HATAY İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 HATAY İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 2016

2 GENEL BİLGİLER Sahip olduğu verimli toprakları ve çok uygun iklim şartları İlimizde tarım stratejik sektörlerden biridir. GSYİH ya yaptığı katkı bakımından sektör payı % 16 dır. İlimizde toplam istihdamdaki payı ise % 29 dur. Hatay ili TL tarımsal üretim değeri ile Türkiye sıralamasında 20 nci sıradadır. (TÜİK 2014) İlimizin toplam hektar arazi varlığının hektarını (%47) tarım alanları oluşturmaktadır. Devlet yatırımları ile hektar (%33) alan sulanmakta olup, tarım alanlarının %63 ünde sulu tarım yapılmaktadır. TARIM ARAZİSİ ALANI (Ha) ORANI % Tarla Arazisi Zeytinlik Arazisi Sebzecilik Arazisi Meyvelik Arazisi Bağ Arazisi TOPLAM

3 BİTKİSEL ÜRETİM ÜRÜN ADI ÜRETİM ALANI TARIM ALANINA ÜRETİM (Da) ORANI (%) MİKTARI (Ton) Buğday Zeytin Pamuk Narenciye Mısır (Dane) TÜİK rakamlarına göre; Maydanoz, Dereotu, Soğan (taze) ve Pazı üretiminde Türkiye 1.si, Trabzon Hurması, Erik ve Marul (Göbekli) üretiminde Türkiye 2.si, Zeytin, Pamuk, Narenciye ve Havuç üretiminde Türkiye 3.südür.

4 HAYVANSAL ÜRETİM VE SU ÜRÜNLERİ GÖSTERGELER 2015 Büyükbaş Hayvan (Baş) Küçükbaş Hayvan (Baş) Kanatlı Hayvan (Adet) Kovan (Adet) Bal Üretimi (Kg/Yıl) Et Üretim Miktarı (Ton/Yıl) Süt Üretim Miktarı (Ton/Yıl) Et Üretiminin Ekonomik Değeri (Milyon /Yıl) 195 Süt Üretiminin Ekonomik Değeri (Milyon /Yıl) 177 Sahil şeridi 186 km olan Hatay ilinde 4 adet balıkçı barınağı, 450 balıkçı gemisi olup 12 metreden büyük gemi sayısı 68, 12 metreden küçük gemi sayısı 382 adettir. Su Ürünleri sektöründe geçimini sağlayan kişi sayısı olup, il genelinde 2 si AB standartlarında olmak üzere 6 adet işleme tesisi mevcuttur.

5 TARIMSAL DESTEKLEMELER DESTEKLER 2002 YILI 2015 YILI Dönemi Alan Bazlı Destekler (Milyon TL) 11,5 15,4 201,5 Fark Ödemesi Destekleri (Milyon TL) 18, Hayvancılık Destekleri (Milyon TL) - 6,2 56,3 KKYDP Destekleri (Milyon TL) - 4,1 39,8 Diğer Destekler (Milyon TL) - 9,4 31,7 TOPLAM (Milyon TL) , ,3

6 TARIMSAL İHRACAT HATAY İLİ TARIMI KONUSU MİKTAR (Ton) DEĞERİ (Milyon $) Bitki ve Bitkisel Mamuller Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller TOPLAM ÖNEMLİ ÜLKE VE ÜRÜNLER S.Arabistan, Irak, Rusya. Limon, Portakal, Mandalina. Irak, Mısır, Ürdün. Süt Ürünleri, Kanatlı Eti, Yumurta, Balık. İlimiz Yaş Meyve-Sebze ihracatı değerinde Türkiye 2.sidir. Türkiye Yaş Meyve-Sebze ihracatının %20 sini Hataylı firmalar yapmaktadır.

7 BAKANLIK PROJELERİ Arazi Toplulaştırma; 7 Kasım 2012 tarih ve sayılı Resmi Gazete yayınlanan 3083 sayılı Kanun Kapsamında uygulama alanı ilan edilen proje sahasında toprak puanlama ve derecelendirilme çalışmaları tamamlanmış, askı ilanı yapılmış ve çiftçi tercihleri için mülakat çalışmaları devam etmektedir. GÖSTERGE DEĞER Sorumlu Kuruluş Tarım Reformu Genel Müdürlüğü İlçe Sayısı 5 ilçe Uygulanan İlçeler Kırıkhan, Hassa, Belen, Kumlu, Antakya Yerleşim Birimi Sayısı 46 Sözleşme Bedeli Sözleşme Tarihi İş Bitim Tarihi Uygulama Sahası (Ha) Proje Alanı (Ha)

