TÜRKİYE, KÜRT SORUNUNA ÇÖZÜM BULABİLİR Mİ? Karar Vericilerin Önerilerinin Karşılaştırmalı Analizi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKİYE, KÜRT SORUNUNA ÇÖZÜM BULABİLİR Mİ? Karar Vericilerin Önerilerinin Karşılaştırmalı Analizi"

Transkript

1 Sayfa1 TÜRKİYE, KÜRT SORUNUNA ÇÖZÜM BULABİLİR Mİ? Karar Vericilerin Önerilerinin Karşılaştırmalı Analizi Ertan EFEGİL, Doç. Dr. Sakarya Üniversitesi, İİBF Uluslar arası İlişkiler Bölümü Özet Dağlıca ve Aktütün saldırılarının ardından, Kürt sorunu, Türk siyasal hayatında en çok konuşulan konu haline geldi. Hatta Cumhurbaşkanı Gül, sorunun çözümü konusunda ciddi adımların atıldığını açıkladı. Ancak şimdilik fazla ümitli olunmamalıdır. Çünkü sorunun çözümü konusunda tarafların ortak çözüm bulma yönündeki iradelerini görmek gerekmektedir. Özellikle sorunun ortaya çıkışı ile soruna neden olan siyasi, yapısal ve kültürel faktörler bağlamında, DTP ile devlet birimlerinin görüş birliği içerisinde olduğunu söylemek mümkün değildir. Yine de Genelkurmay Başkanlığı, hükümet ve CHP, sorunun çözümü konusunda hemen hemen ortak görüşe sahiptir. Sorunun çözümü yönünde, hükümet, bireysel özgürlüklerin güvence altına alınması, anayasal vatandaşlık kavramının benimsenmesi ve bölgenin sosyo-ekonomik kalkınması için yoğun çaba harcamak zorundadır. Aksi takdirde sorunun çözümsüz kalması büyük olasılık dâhilindedir. Son olarak, DTP nin görüşleri, tüm Kürt halkının taleplerini de yansıtmamaktadır. Kürt halkının kendisini gerçekçi bir şekilde ifade edebilmesi için, siyasi hakların önündeki engeller kaldırılmalıdır. Anahtar Kelimeler Devlet içi çatışmalar, Kürt sorunu, AK Parti, Genelkurmay, PKK, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokratik Toplum Partisi. CAN TURKEY FIND A SOLUTION TO THE KURDISH QUESTION? Comparative Analysis of Proposals of the Decision Makers Abstract Immediately after Daglica and Aktutun attacks by PKK, the Kurdish question became the most spoken issue in the Turkish political life. Even President Gul mentioned that state institutions have taken serious steps in finding a solution. But in order to understand whether they will find a solution, the paper has examined the proposals of related actors in a comparative way. As a result of such an analysis, it is not possible to mention that Democratic Society Party (DSP) and state institutions have a common understanding on the matters of reasons for the emergence of that issue and its structural, political and cultural factors that led to the question. On the other hand the General Staff, government and Peoples Republican Party have supported similar proposals. Consequently on that matter the government has to accept new constitution in which the individual human rights have been put under the legal guarantees and constitutional citizenship concept has been envisaged. It has to spent great efforts to solve socio-economic conditions of the region. Otherwise the question can become a frozen issue. Lastly, concerns of DSP do not truly and wholely reflect the demands of all Kurdish people. Keywords Intra-state conflicts, Kurdish question, Justice and Development Party, General Staff, PKK, People s Republican Party, Democratic Society Party.

2 Sayfa2 Giriş 1990 yılında Sovyetler Birliği nin yıkılması ve Soğuk Savaş Sonrası dönemin başlamasıyla birlikte, devlet-içi çatışmalar, uluslar arası güvenliği tehdit eden yeni unsurlar olarak dünya siyasetinde daha fazla analiz edilen konu haline geldi. Özellikle Somali, Kamboçya, Bosna, Makedonya ve eski Sovyet Cumhuriyetleri gibi çok çeşitli ülkelerde, farklı etnik gruplar ve/veya mezhepler arasında çatışmalar ortaya çıkarken, silahlı güç kullanılarak veya barışçıl yollarla mevcut yapılar ortadan kaldırılırken, yeni bağımsız veya federal devletler kuruldu (Yılmaz, Aralık 2007: 11 37). Uluslar arası sistemde yaşanan bu gelişmeler, uzun yıllardır, bir iç sorun olarak varlığını sürdüren Kürt meselesi nedeniyle, kısa sürede Türkiye nin gündemine de geldi. Özellikle 1990 sonrası dönemde, Irak ta yaşanan gelişmeler, ABD nin müdahaleleri sonrasında bu ülkede kurulan federatif yapı ve Türkiye nin Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerine başlaması, Türk karar vericilerinin ve aydınlarının, Kürt sorunu hakkında eski döneme nazaran daha cesur ve kararlı tartışmalarda bulunmasını ve çözüm önerileri ortaya atmasını teşvik etti. Türk devlet adamlarının, 2007 yılına kadar, kararlı politikalar izlemelerine rağmen (Khosla, Haziran 2001; Heper, 2004:1-36; Laçiner ve Bal, 2004: ; Jung, Mart 1999; Ataman, Bahar 2002; Jung, 2003; Çakmak, 2009; Biner, Aralık 2006: ; Bozarslan, Ekim Kasım 2001: 45 54), sorunun çözümü konusunda arzu edilen netice ortaya çıkmadı. Ancak Kuzey Irak ta Özerk Kürdistan Yönetiminin kurulması ve 2007 yılında PKK nın gerçekleştirdiği Dağlıca ve Aktütün saldırıları, Türk karar vericileri ile askeri kesimi, daha ciddi ve somut fikirler üretmeye itti. Özellikle 2009 yılında, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Tayyip Erdoğan, sorunun çözümüne ilişkin perde arkasında ümit verici gelişmelerin yaşandığı, tüm devlet birimlerinin ortak bir anlayış üzerinde uzlaştığı yönünde açıklamalarda bulundular. Bu açıklamalara, DTP lideri Ahmet Türk ten de destek geldi (Zaman Gazetesi, 18 Mayıs 2009:12; Şafak, 2009:5; Taraf Gazetesi, 30 Mayıs 2009:11; Zaman Gazetesi, 28 Mayıs 2009:19). Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ da, Harp Akademileri Komutanlığı nda yaptığı konuşmasında, Kürt sorununun varlığını kabul ederken, bireysel temelde hakların herkese özgürce tanınması ve etnik kimliklerin alt kimlik olarak yaşatılması yönünde görüşlerini ortaya koyunca, bu ümitler daha da arttı. Ancak Doğu Ergil gibi akademisyenler ise, bu sorunun çözümü konusunda, karar vericilerin açıklamalarına fazla itibar etmemekte ve çözüm yolunda yine de fazla ümitli olmamanın gerektiğini belirtmektedir (Ergil, 2009a:16). Ancak bu konuda somut bir fikir edinebilmek için, ilgili tarafların görüşlerini ve çözüm önerilerini karşılaştırmak, ortak görüşleri tespit etmek ve uzlaşılması mümkün olan ve/veya olmayan noktaları tespit etmek gerekmektedir. Ancak bu şekilde karar vericilerin açıklamalarının gerçeği yansıttığını belirtmek mümkün olacaktır. Mevcut çalışmada, Kürt sorunuyla ilgili olan karar vericilerin (Hükümet, Genelkurmay Başkanlığı, Cumhuriyet Halk Partisi ile Demokratik Toplum Partisi) ve Türk ve Kürt kökenli

3 Sayfa3 aydınların görüşleri ve çözüm önerileri ortaya konulmakta ve ardından bu görüşlerin karşılaştırmalı analizi yapılmaktadır. Böylece karar vericilerin çözüme ne kadar yakın oldukları sorusuna cevap bulunmaktadır. Teorik Çerçeve: Devlet İçi Çatışmaların Çıkış Sebeplerine İlişkin Görüşler Tablo 1: Devlet İçi Çatışmaların Çıkış Sebepleri Faktörler Yapısal Devlet Yapısının Zayıflaması 1 Ayrımcı siyasi kurumlar Örnekler Siyasi Ekonomik Kültürel/Algılama Diğer nedenler Dışlayıcı Ulusal İdeolojiler Gruplar arası siyaset Elitlerin Politikaları Ekonomik Sorunlar Ayrımcı ekonomik yapılar Ekonomik kalkınma ve modernleşme -- istikrarsızlık ve iç çatışmalar Azınlıklara karşı kültürel ayrımcılık Etnik milliyetçilik ve dini radikalizm Etnik gruplar arasında güç dengesinde değişim Fırsatçı siyasetçiler, etnik ve milliyetçi duyguları arttırabilir. Ekonomik ve sosyal sorunlar Michael Keating, Margaret Moore, Michael E. Brown ve Stephen Van Evera gibi akademisyenlerin makalelerinde belirttiği gibi (Keating, 2001; Moore, 2001; Brown, 2001; Evera, 2001), devlet içi çatışmaların çıkmasına, dört temel faktör neden olmaktadır: Yapısal, Siyasi, Ekonomik ve Kültürel/Algılama. Yapısal faktörlere baktığımızda, eski Yugoslavya ve Tacikistan da olduğu gibi, devletin siyasi meşruiyetini/varlığını kaybetmesi, dış yardımların azalması, yolsuzluk, idari yetersizlik, ekonomik kalkınmayı sağlamada yetersizlik, siyasetçiler arasındaki güç mücadelesi, devlet içi bölge liderlerinin bağımsızlık talepleri, devlet kurumları tarafından baskı altında tutulan etnik grupların özerklik talepleri gibi nedenlerden ötürü, mevcut devlet yapısı zayıflamakta ve bu durum devlet içi çatışmaların çıkmasına imkân tanımaktadır. Siyasi faktörler arasında, ayrımcı siyasi kurumlar (bazı etnik grupların ayrıcalıklı konumda bulunması, bazı grupların da yeterli seviyede yönetimde, mahkemelerde, askeri, polis, siyasi partiler ve diğer devlet ve siyasi kurumlarda yer almamaları ve bu durumda devletin 1 Devletler zayıfladığı zaman, bireyler kendilerini güvende hissetmez ve silahlanma girişiminde bulunurlar. Böylece diğerlerinin güvenliğini tehdit ederler. Aynı zamanda etnik azınlıklara sahip devletlerde çatışma riski fazladır.

4 Sayfa4 meşruiyetinin sorgulanması), dışlayıcı ulusal ideolojiler (etnik ayrımcılığa dayalı, milliyetçilik ve vatandaşlık anlayışı), gruplar arası siyaset (gruplarda siyasi, ideolojik, dini veya etnik söylem, abartılı hedefler, güçlü kimlik vurgusu veya çatışmacı stratejiler) ve elitlerin politikaları (etnik çatışmanın, iç sıkıntıları göz ardı etmek amacıyla elitler tarafından kışkırtılması) sıralanmaktadır. Üçüncü sırayı ise, ekonomik nedenler almaktadır. Ekonomik faktörler arasında sayılan işsizlik, enflasyon ve ülke kaynaklarını kullanmada gruplar arası rekabet, farklı gruplar arasında sosyal sürtüşmelere neden olmakta ve bu durumda siyasi çatışmaları teşvik etmektedir. Ayrımcı ekonomik politikalar ise, etnik/kabile temelli ayrımcılığı ve eşit olmayan ekonomik fırsatları öngörmektedir. Toplumdaki ekonomik kalkınma ve modernleşmede, istikrarsızlık ve iç çatışmalara neden olabilmektedir. Çünkü endüstrileşme, değişik sosyal değişimlere, göç ve şehirleşmeye ve mevcut aile ve sosyal yapılarda değişimlere etki etmektedir. Kültürel/Algılama faktörleri ise, diğer faktörler kadar önceliğe sahiptir. Azınlıklara karşı uygulanan kültürel ayrımcılık, bu faktörü oluşturmaktadır. Kültürel ayrımcılıklar arasında, adil olmayan eğitim fırsatları, azınlık dilini kullanma ve öğrenmede kısıtlama, dini özgürlüklere getirilen kısıtlama, azınlıkları asimile etme, grupların tarihsel geçmişleri ve birbirlerine ilişkin olumsuz grup algılamaları ve etnik ve dini nedenlerden ötürü geçmişten gelen nefret sıralanmaktadır. Etnik milliyetçilik, dini aşırılık, etnik gruplar arasındaki güç dengesindeki değişim, fırsatçı siyasetçilerin etnik ve milliyetçi duyguları arttırması ve ekonomik ve sosyal sorunlar gibi faktörlerde, diğer sebepler arasında sayılmaktadır. Akademisyenler, her devlet içi etnik sorunların, yukarıda sıralanan sebepler çerçevesinde, farklı faktörlerin etkisiyle ortaya çıktığını öne sürmektedir. Bu nedenle, her bir devlet içi çatışmanın kendine özgü sebepleri ortaya konulduktan sonra, sorunun çözümüne ilişkin kendisine has model çözüm önerisi belirlenmelidir. Yine de genel olarak pratiğe bakıldığında ayrımcılığa tabi tutulduklarını düşünen etnik gruplar, kimlik ve toprak temelli olarak, yeni sosyal ve siyasi hareketler tanımlarken, kültürel, ekonomik ve siyasi (bağımsızlık veya özerklik gibi) taleplerde bulunmaktadır. Ancak devletler, etnik grupların taleplerinin birçoğunu göz ardı etmektedir. Örneğin, azınlık dillerinin kullanımına ve dini okulların açılmasına izin verilirken, diğer talepleri ret edilmektedir. Her ne kadar çok kültürlülük tezi savunulsa da, devletler, anayasal düzeyde değişiklik yapmakta isteksiz davranmaktadır. Her şeye rağmen, bazen devletler, idari alanda yerel yönetimler ile merkezi otoritenin yetki paylaşımını kabul edebilir, siyasi özerklik tanıyabilir veya bölgesel yönetime daha fazla yetkiler sunabilir.

