Paralel Hesaplama ve CUDA
|
|
- Emine Özkan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 6. Uluslar arası İleri Teknolojiler Sempozyumu (İATS 11), Mayıs 2011, Elazığ, Türkiye Paralel Hesaplama ve CUDA M. Akçay 1 B. ġen 2, Ġ.M. Orak 3, A. Çelik 4 1 University of Dumlupınar, Kütahya/Turkey, makcay@mail.dumlupinar.edu.tr 2 University of Karabük, Karabük/Turkey, baha.sen@gmail.com 3 University of Karabük, Karabük/Turkey, imorak@karabuk.edu.tr 4 University of Dumlupınar Kütahya/Turkey, mail.ahmetcelik@gmail.com Parallel Computing and CUDA Abstarct In this study, distributed shared-memory parallel systems are examined, the GPU (Graphic Processing Unit) running on the shared-memory system, parallel system with CUDA (Compute Unified Device Architecture) parallel and distributed systems are widely used in PVM (Parallel Virtual Machine) and MPI (Message Passing Interface) is introduced. Distributed systems offer economic solutions for highperformance computing needs. When you buy a graphics card of the NVIDIA CUDA driver software company along with easily installed and used. CUDA, the GPU as a parallel system on a shared memory is running at the same time millions Thread provides a parallel. Although it is easy to program CUDA distributed parallel systems is difficult. In this study, the program to run on the CUDA technology is shown with an example. Keywords Parallel, CUDA, PVM, MPI, Distributed, Shared memory parallel system, Thread, GPU. I. GĠRĠġ Yüksek performanslı sistem, paralel bir sistemin sonucudur. Tek iģlemcili bir sistemden yüksek performans elde etmek hem fiziksel ve hem de ekonomik nedenlerden dolayı gerçekleģtirilemez. Bunun yerine ortak bellekli veya dağıtık bellekli sistemler olarak ifade edilen paralel sistemlerin kullanılması çözüm olabilir. Ortak bellekli paralel sistemlerin programlanması kolay, ancak üretilmesi zor ve bu nedenle pahalıdır. Dağıtık bellekli sistemler ise programlaması zor, piyasadan kolaylıkla temin edilebilen bilgisayarların hızlı bir ağ ile haberleģtirilmesi sonucu elde edilerek kurulumu kolaydır. Dağıtık sistemlerde mevcut sistem kaynakları kullanılabildiğinden maliyeti de azdır. Amaç yüksek performans elde etmek olduğundan, pahalı kaynakların en verimli Ģekilde kullanılmasına dikkat edilmelidir [1]. Yüksek performanslı sistemlerin ihtiyaç duyulduğu birçok alan vardır. Bunlar; karmaģık ve büyük zaman alan sayısal hesaplamalar, farklı uygulamalar için simulasyonlar, deney sonuçlarının görüntülenmesi, hesaplamaların hata oranlarının tespiti gibi birçok uygulama için kullanılmaktadır. Özellikle mühendislik uygulamalarında, tasarım sürecindeki prototip gerçekleme ve test evresi ortadan kaldırılarak, artık simulasyon yoluyla üretilen ürünler test edilmektedir. Bu da zaman ve maliyet açısından önemli katkı sağlamaktadır. Örneğin artık araba firmaları üreteceği arabaların modellerini bilgisayar ortamında simule etmekte ve sonuçlarını (örneğin çarpıģma hasar deneyleri) değerlendirip, üreteceği modelin kısa zamanda revizyonlarını yaparak, üretim sürecine geçmektedir [1]. Donanım kaynaklarının paralel olarak kullanılmasıyla performans arttırılması en çok tercih edilen yoldur. Örneğin iģlemci veri yolu arttırılarak daha fazla bit (1,0), üretim hattı (pipeline) mimarisi tasarlanarak iģlemci içine ilave edilen donanım ile aynı anda birden fazla komut icra edilebilir hale getirildi. Bu iki paralel sistem iģlemci içi (donanımsal) paralelliğe örnek teģkil etmektedir. Özellikle görev dağıtımı yoluyla paralellik yazılım yoluyla gerçekleģtirildiğinden diğer yöntemlere göre daha esnek ve ekonomiktir. II. PARALELLĠK TÜRLERĠ Paralellik iģlemci içinde ve iģlemci dıģında gerçekleģtirilebilir. Bilgisayar sistemlerinde paralellik, bit düzeyinde paralellik (Bit-level parallelism), komut düzeyinde paralellik (Instruction-level parallelism), veri paralelliği (Data parallelism) ve görev paralelliği (Task parallelism) olmak üzere 4 sınıfa ayrılmaktadır [2]. ĠĢlemci içindeki paralellik bir komutun evreleri veya komutlar arası ölçekte olmaktadır. Bu yüzden bit ve komut düzeyi paralellik iģlemci içinde gerçekleģmektedir. Veri ve görev paylaģımlı paralellik ise iģlemci dıģında gerçekleģmektedir. ĠĢlemci içi paralellik maliyet ve kullanıcı müdahale sınırlaması vardır. Esnek ve ekonomik değildir. 1. Bit düzeyinde paralellik (Bit Level Parallelism) ĠĢlemci içindeki bir saat dalgasında iģlenebilen bit miktarı bit düzeyindeki paralellik düzeyini göstermektedir. Eski nesil iģlemcilerde bir saat dalgasında 4 bit veri iģlenebiliyorken günümüzde ise 64 bit veriyi aynı anda iģleyebilen iģlemciler yaygın olarak kullanılabilmektedir. 2. Komut düzeyinde paralellik (Instruction-level parallelism) Bir bilgisayar programı, özünde, bir iģlemci tarafından yürütülen komut evresi akıģıdır. Bu akıģ Ģekliyle programın sonucu değiģtirmeden komutlar, paralel olarak yürütülebilir [2]. Komut düzeyinde paralellik aynı anda birden fazla komutun iģlenebilmesi temeline dayanır. Bu iģlemci içinde iģ hattı (pipeline) teknolojisiyle gerçekleģtirilir. ĠĢ hattı teknolojisine göre aynı anda 5 adet komut çalıģtırılabilmektedir. 3. Veri düzeyinde paralellik (Data parallelism) Veri paralelliği paralel olarak iģlenecek farklı iģlem düğümleri arasında veri dağıtımını odaklanan bir yöntemdir. Veri düzeyinde paralellik program döngülerin yapısında karģımıza çıkar. Her iģlemci dağıtılmıģ verilerin farklı parçaları üzerinde aynı görev yaptığında veri paralelliği sağlanır [3]. 218