8 BAKANLIK PROJELERİ Altınözü-Enek Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (Hayvancılık); Hatay İl Özel İdaresi (YİKOB) (%50), Antakya Ticaret ve Sanayi Odası (%40), Hatay İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (%10) katılım ortaklığı ile kurulmaktadır. TDİOSB ile ilgili acele kamulaştırma kararı alınmış olup, kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. GÖSTERGE DEĞERİ OSB İçinde Kalan Özel Araziler (Ha) 55,5 Hazine Arazileri (Ha) 300,4 Toplam Brüt Alan (Ha) 355,9 TDİOSB idaresi Yatırım Tutarı ( ) İşletme sahipleri Yatırım Tutarı ( ) Kurulacak Süt İşletmesi Sayısı (Adet) 95 İstihdam Edilecek Kişi Sayısı (Adet) Hayvan Sayısı (Adet)

9 ÖZEL PROJELER PROJE ADI UYGULAMA YILLARI PROJE KAYNAĞI PROJE TUTARI (TL) Hatay İli Tarım ve Kırsal Kalkınma Stratejik Planı DOĞAKA E-İzlenebilirlik 2011 DOĞAKA Zeytin Envanteri 2012 DOĞAKA Tarım Müzesi 2015 DOĞAKA Hatay İli TAB Eylem Planı 2015 DOĞAKA TAB Müzesi 2014 ÖZEL İDARE Meyveciliği Geliştirme ÖZEL İDARE- BELEDİYE Süt Toplama Tankları ÖZEL İDARE Dörtyol Narenciyesi Emin Ellerde 2013 SODES İhracata Benimde Katkım Var 2015 SODES Ağ Dokuma Kursu 2012 SODES Reçel ve Defne Evi Projesi 2015 SODES Hatay İli TAB Sektöründe İyi Tarım Uygulamaları 2015 AB-ERASMUS Avrupa da Arıcılık Uygulamaları 2015 AB-ERASMUS GENEL TOPLAM

10 TARIMSAL TEMATİK MÜZELER Tematik Tarım Müzesi; Tarım kültürünü tanıtmak; ilimizde yaşadığı değişimini gelecek kuşaklara aktarmak ve sergilenen objelerin insanların yaşamındaki yerini hatırlatmak amacıyla kurulan Hatay Tarım Müzesi 2015 yılında ziyarete açılmıştır. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Müzesi; Hatay ilinin sahip olduğu zengin tıbbi ve aromatik bitki çeşitliliğinin tanıtılması ve öneminin kamuoyuna anlatılması için eski bir Antakya evi 2012 yılında müze haline getirilmiştir. limizde doğal olarak yetişen ve bitkiden 280 adedi müzede sergilenmektedir.

11 KIRSAL ALANDA KADIN İSTİHDAMININ ARTTIRILMASI İpekböcekçiliğinin Yaygınlaştırılması; Kırsal alanda gelir seviyesi düşük olan kadın çiftçilerimize ipekböcekçiliği yetiştiriciliği ve ipeğe dayalı ürün üretimleri konularında eğitim vererek mesleki vasıf kazandırmak, ipek ve ipek ürünlerini arttırmak ve markalaşma sağlamak amacıyla 2015 yılında ilimizde uygulanmaya başlanmıştır. SODES Projeleri ; Kırsalda yaşayan kadın çiftçilerin, ekonomik ve sosyal hayata daha fazla katılmalarının sağlanması ve kendilerini daha iyi ifade etmelerine katkı verilmesi amacıyla; Dörtyol Narenciyesi Emin Ellerde, Reçel ve Defne Evi, Ağ Dokuma Kursu ve İhracata Benimde Katkım Var projeleri ilimizde uygulanmaktadır.

12 TARIMSAL ÜRETİMİN ARTTIRILMASI Meyveciliğin Geliştirilmesi; İlimiz genelinde meyveciliğin geliştirilmesi ve tarımsal üretimin arttırılması amacıyla yılları arasında ihracata ve pazarlamaya uygun meyve tür ve çeşitlerinde adet yeni meyve bahçesi kurulmuş olup, toplamda adet meyve fidanı dikilmiştir. Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Geliştirilmesi; Genetik kaynakların zenginliği ve ekolojik çeşitliliğin farkında olarak, sektörü kalkındırmak üzere Hatay İli Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Eylem Planı hazırlanmış olup, Bakanlığımız kaynakları kullanılarak 2015 yılında uygulamaya konulmuştur.

