Subgrup İmmünolojisi ve Uygun Kan Bulunması Prof.Dr.İdil YENİCESU

Transkript

1 Subgrup İmmünolojisi ve Uygun Kan Bulunması Prof.Dr.İdil YENİCESU

2

3 Olgu 1 GÜTF Kan Merkezi Yeni yatan bir hasta için DAT testi isteniyor. Hasta, 27 Yaşında bir annenin 3. gebeliğinden, NSVY, 4000 g. doğan bebeği Polatlı da fototerapiye rağmen sarılıkta artış olması üzerine 90 saatlik iken sevk ediliyor. Sarılığı 1.gün başlamış. Hbg:7,8 g/dl, Htc %23, Retikülosit %15, Direkt Bilirubin :3,2mg/dl İndirek Bilirubin: 29,6 mg/dl

4 DAT nedir? Coombs testleri Moreschi tarafından 1908 yılında tanımlanmış, Coombs, Murant ve Race tarafından 1945 yılında klinik kullanıma sunulmuştur. Önceleri sadece serumdaki serbest antikorları göstermek için kullanılmış daha sonra eritrositlerin yüzeyine yapışmış antikorları göstermek için geliştirilmiş ve Direkt Coombs Testi yada Direkt Antiglobulin Teti (DAT) olarak adlandırılmıştır.

5 DAT aşağıdaki durumlarda pozitif olarak sonuçlanabilir; Eritrosit antijenlerine karşı oluşmuş otoantikorların komplemanla birlikte veya tek başına eritrosit yüzeyini kaplaması Transfüzyon sonrası alıcı antikorların donör eritrosit yüzeyini kaplaması Donör plasmasındaki antikorların alıcı eritrositlerin yüzeyini kaplaması Annedeki alloantikorların fetus eritrositlerini kaplaması Çeşitli ilaçlar (penisilin, sefalosporinler, kinidin, fenasetin) Yüksek doz gamaglobulin tedavisi Hipergamaglobulinemi

6 DAT pozitifliği her zaman kişinin eritrositlerinin yaşam süresinin kısaldığı anlamına gelmez. Sağlıklı kişilerin eritrositlerinde de 5-90 IgG molekülü; 5-40 C3d molekülü normal olarak bulunabilir. Rutinde kullanılan DAT eritrosit başına IgG molekülünü ve C3d molekülünü tespit edebilir. Hastanede yatan hastaların %1-15 kadarında Donörlerin ise 1/1000-1/14000 inde hemoliz olmadan DAT pozitifliği saptanır

7

8 Bebeğin kan grubu O Rh (+) (slide metodu, kolon aglütinasyon metodu ile saptanamıyor), Annenin kan grubu B Rh (+) (slide metodu). Babanın kan grubu bilinmiyor. ORh(D) Pozitif bir tam kan (?) ile exchange transfüzyon planlanıyor ancak Anne serumu ile exchange transfüzyon planlanan ünitenin çapraz karşılaştırma sonucu: UYGUN DEĞİL

9 Alloantikorlar; Hamilelik, transfüzyon, transplantasyon ve tanımlanamayan nedenler ile bireyin kendi eritrositlerinin yüzeyinde taşımadığı antijenlerle karşılaşma sonrasında oluşur.

10

11 Anne de İndirekt Antiglobulin Tarama (IAT) Testi İndirekt Coombs Testi ve Titresi 1/128 Enzim Test ve Titresi 1/1024

12 Annede Antikor Tanımlama = Anti-E

13 ANNE BABA 1.ÇOCUK 2.ÇOCUK

14 3.Çocuk

15 3.Çocuk

16 Olgu 2 Kan grubu B Rh (D) Negatif, 3.gebeliğinin 28. haftasında bir gebeye antikor tarama testi istendi. Olgumuz, ilk (düşük ile sonlanmış) ve ikinci gebeliği sonrasında anti-d profilaksisi aldığını bildirdi.

