MOBIL INTERNET. Aysel UYAR, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Gebze - Kocaeli uyaraysel@hotmail.com. Özet. 1. Giris

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MOBIL INTERNET. Aysel UYAR, 02102123 Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Gebze - Kocaeli uyaraysel@hotmail.com. Özet. 1. Giris"

Transkript

1 MOBIL INTERNET Aysel UYAR, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Gebze - Kocaeli uyaraysel@hotmail.com Özet Hücresel haberlesme ve kablosuz ag teknolojilerinde gerçeklesen hizli gelismeler sonucunda mobil cihazlarla internet erisimi gündeme gelmis ve son yillarda oldukça yayginlasmistir. Bu amaçla mobil kullanicilarin hareket halinde iken internet baglantisi kurup sürdürebilmelerini saglayacak çalismalar yapilmis ve mobil internet protokolleri gelistirilmistir. Hücresel telefon aglarindaki gecikme ve iletim ortaminda bilgi kaybi meydana gelmesi gibi problemlerle mobil internet aglarinda da karsilasilmaktadir. Bu çalismada internette mobiliteyi desteklemek için gelistirilmis bir internet protokolü olan MIPv6 ele alinmistir. Üçüncü nesil haberlesme sistemlerinde kullanilmak üzere güncellenmis olmasina ragmen MIPv6 protokolünün kablosuz sistemlerde sorunsuz çalismadigi ; gecikmesiz ve kayipsiz haberlesme saglamak için yeterli olmadigi bu makaleyle ortaya konmaktadir. Bu sorunlari en aza indirecek çözüm önerilerine deginilmistir. 1. Giris Internette mobilite saglamak son yillarda büyük gelismeler olmasina ragmen hala önemli bir sorundur. Internet, IP ( internet protokol ) yönlendiricileri tarafindan birbirine baglanan çok sayida agdan olusur. Mobil kullaniciya atanan IP adresi internette yönlendirme yapilmasini saglar. Aglar arasinda hareket eden mobil kullanicinin IP adresi dinamik olarak degisir. Hareket eden ve IP adresi degisen mobil kullaniciya gönderilen veriler kaybolabilir. Dogru yönlendirme ve kesintisiz haberlesme saglamak için veri gönderen makinalara alicinin IP adresindeki degisiklikler bildirilmelidir. Bunun için agda mobil kullaniciyi sürekli takip edecek cihazlara ihtiyaç vardir. Ancak bu adres degisikliklerinin güncellenmesi için geçen süre bir gecikmeye sebep olur. Bu durum o anda aliciya gönderilmekte olan paketlerin kaybolmasina, hatta baglantinin kopmasina sebep olabilir. Dolayisiyla, bu sorunu an aza indirecek ve kullanici ile onu takip eden cihazlar arasinda mobilite destegi saglayacak çözüm önerilerine gerek vardir. 1

2 Bu çalismada, mobil kullanicilarin hareket halindeyken internet baglantilarini sürdürebilmelerini saglamak amaciyla gelistirilmis mobil internet protokolü ele alinmistir. Bu protokolün kablosuz sistemlerde karsilasilan gecikme ve paket kaybi sorunlarini iyilestirmesi için bazi çözüm önerileri ortaya konmustur. Iki mobil kullanicinin karsilikli veri iletisimini saglamak için kurulan TCP baglantisi kablosuz ortamlarda performansin düsmesine neden olmaktadir. Bu makalede mobil ortamlarda TCP veri hizini arttiracak bazi stratejiler önerilmistir. 1. Mobil IP (MIP) Internete bagli sabit dügümlerin (node) bulunduklari yer, dolayisiyla, yönlendirme bilgisini içeren IP adresleri vardir. Internet Protocol (IP), bu adresleri kullanarak paketlerin gidecekleri yere yönlendirilmelerini saglar. Ancak mobil dügümler (MN) hareket ettikleri için yer bilgileri sürekli degisir. Buna bagli olarak her baglanti noktasinda mobil kullaniciya farkli bir IP adresi atanmasi gerektigi düsünülebilir. Ama bu durumda kullanici her yer degistirdiginde veri iletisimi için olusturulmus TCP baglantisi kopacaktir. Bu nedenle mobil dügümlerin TCP baglantilarini kaybetmeden IP domenler arasinda hareket edebilmelerini saglayacak yeni bir yönlendirme protokolüne ihtiyaç duyulmustur. Mobil ag teknolojileri bir cografi bölge ( bina, kampus, sehir veya tüm dünya ) içinde hareket eden kullanicilarin kesintisiz internet baglantisi saglamalarini amaçlar. Mobil internet kullanicilarinin bir yerden bir yere hareket ederken haberlesmeye devam edebilmelerini saglamak amaciyla IETF (Internet Engineering Tast Force) tarafindan mobil IP protokolü gelistirilmistir ( Sekil. 1 ). Bu protokolün farkli versiyonlari vardir. Mobil IPv4 ( MIPv4 ) sistemlerde bir mobil kullaniciya (mobile host MH ), baglandigi ag (home network) tarafindan kalici bir IP adresi atanir. Bu adres MH un kimligini belirler. Home network de bulunan ve Home Agent (HA) adi verilen cihaz uzaktaki bir makinadan (corresponding host CH ) MH a gönderilen paketleri alir ve MH un o anda bulundugu noktaya yönlendirir, yani MH un bulundugu yeri takip eder. Mobiliteyi destekleyen her agda foreign agent (FA) denilen cihazlar bulunur. Bir MH yabanci bir aga girdigini anladigi zaman, bu yeni agin FA ina kayit olma istegini bildirir ( registration request ). Yeni FA, MH a kendi adresini atar. MH un o anda bulundugu noktayi tanimlayan bu yeni adrese Care-of Address (CoA) denir. Yeni FA atadigi CoA i HA a bildirir (re-registration ). Bu sayede HA, MH un bulundugu yerden haberdar olur ve kendisine gelen paketleri yeni FA a yönlendirebilir. Ancak Re-registration islemi gecikmeye ( latency ) sebep olur. 2

3 Sekil.1 Mobil IP ag konfigürasyonu. CH, MH la haberlesmek için paketleri MH un home network una gönderir. HA bu paketleri alarak gidecekleri yerin adresini belirleyen bir IP basligiyla enkapsüle eder. Bu isleme tünel olusturma ( tunneling ) denir. Sonra MH un bagli oldugu yeni FA a gönderir. FA paketleri dekapsüle ederek MH a gönderir. MH un CH a gönderdigi paketler dogrudan FA tarafindan yönlendirilir. Bu strateji en basit Mobil IP yönlendirme teknigidir, Sekil.2 bu üçgen yönlendirmeyi göstermektedir. Sekil.2 Üçgen Mobil IPv4 yönlendirme. Bu stratejinin sagladigi en önemli avantaj gerçeklenmesinin oldukça kolay olmasidir. Ancak üçgen yönlendirme optimal degildir. Yani, CH MH a yakin olsa bile yine de paketleri önce HA a göndermek zorundadir. Bu da gecikmeyi arttirir. Ayrica paketlerin enkapsüle edilmeleri boyutlarinin artmasina dolayisiyla daha fazla bandgenisligi kullanilmasina neden olur de MIPv4 güncellenerek yönlendirme optimizasyonlu MIP ( MIP with routing optimization ) gelistirilmistir (MIP/RO). ( Sekil.3 ). Sekil.3 MIP/RO nun çalisma prensibi. 3