5 Sayfa5 Hükümetin Kürt Sorunu ve PKK Terörüne İlişkin Politikası Dağlıca ve Aktütün saldırıları sonrasında, Türkiye nin gündemine iyice yerleşen Kürt sorunu ve PKK terörü konularında, devlet kurumlarının düşünce egzersizleri yaptıkları ve mevcut politikalarda düzenlemelere gittikleri net bir şekilde görülmektedir. Daha önce tabu konumunda olan birçok kavram, artık dile getirilmekte ve devlet yetkilileri tarafından açıkça savunulmaktadır. Örneğin, Türkiye deki üst kimlik alt kimlik meselesi, yetkililer tarafından tartışılmakta ve anayasal vatandaşlık kavramının, yeni anayasaya eklenmesi önerilmektedir. Türk üniversitelerinde, Kürdoloji araştırma merkezlerinin kurulması yönünde somut adımlar atılmakta, AK Parti milletvekilleri de, düzenlenen törenlerde, Kürtçe şarkı söylemektedir. Aynı törende, Kültür Bakanı Ertuğrul Günay, çocuklara ve halka, Kürtçe hitap etmiştir. Kürtçe tiyatro oyunlarına izin verilmesi konusu ele alınmakta, devlet kurumları, bölgede görevlendirilmek üzere, Kürtçe bilen din görevlisi, vali ve sağlık memurunu işe almaya hazırlanmaktadır. Belediyelerde Kürtçe dilinin serbestçe hizmet dili olarak kullanılması yönünde düzenlemeler yapılmaktadır. Kültürel temeldeki bu adımlar, aslında gerçekten önceden tahmin edilmesi mümkün olmayan adımlardır. Hatta Genelkurmay Başkanlığı ile Hükümetin, bireysel temelde temel hak ve özgürlüklerin kullanılması yönündeki açıklamaları da, çığır açacak sözler olarak kabul edilmektedir. En azından artık devlet elitleri (özellikle AK parti ve CHP), Kürt sorununu, demokratik hakların ihlali çerçevesinde değerlendirmekte ve bu bağlamda demokratik anlamda herkesin bireysel haklarını güvence altına almaya çalışmaktadır. Tabii, uygulama da bazı sıkıntıların olduğunu kabul etmek gerekmektedir. Ancak bu politikaların, Türkiye yi sorunun çözümü konusunda nihai noktaya götürmesi mümkün görünmemektedir. Çünkü bu politikalarda, devlet yetkilileri, Kürt halkının kimlik konusunda ezilmişlik hissini bir kenara koyarak, siyasi taleplerini de görmezden gelerek, bazı kültürel hakları vererek, sorunu çözülebilir noktaya getirmek istemektedir. Bu anlayış, maalesef bölge halkını fazla memnun etmemektedir (Ete, 2009:20). Aynı zamanda, devlet kurumları, bu politikaların yardımıyla, çatışma ortamından beslenen DTP ve PKK yı, Kürt halkı nezdinde zayıflatmayı arzu etmektedir. Diğer bir ifadeyle, Kürtlerin siyasi taleplerini dikkate almayan hükümet, öncelikle askeri yöntemlerle, PKK nın zayıflatılmasını 2 ve kontrol edilebilir düzeye indirilmesini, ardından sosyo-ekonomik tedbirlerin alınmasını ve son olarak Türkiye nin üniter devlet yapısını, laik, demokratik ve sosyal hukuk devleti ilkesini muhafaza ederek, bireysel hak ve özgürlükleri güvence altına alan yasal düzenlemelerde bulunmayı arzu etmektedir. Fakat 29 Mart 2009 yerel seçimlerinin sonuçları, bu politikanın arzu edilen sonucu vermediğini göstermektedir. 2 Askeri yetkililer, PKK nın zayıflatılması durumunda, Kürtlerin, federasyon ve/veya bağımsızlık taleplerinden vazgeçeceğini düşünmektedir. O nedenle öncelik güvenlik tedbirlerin gündeme alınmasını ve son olarak siyasal hakların konuşulması taraftarıdır.

6 Sayfa6 Bu durumda, devlet, Kürt halkının kendisini mağdur hissetmesini engelleyecek, kendilerini kucaklayan bir politika izlemek zorundadır. Gerçekten devletin temel hedefi, Kürt halkının devlete, topluma ve bu topraklara bağlılığını sağlayacak, kalıcı ve insan temelli politikalar gütmek olmalıdır. Eğer hedefiniz PKK yı bölgede zayıflatmak ise ve bu amaçla politikalar güdülüyorsa, bu politikanın başarı şansı azalmaktadır. Doğu Ergil gibi akademisyenlerin görüşlerine baktığımızda (Ergil, 2009b:16), PKK nın, Kürt halkı tarafından kendi sıkıntılarını ifade edebilecekleri bir mekanizma/oluşum olarak algılandığı anlaşılmaktadır. Ancak devlet, hem Kürt halkı arasında siyasi çoğulculuğu sağlayacak açılımlarda bulunur, hem halkın kendi kimliğini yaşamasına ve geliştirmesine izin verir, hem de bölgenin kendine has koşullarını dikkate alarak, sosyal ve ekonomik kalkınmasına yardımcı olursa, o zaman bölge halkının daha radikal çizgiden daha ılımlı çizgiye kaymasına ve gerçek taleplerini daha net ortaya koymasına yardımcı olacaktır. Bu düşünceyi daha açık bir şekilde anlayabilmek için, karar vericilerin ortaya koyduğu görüşlerin incelenmesi ve bu görüşlerin, Kürt ve Türk kökenli aydınlar tarafından ifade edilen talepler ile karşılaştırılması yararlı olacaktır. Karar Vericilerin Görüşleri ve Çözüm Önerileri Genelkurmay Başkanlığı 3 Tablo 2: Genelkurmay Başkanlığı nın Görüşleri ve Çözüm Önerileri Faktörler Türkiye de etnik çatışmanın varlığını 4 Çözüm Yolları Yapısal - Etnik gruplara karşı asimilasyon politikası izlenmemiştir. - Etnik gruplara karşı ayrımcı politikalar izlenmemiştir. - Siyasi merkezli etnik ayrılıkçı hareket bulunmaktadır. Siyasi - Devletin üniter devlet ve ulus-devlet yapıları tartışılamaz. Kültürel - Birey, toplumsal kimliğini üst/ortak bir kimlik olarak benimseyecek, bireysel kültürel kimliğini ise ikincil kimlik olarak ifade edecektir. - Bireysel temelde temel hak ve özgürlüklerini geliştirmelerine imkân tanınmalı. Sosyal - Halkın sosyal koşulları iyileştirilmeli. Ekonomik - GAP eylem planı hayata geçirilmeli. Askeri - Devam etmeli. ret eden Genelkurmay Başkanlığı na göre, DTP ile PKK nın iddia gibi, 1923 yılından bu yana Kürt vatandaşlarına karşı uygulanmış herhangi bir 3 Görüşleri için bakınız: Dönemin Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök ün Harp Akademileri Açılış Töreninde yaptıkları konuşma (3 Ekim 2005) ve Terörizmle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi Açık Konuşması (28 Haziran 2005), (Erişim tarihi: 2 Haziran 2008); Kara Kuvvetleri Komutanı İlker Başbuğ un Kara Harp Okulunun eğitim döneminin açılış töreninde yaptığı açıklama, 25 Eylül 2006; Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ un, Yıllık Değerlendirme Konuşması (Harp Akademileri Komutanlığı), 14 Nisan Genelkurmay Başkanlığı na göre, etnik çatışmanın olabilmesi için, gruplar arası büyük kültürel farklılıklar, bürokratik kuruluşlarda ve sosyal yapılanmalarda bölünmeler, siyasal haklarda eşitsizlikler ve ülkenin ana konularında farklı görüşler olmalıdır. Ancak Türkiye de böyle bir durum yoktur.

7 Sayfa7 ayrımcılık bulunmamaktadır. Aksine Türkiye deki farklı etnik gruplar arasındaki sosyal, ekonomik ve kültürel etkileşimler, mevcut farklılıkları ortadan kaldırırken, ortak paydaları arttırmıştır. Hatta anayasada, vatandaşların siyasi hak ve yükümlülükleri, etnik temele göre düzenlenmemiştir ve bürokratik kurumlarda, uygulamalarında, etnik temele göre bir ayrımcılık anlayışı benimsememiştir. Aksine herkes, etnik köken ve dini inanç ayrımı yapılmaksızın, eşit siyasal ve sosyal hak ve yükümlülüklere sahiptir. Aynı zamanda, devlet içerisinde farklı etnik gruplar arasında ayrık ve homojen yaşam alanları oluşmamış, aksine birçok etnik grup, aynı coğrafi alanda birlikte yaşama imkânı bulmuştur. Son olarak, Genelkurmay Başkanlığı, DTP nin iddia ettiği gibi, devletin inkâr ve asimilasyon politikası izlediğini ret etmektedir. Çünkü devlet hiçbir zaman homojen ulus oluşturma gayreti içerisinde olmamıştır. Genelkurmay Başkanlığı na göre, Güneydoğu Anadolu da yaşanan sorun, PKK terör örgütünün, etnik temelli ayrılıkçı politika izlemesidir ve PKK, Türkiye nin ulus-devlet ve üniter-devlet yapılarını tehdit etmektedir. Bu nedenle, askeri kesim, PKK ile yürütülecek her türlü siyasi diyaloga karşı çıkmaktadır, çünkü devletin terör grupları ile pazarlık yapması söz konusu olamaz. Askeri kesim, Türk kavramını, bütün alt kimlikleri kapsayan ortak üst kimlik olarak görmekte ve bu kavramın diğer etnik grupların kimliğini asimile etmediğini savunmaktadır. DTP nin kimlik siyasetini tehlikeli gelişme olarak değerlendiren Başkanlık, etnik kimliğin siyasallaşmasının, diğer bir ifadeyle toplumsal siyasal kimlik haline getirilmesinin, devlet siyaset ilişkisinin etnik kimlik üzerinden yapılması anlamına gelmektedir ve bu durumda etnik kimlik üst kimlik haline gelirken, Türkiye nin toprak bütünlüğünü doğrudan tehdit edecektir. Bu nedenle, askeri kesim, alt kimliklerin, anayasal ve yasal çerçevede, kurucu kimlik olarak tanınmasına ve bu kimliklere kolektif (grup) haklarının verilmesine, mevcut anayasal yapıyı tehdit edeceği gerekçesiyle, şiddetle karşı çıkmaktadır. Yine de bireysel temel hak ve özgürlüklerin alt kimlikler tarafından kullanılmasına açık destek vermektedir. Örneğin, Kürtçenin kurslar yoluyla öğrenilmesine olumlu bakmaktadır (Bila, 2008; Bila, 2007a; Bila, 2007b; Radikal Gazetesi, 5 Nisan 2008). Bölgenin sosyal ve ekonomik koşullarının düzeltilmesi gerektiğine vurgu yapan ve bu konuda hükümetin somut projeler üretmesini isteyen askeri kesim, PKK ya af konusuna kesinlikle karşı çıkmaktadır. Mevcut yasalarda yapılacak iyileştirmeler sayesinde, teslim olan PKK militanlarına yeni kimlik verilebileceğini ve kendilerine yeni hayat imkânları tanınabileceğini düşünmektedir. Genelkurmay Başkanlığı, Kırklareli, Şırnak-Silopi ve Van gibi yerleşim yerlerinde, Topluma Kazandırma Merkezlerinin kurulmasını önermektedir. Operasyonların durdurulmasına ise, kesin bir dille karşı çıkmaktadır (Hürriyet Gazetesi, 2009:26; Taraf Gazetesi, 6 Haziran 2009:10).