17 Anne: İndirekt Antiglobulin Testi, Enzim Testi, Antikor Tanımlama Testi: Anti-Kell veya anti-lu b Titre: 1 / 4 İle Uyumlu

18 Anne : B Rh (-) ccd.ee, C w (-), Kell (-), Lu b (+) Baba : O Rh (+) CCD.ee, Cw (-), Kell (+), Lub (+) Yaşayan Çocuk : B Rh (+) CcD.ee, Cw (-), Kell (-), Lub (+)

19 Gelişmiş ülkelerde gebe kadınlarda eritrosit allo antikorlarının taranması standart bir işlemdir. Bu taramanın amacı fetüs ve yenidoğanda hemolitik hastalığın önlenmesidir. Urbaniak SJ, Greiss MA(2000)Blood Rev 14:

20 Anti-D antikorlarının 1970 lerden beri Avrupa ve Amerika da taranıyor olması gebe kadınlardaki anti-d antikorlarının azalmasına neden olmuştur. Rh negatif kadınların %0.1-2 si anti-d antikoruna sahiptir. Engelfriet CP(2003) Vox Sang 85:

21 Anti-D dışında 50 den fazla antikor rapor edilmiştir. 1. derecede önemli; Anti-c, anti-k 2.derecede önemli;anti-c, E, Fya, Fyb, Jka, M, N, S, s Önemsiz; anti-lea, Leb, P1, A1 Bowell PJ(1986)Br J Obstet Gynaecol 93;

22 Gebelerde non-d allo antikor sıklığı nedir? Standardize edilmiş araştırma grubu Çalışmaya alınan olgu sayısı Sonuçlara ulaşabilirlik Çalışma süresi?

23 İsveç de tüm gebelere ilk doktor kontrollerinin yapıldığı 8-10.haftada ABO-Rh tip tayini Antikor tarama Rh negatif ise 25 ve 35. haftalarda tekrar antikor tarama Yıllar içinde tarama yöntemleri değişiyor yıllardan itibaren otomatik mikro kolon yöntemi kullanılıyor.

24 Maternal antikor tarama sonuçları 1968 den beri kayıtların tutulduğu Scandinavian Donations and Transfusions(SCANDAT) verilerinden elde ediliyor. Kan bağışları Transfüzyon kayıtları Lab. Kayıtları

25 yılları arasında toplam 8141 doğum(tüm doğumların %0.88) 6428 gebe(%1.1) En az 1 allo-antikor mevcut.

26 Rhesus antikorları 33/ Lewis antikorlar 17.6/ MNS sistemi 9.4/ Kell sistemi 7/ Allo antikor pozitif gebeliklerin 877 si (%10.8) çoklu antikor varlığı

27 Maternal eritrosit alloantikor / Maternal eritrosit alloantikor / Anti-D / Non-anti-D / Non-anti-D / Non-anti-D /

28 Maternal eritrosit alloantikor / / Anti-D / Non-anti-D / Non-anti-D / Non-anti-D /

29 Önemli saptamalar Non-D allo antikor sıklığı 5 kat fazla Tarama testlerinin gelişimi allo antikor tespitini arttırıyor Gel sisteminin gelişimi özellikle Rhesus, Kidd ve Duffy allo-antikor tespitini arttırıyor Rehberlerde değişiklikler yapılması gerekli

30 Olgu 3 8 yaşında kız Cumartesi günü acil servise başvuru Halsizlik, solukluk, cilt renginde sararma, nefes darlığı, idrar renginde koyulaşma var

31 Öykü 1 haftadır halsizlik yakınması Son iki gündür yataktan kalkamıyor Sarılığı iki gün önce fark etmiş Bir gün önce başlayan nefes darlığı

32 Özgeçmiş Bilinen hastalığı yok 2 çocuk 1. çocuk 14 yaşında erkek SS 2. çocuk hastamız, Ablatio placenta nedeniyle acil sezeryan YDYBU izlemi 55 gün süre ile izlem ve çok sayıda kan transfüzyonu(+)