13 BAKANLIĞIMIZA BAĞLI TARIM KURULUŞLARI KURUMLAR Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü Hatay Zirai Karantina Müdürlüğü Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Koordinatörlüğü Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Toprak Mahsülleri Ofisi İskenderun Şube Müdürlüğü İskenderun Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlüğü Cilvegözü Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlüğü

14 İL MÜDÜRLÜĞÜ KURUMSAL YAPI BİRİM ADI PERSONEL BİNA MÜHENDİS VET. HEK. TOPLAM DURUMU ARAÇ SAYISI İl Müdürlüğü Kiralık 22 Altınözü Mülkiyet 3 Antakya Kiralık 4 Arsuz Mülkiyet 2 Belen Kaymakamlık 2 Defne Kiralık 3 Dörtyol Mülkiyet 3 Erzin Mülkiyet 3 Hassa Mülkiyet 3 İskenderun Mülkiyet 6 Kırıkhan Mülkiyet 3 Kumlu Mülkiyet 2 Payas Kiralık 2 Reyhanlı Kaymakamlık 4 Samandağ Mülkiyet 4 Yayladağı Kaymakamlık 4 TOPLAM İl ve İlçe Müdürlüğümüz bünyesinde hizmet veren araçların 30 tanesi hizmet alımı yoluyla kiralanmıştır.

15 İL MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET BİNASI DURUMU Hizmet binasının depreme dayanıksız olmasının tespit edilmesi nedeniyle 2011 yılında yeni hizmet binası kiralanmış ve mevcut bina yıkılmıştır. Bakanlığımız yatırım planında olan İl Müdürlüğü ile Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğüne hizmet verecek şekilde hazırlanan proje 2013 yılında Bakanlığımıza sunulmuştur yılından beri İl ve Merkez İlçe Müdürlüklerimizin iş ve işlemleri, kiralanmış olan 4 adet binada yürütülmekte olup, toplamda TL kira bedeli ödenmiştir.

16 BAKANLIĞIMIZA BAĞLI KURULUŞLAR Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü Gıda ve yem maddeleri, yarı mamul gıda maddeleri ve yan ürünlerinin, kalite ve güvenilirlik analizleri ile su kirliliğinin kontrolü çalışmalarını 39 personel ve 1 hizmet aracı ile yürütmektedir yılında numune kabul edilerek, analiz yapılmıştır. Kurum tarihinden itibaren TÜRKAK denetimli, Uluslararası Akreditasyon Belgesine sahiptir. Zirai Karantina Müdürlüğü Yurt dışından ithalatı ve yurt dışına ihracatı yapılan bitki ve bitkisel ürünlerin kontrolü çalışmalarını, İskenderun ilçesinde kendine ait Hizmet binasında, 24 personel (9 İnspektör) ve 2 hizmet aracı ile yürütmektedir yılında adet müracaat işleme alınmış, ihraç edilen Ton ürün ile ithal edilen Ton ürünün kontrolü gerçekleştirilmiştir.

17 BAKANLIĞIMIZA BAĞLI KURULUŞLAR Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme İl Koordinatörlüğü IPA Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) katılım öncesi dönemdeki Tarım sektörünün öncelikleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, hibe yoluyla yatırım imkanları sunan, kurum, çalışmalarını 2009 yılından itibaren 34 personel ve 1 hizmet aracı ile yürütmektedir. Bugüne kadar toplam proje tutarı TL olan, 53 sözleşme (35 i tamamlanmış) imzalanmış, yatırımcılara tahsis edilen destek miktarı TL dir. IPARD II çağrısı devam etmektedir. Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Doğu Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki illerde bulunan Zeytin Üreticiliğini geliştirme görevi bulunan kurum, 3/6/2011 tarihli ve 639 sayılı kararname ile kurulmuştur. Çalışmalarını kiralık bir binada, 7 personel (2 Mühendis) ve 1 kiralık hizmet aracı ile yürütmektedir. Altınözü İlçesinde 920 da, Hassa İlçesinde 410 da olmak üzere; da arazi tahsis edilmiş olup, içerisinde özel şahıslara ait olan 420 da alanın kamulaştırması için, 2015 yılında ayrılan 4 Milyon TL kaynak kullanılmaktadır.

