EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANELERİ ÇALIŞANLARI AÇISINDAN AFİLİASYON. Dr. NAGİHAN KARAHAN

Transkript

1 EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANELERİ ÇALIŞANLARI AÇISINDAN AFİLİASYON Dr. NAGİHAN KARAHAN

2 İzmir, sahip olduğu coğrafi konum nedeniyle tarih boyunca pek çok kavme ev sahipliği yapmıştır. M.Ö. XI.yy da İyonyalılar tarafından kurulan şehir; Lidya, İran, Roma, Bizans egemenliğinden sonra 1390 yılında Osmanlıların egemenliğine girmiş ve sahip olduğu yüksek ticari potansiyel nedeniyle pek çok milletten insanın birlikte yaşadığı bir şehir olmuştur.

3 Osmanlı Devleti,ülkede yaşayan azınlıkların kendi dinlerini, dillerini, gelenek ve göreneklerini yaşamalarına müsaade etmiş,onları cemaatler şeklinde örgütlemiştir. Böylece azınlıklar kendilerine ait okul, kilise, vakıf ve hastaneler inşa etmişlerdir.

4 Türklere ait ilk hastane ise ancak 1829 yılında kurulabilmiş olan Askeri Hastanedir ve burası da yalnızca orduya hizmet verdiğinden Müslüman halkın yararlanabileceği bir hastane yoktu.

5 Müslümanlara ait ilk hastane ise,1851 yılında Padişah Abdülmecit tarafından yaptırılan Gurabayı Müslümün Hastanesi (Garip,Kimsesiz Müslümanlar) adıyla hizmete girmiştir.

6 1914 yılında İzmir Memleket Hastanesi adını almış, savaş yıllarında ise hastanenin bir kısmının Amerikan Kızılhaç Hastanesi olarak kullanılmasına izin verilerek hastanenin Yunanlılar eline geçmesi önlenmiş, kadrolar azaltılsa da hastane eskisi gibi müslüman halka hizmeti sürdürmüştür.

7 1954 yılında Sağlık Bakanlığına devredilen hastanenin ismi İzmir Devlet Hastanesi olarak değiştirilmiştir. Ayrıca Hastane bünyesinde 1970 li yıllara kadar Ege Üniversitesi nin Dahiliye, göz, KBB, Hariciye, Asabiye klinikleri de faaliyet göstermişlerdir.

8 1963 yılında 480 yatak kapasitesine sahip hastanenin yataklarının 407 si S.B. na 73ü ise E.Ü. ne aitti (AFİLİASYON).

9

10

11 Günümüzde metrekarelik bir alanda hizmet vermeye devam eden hastane, 1993 yılında Eğitim Hastanesi, 1998 yılında da İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi adını almıştır yılında Katip Çelebi Üniversitesi ile afiliye olarak, KÇÜ İzmir Atatürk Eğ. ve Arş. Hastanesi olarak hizmet vermeye devam etmektedir.

12

13 Ben göreve başladığım 1979 yılın dan itibaren sadece eğitim ve araştırma hastanelerinde çalıştım ve bu hastanelerin bütün akademik basamaklarında görev yaptım. Almanya Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi

14 İAEAH de afiliasyonun ilk olarak konuşulmaya başlanması, dönemin başhekiminin şefler toplantısında konuyu gündeme getirmesiyle olmuştur. Afiliasyon bizlere, kurumlar arası işbirliği çerçevesinde insan gücü ve mevcut kaynakların verimli kullanımı olarak sunulmuş ve bu güç birliğinin her iki kuruma da olumlu katkıları olacağı anlatılmıştır. Ancak konunun alt başlıklarından bahsedilmemiştir.

15 tarihli Resmi Gazete de Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesisleri ve Üniversitelere Ait İlgili Birimlerin Birlikte Kullanımı ve İşbirliği Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yayınlanmış, Hemen ardından İzmir Valiliği ile Katip Çelebi Üniversitesi Rektörlüğü arasında yapılan tarihli protokolle uygulamaya girmiştir. Hukuksal süreçler ve 4 Nisan 2014 te iptal

16 22 Nisan 2014 tarihinde, yeni yönetmelik ve ona uygun protokol yayınlanana kadar geçecek süre içinde geçici protokol imzalanmış, 3 Mayıs 2014 tarihinde yeni Birlikte Kullanım Protokolü Yönetmeliği Resmi Gazetede yayınlanmış ve bu yönetmeliğe uygun olarak tarihinde AEA hastanesi ve KÇÜ arasında yeni protokol imzalanmıştır.