2 Paralel Hesaplama ve CUDA 4. Görev Paylaşımlı (Task parallelism) Paralel Sistemlerin Sınıflandırılması Görev paylaģımlı paralel sistemlerde her fonksiyon farklı iģlemciler üzerinde çalıģır. Bu yüzden görev paylaģımlı paralel sistemler ortak bellekli (shared memory) ve dağıtık bellekli (distributed memory) olmak üzere iki ana sınıfa ayrılmaktadır. Görev paylaģımlı paralel sistemler CPU ve GPU üzerinde denenebilme yetisine sahiptir. III. ORTAK BELLEKLĠ SĠSTEMLER PaylaĢımlı bellekli sistemlerde birbirinin tamamıyla aynı olan çok sayıda iģlemciden oluģur. Bu iģlemciler aynı saat frekansı ile yürütülürler ve aynı belleği paylaģırlar (ġekil 1). ĠĢlemciler arasında iletiģim paylaģılan bellek üzerinden olduğundan veri paylaģımı oldukça hızlıdır. Ortak bellekli paralel sistemler hem CPU üzerinde hem de GPU üzerinde gerçekleģtirilebilmektedir. CPU üzerine kurulu sistemlerde tek iģletim sistemi tüm iģlemcileri ve belleği yönetir ve bilgisayar sistemi genelde tek bir kasa içinde bulunur. Bir sistemin ortak bellekli yapı olup olmağı donanımsal farklılığı kullanıcı (tek iģlemcili sistemlere göre) pek hissetmez. Uygulama yazılımlarının paralelleģtirilmesi donanım, derleyici ve iģletim sistemi yardımıyla gerçekleģtirilir ve kullanıcıya sadece ihtiyaç duyduğu iģlemci sayısını belirlemek kalır. GPU üzerinde ortak bellekli sistem gerçekleģtirimi ise üretici firmanın paralel programlama desteği veren sürücü (driver) yazılımının kurulumuyla gerçekleģtirilir. Bu tür sistemleri kullanmak, bu tür sistemler için yazılım geliģtirmek diğer paralel sistemlere göre daha kolaydır. Bu tür sistemlerde programlama Thread (iģ parçası) temeline dayanmaktadır. Ama bu mimarideki paralel sistemler genelde sınırlı miktarda imal edildiklerinden pahalı, farklı kullanım alanlarına entegresyonu zor olabilmektedir. islemci 0 islemci 1 islemci n Memory Veri yolu ġekil 1 : PaylaĢımlı bellekli paralel sistem mimarisi 1 CUDA : Hesaplamalı Tümleşik Aygıt Mimarisi (Compute Unified Device Architecture) Dağıtık sistemlerin kurulması ve PVM, MPI gibi paralel programla yazılımlarının kullanımı oldukça zordur. Ayrıca mevcut ortak bellekli paralel yazılım programları olan OpemMP, POSIX Threads ve Win 32/64 Threads ile tek bir programın birden çok iģ parçacığına dağıtılarak çalıģtırılmak üzere hazırlanması da oldukça zordur. Bahsedilen ortak bellekli yazılımlar da sadece CPU üzerinde programlama yapabilmektedir. Bu durumda bir ortak bellekli paralel yazılım olan CUDA, hem GPU üzerinde kullanılabilen ortak bellekli bir yazılım olarak hem de kolay Thread yönetimi yapısıyla oldukça kullanıģlı ve yararlı olan bir yazılımdır. CUDA ilk grafik iģlemciler üzerine yazılmıģ paralel programlama yazılımıdır. CUDA kolay ve güçlü bir yazımdır. CUDA, C temelli bir paralel programlama dili olduğundan, CPU için C programlama dili ile yazılmıģ olan uygulamaları, grafik iģlemci üzerinde çoklu thread (Multithread) kullanılarak koģturulmasına olanak sağlar [4]. CUDA teknolojisine donanımsal olarak bakıldığında (Ģekil 2) Thread ler SP (streaming processor) üzerinde çalıģır. 8 adet SP iģlemcisinin oluģturduğu yapıya ise SM (streaming Multiprocessor) olarak adlandırılır. SM ler ise ekran kartı donanımını oluģturmaktadır [9]. CUDA manuel olarak paralellik yarattığı için bütün zorlukları ortadan kaldırır. CUDA da yazılmıģ bir program, aslında kernel (Çekirdek) adı verilen seri bir programdır. GPU bu kernel in binlerce kopyasını çalıģtırarak onu paralel hale getirir. CUDA, C dilinin bir uzantısı olduğu için genellikle programları CUDA ya yönlendirmek veya onları multi-thread hale getirmek için mimarilerini değiģtirmeye gerek yoktur [5]. 2. CUDA Mimarisi ve Thread ler Program çalıģtırıldığında CPU kodun kendisine ait olan seri kısmını, GPU ise ağır hesaplamalar gerektiren paralel CUDA kodunu çalıģtırır. Kodun GPU kısmına kernel adı verilir. Kernel, belirli bir veri kümesine uygulanacak olan iģlemleri tanımlar. GPU, veri kümesinin her unsuru için ayrı bir kernel kopyası yaratır. Bu kernel kopyalarına Thread adı verilir. 512 adet Thread in yapıların birleģimiyle Thread gruplarına Blok yapılar, adetlik blok gruplarına ise Grid adı verilir (ġekil 3). Her bir Thread in, kendine ait program sayacı, kaydedici (register) ve durumu kaydedici (state) barındırır. Görüntü veya veri iģleme gibi geniģ veri kümelerinde bir seferde milyonlarca Thread oluģturulur ve paralel Ģekilde çalıģtırılır. CUDA teknolojisinin temeli birçok Thread dizisi tarafından GPU nun çalıģtırılması temeline dayanır. [4]. CPU üzerinde çalıģan ve yaygın olarak kullanılan ortak bellekli programlama yazılımları OpenMP, POSIX Threads ve Win 32/64 Threads olarak gösterebiliriz. GPU için yaygın olarak kullanılan ise NVIDIA tarafından geliģtirilen CUDA (Compute Unfied Device Architecture) paralel yazılımıdır. 219
3 B. Şen, İ.M. Orak, M. Akçay, A. Çelik bellek alanı kullanabilir (Shared memory). ġekil 4 de CUDA üzerinde program koģturma penceresi görülmektedir. Örnek program her bir Thread e bir sayı gönderip, her bir Thread in gönderilen sayının karesini alması istenmiģ ve Ģekildeki pencere görüntüsü elde edilmiģtir. ġekil 4: CUDA üzerinde örnek program çalıģtırılması IV. DAĞITIK BELLEKLĠ SĠSTEMLER ġekil 2: CUDA Hardware, Donanımsal yapısı Dağıtık bellekli paralel sistemler, ortak bellekli paralel sistemlerin eksiklerini gidermek için tasarlanmıģtır. En önemli avantajı hali hazırda kullanılmakta olan bilgisayarların, örneğin herhangi bir kuruma ait olan bilgisayarların, güçlü bir ağ (Ethernet, anahtar cihazı, kablo) donanımıyla birleģtirilmesiyle oluģturulmaktadır. Dağıtık bellekli yapıda, ağa dâhil edilecek bilgisayarların, donanım veya yazılım özelliklerinin birbirleriyle aynı olma gereksinimi yoktur. Ağ donanımlarıyla haberleģtirilen bu bilgisayarlara paralel yazılımlar (PVM, MPI vs) kurularak, içlerinden seçilecek bir bilgisayar üzerinde ortam konfigürasyonu sağlanmaktadır. Birbirlerine ağ donanımıyla bağlanmıģ bilgisayarlar ve bu bilgisayarlara yüklenmiģ yazılımlarla, süper bilgisayar denilen yüksek performanslı bilgisayar ortamı gerçekleģtirilmektedir. Dağıtık bellekli bilgisayarlar yüksek iletiģim olanağı sağlayan Ethernet kartı, tip A-B kablolama ve güçlü anahtar (switch) cihazıyla birleģtirilmektedir (ġekil 5). Dağıtık bellekli sistemlerde ortak bellekli sistemlerden farklı olarak komutlar arası paralellik değil de komut grupları arası paralellik mevcuttur. Kullanıcı isterse komutlarla paralel ortama müdahale edebilmektedir. Yüksek performans elde etmek isteyen araģtırma kurumları, üniversiteler ve değiģik ölçekteki kurumlar ekonomik olduğundan dolayı dağıtık bellekli paralel sistemleri tercih etmektedir. Bu sistemlerin temeli eski bilgisayarlarda (tek iģlemcili bilgisayarlarda) kullanıldığından, önceden oluģturulmuģ dağıtık mimarilerde hala yaygın olarak kullanılmaktadır. ġekil 3: CUDA Software Yazılımsal yapısı Her bir Thread in kendi karar mekanizması da mevcuttur. Bütün Thread ler aynı kodu çalıģtırabilir ve her bir Thread in bir ID nosu vardır. Aynı zamanda her bir Thread 220