18 BAKANLIĞIMIZA BAĞLI KURULUŞLAR Toprak Mahsülleri Ofisi İskenderun Şube Müdürlüğü Tarımsal ürün piyasalarını, üretici ve tüketiciyi koruyacak şekilde düzenlemeler yapan kurum, çalışmalarını 99 kadrolu personel (ayrıca hizmet satın alma yöntemi ile 97 personel), 15 fabrika, ton depolama kapasitesi ve 10 hizmet aracıyla yürütmektedir yılında üreticilerden Ton ürün (buğday, mısır) alımı, Ton satım, ton ithalat, ton ihracat yapmıştır. İskenderun Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlüğü Canlı Hayvan, tüm hayvansal ürünler ve hayvan hastalığı bulaştırma riski olan bitkisel ürünlerin resmi kontrollerini yapan kurum, İskenderun limanında prefabrik binada, 8 personel (4 Veteriner Hekim) yürütmektedir. Kuruma yapılan müracaat işleme alınarak tamamlamıştır. Cilvegözü Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlüğü Reyhanlı İlçesi Cilvegözü Sınır kapısında remi kontrollerini donanımlı bir binada 7 personel (2 Veteriner Hekim) ile yürütmektedir yılında adet transit işlemi tamamlanmıştır.

19 TARIM SEKTÖRÜNDEKİ SORUNLAR VE ÖNERİLER SORUN 1: Destekleme uygulamaları çeşitli yöntemlerde ve fazla sayıda olduğundan, hem üretici etkin yararlanamamakta, hem de taşra teşkilatlarının amacına uygun hizmet etmesini engellemektedir. ÖNERİ 1: Ürün çeşitliliği ve kayıt dışılığı azaltmadan, alan bazlı destekleme modeli uygulanmalı, ayrıca ürün tespitleri uydu görüntüleri üzerinden yapılmalıdır. SORUN 2: Zeytincilik Kanunu (3573), Çiftçi Mallarının Korunması Kanunu (4081) uygulamalarında, yararlanıcı ve uygulayıcılar sorun yaşamaktadır. ÖNERİ 2: Zeytincilik Kanunu ile Çiftçi Mallarının Korunması Kanunu gelişen şartlar doğrultusunda yeniden revize edilmelidir. SORUN 3: Üretici/yetiştirici örgütlerinin mevcut durumu tarımsal üretimin geliştirilmesine yeterli katkı sağlayamamaktadır. ÖNERİ 3: Tarım sektöründeki örgütlerin üretimi geliştirme ve sektör odaklı olarak güçlendirilmesi, proje bazlı desteklenmesi ve tarım teşkilatı ile etkin bir koordinasyonla çalışması sağlanmalıdır.

20 TARIM SEKTÖRÜNDEKİ SORUNLAR VE ÖNERİLER SORUN 4: Gıda işletmelerine kesilen cezalar işletmelerin kapasitelerine göre belirlenmemiştir. ÖNERİ 4: İşletmelere kesilecek olan cezalarda, işletmenin kapasitesinin dikkate alınarak cezaların belirlenmesi yaptırım gücünü arttıracaktır. SORUN 5: Yaptırımlara rağmen taklit ve tağşişde ısrarcı olan işlemelerin üretim izni sonlandırılamamaktadır. ÖNERİ 5: Taklit ve tağşişde tekerrür durumuna göre işletme üretim faaliyetlerinin durdurulması için mevzuatta gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. SORUN 6: Gıda işletme sayılarına oranla mevcut gıda denetçisi olmadığından denetimler etkin bir şekilde gerçekleştirilememektedir. yeterli ÖNERİ 6: Bakanlığımızda yeterli sayıda Gıda Mühendisi istihdam edilmelidir.

21 TARIM SEKTÖRÜNDEKİ SORUNLAR VE ÖNERİLER SORUN 7: Aşılama ve küpe ücretleri teknik personel tarafından tahsil edilmesi, personelin sahada çalışmasını zorlaştırmaktadır. ÖNERİ 7: Kurumsal tahsilatlar dışında personel aracılığı ile herhangi bir ücret tahsil edilmemelidir. SORUN 8: Sınır bölgesi olan ilimizde hayvan kaçakçılığı nedeniyle küpelerde sahtecilik, değiştirme ve bunun gibi suiistimaller söz konusu olabilmektedir ÖNERİ 8: Mevcut plastik küpelerin yerine derialtı çipli küpelerin kullanılması sağlanmalıdır. SORUN 9: Şubelere ait görev dağılımında merkez hizmet birimleri ile uyumsuzluklar yaşanmaktadır. ÖNERİ 9: Merkezi yapılanma ile taşra yapılanması uyumlu hale getirilmeli, şubeler arası görev dağılımı yeniden düzenlenmelidir.

22 ARZ EDERİM