17 SAĞLIK BAKANLIĞI VE BAĞLI KURULUŞLARINA AİT SAĞLIK TESİSLERİ VE ÜNİVERSİTELERE AİT İLGİLİ BİRİMLERİN BİRLİKTE KULLANIMI VE İŞBİRLİĞİ USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK (3 Mayıs 2014) Madde 4 d ) Birlikte kullanım: Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarına ait sağlık tesisleri ile üniversiteye ait ilgili birimlerin kaynaklarının, eğitim ve araştırma hizmetleri, sağlık hizmet sunumu veya sair ortak gaye ve menfaatlerin gerçekleştirilmesi için Bakanlık ve ilgili Üniversite arasında imzalanacak protokol çerçevesinde birlikte kullanılmasını, g) İşbirliği: Sağlık Bakanlığı, bağlı kuruluşlarının ve üniversitelerin görev ve hizmetlerinin yapılması, ortak gaye ve menfaatlerinin gerçekleştirilmesi için tarafların eğitim, araştırma ve sağlık hizmet sunumu gibi alanlarda birlikte hareket etmesini, yardımlaşmasını ve çalışmasını,

18 UYGULAMA NASIL?

19 Hastanemiz 1851 yılından itibaren bütün Ege bölgesine hizmet vermektedir. Atatürk EAH çalışanları uzmanlık eğitiminden başlayarak büyük bir özveri ve çalışma ile tüm bilgi ve deneyimlerini, hastalarına ve asistanlarının eğitimine aktarmaktadır. Beklenirdi ki, 165 yıldan beri kurumsal ve akademik kültür birikimi olan İzmir AEA Hastanesi, yeni kurulan Katip Çelebi Tıp Fakültesi tarafından memnuniyetle kabul ve takdir görsün. Ancak hastanemiz deneyimleri kesinlikle bu yönde değildir.

20 Atatürk EAH birikim ve tecrübeleri eğitim alanında dışlanmış, (EPK iptal) Söz hakkı tanınmamış, Yok hükmünde sayılmıştır. Sağlık hizmetlerinin yükü, sorumluluğu ve riskleri ise iki kurum adına sadece AEA Hastanesi kadroları tarafından üstlenilmiştir.

21 Gerek ulusal gerekse uluslar arası başarılarımız kendi kliniğimizin öğretim sorumluları tarafından görmemezlikten gelinmiş, Uzun yıllar bu kuruma hizmet vermiş, değerli katkılarda bulunmuş hocalarımız, başka kurumlara gitmek zorunda bırakılmış, bir çoğu uygulanan baskılar nedeni ile emekliye ayrılmış ve hatta, Bu hocalarla çalışan hemşire ve teknisyenlerimiz bile inanılmaz şekilde zaman zaman mobing olarak değerlendirilmesi bile mümkün olan onur kırıcı, yaptıkları değerli katkıları küçümseyici ve itibarsızlaştırıcı muamelelere maruz kalmışlardır.

22 Bunun sonucunda, çalışma huzuru bozulmuş, birbirine güveni kalmayan, tıbbın etik ve deontolojisine aykırı davranışlarla abi-kardeş ilişkisi bozulmuş, çalışanların moral ve motivasyonu fevkalade kötü etkilenmiştir.

23 Yan yana çalışan insanların güven duygularının yok olması ise başarı yolundaki en büyük engeldir. Bu uygulamalarla İAE Hastanesi çalışanları olarak: Üniversite kadrolarının bizleri aynı afiliasyon amaçlarına hizmet eden eşitler yerine Eğitim ve Araştırma hastanelerinin ruhuna, etik ve deontolojik hassasiyetine aykırı bir şekilde hocalar (sadece üniversite) ve çalışanlar (AEA kadroları) şeklinde algıladığı konusunda fikir birliği içerisindeyiz.

24 Bu nedenlerle afiliasyon sürecinde birçok kliniğin gelişmesi durmuş, hedefleri yok olmuş ve hastanemizde beklenen sinerji sağlanamamıştır. Başarılarıyla dikkat çeken birkaç kliniğimize baktığımızda ise bu kliniklerin üniversite kadrolarının AEA Hastanesi kadrolarınca oluşturulduğu dikkati çekmektedir.

