KARBONHİDRAT SAYIMI. Uzm.Dyt Ceren Yolaçan İşeri

Transkript

1 KARBONHİDRAT SAYIMI Uzm.Dyt Ceren Yolaçan İşeri

2 Diyabet Tedavisi Eğiti Tı i Beslenme Tedavisi Egzersiz İlaç İ süli

3

4

5

6 HEDEF HEDEF

7 İdeal Hedef Gebelik HbA1c (%) <6 <6,5 <6,5 (tercihen 6) Açlık ve öğü ö esi şekeri Öğü so rası (1.saat) 130 Öğü so rası (2.saat) 120 <140 (tercihen 120) UDK Diya et Ta ı ve Tedavi eh eri

8 Lipidler Total kolesterol (mg/dl) <200 LDL-K (mg/dl) <100 Trigliserid (mg/dl) <150 HDL-K (mg/dl) >40 erkekler için <50 kadı lar için Kan ası ı (mm/hg) <140/90

9 Ka şekeri Obezite Kardiyovasküler hastalık Hipertansiyon Nefropati Nöropati

10 Yemek yeme zevki sağla ak Yaşa kalitesi i arttır ak Ka ıtlarla destekle iş sı ırla dır alar Olumlu mesajlar vermek Diya eti Ö le esi ve Tedavisi de Ka ıta Dayalı Besle e Tedavisi eh eri

11 ÖĞÜN PLANLANMA YÖNTEMLERI

12 El ölçüleri

13 Tabak Modeli

14 El Porsiyon Modeli

15 Karbonhidrat Sayı ı? g CHO? g CHO? g CHO

16 Çalış a P0pulasyon Süre UKPDS Tip 2 Franz 1995 Beslenme tedavisi A1c 3 ay- yıl Enerji %50 kh, %20 protein, %30 yağ % 1,9 Tip 2 6 hafta Kişiye özgü TBT % 0,9 Gaetke 2006 Tip 2 3 ay Kişiye özgü TBT % 2,6 DAFNE Tip 1 6 ay Karbonhdirat sayı ı %1 Saaman 2005 Tip 1 yıl Kar o hidrat / İ süli ora ı % 0,7 Lowe Tip 1 Tip 2 12 ay Kar o hidrat sayı ı Kar o hidrat/i süli ora ı % 0,6 Huang 2010 Tip 2 aylık takipler Besle e eğiti i Porsiyon kontrolü % 0,7 American Diabetes Association Guide to Nutrition Therapy for Diabetes

17 Çalış a P0pulasyon Süre Beslenme tedavisi A1c UKPDS Tip 2 3 ay- yıl Enerji %50 kh, %20 protein, %30 yağ % 1,9 Franz 1995 Tip 2 6 hafta Kişiye özgü TBT % 0,9 Gaetke 2006 Tip 2 3 ay Kişiye özgü TBT % 2,6 DAFNE Tip 1 6 ay Karbonhdirat sayı ı %1 Saaman 2005 Tip 1 yıl Kar o hidrat / İ süli ora ı % 0,7 Lowe Tip 1 Tip 2 12 ay Kar o hidrat sayı ı Kar o hidrat/i süli ora ı % 0,6 Huang 2010 Tip 2 aylık takipler Besle e eğiti i Porsiyon kontrolü % 0,7 American Diabetes Association Guide to Nutrition Therapy for Diabetes

18 Karbonhidrat sayımı nedir? Öğünlerde tüketilen karbonhidrat miktarının hesaplaması Öğün öncesi kan şekeri ve karbonhidrat miktarına uygun insülin dozunun belirlenmesi

19

20

21

22 Besin seçiminde özgürlük Öğün öncesi kan şekeri Tüketilecek karbonhidrat miktarı insülin dozunda ayarlama

23

24 Sık ölçümler yapılamıyor Diyabet ekibi ile yetersiz iletişim Yanlış uygulamalar Hipo ve hiperglisemi Yağ ve protein içeriğini hesaba katmayıp sadece karbonhidratı saymak Kilo artışı ve/veya sağlıksız beslenme

25 ??