8 Sayfa8 Hükümet 5 Tablo 3: AK Parti Hükümetinin Çözüm Önerileri Faktörler Çözüm Önerileri Yapısal - Etnik ayrımcılık ve asimilasyon politikası uygulanmamaktadır. - Demokratikleşme ve insan hakları ihlalleri mevcuttur. - Bölge sosyo-ekonomik açıdan geri kalmıştır. Siyasi - PKK, terör örgütüdür. Muhatap alınamaz. - Mevcut siyasi düzen tartışma konusu yapılamaz. Ancak anayasal vatandaşlık hakkı getirilebilir. Kültürel - Bireysel temelde herkes temel hak ve özgürlüklere sahip olmalıdır. Ancak bu haklar, grup (kolektif) haklara dönüşmesine izin verilmemeli. Sosyal - Bölge halkının sosyal koşulları düzeltilmeli. - Eğitim, sağlık hizmetleri gibi hizmetler düzeltilmeli. Ekonomik - GAP eylem planı hayata geçirilmeli. - Bölgenin kendine has ekonomik ve sosyal sorunlarına çözüm bulunmalı. Askeri - PKK zayıflatılması için askeri yöntemler gerekli. AK Parti hükümeti, Genelkurmay Başkanlığı gibi, yapısal anlamda, devletin etnik gruplara karşı asimilasyon ve inkâr politikası uygulamadığını savunmaktadır. Ancak Genelkurmay Başkanlığı nın aksine, sorunun temelinde, demokratikleşme ve insan hakları ihlalleri ile bölgenin sosyo-ekonomik açıdan geri kalmışlığının bulunduğunu belirtmektedir. Bu nedenle hükümet, bir yandan DTP nin savunduğu demokratik özerklik gibi anayasal yapıda yetki paylaşımını öngören bir öneriye sıcak bakmamakta; ancak diğer yandan askeri kesimin aksine, anayasal vatandaşlık kavramını, yeni anayasal düzenlemelere dâhil etmeyi ve Türk kavramını kullanmadan herkesin anayasal anlamda eşitliğini garanti edecek ifadeleri anayasa metnine koymayı planlamaktadır. Hatta hükümet, açıkça Kürt grupları temsilen siyasi partilerin kurulmasına ve siyasi partilerin faaliyetlerinde Kürtçeyi kullanmaların izin verilmesine sıcak bakmaktadır. Siyasi alanda, terör örgütü olarak gördüğü PKK nın devlet kurumları tarafından muhatap alınmasına karşı çıkan yönetim, kültürel alanda, Türkiye deki etnik grupların, bireysel alanda kalmak koşuluyla, kültürel haklarını yaşamasına açıkça destek vermektedir. Ancak bu hakların, grup (kolektif) haklarına dönüşmesine karşı çıkmaktadır. Türkiye vatandaşlığını, üst kimlik ve diğer etnik kimlikleri ise, alt kimlikler olarak algılayan hükümet, herkesin, anadilde konuşmasına, Kürtçe şarkıların söylenmesine, cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülerin 5 Hükümetin görüşleri, Başbakan Erdoğan ın parti grup toplantılarında yaptığı konuşmalar ile gazetelerde çıkan haberlerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Yine de detaylı bilgi için bakınız Efegil, 2008:53-74;

9 Sayfa9 yakınlarıyla Kürtçe konuşmasına, özel kurslarda Kürtçe eğitimin serbest bırakılmasına, TRT- Şeş in kurulmasına, Güneydoğu daki köylere Kürtçe isimlerinin geri verilmesine, belediyelerde Kürtçenin hizmet dili olarak kullanılmasına, Kürtçenin seçmeli ders olarak okutulmasına, özel TV lerde Kürtçe yayının yapılmasına, devlet tiyatrolarında Kürtçe oyunların sergilenmesine, Kürtçe bilen sağlık memuru, din görevlileri ile valilerin, bölgeye atanmasına, camilerde Kürtçe vaazların verilmesine ve devlet üniversitelerinde Kürdoloji Araştırma Merkezlerinin kurulmasına açık destek vermektedir. Zaten bu adımların bir kısmını hayata geçirmiştir. Sosyal alanda ise, bölge halkının eğitim, sağlık ve diğer sosyal koşullarının düzeltilmesi için girişimlerde bulunmaktadır. GAP eylem planını hayata geçirmeyi planlayan hükümet, bölgenin kendisine has ekonomik ve sosyal sorunlarına çözüm bulmayı hedeflemektedir. Askeri yöntemlerden şimdilik vazgeçilmesine sıcak bakmayan hükümet, PKK nın zayıflatılması konusunda, askeri yöntemlerin gerekliliğini düşünmektedir. PKKnın silahsızlandırılması söylemlerini destekleyen hükümet, yine de genel af konusuna sıcak bakmamaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi 6 Tablo 4: Cumhuriyet Halk Partisi nin Çözüm Önerileri Faktörler Çözüm Önerileri Yapısal - Türkiye de etnik ayrımcılık söz konusu değildir. - İnsan hakları ihlalleri bulunmaktadır. O nedenle Kürt sorunu, bir demokrasi ve kalkınma sorunudur. Siyasi - Etnik kimliğini ifade etmek, ulusal bütünlüğe tehdit oluşturmaz. - Üniter yapı ve ulus-devlet yapısı tartışılamaz. - Mevcut düzenin tartışılmasına ve değiştirilmesine karşı. - Teröre ödün verilemez. Kültürel - Bireysel, kültürel haklarına en geniş anlamda sahip çıkılmalıdır. - Kolektif haklar veya Kürtçeyi resmi dil olarak ifade etmek, ayrıştırıcı çözüm teklifidir. Kabul edilemez. Sosyal - Bölge halkının sosyal koşulları düzeltilmeli. Ekonomik - Yerel ekonomik koşulları dikkate alan bölgesel ekonomik kalkınma sağlanmadan ve bölgede sosyal devlet ayağa kaldırılmalı. İşsizlik, yoksullaşma ve eşitsizlik gibi toplumsal yaraya dönüşmüş olan sorunlara kalıcı çözüm bulunamaz. Askeri - PKK nın zayıflatılması için gerekli. - Af, ancak terörün gündemden düşmesi sonrası gündeme gelebilir. Mevcut yasal düzenlemelerde düzeltme olabilir. 6 Görüşleri için bakınız: CHP Genel Sekreter Yardımcısı Algan Hacaloğlu nun Van TV de yaptığı konuşma, 28 Ekim 2008, CHP, Kürt Sorununa Çözüm, Ayrıştırıcı değil, kaynaştırıcı nitelikte olmalıdır, Raporlar, 1 Haziran 2009, CHP nin Doğu ve Güneydoğu Raporu (Ocak 1999), 19 Ocak (Erişim Tarihi: 3 Haziran 2009).

10 Sayfa10 Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), hükümet ve Genelkurmay Başkanlığı gibi, Türkiye de etnik ayrımcılığın söz konusu olmadığını ve tüm etnik grupların eşit haklara sahip bulunduğunu savunmaktadır. Çünkü devletin yapısı, etnik kökene dayalı değildir. Ancak hükümet gibi, CHP de, Kürt sorununun temelinde, demokrasi ihlallerini ve bölgedeki sosyo-ekonomik sıkıntıları görmekte; askeri kesim gibi, sorunu güvenlik temelli sorun olarak algılamamaktadır. Bu nedenle, CHP ye göre, Kürt sorunu, bir demokrasi ve kalkınma sorunudur. Bu sorunun ortaya çıkmasına neden olan faktörleri de şu şekilde sıralamaktadır: Yasakçı hukuk anlayışı, sosyal devlet politikalarına karşı duyarsızlık, iç güvenlik uygulamalarındaki yetersizlikler, bölgedeki feodal yapı, yoksulluk, işsizlik, eşitsizlik, keyfi güvenlik uygulamaları, can güvenliği yetersizliği, insan hakları ihlalleri ve zorunlu köy boşaltmaları gibi. Bu faktörler, bölgede, terör ve şiddet eylemlerini sürekli beslemektedir. Mevcut anayasal düzenin tartışılmasına karşı çıkan CHP, hoşgörü, demokrasi, kültürel çoğulculuk, eşitlik ve bölgesel kalkınma politikaları ile sorunun çözülebileceğini düşünmektedir. Siyasal alanda, CHP, hükümet ile benzer görüşlere sahiptir. Etnik kimliği ifade etmenin, ulusal bütünlüğü zedelemeyeceğini savunan CHP, yine de etnik kimlik üzerinden ülkenin üniter yapısı ile ulus-devlet özelliğinin tartışılmasına açıkça karşı çıkmaktadır. Ancak yerel yönetimlere daha fazla yetki devredilmesinin ve çoğulcu yerel demokrasinin, üniter yapıyı zedelemeyeceğini düşünmektedir. Devletin, etnik kimliklere karşı baskıcı politikalar izleyemeyeceğini belirten CHP, aynı zamanda etnik gruplarında, siyasal kimlik arayışında olmalarını doğru bulmamaktadır. Sonuçta, CHP, etnik duyarlılıkları dikkate alan demokratik çözüm anlayışı taraftarıdır. Kültürel alanda, CHP, hükümet ve Genelkurmay Başkanlığı ile benzer görüşleri savunmaktadır. Herkesin kendi anadilini özgürce kullanmasını, kültürel diyalogun bir parçası olarak gören CHP, resmi dili ise, siyasal birliğin aracı olarak nitelendirmektedir. Bu nedenle, Kürtlerin, kurucu ortak olarak anayasada ifade edilmesini ve Kürtçenin ikinci resmi dil olarak kabul edilmesini ret etmektedir. Çünkü kolektif haklar talep etmek veya Kürtçeyi resmi dil olarak ifade etmek, ayrıştırıcı çözüm teklifi olarak görülmekte ve bu anlayış açıkça kabul edilemez bulunmaktadır. Devletin, sadece resmi dil öğretmesinin ve çocuklara da resmi dilde eğitim ve hizmet vermesinin gerekliliğine vurgu yapan CHP, kamu hizmetlerinin de, resmi dilde yapılması taraftarıdır. Ancak etnik gruplara, bireysel temelde kültürel haklarının en geniş anlamda verilmesine destek vermektedir. Bu bağlamda, CHP, şu adımların atılmasına onay vermektedir: Anadilin serbestçe kullanımı, TV ve radyo yayınlarının yapılması, etnik grupların kendi kültürlerini serbestçe araştırması ve geliştirmesi, kendi anadilinde kitap basması, dergi çıkarması, Kürtçe dili üzerine enstitülerin açılması ve mahkemelerde Kürtçenin serbestçe kullanılması.

11 Sayfa11 Sosyal alanda, CHP, bölgenin sosyal koşullarının acilen düzeltilmesini önermektedir. Bu bağlamda, boşaltılan köy ve mezralara geri dönüşlerin teşvik edilmesini, bölgedeki feodal yapının ortadan kaldırılmasını ve koruculuk sistemine son verilmesini talep etmektedir. Ekonomik alana ilişkin olarak, CHP, yerel ekonomik koşulları dikkate alan bölgesel ekonomik kalkınma sağlanmadan ve bölgede sosyal devlet anlayışı yeniden hâkim kılınmadan, soruna kalıcı çözüm bulunacağına inanmamaktadır. Bölgenin kalkınması için, devletin, pozitif ayrımcılık yapmasını öneren CHP, özel girişimcilere teşvik verilmesini, GAP projelerinin hayata geçirilmesi için girişimlerin hızlandırılmasını istemektedir. PKK yı terör örgütü olarak gören CHP, muhatap alınmasına karşı çıkmakta ve PKK nın zayıflatılması için askeri operasyonların gerekliliğine inanmaktadır. PKK militanlarına genel affın çıkarılmasına onay vermeyen CHP, mevcut yasalarda iyileştirme yapılmasına itiraz etmemektedir. Demokratik Toplum Partisi 7 Tablo 5: DTP nin Çözüm Önerileri Faktörler Çözüm Önerileri Yapısal - Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası. Siyasi - Muhatap, PKK lideri Abdullah Öcalan dır. - Etnisiteye dayalı özerklik. - Kürtlere self-determinasyon hakkı verilmeli. - Etnik yapıya dayalı siyasi partiler kurulmalı. Kültürel - Kürtçe resmi dil olmalı. - Kolektif kültürel haklar tanınmalı. Sosyal - Bölgenin sosyal koşulları düzeltilmeli. Ekonomik - Bölge halkının ekonomik koşulları, kendine özgü şartları dikkate alınarak, düzeltilmeli. Askeri - Karşılıklı olarak silahlar susturulmalı ve siyasi görüşmelere geçilmeli. - Genel af getirilsin. - PKK güçleri af edilsin, sosyal ve siyasi ortama katılımları sağlanmalı, gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı. - PKK siyasallaşmasına olanak sağlanmalı. DTP, PKK ve radikal görüşlere sahip Kürt gruplara 8 göre, devlet kurumlarının aksine, sorunun temelinde, Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası yatmaktadır. Bu nedenle, yıllardır 7 Benzerliklerden ötürü, DTP ye, PKK nın görüşleri ve radikal Kürt kökenli aydınların düşünceleri de dâhil edilmiştir. Görüşleri için bakınız: (International Herald Tribune, 8 Aralık 2004; International Herald Tribune, 20 Mayıs 2008). DTP Parti Tüzüğü ve Programı için bakınız: 8 İbrahim Güçlü, Ümit Fırat, Tarık Ziya Ekinci, Recep Maraşlı, Şükrü Gülmüş, Berivan Aymaz, Kemal Burkay ve Osman Kavala gibi isimler sayılabilir.