4 MIP/RO sistemde MH, yeni bir aga girip FA a kayit olunca yeni FA MH a atadigi CoA adresini hem HA a hem MH un daha önce bulundugu agin FA ina bildirir. MH un yeni bir aga geçtigini henüz bilmeyen CH, paketleri MH un daha önce kayitli oldugu FA a gönderir. Eski FA paketleri yeni FA a yönlendirir. Bu sayede MH agdan aga geçerken daha az paket kaybi olur. Ancak yeni FA, eski FA a CoA yi bildirene kadar geçen süre içinde gönderilen paketlerin kaybolmasi engellenemez [2]. CoA yi ögrenen HA, bunu CH a bildirir. Böylece CH paketleri dogrudan MH a gönderebilir. Ancak bu isaretlesmeler daha da fazla bandgenisligi kullanilmasina neden olur ve gecikmesi yok edilemez. Bu da özellikle gerçek zamanli uygulamalar için ( mobil ses / video haberlesmesi gibi ) istenmeyen bir durumdur. 3. nesil haberlesme sistemlerinde kullanilmak üzere MIPv6 gelistirilmektedir ( Sekil.4 ). MIPv6 in bu sorunlara çözüm getirmesi beklenmektedir. Sekil. 4 MIPv6 çalisma prensibi. IPv6 protokolünde, MH yeni bir aga girdiginde yeni FA in adresiyle kendi MAC adresini birlestirerek kendine özgü bir IP adresi olusturur. IPv6 de MH un otomatik olarak adres almasini saglayan çesitli adres konfigürasyonlari vardir. Böylece FA in yeni bir CoA atamasini beklemek gerekmez. IPv6 varis ve yönlendirme obsiyonlarini destekler. MH bulundugu yeri bir destination option göndererek CH a bildirir. Bu isleme binding updates ( BU ) gönderme denir. CH bunu bir yönlendirme bilgisi ( routing option ) olarak gönderdigi paketlere yerlestirir. Yani CH paketleri baslarina IPv6 Routing Header ekleyerek gönderir. Böylece, sonraki paketler enkapsüle edilmeden dogrudan MH a gönderilmis olur. MH, CH a dest opt göndermeden önce CH paketlerini HA üzerinden gönderir. Üçgen yönlendirme ve tünel olusturma islemleri yapilmadigindan sistemin hizi artar [3]. 3. Aglar Arasi Geçis Bir MH un hareket ederken bir agdan baska bir aga geçerek yeni bir FA a kaydolmasina handover denir. Eger bu aglar ayni tipse (her ikisi de IP temelli agsa ) bu handover islemine handoff denir. MH un hareket ederken yabanci bir aga girip girmedigini ya da home network dan ne kadar uzaklastigini anlamasi gerekir. Buna mobilite yönetimi denir. 4

5 Mobile IP de mobilite yönetimi söyle çalismaktadir : Aglarda bulunan HA ve FA lar sik sik kendilerini tanitan isaret (agent advertisements ) yayinlarlar. Bir MH, kayitli bulundugu agent dan arka arkaya üç isaret (advertisement ) alamazsa handover yapmasi gerektigine, yani yeni bir agda bulunduguna karar verir ve yeni FA a kaydolma istegi gönderir. HA ve ya FA RFC 2002 standardina göre en az saniyede 1 isaret yayinlar. Dolayisiyla ortalama olarak bir handover islemi için 2,5 sn lik gecikme sözkonusu olur. Bu da gerçek zamanli uygulamalarda hizmet kalitesini düsüren önemli bir sorundur. Ayrica gecikme nedeniyle handover sirasinda MH a gelen paketler kaybolabilir. Bu nedenlerle gecikmeyi azaltacak ve paket kayiplarini minimuma indirecek çözümler üzerinde çalisilmaktadir. 3.1 Bir Handover Gerçekleme Örnegi MH a yeni bir FA a kaydolmadan önce gelen son paketle, kaydolduktan sonra gelen son paket arasinda geçen süreye handover gecikmesi denir. Handover gecikmesini minimuma indirecek bir gerçekleme örnegi verelim. Erisim teknolojileri olarak GPRS ve WLAN aglarini seçelim. Elimizde kizilötesi arayüzle GPRS telefon ile GPRS agina, IEEE b PCMCIA kartiyla WLAN agina erisim saglayan bir dizüstü bilgisayar olsun. [1] GPRS kismindaki IP adresi PPP (Point-to-Point Protocol ) ile tahsis edilir. GPRS baglantisi her zaman açiktir. Bu sayede bu IP adresi sürekli kullanimdadir. MH da ( laptop ) handover kontrol edicisi bulunur. WH un aldigi WLAN isareti esik seviyesinin altina inerse kontrol edici, bu iki arayüzü anahtarlamaya baslar. MH, önce WLAN arayüzünü kullanarak HA ile haberlesmeyi dener, bunu basaramazsa WLAN dan GPRS e anahtarlama yapar ve Mobil IP e kaydolur. Bu sayede handoff islemi sirasinda paket kayiplari olmasi önlenir. Çünkü GPRS gecikmesi oldukça iyi bir teknolojidir. Bir agdan digerine anahtarlama yapmak ag topolojisine baglidir. Veri baglanti katmani, IP aglar arasinda anahtarlama yapildiginda bunu Mobile IP e bildirirse ; yani Mobil IP, veri baglanti katmaniyla etkilesimli çalisirsa çok daha hizli handoff temin edilir [1]. Mobil IP tek basina kullanildiginda handoff performansinin yavaslamasina sebep olur. 3.2 MIPv6 performans analizi MIPv6 performans analizi için [4] bir simulasyon modeli ele almistir. Bu modelde bir 2 Mbps WLAN simule edilmistir. Bir grup CN, merkezi bir yönlendirici ( CR ) üzerinden alt aglarda bulunan yönlendiricilere ( Access routers AR ) baglanmaktadir. HA lar AR larin içine yerlestirilmistir. CR ile AR lar arasi mesafeden dogan gecikme ld ( link delay ) ile ifade edilmistir. Incelenecek senaryoya göre bir MH önce ev agindan yabanci aga ( home link to foreign link, HL-FL ) ; sonra baska bir yabanci aga ( FL FL) girmektedir. Sekil. 5 simulasyon modelini göstermektedir. Görüldügü gibi aglarin kapsama alanlari kesismektedir. 5

6 [4], bu modele dayanarak MIPv6 ile karsilastirilmak üzere baska bir strateji önermektedir. FHO ( Fast Handoff Procedure ) adi verilen bu stratejiye gö re, MH iki agin kesistigi noktaya geldiginde artik yeni FA in yayinladigi isaretleri de alabilmektedir. Bu durumda AR, MH un diger aga girecegini önceden tahmin ederek ( anticipation ) gönderilmekte olan paketleri kendisinde toplar. Bu isleme buffering denir. Bu sirada MH, handoff yaparak yeni aga kaydolur ve bu agdan aldigi yeni adresi ( BU ) geldigi agin AR ina bildirir. MH handoff yapana kadar gelen paketleri biriktiren AR, paketleri yeni adrese yönlendirir [4,2]. Yeni AR paketleri alincaya kadar MH yeni aga kaydolmus olur. Böylece handoff sirasinda meydana gelebilecek paket kayiplari önlenir. Ancak bu isaretlesme gecikmenin artmasina neden olur. Sekil. 5 Simulasyon Modeli Handoff gecikmesi Sekil. 6 da FHO ve MIPv6 handoff gecikmeleri açisindan karsilastirilmaktadir. Sekil. 6 FHO ve MIPv6 in handoff gecikmeleri açisindan karsilastirilmalari. 6

7 Bu grafige göre HL-FL handoff durumu için, 1 sn lik hat gecikmesi ( ld ) olmasi halinde FHO ile yaklasik 2 sn daha az gecikme saglanabilmektedir. [5], Handover gecikmesini azaltmak için yeni bir strateji önermektedir. Bu stratejiye göre, MH un bulundugu agin AR i CH un gönderdigi paketleri çokluyayma ( multicast routing / n-casting ) yöntemini kullanarak aga komsu tüm aglara yönlendirir. Böylece sadece MH un bulundugu agdaki AR ( ya da FA ) degil, aga komsu tüm aglarin AR lari buffering yapar yani gelen paketleri biriktirirler. Bu sayede MH komsu aglardan birine girdiginde önceki agda biriktirilmis paketlerin kendisine gönderilmesini beklemez. Dolayisiyla gecikme iyilestirilmis olur. Ancak bu strateji agdaki isaretlesme trafigini arttirdigi için verimli bir haberlesme saglamaz Paket Kaybi Bir mobil kullanicinin internete bagliyken aglar arasinda hareket etmesine makro-mobilite denir. Makro-mobiliteyi saglamak için mobil kullanicinin aglar arasinda dolasirken degisen IP adresleri takip edilmelidir. Mobil kullanicinin yeni bir aga girdigini fark edip yeni adres almasi ve bunu agdaki ilgili noktalara bildirmesi ve internetteki propogasyon gecikmeleri zaman kaybina yol açar. Bunun sonucunda mobil kullanici hareket halindeyken gönderilen paketleri alamayabilir ve paket kayiplari olusur. Bu duruma blackout denir. Kaybolan paketlerin yeniden gönderilmeleri agdaki sikisikligi arttirir. Paket kayiplarini önlemek için buffering teknikleri gelistirilmistir. Ancak bu strateji, daha önce bahsedildigi gibi, gecikmenin artmasina neden olur [5]. [4], FHO stratejisiyle yani buffering yöntemiyle standard MIPv6 protokollerini paket kaybi açisindan karsilastirmistir ( Sekil. 7 ). Sekil. 7 FHO ve MIPv6 in paket kaybi yönünden karsilastirilmasi. Sekil.7 de görüldügü gibi buffering yöntemi, handoff gecikmesini engelleyemedigi halde paket kaybi sorununa çözüm getirmektedir. 7

