Yaklaşık 2 yıl önce ilkini düzenlediğimiz ve hepinizin katkılarıyla başarıyla

Transkript

1

2 DEĞERLI MESLEKDAŞLARIMIZ, Yaklaşık 2 yıl önce ilkini düzenlediğimiz ve hepinizin katkılarıyla başarıyla gerçekleşen, yoğun ilgi gören Hematolojik Genetik Kurs ve Sempozyumu nun Şubat 206 tarihlerinde İkincisinin düzenleneceğini sizlere iletmek istiyoruz. Hastalıklara multidisipliner yaklaşmanın, disiplinler arası bilgi paylaşımının önemi her geçen gün artmaktadır. Amacımız, bunun farkında olarak, hematoloji ve genetik ile ilgili alanlarda, klinikte ve temel bilimlerde çalışanları biraraya getirerek bilgilerimizin güncellenmesini, ortak çalışmalar planlanmasını, birikimlerimizin paylaşımını sağlamaktır. Sempozyumun uluslararası ve ulusal düzeyde, konunun uzmanlarının yer aldığı, bilimsel açıdan zengin bir program içeriği vardır. Erişkin hematolojisi, çocuk hematolojisi, klinik genetik, moleküler genetik ve sitogenetik alanlarında çalışan, konu ile ilgi her basamakta sağlık hizmeti verenleri ilgilendirecek olan bu sempozyumun da, ilki gibi yararlı olacağına, ilgili alanlara bilimsel katkı sağlayacağına inanıyoruz. Sempozyuma katılımınızdan, bilgi ve deneyimlerinizi paylaşmaktan ve sizleri güzel İzmir imizde, bir kez daha ağırlamaktan onur ve mutluluk duyacağız. Başkanlar, Prof. Dr. Ferda Özkınay & Prof. Dr. Cumhur Gündüz

3 DÜZENLEYEN BİRİMLER Ege Ü. Tıbbi Genetik AD Ege Ü. Tıbbi Biyoloji AD Ege Ü. Çocuk Genetik HastalıklarıBD Ege Ü. Çocuk Hematoloji BD Ege Ü. İç HastalıklarıHematoloji BD Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Hematoloji BD ONURSAL BAŞKAN Prof.Dr. Candeğer Yılmaz BAŞKANLAR Prof. Dr. Ferda Özkınay & Prof. Dr. Cumhur Gündüz ORGANİZASYON KOMİTESİ Prof. Dr. Deniz Yılmaz Karapınar Prof. Dr. Mahmut Töbü Prof. Dr. Yeşim Aydınok Doç. Dr. Asude Durmaz Doç. Dr. Ayça Aykut Doç. Dr. Burak Durmaz Doç. Dr. Canan Vergin Doç. Dr. Çığır Biray Avcı Doç. Dr. Emin Karaca Doç. Dr. Haluk Akın Doç. Dr. Hüseyin Onay SEKRETERYA Uzm. Dr. Aslı Ece Solmaz Uzm. Dr. Aslı Tetik Vardarlı Uzm. Dr. Tahir Atik *Kıdeme ve isme göre alfabetik sıralanmıştır.

4 Genetikte Temel Kavramlar Kursu - 24 Şubat 206 Oturum I GENETİKTE TEMEL KAVRAMLAR Insan Genomu Yapısı ve Organizasyonu Ferda Özkınay Tahir Atik Kromozom Organizasyonu, Kromozomal Anomalilerin Sınıflandırılması- Nomenklatür Cumhur Gündüz - Erhan Parıltay Genlerin Yapısı, organizasyonu, mutasyon tipleri, etkileri ve terminoloji Hüseyin Onay Aslı Ece Kahve Arası Oturum II KALITIM ŞEKİLLERİ Mendelian Kalıtım, Özellikleri, Hastalıklar ve Genetik Danışma Ferda Özkınay Esra Işık Kromozomal Kalıtım, Özellikleri, Hastalıklar ve Genetik Danışma, Segregasyon Özgür Çoğulu Aslı Ece Atipik Mendelian Kalıtım, Özellikleri, Hastalıklar ve Genetik Danışma - Mozaizm - UPD - İmprintlenme Defektleri Ayça Aykut Erhan Parıltay Mendelian Olmayan Kalıtım, Özellikleri, Hastalıklar ve Genetik Danışma - Multifaktoriyel kalıtım - Mitokondrial kalıtım - Somatik hücre Hastalıkları Özgür Çoğulu - Tahir Atik ÖĞLE YEMEĞİ

5 Oturum III MOLEKÜLER SİTOGENETİK ve MOLEKÜLER GENETİK TANI YÖNTEMLERİ Sitogenetik Tanı Yöntemleri ve Klinik kullanımı Elçin Bora Esra ışık Moleküler Sitogenetik Tanı Yöntemleri ve Klinik Kullanımı Asude Durmaz - Aslı Ece Moleküler Genetik Tanı Yöntemleri ve Klinik Kullanımı Hüseyin Onay-Tahir Atik :30 KAHVE ARASI Oturum IV Epigenetik Asude Durmaz - Esra Işık Prenatal Tanı ve Genetik Danışma Ayça Aykut Erhan Parıltay Genetik Bilgi Bankalarının Kullanımı Buket Kosova Tahir Atik Oturum V Olgu Analizleri ve Değerlendirme Olgu Analizleri Genel Değerlendirme Ferda Özkınay, Samim Özen

6 Hematolojik Malignitelerde Uygulamalı FISH Kursu Programı - 24 Şubat :00-09:0 Açılış 09:0-09:30 Çocukluk çağı hematolojik maligniteleri ve klinisyenin FISH testinden Beklentileri Doç. Dr. Talya İleri 09:30-09:50 Erişkin çağı hematolojik maligniteleri ve klinisyenin FISH testinden beklentileri Prof. Dr. Güray Saydam 09:50-0:0 FISH'te temel kavramlar ve FISH uygulamalarının hematolojik kanserlerin tanı, izlem ve tedaviye katkıları Doç. Dr. Haluk AKIN 0:0-0:30 Kahve arası 0:30 - :5 FISH Uygulamaları hakkında teorik bilgi Doç. Dr. Burak DURMAZ :5-2:00 Uygulama I - FISH laboratuvar uygulama çalışmaları Doç.Dr.Haluk Akın, Doç.Dr.Emin Karaca, Doç.Dr.Asude Durmaz, Doç.Dr.Burak Durmaz, Doç.Dr.Ayça Aykut, Uzm.Dr.Erhan Parıltay 2:00-3:30 Öğle yemeği arası 3:30-4:0 FISH ile elde edilen sonuçların yorumlanması ve raporlanması hakkında teorik bilgi Doç. Dr. Emin KARACA 4:0-5:40 Uygulama II - Sonuçların elde edilmesi, değerlendirilmesi ve yorumlanması Doç. Dr. Haluk Akın, Doç.Dr.Emin Karaca, Doç.Dr.Asude Durmaz, Doç. Dr. Burak Durmaz, Doç.Dr.Ayça Aykut, Uzm.Dr.Aslı Ece Solmaz 5:40-6:00 Tartışma ve genel değerlendirme

7 Hematolojik Malignitelerde Uygulamalı Real-time PCR Kurs Programı - 24 Şubat :00-09:0 Açılış 09:0-09:30 Kronik Myeloproliferatif Hastalıklar ve KLL' de klinik izlemde moleküler testlerin yeri Filiz Vural 09:30-09:50 Akut Lösemilerde klnik ve moleküler tetkikler Şebnem Yılmaz Bengoa 09:50-0:0 Real-time PCR' da temel kavramlar ve hematolojik kanserlerde kullanım alanları Cumhur Gündüz 0:0-0:30 Kahve arası 0:30 - :5 Real-time PCR uygulamaları hakkında teorik bilgi Zuhal Eroğlu, Burçin Kaymaz 0:30-2:00 Uygulama I Real-time PCR laboratuvar uygulama çalışmaları Zuhal Eroğlu, Çığır Biray Avcı, Aslı Tetik Vardarlı 2:00-3:30 Öğle yemeği arası 3:30-4:0 Hematolojik malignitelerde Real-time PCR ile elde edilen sonuçların yorumlanması ve raporlanması hakkında teorik bilgi Buket Kosova Can, Nur Selvi Günel 4:0-5:40 Uygulama II Sonuçların elde edilmesi, değerlendirilmesi ve yorumlanması Cumhur Gündüz, Vildan Bozok Çetintaş, Duygu Aygüneş 5:40-6:00 Tartışma ve genel değerlendirme