12 Sayfa12 mağdur bırakılan Kürtlere anayasal anlamda self-determinasyon hakkının verilmesi ve Kürtler ile Türklerin anayasada kurucu ortak olarak zikredilmesi talep edilmektedir. Güneydoğu da demokratik özerk Kürdistan ın kurulmasını öneren DTP, her ne kadar ayrı devlet, ayrı vatan anlayışlarının olmadığını belirtse de, yine de etnisiteye dayalı özerklik talep etmektedir (Tuğluk, 2009:18). PKK yı, Kürtlerin temsilcisi olarak gören ve Filistin Kurtuluş Örgütü gibi özgürlük hareketi ve Mandela nın partisi gibi betimleyen DTP, sorunun çözümü konusunda, PKK lideri Abdullah Öcalan ın muhatap alınmasını önermekte ve sorunun yapısal çözümü konusunda, İskoçya, Kosova ve Irak taki mevcut anayasal yapıyı örnek göstermektedir. Etnik yapıya dayalı siyasi partilerin kurulmasını teklif eden DTP, görüldüğü gibi, sorunun çözümü konusunda ağırlığı anayasal ve yapısal faktörlere vermektedir. Bu anlayış içerisinde, kültürel alanda, DTP, Kürtçenin ikinci resmi dil olarak kabul edilmesini ve Kürtlere kolektif kültürel hakların tanınmasını istemektedir. Kültürel alanda, DTP nin diğer talepleri şunlardır: Kürtçe (seçmeli olsa da) eğitimde okutulmalı, çok dilli belediyecilik kabul edilmeli, yerel yönetimlere özerklik tanınmalı, Kürtçe basın yayın ve örgütlenme özgürlüğü verilmeli. Bölgedeki sosyal koşulların acilen düzeltilmesi taraftarı olan DTP, bu bağlamda, köye geri dönüşlere olanak sağlanılmasını ve koruculuk sisteminin kaldırılmasını talep etmektedir. Bölgenin koşullarını dikkate alan ekonomik politikaların uygulanması gerektiğini belirten DTPliler, PKK ya genel affın getirilmesini ve PKK ya siyasallaşması konusunda olanakların sağlanmasını istemektedir. Askeri operasyonların ve PKK saldırılarının karşılıklı olarak durdurulmasını talep eden DTP, PKK militanlarına, genel af kapsamında, sosyal ve siyasi ortama katılmaları konusunda kolaylıkların getirilmesi gerektiğini savunmaktadır. Mevcut yasalarda yapılacak düzenlemelerin, PKK nın silahsızlandırılmasına katkı yapmayacağını düşünmektedir (Milliyet Gazetesi, 13 Mayıs 2009:15; Cemal, 2009:17; Düzel, 2009:11). Devlet Dışı Aktörler: Ilımlı Kürt 9 ve Türk 10 Kökenli Aydınlar 11 Tablo 6: Ilımlı Kürt ve Türk Kökenli Aydınların Çözüm Önerileri Faktörler Çözüm Önerileri Yapısal - Bölgedeki sosyo-ekonomik geri kalmışlık ve bireysel kültürel hakların kısıtlanması. - Liberal Kürt aydınlara göre, inkâr ve asimilasyon politikası Bu kişiler arasında, Sertaç Bucak, Şerafettin Elçi, Haşim Haşimi, Sezgin Tanrıkulu ve Nurettin Yılmaz gibi isimler bulunmaktadır. 10 Bu kişiler arasında, Halil Berktay, Can Paker, Ayşe Buğra, Fuat Keyman ve Baskın Oran gibi isimler bulunmaktadır. 11 Bu bölümde, TESEV in hazırladığı Kürt raporu ve Radikal, Zaman gibi gazetelerde çıkan haberler esas alınmıştır (TESEV, Aralık 2008:1-40). 12 Abant ta düzenlenen toplantıda görüşlerini açıklayan gazetesi Cengiz Çandar, Türkiye Cumhuriyeti nin Kürtlerle Türklerin ortak devleti haline gelecek dönüşümün sağlanmasını önermiştir. Türkler ile Kürtlerin kurucu ulus olarak tanınmasını öneren Çandar, Kürtlere selfdeterminasyon hakkının verilmesini istemiştir. Aynı toplantıda konuşan Kürt kökenli aydınlar şu görüşleri gündeme getirdiler: Türk yöneticileri, otoriter milliyetçilik anlayışından uzaklaşmalı, coğrafi anlamda federal bir yapı oluşturulmalı ve asimilasyon politikasından vazgeçilmeli. Kürt aydınlar, PKK yı sorunun bir sonucu olarak görmektedirler. Abant toplantısı hakkında detaylı bilgi için bakınız:

13 Sayfa13 Siyasi - Anayasal vatandaşlık kavramı kabul edilmeli. - Kürtlerin siyasi parti kurmalarına izin verilmeli. Kültürel - Bireysel temelde kültürel haklar tanınmalı. - Yerel özerklik tanınmalı. Yerel yönetimlere yetki devredilmeli. Sosyal - Bölge halkının sosyal koşulları iyileştirilmeli. Ekonomik - Bölgesel kalkınma sağlanmalı. Askeri - Operasyonlar durdurulmalı. - PKK saldırılarına son vermeli. - PKK silahlarını bırakmalı. Genel siyasi af gerekli. Aydınlara göre, Kürt sorunu, etnik temelli kültürel, hukuki, siyasal, sosyal, ekonomik ve psikolojik boyutları olan bir sorundur. Kürt aydınlar ile Türk aydınların bir kısmı, devletin inkâr politikası güttüğünü ve Kürtleri asimile etmek istediğini belirtse de, Türk ve Kürt aydınların bir kısmı da, sorunu, insan hakları ihlali, fakirlik ve geri kalmışlıktan kaynaklanan sosyo-ekonomik bir sorun olarak tanımlamaktadır. Ancak aydınlar, DTP ve PKK gibi, demokratik özerklik gibi bir talebi dile getirmemektedir. Yine de aydınlar, yerel yönetimlere mali ve idari özerklik tanınmasını teklif etmektedir. Fakat siyasi alanda, aydınlar, anayasada, herhangi bir ideolojiye, etnik/dini/mezhepsel/dilsel kimliğe dayanmayan, Türkiye nin çok kültürlü yapısını gözeten bir vatandaşlık tanımının yapılmasını talep etmektedir. Kürtlerin siyasi alanda örgütlenmelerine engel oluşturan dil yasağının kaldırılmasını öneren aydınlar, bu sayede Kürt siyasal hayatında çoğulcu bir ortamın oluşturulmasını arzu etmektedir. Bu nedenle, seçim barajının düşürülmesi istenmektedir. Kültürel alanda, aydınlar, şu adımların atılmasını önermektedir: Bölgedeki kamu hizmetlerinde Kürtçe kullanılabilmeli, anadilde eğitim verilebilmeli, medyada nefret uyandıran ifadelerin kullanılması yasaklanmalı, ders kitaplarında, Kürtlere yönelik yanlış ifadeler kaldırılmalı, Üniversitelerde Kürdoloji Enstitüleri kurulmalı, bölgede görev alacak kamu personeli, Kürtçe bilmeli, halkın bireysel temel hak ve özgürlükleri, anayasal güvence altına alınmalı, Kürtçe özel kurslar açılmalı, Kürtçe radyo ve televizyon yayınına izin verilmeli, yer isimleri yeniden değiştirilmeli, Camilerde Kürtçe vaaz verilmeli ve mahkemelerde Kürtçe tercüman kullanımına olanak sağlanmalı. Ekonomik alanda, aydınlar, GAP projesinin, bölgenin ihtiyaçlarına göre yeniden planlanmasını talep etmektedir. Bu bağlamda, yeni plan, yoksulluk, adaletsiz toprak dağılımı, zorunlu göç, koruculuğun kaldırılması, mevsimlik göç ve köye geri dönüş projesi gibi konuları içermelidir. Bölgeye yönelik özel teşvik sisteminin uygulanmasını savunan aydınlar, altyapı projelerine ağırlık verilmesini, turizmin geliştirilmesini, tarım ve hayvancılığın yeniden canlandırılmasını ve İran, Irak, Suriye ve Ermenistan ile sınır ticaretinin önündeki engellerin kaldırılmasını talep etmektedir. Sosyal alanda ise, aydınlar, yoksullukla mücadele edilmesini, eğitim hizmetlerinin geliştirilmesini, yoksul ve eğitimsiz çocuklara yönelik programların hazırlanmasını, kadınlara yönelik projelerin ortaya konulmasını, koruculuk sisteminin kaldırılmasını, köye geri

14 Sayfa14 dönüşlerin teşvik edilmesini ve zorunlu göç mağdurlarına yönelik pozitif ayrımcılığın izlenmesini önermektedir. PKK konusunda ise, aydınlar, PKKnın saldırılarını ve askeri güçlerinde operasyonlarını durdurmasını istemektedir. PKK militanlarının silahlarını bırakmalarının teşvik edilmesini ve eski PKK militanlarının toplumda yeniden yer edinmelerine yardımcı olunmasını talep eden aydınlar, bu politikaların, genel af kavramı kapsamında, pişman olmalarına bağlı olarak yürütülmemesini önermektedir. Sonuç Tablo 7: Devlet birimlerinin soruna yaklaşımlarının karşılaştırmalı analizi Faktörler Genelkurmay Hükümet CHP Yapısal -Etnik gruplara karşı asimilasyon politikası izlenmemiştir. -Etnik gruplara karşı ayrımcı politikalar izlenmemiştir. -Siyasi merkezli etnik ayrılıkçı hareket bulunmaktadır. -Etnik ayrımcılık ve asimilasyon politikası uygulanmamaktadır. -Demokratikleşme ve insan hakları ihlalleri mevcuttur. -Bölge sosyo-ekonomik açıdan geri kalmıştır. -Türkiye de etnik ayrımcılık söz konusu değildir. -İnsan hakları ihlalleri bulunmaktadır. O nedenle Kürt sorunu, bir demokrasi ve kalkınma sorunudur. Siyasi -Devletin üniter devlet ve ulus-devlet yapıları tartışılamaz. -PKK, terör örgütüdür. Muhatap alınamaz. -Mevcut siyasi düzen tartışma konusu yapılamaz. Ancak anayasal vatandaşlık hakkı getirilebilir. -Etnik kimliğini ifade etmek, ulusal bütünlüğe tehdit oluşturmaz. -Üniter yapı ve ulus-devlet yapısı tartışılamaz. -Mevcut düzenin tartışılmasına ve değiştirilmesine karşı. -Teröre ödün verilemez. Kültürel -Birey, toplumsal kimliğini üst/ortak bir kimlik olarak benimseyecek, bireysel kültürel kimliğini ise ikincil kimlik olarak ifade edecektir. -Bireysel temelde temel hak ve özgürlüklerini geliştirmelerine imkân tanınmalı. -Bireysel temelde herkes temel hak ve özgürlüklere sahip olmalıdır. Ancak bu haklar, grup (kolektif) haklara dönüşmesine izin verilmemeli. -Bireysel, kültürel haklarına en geniş anlamda sahip çıkılmalıdır. -Kolektif haklar veya Kürtçeyi resmi dil olarak ifade etmek, ayrıştırıcı çözüm teklifidir. Kabul edilemez. Sosyal -Halkın sosyal koşulları iyileştirilmeli. -Bölge halkının sosyal koşulları düzeltilmeli. -Eğitim, sağlık hizmetleri gibi hizmetler düzeltilmeli. -Bölge halkının sosyal koşulları düzeltilmeli. Ekonomik -GAP eylem planı hayata geçirilmeli. -GAP eylem planı hayata geçirilmeli. -Yerel ekonomik koşulları dikkate alan bölgesel ekonomik kalkınma

15 Sayfa15 -Bölgenin kendine has ekonomik ve sosyal sorunlarına çözüm bulunmalı. Askeri -Devam etmeli. -PKK zayıflatılması için askeri yöntemler gerekli. sağlanmadan ve bölgede sosyal devlet ayağa kaldırılmalı. İşsizlik, yoksullaşma ve eşitsizlik gibi toplumsal yaraya dönüşmüş olan sorunlara kalıcı çözüm bulunamaz. -PKK nın zayıflatılması için gerekli. -Af, ancak terörün gündemden düşmesi sonrası gündeme gelebilir. Mevcut yasal düzenlemelerde düzeltme olabilir. Cumhurbaşkanı Gül ün ifade ettiği gibi, devlet birimleri arasında, Kürt sorununun çözümü konusunda, genel anlamda bir görüş birliği görülmektedir. Genelkurmay Başkanlığı, Hükümet ve CHP, Kürtlere karşı inkâr ve asimilasyon politikasının izlediğini ret etmektedir. Ancak Genelkurmay Başkanlığı nın aksine, hükümet ve CHP, sorunun temelinde, sosyo-ekonomik geri kalmışlık ile insan hakları ihlalini görmektedir. Anayasal vatandaşlık konusunda, Genelkurmay Başkanlığı açıkça karşı görüş belirtmese de, hükümet ve CHP, bu konuda, anayasal düzenlemelere gidilmesi taraftarıdır. Türkiye nin üniter-devlet ve ulus-devlet yapısı hakkında tartışma yapılmasına şiddetle karşı çıkan her üç kurum, bireysel temelde kültürel hakların her kesime tanınmasını desteklemekte, bölgedeki ekonomik ve sosyal koşulların acilen düzeltilmesi gerektiğini belirtmektedir. PKK ya genel affın getirilmesine karşı çıkan bu kurumlar, askeri yöntemlerin halen daha gerekli olduğunu savunmaktadır. Tablo 8: DTP ile Devlet Birimleri Arasındaki Görüşlerin Karşılaştırmalı Analizi Faktörler Devlet Birimleri DTP Yapısal Siyasi Kültürel Sosyal Ekonomik Askeri -Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası yoktur. -İnsan hakları ihlali ve sosyoekonomik koşullarda geri kalmışlık. -Mevcut üniter-devlet ve ulusdevlet yapısı tartışılamaz. -Anayasal vatandaşlık kavramı kabul edilebilir. -bireysel temelde kültürel haklar tanınmalı. -Bölgenin sosyal koşulları düzeltilmeli. -Bölgenin ekonomik koşulları iyileştirilmeli. -Genel af mümkün değil. -Mevcut yasalar iyileştirilebilir. -Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası. -Muhatap, PKK lideri Abdullah Öcalan dır. -Etnisiteye dayalı özerklik. -Kürtlere self-determinasyon hakkı verilmeli. -Etnik yapıya dayalı siyasi partiler kurulmalı. -Kürtçe resmi dil olmalı. -Kolektif kültürel haklar tanınmalı. -Bölgenin sosyal koşulları düzeltilmeli. -Bölge halkının ekonomik koşulları, kendine özgü şartları dikkate alınarak, düzeltilmeli. -Karşılıklı olarak silahlar susturulmalı ve siyasi görüşmelere geçilmeli. -Genel af getirilsin.