33 Soy Geçmiş Anne 45 yaş, SS Baba 50 yaş, SS Bilinen bir özellik yok

34 Fizik Muayene Genel durum düşkün, ajite, hava açlığı Ateş 37.3 C Nabız 140/dk, filiform Kan Basıncı 90/60 mmhg Solunum 32/dk Soluk, skleral ikter Solunum sistemi Takipneik, Burun kanatları solunuma katılıyor

35 KVS Fizik Muayene Taşikardik, filiform nabız, tüm odaklarda 3/6 pansistolik üfürüm Batın Traube kapalı, dalak kot kenarında MKH ta 1 cm Diğer sistem muayeneleri Tabii

36 Laboratuvar Sonuçları Hb: 4 g/dl Hct: % 12,6 MCV: 104 fl, RDW: %28 BK: 8550/mm 3, Düzeltilmiş retikülosit: %8 Trombosit: /mm 3 TİT: Hb +++ LDH yüksek (726 IU/L) Total bilirubin 4,6 mg/dl Direkt bilirubin 1 mg/dl İndirekt bilirubin 3,6 mg/dl

37 Periferik Yayma % 68 nötrofil, % 26 lenfosit % 5 monosit % 1 eosinofil Eritrositler morfolojisi Hipokromi:++++, Anizositoz:+++, Poikilositoz:+++, Polikromazi:++++ Trombositler: yeterli, kümeli

38 Denetme n Duran Hoca

39 Tekrarlanan Test Sonucu

40 TRANSFÜZYON KARARININ VERİLMESİ

41 Bu hastaya kullanacağınız eritrosit konsantresine ek işlem olarak aşağıdakilerden hangisi / hangilerinin yapılmasını istersiniz? A) Işın+Filtre+Yıkama B) Işın+Filtre C) Yıkama D) Filtre+Yıkama E) Işın+Yıkama

42

43 A Rh (D) Pozitif x A Rh (D) Pozitif Uygunluk Testi Sonucu

44 A Rh (D) Pozitif x O Rh (D) Negatif Uygunluk Testi Sonucu Bu durumda ne yaparsınız?

45 IAT sonucu Yorumunuz? Bu durumda siz ne yapardınız?

46 Elüsyon - Amaç Eritrosite bağlı antikorların ayrıştırılıp tanımlanması

47 Elüsyon Sonrası Kan Grubu

48 Adsorbsiyon Çoğul antikorların tanımlanması amaçlı Oto Allojenik

49 ANTİKOR TANIMLAMA - IAT Adı Soyadı, Tarih Adı Soyadı, Tarih Test Hücrelerinin Hazırlanması ( 11 li Normal Panel Hücresi ) Hücreler resüspanse edilerek oda ısısına getirilir Dağıtım 50 µl etiketine uyan test hücresi 25 µl hasta serumu veya plazma İnkübasyon 37 C de 15 Dakika Santrifüj Değerlendirme 10 Dakika Test hücreleri ekindeki tablo değerlendirmede kullanılır. Hücre ve tablonun Lot numarası aynı olmalıdır

50 ANTİKOR TANIMLAMA Adı Soyadı, Tarih Adı Soyadı Tarih Adı Soyadı, Tarih Test Hücrelerinin Hazırlanması ( 11 li Enzimli Panel Hücresi ) Hücreler resüspanse edilerek oda ısısına getirilir Dağıtım 50 µl etiketine uyan test hücresi 25 µl hasta serumu veya plazma İnkübasyon 37 C de 15 Dakika Santrifüj 10 Dakika Değerlendirme Test hücreleri ekindeki tablo değerlendirmede kullanılır. Hücre ve tablonun Lot numarası aynı olmalıdır

51 Değerlendirme

52 Hangi Antikor (lar)?

53 Elüsyon-Adsorbsiyon Sonrası Antikor Tanımlama Sonucu X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

54 Adsorpsiyon-Elüsyon Sonrası Anti-E

55 Adsorpsiyon-Elüsyon Sonrası Anti-K