26 Karbonhidrat sayımı 1.Basamak (başlangıç düzeyi) 䇺Karbonhidrat sayma becerisinin kazandırılması䇻 2. Basamak (orta düzey) 䇺Yiyecek-kan şekeri- egzersiz ilişkisinin belirlenmesi䇻 3. Basamak (ileri düzey) 䇺Tüketilen karbonhidratın, kullanılan insülin ile eşleştirilmesi䇻

27 1-2 Basamak (Başla gıç Düzeyi) Tip I Diyabetliler Tip II Diyabetliler Gestasyonel diyabetliler Hızlı veya kısa etkili i süli a alogları kullananlar İ süli po pası kullananlar

28 3. Basamak (İleri Düzey) Tip I Diyabetliler Hızlı veya kısa etkili i süli a alogları İnsülin po pası kulla a lar

29 1.BASAMAK BAŞLANGIÇ DÜZEYİ

30 Başlangıç düzeyi Karbonhidrat nedir? Hangi besinler karbonhidrat içerir? Tüketilen karbonhidratların kan şekerine etkisi nedir? Besinlerin tüketilen miktarında kaç gram karbonhidrat vardır? Ana ve ara öğünlerde tüketilmesi gereken karbonhidrat miktarının veya karbonhidrat seçeneği sayısının belirlenmesi

31 Karbonhidrat Protein Yağ Vitamin Mineral Su

32 Karbonhidrat Karbonhidrat içeren besinler, içecekler postprandial glukoz kontrolünün esas belirleyicisi Öğü pla ı geliştirilirke hedef karbonhidrat iktarı elirle esi

33 Şeker Nişasta Posa

34 Şeker Tam taneli tahıllar Kuru baklagiller Nişastalı sebzeler Sebze Meyve Süt, süt ürünleri (peynir hariç) Tatlılar Şekerli içecekler Bira-şarap- likör Şeker alkoller (-ol) -oz Özer E: Diyabetliler İçi Hayatı Kolaylaştır a Kılavuzu, 7

35 Besi lerdeki karbo hidrat iktarları ı asıl hesapla ır? Karbonhidrat gra ı say ak Kar o hidrat seçe eği/porsiyo u say ak

36

37 Süt grubu 12 g (1 karb. seçe eği Ekmek grubu 15 g (1 karb. seçe eği) Meyve grubu 15 g (1 karb. seçe eği) Sebze grubu (4 yk) 5g Et grubu 0g Yağ gru u 0g A erika Diyabet Ce iyeti ve A erika Diyetisye ler Der eği tarafı da hazırla a Diyabetik Değişi Listeleri de adapte edil iştir.

38 Glise ik İ deks Gİ 50 g karbonhidrat içeren bir besinin referans esi e kıyasla ka şekeri i yükselt e değeri Glisemik Yük (GY) Besinlerin ye ile iktarı ı ka glukoz düzeyine etkisi GY= Gİ Sindirilebilir CHO 100 American Diabetes Association: Guide to Nutrition Therapy for Diabetes, USA 2012

39 Düşük Glisemik İndeks Beyaz ekmek yerine tam tahıl ekmeği, tam buğday ekmeği veya çok tahıllı ekmek seçmek Kahvaltılık tahıl seçerken yulaflı, çavdarlı ve lifli olanları tercih etmek Tüketilen patates-pirinç miktarını azaltmak, kepekli makarna, bulgur tercih etmek

40 Glisemik Yük Glisemik yükü fazla besinlerin yerine, glisemik yükü düşük esi leri ter ih etmek glisemik kontrolü iyileştirebilir Diabetes Care January 2014 vol.37, supplement 1 s5-s13

41 Posa Glukoz emilimi Kan şekeri Tokluk Ağırlık yönetimi GIS 25 g/gün kadı 38 g/gün erkek 14 g/1000 kcal

42 Şeker veya sodyum veya yağ ilave edil iş besinler yerine, vitamin, mineral, posadan zengin meyve,sebze, tam taneli tahıllar, kurubaklagiller ve düşük yağlı süt ürünlerini tercih edilmesi tavsiye edilmeli Diabetes Care January 2014 vol.37, supplement 1 s5-s13