16 Sayfa16 -PKK güçleri af edilsin, sosyal ve siyasi ortama katılımları sağlanmalı, gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı. -PKK siyasallaşmasına olanak sağlanmalı. Devlet birimleri ile DTP arasında, sorunun yapısal, siyasi ve kültürel faktörleri ile PKK ya af konusunda derin görüş ayrılıkları bulunmaktadır. Devlet birimleri, DTP nin aksine, asimilasyon ve inkâr politikasını ret ederken, demokratik özerklik ve kolektif kültürel haklar gibi kavramları benimsememektedir. Bu konuların dışında, PKK yı, Kürt Kurtuluş Hareketi olarak nitelendiren DTP de, PKK militanlarına genel af talep etmekte, PKK nın siyasallaşması için gerekli koşulların oluşturulmasını önermektedir. Bu taleplere de, devlet birimleri kesinlikle karşı çıkmaktadır. Bölgenin ekonomik ve sosyal kalkınması konularında, her iki kesimde benzer görüşleri savunmaktadır. Bireysel temelde atılacak kültürel adımlara da destek vermektedirler. Tablo 9: DTP, Devlet Birimleri ve Aydınlar Arasındaki Görüşlerin Karşılaştırmalı Analizi Faktörler Devlet Birimleri DTP Aydınlar Yapısal -Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası yoktur. -İnsan hakları ihlali ve sosyo-ekonomik koşullarda geri kalmışlık. -Kürt varlığının inkârı ve asimilasyon politikası. -Bölgedeki sosyo-ekonomik geri kalmışlık ve bireysel kültürel hakların kısıtlanması. -Liberal Kürt aydınlara göre, inkâr ve asimilasyon politikası. Siyasi -Mevcut üniter-devlet ve ulus-devlet yapısı tartışılamaz. -Anayasal vatandaşlık kavramı kabul edilebilir. -Muhatap, PKK lideri Abdullah Öcalan dır. -Etnisiteye dayalı özerklik. -Kürtlere selfdeterminasyon hakkı verilmeli. -Etnik yapıya dayalı siyasi partiler kurulmalı. -Anayasal vatandaşlık kavramı kabul edilmeli. -Kürtlerin siyasi parti kurmalarına izin verilmeli. Kültürel -bireysel temelde kültürel haklar tanınmalı. -Kürtçe resmi dil olmalı. -Kolektif kültürel haklar tanınmalı. -Bireysel temelde kültürel haklar tanınmalı. -Yerel özerklik tanınmalı. Yerel yönetimlere yetki devredilmeli. Sosyal -Bölgenin sosyal koşulları düzeltilmeli. -Bölgenin sosyal koşulları düzeltilmeli. -Bölge halkının sosyal koşulları iyileştirilmeli. Ekonomik -Bölgenin ekonomik koşulları iyileştirilmeli. -Bölge halkının ekonomik koşulları, kendine özgü şartları dikkate alınarak, düzeltilmeli. -Bölgesel kalkınma sağlanmalı. Askeri -Genel af mümkün değil. -Mevcut yasalar iyileştirilebilir. -Karşılıklı olarak silahlar susturulmalı ve siyasi görüşmelere geçilmeli. -Genel af getirilsin. -Operasyonlar durdurulmalı. -PKK saldırılarına son vermeli. -PKK silahlarını bırakmalı. Genel siyasi af gerekli.

17 Sayfa17 -PKK güçleri af edilsin, sosyal ve siyasi ortama katılımları sağlanmalı, gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı. -PKK siyasallaşmasına olanak sağlanmalı. Devlet birimleri hariç, DTP ile aydınlar açısından, sorunun temelinde, devletin Kürt varlığını inkâr ve asimilasyon politikası yatmaktadır. Yalnız her üç aktörde, insan hakları ihlalleri ile sosyo-ekonomik geri kalmışlığında soruna olumsuz yönde etki ettiğini kabul etmektedir. Ancak DTP nin aksine, devlet birimleri ile aydınlar, özerklik ve self-determinasyon hakkının tanınmasına karşı çıkmaktadır. Aynı zamanda, devlet birimleri ile aydınlar, bireysel kültürel hakların anayasal güvence altına alınmasını ve anayasal vatandaşlık kavramının benimsenmesini istemektedirler. Taraflar, sosyal ve ekonomik koşulların iyileştirilmesi konusunda benzer görüşleri savunmaktadır. Yalnız PKK konusunda, her üç kesimde, birbirinden farklı yaklaşımlar sergilemektedir. Devlet birimleri, genel affa karşıdır. DTP, lider kadrosu dâhil, her PKK militanına genel affın getirilmesi taraftarıdır. Aydınlar ise, genel affı gerekli görürken, liderlerin af kapsamına alınmasına destek vermemektedir. Tablo 10: Devletin atması gereken adımlar Faktörler Yapısal Siyasi Kültürel Ekonomik Sosyal Askeri Çözüm Önerileri -İnkâr ve asimilasyon politikası. -Bölgenin sosyo-ekonomik geri kalmışlığı ve insan hakları ihlalleri mevcuttur. -Kürt hayatında siyasal çoğulculuk sağlanmalı. -Anayasal vatandaşlık kavramı kabul edilmeli. -Bireysel kültürel haklar, anayasal güvence altına alınmalıdır. -Bölgenin özel koşulları dikkate alınarak, yeni kalkınma programları hazırlanmalı. -Bölgenin sosyal yapısı iyileştirilmeli. -Çatışma ortamına son verilmeli. -PKK liderleri hariç, diğer militanlara af çıkarılabilir. Topluma kazandırmak için gerekli sosyal, ekonomik koşullar düzeltilmeli. Sonuçta, hükümet, Kürt sorununun çözümü konusunda, Kürt halkının kendisini mağdur hisseden yaklaşımını, bölgenin sosyo-ekonomik geri kalmışlığını ve insan hakları ihlallerini dikkate alan politikalar üretmek zorundadır. Sadece PKK yı zayıflatacak ve DTP yi siyasi alanda etkisiz hale getirecek politikalar izlemekten vazgeçmelidir. Aksine Kürt siyasal hayatında çoğulculuğu sağlayarak, DTP ile PKK nın tüm Kürt halkını temsil etmediğini göstermek zorundadır. Ancak bu sayede DTP nin ayrımcı emeller güden politikalarının yumuşatılması konusunda rasyonel adımlar atmış olacaktır.

18 Sayfa18 Bu amaçla, hükümet, anayasal vatandaşlık kavramını benimseyerek, bireysel temelde insan haklarını güvence altına alan yeni bir anayasa oluşturmak zorundadır. Bireysel kültürel hakların tanınması, Kürt varlığının ve kimliğinin geliştirilmesi yönünde atılacak en rasyonel adımı oluşturmaktadır. Bu bağlamda, aydınların önerdiği, CHP ile hükümetin atmayı düşündüğü siyasal ve kültürel tedbirler, bir an önce hayata geçirilmelidir. Eş zamanlı olarak, bölgenin sosyal ve ekonomik yapısı, eş zamanlı olarak, kendine has koşulları dikkate alınarak çözüme kavuşturulmalıdır. Genel af konusunda, aydınların görüşlerine itibar edilmesi gerekmekte ve silahlarını bırakması muhtemel militanların, normal yaşam koşullarına uyum sağlayabilmeleri için ciddi adımların atılması gerekmektedir. PKK nın silahsızlandırılmadığı durumlarda, sorunu tümüyle çözmek mümkün görünmemektedir. Kaynakça Kürt meselesinin çözümüne ilişkin iyi niyetli çabalar var, Zaman Gazetesi, 28 Mayıs 2009, 19. Arar bulur yok ederim, Hürriyet Gazetesi, 4 Haziran 2009, 26. Başbuğ Paşa nın kırmızı çizgileri, Taraf Gazetesi, 6 Haziran 2009, 10. Büyükanıt: Etnik Kimlik İlk Adım, Radikal Gazetesi, 5 Nisan Call for a Peaceful Settlement of the Kurdish Question in Turkey, International Herald Tribune, 20 Mayıs Gelin yeni bir sayfa açalım, Taraf Gazetesi, 30 Mayıs 2009, 11. Kürt sorunu için tarihi çağrı, Zaman Gazetesi, 18 Mayıs 2009, 12. Türk, Kürt sorunu için Kosova Modeli önerdi, Milliyet Gazetesi, 13 Mayıs 2009, 15. What do the Kurds Want in Turkey, International Herald Tribune, 8 Aralık ATAMAN, Muhittin (2002). Leadership Change: Ozal Leadership and Restructuring in Turkish Foreign Policy, Alternatives: Turkish Journal of International Relations, Cilt 1, Sayı 1, Bahar. BİLA, Fikret (2007a). 84. Yılında Cumhuriyetin Kırmızı Çizgisi, Milliyet Gazetesi, 30 Ekim BİLA, Fikret (2007b). Büyükanıt: PKK nın siyasi uzantıları var, Milliyet Gazetesi, 1 Ekim BİLA, Fikret (2008). Org. Başbuğ dan Önemli Mesajlar, Milliyet Gazetesi, 12 Nisan BİNER, Zerrin Özlem (2006). From Terrorist to Repentant: Who is the Victim?, History and Anthropology, Cilt 17, Sayı 4, Aralık, BOZARSLAN, Hamit (2001). Human Rights and the Kurdish Issue in Turkey: , Human Rights Review, Ekim Kasım, BROWN, Michael E. (2001). The causes of internal conflict: an overview, (ed.) Michael E. Brown and others, Nationalism and Ethnic Conflict, Londra: MIT Press. CEMAL, Hasan (2009). Karayılan: PKK artık eski PKK değil, Milliyet Gazetesi, 6 Mayıs 2009, 17. CHP Genel Sekreter Yardımcısı Algan Hacaloğlu nun Van TV de yaptığı konuşma, 28 Ekim 2008, (Erişim tarihi: 3 Haziran 2009). CHP, CHP nin Doğu ve Güneydoğu Raporu (Ocak 1999), 19 Ocak (Erişim Tarihi: 3 Haziran 2009). CHP, Kürt Sorununa Çözüm, Ayrıştırıcı değil, kaynaştırıcı nitelikte olmalıdır, Raporlar, 1 Haziran 2009, (Erişim tarihi: 3 Haziran 2009). ÇAKMAK, Diren (2009). Terörle Mücadele Konusunda Türk Siyasal Elitleri ile Askeri Kesimin Yaklaşımları, yayınlanmamış makalesi. Dönemin Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök ün Harp Akademileri Açılış Töreninde yaptıkları konuşma, 3 Ekim 2005, (Erişim Tarihi: 2 Haziran 2008).

19 Dönemin Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök ün Terörizmle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi Açık Konuşması, 28 Haziran 2005, (Erişim tarihi: 2 Haziran 2008). DÜZEL, Neşe (2009). Operasyon konferans engellemez, Taraf Gazetesi, 27 Nisan 2009, 11. EFEGİL, Ertan (2008). Turkey s New Approaches toward the PKK, Iraqi Kurds and Kurdish Question, Insight Turkey, Cilt 10, Sayı 3, ERGİL, Doğu, (2009a). Kürt Gerçeği nasıl sorun oldu?, Taraf Gazetesi, 22 Mart 2009, 16. ERGİL, Doğu, (2009b). PKK hâlâ varlığını nasıl sürdürüyor?, Taraf Gazetesi, 28 Mart 2009, 16. ETE, Hatem (2009). Kürt sorununda devlet ne düşünüyor?, Zaman Gazetesi, 18 Mayıs 2009, 20. EVERA, Stephen Van (2001). Hypotheses on Nationalism and War, (ed.) Michael E. Brown and others, Nationalism and Ethnic Conflict, Londra: MIT Press. Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ un, Yıllık Değerlendirme Konuşması (Harp Akademileri Komutanlığı), 14 Nisan HEPER, Metin (2004). Turkey between East and West, Institute of European Studies, Paper , JUNG, Dietrich (1999). Turkey at the Crossroads, Copenhagen Peace Research Institute, Mart. JUNG, Dietrich (2003). The Sevres Syndrome: Turkish Foreign Policy and its Historical Legacies, American Diplomacy, Cilt VIII, Sayı 2. Kara Kuvvetleri Komutanı İlker Başbuğ un Kara Harp Okulunun eğitim döneminin açılış töreninde yaptığı açıklama, 25 Eylül 2006, (Erişim Tarihi: 2 Haziran 2008). KEATING, Michael (2001). Nations without states: the accommodation of nationalism in the new state order, (ed.) Michael Keating and John McGarry, Minority Nationalism and the Challenging International Order, Oxford: Oxford University Press. KHOSLA, I.P. (2001). Turkey: The Search for a Role, Strategic Analysis: A Monthly Journal of the IDSA, Cilt XXV, Sayı 3, Haziran. LAÇİNER, Sedat ve İhsan Bal (2004). The Ideological and Historical Roots of the Kurdish Movements in Turkey: Ethnicity, Demography and Politics, Nationalism and Ethnic Politics, Sayı 10, MOORE, Margaret (2001). Globalization, Cosmopolitanism, and Minority Nationalism, (ed.) Michael Keating and John McGarry, Minority Nationalism and the Challenging International Order, Oxford: Oxford University Press. SOLGUN, Cafer, (2009). Kürt sorununun çözümünde PKK faktörü, Taraf Gazetesi, 26 Mart 2009, 16. ŞAFAK, Erdal, (2009). Sonsuza kadar bekleyemeyiz, Sabah Gazetesi, 25 Mart 2009, 5. TESEV, (Aralık 2008). Kürt Sorununun Çözümüne Dair Bir Yol Haritası: Bölgeden Hükümete Öneriler, İstanbul: TESEV Yayınları. TUĞLUK, Aysel (2009). Kürtleri muhatap almadan olmaz, Taraf Gazetesi, 15 Haziran 2009, YILMAZ, Muzaffer Ercan (2007). Intra-State Conflicts in the Post-Cold War Era, International Journal on World Peace, Cilt XXIV, Sayı 4, Aralık, Sayfa19

KÜRT SORUNU VE PKK TERÖRÜ KONUSUNDA, KARAR VERİCİLERİN ÖNERİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ 1

KÜRT SORUNU VE PKK TERÖRÜ KONUSUNDA, KARAR VERİCİLERİN ÖNERİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ 1 KÜRT SORUNU VE PKK TERÖRÜ KONUSUNDA, KARAR VERİCİLERİN ÖNERİLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ 1 Ertan EFEGİL, Doç. Dr. Sakarya Üniversitesi, İİBF Uluslar arası İlişkiler Bölümü eefegil@hotmail.com; eefegil@sakarya.edu.tr.