8 SEMPOZYUM BİLİMSEL PROGRAMI. GÜN - 25 Şubat :00-09:30 Açılış 09:30-0:40 Panel I. VenözTromboz 0:40 - :00 Kahve arası Oturum Başkanları: Hüseyin Bağcı, Murat Tombuloğlu Venöz Tromboemboliye Klinik Yaklaşım. Muzaffer Demir Venöz Tromboembolide Laboratuvar Bulguları. Ayşegül Ünüvar Venöz Tromboembolide Genetik. Feride İffet Şahin :00 - :30 Konferans I.: Oturum Başkanları: Güngör Nişli, Cihangir Özkınay 2. Yüzyılda Kanser Tedavisi ve "Precision Medicine". Emin Kansu :30-2:00 Konferans II.: Oturum Başkanları: Gönül Oğur, Türkan Patıroğlu Yeni genetik teknolojiler ve hematolojik hastalıklarda uygulamaları. Ferda Özkınay 2:00-4:00 Yemek Arası - Poster Değerlendirme POSTER DEĞERLENDİRME: Yavuz Dodurga ve İlhan Sezgin İlter Güney ve Kadriye Bahriye Payzın Bayman Hakan Gürkan ve Hüseyin Gülen Özlem Giray Bozkaya ve Yasemin Işık Balcı 4:00-5:45 Panel II. MultiplMyelom Oturum Başkanları: Lale Şatıroğlu Tufan, Şükrü Öztürk Multipl Myelomda Hastada Tanı ve Tedavi Yönetimi. Mahmut Töbü Multipl Myelom Genetiği. Seval Türkmen 5:45-6:30 Panel III. HemofagositikLenfohistiositoz ve Genetik. Oturum Başkanları: Munis Dündar,Ümran Çalışkan Hemofagositik Lenfohistiositoz'de Tanı ve Tedavi Yönetimi. Adalet Meral Güneş Hemofagositik Lenfohistiositoz'de Genetik. Ayça Aykut 6:30-7:00 Kahve arası 7:00-7:45 Panel IV. Kemik İliği Yetmezliği Oturum Başkanları: Lale Olcay, Gülseren Bağcı Fankoni Anemisinde Klinik : Şule ÜNAL Konjenital Nötropeniler: Deniz Karapınar Kemik İliği Yetmezliklerinde Genetik, Fankoni Anemisinde Genetik: Hüseyin Onay AÇILIŞ KOKTEYLİ

9 2. GÜN - 26 Şubat :45-0:5 Panel V. ALL-AML-MDS 0:5-0:45 Kahve arası Oturum Başkanları: Nazan Çetingül, Beyhan Tüysüz ALL Tanı ve Tedavisinde Genetik Testlerin Klinik Önemi. Hale Ören AMLTanı ve Tedavisinde Genetik Testlerin Klinik Önemi. İnci Alacacıoğlu MDS Tanı ve Tedavisinde Genetik Testlerin Klinik Önemi. Seçkin Çağırgan Hematolojik Kanserlerde Moleküler Mekanizmalar ve Biyolojik Belirteçler. Ajlan Tükün 0:45 - :5 Konferans III. Oturum Başkanları: Mehmet Ali Ergün, Gülsen BOZKURT Yeni Genetik Teknolojiler ve Minimal Rezidüel Hastalık: NilsvonNeuhoff :5-2:00 Panel VI. Enzim Eksikliğine Bağlı Kalıtsal Hemolitik Anemiler Oturum Başkanları: Canan Vergin, Derya Erçal Enzim Eksikliğine Bağlı Kalıtsal Hemolitik Anemilerde Klinik. Zühre Kaya Enzim Eksikliğine Bağlı Kalıtsal Hemolitik Anemilerde Genetik. Nur Semerci 2:00-3:00 Celgene Uydu Sempozyumu MDS del(5q) Tanısı ve Tedavisinde Sorunlar ve Çözümleri Moderatör: Ajlan Tükün Konuşmacılar: Filiz Vural - Beyhan Durak Aras 3:00-4:00 Öğle Yemeği ve Poster Değerlendirme POSTER DEĞERLENDİRME: Haydar Bağış ve Serap Aksoylar Ogün Sercan ve Yusuf Ziya Aral Mehmet Kantar ve Birol Baytan Ayfer Ulgenalp ve Eda Utine 4:00-5:30 Panel VII. Hemoglobinopatiler Oturum Başkanları: Duran Canatan,Can Boğa Hemoglobinopati Yönetiminde Güncel Gelişmeler. Yeşim Aydınok Erişkin Dönemde Hemoglobinopatiler: Klinik Yaklaşım. Erdal Kurtoğlu Talasemide Tarama Testleri ve Moleküler Tanının Yeri. Nejat Akar Hemoglobinopatilerde Genetik ve Prenatal Tanı. Oya Uyguner 5:30-6:00 Konferans IV. Oturum Başkanları: Yeşim Aydınok, Ferda Özkınay 6:00-6:30 Kahve arası An update on Molecular Diagnostic Approaches for the Hemoglobinopathies. Jan Traeger-Synodinos 6:30-7:50 Panel VIII. Hemofili Oturum başkanları: Uğur Özbek, Gökay Bozkurt Hemofilide Çocukluk Çağında Karşılaşılan Klinik Problemler. Can Balkan Hemofilide Erişkin Dönemde Karşılaşılan Klinik Problemler. Fahri Şahin Hemofilide Genetik. Ercan Mıhçı 7:50-8:00 Akılcı İlaç Kullanımı. Tahir Atik

10 Organizasyon Sekreterya İletişim: MOTTO TURİZM - info@motto.tc 394 SOKAK NO: 3 KAT: DAİRE:4 MİMAR SİNAN MAHALLESİ ALSANCAK /İZMİR TEL: FAX:

11 KONUŞMA ÖZETLERİ

12 YENİ GENETİK TEKNOLOJİLER VE HEMATOLOJİK HASTALIKLARDA UYGULAMALARI Ferda ÖZKINAY Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Genetik Hastalıkları Bilim Dalı Hematolojik hastalıkların çoğu genetik kökenli ve kalıtsaldır. Tanıda, korunmada, izlemde ve tedavide, genetik testlere, genetik bilgiye ve genetik yoruma ihtiyaç vardır.. Moleküler genetik teknolojilerin başdöndürücü bir hızla gelişmesi ile, hematolojik hastalıkların genetik etiyolojisi ve moleküler patolojisi daha iyi anlaşılır hale gelmiştir. Günümüzde yeni genetik teknolojiler araştırmaların yanısıra hızla hızla rutine de girmektedir Tıbbın pekçok alanında olduğu gibi hematolojide de günlük hekimlik pratiğinde büyük kolaylıklar sağlayan bu teknolojileri yakından tanımak ve hastaların yararına kullanmak zorunlu hale gelmiştir. Genetik bozukluklar,980 li yıllara kadar ancak karyotip yapılarak kromozomlar düzeyinde tanınabiliyordu. Kromozomlar DNA nın hücre döngüsünde, mitoz döneminde kabalaşıp, kondanse hale gelmesi ile oluşan yapılardır. Kromozomların elde edilmesi için bölünenhücrelere gereksinim vardır. Daha sonra, 990 lı yıllarda flöresan in-situ hibridizasyon, CGH (comperative genomic hybridization) gibi, ışık mikroskobu ile görülemeyen mikrodelesyon ve mikroduplikasyonları tanıyabilen teknikler geliştirildi ve özellikle hematolojik kanserlerde birçok genomik bozukluğun tanımlanması olanaklı hale geldi. Hematolojik kanserlerin sınıflandırılması bu genomik değişikliklere göre yapılmaya başlandığı gibi, hastanın prognozunu tayinde, tedavi planlanmasında, tedavi etkinliğinin değerlendirilmesinde de bu değişiklikler en ön plana geçti. Ayrıca bazı genomik değişiklikler sonucu meydana gelen biyobelirteçlerin, aynı zamanda tedavi hedefi olarak da kullanılabileceği ortaya konuldu. Son 0 yılda ise DNA ve RNA dizilemesi yapan teknolojide önemli gelişmeler oldu. Önceleri, klinik tanısı konulabilen hastalık genleri ayrı ayrı dizilenirken günümüzde yeni nesil dizi analizi teknolojisi sayesinde birçok genin birarada (hedeflenmiş dizi analizi) dizilenmesi ya da genlerin kodonlarının bulunduğu tüm ekzonların veya tüm genomun dizilenmesi mümkün hale gelmiştir. Bu teknoloji ile RNA lar dizilenebilmekte, epigenetik mekanizmalardan olan mirna lar dizilenebilmekte ve genom boyunca metilasyon araştırılabilmektedir. Bu yeni yöntemler giderek ucuzlamaktadır. Mongenik kalıtılan birçok hematolojik hastalıkta, sorumlu gen bilinmektedir ve mutasyonların tanınması mümkündür. Ancak Fanconi anemisi gibi, bazı hastalıklar genetik heterojenite göstermekte olu, etiyolojide birçok gen rol oynamaktadır. Bu hastalıklarda her genin ayrı ayrı dizilenmesi zaman alıcı ve pahalıdır. Yeni nesil dizileme yöntemleri, bu hastalıklarda çok daha ucuza, hızlı ve doğru bir şekilde birçok genin bir arada dizilenmesini ve moleküler tanıyı olanaklı hale getirmişir. Ayrıca kanserlerdeki çok sayıdaki genetik ve yönetiminde ve klinik tanıda biyokimyasal testler genetik testten daha önce gelse de, prenatal tanı ve tedavi söz konusu olduğunda moleküler testler önem kazanmaktadır. MODY tanısında, tedaviyi planlamada ve prognozu tayinde moleküler genetik testler önemli rol oynamaktadır. Yeni genetik teknolojilerden, devrim niteliğinde olalarak kabul edilen, son iki yılda hızlı bir şekilde araştırmalarda kuıllanılan ve pek çok genetik bozukluğun düzeltilmesinde kullanılabileceği öngörülen, genom editing teknolojisinin hematolojik hastalıklarda da kullanılabileceğini gösteren araştırmaların sayısı hızla artmaktadır. Özellikle genom editing sistemlerinden, CRISPR-Cas9 (Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats (CRISPR) eassociated Cas9) sistemi ile alına başarılı araştırma sonuçlarının yakın gelecekte birçok hastalığın tedavisinde eski tedavi metodlarının yerini alacağı öngörülmektedir. Klinik pratikte, tüm genetik testler dikkate alınarak Hastalığın ve hastanın durumuna göre testler seçilmelidir. Bazen bir hastalığın tanısı için birden fazla moleküler test uygulamak gerekebilir. Yeni nesil dizi analizi teknolojileri ile tüm genomu dizileyerek birçok genetik hastalığı bir tek test uygulayark araştırmak ve tanıya ulaşmak olanaklı hale gelmiştir. Ayrıca yeni geliştirilen genome editing sistemlerinin tedavide çığır açması beklenmektedir.