43 Öğü de Tüketilmesi Gereken Karbonhidrat Miktarı Boy Kilo Yaş Yeme alışka lıkları Fiziksel aktivite Diyabet hedefleri Diya et ilaçları Kan yağları Genel durum Birey fazla kilolu ise, hedeflenen ağırlık The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

44 Ara Öğü 3 ara öğü yap ak zoru lu değil Ana ve ara öğü sayısı/sıklığı Alışka lıklar ve kan şekerleri

45 Besin Etiketleri 100 gra daki şeker, lif ve toplam karbonhidrat, protein, yağ iktarı Tüketile ek iktarı hesa ı

46 100 g 1 paket (50 g) Enerji 130 kcal 65 kcal Protein 2,5 g 1,25 g Toplam Karbonhidrat 15,5 g 7,75 g Posa 0 0 Şeker 2,5 1,25 g Yağ 6,5 3,25 g

47 CHO (gram) Seçenek sayısı

48 Diyabetli bireyler şekerli yiye ekler veya tatlı tüketebilir i? Karbo hidratları ke di araları da değiştir ek şartıyla, tatlı da öğü ü ü bir parçası olabilir. İçerdiği yağ ve yüksek enerji Özel günler ve küçük porsiyonlar The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

49 Diyabetik ürünler Karbonhidrat içerebilir!!! Enerji içer eye tatla dırı ılar: Asesulfam-k, aspartam, sakarin, sukraloz, stevia Enerji içere tatla dırı ılar: Şeker alkoller polyoller) (sorbitol, mannitol, maltitol, ksilitol) Karbonhidrat sayı ı yaparke utlaka hesa a katıl alıdır. Krause s Food and Nutrition Care Process, USA 2012

50 Bir ürün ilk kez de e diği de, küçük bir porsiyon tüketilmeli ka şekeri e etkisi gözle le eli

51 Proteinler Vücudun temel yapı taşı İnsülin ihtiyacını değiştirmez Fazla tüketime bağlı ağırlık artışı 3 köfte kadar et/tavuk/ alık 0 g karbonhidrat

52 Baklagiller Kuru Fasulye + Pilav

53 Yağlar Yağda eriyen vitaminlerin emilimi İnsülin ihtiyacını değiştirmez Fazla tüketimine bağlı ağırlık artışı

54 Light Ürünler Fazla tüketim Günlük enerji Kar o hidrat alı ı ı Ka şekeri ayarı Kilo kontrolü Etiket kontrolü Yağ yeri e ekle e addeler kar o hidrat içeriği ka şekeri izde ekle eye artışlar The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

55 Alkol Enerjisi yüksek ağırlık artışı Hipoglisemi farkı dalığı ve tedavisi Sık ka şekeri ölçü ü

56 Alkol Yetişki kadı 1 birim Yetişki erkek 2 birim İnsülin Geç Hipoglisemi Aç kar ı a içki iç e ek, Alkolü ya ı da yeteri kadar kar o hidrat tüketmek Özer E: Diyabetliler İçi Hayatı Kolaylaştır a Kılavuzu, İsta bul, 7

57 Karbonhidrat içeren içki için ira, şarap vb), içkinin kar o hidrat iktarı ı hesapla alı ve öğü de tüketilmesi gereken kar o hidrat iktarı içinde değerle diril eli. Gece tüketile alkol so rası, ka şekeri düş e eğili i de ise ara öğü atla a alı ve/veya ilave karbonhidrat alı alı. The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

58 Glisemik kontrolü bozuk Hipoglisemi riski yüksek Kontrolsüz hiperlipidemi Ağır hipoglisemi Ketoz Akut kardiyovasküler olay Panktratit Kara iğer yağla ası

59 Egzersiz Kar o hidrat ihtiya ı Öncesi Sırası So rası sık ölçüm yapmak Ka şekeri < 100 mg/dl ilave karbonhidrat Krause s Food and Nutrition Care Process, USA 2012

60 Beslenme gü lüğü asıl oluştur alı? 1 HAFTA BOYUNCA Ana ve ara öğü lerde tüketilen tüm besinler, Porsiyon ölçüleri, Öğü saatleri kaydedilir. Porsiyon ölçüleri e alışa a kadar ir terazisi kullanabilir. utfak