25 Eğitim hizmetleri MADDE 6 (1) Birlikte kullanımdaki sağlık tesislerinde mezuniyet öncesi ve mezuniyet sonrası tıp ve diş tabipliği eğitimleri, Bakanlık uzmanlık öğrencilerinin eğitimi de dâhil olmak üzere ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde dekanın yetki ve sorumluluğunda yürütülür. (2) Dekan ve hastane yöneticisi, eğitim, araştırma ve sağlık hizmetlerini aksatmayacak şekilde işbirliği içinde çalışarak gerekli tedbirlerin alınmasından ve planlamaların yapılmasından sorumludur. (3) Birlikte kullanımda eğitim faaliyetleri, Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu kararları doğrultusunda yürütülür. Sağlık tesisinin eğitim görevlileri dekanın daveti üzerine, Fakülte Kurulu ve Fakülte Yönetim Kurulu toplantılarına oy hakkı olmaksızın katılabilir. (5) Birlikte kullanılan veya işbirliği yapılan sağlık tesisinde bulunan eğitim görevlileri ve başasistanlar ile rektör tarafından görevlendirilen öğretim elemanları mezuniyet sonrası eğitim yetki ve sorumluluğunu taşırlar. Ancak ihtiyaç duyulması halinde dekan tarafından mezuniyet öncesi eğitimde de sorumluluk verilebilir. Ancak bu durum üniversite kadrolarına yükselmede hak oluşturmaz.

26 Sağlık tesislerinin işletilmesi (2) Sağlık tesisindeki her türlü sağlık ve destek hizmeti, üniversite personelinin sağlık hizmeti sunumu da dâhil olmak üzere hastane yöneticisinin sorumluluğundadır. Hastane yöneticisi, bu hizmetlerin aksamadan ve en verimli şekilde yürütülmesi için ilgili mevzuat çerçevesinde her türlü tedbiri almaya yetkilidir ve bu konuda dekanla işbirliği içinde çalışır.

27 Klinik, laboratuvar ve eğitim sorumlularının görev ve yetkileri MADDE 8 (1) Birlikte kullanımdaki tesislerde, bir eğitim sorumlusu ile bir idari sorumlu görevlendirilebilir. Birimin eğitim sorumlusuna idari sorumluluk görevi de verilebilir. Klinik/laboratuvar eğitim sorumlusu ana dallarda ilgili anabilim dalı başkanı, yan dallarda ise bilim dalı başkanıdır. Anabilim dallarında doçent ya da profesör bulunmadığı takdirde eğitim görevlileri de eğitim sorumlusu olarak görevlendirilebilir. Klinik/laboratuvarlarda idari sorumlu; başhekim ve dekanın da görüşü alınarak hastane yöneticisi tarafından birlikte kullanımda bulunan sağlık tesisinde profesör, doçent, eğitim sorumlusu, eğitim görevlisi veya uzman tabip olarak görev yapan personel arasından bir yıllık süreyle görevlendirilir. İdari sorumlunun seçiminde eğitim sorumlusu ile benzer unvan veya kıdemde olanlara öncelik verilir.

28 (2) Eğitim hizmetleri sorumlusu, müfredat ve akademik takvime uygun olarak mezuniyet öncesi eğitimler ile ilgili mevzuat çerçevesinde uzmanlık eğitimlerinin planlanması, yürütülmesi ve denetiminden sorumludur. (3) İdari sorumlu, ilgili klinik veya laboratuvarın sevk ve idaresi, mevcut kaynakların müşterek ve verimli bir şekilde kullanılması ile diğer birimler ve hastane yönetimiyle olan ilişkileri yürütmekle görevlidir. (4) Klinik veya laboratuvar eğitim ve idari sorumluları işbirliği ve uyum içerisinde birlikte çalışır.

29 Burada okuduğumuz iyi niyet temennileri pratik hayatımıza yansımamıştır. A.E.A. Hastanesi kadrolarından olan İdari sorumlu ancak eğitim sorumlusu tarafından kabul görür ise görevine devam edebilmektedir. Bunun sayısız örneği mevcuttur. EAH kadroları başasistan alabilmek için 20 yıldan beri çeşitli engellemelerle karşılaşılırken ve başasistanlık sınavı gibi son derece zor bir sınavı geçebilmek zorunda bırakılırken üniversite yardımcı doçent adı ile sınavsız uzman alımı yapmakta ve bu kişiler AEA Hastanesi ndeki kendinden daha kıdemli olan doçent ve baş asistanların önüne geçebilmekte ve hatta onların eğitim sorumlusu olabilmektedir. Henüz doçentlik sınavlarına girme kriterlerini bile tutturamayan bir yardımcı doçentin hastanemiz hocalarını dahi yönetmekle görevlendirilmesi de maalesef hastanemizde yaşanmıştır.