13 VENÖZ TROMBOEMBOLİDE GENETİK Feride İffet ŞAHİN Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı Trombofili, tromboza eğilim ile karakterize bir durumdur. Tromboz gelişimi multifaktöriyel nedenler ile ortaya çıkar hem edinsel hem de kalıtsal faktörler söz konusudur. Arteriyel ve venöz trombozun etyolojisi farklıdır. Venöz trombozda staz ve pıhtılaşma sistemi bozuklukları rol oynar. Kalıtsal trombofilide büyük oranda sadece venöz tromboz gözlenir. Venöz trombozda risk faktörlerini değerlendirirken sadece biyokimyasal ve genetik faktörler değil tüm tromboz risk faktörleri değerlendirilmelidir. Genel populasyonun %5-0 unda ve venöz tromboemboli (VTE) öyküsü olan olguların %40 ında VTE ile ilişkili genlerin mutasyonları mevcuttur. Antitrombin, protein C ve protein S eksikliği yanında Faktör V Leiden ve protrombin G2020A mutasyonları ile VTE arasında asosiasyon bildirilmiştir. Homozigot Faktör V Leiden mutasyonu, homozigot protrombin G2020A mutasyonu, çift heterozigot Faktör V Leiden ve protrombin G2020A mutasyonu, protein C eksikliği, protein S eksikliği, antitrombin eksikliği, antifosfolipid antikor sendromu bulunan bireylerde trombofiliye güçlü bir yatkınlık gözlenir. Trombofili testleri uygulanan bireylerde test sonucuna göre trombofili bulunması tekrarlayan trombozu öngörmede ve antikoagülan tedavi sürelerini planlamada yararlıdır. Trombofilinin belirlenmesi asemptomatik taşıyıcı aile bireylerinin yönetiminde önemlidir. Hastanın kendisinde neden tromboz oluştuğunu öğrenmesi ve bilgilenmesi gereklidir. Test uygulanacak doğru hastanın seçimi, test öncesi danışma verilmesi, test sonrası sonuçların doğru yorumlanması ve hastaya eğitim ve danışma verilmesi genetik trombofilinin yönetiminde önemli basamaklardır. Anahtar Kelimeler:Venöz tromboemboli,faktör V Leiden, protrombin G2020A, protein C eksikliği, protein S eksikliği, genetik

14 HEMOFİLİDE GENETİK Ercan MIHÇI Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Ad Pediatrik Genetik Bd Hemofili A ve B, X e bağlı kalıtılan, sırası ile pıhtışlaşma faktörü VIII ve IX un azlığına bağlı gelişen bir hastalıklardır. 984 yılında faktör VIII geninin sekanslanmasından bu yana Hemofili A ile ilgili çok sayıda mutasyon tanımlanmış, bu durum klinik tanı ve tedavi amaçlı çok sayıda bilginin edinilmesinin önünü açmıştır. Faktör VIII geni Xq28 de faktör IX un geni Xq27 de lokalizedir. Moleküler genetik testler taşıyıcılık tayini, prenatal tanı ve inhibitör gelişiminin tahminin yapılmasına olanak sağlamıştır. Faktör VIII in geni 26 ekzonlu 86 kb uzunluğundadır. Genetik testler olarak sıklıkla bağlantı analizi, sekanslama ile direkt mutasyon analizi kullanılır. Hemofili A hastalarında en sık görülen bozukluk FVIII geni inversiyonudur. Sıklıkla FVIII genindeki intron 22 inversiyonu ve intron inversiyonu şeklinde bulunur. Hemofili A lı hastaların % sinde intron 22 inversiyonu ve % 5-7 sinde intron inversiyonu görülür. Nokta mutasyon ve küçük delesyon/insertionlar hafif orta ağır olguların büyük kısmında saptanırken, şiddetli formların %5 inde saptanır. İnversiyon neredeyse tamamen erkek gametlerde meydana geldiği için hasta annelerinin hepsi taşıyıcı durumundadır. Bunlarda inhibitör oluşumu yüksektir. İnhibitör gelişiminde genetik risk faktörleri: Faktör 8 mutasyonunun tipi- HLA Class II polimorfizmi- etnik yapı- immunolojik yatkınlık- inhibitör aile hikayesidir. Faktör VIII delesyonu olan hastaların yaklaşık %38 inde inhibitör oluşumuna rastlanmaktadır. Hastaların yaklaşık %5-25 inde FVIII aktivitesini düşüren antikorlar oluşur. Hemofili B nin geni sekiz ekzonlu 33,5 kb uzunluktadır. Ekzon 8 en geniş ekzon olup hastaların %50 sinde bu ekzonda mutasyon gelişir. Hemofili B nin Moleküler Patolojisinde nokta mutasyonları, delesyon ve insersiyonlar başlıca mutasyon tipleridir. Hemofili B hastalarında %7 inde nokta mutasyonları, %20 si büyük delesyonlar ve %9 u küçük delesyon/insersiyonlar oluşturur. Hemofili B de %4-5 inde inhibitör gelişir. Genterapisi konusunda yoğun bir şekilde çalışma yürütülmektedir ancak Faktör VIII ve IX proteinlerinin biyolojik olarak farklılıklar göstermesi, klasik translasyon metodları ile başarının önünde önemli bir engel olmaktadır. Moleküler yaklaşımlarla RNA moleküllerinin kullanımı ile farede FVIII geni mutasyon taşıyan bölgenin tamiri başarılmıştır (Spliceosome mediated RNA trans-splicing SmaRT) Faktör VIII cdna kapasitesinin vektör kapasitesinin üzerinde olması bir başka problem olarak karşımıza çıkmaktadır. Geliştirilen kapasitesi artırılmış vektörlerin uygulamaya girmesi tedavide önemli bir gelişmeyi başlatacaktır. Anahtar Kelimeler:HEMOFİLİ, GENETİK, FAKTÖR VIII, FAKTÖR IX,GEN TEDAVİ