4 Paralel Hesaplama ve CUDA PC 0 PC 1 PC 0 Switch PC paralel sisteme ilave edilen makineler rsh için yapılandırılmalıdır. Tüm makinelere PVM paketi kurulduktan sonra bir makine konsol olarak belirlenir ve tüm sistem oradan yönetilir. Ġlk yapılacak iģ paralel sistem içinde yer alacak makineleri -sisteme ilave etmektir. Bu amaçla konsol makinede kabuktan pvm yazılır, ve arkasından paralel sistemin diğer üyeleri zahiri sisteme add komutuyla ilave edilir. Belirli sayıda ve özellikteki makineleri barındıran bir sistemi kısa sürede oluģturmak için bilgisayar adları bir dosyaya yazılabilir. Bu Ģekilde tek komutla, istenilen kadar bilgisayar sisteme ilave edilmiģ olur. Eklenen makinelerin durumları conf komutuyla kontrol edilebilir [1]. 2. MPI : Mesaj Geçiş Arayüzü (Message Passing Interface) ġekil 5: Dağıtık bellekli paralel sistem mimarisi. Dağıtık sistemlerin en büyük avantajı, ağa bağlı ve zaten kullanılmakta olan bilgisayarlardan ihtiyaç duyulan kadarını yazılım yoluyla yapılandırıp tek bir hızlı bilgisayara (süperbilgisayara) dönüģtürebilmesidir. Ayrıca, sisteme ilave edilen bilgisayarların, mimarileri ya da iģletim sistemleri farklı olabilmektedir. Dağıtık sisteme dâhil edilen makinenin iģ yükü dağılımı doğru bir Ģekilde yapıldığı takdirde kullanıcısının farkına varmadan bir makine dağıtık sistem üyesi olabilir ve üzerinde iģ koģturulabilmektedir. Bu tür sistemler ekonomik çözümler sunduğundan eğitim kurumlarında tercih edilmektedir. Dağıtık sistemlerden istenen performans elde etmek için sistem performansı gözlemleme monitörleri (XPVM, XMPI, vs.) tarafından izlenerek değerlendirilmesi yapılmalıdır. Dağıtık sistemlerde icra süresi (iģlem süresi) ilk prosesin icraya baģlamasından son prosesin icrayı sona erdirmesine kadar geçen süredir. ĠĢlem süresi birkaç durumdan oluģmaktadır. Bunlar; her proses zamanın bir kısmını hesaplamayla (iģlemcide geçen süre), bir kısmını iletiģimle (mesajlaģma) ve sistem içinde geçen sürelerdir. Sistemde harcanan süre genelde diğerleri yanında ihmal edilebilir düzeydedir. Ancak, paralel bir uygulamanın iletiģimde harcadığı sürenin, hesaplamada (iģlemcilerde) harcanan süreye oranı ne kadar küçük olursa, paralellik o oranda baģarılı olmuģ olur. Bu oran büyüdükçe verim düģer, performans tek iģlemcili sistemden bile daha kötü olabilir. Amaç, hesaplama süresi fazla uygulamalar gerçekleyebilmek olmalıdır [6]. 1. PVM Paralel Zahiri Makine (Parallel Virtual Machine) PVM, Tennessee Üniversitesi ve Oak-Ridge ulusal laboratuarları iģ birliğiyle, heterojen yapılar içinde çalıģabilen (Windows/Unix) dağıtık hesaplama yazılımıdır [12,13]. PVM bir grup makineye kurulup aktif hale getirildiğinde her makinede PVM sunucusu (pvmd daemon) arka planda çalıģır. Makineler arası iletiģim grup içinde farklı makinelerde uygulamaların çalıģtırılması rsh (remote shell: uzak kabuk) altyapısına dayanmaktadır. Bu nedenle MPI kavramı, ilk olarak Amerika ve Avrupa dan, devlet laboratuarlarında, üniversitelerde ve sanayi kuruluģlarında çalıģan, yaklaģık 60 araģtırmacının, Center For Research on Paralel Computing sponsorluğunda, Workshop on Standards for Message Passing in a Distrubuted Memory Environment adıyla Nisan de Williamsburg - Virginia da düzenlenen çalıģtayda ortaya atılmıģtır [7,11]. MPI (Message Passing Interface) paralel ortamda iletiģim ara yüzü görevini üstlenmektedir. MPI diğer paralel kütüphanelerden daha hızlı çalıģmaktadır, mesaj geçiģ programlarının yazılması temeline dayandığından dolayı, etkili ve esnek bir yapısı vardır. MPI ın temelini oluģturan mesaj geçiģi, verinin bir düğümün hafızasından diğer düğümün hafızasına kopyalanması metodudur. Dağıtık bellekli sistemlerde genellikler veriler paketler halinde network üzerinden gönderilmektedir. Gönderilen bu veri paketlerine mesaj da denilmektedir. Mesajlar, kontrol bilgileriyle birlikte bir veya birden fazla paketten oluģabilmektedir [8]. ġekil 6 da MPI ortamında koģturulan, bir problemin sonuçları görülmektedir. ġekil 6: MPI ortamında program koģturma [1]. MPI a yapısal olarak bakıldığında, PVM e oldukça benzemektedir. Bu yüzden dağıtık sistemlerde en çok bu iki yazılım kullanılmaktadır. KarĢılaĢtırma yapılırsa; MPI, PVM den sonra ortaya çıkmıģtır ve uzaktaki makinelere eriģim için PVM de kullanılan rsh (remote shell) kabuk yerine daha güvenli eriģim sağlayan ssh (security shell) 221
5 B. Şen, İ.M. Orak, M. Akçay, A. Çelik kullanılmıģtır. Bu yüzden MPI ın kullanımı daha yaygındır [6]. V. SONUÇ Bu çalıģmada ortak bellekli ve dağıtık bellekli paralel sistemler incelenmiģ olup, GPU üzerinde çalıģan, ortak bellekli paralel programlama yazılımı olan CUDA teknolojisi hakkında bilgi verilmiģ ve örnek bir program çalıģması gösterilmiģtir. Ayrıca CPU üzerinde çalıģan dağıtık bellekli paralel programlama yazılımları (PVM, MPI) tanıtılmıģ ve MPI üzerinde bir programın çalıģtırılması gösterilmiģtir. Multi-Thread temeline dayanan CUDA teknolojisi GPU paralel programlamasında ilk kullanılan yazılım olmakla birlikte oldukça iģlevsel ve kullanımı kolaydır. Paralel sistemlerin amacı performans arttırmaya yönelik olduğundan, CPU ve GPU üzerinde performans arttırmaya yönelik paralellik sağlanarak uygulamalar gerçekleģtirilmektedir. Sistemin bütün donanımlarından sorumlu olan ve yeterince iģ yüküne sahip olan CPU nun yanında, GPU üzerinde de grafik iģlemler için paralellik sağlanarak performansının arttırılması olacaktır. KAYNAKLAR [1] Paralel Bilgisayar Sistemlerinin Performans Analizi Ahmet Çelik Yüksek Lisans Tezi, ElektrikElektronik Mühendisliği Anabilim Dalı Ocak [2] [3] [4] NVIDIA CUDA Compute Unified Device Architecture Programming Guide Version 1.0 6/23/2007 [5] Getting Started with CUDA, NVISION 08 The world of visual computing - Greg Ruetsch, Brent Oster [6] Dağıtık Paralel Sistemler Hakkında Kıyaslamalı Bir ÇalıĢma: PVM ve MPI 5. Uluslar arası Ġleri Teknolojiler Sempozyumu (ĠATS 09), Mayıs 2009, Karabük, Türkiye [7] MPI: A Message-Passing Interface Standard Version 2.1 Message Passing Interface Forum June 23, 2008 [8] [9] Introduction to CUDA Tanya Ivanovska School of Engineering and Science Jacobs University, Bremen, Germany 28 September 2009 [11] [12] [13] 222