8 Standard MIPv6 protokolünde ( buffering yapilmadigi durum ) MH, handoff yaptiktan sonra daha önce bulundugu agin MIPv6 agent ina yeni adresini bildirir. Bu nedenle handoff sirasinda gelen paketlerin kaybolmasi önlenemez. Buffering teknigi kullanilmadigi zaman handoff sirasinda kaybolan paketlerin sayisi belirlenirse buffering ile kaç adet paketin kaybolmasinin önlendigi hesaplanabilir. Böylece handoff sirasinda gelen paketleri tutan ara bellegin ( buffer ) boyutu bulunmus olur. CH ile TCP baglantisi kurarak haberlesen MH handoff yaptiginda kaybolan paketlerin sayisi asagidaki ifadeyle bulunur : min [ ( mws / rtt ) t loss, mws ] Bu ifadede mws, TCP baglantisinin maksimum pencere genisligini ; rtt, HA ve FA arasindaki isaretlesmede meydana gelen gecikmeyi ve t loss, paketlerin kayboldugu süreyi göstermektedir [ 2 ]. 4. TCP ( Transmission Control Protocol ) ile ilgili sorunlar TCP, pencereleme mekanizmasiyla tikaniklik kontrolü yapan bir iletim katmani protokolüdür. Agdaki sikisiklik nedeniyle bir paket kayboldugunda TCP, pencere boyutunu daraltir. Gönderici yeniden alindi mesajlari almaya basladiginda pencere boyutunu arttirir. TCP, kablosuz ag ortamlarinda kullanilmak üzere tasarlanmamistir. Tüm paket kayiplarinin agdaki sikisiklik sonucu meydana geldigini sanir [ 2, 3, 5 ]. Bu nedenle TCP, handoff sirasinda meydana gelen paket kayiplarini da agda bir sikisiklik olarak yorumlayarak pencere boyutunu daraltir. Pencere boyutu küçülünce veri iletim hizi azalir. Bu da mobil ortamlarda performans düsüklügüne yol açar. Ayrica kablosuz ortamdan gönderilen paketler bozucu etkilere maruz kalarak aliciya hatali ulasabilirler. Fiziksel ortamlarda bozulan paketler üst katmanlarda TCP performansini etkiler.dolayisiyla TCP baglantisina giren paketlerin mümkün oldugunca az hatali olmasi saglanmalidir. [ 3 ], mobil ortamlarda TCP performansini iyilestirmek için bazi stratejiler önermektedir. Bunlar ; uç nokta ( endpoint-oriented ) stratejisi, arayüz destekli ( intermediate-assisted ) stratejidir. Uç nokta stratejisi Bu yöntem handofflardan kaynaklanan paket kayiplarinin telafi edilmesini saglar. Uçnokta stratejisine ( endpoint-oriented strategy ) göre bir TCP baglantisinin uç noktalari TCP alici ve TCP göndericidir. Bu stratejide bir MH handover yapip yeni bir aga geçer geçmez gönderen TCP ye arka arkaya çok sayida alindi ( dupack ) gönderir. Eger handover 8

9 sirasinda paket kaybi olmussa dupack mesajlari sayesinde CH kaybolan paketleri yeniden gönderir. Bu stratejiye dayanan baska bir yöntem de söyledir: Bir MH handover yapmadan hemen önce gönderen TCP ye sifir pencere büyüklügü gönderir. Bunun üzerine CH, paket göndermeyi durdurur. MH handover yaptiktan sonra bir pencere ( non-zero window ) göndererek CH un paket göndermeye kaldigi yerden devam etmesini saglar. Arayüz destekli strateji Bu yöntem paketlerin fiziksel ortamda bozularak aliciya hatali ulasmasini önlemek için kullanilir. Bu stratejiye dayanarak ayrik baglanti ( split connection ) yaklasimi gelistirilmistir. Bu yaklasima göre CH ve MH arasindaki TCP baglantisi bir kablolu/kablosuz ortam arayüzü ( intermediate ) ile iki ayri kisma ayrilir. Bu iki TCP baglantisi arayüzde birlesir. Sekil. 8 bu baglantiyi göstermektedir. Sekil. 8 Arayüz ile ayrik TCP baglantisi. Iki TCP baglantisinda iletim katmani akis, hata ve tikaniklik kontrolleri ayri ayri yapilir. Böylece aliciya ulasan paketlerde daha az sayida hata olur. Arayüz kendine paketler gelir gelmez alindi gönderir. Paketlerin aliciya ulasmasini saglamak arayüzün görevidir. Bu yaklasima benzer uçtan uca alindili yaklasim da gelistirilmistir ( Sekil. 9 ). Sekil. 9 Uçtan uca alindili ayrik TCP baglantisi. Uçtan uca yaklasima göre, alici paketleri alip arayüze alindi gönderir. Bunun üzerine arayüz göndericiye alindi mesaji gönderir. 9

10 4.1 Iki handoff arasinda geçen sürenin TCP performansina etkisi Handofflarin olusma süresi kablosuz agin fiziksel büyüklügüne ve mobil kullanicinin hizina baglidir. Ag boyutlari küçüldükçe ve mobil kullanicinin hizi arttikça handofflarin sikligi da artar. Eger handofflar çok siklasirsa buffering teknigi paket kayiplarini önlemek güçlesir. Çünkü eski FA biriktirdigi paketleri yeni FA a daha göndermeden MH baska bir aga handoff yapmis olur. [ 2 ] de MH un handoff yapma sikligi ile TCP performansi arasindaki iliskinin buffering teknigi kullanildiginda ve kullanilmadiginda nasil degistigi incelenmistir. Sekil. 10 da görüldügü gibi buffering kullanildigi zaman handofflarin en sik araliklarla ( her saniyede bir handoff ) gerçeklestigi durumda bile TCP performansi yeteri kadar yüksektir. Sekil. 10 TCP performansiyla handoff sikligi arasindaki iliski. Buffering yönteminin kullanilmadigi durumda handoff sikligi arttikça TCP performansinin azaldigi görülmektedir. Çünkü handofflar siklastikça gönderici TCP nin pencere boyutu yeterince büyümeden yeni bir handoff meydana gelir ve pencere boyutu hep küçük kalir. Bu nedenle az sayida paket gönderilmis olur. 5. Sonuç Bu çalismada internette mobilite saglamak amaciyla gelistirilmis olan Mobile Internet Protocol ( MIP ) ele alinmistir. 2. nesil sistemlerde kullanilan MIPv4 un güncellenmesiyle olusturulan MIPv6, 3. nesil sistemler için gereken hizli ve kesintisiz internet baglantisini desteklemek için iyi bir adaydir. Ancak hattaki gecikmeler ve IP aglar arasinda dolasirken meydana gelebilecek paket kayiplari konusunda sorunsuz çalismadigi görülmüstür. Bu problemleri mümkün oldugunca iyilestiren çözüm önerileri ele alinmistir. Ayrica kablolu ortamlar için tasarlanmis bir veri iletim protokolü olan TCP protokolünün mobil ortamlarda performans düsüklügüne sebep oldugu ortaya çikmistir. Bu çalismada mobil sistemlerde TCP performansini iyilestirecek bazi stratejiler önerilmistir. 10

11 Kaynaklar 1. Sanmateu A., Paint F., M. L.., T. S..,F. P, S. A, B. E.., Seamless Mobility Across IP Networks Using Mobile IP, Computer Networks Journal, 2002 pp Eom S. D., Lee H., Sugano M., Murata M., Miyahara H., Improving TCP Handoff Performance in Mobile IP Based Networks, Computer Communications Journal, 2002 pp Mark W. J., Pan J., Shen X. S., Mobility Support in Hybrid Wireless / IP Networking, Computer Communications Journal, 2003, pp Costa P. X., Hartenstein H., A Simulation Study on the Performance of Mobile IPv6 in a WLAN based Cellular Network, Computer Networks Journal, 2002, pp Seibert H. C., Tobagi F. A., Assessment and Optimization of Schemes for Tracking and Routing to Mobile Users in Packet based Networks, Computer Networks Journal, 2004, pp Donran A., Mobile IP, 7. Seneviratne A., Sarikaya B., Cellular Networks and Mobile Internet, Computer Communications Journal, 1998 pp

12 12

OSI REFERANS MODELI-II

OSI REFERANS MODELI-II OSI REFERANS MODELI-II Ö Ğ R. G Ö R. V O L K A N A L T ı N T A Ş OSI REFERANS MODELI VERİBAĞı KATMANI Veri hattı katmanında, fiziksel katmanda elektronik medyanın üzerinde verilerin nasıl iletileceği ve

Detaylı

İleri Düzey Bilgisayar Ağları

İleri Düzey Bilgisayar Ağları İleri Düzey Bilgisayar Ağları Ders 4 İnternet te Tıkanıklık Denetimi Mehmet Demirci 1 Bugün İnternet te ölçekleme Tıkanıklık denetimi 2 IPv4 yetersiz kalıyor Toplam 2 32 4 milyar adres IP adresleri bloklar

Detaylı

Computer Networks 5. Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D.