15 ENZİM EKSİKLİĞİNE BAĞLI KALITSAL HEMOLİTİK ANEMİLERDE GENETİK C. Nur SEMERCİ Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik AD Non sferositik kalıtsal hemolitik anemiye neden olan en sık görülen enzim eksiklikleri glukoz 6 fosfat dehidrogenaz (G6PD), pirüvat kinaz (PK) ve primidin 5 nükleotidaz (P5 N-) dır. G6PD heksoz monofosfat yolağının ilk ve hız kısıtlayıcı enzimidir. NADPH oluşumunu sağlayarak hücreleri oksidatif hasardan korur. G6PD (Gd geni) Xq28 e lokalize 3 ekzonlu tüm hücrelerde eksprese olan houskeeping bir gendir. Bu güne kadar 400 den fazla varyant bildirilmiş olup 86 kadarı patolojiktir. Bunların çoğunluğu polimorfik varyantlardır. Polimorfik ve sporadik varyantların her ikisi de akut ya da kronik non sferositik hemolitik anemiye neden olurlar. X e bağlı olarak kalıtılır, erkeklerde daha sık görülür. Pirüvat kinaz glikolitik yolda fosfoenolpiruvatı pirüvata dönüştürerek ATP sentezini sağlar. Eritrositlerin enerji kaynağıdır. Karaciğer ve eritrositlerde eksprese olan PK-LR geni tarafından kodlanır. Eritrositlere eksprese olan PKR 2 ekzonlu olup tetramer proteini kodlar. 200 den fazla mutasyon bildirilmiş olup % 69 u missense mutasyondur. Otozomal resesifolarak kalıtılır. Mutasyonlar homozigot ya da compoud heterozigot şeklinde bulunur. Primidin 5 nükleotidaz eritrosit matürasyonu sırasında RNA degradsyonu sonucu oluşan primidin nükleotidlerinin uzaklaştırılmasını sağlar. 7p4.3 e lokalize NT5C3A geni tarafından kodlanır. 0 ekzonlu monomerik bir proteini kodlayan bu gende bu güne kadar 00 e yakın hastada 24 farklı mutasyon bildirilmiştir. Enzim aktivite derecesi ile klinik şiddet arasında korelasyon olmayan bu enzim eksikliği de otozomal resif olarak kalıtılmakta olup mutasyonlar homozigot olarak bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler:G6PD, Gd Akdeniz, pirüvat kinaz, PK-LR, primidin 5 nükleotidaz, NT5C3A

16 POSTER BİLDİRİLER

17 P-0 / ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ 3 YILLIK BETA TALASEMİ SEKANS SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Zehra MANAV, Mustafa ALTAN, Gökay BOZKURT, Adnan Menderes Üniversitesi, Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Polikliniği ne, beta talasemi tanısı veya taşıyıcılığı ön tanısı ile başvuran hastalarda saptanan patojenik mutasyonların sıklığının belirlenmesi. ADÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Polikliniği ne yılları arasında başvuran 252 hastanın periferik kan örneklerinden HBB geni PCR Reaksiyonu ile çoğaltılmış ve DNA Dizi Analizi Yöntemi ile mutasyon taraması yapılmıştır. DNA Dizi Analizi Yöntemi ile mutasyon taraması yapılan 252 hastada, 356 allelde beta talasemi hastalığı için patojenik kabul edilen bir mutasyona rastlanmamıştır. 48 allelde beta talasemi hastalığı için patojenik kabul edilen mutasyon saptanmıştır. Patojenik mutasyonlar arasında en sık görüleni 56 allelde saptanan IVS--0 G>A mutasyonudur. Bunu 20 kopya ile IVS--6 T>C mutasyonu takip etmektedir. 3. sık görülen mutasyon ise 7 allelde saptanan c.20 A>T HbS mutasyonudur. Beta talasemi hastalığı Türkiye de en sık görülen tek gen hastalığıdır. Türkiye de HBB geninde en sık görülen mutasyon IVS--0 G>A mutasyonudur. Bizim çalışmamızda da %37.8 sıklık oranıyla IVS--0 G>A mutasyonu en sık rastlanan mutasyon olmuştur. Bu mutasyon 43 hastada heterozigot, 2 hastada homozigot, 9 hastada da başka bir mutasyonla birlikte birleşik heterozigot formda bulunmaktadır. Çalışmamızda saptadığımız bulgular literatürle uyumlu olarak değerlendirilmiştir.

18 P-02 / AĞIR KONJENİTAL NÖTROPENİ : ULUSAL VERİLERİMİZ Deniz Yılmaz Karapınar, Türkan Patıroğlu 2, Ayşe Metin 3, Ümran Çalışkan 4, Tiraje Celkan 5, Barış Yılmaz 6, Tuba H. Karapınar 7, Burcu Akıncı, Himmet Haluk Akar 2, Hüseyin Tokgöz 4, Gül Nihal Özdemir 5, Ayça Aslan Kıykım 8, Yurdanur Kılınç 9, Yeşim Oymak 7, Lale Olcay 0, Zuhal Keskin Yıldırım, Muge Gökçe 2, Talia İleri 3, Yusuf Ziya Aral 4, Ali Bay 5, Berna Atabay 6, Zuhre Kaya 7, Hüseyin Onay 8, Ferda Özkınay 8, Gülsün Tezcan Karasu 9, Şebnem Yılmaz Bengoa 20, Mehmet Akif Yeşilipek 9 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 2 Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik İmmünoloji Kliniği, 3 Ankara Çocuk Hematoloji Onkoloji Hastanesi, Pediatrik Alerji- İmmünoloji Kliniği, 4 Konya Meram Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 5 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 6 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 7 Dr Behçet Uz Çocuk Hastanesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği 8 Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Alerji- İmmünoloji Kliniği, 9 Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 0 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 2 Kanuni Sultan Süleyman Devlet Hastanesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 3 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 4 Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 5 Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 6 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 7 Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği, 8 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Anabilimdalı, 9 Göztepe Medical Park Hastanesi, Pediatrik Kemik İliği Transplant Ünitesi, 20 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Pediatrik Hematoloji Kliniği Ağır konjenital nötropeni nadir görülen bir hastalıktır. Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde nötrofil elastaz genindeki (ELANE) genetik mutasyonlar en sık neden olarak gösterilmiştir. Ancak, akraba evliliklerinin yoğun olarak yapıldığı ülkelerde farklı mutasyonların daha sık olarak görülme olasığı vardır. Bu nedenle Batı Avrupa, Doğu Avrupa ve Orta Doğu da da aynı genetik mutasyonların ağırlıkla görülüp görülmediği merak konusudur. Biz de, Kafkaslar ve Asya gibi oldukça farklı etnik kökenleri barındıran ve Avrupa nın pek çok yerinden çok daha fazla akraba evliliğinin görüldüğü ülkemizde, Ulusal Kemik İliği Yetmezlikleri Veri Tabanını oluşturmayı planladık. Bu çalışmada, Ulusal Kemik İliği Yetmezliği ve Ağır Konjenital Nötropeni veri tabanı kurulması hedeflendi. 52 si (%3.9) ağır konjenital nötropeni olmak üzere 476 kemik iliği yetmezliği olan hastanın verileri Ulusal Kemik İliği Yetmezliği veri tabanına kayıt edildi. Kemik iliği yetmezliği olan hastalarımızın yaş ortalaması 2.3 idi (-35 yaş arasında). Erkek/kız oranı 0.9 idi. Ortalama izlem süresi 9.7 yıldı (3 ay -34 yaş arası). Olguların %49.2 sinin ebeveynleri arasında akraba evliliği vardı. Ulusal veri tabanına girilmiş olan hastalar arasında en sık HAX mutasyonu saptandı (n=47, 33.8%). HAX mutasyonu bulunan hastaların 43 ünde (%93.5) homozigot c30-3insa, p.w44x mutasyonu vardı. ELA2 mutasyonu 3 hastada (%9.6) saptandı ve ağır konjenital nötropeniler arasında ikinci en sık mutasyon olduğu görüldü. 7 hastada (5.%) G6PC3 gen mutasyonu mevcuttu. CSF3R mutasyonu 3 (2.2%), JAGN mutasyonu ise 2 (.5%) hastada saptandı. 34 hastada (22.4%) herhangi bir mutasyon tespit edilemedi ( Bu hastaların tümünde ELANE ve HAX, 20 sinde ise G6PC3 mutasyonuna bakılabilmişti). 28 hastaya (8.4%) ise ağır konjenital nötropeni açısından herhangi bir mutasyon bakılamamıştı. Hastaların %60 ına G-CSF tedavisi verilmişti. Ortalama uygulama dozu haftanın 5 günü, 5 mcg/ kg/gün şeklindeydi. Hastaların ikisi enfeksiyöz komplikasyonlar nedeni ile kaybedildi. 5 hastada ise izlemde MDS/AML gelişti. Türkiye de, ağır konjenital nötropeninin en sık sebebinin HAX genindeki pw44x mutasyonu olduğu görülmüştür. Dolayısıyla mutasyon analizine HAX ile başlayıp, eğer negative çıkarsa ELANE ve G6PC3 mutasyonlarını kontrol etmek daha uygun olacaktır. Eğer bu mutasyonların üçü de negative saptanacak olursa akraba evliliklerinin sık görülmesi nedeni ile daha nadir görülen mutasyonların da taranması önerilir. Bu çalışma, TÜBİTAK ve Türk Pediatrik Hematoloji derneği tarafından desteklenmiştir.