61 GÜNLÜK BESİN TÜKETİM FORMU Tarih Kahvaltı Ara öğü Öğle Ara Öğü Akşa Ara öğü Besin Tükettiği iktar Karbo hidrat iktarı Karb. seçe eği/gra Aktivite Kan İ süli Şekeri Dozu Notlar

62 GÜNLÜK BESİN TÜKETİM FORMU Tarih Besin Kahvaltı Beyaz peynir Kaşar pey ir 08:30 Zeytin Do ates -salatalık Çavdar ek eği Ara öğü Elma 10:45 Öğle Köfte Bulgur pilavı 12:50 Yoğurt Salata Tükettiği iktar Karbo hidrat iktarı Karb. seçe eği/gra Aktivite 1 dilim 1 dilim 8 tane 3 dilim 1 büyük boy 3 adet 4 ye ek kaşığı 1 kase Kan İ süli Şekeri Dozu 98 Notlar 3u 45 g 30 g u 124 Ara Öğü 1 saat yürüyüş yemedim Akşa Do ates çorbası Ispa ak piri çsiz 19:00 Yoğurt Çavdar ek eği Ara öğü Süt 21:30 1 kase 4 ye ek kaşığı 1 kase 2 dilim 1 bardak

63 2.BASAMAK ORTA DÜZEY

64 Beslenme günlüğünden yararlanarak yiyecekkan şekeri- egzersiz ilişkisi belirlenir

65 Besin tüketim kayıtları Ka şekerleri takipleri Renkli kalemler

66 Sabah 08:00 Şekersiz çay 2 kibrit kutusu beyaz peynir 3 ince dilim kepekli ekmek Domates-Salatalık- biber Kuşluk 10:30 1 porsiyon meyve Öğle 13:00 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 ince dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Ikindi 16:00 2 kibrit kutusu beyaz peynir + 3 kepekli grisini Akşa 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 18:00 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 ince dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Gece 23:00 1 su bardağı süt + 3 kepekli grisini

67

68 Sabah 08:00 Şekersiz çay 2 kibrit kutusu beyaz peynir 3 dilim kepekli ekmek Domates-Salatalık- biber Kuşluk 10:30 1 porsiyon meyve Öğle 13:00 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 ince dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Ikindi 16:00 2 kibrit kutusu beyaz peynir + 3 kepekli grisini Akşa 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 18:00 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Gece 23:00 1 su bardağı süt + 3 kepekli grisini

69 1 orta boy meyve 1 ince dilim ekmek ye ek kaşığı baklagil 2- ye ek kaşığı akar a 2- ye ek kaşığı bulgur su bardağı süt/yoğurt g CHO içerir

70 Sabah 08:00 Şekersiz çay 3 CHO SEÇENEĞİ 2 kibrit kutusu beyaz peynir 3 CHO seçe eği 3 dilim kepekli ekmek Domates-Salatalık- biber Kuşluk 10:30 1 CHO SEÇENEĞİ 1 porsiyon meyve 1 CHO seçe eği Öğle 13:00 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 6 CHO SEÇENEĞİ 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 2 CHO seçe eği 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt CHO seçe eği 2 CHO seçe eği 2 dilim kepekli ekmek 1 CHO seçe eği 1 porsiyon meyve Ikindi 16:00 1 CHO SEÇENEĞİ 2 kibrit kutusu beyaz peynir + 3 kepekli grisini Akşa 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 18:00 6 CHO SEÇENEĞİ 1 CHO seçe eği 2 CHO seçe eği 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Gece 23:00 CHO SEÇENEĞİ 1 su bardağı süt + 1 CHO seçe eği 2 CHO seçe eği 1 CHO seçe eği 3 kepekli grisini 2 CHO seçe eği