Computer Networks 5. Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D. Computer Networks 5 Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D. TCP/IP Modeli TCP/IP, günümüzde en yaygın olarak kullanılan protokol takımıdır ve TCP/IP protokol yığınına (TCP/IP stack) gömülü,

Detaylı

Mobil Internet Protokolleri. Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California

Mobil Internet Protokolleri. Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California Mobil Internet Protokolleri Alper E. Yegin alper@docomolabs-usa.com NTT DoCoMo USA Labs San Jose, California NTT DoCoMo USA Labs, San Jose, CA 4G+ Sun Microsystems, Menlo Park, CA (1997-2001) IPv6 (Solaris

Detaylı

MOBİL İNTERNET PROTOKOLUNDA YÖNLENDİRME ENİYİLEMESİ İLE ELDE EDİLEN BAŞARIM ARTIŞI

MOBİL İNTERNET PROTOKOLUNDA YÖNLENDİRME ENİYİLEMESİ İLE ELDE EDİLEN BAŞARIM ARTIŞI MOBİL İNTERNET PROTOKOLUNDA YÖNLENDİRME ENİYİLEMESİ İLE ELDE EDİLEN BAŞARIM ARTIŞI Birol ÇELİK 1 nci Ordu Komutanlığı Bilgi İşlem Şube Müdürlüğü Üsküdar/Selimiye bcelik@kkk.tsk.mil.tr Demir ÖNER Marmara

Detaylı

DOD / DEPARMENT OF DEFENCE

DOD / DEPARMENT OF DEFENCE DOD / DEPARMENT OF DEFENCE TCP/IP protokol grubunun referans aldığı DoD modeli 4 ayrı katmandan oluşur. Ağ Arayüz Katmanı İnternet Katmanı Aktarım Katmanı Uygulama Katmanı DoD / Deparment of Defence Ağ

Detaylı

Bilgisayar Ağları Computer Networks

Bilgisayar Ağları Computer Networks Bilgisayar Ağları Computer Networks Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bu dersin sunumları, James Kurose, Keith Ross, Computer Networking: A Top-Down Approach 6/e,

Detaylı

İletişim Ağları Communication Networks

İletişim Ağları Communication Networks İletişim Ağları Communication Networks Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bu dersin sunumları, James Kurose, Keith Ross, Computer Networking: A Top-Down Approach

Detaylı

BM 402 Bilgisayar Ağları (Computer Networks)

BM 402 Bilgisayar Ağları (Computer Networks) BM 402 Bilgisayar Ağları (Computer Networks) M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Not: Bu dersin sunumları, ders kitabının yazarları James F. Kurose ve Keith W. Ross tarafından

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2013 2014 GÜZ Yarıyılı 05-06 Kas. 2013 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU DoD / Deparment of Defence TCP/IP protokol grubunun referans aldığı DoD modeli 4 ayrı katmandan

Detaylı

Bölüm 2 : ANAHTARLAMA : DEVRE ANAHTARLAMA. MESAJ ANAHTARLAMA. PAKET ANAHTARLAMA.

Bölüm 2 : ANAHTARLAMA : DEVRE ANAHTARLAMA. MESAJ ANAHTARLAMA. PAKET ANAHTARLAMA. Bölüm 2 : ANAHTARLAMA : DEVRE ANAHTARLAMA. MESAJ ANAHTARLAMA. PAKET ANAHTARLAMA. Türkçe (İngilizce) karşılıklar Devre Anahtarlama (circuit switching) Mesaj Anahtarlama (message switching) Paket Anahtarlama

Detaylı

Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb. kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir.

Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb. kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir. TEMEL AĞ TANIMLARI Ağ Nedir? Birden fazla bilgisayarın iletişimini sağlayan printer vb kaynakları, daha iyi ve ortaklaşa kullanımı sağlayan yapılara denir WAN ve LAN Kavramları Bilgisayarlar ve paylaşılan

Detaylı

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015

BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 BİH 605 Bilgi Teknolojisi Bahar Dönemi 2015 Ders- 12 Bilgisayar Ağları Yrd. Doç. Dr. Burcu Can Buğlalılar Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Katmanları İçerik Bilgisayar ağı nedir? Yerel alan ağları

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı HAFTA VI Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2016 2017 Güz Yarıyılı DoD / Deparment of Defence TCP/IP protokol grubunun referans aldığı DoD modeli 4 ayrı katmandan oluşur. Ağ Arayüz Katmanı İnternet Katmanı Aktarım

Detaylı

Bölüm3 Taşıma Katmanı. Transport Layer 3-1

Bölüm3 Taşıma Katmanı. Transport Layer 3-1 Bölüm3 Taşıma Katmanı Transport Layer 3-1 Bölüm 3: Taşıma Katmanı Amaç: Taşıma katmanı servisleri arkasındaki prensipleri anlamak multiplexing/ demultiplexing (çoklama) Güvenilir data transferi Akış kontrolü

Detaylı

TCP/IP. TCP (Transmission Control Protocol) Paketlerin iletimi. IP (Internet Protocol) Paketlerin yönlendirmesi TCP / IP

TCP/IP. TCP (Transmission Control Protocol) Paketlerin iletimi. IP (Internet Protocol) Paketlerin yönlendirmesi TCP / IP TCP/IP Protokolü TCP/IP TCP/IP nin tarihi ARPANET ile başlayan Internetin tarihidir. Adreslerin dağıtımı NIC (Network Information Center) tarafından yapılır. Türkiye de ise bunu ODTÜ-TUBİTAK yapmaktadır.

Detaylı

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2. İçerik. IP ICMP MAC Tracert

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2. İçerik. IP ICMP MAC Tracert Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2 İçerik IP ICMP MAC Tracert 1 IP Protokolü Ağ katmanı paketlerin kaynaktan hedefe ulaşmasından sorumludur.

Detaylı

BIL321 VERİ İLETİŞİMİ LABORATUVARI

BIL321 VERİ İLETİŞİMİ LABORATUVARI BIL321 VERİ İLETİŞİMİ LABORATUVARI ITS-101A INTERNET EĞİTİM SİSTEMİ TCP/IP HATA KONTROLÜ (ERROR CONTROL) İstanbul Ticaret Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Araş. Gör. Can EYÜPOĞLU HATA KONTROLÜ

Detaylı

KABLOSUZ MESH AĞLAR, YÖNLENDİRME METRİKLERİ VE PROTOKOLLERİ

KABLOSUZ MESH AĞLAR, YÖNLENDİRME METRİKLERİ VE PROTOKOLLERİ KABLOSUZ MESH AĞLAR, YÖNLENDİRME METRİKLERİ VE PROTOKOLLERİ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü İstanbul Üniversitesi ŞAFAK DURUKAN ODABAŞI İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Avcılar Kampüsü, 34320

Detaylı

Bölüm 12: UDP ve TCP. 12.1 UDP (User Datagram Protocol)

Bölüm 12: UDP ve TCP. 12.1 UDP (User Datagram Protocol) Bölüm 12: UDP ve TCP Türkçe (İngilizce) karşılıklar Bağlantısız (connectionless) Connection-oriented (bağlantı temelli) Veri dizisi (data stream) Soket (socket) Alındı (acknowledgment) Üç yollu el sıkışma