19 P-03 / AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANISI İLE TAKİP EDİLEN İKİ OLGUNUN ANORMAL FISH SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Burak DURMAZ, Emin KARACA, Yeşim AYDINOK 2, Deniz YILMAZ KARAPINAR 2, Akkız ŞAHİN 2, Özgür ÇOĞULU, Ferda ÖZKINAY, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik AD., 2 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları AD., Pediatrik Hematoloji BD., Akut lenfoblastik lösemi (ALL), kemik iliğinde immatür lenfohematopoetik hücrelerin aşırı çoğalmaları sonucu kemik iliğindeki normal hematopoetik elemanların yerini almaları sonucu ortaya çıkan tablodur. ALL de tanı, prognoz ve teadiviye yol gösterici olan birçok sayısal ve yapısal kromozomal yeniden düzenlenme bildirilmiştir. Burada sunulan iki olgu, ALL ön tanısı alan, başlangıç ve tedavi sırasında floresan in situ hibridizasyon (FISH) yöntemiyle farklı genetik anomaliler saptanan olgulardır. Ege Üniversitesi, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı na başvuran ALL ön tanılı 2 pediatrik olgu tanı ve tedavi süresi boyuca karyotip ile birlikte BCR/ABL, TCF/PBX, TEL/AML translokasyonları, P6 delesyonu ve cmyc, IGH, MLL yeniden düzenlenmeleri açısından FISH ile değerlendirildi. Olgu de tanı öncesinde saptanan %85 oranında 9p2 lokusu P6 delesyonu tedavi sonrasında düzelirken, tedavi sırasında %00 oranında 2q22 lokusu AML geninde tetrazomi saptandı. Olgu 2 de tedavi öncesinde IGH geninin 5 delesyonu ve 9p2 lokusu P6 delesyonu ile birlikte AML geninde trizomi saptanmıştır. Tedavi sırasında hiperdipolidi ile uyumlu bulguları olan olgunun tedavi sonrasında tüm bulguları düzelmiştir. Bu tür kromozomal yeniden düzenlenmeler, tedavi öncesi veya nükslerde sık görülse de tedavi sırasında, özellikle tedaviye iyi cevap veren veya remisyondaki hastalarda görüldüğüne dair literatür bilgisi bulunmamaktadır. Bu hastaların FISH sonuçları, klinisyene tedavi ve prognoz açısından yol gösterici olmaktadır ve bu sunuda, bu iki olgunun sonuçlarının detaylı olarak tartışılması planlanmıştır.

20 P-04 / AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ DE İMMÜNGLOBÜLİN AĞIR ZİNCİR (IGH) BÖLGESİNİ DELESYONLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Emin KARACA, Burak DURMAZ, Deniz YILMAZ KARAPINAR 2, Nur SOYER 3, Yeşim AYDINOK 2, Fahri ŞAHİN 3, Burcu AKINCI 2, Murat TOMBULOĞLU 3, Özgür ÇOĞULU, Ferda ÖZKINAY EUTF-TIBBİ GENETİK, 2 EUTF-ÇOCUK SAĞLIĞI Ve HASTALIKLARI ANABİLİM DALI, HEMATOLOJİ BİLİM DALI, 3 EUTF-İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI, HEMATOLOJİ BİLİM DALI, Akut lenfoblastik lösemi (ALL), kemik iliğinde immatür lenfohematopoetik hücrelerin aşırı çoğalmaları sonucu kemik iliğindeki normal hematopoetik elemanların yerini almaları sonucu ortaya çıkan tablodur. ALL de immünglobülin ağır zincir (IgH) bölgesini içeren translokasyonların gösterildiği birçok çalışama bildirilmişken IGH bölgesinin submikroskobik delesyonlarını içeren çalışma son derece azdır. Bu çalışmada ALL tanısı almış hastalarda IGH bölgesinin submikroskobik delesyonlarını ve bunların klinik ve tedavi ile ilişkisinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Ege Üniversitesi, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı na Ocak 204 ile Aralık 205 tarihleri arasında floresans in situ hibridizasyon (FISH) analizi için başvuran ALL tanılı hastalar retrospektif olarak taranmış ve IGH bölgesinin submikroskobik delesyon saptanan hastalar çalışmaya alınmıştır. Akut lenfoblastik lösemi tanısı ile başvuran 5 hastada IGH bölgesinin submikroskobik delesyon saptandı. Hastaların yaş ortalaması 2, delesyon oranları %26 ile %65 (ortalama : % 44.83) arasında saptandı. Bu tür delesyonların ALL de klinik önemi tam olarak bilinmemektedir. IGH geninin submikroskobik delesyonlarının klinik ve tedaviye etkisini gösteren ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.

21 P-05 / AKUT LÖSEMİ DE MLL GEN DÜZENSİZLİKLERİ VE. KROMOZOM İLİŞKİLİ TRANSLOKASYONLARIN PROGNOSTİK ETKİSİ Huri Sema AYMELEK, Gönül OĞUR, Ümmet ABUR 2, Ömer Salih AKAR, Engin ALTUNDAĞ, Alişan YILDIRAN 3, Canan ALBAYRAK 4, Mehmet TURGUT 5, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, 2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik, 3 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Alerji Bilim Dalı, 4 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatri Hematoloji Bilim Dalı, 5 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı, Kromozom q23 de bulunan mixed lineage leukemia (MLL) genindeki -çoğunlukla dengeli translokasyonlar olmak üzere- yeniden düzenlenimler, sıklıkla ya akut miyeloid yada akut lenfoblastik lösemi gelişimi ve kötü prognoz ile ilişkilidir. Amaç: Bu çalışmada akut lösemi ya da myelodisplastik sendrom ön tanısı ile birimimize refere edilen ve kromozom analizinde,. Kromozom yada q23 bölge değişiklikleri gösteren hastalarda genetik belirteçlerin prognostik etkisi araştırıldı. Tüm hastalara 24 saatlik inkübasyon Kİ sitogenetik analiz protokolü ve MLL break apart FISH uygulandı. MLL ya da. Kromozom aberasyonu saptanan toplam 25 hasta mevcuttu. Hastaların 6 sı çocuk 9 u yetişkin ve i erkek 4 ü dişi idi. 6 hasta infantil lösemi, 2 hasta ALL, 0 hasta AML, 3 hasta MDS, hasta lenfoma, 2 hasta myeloproliferatif hastalık, hasta KLL ön tanısı ile başvurmuştu. Sitogenetik incelemede hastaların 5 inde t(4;)(q2;q23), altısında del()(q23), bunlardan ikisinde birlikte trizomi 8 i.e. 47,XY,+8,del()(q23) gözlendi.kalan 4 hastanın üçünde t(9;), üçünde t(;)(p36;q23), ikisinde +der(q), birinde t(;7)(q3;q25), birinde t(0;)(p2;q3), birinde t(3;)(q28;q23), bir diğerinde t(3;)?(q2;q), birinde t(6;)(q27;q23), birinde t(;8)(p5;q2) saptandı. Bu hastaların çoğunda ek kromozomal anomaliler mevcuttu. Takiplerinde hastaların %84 ünün excitus olduğu görüldü. t(4;)(q2;q23) hastalarının tümü excitus olmuştu. Halen takip edilen ve remisyonda 3 hasta mevcuttu. Bir yeni tanı alan hasta takipte idi. Literatürde, MLL gen düzensizlikleri sık rastlanan değişikliklerdendir; şimdiye kadar 20 den fazla resiprokal olmak üzere çok sayıda kromozomal yeniden düzenlenim gösterilmiştir. t(4;) daha çok B cell ALL de karşımıza çıkar. Infantil lösemi ile birlikteliği yüksektir ve fatal olabilir. Çalışmamızda da benzer biçimde t(4;) de excitus oranı yüksekdi (%00). Delesyon q23 gerek ALL, gerek AML ve MDS de görülebilir. AML birlikteliği prognozu daha olumsuz etkilemektedir. Hasta gurubumuzda delesyon q23 lerin çoğunluğu AML tanılı idi ve %83 excitus olmuştu. t(9;) ve (0;) nadir görülür ve daha çok AML ile ilişkilidir. t(0;) DIC tümör lizis sendromu ve erken organ yetmezliği gibi çok ağır klinikle seyreder. t(9;) intermediate ve t(;) li hastalar ise nisbeten daha iyi prognoza sahiptir. Grubumuzda ise bu hastalar da kaybedilmişti.