71 Sabah 08:00 Şekersiz çay 45 g CHO 2 kibrit kutusu beyaz peynir 45 gr CHO - 3 CHO seçe eği 3 dilim kepekli ekmek Domates-Salatalık- biber Kuşluk 10:30 15 g CHO 1 porsiyon meyve 15 gr CHO- 1 CHO seçe eği Öğle 13:00 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 92 g CHO 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, gr CHO 1 kase yoğurt gr CHO 1 CHO seçe eği 30 gr CHO 2 CHO seçe eği 2 dilim kepekli ekmek 15 gr CHO- 1 CHO seçe eği 1 porsiyon meyve 15 gr CHO- 1 CHO seçe eği Ikindi 16:00 15 g CHO 2 dilim beyaz peynir + 3 kepekli grisini Akşa 2 kepçe çorba veya 4 kaşık bulgur veya kepekli makarna 18:00 92 g CHO 30 gr CHO- 2 CHO seçe eği 2 köfte kadar et veya tavuk veya alık 4 yemek kaşığı sebze ye eği Salata, 1 kase yoğurt 2 dilim kepekli ekmek 1 porsiyon meyve Gece 23:00 27g CHO 30 gr CHO 2 CHO seçe eği 1 su bardağı süt + gr CHO gr CHO- 1 CHO seçe eği 30 gr CHO- 2 CHO seçe eği 15 gr CHO- 1 CHO seçe eği 3 kepekli grisini 27 gr CHO- 2 CHO seçe eği

72 Takip eden doktoru ile hedef kan şekerleri i belirlemek Öğü öncesi için mg/dl 2. saat tokluk şekeri içi de < g/dl Hedefe uygun olmayan kan şekerleri i renkli kalemlerle işaretleyip ve sebebini belirlemek

73 Öğü Tüketilmesi hedeflenen CHO iktarı Sabah 45 gr CHO / 3 karbonhidrat seçe eği Ara 15 gr CHO / 1 karbonhidrat seçe eği Öğle 92 gr CHO / 6 karbonhidrat seçe eği Ara 15 gr CHO /1 karbonhidrat seçe eği Akşa m 92 gr CHO / 6 karbonhidrat seçe eği Ara 15 gr CHO / 1 karbonhidrat seçe eği Kan şekeri

74 Kan şekeri hedefle e değerleri üzeri de seyrediyorsa İ süli dozunu arttır ak gereke ilir, doktoruna da ış alı. Öğü de hedefle e de fazla kar o hidrat tüket iş olabilir. Fiziksel aktivite azal ış olabilir. Stresli olabilir. Practical Carbohydrate Counting. A How- to-teach Guide for Health Professionals. American Diabetes Association. 2008

75 Kan şekeri hedefle e değerleri altı da seyrediyorsa; İ süli dozunu ayarlamak gerekebilir, doktoru a da ışa ilir. A a veya ara öğü lerde eksik kar o hidrat tüket iş olabilir. Öğü ü atla ış veya ge iktir iş olabilir. Practical Carbohydrate Counting. A How- to-teach Guide for Health Professionals. American Diabetes Association. 2008

76 Kar o hidrat sayı ı ileri düzeye e zaman geçilebilir? İ süli po pası veya hızlı/kısa etkili i süli kulla ıyor ise, Tükettiği karbonhidrat iktarı ı hesaplayabiliyor ise, Ka şekeri, i süli, kar o hidrat ve egzersiz ilişkisi i öğre diyse. Krause s Food and Nutrition Care Process, USA 2012

77 3. BASAMAK İLERİ DÜZEY

78 Tokluk ka şekeri Öğü e aşladıkta so raki ir-iki saat içinde ölçüle ka şekeridir. Eğer. asa ağa geçildiyse, tokluk kan şekerleri mutlaka ölçülmelidir. Karbonhidrat/insülin ora ı ı doğru hesapla ıp-hesapla adığı ı, Bolus i süli dozu u o öğü e uygu olupol adığı ı a la a ı tek yolu udur.

