AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı"

Süleyman Tuncel
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 AB Çevre Müktesebatı Semineri Avrupa Birliği Kurumsal Yapısı, Temel Belgeler ve AB Müktesebatı Hazırlayanlar: Kerem Okumuş- Gülün Egeli 25 Kasım 2010, Ankara

2 AB Çevre Müktesebatı Yapısı Avrupa Antlaşmaları (..., Maastricht, Amsterdam, Nice) İkincil Hukuk Yönergeler (Directive) Tüzükler (Regulation) Kararlar (Decisions) Avrupa Birliği Adalet Divanı İçtihatları AB nin Taraf Olduğu Uluslararası Antlaşmalar REC Video Click!

3 AB Çevre Müktesebatı Yapısı Yönergeler (Directive) Üye ülkelerin uyum için ulusal mevzuata aktarma zorunluluğu var Bir yada birden çok düzenleme ile karşılanabilir Belirlenen nihai hedefleri karşılamak bağlayıcıdır ancak kullanılacak yöntemler üye ülkelerin yetkisindedir Uyum için belirli bir zaman verilir REC Video Click!

4 AB Çevre Müktesebatı Yapısı Tüzükler (Regulation) Yürürlüğe girdiği tarihte doğrudan hukuki bağlayıcılığı vardır Ulusal mevzuat uyumu gerekli değildir Uygulama için ülkelerde kurumsal altyapı olmalıdır AB üyesi ülkelerin hepsinde uygulamada tek bir yöntem istenildiğinde başvurulur (mali programlar, kurumsal yapılanma, vb. ) REC Video Click!

5 AB Çevre Müktesebatı Yapısı Kararlar (Decisions) Doğrudan hukuki bağlayıcılığı vardır İdari bir hüküm oluşturur Üye ülkelere, kurumlara, şirketlere ve hatta kişiye özgü kararlar alınabilir Sadece hitap ettiği tarafa hüküm getirir REC Video Click!

6 AB Çevre Müktesebatı Yapısı AB Çevre Mevzuatı Temel Yapısı 1. Başlık Hangi kurumların çıkardığı (Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi / Avrupa Konseyi / Avrupa Komisyonu) Yasal düzenlemenin yapısı (Yönerge, Tüzük, Karar) Referans Numarası (Yıl/Sayı/Anlaşma İsmi hangi AB anlaşması temelinde çıkarılıyor) Düzenleme tarihi Konu REC Video Click!

7 AB Çevre Müktesebatı Yapısı AB Çevre Mevzuatı Temel Yapısı 2. Hukuki Temeli ve Süreci (Having regard to ) Hukuki dayanağı Madde 175 AB Anlaşması İzlenen prosedür Madde 251 Avrupa Parlamentosu (ortak karar alma prosedürü) REC Video Click!

8 REC Video Click!

9 AB Çevre Müktesebatı Yapısı AB Çevre Mevzuatı Temel Yapısı 3. Hikayesi - önsözü (Whereas ) Düzenlemenin neden çıkarıldığını Hangi AB çevre politikası ve prensipleri doğrultusunda düzenlendiğini Genel amaçlarını ve hedeflerini ve Sürecin hikayesini anlatır. REC Video Click!

10 REC Video Click!

11 AB Çevre Müktesebatı Yapısı AB Çevre Mevzuatı Temel Yapısı 4. Maddeler Mevzuatın ana amacı ve getirdiği yeni hukuki düzenlemeler 5. Yürürlüğe giriş tarihi / raporlama tarihi, vb. REC Video Click!

12 REC Video Click!

13 AB Çevre Mevzuatı Karar Alma Süreci Ortak Karar Alma Usulü Avrupa Komisyonu Çevre Genel Müdürlüğü (40 genel müdürlük) Yasa taslağını hazırlama yetkisi olan tek kurum Uluslararası çevre anlaşmalarının müzakerelerinde AB yi temsil eder;unfccc İnternet üzerinden kamuoyu danışma süreci Yeşil Kitap tartışma süreci / Beyaz Kitap öneriler Etki Analizi

14 AB Çevre Mevzuatı Karar Alma Süreci Avrupa Parlamentosu Mutlak çoğunluk Ortak Karar Alma Usulü Çevre, Halk Sağlığı ve Gıda Güvenliği Komitesi (68 üye) The Environment, Public Health and Food Safety Committee (2008) European People's Party (Christian Democrats) and European Democrats Socialist Group in the European Parliament 17 Alliance of Liberals and Democrats for Europe 10 Greens/Free European Alliance 6 European United Left / Nordic Green Left 4 Independence / Democracy Group 3 Union for Europe of the Nations Group 3 Non-attached 1 24

15 AB Çevre Mevzuatı Karar Alma Süreci Ortak Karar Alma Usulü Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi Nitelikli Oy Çokluğu (258/345) = Oyların %74 ü, Nüfusun %62 sini karşılanması gerekiyor. Avrupa Parlamentosu ile Uzlaşma Komitesi kurulabilir.