30 Afiliye hastanelerde uzmanlık eğitiminin, sağlık bakanlığı eğitim kadrosundan bağımsız planlanması, bizlerde, kendimizi kurumumuzdan dışlanmış, özlük hak kaybına uğratılmış ve diğer EAH deki meslektaşlarımıza göre daha değersizleştirilmiş duygulara neden olmaktadır. Bu da iş barışının bozulmasındaki önemli etkenlerden biridir.

31 Hepimizin bildiği gibi sağlık hizmetlerinin bel kemiği sağlık çalışanlarıdır. Afiliasyonun temel amaçlarından biri olan kaliteli sağlık hizmeti ise ancak çalışan memnuniyetiyle mümkündür.

32 Türkiye ve Dünyada yapılan çalışmalarda, tükenmişlik yaşama oranı açısından sağlık çalışanları en riskli meslek gruplarındandır. HASTANEMİZDE: Atatürk EAH çalışanlarının fikirleri sorulmamakta, yönetim ve klinik sorumlular tarafından desteklenmemekte, sadece çalışanlar olarak görülmekte, başarıları görmemezlikten gelinmekte ve hatta bir sözlü tebrik bile çok görülmektedir.

33 Kurumumuzda koordinasyon yokluğunun ötesinde iletişim kanallarımız da tamamen kapatılmıştır. Bu durum amaçların iyi anlatılamamasına, çatışmalara ve neticede motivasyon eksikliğine götürmektedir. Klinik çalışanları ile yönetim arasında iletişimi sağlaması ve klinik görüşlerini savunması beklenen eğitim ve idari sorumlularımız ise adeta bizleri denetleyen, eksiğimizi arayan müfettişler gibi davranmakta ve en masum önerilerimiz bile işbirliği içinde çalışmama gerekçesiyle idari ceza almamıza sebep olmaktadır.

34 Yıllarca bir parçası olduğuna inandığımız, başarılarıyla gurur duyduğumuz kliniğimiz ve kurumumuz bize yabancılaştırılmıştır. Halbuki kaliteli bir sağlık hizmeti için sağlık çalışanları kurumunu benimsemeli ve yapılan işlerin önemli bir parçası olduklarını hissetmelidirler.

35 . Moral ve motivasyon yokluğu içinde, devamlı eksiğimizin arandığı ve hiçbir olumlu desteğin verilmediği bir ortamda ağır iş yükü ve stres altında görevimizi yapmaya çalışıyoruz. Çoğumuz tükenmişlik ve ötekileştirilmişlik duyguları içindeyiz.

36 Bu duygular içindeki birçok arkadaşımız sağlık sorunları yaşamışlar ve görevlerinden ayrılmak zorunda kalmışlardır. Özellikle deneyimli hekim, teknisyen ve hemşirelerimizin kurumdan ayrılmak zorunda bırakılmaları biz geriye kalanların unutamıyacağı hata ve ayıplardır. Yıllarca bu kurum için büyük bir özveriyle çalışıp hepimizin saygısını kazanmış bu insanların adeta kovulurcasına kurumdan gönderilmeleri çok acıdır.

37 Başlangıçta çok iyi niyetlerle yola çıkılmış olsa bile, gelinen noktada afiliasyon bizim için bir kurumu ele geçirme ve hükmetme olarak algılanmaktadır. EAH leri gözünden afiliasyon başarısızdır.

38 Değerli Meslektaşlarım; Benim yaşımda olan hocalarımızın da çok iyi bildiği gibi makamlar ve mevkiler geçicidir. Kalıcı olan ise hekimlik ve insanlık onurumuzdur. Kliniğimiz çalışanları rakiplerimiz olmamalıdır. Hedefimiz ulusal ve uluslar arası arenada yaptıklarımızla sesimizi duyurmak ve saygınlık kazanmak olmalıdır.

39 Sözlerime hekimlik andımızı hatırlatarak son vermek istiyorum.

40 HİPOKRAT ANDINI HATIRLAYALIM HOCALARIM İÇİN BESLEDİĞİM SAYGI VE MİNNETİ HER ZAMAN KORUYACAĞIM. HEKİMLİK MESLEĞİNİN GEREKLERİNİ ONURLA VE YÜREKTEN UYGULAYACAĞIM. HEKİMLİK MESLEĞİNİN ŞEREFİNİ VE SOYLU GELENEKLERİNİ SÜRDÜRECEĞİM. MESLEKDAŞLARIM KARDEŞLERİM OLACAKTIR.