79 Bazal insülin: Yemek ye ediği iz saatlerde ve ge e oyu a ka şekeri izi dengede tutmak için gereken insülin Hedef, sağlıklı pa kreası or al i süli salgısı ı taklit etmektir. Bolus insülin: Diyabetli bireyde, öğü de alı a kar o hidrata karşılık, ir so raki öğü e kadar, ka şekeri i hedef aralığa getirmek için ihtiyaç duyulan (hızlı/kısa etkili insülin American Diabetes Association: Guide to Nutrition Therapy for Diabetes, USA 2012

80 Karbo hidrat/i süli ora ı Öğü de tüketile ek kar o hidrat iktarı a göre, tokluk ka şekeri i yaklaşık olarak öğü ö esi düzeylere döndürecek olan insülin iktarı The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

81 Örnek Açlık kan şekeri: 100 mg/dl Tokluk kan şekeri: 108 Kahvaltı: 1 su bardağı süt 2 kibrit kutusu peynir 8 zeytin 2 dilim salam 2 ince dilim çavdar ekmeği ½ domates, 2 sivri biber

82 Örnek Açlık kan şekeri: 100 mg/dl Tokluk kan şekeri: 108 Kahvaltı: 1 su bardağı süt 2 kibrit kutusu peynir 8 zeytin 2 dilim salam 2 ince dilim çavdar ekmeği ½ domates, 2 sivri biber

83 Örnek Açlık kan şekeri: 100 mg/dl Tokluk kan şekeri: 108 Kahvaltı: 1 su bardağı süt (1 kh seçeneği - 12 gr kh) 2 kibrit kutusu peynir 8 zeytin 2 dilim salam 2 ince dilim çavdar ekmeği (2 kh seçeneği- 30 gr kh) ½ domates, 2 sivri biber Öğünde tüketilen karbonhidrat miktarı: 3 kh seçeneği - 42 gr

84 Örnek Kahvaltıda tüketilen karbonhidrat miktarı: 42 g 3 ünite hızlı etkili insülin Karbonhidrat / İnsülin oranı: 42/3 = 14

85 İ süli duyarlılık/düzelt e faktörü 1 ünite hızlı veya kısa etkili i süli i ka şekeri de eyda a getirdiği düşüş Öğü ö esi hedefle e ka şekeri e ulaşa il ek içi i süli duyarlılık faktörü ü kullanabiliriz. The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

86 Örnek Öğün öncesi kan şekeri: 250 mg/dl Öğün öncesi hedeflenen kan şekeri: 100 mg/dl İnsülin duyarlılık faktörü: : 150 mg/dl 150 :50 = 3 ünite düzeltme bolusu

87 Hipoglisemi Kan şekeri <70 mg/dl g glukoz alı ı (ay ı miktarda glukoz içeren meyve suyu/sofra şekeri) 15 dakika sonra kan glukozu kontrolü Kan şekeri < 70 mg/dl ise tedavinin tekrarı 1 saat sonra tekrar kan glukozu kontrolü Gerekirse ilave tedavi

88 Bir sonraki öğü >30 dakika g karbonhidrat içeren bir ara öğü < 30 dakika öğü öne çekilebilir Diyabeti Ö le esi ve Tedavisi de Ka ıta Dayalı Besle e Tedavisi ehberi 4

89 Öğü ö esi hipoglisemi varsa... İ süli iktarı ı azaltıla ilir Karbonhidrat iktarı ı arttıra ilir. The Complete Guide to Carb Counting. American Diabetes Association. 2011

90 Ör eği öğü ö esi ka şekeri: 60 mg/dl İ süli duyarlılık faktörü :40 mg/dl Öğü ö esi hedef ka şekeri: 100 mg/dl Vücut ağırlığı ı kontrol etmeye çalışıyor, insülin dozunu 1 ünite azaltabilir. Düşük veya ideal vü ut ağırlığı da ise, insülin dozunda değişiklik yap ayıp öğü e g karbonhidrat ilave edebilir.

91

92 Karbonhidrat/insülin oranı Kişiden kişiye Öğünden öğüne Hafta içi- hafta sonu günlere Fiziksel aktiviteye (az veya fazla olmasına göre) değişir

93 Günlük insülin dozunda değişiklik Vücut ağırlığında değişiklik Egzersiz Stres Çalışma saatleri değişikliği 䇺Doktoruna, diyetisyenine, diyabet hemşiresine danışmalı䇻

94

95 Sağlıklı beslenme herkes için ortaktır. Karbonhidrat sayı ı, sade e kar o hidratları hesapla arak tüketil esi pre si i e dayalı ir öğü pla la a yö te i değildir.