Detaylı

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1

İsimler : Köksal İçöz, Çağdaş Yürekli, Emre Uzun, Mustafa Ünsal Numaralar : 040090295, 040080459, 040090275, 040090282 Grup No : E-1 EHB 481 Temel Haberleşme Sistemleri Tasarım ve Uygulamaları 2014-2015 Güz Yarıyılı Proje Aşama Raporu:. Aşama Standardizasyon Çalışmalarını İncelemesi Aşama : Aktivitenin Çıktıları İsimler : Köksal İçöz,

Detaylı

Bilgisayar Programcılığı

Bilgisayar Programcılığı Bilgisayar Programcılığı Uzaktan Eğitim Programı e-bġlg 121 AĞ TEKNOLOJĠLERĠNĠN TEMELLERĠ Öğr. Gör. Bekir Güler E-mail: bguler@fatih.edu.tr Hafta 5: Ağ (Network) katmanı I 4. 1 Giriş 4.2 Sanal devre (virtual

Detaylı

Data Communications. Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. 2. Ağ Modelleri

Data Communications. Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. 2. Ağ Modelleri Veri İletişimi Data Communications Suat ÖZDEMİR Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 2. Ağ Modelleri Ağ Modelleri Bir ağ ğ bir noktadan diğer bir noktaya veri ileten donanım ve yazılımların

Detaylı

Ağ Temelleri. Murat Ozdemir Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanı 15 Ocak 2013. Ref: HNet.23

Ağ Temelleri. Murat Ozdemir Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanı 15 Ocak 2013. Ref: HNet.23 Ağ Temelleri Murat Ozdemir Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanı 15 Ocak 2013 Ref: HNet.23 Ağ Nedir Ağ, iki yada daha fazla cihazın kablolu veya kablosuz olarak birbirleri ile belirli protokoller

Detaylı

Bilgisayar Ağları Computer Networks

Bilgisayar Ağları Computer Networks Bilgisayar Ağları Computer Networks Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bu dersin sunumları, James Kurose, Keith Ross, Computer Networking: A Top-Down Approach 6/e,

Detaylı

Bölüm 8 : PROTOKOLLER VE KATMANLI YAPI: OSI, TCP/IP REFERANS MODELLERİ.

Bölüm 8 : PROTOKOLLER VE KATMANLI YAPI: OSI, TCP/IP REFERANS MODELLERİ. Bölüm 8 : PROTOKOLLER VE KATMANLI YAPI: OSI, TCP/IP REFERANS MODELLERİ. Türkçe (İngilizce) karşılıklar Servis Kalitesi (Quality of Service, QoS) Uçtan-uca (end-to-end) Düğümden-ağa (host-to-network) Bölüm

Detaylı

BILGİSAYAR AĞLARI. Hakan GÖKMEN tarafından hazırlanmıştır.

BILGİSAYAR AĞLARI. Hakan GÖKMEN tarafından hazırlanmıştır. BILGİSAYAR AĞLARI Bilgisayar Ağı Nedir? En az iki bilgisayarın kaynakları ve bilgileri paylaşmak amacıyla çeşitli şekillerde bağlanması sonucu oluşmuş iletişim altyapısına Bilgisayar Ağı denir. Sizce bilgisayar

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı HAFTA VIII Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2016 2017 Güz Yarıyılı DoD Referans Modeli - ARP ARP Address Resulation Protokol ARP Adres Çözümleme Protokolüdür. IP Adresi Donanım Adresi (MAC) DoD Referans Modeli

Detaylı

Yeni Nesil Ağ Güvenliği

Yeni Nesil Ağ Güvenliği Yeni Nesil Ağ Güvenliği Ders 6 Mehmet Demirci 1 Bugün Taşıma katmanı güvenliği (TLS, SSL) İnternet katmanı güvenliği (IPSec) Kablosuz bağlantı güvenliği Güvenlik duvarları 2 SSL/TLS SSL ilk olarak Netscape

Detaylı

Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı ULAK/CSIRT. Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı

Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı ULAK/CSIRT. Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı IPv6 da Bir Sonraki Adım Yazarlar Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı ULAK/CSIRT Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı IPV6 Adresi Aldık Ya Sonra? ADSL vs ile bağlantı IPV4/IPV6 Kurum Personeli Đstemci IPv4

Detaylı

Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask)

Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask) TCP/IP (Devam) Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask) Ağdaki iki bilgisayarın veya cihazın aynı ağda olduklarını anlamalarını sağlar. Sınıf IP adres Ağ No Host No Ağ bit sayısı Host bit sayısı Varsayılan Ağ Maskesi

Detaylı

Prensipler Çoklu ortam uygulamalarının sınıflandırılması Uygulamaların ihtiyaç duyacağı ağ servislerini belirlemek Uygulamaların gerçek zamanlı

Prensipler Çoklu ortam uygulamalarının sınıflandırılması Uygulamaların ihtiyaç duyacağı ağ servislerini belirlemek Uygulamaların gerçek zamanlı İrfan Köprücü Prensipler Çoklu ortam uygulamalarının sınıflandırılması Uygulamaların ihtiyaç duyacağı ağ servislerini belirlemek Uygulamaların gerçek zamanlı olmasından dolayı ayrılan yüksek önceliklerden

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı EKi Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı EKi Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2015 2016 Güz Yarıyılı 22-23 EKi. 2015 Salı, Perşembe Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU OSI modeli sıradüzensel 7 katmandan oluşur. OSI modeli hala geliştirilmekte olmasına rağmen

Detaylı

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2

Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü. Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2 Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Ağları Dersi Lab. 2 İçerik IP ICMP MAC Tracert IP Protokolü Ağ katmanı paketlerin kaynaktan hedefe ulaşmasından sorumludur.

Detaylı

Hazırlayan: Barış Şimşek. Bitirme Çalışması Sunumu. Ocak 2001, Trabzon KTÜ

Hazırlayan: Barış Şimşek. Bitirme Çalışması Sunumu. Ocak 2001, Trabzon KTÜ Hazırlayan: Barış Şimşek Bitirme Çalışması Sunumu Ocak 2001, Trabzon KTÜ Stanford Üniversitesi nde bir öğrenci olan Steve Deering, 1988'de bir proje üzerinde çalışırken multicast'i buldu. Deering bu konudaki

Detaylı

Computer Networks 4. Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D.

Computer Networks 4. Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D. Computer Networks 4 Öğr. Gör. Yeşim AKTAŞ Bilgisayar Mühendisliği A.B.D. OSI Modeli Farklı bilgisayarların ve standartların gelişmesi ile sorunların ortaya çıkması nedeniyle ISO (International Organization

Detaylı

AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) Asimetrik Sayısal Abone Hattı, veri ve ses iletiminin aynı

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM Hafta 7: BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. Kablosuz Ağ Temelleri 2. Kablosuz Bir Ağın Kurulumu 1. Kablosuz Ağ Kurulum Bileşenleri 2. Kablosuz Ağ Destek Araçları 3. Kablosuz Ağ Yapılandırması 1. Kablosuz

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı HAFTA IV Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2016 2017 Güz Yarıyılı Open System Interconnection (OSI) OSI modeli sıradüzensel 7 katmandan oluşur. OSI modeli hala geliştirilmekte olmasına rağmen satıcılar ve standart

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECİOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı Kas Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECİOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2012 2013 GÜZ Yarıyılı 13-14 Kas. 2012 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECİOĞLU Address Resulation Protokol Adres Çözümleme Protokolüdür. IP Adresi Donanım Adresi (MAC) Address

Detaylı

AĞ SĠSTEMLERĠ. Öğr. Gör. Durmuş KOÇ

AĞ SĠSTEMLERĠ. Öğr. Gör. Durmuş KOÇ AĞ SĠSTEMLERĠ Öğr. Gör. Durmuş KOÇ Ağ Ġletişimi Bilgi ve iletişim, bilgi paylaşımının giderek önem kazandığı dijital dünyanın önemli kavramları arasındadır. Bilginin farklı kaynaklar arasında transferi,

Detaylı

VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ

VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ VERĠ HABERLEġMESĠ OSI REFERANS MODELĠ Bölüm-2 Resul DAġ rdas@firat.edu.tr VERİ HABERLEŞMESİ TEMELLERİ Veri İletişimi İletişimin Genel Modeli OSI Referans Modeli OSI Modeli ile TCP/IP Modelinin Karşılaştırılması

Detaylı

22/03/2016. OSI and Equipment. Networking Hardware YİNELEYİCİ (REPEATER) YİNELEYİCİ (REPEATER) Yineleyici. Hub