DAĞITIK PARALEL SİSTEMLER HAKKINDA KIYASLAMALI BİR ÇALIŞMA: PVM VE MPI A COMPARATIVE STUDY ON DISTRIBUTED PARALLEL SYSTEMS: PVM AND MPI
5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye DAĞITIK PARALEL SİSTEMLER HAKKINDA KIYASLAMALI BİR ÇALIŞMA: PVM VE MPI A COMPARATIVE STUDY ON DISTRIBUTED PARALLEL
DetaylıİŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu
İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, kabuk ve diğer temel kavramlar) Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu bulunmaktadır; 1. Performans: İşletim sistemi, makine
DetaylıSistem Programlama. (*)Dersimizin amaçları Kullanılan programlama dili: C. Giriş/Cıkış( I/O) Sürücülerinin programlaması
Sistem Programlama Sistem programlama bilgisayar mühendisliğinin bir alanı olup karmaşık sistemlerin ve bu sistemlerin parçalarının ile ilgilenir. İşletim Sistemlerinin Programlaması Giriş/Cıkış( I/O)
DetaylıProgram AkıĢ Kontrol Yapıları
C PROGRAMLAMA Program AkıĢ Kontrol Yapıları Normal Ģartlarda C dilinde bir programın çalıģması, komutların yukarıdan aģağıya doğru ve sırasıyla iģletilmesiyle gerçekleģtirilir. Ancak bazen problemin çözümü,
DetaylıBilgisayar Sistemlerine Genel Bakış
Süleyman Demirel Üniversitesi / Mühendislik Fak. / Bilgisayar Mühendisliği Carnegie Mellon Bölümü Bilgisayar Sistemlerine Genel Bakış BIL-304: Bilgisayar Mimarisi Dersi veren öğretim üyesi: Yrd. Doç. Dr.
DetaylıİŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, Kabuk ve diğer temel kavramlar) Öğr.Gör. Dr. Dr. Şirin KARADENİZ
İŞLETİM SİSTEMİ KATMANLARI (Çekirdek, Kabuk ve diğer temel kavramlar) Öğr.Gör. Dr. Dr. Şirin KARADENİZ Bir işletim sisteminin yazılım tasarımında ele alınması gereken iki önemli konu bulunmaktadır; Performans:
DetaylıPARALEL HESAPLAMA ÇAĞRI GİDER ENES BİLGİN
PARALEL HESAPLAMA ÇAĞRI GİDER 13011016 ENES BİLGİN - 13011004 Paralel Hesaplama Nedir? Paralel Hesaplamanın Avantajları Paralel Hesaplamanın Kullanım Alanları Paralel Hesaplama Yöntemleri, Donanım ve Yazılım
DetaylıEskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Matematik- Bilgisayar Bölümü, Eskişehir 2
Paralel Programlama Ortamları Elis Soylu 1, M. Akçay 2 1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Matematik- Bilgisayar Bölümü, Eskişehir 2 Dumlupınar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıDonanımlar Hafta 1 Donanım
Donanımlar Hafta 1 Donanım Donanım Birimleri Ana Donanım Birimleri (Anakart, CPU, RAM, Ekran Kartı, Sabit Disk gibi aygıtlar, ) Ek Donanım Birimleri (Yazıcı, Tarayıcı, CD-ROM, Ses Kartı, vb ) Anakart (motherboard,
DetaylıİŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ. Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği
İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ Von Neumann Mimarisi Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği mimariyi temel almaktadır. Merkezi İşlem Birimi Aritmetik ve Mantık Birimi Kontrol
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi
1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Giriş CUDA GPU ve CPU Intel Gen8 GPU Yardımcı işlemci olarak GPU 2 Giriş Graphical Processor
DetaylıİŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ - 2. Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine
İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ - 2 Kaynakların Paylaşımı (Resource Sharing) Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine sunar. Bir işletim sisteminde paylaşılan kaynaklar
DetaylıBüyük Ölçekli Paralel Nükleer Kabuk Modeli Hesaplamaları
Büyük Ölçekli Paralel Nükleer Kabuk Modeli Hesaplamaları Yrd. Doç. Dr. Erdal DİKMEN Süleyman Demirel Üniversitesi Fizik Bölümü Araştırma Grubu: Sündüz Korkmaz (Doktora) Oğuz Öztürk (Yüksek Lisans) Hilal
DetaylıBitirme Ödevi Sunumu PLATFORM BAĞIMSIZ BENZETİM PROGRAMI. Danışman : Yrd.Doç.Dr. D Feza BUZLUCA Gökhan Akın ŞEKER
Bitirme Ödevi Sunumu BERKELEY RISC I işlemcisi İÇİN PLATFORM BAĞIMSIZ BENZETİM PROGRAMI Danışman : Yrd.Doç.Dr. D Feza BUZLUCA 0495 0639 Sunum Planı Ödev konusu hakkında Berkeley RISC I işlemcisi hakkında
DetaylıParalel Gözlemleme Sistemleri Hakkında Kıyaslamalı Çalışmalar
Dumlupınar Üniversitesi Paralel Gözlemleme Sistemleri Hakkında Kıyaslamalı Çalışmalar Arş. Grv. Ahmet ÇELİK Yrd. Doç. Dr. Ahmet ÖZMEN İçindekiler Giriş Genel bilgiler Paralel Gözleme Araçları Deneysel
DetaylıParalel Programlama Ortamları
Paralel Programlama Ortamları Elis Soylu ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ esoylu@ogu.edu.tr Paralel Programlama Ortamları Paralel Programlama Tanımı İş Parçacığı Tabanlı Yöntemler Java Thread ile Paralel
DetaylıBĠLGĠSAYAR AĞLARI. 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri
BĠLGĠSAYAR AĞLARI 1-Bilgisayar ağı nedir? 2-Ağ türleri 3-Ağ bağlantıları 4-Ġnternet kavramı ve teknolojileri Ağ Kavramı Bilgisayarların birbirleri ile iletiģimlerini sağlamak, dosya paylaģımlarını aktif
DetaylıİŞLETİM SİSTEMLERİ. (Operating Systems)
İŞLETİM SİSTEMLERİ (Operating Systems) İşletim Sistemi Tanımı, Görevleri, Bilinen İşletim Sistemleri Çok Kullanıcılı Sistemler, Bellek Yönetim Birimi Linux ve Windows Ailesi, Bilinen İşletim Sistemleri
DetaylıİŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır.