96 Tek fark; Kendini kendi izleme; Kan şekeri ölçümlerinin yapıl ası Kan şekeri ve yediklerinize uygun insulin dozunun belirlenmesi gerekliliğidir.

97

98 9. DİYABET YA) KAMPI 21-9 HA)İ AN KUŞTU TATİL KÖYÜ

99

100 1 küçük elma 12 kiraz 1 ince dilim ekmek ye ek kaşığı baklagil 2- ye ek kaşığı akar a 2- ye ek kaşığı bulgur ¼ simit su bardağı süt/yoğurt ye ek kaşığı bal g CHO içerir

101 SABAH 1 dilim beyaz peynir 1 dilim kaşar peynir 4 zeytin 1 yemek kaşığı bal ½ simit Domates-salatalık ARA 1 büyük elma

102 SABAH 1 dilim beyaz peynir 1 dilim kaşar peynir 4 zeytin 1 yemek kaşığı bal ½ simit Domates-salatalık ARA 1 büyük elma

103 SABAH 1 dilim beyaz peynir 1 dilim kaşar peynir 4 zeytin 1 yemek kaşığı bal ½ simit Domates-salatalık 45 g cho ARA 1 büyük elma 30 g cho

104 ÖĞLE 3 köfte Salata 1 kase yoğurt 1 ince dilim çavdar ek eği 12 kiraz ARA 1 dilim beyaz peynir 1 dilim çavdar ek eği

105 ÖĞLE 3 köfte Salata 1 kase yoğurt 1 ince dilim çavdar ek eği 12 kiraz ARA 1 dilim beyaz peynir 1 dilim çavdar ek eği

106 ÖĞLE 3 köfte Salata 1 kase yoğurt 1 ince dilim çavdar ek eği 12 kiraz 42 g cho ARA 1 dilim beyaz peynir 1 dilim çavdar ek eği 15 g cho

107 AKŞAM 8 kaşık kuru fasulye 4-5 yemek kaşığı bulgur Salata 2 ince dilim çavdar ek eği ARA 1 su ardağı süt 1 küçük elma

108 AKŞAM 8 kaşık kuru fasulye 4-5 yemek kaşığı bulgur Salata 2 ince dilim çavdar ek eği ARA 1 su ardağı süt 1 küçük elma

109 AKŞAM 8 kaşık kuru fasulye 4-5 yemek kaşığı bulgur Salata 2 ince dilim çavdar ek eği 90 g cho ARA 1 su ardağı süt 1 küçük elma 27 g cho

110 Öğü Hedef cho Tüketilen CHO Kan şekeri Sabah 45 g cho 45 gr CHO / 3 karbonhidrat seçe eği Ara 15 g cho 30 gr CHO / 2 karbonhidrat seçe eği Öğle 60 g cho 42 gr CHO / 3 karbonhidrat seçe eği Ara 30 g cho 15 gr CHO /1 karbonhidrat seçe eği Akşa 75 g cho 90 gr CHO / 6 karbonhidrat seçe eği Ara 30 g cho 27 gr CHO / 2 karbonhidrat seçe eği Karbonhidrat/insülin: 15 /1 İ süli duyarlılık faktörü: İ süli

111 Öğü Hedef cho Tüketilen CHO Kan şekeri İ süli Sabah 45 g cho 45 gr CHO / 3 karbonhidrat seçe eği u Ara 15 g cho 30 gr CHO / 2 karbonhidrat seçe eği Öğle 60 g cho 42 gr CHO / 3 karbonhidrat seçe eği =5 u Ara 30 g cho 15 gr CHO /1 karbonhidrat seçe eği Akşa 75 g cho 90 gr CHO / 6 karbonhidrat seçe eği =5 u Ara 30 g cho 27 gr CHO / 2 karbonhidrat seçe eği Karbonhidrat/insülin: 15 /1 İ süli duyarlılık faktörü:

112 Hedef karbonhidrat: 70 g

113 Hedef karbonhidrat: 70 g Hamburger Orta boy patates 1 büyük ayran

114 Hamburger (30 g cho) Küçük boy patates (26 g cho) 1 büyük ayran (12 g cho) Toplam karbonhidrat : 68 g

115