22 P-06 / KONJENİTAL NÖTROPENİDE ETİYOLOJİDEN SORUMLU ELA2, HAX VE G6PC3 GENLERİNDE BELİRLENEN MUTASYON SPEKTRUMU VE YEDİ YENİ MUTASYON Tahir Atik, Hüseyin Onay 2, Esra Işık, Deniz Yılmaz Karapınar, Fikret Asarcıklı 3, Yöntem Yaman 4, Elif Habibe Aktekin 5, Talia İleri 6, Şebnem Yılmaz Bengoa 7, Meriç Kaymak Cihan 8, Tuğba Hilkay Karapınar 7, Lale Olcay 8, Selma Ünal 9, Gülen Tüysüz, Fırat Beğde 6, Hasan Fatih Çakmaklı 6, Meral Türker 0, Ümran Çalışkan, Ayşe Erbay 2, Ferda Özkınay,2 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, 2 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, İzmir, 3 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, 4 Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi, İzmir, 5 Adıyaman Kahta Devlet Hastanesi, Adıyaman, 6 Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, 7 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir, 8 Ankara Onkoloji Eğitim Araştırma Hastanesi, Ankara, 9 Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Mersin, 0 Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İzmir, Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Konya, 2 Başkent Üniversitesi Adana Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adana Konjenital ağır nötropeni, ilk defa 956 da Kostman tarafından tanımlanan, nadir görülen bir genetik hastalık olup, sıklığı -2/ milyon olarak hesaplanmaktadır. Yaşamın erken döneminde başlayan ağır nötropeni, tekrarlayan deri enfeksiyonları, diş eti iltihabı, otit, pnömoni ve sepsis ile karakterizedir.. Birden fazla gendeki mutasyonlardan kaynaklanan bu durum, otozomal resesif (OR), otozomal dominant (OD) veya X e bağlı kalıtım gösterebilmektedir. Sıklık sırasında göre ELA2, HAX ve G6PC3 genleri hastalıktan sorumludur. Bu çalışmada moleküler tanısı konulan olguların mutasyon spektrumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada ELA2, HAX veya G6PC3 genlerinden birinde mutasyon saptanarak moleküler etiyolojisi belirlenmiş 42 konjenital ağır nötropeni olgusunun mutasyon spektrumu retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Toplam 42 olgu (E/K=22/20) (ortalama yaş:6,83) değerlendirildi. Olguların 2 inde ELA2, 25 inde HAX ve 5 inde G6PC3 geninde mutasyonlar belirlendi. ELA2 geninde toplam 2 olguda 0 farklı mutasyon saptanırken (6 sı missens: p.v43g, p.p257l, p.g85r, p.s46c, p.a6v, p.p39l i nonsens: p.v2x, i küçük insersiyon: c.300_30insttcgcc ve 2 si splice bölge mutasyonu: IVS2-6C>T, IVS4+5G>A), HAX geninde 25 olguda 4 farklı mutasyon (3 ü nonsens veya çerçeve kayması: p.w44x, p.v44gfsx5, p.r26gfsx88 ve i splice mutasyonu: IVS+G>A) ve G6PC3 geninde 5 olguda 4 farklı mutasyon (2 si missens: p.p44l, p.e65a, i nonsens: p.y47x ve i splice mutasyonu: IVS3-G>C) belirlendi. ELA2 geninde belirlenen mutasyonlardan 3 tanesi, HAX deki mutasyonlardan 2 tanesi ve G6PC3 de 2 tanesi novel mutasyondur Konjenital ağır nötropeni olgularında mutasyon analizi moleküler etiyolojinin belirlenmesi ve uygun genetik danışma verilebilmesi açısından önemlidir. Bu çalışmada konjenital ağır nötropenide etiyolojiden sorumlu olduğu bilinen üç gende belirlenen mutasyonlar değerlendirilmiştir. Literatürde daha önce yayınlanmamış 7 yeni mutasyon bildirilmiştir.

23 P-07 / AKUT MYELOİD LÖSEMİ (AML) ÖN TANILI OLGULARIN SİTOGENETİK SONUÇLARININ RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ HİLMİ BOLAT, ZEHRA MANAV 2, ERHAN PARILTAY, BURAK DURMAZ, AYÇA AYKUT, MUSTAFA DURAN 3, FİLİZ VURAL 3, MURAT TOMBULOĞLU 3, EMİN KARACA, ASUDE DURMAZ, HALUK AKIN, ÖZGÜR ÇOĞULLU Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Ad, İzmir, Türkiye, 2 Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Ad, Aydın, Türkiye, 3 Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bd, İzmir, Türkiye, Akut miyeloid lösemi (AML) myeloid, monosit, eritroid ve megakaryositik hematopoetik prekürsörlerde olgunlaşmanın erken dönemde durakladığı malign bir hastalık grubudur. AML, lösemilerin yaklaşık %5 ini oluşturmakta ve erişkinlerde daha sık gözlenmektedir. Etiyopatogenezi net olarak aydınlatılmamış olsa da birtakım genetik belirteçlerin tanı, prognoz ve tedaviye yanıtta önemli olduğu bildirilmektedir. AML de en sık 5q delesyonu, 7q delesyonu, trizomi 8, t(8; 2)(q22;q22), t(9; 22)(q34;q.2), t(5; 7)(q22;q2), inv(6), 20q delesyonu, trizomi 2, trizomi 22, Y kromozomu kaybı gözlenir. Bu çalışmada, 2 yıllık bir süreçte, AML ön tanısı ile bölümümüze başvuran hastalardaki sitogenetik değişiklikler değerlendirilmiştir. Bu çalışmada Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı na Ocak 204 Aralık 205 tarihleri arasında yeni tanı akut lösemi tanısı ile gelen olguların kemik iliği örneklerinin sitogenetik sonuçları incelenmiştir. Çalışmaya toplam 86 hasta alındı. Kemik iliği hücrelerinden 24, 48 ve 72 saatlik kültürler yapılmıştır. Hücre kültürü için %30 fetal calf serum ve antibiyotik eklenmiş McCoy s besi yeri ( Life Technologies) kullanılmıştır. Hücreler rutin metodlara göre harvest edilmiş ve hazırlanan preperatlar tam otomatik metafaz bulma cihazi ile 20 GTG-bantlı metafaz alanı taranmıştır. Bunlardan 3 kadın 8 erkek olmak üzere toplam 3 olguda (%36,04) kromozomal anomali saptanmıştır; 55(%63,96) olguda herhangi bir anomali saptanmamıştır.anomali saptanan olguların yaş ortalaması 56,60 (±7,64). Kromozomal anomali saptanan anomalilerin dağılımı sırasıyla şu şekildeydi; 5 olguda kompleks ( 2 anomali) karyotip (%48,39), 5 olguda t(5;7)(q22;q2), (%6,3), olguda 5q delesyonu (%3,23), olguda 7q delesyonu (%3,23), olguda t(9;22)(q34;q.2) (%3,23) ve geriye kalan 8 olguda diğer kromozomal anomaliler (%25,8) görüldü. Saptanan oran literatürde bildirilen yaklaşık %70 sitogenetik anomali saptanma oranına göre düşük olmakla birlikte ülkemizden yapılan çalışmalarda belirtilen oranlara benzemektedir. AML tanısı kesinleşmiş olgularda bu oranın daha yüksek olması beklenmektedir.