İŞLETİM SİSTEMİ İşletim sistemi kullanıcıyla bilgisayar donanımı arasında iletişim sağlayan programdır. Programların ve donanımların kullanılması için bir çalıştırılması platformu oluşturur. Sistemin yazılım
DetaylıMATLAB A GİRİŞ. EE-346 Hafta-1 Dr. Ayşe DEMİRHAN
MATLAB A GİRİŞ EE-346 Hafta-1 Dr. Ayşe DEMİRHAN MATLAB Teknik ve bilimsel hesaplamalar için yazılmış yüksek performanslı bir yazılım geliştirme aracı MATrix LABoratory (MATLAB) Boyutlandırma gerekmeyen
DetaylıBilgisayar Mühendisliği. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 1
Bilgisayar Mühendisliği Bilgisayar Mühendisliğine Giriş 1 Mühendislik Nedir? Mühendislik, bilim ve matematiğin yararlı cihaz ve sistemlerin üretimine uygulanmasıdır. Örn: Elektrik mühendisleri, elektronik
DetaylıSOME-Bus Mimarisi Üzerinde Mesaj Geçişi Protokolünün Başarımını Artırmaya Yönelik Bir Algoritma
SOME-Bus Mimarisi Üzerinde Mesaj Geçişi Protokolünün Başarımını Artırmaya Yönelik Bir Algoritma Çiğdem İNAN, M. Fatih AKAY Çukurova Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Balcalı-ADANA İçerik Çalışmanın
DetaylıBĠLGĠ ĠġLEM DAĠRE BAġKANLIĞI FAALĠYET RAPORU
BĠLGĠ ĠġLEM DAĠRE BAġKANLIĞI FAALĠYET RAPORU 2011 BİRİM YÖNETİCİSİNİN SUNUŞU 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun yayınlanmasıyla beraber veri ve bilgiye dayalı bir yönetimin gerekliliği,
DetaylıİŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ. Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği
İŞLETİM SİSTEMLERİNE GİRİŞ Von Neumann Mimarisi Modern bilgisayar çalışma prensipleri, Von Neumann ın 1945 de geliştirdiği mimariyi temel almaktadır. Merkezi İşlem Birimi Aritmetik ve Mantık Birimi Kontrol
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi. Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar) Bus
DetaylıBİT in Temel Bileşenleri (Yazılım-1)
Ders 4 BİT in Temel Bileşenleri (Yazılım-1) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik araçların, birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu
DetaylıDONANIM. 1-Sitem birimi (kasa ) ve iç donanım bileşenleri 2-Çevre birimleri ve tanımlamaları 3-Giriş ve çıkış donanım birimleri
DONANIM 1-Sitem birimi (kasa ) ve iç donanım bileşenleri 2-Çevre birimleri ve tanımlamaları 3-Giriş ve çıkış donanım birimleri DONANIM SİSTEM BİRİMİ ÇEVREBİRİMLERİ Ana Kart (Mainboard) Monitör İşlemci
DetaylıNETCAD 6 GIS KURULUMU (2012)
NETCAD 6 GIS KURULUMU (2012) 1 İçindekiler 1. MĠNĠMUM SĠSTEM GEREKSĠNĠMĠ... 3 2. KURULUM ÖNCESĠ DĠKKAT EDĠLMESĠ GEREKENLER... 3 3. NETCAD 6 GIS KURULUMU... 3 a. TEKLĠ KURULUM... 4 i. HASP Driver Kurulumu...
DetaylıÇOK ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİLER VE PARALEL YAZILIM GELİŞTİRME OLANAKLARI HAKKINDA BİR İNCELEME
ÇOK ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİLER VE PARALEL YAZILIM GELİŞTİRME OLANAKLARI HAKKINDA BİR İNCELEME Ecem İren Halilcan Can Akince Aylin Kantarcı Bilgisayar Müh. Bölümü Bilgisayar Müh. Bölümü Bilgisayar Müh. Bölümü
Detaylıİşletim Sistemlerine Giriş
İşletim Sistemlerine Giriş İşletim Sistemleri ve Donanım İşletim Sistemlerine Giriş/ Ders01 1 İşletim Sistemi? Yazılım olmadan bir bilgisayar METAL yığınıdır. Yazılım bilgiyi saklayabilir, işleyebilir
DetaylıYZM 3102 İşletim Sistemleri
YZM 3102 İşletim Sistemleri Yrd. Doç. Dr. Deniz KILINÇ Celal Bayar Üniversitesi Hasan Ferdi Turgutlu Teknoloji Fakültesi Yazılım Mühendisliği BÖLÜM - 5 Bu bölümde, Thread (İş Parçacığı) Thread lerin Faydaları
DetaylıUygulamaların Grid e Aktarılması
Uygulamaların Grid e Aktarılması www.grid.org.tr Bu sunum, Peter Kacsuk ve Gergely Sipos Introduction to Grids and Grid applications ve C. Loomis Characteristic of Grid Applications sunumlarından alıntılar
DetaylıDONANIM KURULUMU. Öğr. Gör. Murat YAZICI. 1. Hafta.
1. Hafta DONANIM KURULUMU Öğr. Gör. Murat YAZICI www.muratyazici.com Artvin Çoruh Üniversitesi, Artvin Meslek Yüksekokulu Bilgisayar Teknolojisi Programı Dersin İçeriği Ekran Kartı (Graphic Card, Video
DetaylıBilgisayar Mimarisi Nedir?
BİLGİSAYAR MİMARİSİ Bilgisayar Mimarisi Nedir? Bilgisayar mimarisi, diğer mimariler gibi, bir yapı kullanıcısının ihtiyaçlarını belirleme ve bu ihtiyaçları ekonomik ve teknolojik kısıtlamalar dahilinde
DetaylıHasan ARMUTLU 1 Muammer AKÇAY 2
Hasan ARMUTLU 1 Muammer AKÇAY 2 1 Uşak Üniversitesi, Karahallı MYO, Bilgisayar Teknolojileri Bölümü, Uşak hasan.armutlu@usak.edu.tr 2 Dumlupınar Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Kütahya makcay@dpu.edu.tr
DetaylıBil101 Bilgisayar Yazılımı I. M. Erdem ÇORAPÇIOĞLU Bilgisayar Yüksek Mühendisi
Bil101 Bilgisayar Yazılımı I Bilgisayar Yüksek Mühendisi Kullanıcıdan aldığı veri ya da bilgilerle kullanıcının isteği doğrultusunda işlem ve karşılaştırmalar yapabilen, veri ya da bilgileri sabit disk,
DetaylıBİL 542 Paralel Hesaplama. Dersi Projesi. MPJ Express Java Paralel Programlama
BİL 542 Paralel Hesaplama Dersi Projesi MPJ Express Java Paralel Programlama Recep Ali YILMAZ 131419106 Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Bilgisayar Mühendisliği Yüksek Lisans Programı
DetaylıKüme Bilgisayarlar. Enabling Grids for E-sciencE. Onur Temizsoylu. Grid ve Küme Bilgisayarlarda Uygulama Geliştirme Eğitimi ODTÜ, Ankara
Küme Bilgisayarlar Onur Temizsoylu ODTÜ, Ankara www.eu-egee.org EGEE and glite are registered trademarks İçerik Neden hesaplamada kümeleme? Kümeleme nedir? Yüksek kullanılabilirlik kümeleri Yük dengeleme
DetaylıDr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
1 BİLGİSAYAR MİMARİSİ Dr. Feza BUZLUCA İstanbul Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü http:// http:// Ders Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/
DetaylıBilgisayar (Computer) Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan ana birimlerin ve çevre birimlerin tümüne "donanım" denir.