Detaylı

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER Modern Siyaset Teorisi Dersin Kodu SBU 601 Siyaset, iktidar, otorite, meşruiyet, siyaset sosyolojisi, modernizm,

Detaylı

Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri

Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri Haziran 2015 Seçimlerine Giderken Kamuoyu Dinamikleri Ali Çarkoğlu 5 Mayıs 2015 S. Erdem Aytaç Koç Üniversitesi Saha Araştırmaları Merkezi Araştırmanın Künyesi 49 ilde 2201 katılımcı ile yüz yüze görüşme

Detaylı

KÜRT SİYASETİNDE TARİHİ FIRSAT SÖYLEMİ VE ANALİZİ MAYIS 2009

KÜRT SİYASETİNDE TARİHİ FIRSAT SÖYLEMİ VE ANALİZİ MAYIS 2009 İÇ POLİTİKA KÜRT SİYASETİNDE TARİHİ FIRSAT SÖYLEMİ VE ANALİZİ MAYIS 2009 SARIKONAKLAR İŞ MERKEZİ C. BLOK D.16 AKATLAR İSTANBUL-TÜRKİYE 02123528795-02123528796 www.turksae.com KÜRT SİYASETİNDE TARİHİ FIRSAT

Detaylı

TÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLERİ

TÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLERİ TÜRKİYE NİN AVRUPA BİRLİĞİ İLE İLİŞKİLERİ Türk-İş Dergisi, Ekim-Kasım 2000 Genel Başkan Danışmanı Avrupa Birliği nin kasım ayı içinde yayınlanan iki belgesi, Avrupa Birliği nin Türkiye yi üyeliğe almak

Detaylı

İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SİYASET AKADEMİSİ ANKARA DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİNDE KÜRT VE ERMENİ MESELELERİNİ TARTIŞTI!

İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SİYASET AKADEMİSİ ANKARA DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİNDE KÜRT VE ERMENİ MESELELERİNİ TARTIŞTI! İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SİYASET AKADEMİSİ ANKARA DEMOKRATİKLEŞME SÜRECİNDE KÜRT VE ERMENİ MESELELERİNİ TARTIŞTI! Türkiye nin önemli toplumsal ve politik konularının tartışıldığı İstanbul Aydın Üniversitesi

Detaylı

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR ANAYASANıN TEMEL ILKELERI 2 1. madde Türkiye devleti bir cumhuriyettir. 2. Madde Cumhuriyetin nitelikleri Cumhuriyetçilik Başlangıç ilkeleri Atatürk

Detaylı

ANAYASAMIZI HAZIRLIYORUZ - 5-

ANAYASAMIZI HAZIRLIYORUZ - 5- ANAYASAMIZI HAZIRLIYORUZ - 5- Değerlendirme Raporu Doğrudan ve Temsili Demokrasi Merkezi ve Yerel Yönetimler Şeffaflık www.tkmm.net 1 2 ANAYASAMIZI HAZIRLIYORUZ (Halk konuşuyor, TBMM dinliyor) Türkiye

Detaylı

1. Kavramsal Olarak Terör ve Terörizm...74 A. Tarihsel Süreç İçerisinde Değişen Anlam...76

1. Kavramsal Olarak Terör ve Terörizm...74 A. Tarihsel Süreç İçerisinde Değişen Anlam...76 İçindekiler Giriş...1 Birinci Bölüm: Etnisite ve Milliyetçilik...9 1. Kavramsal Boyut...10 A. Etnisite, Etnik Grup ve Etnik Kimlik...11 B. Millet ve Milliyetçilik...17 2. Kuramsal Tartışmalar...23 A. İlkçi

Detaylı

ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ

ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ 209 ULUSAL VEYA ETNİK, DİNSEL VEYA DİLSEL AZINLIKLARA MENSUP OLAN KİŞİLERİN HAKLARINA DAİR BİLDİRİ Birleşmiş Milletler Genel Kurulu nun 20 Aralık 1993 tarihli ve 47/135 sayılı Kararıyla ilan edilmiştir.

Detaylı

PROF. DR. TANEL DEMİREL

PROF. DR. TANEL DEMİREL PROF. DR. TANEL DEMİREL KİŞİSEL BİLGİLER Uyruğu : Türkiye Cumhuriyeti Cinsiyeti : Erkek Medeni Durumu : Evli Doğum Yeri ve Tarihi : Fatsa/Ordu, 08. 09. 1968 Adres : Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler

Detaylı

ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS 3

ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS 3 KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS 3 - CENTER FOR MIDDLE EASTERN STRATEGIC STUDIES KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS

Detaylı

ORTADOĞU DA BÖLGESEL GELIŞMELER VE TÜRKIYE-İRAN İLIŞKILERI ÇALIŞTAYI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.12, ARALIK 2016

ORTADOĞU DA BÖLGESEL GELIŞMELER VE TÜRKIYE-İRAN İLIŞKILERI ÇALIŞTAYI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.12, ARALIK 2016 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ No.12, ARALIK 2016 TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ NO.12, ARALIK 2016 ORTADOĞU DA BÖLGESEL GELIŞMELER VE TÜRKIYE-İRAN İLIŞKILERI ÇALIŞTAYI 30 Kasım 2016 Çarşamba günü Ortadoğu Stratejik

Detaylı

ULUSAL ÇALIŞTAY SONUÇLARI

ULUSAL ÇALIŞTAY SONUÇLARI ULUSAL ÇALIŞTAY SONUÇLARI 1 Nasıl bir anayasa yapım süreci? Maddeleri değil ilkeleri temel alan Ayırıcı değil birleştirici Uzlaşmaya zorlamayan Uzlaşmazlık alanlarını ihmal etmeyen Mutabakatı değil ortak

Detaylı

ADALET KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ. Adalet yürüyüşü korku zincirini kırdı. Cesaret ve umudu ateşledi.

ADALET KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ. Adalet yürüyüşü korku zincirini kırdı. Cesaret ve umudu ateşledi. 1 ADALET KURULTAYI SONUÇ BİLDİRGESİ Adaletin yok edildiği, korku, endişe ve çaresizlik duygusunun toplumu teslim aldığı bir süreçte milyonlar adalet için yürüdü. Adalet yürüyüşü korku zincirini kırdı.

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS PLANLARI Z ULI5302 ULI5328

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS PLANLARI Z ULI5302 ULI5328 EK: 1/7 SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ 2014-2015 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS PLANLARI ULUSLARARASI İLİŞKİLER BİLİM DALI / PROGRAMI ULUSLARARASI İLİŞKİLER/ TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI I. YARIYIL / GÜZ II. YARIYIL

Detaylı

T.C. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI Basın Bürosu Sayı: 19

T.C. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI Basın Bürosu Sayı: 19 09/04/2010 BASIN BİLDİRİSİ Anayasa değişikliğinin Cumhuriyetin ve demokrasinin geleceği yönüyle neler getireceği neler götüreceği dikkatlice ve hassas bir şekilde toplumsal uzlaşmayla değerlendirilmelidir.

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ

Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XIII KISALTMALAR...XXI TABLOLAR

Detaylı

R A P O R. Doç. Dr. Fatih YARDIMCIOĞLU Arş. Gör. Furkan BEŞEL. Mayıs 2015

R A P O R. Doç. Dr. Fatih YARDIMCIOĞLU Arş. Gör. Furkan BEŞEL. Mayıs 2015 R A P O R 1 Doç. Dr. Fatih YARDIMCIOĞLU Arş. Gör. Furkan BEŞEL Mayıs 2015 Sunuş 4.264 kişi ile yüz yüze görüşme şeklinde yapılan anket bulgularına dayanan bu rapor, Mart- Nisan 2015 tarihinde Sakarya ilinin

Detaylı

DERSİMİZİN TEMEL KONUSU

DERSİMİZİN TEMEL KONUSU DERSİMİZİN TEMEL KONUSU 1 1. TÜRK HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARINI TANIMAK 2. TÜRKIYE DE NELER YAPABİLİRİZ SORUSUNUN CEVABINI BULABİLMEK DERSİN KAYNAKLARI 2 SİZE GÖNDERİLEN MATERYAL: 1. 1982 Anayasası: https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2011.pdf

Detaylı

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ

ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı / Bilgay Duman, ORSAM Ortadoğu Uzmanı / Temmuz - Ağustos 2013 - Sayı: 27 15 Temmuz 2013: Tuzhurmatu olaylarının araştırılması

Detaylı

ANAYASA DEĞĠġĠKLĠKLERĠ HAKKINDA GÖRÜġ VE ÖNERĠLERĠMĠZ

ANAYASA DEĞĠġĠKLĠKLERĠ HAKKINDA GÖRÜġ VE ÖNERĠLERĠMĠZ 5 Aralık 2011 ANAYASA DEĞĠġĠKLĠKLERĠ HAKKINDA GÖRÜġ VE ÖNERĠLERĠMĠZ I.YENĠ BĠR ANAYASA MI? GENĠġ KAPSAMLI BĠR ANAYASA DEĞĠġĠKLĠĞĠ MĠ? Anayasa hazırlığıyla ilgili olarak kamuoyunda önemli bir tartışma yaşanıyor:

Detaylı

İSO Kadın Sanayiciler Platformu 8 MART MANİFESTOSU

İSO Kadın Sanayiciler Platformu 8 MART MANİFESTOSU İSO Kadın Sanayiciler Platformu 8 MART MANİFESTOSU 1- Kadın istihdamı özendirilmeli Sorun: Gelişmiş ülkelerin çoğunda kadınların işgücüne katılım oranları yüzde 60-80 aralığında. Gelişmekte olan ülkelerde

Detaylı

AK PARTi Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan Bosna-Hersek te

AK PARTi Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan Bosna-Hersek te AK PARTi Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan Bosna-Hersek te Mart 25, 2008-12:00:00 AK PARTi Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan Bosna-Hersek te Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bölücü terör örgütüne yönelik

Detaylı

Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. Doğu ERGİL Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Cengiz YILMAZ Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN NİSAN

Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. Doğu ERGİL Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Cengiz YILMAZ Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN NİSAN Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. Doğu ERGİL Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Cengiz YILMAZ Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN NİSAN - 2012 MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi A.Ş. Cinnah Caddesi

Detaylı

Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara Karşı Filistin Halkının Tutumu (Anket)

Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara Karşı Filistin Halkının Tutumu (Anket) Kamuoyu Yoklaması Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara Karşı Filistin Halkının Tutumu (Anket) Vizyon Siyasi Kalkınma Merkezi Vizyon Siyasi Kalkınma Merkezi 2017 1 Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara

Detaylı

ÇALIŞMA HAYATINDA DEZAVANTAJLI GRUPLAR. Şeref KAZANCI Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı MART,2017

ÇALIŞMA HAYATINDA DEZAVANTAJLI GRUPLAR. Şeref KAZANCI Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı MART,2017 ÇALIŞMA HAYATINDA DEZAVANTAJLI GRUPLAR Şeref KAZANCI Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı MART,2017 Dezavantajlı gruplar; işe giriş veya çalışma hayatına devam etmede zorluklarla

Detaylı

Türkiye nin Yeni AB Stratejisi ve Ulusal Eylem Planları

Türkiye nin Yeni AB Stratejisi ve Ulusal Eylem Planları T.C. AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI Türkiye nin Yeni AB Stratejisi ve Özlen Kavalalı Müsteşar Yardımcısı V. 50 yıldan fazla bir geçmişe sahip Türkiye-AB ilişkileri günümüzde her iki tarafın da yararına olan

Detaylı

KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 1

KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 1 Rapor No: 41, Mart 2011 KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 1 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi Center for Mıddle Eastern Strategıc Studıes mezhepçilik Irak

Detaylı

PROF. DR. TANEL DEMİREL ÖZGEÇMİŞ

PROF. DR. TANEL DEMİREL ÖZGEÇMİŞ PROF. DR. TANEL DEMİREL ÖZGEÇMİŞ KİŞİSEL BİLGİLER Uyruğu : Türkiye Cumhuriyeti Cinsiyeti : Erkek Medeni Durumu : Evli Doğum Yeri ve Tarihi : Fatsa/Ordu, 08. 09. 1968 Adres : Siyaset Bilimi ve Uluslararası

Detaylı

Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu..

Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu.. 28 Nisan 2014 Basın Toplantısı Metni ; (Konuşmaya esas metin) Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu.. -- Silahlı Kuvvetlerimizde 3-4 yıldan bu yana Hava Kuvvetleri

Detaylı

Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması. Kadir Has Üniversitesi. Kantitatif Araştırma Özeti 5 Şubat 2014

Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması. Kadir Has Üniversitesi. Kantitatif Araştırma Özeti 5 Şubat 2014 Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması Kadir Has Üniversitesi Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması Kantitatif Araştırma Özeti 5 Şubat 2014 Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması 1 GENEL

Detaylı

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX BIRINCI BÖLÜM ANAYASA HUKUKUNUN KISA KONULARI 1. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar...1 2. Üniter, Federal ve Bölgeli

Detaylı

Eslen: Stratejik İnisiyatif Ayrılıkçılarda

Eslen: Stratejik İnisiyatif Ayrılıkçılarda Eslen: Stratejik İnisiyatif Ayrılıkçılarda Zeynep Fazlılar Açılım sürecinin, ayrılıkçı Kürtlerin siyasi taleplerinin karşılanamaz olduğunu gösterdiğini belirten Tuğgeneral (E) Nejat Eslen; şiddet riskini

Detaylı

ABD İLE YAPTIĞIN GİZLİ ANLAŞMAYI AÇIKLA -(TAMAMI) Çarşamba, 03 Temmuz :11 - Son Güncelleme Perşembe, 04 Temmuz :10

ABD İLE YAPTIĞIN GİZLİ ANLAŞMAYI AÇIKLA -(TAMAMI) Çarşamba, 03 Temmuz :11 - Son Güncelleme Perşembe, 04 Temmuz :10 Gül, ABD ile hizmet sözleşmesi yapmıştır İşçi Partisi Genel Başkanvekili Hasan Basri Özbey, dün Ankara da bir basın toplantısı düzenledi ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ü ABD ile yaptığı gizli anlaşmayı

Detaylı

Yrd.Doç. Dr. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Uluslararası İlişkiler Gazi 2001

Yrd.Doç. Dr. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Uluslararası İlişkiler Gazi 2001 Ünvanı Adı Soyadı Görevi Birimi Bölümü Anabilim Dalı İlgi Alanları Yrd. Doç. Dr. Umut KEDİKLİ Öğretim Üyesi Uluslararası İlişkiler Uluslararası İlişkiler Uluslararası Hukuk Uluslararası Hukuk, Terörizm,

Detaylı

İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ SONUÇ DEKLARASYONU

İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ SONUÇ DEKLARASYONU 18-20 Haziran 2009 İSLAM ÜLKELERİNDE MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM KONGRESİ 1 İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) üyesi 57 ülkeye yönelik düzenlenen İslam Ülkelerinde Mesleki ve Teknik Eğitim Kongresi 18-20 Haziran

Detaylı

DEMOKRASİ VE SAYDAMLIK ENSTİTÜSÜ www.dse.org.tr

DEMOKRASİ VE SAYDAMLIK ENSTİTÜSÜ www.dse.org.tr DEMOKRASİ VE SAYDAMLIK ENSTİTÜSÜ www.dse.org.tr YENİ ANAYASA DEĞİŞİKLİK ÖNERİLERİMİZ (TCBMM Başkanlığı na iletilmek üzere hazırlanmıştır) 31.12.2011 İletişim: I. Anafartalar Mah. Vakıf İş Hanı Kat:3 No:

Detaylı

Türkiye'de "Decentralization" Süreci

Türkiye'de Decentralization Süreci Türkiye'de "Decentralization" Süreci 30 Nisan 2013 Bahçeşehir Üniversitesi İlker Girit Ahmet Ketancı Türkiye'de "Decentralization" Süreci Decentralization Prensipleri Türkiye deki Tarihi Süreç Türkiye

Detaylı

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI

AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve KADIN Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB nin kadın-erkek eşitliği ile ilgili temel ilkeleri AB nin kadın istihdamı hedefi AB de toplumsal cinsiyete duyarlı

Detaylı

ACR Group. NEDEN? neden?

ACR Group. NEDEN? neden? ACR Group NEDEN? neden? CİNSİYET YÜZDE % Kadın Erkek 46,8 53,2 YAŞ - - - - - - 18-25 26-35 20,1 27,6 36-45 46-60 29,4 15,2 60+ 7,7 I. AMAÇ Bu çalışmanın amacı, aylık periyotlar halinde düzenlediğimiz,

Detaylı

Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi

Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi Türk Elitlerinin Türk Dış Politikası ve Türk-Yunan İlişkileri Algıları Anketi Araştırma üç farklı konuya odaklanmaktadır. Anketin ilk bölümü (S 1-13), Türkiye nin dünyadaki konumu ve özellikle ülkenin

Detaylı

Türkiye'de 3 Ay OHAL İlan Edildi

Türkiye'de 3 Ay OHAL İlan Edildi Türkiye'de 3 Ay OHAL İlan Edildi Erdoğan, "OHAL uygulaması kesinlikle demokrasiye, hukuka ve özgürlüklere karşı değildir" dedi. 21.07.2016 / 09:56 Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından

Detaylı

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması

Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması Sosyal Araştırmalar Enstitüsü 1 Kasım 2015 Genel Seçim Sandık Sonrası Araştırması 4 Kasım 2015 Not: bu dosyada iletilen veriler görselleştirilirken slide da belirtilen logo, örneklem bilgisi (n=) ve Ipsos

Detaylı

YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır.

YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır. YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır. Ortak yönetim- birlikte yönetmek anlamına gelir ve içinde yönetimden

Detaylı

SURİYE TÜRKMEN PLATFORMU I. TOPLANTISI ONUR VE ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİ SONUÇ BİLDİRİSİ

SURİYE TÜRKMEN PLATFORMU I. TOPLANTISI ONUR VE ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİ SONUÇ BİLDİRİSİ SURİYE TÜRKMEN PLATFORMU I. TOPLANTISI ONUR VE ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİ SONUÇ BİLDİRİSİ Bismillairrahmanirrahim 1. Suriye de 20 ayı aşkın bir süredir devam eden kriz ortamı, ülkedeki diğer topluluklar gibi

Detaylı

Şafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ. Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık

Şafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ. Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık Şafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XV KISALTMALAR...XXIII TABLOLAR LİSTESİ... XXV GİRİŞ...1 Birinci Bölüm Vatandaşlığın

Detaylı

Çokkültürlü bir Avustralya için Erişim ve Eşitlik. İdari Özet Türkçe

Çokkültürlü bir Avustralya için Erişim ve Eşitlik. İdari Özet Türkçe Çokkültürlü bir Avustralya için Erişim ve Eşitlik İdari Özet Türkçe Avustralya Hükümet hizmetlerinin Avustralya nın kültür ve dil bakımından çeşitlilikler gösteren nüfusuna duyarlılığı üzerine bir araştırma

Detaylı

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri

TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ Mehmet Uçum 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri a. Tartışmanın Arka Planı Ülkemizde, hükümet biçimi olarak başkanlık sistemi tartışması yeni

Detaylı

Kerkük, Telafer, Kerkük...

Kerkük, Telafer, Kerkük... Kerkük, Telafer, Kerkük... P R O F. D R. Ü M İ T Ö Z D A Ğ A L A E D D İ N PA R M A K S I Z BAĞIMSIZ TÜRKMENELİ CUMHURİYETİ Kerkük Krizi ve Türkiye'nin Irak Politikası gerekçelerden vazgeçerek konuyu

Detaylı

İnsanların, sadece insan olması nedeniyle sahip oldukları devredilemez ve vazgeçilemez haklardır.

İnsanların, sadece insan olması nedeniyle sahip oldukları devredilemez ve vazgeçilemez haklardır. İNSAN HAKLARI İNSAN HAKLARI İnsanların, sadece insan olması nedeniyle sahip oldukları devredilemez ve vazgeçilemez haklardır. Bu haklara herhangi bir şart veya statüye bağlı olmadan doğuştan sahip oluruz

Detaylı

TÜRKİYE DE KİMLİKLER, KÜRT SORUNU VE ÇÖZÜM SÜRECİ ALGILAR VE TUTUMLAR

TÜRKİYE DE KİMLİKLER, KÜRT SORUNU VE ÇÖZÜM SÜRECİ ALGILAR VE TUTUMLAR TÜRKİYE DE KİMLİKLER, KÜRT SORUNU VE ÇÖZÜM SÜRECİ ALGILAR VE TUTUMLAR Eylül 2014 1 Proje Yöneticisi: Prof. Dr. Hakan Yılmaz Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Avrupa

Detaylı

ITUC KONGRESİ KARAR TASLAĞI NDA HAK-İŞ İN ÖNERİLERİ KABUL GÖRDÜ

ITUC KONGRESİ KARAR TASLAĞI NDA HAK-İŞ İN ÖNERİLERİ KABUL GÖRDÜ ITUC KONGRESİ KARAR TASLAĞI NDA HAK-İŞ İN ÖNERİLERİ KABUL GÖRDÜ HAK-İŞ Konfederasyonu olarak 24-25 Mayıs 2018 tarihinde Londra da gerçekleştirilen ITUC Genel Kurul kararlarını ele alan, ITUC İcra Kurulu

Detaylı

ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI

ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI ANAYASA DERSĐ (41302150) (2010-2011 GÜZ DÖNEMĐ YILSONU SINAVI) CEVAP ANAHTARI ANLATIM SORULARI 1- Bir siyasal düzende anayasanın işlevleri neler olabilir? Kısaca yazınız. (10 p) -------------------------------------------

Detaylı

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4

TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4 TÜRKİYE SOSYAL, EKONOMİK VE POLİTİK ANALİZ - 4 NİSAN 2012 Araştırmacılar Derneği üyesi olan GENAR, araştırmalarına olan güvenini her türlü denetime ve bilimsel sorgulamaya açık olduğunu gösteren Onur Sözleşmesini

Detaylı

TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI

TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI 2. KAMUDA ÇALIŞAN MÜHENDİS, MİMAR VE VE ŞEHİR PLANCILARININ ÜCRETLERİ VE ÖZLÜK HAKLARI İYİLEŞTİRİLMELİ, EMEKLİLERİN KOŞULLARI İNSANCA YAŞAM DÜZEYİNE ÇEKİLMELİDİR! TMMOB Maden

Detaylı

PROF. DR. TANEL DEMİ REL ÖZGEÇMİ Ş

PROF. DR. TANEL DEMİ REL ÖZGEÇMİ Ş PROF. DR. TANEL DEMİ REL ÖZGEÇMİ Ş Kİ ŞİSEL Bİ LGİ LER Uyruğu : Türkiye Cumhuriyeti Cinsiyeti : Erkek Medeni Durumu : Evli Doğum Yeri ve Tarihi : Fatsa/Ordu, 08. 09. 1968 Adres : Siyaset Bilimi ve Uluslararası

Detaylı

Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları

Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları Devletin Şefleri Cumhurbaşkanları Cumhuriyetin kuruluşu Anadolu insanının iman, namus, bağımsızlık, özgürlük, vatan ve millete sevgi ile bağlılığının inancı ve iradesi ile kendisine önderlik yapan Mustafa

Detaylı

TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI

TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI PollMark Araştırma TÜRKİYE SİYASİ GÜNDEM ARAŞTIRMASI EKİM 2015 Söğütözü Mah. 2178. Sok. No: 2/7 06510 Söğütözü ANKARA Tel: 0 (312) 284 99 00 (Pbx) Fax: 0 (312) 284 66 60 E-mail: info@pollmark.com.tr Ekim

Detaylı

Prof. Dr. Serap Yazıcı

Prof. Dr. Serap Yazıcı Prof. Dr. Serap Yazıcı syazici@bilgi.edu.tr ; Kurtuluş Deresi Cad. Yahya Köprüsü Sok. No:1 Dolapdere 34440 Beyoğlu-İstanbul; Ofis No: 0212 311 52 67 Akademik Özgeçmiş - 1984 de, Ankara Üniversitesi Hukuk

Detaylı

DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK

DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK 2 Takdim Planı Modernleşme Süreci Açısından Devlet Devlet-Toplum İlişkileri Açısından Devlet Teşkilatlanma

Detaylı

JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI GÜVENLİK VE TERÖRİZM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI

JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI GÜVENLİK VE TERÖRİZM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI GÜVENLİK VE TERÖRİZM YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI 1. ve Terörizm (UGT) Yüksek Lisans (YL) Programında sekiz

Detaylı

Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı. Ali SEMİN. BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı

Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı. Ali SEMİN. BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı Orta Doğu Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı Ali SEMİN BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı 56 Stratejist - Temmuz 2017/2 Orta Doğu da genel olarak yaşanan bölgesel kriz ve

Detaylı

TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK

TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK TürkİYE KADIN DERNEKLERİ FEDERASYONU Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu 1976 Yılında kurulmuş ülke genelinde 50.500 üyesi

Detaylı

bireysel özgürlük dayanışma eşit haklar öz saygı katılım

bireysel özgürlük dayanışma eşit haklar öz saygı katılım bireysel özgürlük dayanışma eşit haklar öz saygı katılım Temel haklar Santé Belçika herkese vatandaşlık ve İnsan Haklarına saygıyı temin eden Demokratik Devlet hakka saygıyı temin eder. Devlet, sadece

Detaylı

Kişisel Bilgiler. Adı Soyadı : Abdullah ÇELİK İş Adresi :

Kişisel Bilgiler. Adı Soyadı : Abdullah ÇELİK İş Adresi : Kişisel Bilgiler Adı Soyadı : Abdullah ÇELİK İş Adresi : Harran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Osmanbey Kampüsü Şanlıurfa İş Telefonu : +90 (414) 318 3545 Faks : +90 (414) 318 3534 Fakülte

Detaylı

TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ

TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ TÜRKİYE DE SİYASET VE DEMOKRASİ 12 Eylül Darbesi 1973 seçimlerinden 1980 yılına kadar gerçekleşen seçimlerde tek başına bir iktidar çıkmadığından bu dönem hükümet istikrarsızlığı ile geçen bir dönem olmuştur.