16 AB Çevre Müktesebatının Uygulanması Uygulamanın denetlenmesinden Avrupa Komisyonu sorumludur. Ön-araştırma yapılır Üye ülkenin konu ile ilgili görüşleri talep edilir Komisyonun gerekçeli görüşü ve resmi Üye ülkenin verilen zaman diliminde uyumu talep edilir uyum sağlanmadığı takdirde; Avrupa Birliği Adalet Divanı REC Video Click!

17 Bugün, çevre sektöründe AB ülkelerinde yürürlükte bulunan yasal düzenlemelerin %90 a yakını Brüksel de kararlaştırılmıştır. Lobicilik

18 Lobicilik Çıkar Grupları Şirketler ve Sektör Dernekleri/Federasyonları Yerel Yönetim Temsilcilikleri Profesyonel Lobi Şirketleri Sivil Toplum Kuruluşları Yeşil 10 (green ten) Basın ve basın iletişim ve PR ajansları Düşünce kuruluşları Ortaklıklar ve Koalisyonlar

- Kamuoyu Oluşturanlar Sanayi ve İşveren Örgütleri Avrupa Komisyonu - Genel Müdürlükler - Kabineler Avrupa Parlamentosu - Komiteler - Parti Grupları - Genel Kurul - Karar Vericiler Çevre Düzenlemesi

19 - Kamuoyu Oluşturanlar Sanayi ve İşveren Örgütleri Avrupa Komisyonu - Genel Müdürlükler - Kabineler Avrupa Parlamentosu - Komiteler - Parti Grupları - Genel Kurul - Karar Vericiler Çevre Düzenlemesi Yönerge/Tüzük Bakanlar Konseyi - Çalışma grupları - COREPER - Bakanlar Daimi Temsilcilikler Düşünce Kuruluşları Çıkar Grupları Sektörel Federasyonlar Ticaret Odaları Danışma Komiteleri Ekonomik ve Sosyal Komite Bölgeler Komitesi Sivil Toplum Kuruluşları Basın, PR ve Lobi Şirketleri

21 AB Çevre Mevzuatı Yönergelerin yürürlüğe girişi uzun yıllar alıyor ~ 5 yıl / 27 ülkenin çıkarları, şirketlerin, sektörlerin, STKların ve diğer grupların girişimleri REACH yönergesi; Beyaz Kitap Yasa Taslağı Yasalaşması 2006 Yürürlüğe Giriş Tarihi

22 AB Çevre Mevzuatı AB de yasal olmayan ağaç kesiminin yasaklanması- yasa hazırlığı Tartışılan Konular: Yasal olmayan ağaç kesiminin tanımı Küçük orman sahiplerine istisna tanınması İzleme otoritesi Ceza kanunu ile yaptırımın sağlanması

AB Çevre Mevzuatı Üye ülkeler arasındaki değişik ürün standartları, tarife dışı teknik engellerin ortaya çıkması, tek pazar kurallarına aykırı işlemler Ürün

23 AB Çevre Mevzuatı Üye ülkeler arasındaki değişik ürün standartları, tarife dışı teknik engellerin ortaya çıkması, tek pazar kurallarına aykırı işlemler Ürün standardizasyonu Minimum sağlık ve güvenlik şartları Yasal düzenleme için gündemin oluşturulması Komisyon, Parlamento, Konsey Üye ülke (Kuzey Avrupa Ülkeleri) Sektör talepleri

24 AB Çevre Mevzuatının Yapısı: 1. Yatay Mevzuat (Çevresel Etki Değerlendirme, Çevresel Bilgiye Erişim, vb.) 2. Hava Kalitesi (Hava Kalitesi Çerçeve Direktifi, vb.) 3. Atık Yönetimi (Düzenli Depolama, Tehlikeli Atık, Atık Yağlar, Ambalaj ve Ambalaj Atıkları, vb.) 4. Su Kalitesi (İçme Suyu, Kullanma Suyu, Yeraltı Suları, vb.) 5. Habitat/Doğa Koruma (Nesli Tehlikede Olan Canlılar, Habitat, vb.) 6. Endüstriyel Kirliliğin Önlenmesi ve Risk Yönetimi (Entegre Çevre Kirliliği Kontrol ve Önleme, Büyük Yakma Tesisleri, SEVESO, vb.) 7. Kimyasallar ve GDO lar 8. Gürültü Kirliliği 9. Nükleer Güvenlik ve Radyoaktif Kirliliğin Önlenmesi