Bilgisayar (Computer) Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan ana birimlerin ve çevre birimlerin tümüne "donanım" denir. Bilgisayar ve Donanım Ana Donanım Birimleri Anakart (Motherboard,
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi
1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Bilgisayar Bileşenleri Bilgisayarın Fonksiyonu Instruction Cycle Kesmeler (Interrupt lar)
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi
1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Giriş Donanım performans kriterleri Eş zamanlı çalışma Güç tüketimi Yazılım performans kriterleri
DetaylıUygulamaları ulut bilişime geçirmeden önce, firmanızın/şirketinizin ya da. işinizin gereksinimlerini göz önüne almanız gerekir. Aşağıda bulut bilişime
Bulut Bilişim-Planlama Uygulamaları ulut bilişime geçirmeden önce, firmanızın/şirketinizin ya da işinizin gereksinimlerini göz önüne almanız gerekir. Aşağıda bulut bilişime geçemden önce dikkat edilmesi
DetaylıBİLGİSAYAR MİMARİSİ. Komut Seti Mimarisi. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü
BİLGİSAYAR MİMARİSİ Komut Seti Mimarisi Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Komut Seti Mimarisi Bilgisayarın hesaplama karakteristiklerini belirler. Donanım sistemi mimarisi ise, MİB(Merkezi İşlem Birimi),
DetaylıBilgi ve İletişim Teknolojileri (JFM 102) Ders 7. LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ. LINUX Yapısı
Ders 7 LINUX OS (Sistem Yapısı) BİLGİ & İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 1 LINUX Yapısı LINUX işletim sisteminin diğer işletim sistemleri gibi kendine özgü bir yapısı vardır. LINUX yapısı ve bileşenleri aşağıdaki
DetaylıGezgin Satıcı Probleminin Benzetilmiş Tavlama Yöntemiyle Çözümünde Paralel Hesaplamanın Kullanılması
Gezgin Satıcı Probleminin Benzetilmiş Tavlama Yöntemiyle Çözümünde Paralel Hesaplamanın Kullanılması E M R U L L A H S O N U Ç A K A D E M I K B I L I Ş I M Ş U B A T 2 0 1 5 E M R U L L A H S O N U Ç,
Detaylıİşletim Sistemleri. Bilgisayar Mühendisliğine Giriş. Teknoloji Fakültesi / Bilgisayar Mühendisliği. Öğr.Gör.Günay TEMÜR
İşletim Sistemleri Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Teknoloji Fakültesi / Bilgisayar Mühendisliği Öğr.Gör.Günay TEMÜR İşletim sistemi (Operating System) Bir işletim sistemini orkestrayı yöneten bir maestro
DetaylıElbistan Meslek Yüksek Okulu Güz Yarıyılı
HAFTA III Bilgi iletişim sistemi : Bilgi iletişim sistemi, dağıtık sistem içerisinde düğümler arasındaki iletişimi desteklemekle yükümlüdür. İletişim sistemi, iletişim ağı ile bağlanmış herhangi bir düğümün,
DetaylıTEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Enformatik Bölümü
TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI Enformatik Bölümü - Bilgisayarın tanımı ve tarihçesi Bilgisayar, belirli komutlara göre veri işleyen ve depolayan bir makinedir. İlk bilgisayar 1950 yılında yapılmıştır.
DetaylıKONU 1 BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ
Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Elektrik ve Elektronik Teknolojisi KONU 1 BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ Bilgisayar, kendine önceden yüklenmiş program gereğince çeşitli bilgileri
DetaylıBilgisayar Programlama Dilleri
Bilgisayar Programlama Dilleri Ömer YÜCEL 13253072 1/32 Sunum İçeriği 1. Program ve Programlama Dili Nedir? 2. Programlama Dillerinin Tarihçesi 3. Programlama Dillerinin Sınıflandırılması 4. Programlama
DetaylıBilgisayar Mühendisliği Bölümü
Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 1 Tanıtım Gösterisi Hazırlayan: Arş. Gör. Ahmet Cengizhan Dirican İçerik 1. 1. Üniversitemiz 2. 2. Bilgisayar Mühendisliği 3. 3. Bölümümüz
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi
1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Giriş Donanım performans kriterleri Eş zamanlı çalışma Güç tüketimi Yazılım performans kriterleri
DetaylıBilgisayarların Gelişimi
Bilgisayarların Gelişimi Joseph Jacquard (1810) Bilgisayar tabanlı halı dokuma makinesi Delikli Kart (Punch Card) Algoritma ve Programlama 6 Bilgisayar Sistemi 1. Donanım fiziksel aygıtlardır. 2. Yazılım
DetaylıYazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ
Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ 1 İşletim Sistemi (Operating System) 2 Unix İşletim Sistemi Unix AT&T çalışanları tarafından Bell Laboratuvarlarında 1969 yılında geliştirilmiştir. Farklı platformlar
DetaylıBilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN
Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN İŞLETİM SİSTEMLERİ Bilinen İşletim Sistemleri İşletim Sistemlerinin Görevleri İşletim Sistemlerinin Gelişim Evresi İşletim Sistemi Türleri İşletim
DetaylıPR362009 24 Kasım 2009 Yazılım, PC-tabanlı kontrol Sayfa 1 / 5
Yazılım, PC-tabanlı kontrol Sayfa 1 / 5 IT standartları otomasyonu geliştiriyor: Microsoft Visual Studio entegrasyonlu TwinCAT programlama ortamı TwinCAT 3 extended Automation Beckhoff, otomasyon dünyasını
DetaylıMTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER
KARABÜK ÜNĠVERSĠTESĠ TEKNOLOJĠ FAKÜLTESĠ MEKATRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MTM 305 MĠKROĠġLEMCĠLER ArĢ. Gör. Emel SOYLU ArĢ. Gör. Kadriye ÖZ Intel X86 Mimarisi ve gelişimi Veri Gösterim Birimleri nibble =
DetaylıBİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ
BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN PRENSİPLERİ Derleyen: Prof. Dr. Güngör BAL Bölüm 4 Yazılım: Sistemler ve uygulama yazılımı Prensipler ve Öğrenme hedefleri Sistemler ve uygulama yazılımı bireylerin ve organizasyonların
DetaylıBilgisayar Ağları ve Dağıtık Programlama
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR AĞLARI LABORATUARI Bilgisayar Ağları ve Dağıtık Programlama 1. Giriş Bu deneyde paralel programlama standartlarından olan MPI (Message
DetaylıSanallaştırmada Özgür Yazılım Çözümleri. Alper YALÇINER alper.yalciner@gmail.com
Sanallaştırmada Özgür Yazılım Çözümleri Alper YALÇINER alper.yalciner@gmail.com 1 Sanallaştırma Nedir? Sanallaştırma; işletim sistemleri, sistem ya da ağ kaynakların mantıksal olarak bölünmesi veya yalıtılmasıdır.