24 P-08 / AKUT MYELOİD LÖSEMİLİ HASTALARIMIZDA SAPTANAN GENETİK MUTASYONLAR VE BUNLARIN PROGNOZA YANSIMALARI Ersin TORET, Tuğba KARAPINAR 2, Bengü DEMİRAĞ 2, Yılmaz AY 2, Yeşim OYMAK 2, Sultan KÖKER 2, Filiz HAZAN 2, Canan VERGİN 2, İzmir Dr Behcet Uz Cocuk Hastalıkları Ve Cerrahisi Eğitim Ve Arastırma Hastanesi, Çocuklardaki lösemilerin %5-20 lik kısmını akut miyeloid lösemiler (AML) oluşturur. Çocukluk çağındaki AML lerin büyük kısmını de novo (birincil) tip, az bir kısmını ise ikincil tip oluşturur. Prognozu başlangıç tedavisine yanıt ve var olan moleküler-sitogenetik aberasyonlar belirler. AML de; yaşam süresinin uzadığı ve proliferasyonun arttığı tip mutasyonlar (BCR/ABL, FLT3, RAS gibi), farklılaşmanın ve apopitozun bozulduğu tip 2 mutasyonlar (AML/ETO, PML/RARα, MLL gibi) ve epigenetik değişikliklerle maturasyon duraklaması ve/veya proliferasyon kapasitesinde artışa neden olan tip 3 (EZH2, ASLX, DNMT3A gibi) mutasyonlar görülür. Yaşam şansı günümüzde %70 lere kadar çıkan pediatrik AML de genetik mutasyonlar, risk gruplarını belirleme ve tedavi planlamasında çok önemlidir. Ayrıca tedavi protokollerine ek olarak bu mutasyonlara yönelik çoğu tedavi de çalışma aşamasındadır. Çocuk Hematoloji-Onkoloji Kliniğinde yılları arasında AML tanılı 28 hastanın dosyası retrospektif olarak incelendi. AML-BFM protokolleri (998, 2004, 202) tanı tarihlerine göre güncellenerek hastalara uygulandı. Konvansiyonel sitogenetik analizi, t (8,2), t (5,7), inv 6 tüm hastalarda çalışılırken; laboratuvar anlaşması ve önemlerinin fark edilme zamanı nedeniyle t(9,22), MLL-AF4, FLT3 6 (%2) hastada çalışıldı. Beş hastada (%8) kompleks karyotip, inde (%39) sitogenetik ve/veya moleküler bir mutasyon saptandı. Mutasyon çalışılabilen 6 hastada t(9,22) ve MLL-AF4 saptanmadı. FLT3 taranan 6 hastanın sadece birinde mutasyon saptandı. Dört hastada (%4) hastalık tekrarı ilk tanıdan ortanca 5,5 ay (0-8 ay) sonra gözlendi. Kompleks karyotip gözlenen hastalardan 2 sinde relaps gelişti. Bu hastalardan biri CR sonrası izlemde refrakter hastalık ve enfeksiyon sonrası kaybedildi. Diğer kompleks karyotip gözlenen hasta CR sonrası KHN uygulandı ve hastalıksız yaşıyor. Diğer 3 kompleks karyotip görülen olgu ortalama 3,4 yıldır hastalıksız izleniyor. Mutasyon saptanan hastalardan 2 sinde t(8,2), birinde inv(6) vardı. Hastalık tekrarı sonrası her iki olguda KHN oldular ve hastalıksız izlemleri devam ediyor. Akut miyeloid lösemide giderek artan sağ kalım, tedavi protokolleri ve KHN nin artan başarısına bağlanabilir. Bu noktada genetik mutasyonların saptanması ile oluşturulan risk grupları ve indüksiyon tedavisine verilen yanıt prognozu öngörmede anahtar rol oynarlar.

25 P-09 / AML M5 E EŞLİK EDEN TRİZOMİ 4 OLGUSU Pelin TAŞDEMİR, Mine BALASAR, Pembe OLTULU 2, Handan ÇİPİL 3, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, 2 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı, 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Hematoloji Bilim Dalı, Akut Miyeloid Lösemi (AML), myeloid prekürsör hücrelerin klonal proliferasyonu ile karakterize olan hematopoetik neoplazmdır ve erişkin akut lösemilerinin %80 ini oluşturmaktadır. Erişkinde ortalama tanı alma yaşı 65 olup, yaş ilerledikçe insidansı da artmaktadır. Yaşlı olgularda ortalama yaşam süresi 2 ay olup, 2 yıllık sağ kalım oranı yaklaşık %6 civarındadır. Tek başına Trizomi 4 anomalisi, AML olgularında oldukça nadir bir sitogenetik bulgudur ve şimdiye kadar AML M, M2 ve M4 olgularında bildirilmiştir. Mevcut çalışmada AML M5 tanısı almış ve sitogenetik analizde sadece trizomi 4 anomalisi tespit edilmiş bir yaşlı olgu sunulmuştur. Hastanın kemik iliğinden elde edilen preparatlarına AML-MDS FISH Paneli ( del5q, PML/RARα, del P53, AML/ETO, MLL, 7q del, CBFβ/MYH, 20q del) (Cytocell, UK) ve konvansiyonel sitogenetik analiz uygulanmıştır. Ayrıca kromozom anomalisini teyit etmek için 4p6.3 ve 4qter FISH probları (Cytocell, UK) uygulanmıştır. Aşırı halsizlik ve tüm vücudunda ağrı şikayetiyle hastaneye başvuran 72 yaşındaki bayan hastanın periferik kan değerlerinde anormallik gözlenmesi üzerine hastanemize yönlendirilmiştir. Hastanın kemik iliği alınarak patolojik ve genetik analiz yapılmıştır. Histopatolojik inceleme sonucunda hasta Akut Monositik Monoblastik Lösemi (AML M5) tanısı almıştır. Yapılan genetik analizde AML-MDS FISH Paneli normal olarak değerlendirilmiştir. Kemik iliği karyotip analizi ise 47,XX,+4[5]/46,XX[3] olarak belirlenmiştir. 4p6.3 ve 4qter FISH probları uygulanarak 4 nolu kromozomun trizomisi teyit edilmiştir. Genel durumu ağırlaşan hasta yoğun bakıma alınmış ve hastaneye başvurduktan 2 gün sonra kaybedilmiştir AML genel olarak erişkinlerde kötü prognoz göstermektedir. Bazı sitogenetik anomalilerin varlığı nispeten iyi prognozla ilişkilendirilmektedir. Ancak şimdiye kadar az sayıda tespit edilen AML olgularında tek başına Trizomi 4 anomalisinin varlığının prognozla ilişkisi bilinmemektedir. Bizim olgumuzda ise genel durumu ağır olan olgu 2 gün içinde kaybedilmiştir. Bildiğimiz kadarıyla AML M5 ve Trizomi 4 birlikteliği literatürde ilk kez sunulmaktadır.

26 P-0 / AML Tanısıyla Takip Edilen 49 Olguda Moleküler Belirteçlerin Değerlendirilmesi Esra ARSLAN ATEŞ, Osman KARA 2, Ayberk TÜRKYILMAZ, Hasan ŞİMŞEK, Mehmet Ali SÖYLEMEZ, Kenan DELİL, Bilge Bilgen GEÇKİNLİ, Tayfur TOPTAŞ 2, Ayşe Tülin TUĞLULAR 2, A. İlter GÜNEY Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Tıbbi Genetik, 2 Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Hematoloji, Akut Myeloid Lösemi (AML) kemik iliğinde myeloid seriden köken alan hücrelerin olgunlaşmanın erken basamaklarında duraksaması ve anormal çoğalma özelliği kazanmasıyla ortaya çıkan bir kanserdir. Tanı, sınıflandırma ve izlemde biyokimyasal, mikroskobik, akımsitometrik yöntemlerin yanısıra sitogenetik, moleküler sitogenetik ve moleküler genetik yöntemler de büyük önem taşımaktadır. Prognozda çeşitli kromozomal yeniden düzenlenmeler yol gösterici olmakla birlikte FLT3 mutasyonları kötü, NPM ve CEBPA mutasyonları ise iyi prognostik belirteç olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmada CEBPA,NPM ve FLT3-ITD mutasyonlarının hasta populasyonumuzdaki sıklığının belirlenmesi ve klinikle ilişkilendirilmesi amaçlanmıştır. Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne son iki yıl içinde( ) başvuran 49 AML hastasında dizi analizi yöntemiyle FLT3-ITD mutasyonu, CEBPA ve NPM gen muatsyonları araştırılmış ve mutasyon saptanan 3 hastanın genetik ve klinik özellikleri sunulmuştur. Yaşları 22 ile 73 arasında değişen olguların dokuzu kadın, dördü erkektir. Sitogenetik olarak 0 olgu normal olarak saptanırken, iki olguda mozaik Trizomi 8 belirlenmiş, bir olguda ise kültür başarısızlığı nedeniyle sitogenetik değerlendirme mümkün olmamıştır. Moleküler analizlerde FLT-ITD mutasyonu beş olguda pozitif bulunurken, CEBPA geninde beş olguda ve NPM geninde ise yedi olguda çeşitli mutasyonlar saptanmıştır. Bu mutasyonlardan üçü (CEBPA da c.359t>g ve c.899_904delgcginsaaa ve NPM de c.860delgcagtggaggainstggggcctggagc) daha önce rapor edilmemiş mutasyonlardır. Bu üç mutasyonu taşıyan olgulardan ikisi yeni tanı olup indüksiyon tedavisi almakta ve bir olgunun da 3 aydır progresyonsuz izlemi sürmektedir. Üçü refrakter AML tanısıyla, biri progresyon nedeniyle kaybedilen dört olgunun üçünde NPM mutasyonu (c.863_864inscatg, c.860_863duptctg, c.863_864insccag) saptanmış olup ikisi beraberinde FLT3- ITD mutasyonu taşımaktadır. Bir olguda ise yalnızca FLT3-ITD mutasyonu saptanmıştır. Diğer olgulardan kemoterapi sürecinde olan dört olgu ve kemik iliği transplantasyonu yapılmış iki olgunun takibi sürmektedir. Çalışmada 49 hastanın beşinde FLT3-ITD mutasyonu (%0.2), beşinde (% 0.2) CEBPA mutasyonu ve yedisinde (%4.2) NPM mutasyonu saptanmıştır. Olgu sayısının az olması ve izlem sürelerinin kısa olması dolayısıyla genotipfenotip korelasyonu yapmak mümkün görünmemekle birlikte saptanan üç yeni mutasyon ve klinik değerlendirmelerinin daha geniş serilere katkı sağlaması açısından sunulması uygun görülmüştür.