22/03/2016. OSI and Equipment. Networking Hardware YİNELEYİCİ (REPEATER) YİNELEYİCİ (REPEATER) Yineleyici. Hub OSI and Equipment Networking Hardware Networking hardware may also be known as network equipment or computer networking devices. OSI Layer Uygulama Sunum Oturum Taşıma Ağ Veri İletim Fiziksel Equipment

Detaylı

HAFTA-3 ARP (Address Resolution Protocol) (Adres Çözümleme Protokolü)

HAFTA-3 ARP (Address Resolution Protocol) (Adres Çözümleme Protokolü) HAFTA-3 ARP (Address Resolution Protocol) (Adres Çözümleme Protokolü) BİLİNMESİ GEREKEN BAZI DONANIMLAR SWITCH HUB ROUTER HUB-SWITCH Hub ve Switch bilgisayarları birbirleri ile iletişim kurmak ve birbirine

Detaylı

TRANSPORT KATMANI. Akış kontrolu yapar. Bütün bu işlevleri yerine getiren protokollerden önemlileri şunlardır: 1 *TCP, * UDP, *SPX

TRANSPORT KATMANI. Akış kontrolu yapar. Bütün bu işlevleri yerine getiren protokollerden önemlileri şunlardır: 1 *TCP, * UDP, *SPX TRANSPORT KATMANI İki bilgisayardaki uygulamalar arasındaki iletişimin sağlanması bu katman mekanizmalarıyla olur. Bu katman iletişim kurmak isteyen bilgisayarların sanal olarak iletişim kurmalarını, bu

Detaylı

Internet in Kısa Tarihçesi

Internet in Kısa Tarihçesi TCP/IP Internet in Kısa Tarihçesi İlk geniş alan ağı olan ARPANET 1960 lı yılların ortasında askeri amaçlarla ortaya çıktı. Problem: Nükleer bir savaş esnasında telefon hatlarının çoğunun tahrip olması

Detaylı

Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Ağları - 1 (BİL 403)

Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Ağları - 1 (BİL 403) Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Ağları - 1 (BİL 403) GENEL DERS BİLGİLERİ Öğretim Elemanı : Yrd.Doç. Dr. Birim BALCI Ofis : MUH 310 Ofis Saatleri : Telefon : 0216 626 10

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2013 2014 GÜZ Yarıyılı. 17-18 Ara. 2013 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2013 2014 GÜZ Yarıyılı. 17-18 Ara. 2013 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2013 2014 GÜZ Yarıyılı 17-18 Ara. 2013 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Aktarım katmanında TCP ve olmak üzere iki protokol kullanılır. iletiminde sağlama yapılmadığı

Detaylı

IP ÇOKLUORTAM AĞLARINA GİRİŞ VE HAREKETLİLİK YÖNETİMİ

IP ÇOKLUORTAM AĞLARINA GİRİŞ VE HAREKETLİLİK YÖNETİMİ IP ÇOKLUORTAM AĞLARINA GİRİŞ VE HAREKETLİLİK YÖNETİMİ Suzan Bayhan ve Fatih Alagöz Boğaziçi Üniversitesi, Bilgisayar Müh. http://satlab.cmpe.boun.edu.tr email: bayhan@boun.edu.tr İÇERİK 3G Standartlar

Detaylı

Paket Anahtarlama ve Yönlendirme

Paket Anahtarlama ve Yönlendirme Paket Anahtarlama ve Yönlendirme Paket Anahtarlamanın Prensipleri Devre anahtarlama ses için geliştirilmiştir Kaynaklar belirli bir arama için ayrılır Veri bağlantısı durumunda zamanın çoğu boştur Veri

Detaylı

Protocol Mimari, TCP/IP ve Internet Tabanlı Uygulamalar

Protocol Mimari, TCP/IP ve Internet Tabanlı Uygulamalar Tabanlı Uygulamalar 3. Ders Yrd. Doç. Dr. İlhami M. ORAK Protocol Mimari, TCP/IP ve Internet Tabanlı Uygulamalar İletişimi tamamıyla ortadan kaldırmak için gönderici ile alıcı arasında hiçbir ortak kural

Detaylı

Ağ Protokolleri. Aysel Aksu. Nisan, 2016

Ağ Protokolleri. Aysel Aksu. Nisan, 2016 Ağ Protokolleri Aysel Aksu Nisan, 2016 İçindekiler 1 Giriş................................................ 2 2 AĞ PROTOKOLLERİ....................................... 3 2.1 TCP/IP MİMARİSİ VE KATMANLARI.........................

Detaylı

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM

BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM Hafta 6: IP Adresleme ve Yönlendirme BİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM 1. IP Adresleme ve Alt Ağlar (Subnets) 1. IP Adres Sınıfları 1. A sınıfı Adresler 2. B Sınıfı Adresler 3. C sınıfı Adresler 4. D Sınıfı

Detaylı

IPv6 Güvenliği. Emre YÜCE - TÜBİTAK ULAKBİM 2 Haziran 2010

IPv6 Güvenliği. Emre YÜCE - TÜBİTAK ULAKBİM 2 Haziran 2010 IPv6 Güvenliği Emre YÜCE - TÜBİTAK ULAKBİM 2 Haziran 2010 Sunum İçeriği Kısaca IPv6 IPv6 Saldırı IPv4 ile benzerlik gösteren saldırılar IPv6 ya özgü saldırılar Ağ tarama ve Keşif (Reconnaissance) yöntemleri

Detaylı

Bilgisayar Ağı Nedir?

Bilgisayar Ağı Nedir? Bilgisayar Ağı Nedir? İki veya daha fazla bilgisayarın bir araya gelerek belirli bir protokol altında iletişimde bulundukları yapıya bilgisayar ağı denir. Protokol, ağ bileşenlerinin birbiri ile nasıl

Detaylı

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA

BÖLÜM 7. Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji. Doç. Dr. Serkan ADA BÖLÜM 7 Telekomünikasyon, İnternet ve, Kablosuz Teknoloji Doç. Dr. Serkan ADA Bilgisayar Ağı Nedir? En yalın haliyle ağ, iki veya daha fazla birbirine bağlı bilgisayardan oluşur. Bilgisayar Ağı Nedir?

Detaylı

Uygulama 6. Sunum 5. Oturum 4. Taşıma 3. Ağ 2. Veri iletim 1

Uygulama 6. Sunum 5. Oturum 4. Taşıma 3. Ağ 2. Veri iletim 1 OSI MODELİ OSI Modeli Farklıbilgisayarların ve standartların gelişmesi ile sorunların ortaya çıkması nedeniyle ISO (International Organization for Standardization), OSI(Open Systems Interconnection) modelini

Detaylı

OSPF PROTOKOLÜNÜ KULLANAN ROUTER LARIN MALİYET BİLGİSİNİN BULANIK MANTIKLA BELİRLENMESİ

OSPF PROTOKOLÜNÜ KULLANAN ROUTER LARIN MALİYET BİLGİSİNİN BULANIK MANTIKLA BELİRLENMESİ OSPF PROTOKOLÜNÜ KULLANAN ROUTER LARIN MALİYET BİLGİSİNİN BULANIK MANTIKLA BELİRLENMESİ Resul KARA Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Bölümü Teknik Eğitim Fakültesi Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 81100,

Detaylı

Asıl başlık stili için tıklatın

Asıl başlık stili için tıklatın Asıl başlık stili için tıklatın YEREL BÖLGE NETWORK SİSTEMLERİ (LOCAL AREA NETWORKS) Bölüm-3 Resul DAŞ rdas@firat.edu.tr Yerel Bölge Network Sistemleri Temel LAN Aygıtları Network Aygıtlarının Gelişimi

Detaylı

Çekişme Temelli Ortam Erişimi Algoritmaları Dilim Atama İhtimalleri Karşılaştırması

Çekişme Temelli Ortam Erişimi Algoritmaları Dilim Atama İhtimalleri Karşılaştırması Çekişme Temelli Ortam Erişimi Algoritmaları Dilim Atama İhtimalleri Karşılaştırması Hasan Ferit Enişer İlker Demirkol Boğaziçi Üniversitesi / Türkiye Univ. Politecnica de Catalunya / İspanya 1. MOTİVASYON

Detaylı

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks)

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Ders konuları Ağ kriterleri Ağ topolojileri Ağ türleri Anahtarlama teknikleri