DetaylıSonsuz İmkan için Esnek İnce İstemci
SC-T45 İnce İstemci: Güç ve Esneklik Sonsuz İmkan için Esnek İnce İstemci Genel Bakış ViewSonic SC-T45 İnce İstemci PC'si, Windows 7 Embedded Standard OS ile güçlü Intel Atom N2800'ü kullanır. SC-T45;
DetaylıENF 100 Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı Ders Notları 2. Hafta. Öğr. Gör. Dr. Barış Doğru
ENF 100 Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı Ders Notları 2. Hafta Öğr. Gör. Dr. Barış Doğru 1 Konular 1. Bilgisayar Nedir? 2. Bilgisayarın Tarihçesi 3. Günümüz Bilgi Teknolojisi 4. Bilgisayarların Sınıflandırılması
DetaylıTarih Saat Modül Adı Öğretim Üyesi. 01/05/2018 Salı 3 Bilgisayar Bilimlerine Giriş Doç. Dr. Hacer Karacan
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ YÖNETİMİ EĞİTİM MODÜLLERİ Tarih Saat Modül Adı Öğretim Üyesi 01/05/2018 Salı Bilgisayar Bilimlerine Giriş Doç. Dr. Hacer Karacan Bu dersin amacı, bilgisayar bilimlerinin temel kavramlarını
DetaylıBilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312
Bilgisayar İşletim Sistemleri BLG 312 İşletim Sistemlerine Giriş Bilgisayar Sistemi uygulama programları derleyici editör komut yorumlayıcı işletim sistemi makina dilinde programlar mikroprogram (ROM da)
Detaylıİşletim Sistemleri (Operating Systems)
İşletim Sistemleri (Operating Systems) 1 İşletim Sistemleri (Operating Systems) Genel bilgiler Ders kitabı: Tanenbaum & Bo, Modern Operating Systems:4th ed., Prentice-Hall, Inc. 2013 Operating System Concepts,
DetaylıBilişim Teknolojilerine Giriş
Bilişim Teknolojilerine Giriş Bilginin toplanması, işlenmesi, saklanması ve iletilmesini sağlayan teknolojilerin bütününe bilişim teknolojileri denir. Bilişim Teknolojisi Girilen verileri saklayan, işleyen,
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ - EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KATALOĞU Ders Kodu Bim Kodu Ders Adı Türkçe Ders Adı İngilizce Dersin Dönemi T Snf Açıl.Dönem P
DetaylıDoğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ
Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgi teknolojileri ve Programcılığı Bölümü DERS 1 - BİLGİSAYAR VE ÇEVRE ÜNİTELERİ Bilgisayar, kendine önceden yüklenmiş program gereğince
Detaylıİşletim Sistemlerine Giriş 2. Kaynakların Paylaşımı. Öğr.Gör. Dr. Şirin KARADENİZ
İşletim Sistemlerine Giriş 2 Kaynakların Paylaşımı Öğr.Gör. Dr. Şirin KARADENİZ Kaynakların Paylaşımı Sistem, sistem kaynaklarını belli bir hiyerarşi içinde kullanıcının hizmetine sunar. Bir işletim sisteminde
DetaylıWindows'da çalışırken pek çok durumda bir işe başlamadan önce işletim sisteminin o işe ilişkin bilgileri depolayacağı bir alan yaratması gerekir.
Handel Kavramı: Windows'da çalışırken pek çok durumda bir işe başlamadan önce işletim sisteminin o işe ilişkin bilgileri depolayacağı bir alan yaratması gerekir. Alanın yaratıldığı bölge Windows'un kendi
DetaylıBilgisayar Mühendisliği Bölümü
Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Tanıtım Gösterisi 1 İçerik 1. Üniversitemiz 2. Bilgisayar Mühendisliği 3. Bölümümüz 4. Son Sözler 2 Üniversitemiz 3 1. Teknoloji Enstitüsü
DetaylıIntel Parallel Studio ile Paralel Hesaplama
Intel Parallel Studio ile Paralel Hesaplama Muammer Akçay 1, Hüseyin Aşkın Erdem 2 1 Dumlupınar Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Kütahya 2 Hava Harp Okulu, Havacılık ve Uzay Teknolojileri
DetaylıODTÜ Kampüs Izgara Hesaplama Uygulaması
ODTÜ Kampüs Izgara Hesaplama Uygulaması Mete Özay, Tuğba Taşkaya Temizel Enformatik Enstitüsü ODTÜ Taslak Kampüs Izgara Hesaplama Mevcut Uygulamalar ODTÜ Kampüs Izgara Hesaplama Sistem Testleri ODTÜ Kampüs
DetaylıJava 2 Micro Edition (J2ME)
Java 2 Micro Edition (J2ME) Arş.Gör. Cenk ATLIĞ Bahar 2005-2006 Trakya Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği İçerik Giriş MIDP nedir? MIDP in Java 2 Platformundaki yeri Java 2 Platformunda cihazların kullanım
DetaylıBLM 4811 MESLEKİ TERMİNOLOJİ II Salı , D-109 Dr. Göksel Biricik
BLM 4811 MESLEKİ TERMİNOLOJİ II 2017-1 Salı 13.00 14.50, D-109 Dr. Göksel Biricik goksel@ce.yildiz.edu.tr Ders Planı Hafta Tarih Konu 1 19.09 Tanışma, Ders Planı, Kriterler, Giriş 2 26.09 Bilgisayarın
DetaylıBM-311 Bilgisayar Mimarisi
1 BM-311 Bilgisayar Mimarisi Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Çok işlemcili sistemler Simetrik çok işlemciler Önbellek tutarlılığı MESI protokolü Multithreading
DetaylıLinux e Giriş ve Dağıtımlar
Linux e Giriş ve Dağıtımlar Yrd. Doç. Dr. Murat Olcay ÖZCAN Linux Nedir? Linux, UNIX benzeri, serbestçe dağıtılabilen, çok kullanıcılı, çok görevli ve güçlü bir işletim sistemidir. Linux un kalbi olan
DetaylıBilgisayar Mühendisliğine Giriş. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN
Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN Mikroişlemci Nedir? Bir bilgisayarın en önemli parçası Mikroişlemcisidir. Hiçbir bilgisayar mikroişlemci olmadan çalışamaz. Bu nedenle Mikroişlemci
Detaylı08225 AĞ TEMELLERĠ. Elbistan Meslek Yüksek Okulu GÜZ Yarıyılı. Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU. 20 EKi Salı, Çarşamba
08225 AĞ TEMELLERĠ Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2014 2015 GÜZ Yarıyılı 20 EKi. 2014 Salı, Çarşamba Öğr. Gör. Murat KEÇECĠOĞLU Bilgi iletişim sistemi, dağıtık sistem içerisinde düğümler arasındaki iletişimi
DetaylıÖĞRENME FAALĠYETĠ 3 ÖĞRENME FAALĠYETĠ 3
ÖĞRENME FAALĠYETĠ 3 AMAÇ ÖĞRENME FAALĠYETĠ 3 Bu öğrenme faaliyetiyle elektronik posta hesabınızı, e-posta yönetim yazılımlarını kullanarak yönetmeyi öğrenebileceksiniz. ARAġTIRMA Ġnternet ortamında e-posta
DetaylıGrid Uygulamaları. www.grid.org.tr
Grid Uygulamaları www.grid.org.tr Bu sunum, Peter Kacsuk ve Gergely Sipos Introduction to Grids and Grid applications ve C. Loomis Characteristic of Grid Applications sunumlarından alıntılar ile oluşturulmuştur.