25 AB Çevre Mevzuatının Uyumlaştırılması Dinamik ve Sürekli Gelişen Bir Mevzuat Yapısı 300 ün üzerinde yasal düzenleme İç hukuk uyumu/ulusal mevzuata yansıtma Yönetmelikler Uygulama Kurumsal altyapı ve bütçe tahsisi Yürütme (yaptırım) Denetim ve cezai düzenlemeler

26 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Tam uyumun getireceği tahmini mali yük 70 milyar Avro* İçme Suyu Temini Atık Su Arıtma Entegre Katı Atık Yönetimi Endüstriyel Kirlilik *AB Entegre Çevre Uyum Stratejisi, Çevre ve Orman Bakanlığı, 2006

27 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Bu mali yükün finansmanı için AB mali yardımları yeterli değildir! IPA Programı ( ): 202 milyon Avro Uyum için en önemli sorun gerekli finansman ihtiyacının nasıl karşılanacağıdır.

28 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Finansman imkanları Kamu Bütçesi Belediyelerin bütçesi (kullanıcı ödemeleri, vb.) İller Bankası kredileri Kamu-özel sektör ortaklıkları (PPP) Özel sektör / KİTlerin yatırımları Uluslararası Finans Kuruluşları AB Mali Yardımları

29 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Türkiye, üyelik ile birlikte AB çevre müktesebatının tümünü uyumlaştırmalı ve uygulamak zorundadır. Müzakere edilecek husus; mevzuata uyum takvimi, uygulama planı ile birlikte talep edilebilecek geçiş süreçleri ve derogasyonlardır.

30 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Aşağıdaki alanlarda hiçbir şekilde geçiş süreci talep edilemez; Mevzuatın tümü için (sadece mevzuata tabi olan işletmelerin bir bölümü için) AB mevzuatının iç hukuk ile uyumlaştırılması Çerçeve mevzuat Doğa koruma Avrupa Tek Pazarını ilgilendiren ürün-temelli düzenlemeler Yeni İşletmeler

31 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Geçiş Süreçleri Sadece ağır yatırım ihtiyacı olan ve uyumun ancak belirli bir süreç içerisinde tamamlanabileceği alanlarda aşağıdaki şartların karşılanması ile mümkün olacaktır; Yatırım ve finansman planı Ara hedefler Teknoloji bilgisi Katılım anlaşmasının ekinde yer alır.

32 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Örnek Geçiş Süreçleri Ülke Mevzuat Tarih Macaristan (2002) Kentsel Atık Su Arıtma 2015 Polonya (2002) Büyük Yakma Tesisleri 2015 Bulgaristan (2004) Büyük Yakma Tesisleri 2014

33 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Geçiş Süreçleri Büyük Yakma Tesisleri Yönergesi Polonya 36 işletme için 31 Aralık 2015 tarihine kadar kükürt ile ilgili emisyon sınır değeri uygulanmayacaktır. Ancak bu geçiş süreci içerisinde Polonya da tüm işletmelerden kaynaklanan kükürt emisyonlarının 2008 yılında t/yıl 2010 yılında t/yıl 2012 yılında t/yıl geçmeyecektir.

34 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Geçiş Süreçleri Polonya - Sonuç 1 Ocak 2008 / 1 Ocak 2012 tarihlerinde Polonya geçiş süreci alınan işletmeler için mevcut uyum durumunu, yatırım planı ve muhtemel tam uyum tarihlerini belirten bir raporu Avrupa Komisyonu na sunacaktır.

35 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Geçiş Süreçleri ve Düzenleyici Etki Analizleri Ekonomik ve sosyal faydaların değerlendirilmesi Alternatif uygulama senaryolarına göre maliyet analizinin yapılması Yatırım önceliklendirmesinin yapılması Finansman planının belirlenmesi

36 AB Çevre Mevzuatının Uyumu Müzakere Süreci; Türkiye de ne tip zorluklar beklenebilir? Uygulama ve yaptırımın ülke genelinde bütünüyle eşit düzeyde sağlanamaması İdari kapasitenin ve finansal imkanların yetersizliği AB mali yardımlarının kısıtlı miktarda olması AB nin dinamik yapısı ve sürekli gelişen mevzuat alanları Çevre mevzuatının diğer sektörler ile bütünleştirilmesi

37 Teşekkürler

Benzer belgeler

Avrupa Birliği ÇevrePolitikası. Kerem Okumuş REC Türkiye Direktör Yardımcısı 5 Ocak 2010, İstanbul

Avrupa Birliği ÇevrePolitikası Kerem Okumuş REC Türkiye Direktör Yardımcısı 5 Ocak 2010, İstanbul AB Çevre Müktesebatı Yapısı Avrupa Antlaşmaları (..., Maastricht, Amsterdam, Nice) İkincil Hukuk Yönergeler