Detaylı

DM-501 Tak-Çalıştır GPRS-UART Köprüsü

DM-501 Tak-Çalıştır GPRS-UART Köprüsü DM-501 Tak-Çalıştır GPRS-UART Köprüsü Temel Bilgiler TCP 2 nokta arası bağlantı + veri akışı sağlar Oturum açmaya dayalıdır Arka planda hata kontrolü ve paketin sağlıklı iletim kontrolü (ACK) yürütür TCP

Detaylı

Firetide. Kablosuz İletişim Sistemleri

Firetide. Kablosuz İletişim Sistemleri Firetide Kablosuz İletişim Sistemleri 2015 1 Firetide Genel Müdürlük - Los Gatos, CA Kablosuz Mesh altyapı ve Geniş Alanlarda kablosuz iletişim uygulamaları sektöründe lider Ortak alanlarda kablosuz video

Detaylı

Yardımcı adresin keşfedilmesi mc adresin kaydedilmesi Yardımcı adrese tünellemenin gerçekleştirilmesi

Yardımcı adresin keşfedilmesi mc adresin kaydedilmesi Yardımcı adrese tünellemenin gerçekleştirilmesi Mobile IP Internet, bilgiye erişim için küresel bir yöntemi sunmasına rağmen çoğunlukla bu erişim sabit bir telefon hattı veya kurumsal bir bağlantı üzerinden sabit bir bilgisayar kullanılarak sağlanmaktadır.

Detaylı

Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı - ULAK/CSIRT. Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı

Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı - ULAK/CSIRT. Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı IPv6 da Bir Sonraki Adım V1.1 Gökhan AKIN ĐTÜ/BĐDB Ağ Grubu Başkanı - ULAK/CSIRT Sınmaz KETENCĐ ĐTÜ/BĐDB Ağ Uzmanı Adnan Menderes Üniversitesi Didim MYO IPV6 Adresi Aldık ya Sonra? IPv4 IPv6 Intranet IPv4

Detaylı

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi 2010. Computers 2010. Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişim ve Ağlar Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişimler Bilgisayar iletişimi, iki veya daha fazla bilgisayarın veya aygıtın

Detaylı

Gateway Load Balancing Protocol (GLBP)

Gateway Load Balancing Protocol (GLBP) Gateway Load Balancing Protocol (GLBP) GLBP, diğer protokollere göre (HSRP,VRRP) daha verimli ve etkilidir [16]. HSRP ve VRRP teknolojilerinde yönlendiriciler yedeklilik açısından aktif-pasif rollerini

Detaylı

TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME

TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME TCP / IP NEDİR? TCP / IP SORUN ÇÖZME İki ya da daha fazla bilgisayarın birbirleriyle haberleşmesi için protokollere ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda Uluslararası Standartlar Organizasyonu

Detaylı

Đstanbul Teknik Üniversitesi Bilgi Đşlem Daire Başkanlığı. 9 Kasim 2007 INET-TR Ankara

Đstanbul Teknik Üniversitesi Bilgi Đşlem Daire Başkanlığı. 9 Kasim 2007 INET-TR Ankara IPV6 TÜNELLEME TEKNĐKLERĐ Gökhan AKIN gokhan.akin@itu.edu.tr Asım GÜNEŞ asim.gunes@itu.edu.tr Đstanbul Teknik Üniversitesi Bilgi Đşlem Daire Başkanlığı 9 Kasim 2007 INET-TR Ankara IPV6 Tünelleme AMAÇ:

Detaylı

IPv4 Teknolojisi ile IPv6 Teknolojisinin Performanslarının Karşılaştırılması

IPv4 Teknolojisi ile IPv6 Teknolojisinin Performanslarının Karşılaştırılması Teknolojisi ile IPv6 Teknolojisinin Performanslarının Karşılaştırılması Melek Soyhan, N. Özlem Ünverdi Yıldız Teknik Üniversitesi, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü, İstanbul meleksoyhan@gmail.com,

Detaylı

Bilgisayar Haberleşmesi ve Ağ Protokolleri. Quality of Service. Fevzi Fatih Çakmak

Bilgisayar Haberleşmesi ve Ağ Protokolleri. Quality of Service. Fevzi Fatih Çakmak Bilgisayar Haberleşmesi ve Ağ Protokolleri Quality of Service Fevzi Fatih Çakmak Outline Quality of Service Nedir? QoS Gerekliliği Trafik Karakteristikleri Quality of Service Modelleri Intserv - Integrated

Detaylı

IPv6 INTERNET PROTOCOL. Hüsnü Demir hdemir at metu.edu.tr

IPv6 INTERNET PROTOCOL. Hüsnü Demir hdemir at metu.edu.tr IPv6 INTERNET PROTOCOL V6 Hüsnü Demir hdemir at metu.edu.tr IPv6 Adres Biçimi : ile ayrılmış, 16-bit onaltılık sayı sistemi ile ifade edilen 128-bit adres biçimi. Onaltılık sayılarda büyük küçük ayrımı

Detaylı

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ

BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ Derleyen: Prof. Dr. Güngör BAL Bölüm 6 Telekomünikasyon ve Ağlar Prensipler ve Öğrenme Hedefleri Etkin haberleşme, organizasyonların başarıları için önemlidir Haberleşme

Detaylı

LINK LAYER PROTOCOL YUNUS EMRE BAYAZIT

LINK LAYER PROTOCOL YUNUS EMRE BAYAZIT LINK LAYER PROTOCOL 2120203375 YUNUS EMRE BAYAZIT Link Layer Protocol Nedir? Bilgisayar ağlarında, Link Layer protokol internet ağ mimarisinde yaygın olarak TCP/IP ismiyle bilinen İnternet Protokol Suitin

Detaylı

2.Bilgisayar Aglari Temelleri

2.Bilgisayar Aglari Temelleri 2.Bilgisayar Aglari Temelleri Iletisim Aglari Yapisal Modeli Bu bolumde bilgisayar aglarinin birbirleri ile olan iletisimi (internetworking) konusunda bazi temel kavramlar hakkinda bilgi verilecektir.

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2014 2015 GÜZ Yarıyılı. 16-17 EKi. 2012 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2014 2015 GÜZ Yarıyılı. 16-17 EKi. 2012 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2014 2015 GÜZ Yarıyılı 16-17 EKi. 2012 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU TCP/IP PROTOKOL GRUBU Protokol belirli bir işi düzenleyen kurallar kümesidir. Ağ protokolleri

Detaylı

Ağ Donanımları NIC. Hub. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Hub. Hub

Ağ Donanımları NIC. Hub. Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Hub. Hub Ağ Donanımları Kartlar NIC, Modem Ağ Cihazları (Aktif Cihazlar) Repeater,, Access Point (Wireless), Transceiver, Bridge, Switch, Router Kablolar (Pasif Cihazlar) Coaxial, STP, UTP, Fiber Konnektörler (Connector)

Detaylı

NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ. Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU

NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ. Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU NETWORK BÖLÜM-4 AĞ TOPOLOJİLERİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ AKHİSAR MESLEK YÜKSEKOKULU Öğr. Gör. MEHMET CAN HANAYLI Topoloji nedir? Kelime anlamı itibarı ile yerleşim planı demektir. Bir ağdaki bilgisayarların

Detaylı

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HAREKET BİLİNÇLİ, GÜVENİLİR TASARSIZ AĞ YÖNLENDİRME PROTOKOLLERİ

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HAREKET BİLİNÇLİ, GÜVENİLİR TASARSIZ AĞ YÖNLENDİRME PROTOKOLLERİ İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HAREKET BİLİNÇLİ, GÜVENİLİR TASARSIZ AĞ YÖNLENDİRME PROTOKOLLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Müh. Fehime TÜFEKÇİOĞLU (504031511) Tezin Enstitüye Verildiği Tarih

Detaylı

WiFi Relay Sayfa 1 / 11. WiFi Relay. Teknik Döküman

WiFi Relay Sayfa 1 / 11. WiFi Relay. Teknik Döküman WiFi Relay Sayfa 1 / 11 WiFi Relay Teknik Döküman WiFi Relay Sayfa 2 / 11 1. ÖZELLĐKLER 100.0mm x 80.0mm devre boyutları 12/24 VDC giriş gerilimi Giriş ve çalışma gerilimini gösteren LED ler 4 adet, 12/24V,

Detaylı

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks)

Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Mobil ve Kablosuz Ağlar (Mobile and Wireless Networks) Hazırlayan: M. Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Ders konuları Kablosuz LAN Teknolojileri Kablolu ve Kablosuz LAN Karşılaştırması