DetaylıİZLEME VE KAYIT YAZILIMI
İZLEME VE KAYIT YAZILIMI hanwha-security.eu Herkes için kolaylık Tek Çekirdek Sunucu Ücretsiz Deneme 45 gün Tam Özellik Kullanıcı Dostu Oynatma Canlı Arayüz Özellikler Merkezileştirilmiş Yönetim Operatörler
DetaylıBİLGİSAYAR AĞI NEDİR?
BİLGİSAYAR AĞLARI BİLGİSAYAR AĞI NEDİR? İki veya daha fazla bilgisayarın bir araya gelerek oluşturdukları yapıya bilgisayar ağı denir. Ağa bağlı tüm bilgisayarlar birbirleri ile iletişim kurabilirler,
DetaylıDENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ
DENİZ HARP OKULU BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜM BAŞKANLIĞI DERS TANITIM BİLGİLERİ Dersin Adı Kodu Sınıf/Y.Y. Ders Saati (T+U+L) Kredi AKTS Bilgisayar Organizasyonu ve Mimarisi BİM-312 3/I 3+0+0 3 4 Dersin
DetaylıTemel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software)
Temel Bilgisayar (Basic Computer) Yazılım (Software) Yazılım (Software) Eğitim TV - egitimtv.biz - facebook.com/egitimtv 2 Yazılım Daha önce de bahsettiğimiz gibi; yazılım, bilgisayar üzerinde çalışan
DetaylıDell EMC VDI Cloud Client Computing Uçtan Uca Çözümler. İsel Horada Dell EMC Forum İstanbul
Dell EMC VDI Cloud Client Computing Uçtan Uca Çözümler İsel Horada isel.horada@dell.com 03.10.2017 Dell EMC Forum İstanbul Dell, uçtan uca «eksiksiz» bulut masaüstü Sadece Dell... Veri Merkezi Yazılım
DetaylıĠnternet ve Harekât AraĢtırması Uygulamaları
Ġnternet ve Harekât AraĢtırması Uygulamaları Cihan Ercan Mustafa Kemal Topcu 1 GĠRĠġ Band İçerik e- Konu\ Mobil Uydu Ağ Genişliği\ e- e- VoIP IpV6 Dağıtma Altyapı QoS ticaret\ Prensip Haberleşme Haberleşme
DetaylıSPARC v8 İŞLEMCİ SİMÜLASYONU
SPARC v8 İŞLEMCİ SİMÜLASYONU BİTİRME ÖDEVİ SUNUMU D a n ı ş m a n : Yrd. D oç. D r. F eza B U Z L U C A EZGİ ZÜMRÜT ULAŞ 040080194 Sunum Konuları 2 RISC İşlemciler Programlama Dili Seçimi SPARC v8 Yazılım
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM GENEL BAKIŞ
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM GENEL BAKIŞ Bilgi Çağı gereksinimleri Shift Happens: http://www.youtube.com/watch?v=ejpsqeqbh4o&featur e=related Öğretim Teknolojisi ne yapar? Öğretim, okullarda gerçekleştirilen
Detaylı4. Bölüm Programlamaya Giriş
4. Bölüm Programlamaya Giriş Algoritma ve Programlamaya Giriş Dr. Serkan DİŞLİTAŞ 4.1. C# ile Program Geliştirme Net Framework, Microsoft firması tarafından açık internet protokolleri ve standartları
DetaylıBilgisayarım My Computer
My Computer Elbistan Meslek Yüksek Okulu 2012 2013 Bahar Yarıyılı 12-13 Mar. 2012 Öğr. Gör. Murat KEÇECİOĞLU Bilgisayarım (my computer) simgesine sağ tıklar ve özellikler (properties) seçeneğini seçeriz.
DetaylıOPC Data Access (DA) Temelleri
OPC Data Access (DA) Temelleri Hazırlayan Kepware Technologies Türkçe Meal Salih GÖK Anket Data Access nedir? Data Access in getirileri OPC DA e giriş (Data Access) OPC DA Özelliklerine bakış Hızlı bir
DetaylıKablosuz Algılayıcı Ağlarda Düğümler Arasında Veri HaberleĢmesi
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey Kablosuz Algılayıcı Ağlarda Düğümler Arasında Veri HaberleĢmesi M. Dener 1 and O.F. Bay 2 1 University of Gazi,
DetaylıBilgisayar Mühendisliğine Giriş
Bilgisayar Mühendisliğine Giriş Bilim İnsanı Bilgi Yaratır Dünyayı Olduğu Gibi Kabul Eder Bilimsel Yöntemle eğitilir Açık bilgiyi kullanır Düşünürler Mühendis Bu Bilgiyi Uygular Dünyayı Değiştirmek için
Detaylıİşletim Sistemleri (Operating Systems)
İşletim Sistemleri (Operating Systems) 1 Thread (İşlemcik) Thread (İşlemcik) Nedir? Thread (işlemcik-iplik); Belli bir process e bağlıdır. Bağlı bulundukları process in adres uzayını kullanırlar, Thread
DetaylıParalel Hesaplama. Enabling Grids for E-sciencE. Onur Temizsoylu. Grid ve Küme Bilgisayarlarda Uygulama Geliştirme Eğitimi ODTÜ, Ankara
Paralel Hesaplama Onur Temizsoylu ODTÜ, Ankara www.eu-egee.org EGEE and glite are registered trademarks İçerik Neden paralel hesaplama? Terminoloji Paralel hesaplamanın tarihi Teori: Hızlanma, Amdahl Yasası
DetaylıMÜFREDAT DERS LİSTESİ
MÜFREDAT DERS LİSTESİ MÜHENDİSLİK FAK. / BİLGİSAYAR MÜHENDİSL / 2010 BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ Müfredatı 0504101 Matematik I Calculus I 1 GÜZ 4 5 Z 0504102 Genel Fizik I General Physics I 1 GÜZ 4 4 Z 0504103
DetaylıGridAE: Yapay Evrim Uygulamaları için Grid Tabanlı bir Altyapı
GridAE: Yapay Evrim Uygulamaları için Grid Tabanlı bir Altyapı Erol Şahin Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Ankara, Türkiye 2. ULUSAL GRİD ÇALIŞTAYI, 1-2 Mart 2007, TÜBİTAK,
DetaylıYazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ
Yazılım Mühendisliğine Giriş 2018 GÜZ Üçüncü Düzey Diller: Yüksek Düzeyli Diller -I Yüksek düzeyli dillerin öğrenilmesi daha kolaydır. Bu dillerin komutları konuşma diline yakınlığı nedeni ile daha kolay
Detaylı