Bakır İstanbul Mehmet Akif Ersoy GKDC Eğ. Ar. Hastanesi
U.Topuz, T.Akbulak, T.Altunok, G.Uçar, K.Erkanlı, İ.Bakır İstanbul Mehmet Akif Ersoy GKDC Eğ. Ar. Hastanesi Tarihçe Tarihsel olarak ilk extrakorporeal dolaşım ve kardiyopulmoner bypas(kbp)larda prime volumu
DetaylıMultipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon
SEPSİS S VE TANI KRİTERLER TERLERİ Orhan ÇINAR Yrd.Doç.Dr..Dr. GATA Acil Tıp T p Anabilim Dalı XI. Acil Tıp Güz Sempozyumu Samsun 2010 Epidemiyoloji ABD de yılda 750.000 hasta Her gün 500 ölüm %20-50 mortalite
DetaylıSAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a. Pre-Operatif Hastaların Genel Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr.
1. H A F T A TARİH 06.02.2017 07.02.2017 08.02.2017 09.02.2017 10.02.2017 09: 15 GEÇEN DERS UNUN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YENİ DERS UNUN TANITIMI Ders Kurul Başkanı Prof.Dr.M.Nur KEBAPÇI GÖRH Pre-Operatif
DetaylıYOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
YOĞUN BAKIM EKİBİNDE HEMŞİRE VE HASTA BAKIMI BURCU AYDINOĞLU HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2007 Yoğun Bakım Üniteleri Hasta bakımının en karmaşık Masraflı Teknoloji ile içiçe Birden fazla organı ilgilendiren
DetaylıDİYABETES MELLİTUS. Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC
DİYABETES MELLİTUS Uz. Fzt. Nazmi ŞEKERC İ NORMAL FİZYOLOJİ İnsan vücudu enerji olarak GLUKOZ kullanır Alınan her besin vücudumuzda glukoza parçalanır ve kana verilir Kandaki glukozun enerji kaynağı olarak
DetaylıBÖBREKÜSTÜ BEZİ. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Biyokimya 1
BÖBREKÜSTÜ BEZİ Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ 8.1.2013 Biyokimya 1 Yapı-Fonksiyon Böbreküstü bezi korteks (dış) ve medulla (iç) olmak üzere iki kısımdan oluşur. Korteks: glikokortikoid, mineralokortikoid ve
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
Detaylı17 Nisan Haziran SAAT P a z a r t e s i S a l ı Ç a r ş a m b a P e r ş e m b e C u m a
TARİH 17.04.2017 18.04.2017 19.04.2017 20.04.2017 21.04.2017 09: 15 GEÇEN DERS UNUN DEĞERLENDİRİLMESİ YENİ DERS UNUN TANITIMI Ders Kurul Başkanı Prof.Dr.F.Belgin EFE Akut Pankreatit Pre-Operatif Hastaların
DetaylıTip 2 diyabetik bireyde oral ajanlar yetmiyor. GLP-1 Analoğu?
Tip 2 diyabetik bireyde oral ajanlar yetmiyor. GLP-1 Analoğu? Prof. Dr. Erdinç Ertürk Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Öğretim Üyesi 52. Ulusal Diyabet Kongresi,
DetaylıDR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD
DR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD ANTİBİYOTİK DOZLAMA HİPOALBUMİNEMİ Kritik hastalarda hipoalbuminemi sık %40-50 Yüksek oranda protein bağlayan antimikrobiyallerin,
DetaylıPostoperatif Noninfeksiyoz Ateş. Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD
Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD GT, 62 y, kadın Nüks tiroid papiller CA Kitle eksizyonu (özefagus ve trake den sıyırılarak) + Sağ fonksiyonel; sol radikal
DetaylıHİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi
HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen
DetaylıYAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy
YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek
DetaylıSepsiste Tedavi. Yrd.Doç.Dr Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
Sepsiste Tedavi Yrd.Doç.Dr Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Ciddi Sepsis: Hala önemli bir sağlık sorunudur Koroner-dışı YBÜ lerinde en önemli ölüm nedenidir Mortalitesi ortalama:
DetaylıPULMONER HİPERTANSİYONUN. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı
PULMONER HİPERTANSİYONUN YBÜ de TEDAVİSİ Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı YBÜ-pulmoner hipertansiyon PULMONER VENÖZ HİPERTANSİYON
DetaylıKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 9 Ağustos 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Detaylı