Detaylı

CENG 362 Computer Networks (2005) Midterm Exam 1 Çözümleri

CENG 362 Computer Networks (2005) Midterm Exam 1 Çözümleri CENG 362 Computer Networks (2005) Midterm Exam 1 Çözümleri 1. (20 puan) (Hepsi doğru cevaplanırsa 25 puan) Aşağıda verilen her bir ifade için D (Doğru) veya (anlış) şıklarından birini işaretleyin. Doğru

Detaylı

Hot Standby Router Protocol (HSRP)

Hot Standby Router Protocol (HSRP) Hot Standby Router Protocol (HSRP) HSRP, birden fazla yönlendiricinin veya üçüncü seviye bir anahtarlayıcının son kullanıcıya tek yönlendirici olarak görünmesini sağlayan protokoldür. Birden fazla yönlendirici

Detaylı

Meşrutiyet Caddesi 12/10 06540 Kızılay/ANKARA T: +90 (312) 417 0 254 info@cliguru.com

Meşrutiyet Caddesi 12/10 06540 Kızılay/ANKARA T: +90 (312) 417 0 254 info@cliguru.com ICND1 - Interconnecting Cisco Network Devices-1 1. Basit Ağ oluşturma Ağ Fonksiyonları Ağ Güvenliği Bilgisayardan bilgisayara iletişim modeli TCP/IP's İnternet Katmanı TCP/IP's Taşıma Katmanı Paket İletim

Detaylı

TEMEL NETWORK CİHAZLARI

TEMEL NETWORK CİHAZLARI TEMEL NETWORK CİHAZLARI LAN (Local Area Network); yüksek hızlı, düşük hatalı ve küçük coğrafi alan kaplayan (bir uçtan diğer uca beş bin metreye kadar) ağlardır. Yani LAN; bir binadaki ya da küçük bir

Detaylı

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı EKi Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU

Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı EKi Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2015 2016 GÜZ Yarıyılı 29-30 EKi. 2015 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU TCP/IP PROTOKOL GRUBU Protokol belirli bir işi düzenleyen kurallar kümesidir. Ağ protokolleri

Detaylı

İleri Düzey Bilgisayar Ağları

İleri Düzey Bilgisayar Ağları İleri Düzey Bilgisayar Ağları Ders 1 Ders Tanıtımı ve Giriş Mehmet Demirci Ben kimim? Yrd. Doç. Dr. Mehmet Demirci PhD: Georgia Tech, Ağustos 2013 Tez konusu: Sanal ağlarda yardımcı servislerin tasarımı

Detaylı

Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında...

Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında... Bilgisayar Ağları Bilgisayar Sistemleri ilk ortaya çıktığında... Merkezi yapıya sahip ENIAC (1945) ~167 m² 30 ton IBM 650 (1960) K.G.M Dk.da ~ 74000 işlem 12 yıl kullanılmıştır http://the eniac.com www.kgm.gov.tr

Detaylı

Tarzan: A Peer-to-Peer Anonymizing Network Layer 1 EMRE YESĐRCĐ 2 KONULAR Giriş Anonimlik Nedir? Tasarım ve Hedefler Kural Tanımı Kodlama Sonuç 3 Giriş Tarzan her düğümünde bir karıştırıcı olan bir peer

Detaylı

7 Uygulama 6. Sunum 5 Oturum Taşıma. 4 Ara katman- Yazılım ve donanım arası 3. Ağ Veri iletim. 2 Ağ Grubu-Donanım 1. Fiziksel. Uygulama Grubu-Yazılım

7 Uygulama 6. Sunum 5 Oturum Taşıma. 4 Ara katman- Yazılım ve donanım arası 3. Ağ Veri iletim. 2 Ağ Grubu-Donanım 1. Fiziksel. Uygulama Grubu-Yazılım OSI Modeli Farklı bilgisayarların i l ve standartların gelişmesi ile sorunların ortaya çıkması nedeniyle ISO (International Organization for Standardization), OSI (Open Systems Interconnection) modelini

Detaylı

Hping ile IP, ICMP ve UDP Paketleri Oluşturma

Hping ile IP, ICMP ve UDP Paketleri Oluşturma Hping ile IP, ICMP ve UDP Paketleri Oluşturma Hping -II Huzeyfe ÖNAL 10 Kasım [ Hping yazısının ikinci bölümünde IP, ICMP ve UDP paketlerinin detayları ve hping ile bu protokollere

Detaylı

Ağ Temelleri Semineri. erbil KARAMAN

Ağ Temelleri Semineri. erbil KARAMAN Ağ Temelleri Semineri erbil KARAMAN Gündem 1. 1. İnternet 2. 2. TCP // IP IP 3. 3. Ağ Analizi 4. 4. Ağ Güvenliği internet Yeni Varoluş Habitatı Bilgi Hız Özgürlük Dönüşüm iletişim Alış Veriş İnternet bağlantısı

Detaylı

İÇİNDEKİLER Ön söz... İçindekiler...

İÇİNDEKİLER Ön söz... İçindekiler... İÇİNDEKİLER Ön söz... İçindekiler... 1.BÖLÜM: BASİT BİR AĞ OLUŞTURMAK 1.1.AĞ NEDİR? 1.2.AĞ FONKSİYONLARINI KEŞFETME 1.3.BİR AĞI OLUŞTURAN FİZİKSEL BİLEŞENLER 1.4. BİR AĞIN ÖZELLİKLERİ 1.5. FİZİKSEL VE

Detaylı

Yönlendiriciler ve Yönlendirme Temelleri

Yönlendiriciler ve Yönlendirme Temelleri Yönlendiriciler ve Yönlendirme Temelleri 2/66 Yönlendiricilerin çalışma prensibini öğrenmek. Yönlendirici temellerini tanımlamak. Yönlendirici tablolarını tanımlamak ve kullanımını öğrenmek. 2 1 3/66 Yönlendirme,

Detaylı

İleri Düzey Bilgisayar Ağları

İleri Düzey Bilgisayar Ağları İleri Düzey Bilgisayar Ağları Ders 1 Ders Tanıtımı ve Giriş Mehmet Demirci Ben kimim? Yrd. Doç. Dr. Mehmet Demirci Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü PhD: Georgia Tech, 2013 Tez konusu: Sanal

Detaylı

İleri Düzey Bilgisayar Ağları

İleri Düzey Bilgisayar Ağları İleri Düzey Bilgisayar Ağları Ders 5 İnternet te Ses ve Görüntü Transferi İçerik Dağıtım Ağları ve Eşler Arası Ağlar Mehmet Demirci 1 Bugün Multimedia Streaming İçerik Dağıtım Ağları (CDN) Eşler arası

Detaylı

AĞ TEMELLERI. İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP

AĞ TEMELLERI. İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP AĞ TEMELLERI İSİM SOYİSİM: EMRE BOSTAN BÖLÜM: BİLGİSAYAR PROGRAMCILIĞI ÜNİVERSİTE: NİŞANTAŞI KONU: Konu 5. TCP/IP 1 İÇİNDEKİLER 4.1. İnternet Adresleri 3 4.2. Ip Adresleme 3 4.3. Ip Adresi Çeşitleri 4

Detaylı

IPv4 TEN IPv6 YA GEÇİŞ SÜRECİ İÇİN BÜTÜNSEL BİR YAKLAŞIM

IPv4 TEN IPv6 YA GEÇİŞ SÜRECİ İÇİN BÜTÜNSEL BİR YAKLAŞIM IPv4 TEN IPv6 YA GEÇİŞ SÜRECİ İÇİN BÜTÜNSEL BİR YAKLAŞIM Kenan ERDOĞAN 1 Nursel AKÇAM 2 1,2 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Gazi Üniversitesi, 06570, Ankara e-posta:

Detaylı

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi Computers Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak

Bölüm 9. İletişim ve Ağlar. Bilgisayarların. Discovering. Keşfi Computers Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak İletişim ve Ağlar Bilgisayarların Discovering Keşfi 2010 Computers 2010 Living in a Digital World Dijital Dünyada Yaşamak Hedefler Başarılı iletişim için gerekli olan bileşenlerin amaçlarını açıklamak

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUVARI DENEY 1 Yerel Ağlar (LANs) ve Ethernet ÖN BİLGİ Yerel Ağ ve Ethernet Bilgisayar ağları, yerel ve geniş alan ağları olarak

Detaylı