27 P- / ATİPİK HEMOLİTİK ÜREMİK SENDROMLA İLİŞKİLİ OLMAYAN CFH GEN MUTASYONLARI SAPTANAN TROMBOTİK MİKROANJOPATİ VAKASI Yeşim OYMAK, Tuba Hilkay KARAPINAR, Yılmaz AY, Esin ÖZCAN, Neryal MUMİNOĞLU, Sultan AYDIN KÖKER, Ersin TÖRET, Afig BERDELİ, Erkin SERDAROĞLU, R. Canan VERGİN DR. BEHCET UZ ÇOCUK HASTALIKLARI VE CERRAHİSİ EĞİTİM VE ARASTIRMA HASTANESİ, Atipik hemolitik üremik sendrom (ahus) trombotik mikroanjiopati ile karakterize nadir görülen bir hastalıktır. Bu hastalık birçok mutasyonla ilişkilidir. Bunlar içinde en sık görülen CFH mutasyonlarıdır. Burada trombotik mikroanjopati semptomları ile başvuran bir hasta sunulmaktadır. Hastanın DNA sekans analizlerinde CFH geninde exon 9 da homozigot P.His-402Tyr mutasyonu saptandı. Babasında homozigot CFH geninde exon 9 da homozigot p.his-402tyr mutasyonu saptandı. Ayrıca hastada CFH geninde her ikisi de heterozigot olmak üzere exon 7 de Ala307Ala mutasyonu ve exon 0 da Ala473Ala mutasyonu saptandı. Beş yaşında erkek hasta halsizlikle başvurdu. Hastanın fizik muayenesinde solukluk ve hepatomegali dışında patolojik bulgu saptanmadı. Hemogramında hemoglobin 5.5 g/dl, retikülosit değeri %4.6 ve trombosit sayısı /mm3 olup periferik kan yayması ile uyumluydu. Ayrıca periferik kan yaymasında %0 şistosit ve polikromazi mevcuttu. Biyokimya parametrelerinden LDH yüksek ve haptoglobin düşüktü. Diğer parametreler normal sınırlardaydı. Direk coombs testi negatifti ve ADAMTS 3 aktivitesi ve antijeni normaldi. Tam otomatik idrar tetkikinde patolojik bulgu saptanmadı. İkinci gününde trombosit sayısı düştü, LDH yüksek seyretti ve periferik kan yaymasında şistositler halen mevcuttu. Bu sırada vital bulguları normal sınırlarda seyreden hastaya plazmaferez tedavisi uygulanmaya başlandı. Plazmaferez uygulaması gün aşırı sıklığa geçildiğinde mikroanjopatik hemoltik anemi bulguları tekrarladı. Steroid tedavisi ile bulguları düzelmeyen hastaya ekulizumab tedavisi uygulandı. Ekulizumab tedavisi kesildikten üç ay sonra hastanın laboratuvar bulguları normal sınırlarda seyretti. CFH gen mutasyonları ahus de en sık görülen genetik değişikliklerdir. Şu ana kadar ahus ile ilişkili 87 CFH mutasyonu saptanmıştır. Ayrıca ahus e neden olmayan CFH mutasyonları bulunmaktadır. Bunlardan P.Ala473Ala mutasyonu membranoproliferatif glomerulonefritle (MPGN) p.ala307ala ve p.his402tyr mutasyonları yaşla ilişkili makular dejenerasyon ile ilişkili bulunmuştur. Sonuç olarak hastada saptanan mutasyonlar şimdiye kadar ahus hastalarında tanımlanmamıştır. İlk olarak hastamızda trombotik miktoanjopati ile ilişkili olarak tanımlanabilecek olan CFH mutasyonlarının hastanın babasında aynı bulgulara sebep olmamasının hastada etkili olabileceği düşünülen epigenetik faktörlere bağlı olabileceğini düşünmekteyiz.

28 P-2 / AURORA KİNAZ İNHİBİTÖRÜ CCT37690 KRONİK MYELOİD LÖSEMİ HÜCRELERİNDE APOPTOZU UYARABİLİR Aycan AŞIK, Çağla KAYABAŞI, Besra ÖZMEN YELKEN, Tuğçe BALCI, Sevil GONCA, Fatma SÖĞÜTLÜ, Röya GASIMLI, Sunde YILMAZ SÜSLÜER, Çığır BİRAY AVCI, Cumhur GÜNDÜZ Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Bornova İzmir, Kronik myeloid lösemi (KML), multipotent kök hücrelerin neoplastik transformasyonundan ortaya çıkan klonal myeloproliferatif bir hastalıktır. Olgularının % 95 inde oluşan kromozom 9 ve 22 arasındaki resiprokal translokasyon t(9;22)(q34;q.2) sonucunda meydana gelen Philadelphia (Ph) kromozomuyla yapısı gözlenmekte ve bu translokasyon sonucunda KML nin patogenezinde rol alan tirozin kinaz aktiviteli bir ürün kodlayan Bcr-Abl füzyon geni oluşmaktadır. Aurora A, B ve C olmak üzere üç izoformu bulunan aurora kinazlar, uygun mitotik ilerleme için sentrozomların, iğ ipliklerinin ve kinetokorların fonksiyonunu düzenleyen en önemli serin/treonin protein kinazlardır. Çeşitli çalışmalarda aurora A ve aurora B nin, meme, kolon, nöroblastoma, pankreas ve over kanser gibi çeşitli malignitelerde aşırı ifade edildiği belirtilmiş olmakla birlikte, bir çalışmada KML hücrelerinde de Bcr-Abl nin bu kinazların ifadesini indüklediğini belirtilmiştir. Bcr-Abl kinaz domainlerindeki mutasyonlardan kaynaklanan direnç mekanizmalarının üstesinden gelmek amacıyla yapılan bir çalışmada aurora kinaz inhibitörlerinin KML hastalığının tedavisinde potansiyel avantajlarının olabileceği ileri sürülmüştür. CCT37690, yüksek oranda seçici özellik gösteren sentetik bir aurora kinaz inhibitörüdür. Bu çalışmada KU82 hücre hattına CCT37690 uygulamasının apoptoz üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. CCT37690 ın KU82 hücrelerindeki sitotoksik etkisi, KU82 hücrelerinin uygun doz aralıklarında (0,78 µm-50 µm) CCT37690 ile 48 saatlik muamele sonrasında WST-8 ile belirlenmiştir. IC50 dozunun apoptoz üzerine etkisi Annexin V-EGFP Apoptosis Detection Kit ile, hücre döngüsü üzerine etkisi BD Cycletes Plus DNA Reagent Kiti ile akış sitometrisinde değerlendirilmiştir. KU82 KML hücre hattında CCT37690 ın 48 saatlik IC50 dozu 6,24 µm olarak bulunmuştur. Apoptoz etkinliği değerlendirildiğinde etken madde verilmemiş kontrol grubuna göre CCT37690 ın IC50 dozu apoptozu 9 kat indüklediği bulunmuştur. Ayrıca CCT37690 ın IC50 dozunun KU82 hücrelerinde hücre döngüsünü G2/M fazında blokladığı da bulunmuştur. Sonuç olarak bu çalışma, bir aurora kinaz inhibitörü olan CCT37690 ın, KU82 hücrelerinde yüksek bir oranda apoptozu uyarması ve hücre döngüsü arrestine neden olmasıyla, aurora kinaz inhibitörlerinin KML tedavisinde potansiyel avantajlarının olabileceği görüşünü destekler niteliktedir.