Detaylı

IFLA/UNESCO Çok Kültürlü Kütüphane Bildirisi

IFLA/UNESCO Çok Kültürlü Kütüphane Bildirisi Bu bildiri UNESCO Genel Konferansı nın 35. oturumunda onaylanmıştır. IFLA/UNESCO Çok Kültürlü Kütüphane Bildirisi Çok Kültürlü Kütüphane Hizmetleri: Kültürler Arasında İletişime Açılan Kapı İçinde yaşadığımız

Detaylı

TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI

TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI Editörler Doç.Dr. Gülay Ercins & Yrd.Doç.Dr. Melih Çoban TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI Yazarlar Doç.Dr. Ahmet Talimciler Doç.Dr. Gülay Ercins Doç.Dr. Nihat Yılmaz Doç.Dr. Oğuzhan Başıbüyük Yrd.Doç.Dr. Aylin

Detaylı

Ad Soyad Umut KEDİKLİ İş Telefonu 0 370 4333198/2793 E-mail(ler) kedikliumut@hotmail.com umutkedikli@karabuk.edu.tr

Ad Soyad Umut KEDİKLİ İş Telefonu 0 370 4333198/2793 E-mail(ler) kedikliumut@hotmail.com umutkedikli@karabuk.edu.tr Ad Soyad Umut KEDİKLİ İş Telefonu 0 370 4333198/2793 E-mail(ler) kedikliumut@hotmail.com umutkedikli@karabuk.edu.tr İş Adresi Karabük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler

Detaylı

Türkiye Irak İlişkilerinde Güvenlik ve Radikalleşme

Türkiye Irak İlişkilerinde Güvenlik ve Radikalleşme TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ No.17, MAYIS 2017 Türkiye Irak İlişkilerinde Güvenlik ve Radikalleşme Çalıştayı 12 Mayıs 2017 tarihinde ORSAM ve Irak Ulusal Güvenlik Müsteşarlığı na bağlı Nahrain Araştırmalar

Detaylı

Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu / 11:14

Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu / 11:14 Dünya Basınında OHAL Türkiye'de ilan edilen olağanüstü hal uygulaması dünya basınında geniş yer buldu. 21.07.2016 / 11:14 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı 3 ay süreli OHAL kararı dünya

Detaylı

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler...

3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler... 3 Kasım 2002 Seçimlerine Doğru: Senaryolar ve Alternatifler... Seçime Doğru Giderken Kamuoyu: 3 Kasım 2002 seçimlerine bir haftadan az süre kalmışken, seçimin sonucu açısından bir çok spekülasyon bulunmaktadır.

Detaylı

Yerel Yönetim Vizyonu. Emin Dedeoğlu 16.09.2005, Eskişehir

Yerel Yönetim Vizyonu. Emin Dedeoğlu 16.09.2005, Eskişehir Yerel Yönetim Vizyonu Emin Dedeoğlu 16.09.2005, Eskişehir Yerel Yönetim Vizyonu Slide 2 Yeniden Yapılanma Kamu yönetiminde sorunlar Kötü ekonomik performans Yönetimin hantallaşması, verimsizlik ve etkinsizlik

Detaylı

ULUSAL EĞİTİM PPROGRAMI (UEP) NEDİR?

ULUSAL EĞİTİM PPROGRAMI (UEP) NEDİR? ULUSAL EĞİTİM PPROGRAMI (UEP) NEDİR? Ulusal Eğitim Programı, iki yıllık bir çalışma sonucunda ve çok sayıda akademisyen ve eğitimcinin görüşleri alınarak ülkemiz eğitim sisteminin iyiye ve doğruya dönüşmesi

Detaylı

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem NEDEN Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem YERLi VE MiLLi BiR SiSTEM Türkiye, artık daha büyük. Dünyada söz söyleyen ülkeler arasında. Milletinin refahını artırmaya başladı. Dünyanın en büyük altyapı

Detaylı

Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması. 1 Şubat 2016

Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması. 1 Şubat 2016 Türkiye de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması 1 Şubat 2016 Yöntem ve Künye Araştırma çalışması, 3-10 Aralık 2015 tarihleri arasında, Türkiye 18+ yaş nüfusunu temsil eden 1024 kişiyle, 16 ilin kentsel

Detaylı

Türk bürokrasisinde güç mücadelesi: Muhafazakar blok ve Perinçek grubu

Türk bürokrasisinde güç mücadelesi: Muhafazakar blok ve Perinçek grubu Türk bürokrasisinde güç mücadelesi: Muhafazakar blok ve Perinçek grubu Erdoğan ın güvenlik-istihbarat yapısındaki bu güç mücadelesini nasıl yöneteceği bürokrasinin ve AK Parti nin anayasal yapısının dönüşümünü

Detaylı

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi 1 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu: Gezi Parkından dünyaya yansıyan ses daha fazla özgürlük, daha fazla demokrasi sesidir. Tarih : 15.06.2013 Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu Türkiye de görev yapan yabancı

Detaylı

16 ŞUBAT 2011 CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ ÇETİN SOYSAL IN DİNLEMELERLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI

16 ŞUBAT 2011 CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ ÇETİN SOYSAL IN DİNLEMELERLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI 16 ŞUBAT 2011 CHP İSTANBUL MİLLETVEKİLİ ÇETİN SOYSAL IN DİNLEMELERLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI Değerli Arkadaşlar, Türkiye zor günlerden geçiyor. Ajan filmlerini aratmayan olaylar gün geçmiyor ki gündeme

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ANAYASA HUKUKU Ders No : 0020060018 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 4 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim

Detaylı

Dr. Öğr. Üyesi İsmail SAFİ

Dr. Öğr. Üyesi İsmail SAFİ Dr. Öğr. Üyesi İsmail SAFİ Eğitim: Ph. D., Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, Ankara Üniversitesi, 2005 M. Sc., Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ankara Üniversitesi, 1998 B. S, Kamu Yönetimi, Hacettepe Üniversitesi,

Detaylı

Siyasal Partiler: Kurumsallaşma, Demokrasi ve Reform. Ersin Kalaycıoğlu Sabancı Üniversitesi

Siyasal Partiler: Kurumsallaşma, Demokrasi ve Reform. Ersin Kalaycıoğlu Sabancı Üniversitesi Siyasal Partiler: Kurumsallaşma, Demokrasi ve Reform Ersin Kalaycıoğlu Sabancı Üniversitesi : Kurumsallaşma ve Liderlik Siyasal parti: Halkın desteği sayesinde siyasal iktidarı kullanarak kamu hayatını

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Uluslararası Yönetim UYÖ406 8 3+0 3 5

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Uluslararası Yönetim UYÖ406 8 3+0 3 5 DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Uluslararası Yönetim UYÖ406 8 3+0 3 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Lisans Yüz Yüze / Seçmeli Dersin Koordinatörü

Detaylı

20. RİG TOPLANTISI Basın Bildirisi Konya, 9 Nisan 2010

20. RİG TOPLANTISI Basın Bildirisi Konya, 9 Nisan 2010 T.C. BAŞBAKANLIK AVRUPA BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ Siyasi İşler Başkanlığı 20. RİG TOPLANTISI Basın Bildirisi Konya, 9 Nisan 2010 - Reform İzleme Grubu nun (RİG) 20. Toplantısı, Devlet Bakanı ve Başmüzakerecimiz

Detaylı

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE'DE ORTAK BİR KİMLİK OLARAK "ÖTEKİLİK" İKİNCİ BÖLÜM ARAŞTIRMADA İZLENEN YÖNTEM... 27

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE'DE ORTAK BİR KİMLİK OLARAK ÖTEKİLİK İKİNCİ BÖLÜM ARAŞTIRMADA İZLENEN YÖNTEM... 27 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... 3 ÖNSÖZ... 7 TABLOLAR LİSTESİ... :... :... 13 ŞEKİLLER LİSTESİ... 17 BİRİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE'DE ORTAK BİR KİMLİK OLARAK "ÖTEKİLİK"... 19 İKİNCİ BÖLÜM ARAŞTIRMADA İZLENEN YÖNTEM... 27

Detaylı

İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar Platformu Genel Koordinatörü

İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar Platformu Genel Koordinatörü santralistanbul Küresel Sorunlar Platformu http://www.platformforglobalchallenges.org http://www.twitter.com/pgchallenges http://www.facebook.com/kureselsorunlarplatformu İdris KARDAŞ Küresel Sorunlar

Detaylı

Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi

Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi Eğitimde ve Toplumsal Katılımda Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması Projesi 2005-2008 Gerçekleştirmek istediğimiz hedeflerimiz var... Birleşmiş Milletler Bin Yıl Hedefleri: Tüm kız ve erkek çocuklarının ücretsiz,

Detaylı

IFLA İnternet Bildirgesi

IFLA İnternet Bildirgesi IFLA İnternet Bildirgesi Bilgiye engelsiz erişim özgürlük, eşitlik, küresel anlayış ve barış için temeldir. Bu nedenle, Kütüphane Dernekleri Uluslararası Federasyonu (IFLA) belirtir ki: Düşünce özgürlüğü,

Detaylı

KADINA ŞİDDET SAATLİ BOMBA MI? ERAY KARINCA

KADINA ŞİDDET SAATLİ BOMBA MI? ERAY KARINCA KADINA ŞİDDET SAATLİ BOMBA MI? ERAY KARINCA Kadına yönelik şiddetin temelinde erkekle kadın arasındaki eşitsiz güç ilişkisine bağlı olarak ortaya çıkan cinsiyet eşitsizliği vardır. Yapılan tüm çalışmalara

Detaylı

Dr. Zerrin Ayşe Bakan

Dr. Zerrin Ayşe Bakan Dr. Zerrin Ayşe Bakan I. Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Yeni Güvenlik Teorilerine Bir Bakış: Soğuk Savaş'ın bitimiyle değişen Avrupa ve dünya coğrafyası beraberinde pek çok yeni olgu ve sorunların doğmasına

Detaylı

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık anlayışı

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık anlayışı DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ Furkan Güldemir, Okan Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Tarihsel Süreç Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık

Detaylı

ARAŞTIRMA GRUBU. Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Doğu ERGİL Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN MAYIS - 2011

ARAŞTIRMA GRUBU. Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Doğu ERGİL Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN MAYIS - 2011 ARAŞTIRMA GRUBU Prof. Dr. Özer SENCAR Prof. Dr. İhsan DAĞI Prof. Dr. Doğu ERGİL Dr. Sıtkı YILDIZ Dr. Vahap COŞKUN MAYIS - 2011 Bu rapor Mayıs-2011 araştırmasının II. kısmıdır. Araştırmanın bu kısmında;

Detaylı

T.C. ADALET BAKANLIĞI Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü TOPLANTI RAPORU

T.C. ADALET BAKANLIĞI Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü TOPLANTI RAPORU T.C. ADALET BAKANLIĞI Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü TOPLANTI RAPORU TOPLANTININ ADI :"Etkili ve Profesyonel bir Adalet Akademisine DoğruProjesi "RTA Başkanlığı Alman Heyetin hâkim ve savcı adayı alım

Detaylı

Merakla Beklenen Anket Sonuçları Açıklandı

Merakla Beklenen Anket Sonuçları Açıklandı Merakla Beklenen Anket Sonuçları Açıklandı Marpoll Kamuoyu Araştırma Şirketi genel Başkanı Selim Işık tarafından açıklanan raporda çok dikkat çekici sonuçlar elde edildi. Raporun Kahramanmaraş Onikişubat

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. 1995 Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası nın Kurduğu Hükümet Rejimi (1998)

ÖZGEÇMİŞ. 1995 Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası nın Kurduğu Hükümet Rejimi (1998) ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı Oktay Uygun 2. Doğum Tarihi 18. 01. 1963 3. Unvanı Profesör 4. Öğrenim Durumu Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Hukuk Fakültesi İstanbul Üniversitesi 1985 Yüksek Lisans Kamu Hukuku

Detaylı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi nde düzenlenen basın toplantısında konuştu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi nde düzenlenen basın toplantısında konuştu Cumhurbaşkanı Erdoğan, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi nde düzenlenen basın toplantısında konuştu Ağustos 21, 2017-1:53:00 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevi'nde

Detaylı

İNSAN HAKLARI DERNEĞİ 2017 YILI İLK 6 AY DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİ RAPORU -BİLANÇO-

İNSAN HAKLARI DERNEĞİ 2017 YILI İLK 6 AY DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİ RAPORU -BİLANÇO- İNSAN HAKLARI DERNEĞİ 2017 YILI İLK 6 AY DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİ RAPORU -BİLANÇO- 21 TEMMUZ 2017 İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ -AÇIKLAMA- Bu raporda yer alan veriler ve verilere

Detaylı

Atilla NALBANT ÜNİTER DEVLET. Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye

Atilla NALBANT ÜNİTER DEVLET. Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye Atilla NALBANT ÜNİTER DEVLET Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye İçindekiler Sunuş (İkinci Baskı)...V Sunuş (İlk Baskı)...VII İçindekiler... IX Kısaltmalar...XVII Giriş...1 Birinci Kısım MERKEZ-ÇEVRE İLİŞKİSİ

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ 2014 2015 ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2. DERS SAATİ 15.09.2014 TANIŞMA DERSİ TANIŞMA DERSİ 17.09.2014 22.09.2014

Detaylı